WEBVTT 00:00:00.320 --> 00:00:04.750 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben we hier al een volledige dag aan besteed, maar helaas moesten we 00:00:04.870 --> 00:00:08.640 align:middle line:82% position:46% size:100% dat afbreken, want volgens het Reglement van Orde kunnen we in dit 00:00:08.759 --> 00:00:14.320 align:middle line:82% position:46% size:100% gebouw niet meer dan twee WGO's tegelijk laten plaatsvinden. 00:00:14.439 --> 00:00:16.809 align:middle line:82% position:46% size:100% Er vonden toen alweer twee andere plaats, dus we moesten het staken. 00:00:16.929 --> 00:00:20.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is wel fijn dat we hier een week later alweer samen om de tafel 00:00:20.649 --> 00:00:24.219 align:middle line:82% position:46% size:100% zitten. Er zijn een paar Kamerleden die 00:00:24.339 --> 00:00:26.960 align:middle line:82% position:46% size:100% vorige week aanwezig waren, maar die ik nog niet zie: de 00:00:29.079 --> 00:00:32.609 align:middle line:82% position:46% size:100% heer Klaver van GroenLinks, de heer Grinwis van de ChristenUnie, mevrouw 00:00:32.729 --> 00:00:37.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Beckerman van de SP, de heer Nijboer van de PvdA en mevrouw Van Esch van 00:00:38.030 --> 00:00:40.700 align:middle line:82% position:46% size:100% de Partij voor de Dieren. De heer Van Haga heeft zijn 00:00:40.820 --> 00:00:45.264 align:middle line:82% position:46% size:100% handdoekje al neergelegd, maar hij komt pas om 17.15 uur, 17.30 uur, 00:00:45.384 --> 00:00:47.006 align:middle line:82% position:46% size:100% dus daar zullen we nog even op moeten wachten. 00:00:47.127 --> 00:00:50.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Verder zijn namens de Kamer wel aanwezig: mevrouw Van der Plas van 00:00:50.780 --> 00:00:55.000 align:middle line:82% position:46% size:100% BoerBurgerBeweging, de heren De Groot en Minhas van de VVD, de heer 00:00:55.119 --> 00:00:58.609 align:middle line:82% position:46% size:100% Geurts van het CDA, de heer Van Baarle van DENK, de heer Boulakjar 00:00:58.729 --> 00:01:05.799 align:middle line:82% position:46% size:100% van D66 en de heer Kops van de PVV. We waren in de eerste termijn van 00:01:06.700 --> 00:01:10.659 align:middle line:82% position:46% size:100% de minister al best ver. We hebben vijf blokjes opgeschreven: 00:01:10.989 --> 00:01:14.000 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouw, betaalbaarheid en woonbeleid, verduurzaming, 00:01:14.120 --> 00:01:17.269 align:middle line:82% position:46% size:100% ruimtelijke ordening en overig. Ik heb al dingen gehoord over overig 00:01:17.390 --> 00:01:20.793 align:middle line:82% position:46% size:100% en ruimtelijke ordening. Het zou heel mooi zijn als we al 00:01:20.914 --> 00:01:23.560 align:middle line:82% position:46% size:100% best ver zijn in uw termijn. Dat hoop ik. 00:01:25.480 --> 00:01:28.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar goed, de Kamer is ervoor om daarop te corrigeren. 00:01:28.659 --> 00:01:32.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorige week heb ik al gezegd dat er al wat interrupties waren gepleegd. 00:01:34.840 --> 00:01:37.819 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Haga, die er nu nog niet is, zou nog maar één interruptie 00:01:37.939 --> 00:01:38.500 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen plegen. 00:01:40.780 --> 00:01:43.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is wat het is. Hopelijk komen we er snel doorheen. 00:01:43.819 --> 00:01:45.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wens u allen veel succes. 00:01:51.670 --> 00:01:57.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb ook nog een uitgesteld WGO over migratie, dus ik zal misschien 00:01:57.769 --> 00:02:01.239 align:middle line:82% position:46% size:100% een beetje moeten hoppen tussen dit debat en dat andere debat. 00:02:01.359 --> 00:02:03.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat altijd ontzettend vervelend, dat stel ik voorop. 00:02:04.299 --> 00:02:09.167 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat zijn alle twee belangrijke wetgevingsoverleggen, dus sta mij 00:02:09.287 --> 00:02:12.770 align:middle line:82% position:46% size:100% toe om straks even daarnaartoe te gaan en dan misschien hier weer 00:02:12.889 --> 00:02:17.080 align:middle line:82% position:46% size:100% terug te komen. Als de minister zich houdt aan korte 00:02:17.530 --> 00:02:20.789 align:middle line:82% position:46% size:100% spreektijden, dan kunnen we ook heel snel klaar zijn. 00:02:23.770 --> 00:02:26.080 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister heeft echt de ambitie om kort van stof te zijn. 00:02:26.740 --> 00:02:29.889 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Boulakjar wilde ook nog iets zeggen. 00:02:33.039 --> 00:02:35.389 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we allemaal ons best doen om het kort te houden vandaag. 00:02:35.509 --> 00:02:39.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik was benieuwd hoeveel interrupties ik nog had, om daar rekening mee te 00:02:39.800 --> 00:02:42.199 align:middle line:82% position:46% size:100% houden. Ik zal het even voorlezen voor 00:02:42.319 --> 00:02:45.849 align:middle line:82% position:46% size:100% iedereen die hier nu zit. We beginnen bij 00:02:47.889 --> 00:02:49.939 align:middle line:82% position:46% size:100% de heer Van Baarle. Hij heeft nog vier interrupties. 00:02:50.060 --> 00:02:56.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Geurts heeft er nog vijf. De combi Minhas-De Groot heeft er 00:02:56.870 --> 00:03:00.050 align:middle line:82% position:46% size:100% samen nog twee, dus ieder één, als jullie het sociaal delen. 00:03:00.169 --> 00:03:01.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van der Plas heeft er nog drie. 00:03:04.300 --> 00:03:10.123 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Kops heeft in eerste termijn helemaal niet op collega's 00:03:10.243 --> 00:03:11.860 align:middle line:82% position:46% size:100% gereageerd, dus hij mag nog vijf keer. 00:03:13.689 --> 00:03:14.349 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Boulakjar 00:03:16.330 --> 00:03:17.379 align:middle line:82% position:46% size:100% mag nog vier keer 00:03:21.189 --> 00:03:21.729 align:middle line:82% position:46% size:100% iets zeggen. 00:03:25.509 --> 00:03:27.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Om hier niet onnodig langer te zitten, want dat zou ook jammer 00:03:27.860 --> 00:03:30.009 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn, geef ik het woord aan de minister. 00:03:30.729 --> 00:03:34.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgt u uw betoog. Misschien kunt u nog even aangeven 00:03:34.189 --> 00:03:37.219 align:middle line:82% position:46% size:100% waar u bent met die vijf blokjes, want dat is misschien wel handig om 00:03:37.340 --> 00:03:38.569 align:middle line:82% position:46% size:100% te weten. Daar wilde ik mee beginnen, 00:03:38.689 --> 00:03:41.740 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzitter. Het deed me een beetje denken aan 00:03:41.860 --> 00:03:44.439 align:middle line:82% position:46% size:100% het verhaal over oud-voorzitter Dolman, die heel graag om 23.00 uur 00:03:44.560 --> 00:03:48.129 align:middle line:82% position:46% size:100% de vergadering wilde afsluiten. Hij liet dus om 23.00 uur de hamer 00:03:48.250 --> 00:03:51.250 align:middle line:82% position:46% size:100% vallen, ook midden in een zin van de parlementariër die dan aan het woord 00:03:51.370 --> 00:03:53.590 align:middle line:82% position:46% size:100% was. De volgende ochtend mocht diegene 00:03:53.710 --> 00:03:55.990 align:middle line:82% position:46% size:100% halverwege zijn zin weer aan zijn betoog beginnen. 00:03:56.110 --> 00:03:59.409 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij mij is het bíjna zo. Ik heb allemaal gele tabblaadjes in 00:03:59.530 --> 00:04:01.330 align:middle line:82% position:46% size:100% mijn map zitten. Er staat hier op een blauw 00:04:01.449 --> 00:04:04.430 align:middle line:82% position:46% size:100% tabblaadje: vanaf hier verder op maandag 14 november. 00:04:04.550 --> 00:04:06.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga hier straks beginnen met een vraag van de heer Grinwis, maar ik 00:04:06.960 --> 00:04:09.909 align:middle line:82% position:46% size:100% doe eerst even de plaatsbepaling in de beantwoording in de eerste 00:04:10.030 --> 00:04:11.919 align:middle line:82% position:46% size:100% termijn. Ik had mijn eerste blok echt wel 00:04:12.039 --> 00:04:14.759 align:middle line:82% position:46% size:100% afgerond, het blok woningbouw. Dat had ik afgerond. 00:04:15.430 --> 00:04:18.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zat halverwege het blok over wonen en betaalbaarheid. 00:04:19.000 --> 00:04:22.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar ga ik dus straks verder. Hierna komt een blok verduurzaming, 00:04:23.319 --> 00:04:25.629 align:middle line:82% position:46% size:100% daarna een blok ruimte en leefomgeving, waaruit ik al een 00:04:25.750 --> 00:04:31.579 align:middle line:82% position:46% size:100% aantal vragen had weggenomen, en vervolgens nog het blok overig. 00:04:31.699 --> 00:04:33.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Daaronder vallen onder meer vragen over het Nationaal Programma 00:04:33.529 --> 00:04:36.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Leefbaarheid. Ik was dus halverwege het tweede 00:04:36.410 --> 00:04:38.759 align:middle line:82% position:46% size:100% blok, maar het grootste blok hebben we wel gehad, denk ik zo. 00:04:38.879 --> 00:04:39.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik 00:04:41.290 --> 00:04:42.740 align:middle line:82% position:46% size:100% begin dus met een vraag van de heer Grinwis. 00:04:42.860 --> 00:04:46.339 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij vroeg naar de middeldure huur: verwacht u dat de verhuurders 00:04:46.459 --> 00:04:49.213 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen gaan aanbieden net boven de liberalisatiegrens, en hoe stuurt u 00:04:49.334 --> 00:04:51.589 align:middle line:82% position:46% size:100% daarop? Die vraag was gerelateerd aan de 00:04:51.709 --> 00:04:53.930 align:middle line:82% position:46% size:100% discussie waar we middenin zaten, namelijk die over de regulering van 00:04:54.050 --> 00:04:54.550 align:middle line:82% position:46% size:100% de middenhuur. 00:04:56.110 --> 00:04:59.149 align:middle line:82% position:46% size:100% Eerlijk gezegd denk ik dat dit zal meevallen. 00:04:59.269 --> 00:05:04.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Als verhuurder wil je toch woningen neerzetten die daadwerkelijk 00:05:04.610 --> 00:05:08.680 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurd kunnen worden. We koppelen die regulering 00:05:08.810 --> 00:05:11.019 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk aan het doortrekken van het woningwaarderingsstelsel. 00:05:14.290 --> 00:05:17.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik verwacht eerlijk gezegd dat als we de 00:05:19.060 --> 00:05:21.800 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuur hebben gereguleerd, het gros van de woningen gereguleerd zal 00:05:21.920 --> 00:05:24.620 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn. Dat moeten we natuurlijk op zo'n 00:05:24.740 --> 00:05:27.620 align:middle line:82% position:46% size:100% manier doen dat het ook lucratief genoeg blijft om middenhuur neer te 00:05:27.740 --> 00:05:30.300 align:middle line:82% position:46% size:100% zetten. Ik verwacht eerlijk gezegd niet dat 00:05:30.420 --> 00:05:36.110 align:middle line:82% position:46% size:100% door de regulering an sich heel veel verhuurders nu alleen nog maar 00:05:36.230 --> 00:05:38.889 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen boven de liberalisatiegrens zullen gaan neerzetten. 00:05:39.579 --> 00:05:42.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan was er een aantal vragen van JA21 over wonen en zorg. 00:05:46.750 --> 00:05:49.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kijk of ik die een beetje gebundeld kan beantwoorden. 00:05:52.480 --> 00:05:55.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien is het goed om vooraf te melden dat er op korte termijn een 00:05:56.019 --> 00:05:58.600 align:middle line:82% position:46% size:100% programma wonen en zorg, dat al een tijdje geleden is aangekondigd, 00:06:00.100 --> 00:06:02.110 align:middle line:82% position:46% size:100% naar de Kamer gaat. De eerste vraag van mevrouw 00:06:02.319 --> 00:06:05.959 align:middle line:82% position:46% size:100% Pouw-Verweij was: hoe trekken we daarin samen op met de minister voor 00:06:06.079 --> 00:06:06.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Langdurige Zorg? 00:06:08.889 --> 00:06:11.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan u geruststellen: we doen dat echt samen. 00:06:11.120 --> 00:06:15.470 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben het programma Wonen en Zorg voor Ouderen vanuit de 00:06:15.589 --> 00:06:19.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Zorgportefeuille van collega Helder. Daarnaast hebben we de Nationale 00:06:19.220 --> 00:06:21.680 align:middle line:82% position:46% size:100% woon en Bouwagenda. Die overlappen op één punt, namelijk 00:06:21.800 --> 00:06:23.230 align:middle line:82% position:46% size:100% op het punt van wonen en zorg voor ouderen. 00:06:23.680 --> 00:06:25.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij trekken we helemaal samen op. 00:06:27.339 --> 00:06:34.639 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop het programma in de week van 21 november te kunnen publiceren 00:06:34.759 --> 00:06:38.269 align:middle line:82% position:46% size:100% en aan de Kamer te kunnen sturen. Daarbij willen we een aantal dingen 00:06:38.389 --> 00:06:40.639 align:middle line:82% position:46% size:100% doen, zoals kenbaar maken hoeveel van de 900.000 woningen we extra 00:06:40.759 --> 00:06:44.899 align:middle line:82% position:46% size:100% zullen moeten bouwen voor ouderen. We willen daarnaast kenbaar maken op 00:06:45.019 --> 00:06:47.300 align:middle line:82% position:46% size:100% welke manier we de doorstroming willen bevorderen en op welke manier 00:06:47.420 --> 00:06:50.564 align:middle line:82% position:46% size:100% we willen bevorderen dat ook de leefomgeving rekening houdt met het 00:06:50.684 --> 00:06:52.569 align:middle line:82% position:46% size:100% toenemende aantal ouderen. 00:06:59.439 --> 00:07:02.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Pouw-Verweij zegt dat levensloopbestendige woningen heel 00:07:02.420 --> 00:07:05.629 align:middle line:82% position:46% size:100% veel zorgbanen voorkomen. Ik weet niet of de berekeningen 00:07:05.750 --> 00:07:08.089 align:middle line:82% position:46% size:100% zoals die genoemd zijn kloppen. Misschien kloppen ze, hoor; dat kan 00:07:08.209 --> 00:07:10.300 align:middle line:82% position:46% size:100% ik gewoon niet nagaan. Maar ik geloof wel dat het zo is dat 00:07:10.420 --> 00:07:13.329 align:middle line:82% position:46% size:100% de manier waarop mensen samenleven heel erg veel invloed heeft op de 00:07:13.449 --> 00:07:15.069 align:middle line:82% position:46% size:100% hoogte en de omvang van de zorgvraag. 00:07:16.329 --> 00:07:20.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Je ziet de laatste tijd bijvoorbeeld een beweging om weer in hofjes te 00:07:20.180 --> 00:07:23.180 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan wonen. Dat gebeurt in een moderne vorm 00:07:23.300 --> 00:07:24.800 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk. Maar de manier waarop mensen wonen 00:07:24.920 --> 00:07:28.250 align:middle line:82% position:46% size:100% en met elkaar een samenlevinkje in het klein vormen, kan natuurlijk wel 00:07:28.370 --> 00:07:30.939 align:middle line:82% position:46% size:100% degelijk van invloed zijn op de omvang van de zorgvraag. 00:07:31.540 --> 00:07:36.646 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan was er een vraag over domotica. Als je meer domotica aanbrengt in 00:07:36.766 --> 00:07:39.470 align:middle line:82% position:46% size:100% een zelfstandige woonsituatie, kan dat ook van invloed zijn op een 00:07:39.589 --> 00:07:42.310 align:middle line:82% position:46% size:100% lagere zorgvraag. Ik geloof zeker dat dit waar is. 00:07:43.990 --> 00:07:46.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat we dus moeten doen, is meer gebruikmaken van domotica en de 00:07:47.089 --> 00:07:50.649 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen die we maken, geschikt maken voor het gebruik van 00:07:52.160 --> 00:07:52.480 align:middle line:82% position:46% size:100% domotica. De 00:07:59.370 --> 00:08:02.329 align:middle line:82% position:46% size:100% heer Geurts vroeg naar stand van zaken van de motie van de leden 00:08:02.449 --> 00:08:06.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Marijnissen en Heerma uit september 2020, die de regering verzoekt om in 00:08:06.290 --> 00:08:08.120 align:middle line:82% position:46% size:100% samenwerking met gemeenten, woningcorporaties en zorgaanbieders 00:08:08.240 --> 00:08:10.839 align:middle line:82% position:46% size:100% in de regio concrete voorstellen te ontwikkelen voor de bouw van 00:08:11.170 --> 00:08:15.560 align:middle line:82% position:46% size:100% kleinschalige woonvoorzieningen. Mijn voorganger heeft deze motie in 00:08:15.680 --> 00:08:18.189 align:middle line:82% position:46% size:100% de brief over de versnelling van de woningbouw van 6 november 2020 00:08:18.339 --> 00:08:20.660 align:middle line:82% position:46% size:100% ingevuld door 20 miljoen ter beschikking te stellen voor het 00:08:20.779 --> 00:08:26.329 align:middle line:82% position:46% size:100% stimuleren van geclusterde woningen. In het programma dat eraan komt, 00:08:26.449 --> 00:08:28.269 align:middle line:82% position:46% size:100% stimuleren wij juist die geclusterde woonvormen. 00:08:30.370 --> 00:08:32.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Een deel van de woonbehoefte van ouderen zul je namelijk kunnen 00:08:32.570 --> 00:08:35.000 align:middle line:82% position:46% size:100% invullen met nultredenwoningen, maar een deel daarvan zul je ook echt 00:08:35.120 --> 00:08:36.879 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten invullen met die geclusterde woonvormen. 00:08:37.658 --> 00:08:39.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Die moet je ook veel zorggeschikter maken. 00:08:39.440 --> 00:08:40.149 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is 00:08:43.178 --> 00:08:47.200 align:middle line:82% position:46% size:100% een interruptie van de heer Geurts. Ja, we hadden nog een paar 00:08:48.129 --> 00:08:48.639 align:middle line:82% position:46% size:100% interrupties. 00:08:50.649 --> 00:08:52.833 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank dat de minister dit antwoord geeft, maar dat hadden we zelf 00:08:52.953 --> 00:08:55.149 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk ook kunnen zien. Daarom heb ik die vraag dus niet 00:08:55.269 --> 00:08:56.919 align:middle line:82% position:46% size:100% gesteld. Het ging me er meer om wat er 00:08:57.039 --> 00:08:57.830 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijk gebeurd is met die 20 miljoen. 00:08:57.950 --> 00:09:02.769 align:middle line:82% position:46% size:100% Is die in die vorm al voor een deel uitgegeven of niet? 00:09:03.100 --> 00:09:03.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Die 00:09:04.759 --> 00:09:08.539 align:middle line:82% position:46% size:100% is in de vorm van een subsidieregeling weggezet, zoals dat 00:09:08.659 --> 00:09:12.200 align:middle line:82% position:46% size:100% in Haags jargon heet. Maar u wilt natuurlijk weten hoeveel 00:09:12.320 --> 00:09:16.899 align:middle line:82% position:46% size:100% ervoor gebouwd is en zo. Dat moet ik even nagaan, maar het is 00:09:17.379 --> 00:09:20.289 align:middle line:82% position:46% size:100% in ieder geval ingezet. Dan was er een vraag van de heer 00:09:20.409 --> 00:09:24.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Grinwis. Hij zei dat we ouderen langer thuis 00:09:24.200 --> 00:09:24.820 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen laten wonen door mantelzorgers woonruimte te bieden. 00:09:24.940 --> 00:09:26.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij vroeg: kan de minister ervoor zorgen dat mantelzorgers eerder 00:09:26.779 --> 00:09:29.870 align:middle line:82% position:46% size:100% woonruimte krijgen? In de Huisvestingswet is op dit 00:09:29.990 --> 00:09:33.830 align:middle line:82% position:46% size:100% moment opgenomen ... Nou, daar komt hij net binnen! 00:09:33.950 --> 00:09:39.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ongelofelijk. In de Huisvestingswet zoals die nu 00:09:39.350 --> 00:09:42.110 align:middle line:82% position:46% size:100% is ingericht, is opgenomen dat als je als gemeente een 00:09:42.230 --> 00:09:44.779 align:middle line:82% position:46% size:100% huisvestingsverordening vaststelt, je mantelzorgers moet kiezen als een 00:09:44.899 --> 00:09:46.720 align:middle line:82% position:46% size:100% van de verplichte urgentiecategorieën. 00:09:48.759 --> 00:09:54.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is dus in voorzien. U weet dat we in het programma 00:09:57.309 --> 00:10:01.159 align:middle line:82% position:46% size:100% gericht op aandachtsgroepen hebben aangekondigd dat wij het voor elke 00:10:01.279 --> 00:10:02.450 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeente verplicht gaan stellen om te werken met een 00:10:02.570 --> 00:10:03.580 align:middle line:82% position:46% size:100% huisvestingsverordening. 00:10:05.110 --> 00:10:08.179 align:middle line:82% position:46% size:100% De groep mantelzorgers blijft daar ook in overeind, omdat we dat zullen 00:10:08.299 --> 00:10:08.860 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten blijven doen. 00:10:10.629 --> 00:10:11.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan 00:10:12.759 --> 00:10:19.450 align:middle line:82% position:46% size:100% de vragen van mevrouw Beckerman en anderen over de hervormingen van de 00:10:19.570 --> 00:10:20.200 align:middle line:82% position:46% size:100% huurtoeslag. 00:10:22.779 --> 00:10:24.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Beckerman is daar heel kritisch op. 00:10:25.659 --> 00:10:27.803 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp de achtergrond van die kritiek best. 00:10:27.923 --> 00:10:32.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga alleen wel aan uw Kamer vragen om dat debat te voeren op het moment 00:10:32.990 --> 00:10:35.086 align:middle line:82% position:46% size:100% dat we de wet ook daadwerkelijk aan de Kamer kunnen sturen. 00:10:35.206 --> 00:10:35.620 align:middle line:82% position:46% size:100% De wet is 00:10:37.179 --> 00:10:39.740 align:middle line:82% position:46% size:100% in consultatie geweest en ligt nu bij de Raad van State. 00:10:39.860 --> 00:10:41.889 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State gaat daarover adviseren. 00:10:43.179 --> 00:10:46.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan komen we met het wetsvoorstel naar uw Kamer. 00:10:49.240 --> 00:10:51.460 align:middle line:82% position:46% size:100% De achtergrond van die kritiek begrijp ik overigens best goed. 00:10:51.580 --> 00:10:53.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt natuurlijk gekeken naar de inkomenseffecten. 00:10:56.950 --> 00:10:58.929 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen wij het wetsvoorstel presenteerden, 00:11:00.460 --> 00:11:03.529 align:middle line:82% position:46% size:100% zouden er allerlei aanpalende maatregelen getroffen worden om 00:11:03.649 --> 00:11:06.740 align:middle line:82% position:46% size:100% ervoor te zorgen dat de inkomenseffecten ook gemitigeerd 00:11:06.860 --> 00:11:07.120 align:middle line:82% position:46% size:100% werden. 00:11:09.820 --> 00:11:11.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Die maatregelen zijn bij de laatste augustusbesluitvorming naar voren 00:11:11.559 --> 00:11:13.870 align:middle line:82% position:46% size:100% gehaald omwille van de koopkrachtcompensatie. 00:11:14.350 --> 00:11:14.620 align:middle line:82% position:46% size:100% De 00:11:18.190 --> 00:11:20.919 align:middle line:82% position:46% size:100% compenserende effecten van die maatregelen kunnen dus niet meer 00:11:21.279 --> 00:11:23.289 align:middle line:82% position:46% size:100% meegewogen worden bij dit wetsvoorstel. 00:11:23.470 --> 00:11:24.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt dat de 00:11:25.990 --> 00:11:28.940 align:middle line:82% position:46% size:100% inkomensontwikkelingen als gevolg van dit wetsvoorstel ook anders 00:11:29.059 --> 00:11:36.049 align:middle line:82% position:46% size:100% beoordeeld en gezien moeten worden dan toen wij de wet in 00:11:36.169 --> 00:11:37.029 align:middle line:82% position:46% size:100% consultatie deden. 00:11:38.679 --> 00:11:40.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, ik kan daar nu niet op vooruitlopen. 00:11:40.250 --> 00:11:42.590 align:middle line:82% position:46% size:100% De wet ligt nu voor advies bij de Raad van State. 00:11:42.710 --> 00:11:45.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij krijgen het advies van de Raad van State terug. 00:11:45.549 --> 00:11:50.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zal ik uw Kamer informeren. De heer Van Baarle 00:11:53.230 --> 00:11:56.019 align:middle line:82% position:46% size:100% vraagt nog wel: waarom zou je de huurtoeslag eigenlijk 00:11:57.759 --> 00:11:58.679 align:middle line:82% position:46% size:100% willen hervormen? Daarvoor geldt een beetje hetzelfde 00:11:58.799 --> 00:12:00.320 align:middle line:82% position:46% size:100% antwoord. Daar zijn natuurlijk wel goede 00:12:00.440 --> 00:12:01.059 align:middle line:82% position:46% size:100% redenen voor. 00:12:04.210 --> 00:12:08.450 align:middle line:82% position:46% size:100% De huidige huurtoeslag is best een heel ingewikkelde toeslag. 00:12:08.570 --> 00:12:11.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Er valt überhaupt best veel af te dingen op het hele stelsel van 00:12:11.419 --> 00:12:13.059 align:middle line:82% position:46% size:100% toeslagen. Daar wordt in de Kamer ook veel op 00:12:13.360 --> 00:12:16.730 align:middle line:82% position:46% size:100% afgedongen. De coalitiepartijen hebben er in de 00:12:16.850 --> 00:12:19.179 align:middle line:82% position:46% size:100% onderhandelingen rondom het regeerakkoord over nagedacht hoe je 00:12:19.299 --> 00:12:22.419 align:middle line:82% position:46% size:100% dat anders zou kunnen doen, bijvoorbeeld of je de huurtoeslag 00:12:22.539 --> 00:12:27.019 align:middle line:82% position:46% size:100% eenvoudiger zou kunnen vormgeven of een soort tussenstap onderweg naar 00:12:27.139 --> 00:12:29.500 align:middle line:82% position:46% size:100% het afschaffen van de toeslagen zou kunnen zetten. 00:12:29.669 --> 00:12:31.769 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was natuurlijk de achtergrond van de introductie van die 00:12:31.889 --> 00:12:35.360 align:middle line:82% position:46% size:100% normhuren. Ik denk dat daar ook niet zo heel 00:12:35.480 --> 00:12:38.629 align:middle line:82% position:46% size:100% veel kritiek op is. De kritiek gaat met name over de 00:12:38.750 --> 00:12:41.636 align:middle line:82% position:46% size:100% inkomenseffecten. Nogmaals, de wet ligt nu voor bij de 00:12:41.756 --> 00:12:43.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Raad van State. Die komt straks terug van de Raad 00:12:43.460 --> 00:12:46.179 align:middle line:82% position:46% size:100% van State. Ik denk dat het verstandig is om het 00:12:46.299 --> 00:12:49.129 align:middle line:82% position:46% size:100% debat met de Kamer te voeren op het moment dat wij het wetsvoorstel ook 00:12:49.250 --> 00:12:51.100 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijk indienen bij de Tweede Kamer. 00:12:56.139 --> 00:12:59.139 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard kan de SP volledig volgen dat het kabinet 00:13:01.779 --> 00:13:02.960 align:middle line:82% position:46% size:100% nog eens heel goed naar die toeslagen wil gaan kijken. 00:13:03.080 --> 00:13:06.159 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is volkomen logisch. We weten ook allemaal waarom. 00:13:09.309 --> 00:13:15.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd zegt de minister nu: wacht nog even af voor u iets zegt 00:13:15.379 --> 00:13:18.889 align:middle line:82% position:46% size:100% over dit voorstel. Ook dat kan ik wel begrijpen vanuit 00:13:19.009 --> 00:13:26.059 align:middle line:82% position:46% size:100% de positie van de minister, maar als mensen die cijfers zien en zien 00:13:26.179 --> 00:13:28.580 align:middle line:82% position:46% size:100% dat ze er nog verder op achteruitgaan, terwijl ze al moeite 00:13:28.700 --> 00:13:34.370 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben om de eindjes aan elkaar te knopen, dan neem ik aan dat de 00:13:34.490 --> 00:13:38.240 align:middle line:82% position:46% size:100% minister het ook wel heel logisch vindt dat de Socialistische Partij 00:13:38.360 --> 00:13:41.659 align:middle line:82% position:46% size:100% zegt: ja maar wacht eens even, daar zullen wij nooit mee akkoord kunnen 00:13:41.779 --> 00:13:44.409 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan. Kan de minister aangeven 00:13:46.059 --> 00:13:51.169 align:middle line:82% position:46% size:100% of mensen dit zwaard van Damocles, dat nu boven hun hoofd hangt, wel of 00:13:51.289 --> 00:13:57.529 align:middle line:82% position:46% size:100% niet zo moeten zien? Het is zeker geen kritiek op uw 00:13:57.649 --> 00:13:59.590 align:middle line:82% position:46% size:100% inbreng op dit vlak, natuurlijk niet. 00:14:00.360 --> 00:14:03.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar bent u Kamerlid voor. Zeker met uw opdracht als Kamerlid 00:14:03.440 --> 00:14:05.950 align:middle line:82% position:46% size:100% namens de Socialistische Partij vind ik uw inbreng ook totaal logisch. 00:14:06.490 --> 00:14:11.019 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn punt is alleen: we zitten in het wetgevingsproces in de stap dat 00:14:11.379 --> 00:14:13.370 align:middle line:82% position:46% size:100% de wet voor advies voorligt bij de Raad van State. 00:14:13.490 --> 00:14:19.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt het ingewikkelder om het dispuut nu te hebben over deze wet. 00:14:20.440 --> 00:14:23.919 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ik daaraan toevoeg is de context. 00:14:24.370 --> 00:14:26.629 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is natuurlijk een aantal compenserende maatregelen genomen 00:14:26.750 --> 00:14:29.750 align:middle line:82% position:46% size:100% bij de augustusbesluitvorming. Eigenlijk moet je zeggen dat er een 00:14:29.870 --> 00:14:31.990 align:middle line:82% position:46% size:100% aantal compenserende maatregelen naar voren is gehaald bij de 00:14:32.139 --> 00:14:35.539 align:middle line:82% position:46% size:100% augustusbesluitvorming. Die waren eigenlijk ook bedoeld om 00:14:35.659 --> 00:14:38.700 align:middle line:82% position:46% size:100% de negatieve inkomenseffecten van dit wetsvoorstel te 00:14:41.580 --> 00:14:43.610 align:middle line:82% position:46% size:100% mitigeren. Daardoor ging bij indiening in de 00:14:43.730 --> 00:14:44.889 align:middle line:82% position:46% size:100% consultatiefase 00:14:46.509 --> 00:14:50.350 align:middle line:82% position:46% size:100% 80% van de mensen erop vooruit en 20% zou erop achteruitgaan. 00:14:50.470 --> 00:14:52.960 align:middle line:82% position:46% size:100% De mensen die erop vooruit zouden gaan, zouden er twee keer zoveel op 00:14:53.080 --> 00:14:55.850 align:middle line:82% position:46% size:100% vooruitgaan dan de mensen die erop achteruit zouden gaan erop achteruit 00:14:55.970 --> 00:14:58.450 align:middle line:82% position:46% size:100% zouden gaan. In dat evenwicht heb ik gezegd dat 00:14:58.629 --> 00:15:02.419 align:middle line:82% position:46% size:100% ik dat een verdedigbare inkomensherverdeling vind. 00:15:02.830 --> 00:15:05.799 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zit altijd een herverdelend element in als je een wetsvoorstel 00:15:06.519 --> 00:15:10.120 align:middle line:82% position:46% size:100% maakt ter vereenvoudiging van de huidige toeslagensystematiek. 00:15:10.750 --> 00:15:13.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het zinvol om de huidige toeslagensystematiek tegen het licht 00:15:13.399 --> 00:15:14.179 align:middle line:82% position:46% size:100% te houden? Ja. 00:15:14.299 --> 00:15:16.029 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar bent u het denk ik wel mee eens. 00:15:17.350 --> 00:15:21.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat je tot een vereenvoudiging komt met minder zorg over het moeten 00:15:21.830 --> 00:15:24.980 align:middle line:82% position:46% size:100% nabetalen vanwege nacalculaties en naheffingen, daar bent u het denk ik 00:15:25.100 --> 00:15:28.070 align:middle line:82% position:46% size:100% ook nog wel mee eens. Dan blijft vooral het dispuut over 00:15:28.190 --> 00:15:31.840 align:middle line:82% position:46% size:100% de inkomenseffecten over. Wat wij dan het beste kunnen doen, 00:15:31.960 --> 00:15:32.320 align:middle line:82% position:46% size:100% is 00:15:33.820 --> 00:15:37.460 align:middle line:82% position:46% size:100% dat debat hebben op het moment dat we daadwerkelijk het wetsvoorstel 00:15:37.580 --> 00:15:41.779 align:middle line:82% position:46% size:100% aan uw Kamer doen toekomen. De tweede interruptie van mevrouw 00:15:41.899 --> 00:15:42.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Beckerman. 00:15:45.850 --> 00:15:48.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoever ik dit ook zou willen en kunnen volgen, 00:15:49.899 --> 00:15:56.899 align:middle line:82% position:46% size:100% dit zijn wel koppen waar mensen, die nu al veel moeite hebben 00:15:57.019 --> 00:15:58.730 align:middle line:82% position:46% size:100% om rond te komen, heel erg van schrikken. 00:15:59.019 --> 00:16:01.350 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister zegt dat het nu bij de Raad van State ligt. 00:16:01.470 --> 00:16:04.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wil ik graag een vervolgvraag stellen over een ander advies van de 00:16:04.399 --> 00:16:06.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Raad van State. Dat gaat over het deel waarvan de 00:16:06.799 --> 00:16:08.830 align:middle line:82% position:46% size:100% minister zegt dat hij het naar voren heeft gehaald. 00:16:09.039 --> 00:16:10.996 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvan hebben we in eerste instantie gezegd dat het goed is 00:16:11.116 --> 00:16:14.230 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de groep huurders die het betreft. 00:16:14.620 --> 00:16:18.379 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de Raad van State zegt terecht: wacht eens even, er is nog een hele 00:16:18.500 --> 00:16:21.889 align:middle line:82% position:46% size:100% andere groep huurders. Die hebben vaak dezelfde inkomens en 00:16:22.009 --> 00:16:26.350 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn ook sociale huurders. Maar toevalligerwijs zijn ze, 00:16:26.590 --> 00:16:31.039 align:middle line:82% position:46% size:100% bijvoorbeeld omdat de voorganger van deze minister naar Azië ging om hun 00:16:31.159 --> 00:16:34.370 align:middle line:82% position:46% size:100% huurwoningen te verkopen, wel sociale huurder, maar huren ze niet 00:16:34.490 --> 00:16:37.210 align:middle line:82% position:46% size:100% meer bij een corporatie. Daarvan zegt de Raad van State: 00:16:37.480 --> 00:16:40.389 align:middle line:82% position:46% size:100% waarom niet ook voor die groep? Zou de minister daarop willen 00:16:40.870 --> 00:16:42.429 align:middle line:82% position:46% size:100% reflecteren? Want dat is echt nú. 00:16:42.750 --> 00:16:46.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, dat is echt nu, maar tegelijkertijd toch ook echt 00:16:46.330 --> 00:16:49.059 align:middle line:82% position:46% size:100% onderdeel van het advies van de Raad van State dat nu openbaar is 00:16:49.179 --> 00:16:50.970 align:middle line:82% position:46% size:100% gemaakt. Wij bestuderen nu dat advies. 00:16:52.000 --> 00:16:55.059 align:middle line:82% position:46% size:100% Het klopt hoor. Dit is inderdaad het wetsvoorstel 00:16:55.360 --> 00:17:00.049 align:middle line:82% position:46% size:100% met de inkomensafhankelijke huurverlaging voor de inkomens tot 00:17:00.970 --> 00:17:04.160 align:middle line:82% position:46% size:100% 120%. Dat zou eigenlijk een jaar later 00:17:04.279 --> 00:17:06.460 align:middle line:82% position:46% size:100% ingaan en dat laten we nu een jaar eerder ingaan. 00:17:07.630 --> 00:17:11.089 align:middle line:82% position:46% size:100% In dat wetsvoorstel heeft de Raad van State een aantal opmerkingen 00:17:11.210 --> 00:17:13.960 align:middle line:82% position:46% size:100% gemaakt, waarop wij weer zullen moeten reageren. 00:17:15.279 --> 00:17:17.019 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop dat wetsvoorstel op heel korte termijn 00:17:19.390 --> 00:17:21.858 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijk te kunnen indienen bij uw Kamer. 00:17:21.979 --> 00:17:25.788 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kunnen we dat debat hebben, nadat het kabinet de gelegenheid 00:17:25.909 --> 00:17:28.069 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft gehad om daadwerkelijk op het advies van de Raad van State te 00:17:28.190 --> 00:17:28.569 align:middle line:82% position:46% size:100% reageren. 00:17:33.099 --> 00:17:36.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik had net een rondje gemaakt. U heeft nog drie interrupties, dus u 00:17:36.299 --> 00:17:37.599 align:middle line:82% position:46% size:100% kunt nog even gaan. 00:17:40.059 --> 00:17:42.817 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Kops maakt van deze gelegenheid gebruik met zijn eerste 00:17:42.936 --> 00:17:45.150 align:middle line:82% position:46% size:100% interruptie. Ik wil daar wel graag op ingaan. 00:17:45.269 --> 00:17:49.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een heel terechte vraag waarom sociale huurders in een 00:17:49.509 --> 00:17:53.150 align:middle line:82% position:46% size:100% corporatiewoning wel die verlaging krijgen en sociale huurders van een 00:17:53.269 --> 00:17:57.680 align:middle line:82% position:46% size:100% particuliere woning niet. Dat onderscheid is volgens de 00:17:57.799 --> 00:17:59.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Woonbond raar: dat moet je niet doen. 00:17:59.839 --> 00:18:01.173 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State zegt ook dat het raar is en dat je het niet moet 00:18:01.294 --> 00:18:04.880 align:middle line:82% position:46% size:100% doen. Ook de rijksoverheid zelf zegt dat, 00:18:05.000 --> 00:18:06.349 align:middle line:82% position:46% size:100% zoals bijvoorbeeld de Belastingdienst. 00:18:06.470 --> 00:18:09.769 align:middle line:82% position:46% size:100% Er staat letterlijk op de website van de Belastingdienst: het maakt 00:18:09.890 --> 00:18:13.190 align:middle line:82% position:46% size:100% niet uit van wie u huurt. Het gaat erom wat voor huurwoning u 00:18:13.309 --> 00:18:16.309 align:middle line:82% position:46% size:100% hebt. Het is dus óf sociale huur, óf geen 00:18:16.430 --> 00:18:20.329 align:middle line:82% position:46% size:100% sociale huur, maar het doet er niet toe van wie je huurt, of dat een 00:18:20.450 --> 00:18:23.049 align:middle line:82% position:46% size:100% particuliere verhuurder is of een corporatie. 00:18:23.470 --> 00:18:26.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kan de enige conclusie toch zijn dat als de minister daarmee aan de 00:18:26.240 --> 00:18:30.289 align:middle line:82% position:46% size:100% slag gaat, die verlaging dus moet gelden voor alle sociale huurders, 00:18:30.410 --> 00:18:32.057 align:middle line:82% position:46% size:100% dus ook de huurders die in een particuliere sociale huurwoning 00:18:32.176 --> 00:18:33.180 align:middle line:82% position:46% size:100% zitten? Klopt dat? 00:18:35.349 --> 00:18:37.839 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dat klopt niet. Op het gevaar af dat ik daarmee al 00:18:37.960 --> 00:18:41.690 align:middle line:82% position:46% size:100% een voorschotje neem op de behandeling van de wet, misschien 00:18:41.809 --> 00:18:43.660 align:middle line:82% position:46% size:100% toch in het kort waarom dat niet zo is. 00:18:44.410 --> 00:18:44.859 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben 00:18:46.480 --> 00:18:49.309 align:middle line:82% position:46% size:100% prestatieafspraken gemaakt met de woningcorporaties. 00:18:49.430 --> 00:18:52.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Niet met alle verhuurders, maar met de woningcorporaties. 00:18:52.519 --> 00:18:54.490 align:middle line:82% position:46% size:100% De achtergrond daarvan was de afschaffing van de 00:18:55.000 --> 00:18:56.779 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurderheffing. Daarom kónden we die afspraken ook 00:18:56.900 --> 00:18:57.279 align:middle line:82% position:46% size:100% maken. 00:18:59.829 --> 00:19:04.609 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben afspraken gemaakt die ertoe leiden dat er 60 miljard wordt 00:19:04.730 --> 00:19:07.519 align:middle line:82% position:46% size:100% geïnvesteerd in nieuwbouw van sociale woningen, 40 miljard in de 00:19:07.640 --> 00:19:11.059 align:middle line:82% position:46% size:100% verduurzaming van sociale woningen en 10 miljard in 00:19:11.180 --> 00:19:15.109 align:middle line:82% position:46% size:100% betaalbaarheidsmaatregelen, waaronder dus deze maatregel. 00:19:15.230 --> 00:19:18.108 align:middle line:82% position:46% size:100% Die afspraken konden we maken met de corporaties omdat we de 00:19:18.229 --> 00:19:20.349 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurderheffing voor de corporaties afschaffen. 00:19:21.549 --> 00:19:26.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee heeft de verlaging ook een achtergrond in de prestatieafspraken 00:19:26.809 --> 00:19:29.640 align:middle line:82% position:46% size:100% die we hebben gemaakt. Dat maakt ook dat ik het moet 00:19:29.759 --> 00:19:30.440 align:middle line:82% position:46% size:100% beperken tot de corporatiewoningen en dat ik het niet breder kan 00:19:30.559 --> 00:19:31.179 align:middle line:82% position:46% size:100% trekken. Ik kan niet 00:19:32.740 --> 00:19:38.210 align:middle line:82% position:46% size:100% de pak hem beet 10% mensen tot 120% meenemen, die in een niet 00:19:38.329 --> 00:19:39.490 align:middle line:82% position:46% size:100% corporatiewoning zitten. 00:19:41.740 --> 00:19:44.049 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast is er ook geen betaaltitel. 00:19:44.170 --> 00:19:46.489 align:middle line:82% position:46% size:100% Die discussie is een aantal jaren geleden al een keer gevoerd: er is 00:19:46.608 --> 00:19:49.970 align:middle line:82% position:46% size:100% ook geen mogelijkheid om tot betaling van die verhuurders over te 00:19:50.089 --> 00:19:53.140 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan, terwijl dat bij de corporaties wel kan. 00:19:54.789 --> 00:19:56.960 align:middle line:82% position:46% size:100% "Betaaltitel" bedoel ik in termen van compensatie. 00:19:57.079 --> 00:20:02.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt dat ik dit wetsvoorstel echt moet beperken tot de mensen die 00:20:02.539 --> 00:20:05.210 align:middle line:82% position:46% size:100% wonen in een corporatiewoning. Tegelijkertijd heeft de Raad van 00:20:05.329 --> 00:20:08.420 align:middle line:82% position:46% size:100% State gezegd: je moet veel beter motiveren of dat eigenlijk wel een 00:20:08.539 --> 00:20:11.480 align:middle line:82% position:46% size:100% gerechtvaardigd onderscheid is. Met die motiveringsplicht moet het 00:20:11.599 --> 00:20:14.450 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet natuurlijk wel aan de slag. Vervolgens is het aan uw Kamer om te 00:20:14.569 --> 00:20:16.058 align:middle line:82% position:46% size:100% beoordelen of ik dat goed genoeg heb gedaan. 00:20:19.359 --> 00:20:22.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Genoeg, meneer Kops? Tweede interruptie. 00:20:23.359 --> 00:20:26.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Mogen we dan concluderen dat de minister niet zijn best gaat doen om 00:20:26.880 --> 00:20:31.019 align:middle line:82% position:46% size:100% uiteindelijk ook de sociale huurders van particuliere woningen tegemoet 00:20:31.140 --> 00:20:32.980 align:middle line:82% position:46% size:100% te komen? U gaat dat dus niet proberen te 00:20:33.289 --> 00:20:37.549 align:middle line:82% position:46% size:100% motiveren en dergelijke? Het is niet een kwestie van je best 00:20:37.670 --> 00:20:38.410 align:middle line:82% position:46% size:100% doen of niet, maar het 00:20:40.329 --> 00:20:40.720 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat niet. 00:20:42.390 --> 00:20:46.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Als we zouden zeggen dat je dat onderscheid niet mag maken, dan moet 00:20:46.259 --> 00:20:48.380 align:middle line:82% position:46% size:100% het dus voor de hele groep tot 120% niet doorgaan. 00:20:49.039 --> 00:20:51.779 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vind ik veel nadeliger voor het gros van de mensen in die 00:20:51.900 --> 00:20:56.358 align:middle line:82% position:46% size:100% inkomensgroep. Daarom houd ik vast aan de lijn dat 00:20:56.479 --> 00:20:59.358 align:middle line:82% position:46% size:100% we het wel moeten doen voor de mensen voor wie we het wel kunnen 00:20:59.479 --> 00:21:02.900 align:middle line:82% position:46% size:100% regelen en dat we daarbij inderdaad voor lief moeten nemen dat er een 00:21:03.019 --> 00:21:05.240 align:middle line:82% position:46% size:100% onderscheid wordt gemaakt tussen mensen die wel in een 00:21:05.359 --> 00:21:08.079 align:middle line:82% position:46% size:100% corporatiewoning wonen en mensen die daar niet wonen. 00:21:09.309 --> 00:21:11.439 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Baarle voor zijn tweede interruptie. 00:21:14.089 --> 00:21:16.309 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou de minister wat meer helderheid kunnen verschaffen? 00:21:18.380 --> 00:21:23.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij geeft aan dat maatregelen die voorzien waren om de hervorming van 00:21:23.519 --> 00:21:27.679 align:middle line:82% position:46% size:100% de huurtoeslagsystematiek te compenseren, naar voren zijn gehaald 00:21:28.279 --> 00:21:31.269 align:middle line:82% position:46% size:100% op Prinsjesdag. Mijn veronderstelling was dat dat 00:21:31.390 --> 00:21:35.239 align:middle line:82% position:46% size:100% zuiver een koopkrachtpakket was gebaseerd op de inflatiecijfers. 00:21:35.358 --> 00:21:39.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus wat hing nu samen met de naar voren gehaalde compensatie voor die 00:21:39.939 --> 00:21:42.950 align:middle line:82% position:46% size:100% hervorming van de huurtoeslag en wat niet? 00:21:43.069 --> 00:21:45.309 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan daar wat meer helderheid over komen? 00:21:45.559 --> 00:21:47.849 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap die vraag goed, hoor. Het is niet zo heel erg makkelijk om 00:21:47.970 --> 00:21:51.519 align:middle line:82% position:46% size:100% het goed te reconstrueren, maar ik doe het eventjes uit mijn hoofd. 00:21:51.640 --> 00:21:53.779 align:middle line:82% position:46% size:100% Wellicht dat ik een enkele regeling vergeet, maar het zit als volgt. 00:21:55.269 --> 00:21:55.660 align:middle line:82% position:46% size:100% De 00:21:58.119 --> 00:22:01.509 align:middle line:82% position:46% size:100% hervorming van de huurtoeslag hebben we op zo'n manier vormgegeven dat 00:22:01.809 --> 00:22:04.529 align:middle line:82% position:46% size:100% die in vijf stappen z'n beslag zal krijgen. 00:22:04.650 --> 00:22:07.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee maak je de landing voor mensen die 00:22:08.859 --> 00:22:10.990 align:middle line:82% position:46% size:100% door de hervorming erop achteruitgaan, al veel rustiger. 00:22:12.818 --> 00:22:17.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorts moet het samen oplopen — dat staat ook al in het regeerakkoord — 00:22:17.269 --> 00:22:18.609 align:middle line:82% position:46% size:100% met het verhogen van het wml. 00:22:20.318 --> 00:22:23.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast hebben we gezegd: we gaan toch prestatieafspraken maken met 00:22:23.569 --> 00:22:27.200 align:middle line:82% position:46% size:100% woningcorporaties, we gaan toch goede afspraken maken rondom 00:22:27.319 --> 00:22:31.029 align:middle line:82% position:46% size:100% nieuwbouw en verduurzaming en ook betaalbaarheid. 00:22:32.529 --> 00:22:35.989 align:middle line:82% position:46% size:100% Zouden we niet voor met name de laagste inkomens een huurverlaging 00:22:36.108 --> 00:22:39.650 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen afspreken? Dan zou die huurverlaging voor een 00:22:39.769 --> 00:22:43.930 align:middle line:82% position:46% size:100% deel compenserend zijn voor diegenen die erop achteruitgaan in 00:22:45.789 --> 00:22:49.579 align:middle line:82% position:46% size:100% de hervorming van de huurtoeslag. Nu is de verhoging van het wml naar 00:22:49.700 --> 00:22:53.358 align:middle line:82% position:46% size:100% voren gegaan en veel hoger geworden dan afgesproken, en de verlaging van 00:22:53.479 --> 00:22:54.759 align:middle line:82% position:46% size:100% de huurtoeslag is naar voren gegaan. 00:22:56.500 --> 00:22:56.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Sorry, de 00:22:58.900 --> 00:23:00.309 align:middle line:82% position:46% size:100% huurverlaging is naar voren gegaan. 00:23:02.318 --> 00:23:04.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Overigens is de verhoging van de huurtoeslag ook naar voren gegaan. 00:23:04.940 --> 00:23:07.009 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk alle compenserende maatregelen zijn dus naar voren 00:23:07.130 --> 00:23:07.390 align:middle line:82% position:46% size:100% gegaan. 00:23:09.430 --> 00:23:10.420 align:middle line:82% position:46% size:100% De inkomenseffecten 00:23:13.299 --> 00:23:15.829 align:middle line:82% position:46% size:100% op basis van alleen dit wetsvoorstel komen nu bloot te liggen ten 00:23:15.950 --> 00:23:17.528 align:middle line:82% position:46% size:100% opzichte van de situatie van daarvoor. 00:23:18.279 --> 00:23:20.839 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt dat de mitigerende maatregelen al eerder zijn ingegaan 00:23:20.960 --> 00:23:22.568 align:middle line:82% position:46% size:100% en dus voor iedereen al zijn gaan gelden. 00:23:23.619 --> 00:23:25.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee kunnen ze niet meer als compenserende maatregel gezien 00:23:26.170 --> 00:23:31.220 align:middle line:82% position:46% size:100% worden voor dit wetsvoorstel. Dat is allemaal techniek, die we bij 00:23:31.339 --> 00:23:35.089 align:middle line:82% position:46% size:100% de behandeling van het wetsvoorstel onder ogen moeten zien, ook als 00:23:35.210 --> 00:23:35.529 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet. 00:23:37.390 --> 00:23:39.309 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State zal dat waarschijnlijk ook in het advies 00:23:39.490 --> 00:23:41.660 align:middle line:82% position:46% size:100% betrekken. Ik kan daar nu verder niet op 00:23:41.779 --> 00:23:44.029 align:middle line:82% position:46% size:100% vooruitlopen. Dat moet ik doen op het moment dat 00:23:44.150 --> 00:23:45.696 align:middle line:82% position:46% size:100% wij het advies hebben gekregen van de Raad van State. 00:23:45.817 --> 00:23:49.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Op basis van dat advies komen we al dan niet tot een aanpassing van het 00:23:50.000 --> 00:23:51.339 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel dat we aan u zullen voorleggen. 00:23:53.439 --> 00:23:55.608 align:middle line:82% position:46% size:100% Een derde interruptie van de heer Van Baarle. 00:23:55.729 --> 00:23:58.829 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het wetsvoorstel uit de consultatiefase is, gaat de minister 00:23:58.950 --> 00:24:03.710 align:middle line:82% position:46% size:100% dan ook aan het Nibud vragen om 00:24:09.439 --> 00:24:12.869 align:middle line:82% position:46% size:100% een nieuw inkomensplaatje te maken met die maatregelen erbij? 00:24:12.990 --> 00:24:13.326 align:middle line:82% position:46% size:100% Want voor mij is het lastig om de samenhang te zien. 00:24:13.446 --> 00:24:17.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hebben we een totaalplaatje om een goed debat te voeren met elkaar. 00:24:17.220 --> 00:24:17.200 align:middle line:82% position:46% size:100% De 00:24:19.809 --> 00:24:23.009 align:middle line:82% position:46% size:100% minister over het Nibud. Het zou kunnen dat we het Nibud 00:24:23.130 --> 00:24:24.980 align:middle line:82% position:46% size:100% daarom vragen. We zullen sowieso 00:24:26.920 --> 00:24:29.390 align:middle line:82% position:46% size:100% een inkomensplaatje moeten maken als gevolg van het wetsvoorstel. 00:24:29.529 --> 00:24:32.519 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zou best zo kunnen zijn dat we nog even ruggenspraak houden met het 00:24:32.640 --> 00:24:35.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Nibud over de vraag of er een actualisatie van de 00:24:36.950 --> 00:24:38.059 align:middle line:82% position:46% size:100% reeds gemaakte 00:24:39.640 --> 00:24:41.439 align:middle line:82% position:46% size:100% beoordeling van de inkomenseffecten 00:24:43.420 --> 00:24:45.430 align:middle line:82% position:46% size:100% moet plaatsvinden. Geef ons even de gelegenheid om in 00:24:45.549 --> 00:24:46.789 align:middle line:82% position:46% size:100% het proces te bezien hoe we dat het beste kunnen doen. 00:24:46.910 --> 00:24:49.064 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar u zult bij de behandeling van het wetsvoorstel natuurlijk vragen 00:24:49.183 --> 00:24:51.529 align:middle line:82% position:46% size:100% wat exact de inkomenseffecten zijn en hoe die samenhangen met andere 00:24:51.650 --> 00:24:53.569 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen. Ik begrijp de achtergrond van uw 00:24:53.690 --> 00:24:55.819 align:middle line:82% position:46% size:100% vraag dus heel goed en probeer u daar zo goed mogelijk in te 00:24:55.940 --> 00:24:58.849 align:middle line:82% position:46% size:100% bedienen. De derde interruptie van mevrouw 00:24:58.970 --> 00:24:59.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Beckerman. 00:25:03.589 --> 00:25:07.619 align:middle line:82% position:46% size:100% Het Nibud en de Raad van State regeren het land niet; dat doet het 00:25:07.740 --> 00:25:10.549 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet. Het kabinet zal politieke keuzes 00:25:10.670 --> 00:25:12.950 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten maken. Ik snap ook dat die soms op een 00:25:13.069 --> 00:25:16.240 align:middle line:82% position:46% size:100% bepaald moment genomen moeten worden, maar dit gaat me ook om een 00:25:16.420 --> 00:25:20.640 align:middle line:82% position:46% size:100% principekwestie. Stel dat mijn buurman en ik allebei 00:25:20.759 --> 00:25:22.539 align:middle line:82% position:46% size:100% sociale huurder zijn bij een corporatie 00:25:26.829 --> 00:25:28.759 align:middle line:82% position:46% size:100% en we hetzelfde inkomen hebben. Vervolgens verkoopt een voorganger 00:25:28.880 --> 00:25:32.750 align:middle line:82% position:46% size:100% van deze minister, die naar Azië gaat, de woning van mijn buurman aan 00:25:32.869 --> 00:25:36.230 align:middle line:82% position:46% size:100% een belegger. Wij hebben dan nog steeds hetzelfde 00:25:36.349 --> 00:25:40.509 align:middle line:82% position:46% size:100% inkomen, maar ik krijg wel een huurverlaging en mijn buurman niet, 00:25:41.049 --> 00:25:44.809 align:middle line:82% position:46% size:100% zonder dat wij verschillend zijn. Heeft de minister daar geen 00:25:44.930 --> 00:25:48.950 align:middle line:82% position:46% size:100% principiële mening over, anders dan terug te verwijzen naar de Raad van 00:25:49.069 --> 00:25:52.660 align:middle line:82% position:46% size:100% State en het Nibud? Het gaat er toch om of je beleid 00:25:53.410 --> 00:25:55.778 align:middle line:82% position:46% size:100% rechtvaardig is? En dit is toch onrechtvaardig? 00:25:56.140 --> 00:25:57.880 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister over een principiële 00:25:59.450 --> 00:26:01.220 align:middle line:82% position:46% size:100% mening. Uw voorganger was Ollongren, 00:26:01.339 --> 00:26:04.980 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk. Ja, en de minister daarvoor was Stef 00:26:05.099 --> 00:26:05.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Blok. 00:26:07.089 --> 00:26:09.858 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan straks nog in op andere voorgangers, want er zijn in de 00:26:09.979 --> 00:26:11.589 align:middle line:82% position:46% size:100% eerste termijn heel leuke vragen gesteld over voorgangers. 00:26:14.200 --> 00:26:15.858 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij moeten we twee dingen uit elkaar halen. 00:26:15.979 --> 00:26:19.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begreep de vraag van de heer Van Baarle zo: kan ik het Nibud vragen 00:26:19.220 --> 00:26:22.089 align:middle line:82% position:46% size:100% om een actualisatie van de beoordeling van de inkomenseffecten 00:26:22.509 --> 00:26:24.940 align:middle line:82% position:46% size:100% bij het wetsvoorstel over de hervorming van de huurtoeslag? 00:26:25.689 --> 00:26:28.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is één wetsvoorstel. Een ander wetsvoorstel gaat over de 00:26:28.339 --> 00:26:30.980 align:middle line:82% position:46% size:100% huurverlaging. Over de huurverlaging heeft de Raad 00:26:31.099 --> 00:26:35.230 align:middle line:82% position:46% size:100% van State al geoordeeld. Volgens dat oordeel moet ik komen 00:26:35.650 --> 00:26:38.376 align:middle line:82% position:46% size:100% tot een betere motivatie dan wel een aanpassing van het wetsvoorstel. 00:26:38.497 --> 00:26:41.433 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gezegd: het kabinet wil daar op korte termijn mee komen in de 00:26:41.554 --> 00:26:45.159 align:middle line:82% position:46% size:100% richting van uw Kamer. Daarbij is de vraag aan de orde die 00:26:45.279 --> 00:26:48.410 align:middle line:82% position:46% size:100% de heer Kops ook naar voren brengt: vinden we het eigenlijk wel een 00:26:48.529 --> 00:26:50.690 align:middle line:82% position:46% size:100% gerechtvaardigd onderscheid? De Raad van State is daar kritisch 00:26:50.809 --> 00:26:54.777 align:middle line:82% position:46% size:100% over, maar het punt is natuurlijk dat je, als je daarin meegaat en 00:26:54.896 --> 00:26:58.240 align:middle line:82% position:46% size:100% zegt dat we eigenlijk geen onderscheid mogen maken tussen 00:26:59.500 --> 00:27:01.720 align:middle line:82% position:46% size:100% corporatiehuurders en niet corporatiehuurders, het aan het 00:27:01.839 --> 00:27:02.380 align:middle line:82% position:46% size:100% einde van het liedje 00:27:04.329 --> 00:27:06.189 align:middle line:82% position:46% size:100% voor helemaal niemand zou kunnen organiseren. 00:27:06.309 --> 00:27:08.630 align:middle line:82% position:46% size:100% We kunnen het voor corporatiehuurders doen omdat het 00:27:08.750 --> 00:27:11.740 align:middle line:82% position:46% size:100% onderdeel is van de afschaffing van de verhuurderheffing. 00:27:13.000 --> 00:27:15.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb prestatieafspraken gemaakt met de corporatiesector als 00:27:16.009 --> 00:27:18.880 align:middle line:82% position:46% size:100% onderdeel van de afschaffing van de verhuurderheffing. 00:27:20.170 --> 00:27:24.789 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin is afgesproken dat voor de laagste groep, tot 120% van het wml, 00:27:24.939 --> 00:27:26.529 align:middle line:82% position:46% size:100% de huur naar beneden 00:27:28.089 --> 00:27:29.299 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat. Die afspraken heb ik niet gemaakt 00:27:29.420 --> 00:27:31.029 align:middle line:82% position:46% size:100% met particuliere verhuurders. 00:27:32.529 --> 00:27:35.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zou je kunnen zeggen: dat geeft niet, want je kunt de particuliere 00:27:35.369 --> 00:27:36.788 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurders daarvoor gewoon compenseren. 00:27:37.000 --> 00:27:40.489 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar er is geen betaaltitel om particuliere verhuurders te 00:27:40.608 --> 00:27:42.289 align:middle line:82% position:46% size:100% compenseren. Dat vraagstuk heeft zich al eens 00:27:42.410 --> 00:27:43.910 align:middle line:82% position:46% size:100% eerder voorgedaan, dus dat is niet helemaal nieuw. 00:27:44.029 --> 00:27:47.049 align:middle line:82% position:46% size:100% We kunnen niet zomaar geld overmaken aan particuliere verhuurders. 00:27:48.400 --> 00:27:49.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat gewoon niet. 00:27:51.640 --> 00:27:54.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben dit vraagstuk te wegen om te zien of hiervoor een oplossing 00:27:55.039 --> 00:27:58.759 align:middle line:82% position:46% size:100% denkbaar is, maar ik wil ook eerlijk zijn: het zou kunnen zijn dat er 00:27:58.880 --> 00:28:01.549 align:middle line:82% position:46% size:100% geen oplossing denkbaar is. Dat betekent op z'n minst dat ik 00:28:01.670 --> 00:28:04.460 align:middle line:82% position:46% size:100% beter moet motiveren waarom ik dit toch een gerechtvaardigd onderscheid 00:28:04.579 --> 00:28:07.009 align:middle line:82% position:46% size:100% vind. Dat zal ik doen, maar laten we dat 00:28:07.130 --> 00:28:11.449 align:middle line:82% position:46% size:100% doen en bespreken bij de behandeling van dit wetsvoorstel. 00:28:11.568 --> 00:28:11.618 align:middle line:82% position:46% size:100% U vervolgt 00:28:13.930 --> 00:28:16.519 align:middle line:82% position:46% size:100% uw betoog. Ik zie geen vingers meer, dus we 00:28:16.640 --> 00:28:21.358 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen weer een stukje verder. Mevrouw Van der Plas vraagt of de 00:28:21.479 --> 00:28:22.859 align:middle line:82% position:46% size:100% minister bereid is om te kijken of er ook huurtoeslag kan worden 00:28:22.980 --> 00:28:25.400 align:middle line:82% position:46% size:100% gegeven aan mensen die huren boven de liberalisatiegrens. 00:28:27.609 --> 00:28:30.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is onderdeel van het regeerakkoord en van het 00:28:31.029 --> 00:28:32.950 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel over de hervorming van de huurtoeslag. 00:28:33.519 --> 00:28:38.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zitten ook de normhuren en alle andere huurtoeslagmaatregelen in. 00:28:39.130 --> 00:28:40.789 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat voorstel ligt op dit moment bij de Raad van State. 00:28:40.910 --> 00:28:44.900 align:middle line:82% position:46% size:100% We hopen de Kamer dit aan het einde van dit jaar of misschien aan het 00:28:45.019 --> 00:28:47.109 align:middle line:82% position:46% size:100% begin van volgend jaar te kunnen doen toekomen. 00:28:49.349 --> 00:28:52.170 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Haga vroeg ... Volgens mij hebben we de 00:28:52.289 --> 00:28:54.710 align:middle line:82% position:46% size:100% kostendelersnorm al gehad, toch? Ja, die hebben we echt al 00:29:00.068 --> 00:29:01.869 align:middle line:82% position:46% size:100% behandeld. De heer Nijboer vroeg naar de 00:29:01.990 --> 00:29:04.059 align:middle line:82% position:46% size:100% huurstijgingen en 00:29:05.890 --> 00:29:07.509 align:middle line:82% position:46% size:100% naar hoe het verdergaat met de wet-Nijboer. 00:29:09.549 --> 00:29:13.009 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat we die op hele korte termijn zullen behandelen. 00:29:13.130 --> 00:29:14.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb in ieder geval net de nota naar aanleiding van het verslag 00:29:14.660 --> 00:29:18.490 align:middle line:82% position:46% size:100% gestuurd naar de Kamer. Die gaat over hoe we moeten omgaan 00:29:18.700 --> 00:29:21.259 align:middle line:82% position:46% size:100% met huurstijgingen in de particuliere huursector. 00:29:21.380 --> 00:29:25.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet eigenlijk zeggen: in de vrije huursector. 00:29:25.450 --> 00:29:26.846 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat niet alleen om de particuliere huursector, maar ook om 00:29:26.967 --> 00:29:29.079 align:middle line:82% position:46% size:100% de vrije sector: het geliberaliseerde segment. 00:29:29.200 --> 00:29:32.349 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin was de wet-Nijboer tijdelijk van kracht, tot 00:29:34.150 --> 00:29:37.309 align:middle line:82% position:46% size:100% 00:29:37.430 --> 00:29:40.539 align:middle line:82% position:46% size:100% mag stijgen met de inflatie plus 1%. Dat is wettelijk vastgelegd. 00:29:41.950 --> 00:29:45.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar goed, met de absurde inflatie van dit moment en van het afgelopen 00:29:45.319 --> 00:29:49.819 align:middle line:82% position:46% size:100% jaar zou je dat niet moeten willen. Dat is de reden waarom we een 00:29:49.940 --> 00:29:51.730 align:middle line:82% position:46% size:100% herziening van de wet-Nijboer hebben gemaakt. 00:29:52.329 --> 00:29:58.759 align:middle line:82% position:46% size:100% In die herziening zit een keuze: je kiest voor de inflatie plus 1% of 00:29:58.880 --> 00:30:02.239 align:middle line:82% position:46% size:100% voor het cao loon plus 1%. Er wordt gekozen voor de optie die 00:30:02.358 --> 00:30:05.920 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de huurder het beste uitkomt. Dat biedt meer rust. 00:30:07.689 --> 00:30:09.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee volgen we de loonontwikkeling. 00:30:09.980 --> 00:30:10.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat geeft 00:30:12.130 --> 00:30:17.960 align:middle line:82% position:46% size:100% rust in de huurontwikkeling, ook voor mensen die een woning huren in 00:30:18.079 --> 00:30:21.400 align:middle line:82% position:46% size:100% het vrije segment. De heer Klaver vraagt daarbovenop: 00:30:22.839 --> 00:30:25.839 align:middle line:82% position:46% size:100% wat is het ijkmoment voor de keuze tussen inflatie of loonontwikkeling? 00:30:26.529 --> 00:30:28.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar wil ik even heel precies in zijn. 00:30:28.220 --> 00:30:31.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Het ijkmoment voor het kalenderjaar 2023 is december 00:30:33.339 --> 00:30:35.420 align:middle line:82% position:46% size:100% 00:30:35.539 --> 00:30:37.619 align:middle line:82% position:46% size:100% van het CBS over de inflatie en loonontwikkeling tot en met 00:30:37.740 --> 00:30:38.230 align:middle line:82% position:46% size:100% november. 00:30:40.329 --> 00:30:44.599 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het wetsvoorstel is aangenomen, geldt de laagste inflatie of 00:30:44.720 --> 00:30:48.797 align:middle line:82% position:46% size:100% loonontwikkeling. Voor 2023 geldt: de laagste inflatie 00:30:48.916 --> 00:30:52.390 align:middle line:82% position:46% size:100% van december 2021 tot december 2022 en 00:30:53.890 --> 00:30:57.548 align:middle line:82% position:46% size:100% de laagste loonontwikkeling van december 2021 tot december 00:30:59.140 --> 00:30:59.960 align:middle line:82% position:46% size:100% 00:31:00.079 --> 00:31:01.450 align:middle line:82% position:46% size:100% loonontwikkeling ofwel voor inflatie. 00:31:01.599 --> 00:31:04.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat wordt berekend over de maanden december tot en met november in het 00:31:04.759 --> 00:31:05.710 align:middle line:82% position:46% size:100% jaar dat daaraan voorafgaat. 00:31:07.480 --> 00:31:10.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo wordt het berekend. Daarna moeten we weer verder. 00:31:10.839 --> 00:31:13.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zit een evaluatiebepaling in de wet-Nijboer. 00:31:13.809 --> 00:31:17.029 align:middle line:82% position:46% size:100% De wet geldt, uit mijn hoofd gezegd, tot mei 2024. 00:31:17.150 --> 00:31:20.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarna moeten we verder met de vraag: willen we het vrije segment 00:31:20.569 --> 00:31:20.619 align:middle line:82% position:46% size:100% überhaupt 00:31:22.299 --> 00:31:25.359 align:middle line:82% position:46% size:100% wel reguleren qua maximale huurstijging? 00:31:25.509 --> 00:31:27.849 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn ragfijne politieke gevoel zegt dat u dat wilt. 00:31:28.299 --> 00:31:31.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil dat in ieder geval zelf heel graag, dus ik kom met een voorstel 00:31:31.390 --> 00:31:33.159 align:middle line:82% position:46% size:100% voor hoe we daar permanent mee om kunnen gaan. 00:31:33.279 --> 00:31:36.410 align:middle line:82% position:46% size:100% De wet-Nijboer is een tijdelijke wet, dus er moet een voorstel komen 00:31:36.529 --> 00:31:38.829 align:middle line:82% position:46% size:100% voor hoe we daar permanent mee om kunnen gaan. 00:31:45.568 --> 00:31:51.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat ik het begrijp, maar ik pak even de meest recente cao lonen 00:31:51.779 --> 00:31:54.299 align:middle line:82% position:46% size:100% erbij. In de MEV was het, geloof ik, 3,7% 00:31:55.140 --> 00:31:57.849 align:middle line:82% position:46% size:100% rond Prinsjesdag. Ergens in december komen de 00:31:57.970 --> 00:32:00.339 align:middle line:82% position:46% size:100% aangepaste cijfers. Zullen die dus rond die koers 00:32:00.460 --> 00:32:02.809 align:middle line:82% position:46% size:100% liggen? Zeg ik het goed dat dat cijfer wordt 00:32:02.930 --> 00:32:05.099 align:middle line:82% position:46% size:100% geprikt? Ik heb in de nota naar aanleiding 00:32:05.220 --> 00:32:08.982 align:middle line:82% position:46% size:100% van het verslag gezegd: ongeveer 4%. Volgens mij staat in de MEV altijd 00:32:09.103 --> 00:32:09.230 align:middle line:82% position:46% size:100% een 00:32:11.329 --> 00:32:15.660 align:middle line:82% position:46% size:100% vooruitblik naar de komende jaren, waarbij drie komma zoveel procent 00:32:15.779 --> 00:32:18.798 align:middle line:82% position:46% size:100% als gemiddelde loonontwikkeling voor de komende jaren is aangegeven. 00:32:19.250 --> 00:32:23.089 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor volgend jaar wordt er inderdaad 3,5% of 3,7% aangegeven. 00:32:24.818 --> 00:32:28.430 align:middle line:82% position:46% size:100% We pakken dus telkens de voortschrijdende gemiddelde 00:32:28.549 --> 00:32:31.519 align:middle line:82% position:46% size:100% loonontwikkeling over de afgelopen twaalf maanden: van december tot en 00:32:31.640 --> 00:32:33.519 align:middle line:82% position:46% size:100% met november in het jaar dat eraan voorafgaat. 00:32:33.910 --> 00:32:38.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat wordt in december vastgesteld. In december stellen we dus ook de 00:32:39.220 --> 00:32:41.648 align:middle line:82% position:46% size:100% maximale huurstijging vast voor het komende jaar. 00:32:44.318 --> 00:32:48.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de vraag van GroenLinks over de begeleiding van doorstromers. 00:32:48.829 --> 00:32:50.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat eigenlijk weer over ouderen. 00:32:50.619 --> 00:32:56.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ouderen worden verleid om naar een passende woning door te stromen, 00:32:56.589 --> 00:32:57.880 align:middle line:82% position:46% size:100% dan is heel vaak de huur een drempel, 00:33:00.460 --> 00:33:03.019 align:middle line:82% position:46% size:100% want ze zitten vaak in een woning met een lage huur en met een matige 00:33:03.140 --> 00:33:04.900 align:middle line:82% position:46% size:100% huurstijging over de afgelopen jaren. 00:33:06.250 --> 00:33:09.356 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ze een stap gaan maken, gaat de huur sowieso omhoog, zeker als het 00:33:09.477 --> 00:33:10.299 align:middle line:82% position:46% size:100% een nieuwe woning betreft. 00:33:11.859 --> 00:33:18.319 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de reden dat corporaties de huur op z'n minst tijdelijk kunnen 00:33:18.440 --> 00:33:19.183 align:middle line:82% position:46% size:100% verlagen. Dat kun je natuurlijk niet en masse 00:33:19.304 --> 00:33:22.039 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de hele groep doen. Althans, dan beland je vrij snel in 00:33:22.160 --> 00:33:24.380 align:middle line:82% position:46% size:100% de rode cijfers. Maar corporaties kunnen dat wel doen 00:33:24.500 --> 00:33:27.038 align:middle line:82% position:46% size:100% en doen dat ook. Dat noemen ze huurgewenning. 00:33:27.309 --> 00:33:29.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan maken ze de afspraak dat men het komende jaar 00:33:31.960 --> 00:33:35.240 align:middle line:82% position:46% size:100% dezelfde huur kan blijven betalen of dat ze de komende periode in stapjes 00:33:35.359 --> 00:33:39.440 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan toewerken naar een nieuwe huur. Dat gebeurt volop. 00:33:39.559 --> 00:33:46.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zal ook nodig zijn, want als het lukt om heel veel meer woningen voor 00:33:46.609 --> 00:33:49.670 align:middle line:82% position:46% size:100% ouderen te bouwen — laten we daarvan uitgaan — dan zul je de stap naar 00:33:49.789 --> 00:33:53.089 align:middle line:82% position:46% size:100% die woning toe ook makkelijk moeten maken om daarmee weer een 00:33:53.210 --> 00:33:55.346 align:middle line:82% position:46% size:100% gezinswoning vrij te spelen. Dat wil je weer graag om daarmee 00:33:55.467 --> 00:33:56.630 align:middle line:82% position:46% size:100% weer een starterswoning vrij te spelen. 00:33:56.750 --> 00:33:58.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Kortom, die hele doorstroom moet op gang worden gebracht. 00:33:59.059 --> 00:34:01.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Het helpt eigenlijk het meest als ouderen daadwerkelijk die stap gaan 00:34:05.230 --> 00:34:07.759 align:middle line:82% position:46% size:100% zetten. Ik wist dat er een gewenningsperiode 00:34:08.719 --> 00:34:12.420 align:middle line:82% position:46% size:100% is van vaak een halfjaar of een jaar, maar ik heb hier geen cijfers 00:34:12.539 --> 00:34:14.820 align:middle line:82% position:46% size:100% over kunnen vinden. Wat is hier nou de effectiviteit 00:34:14.940 --> 00:34:18.036 align:middle line:82% position:46% size:100% van? Je hebt altijd het gevaar dat je een 00:34:18.155 --> 00:34:21.398 align:middle line:82% position:46% size:100% en ander baseert op de drie, vier, vijf personen die je spreekt, maar 00:34:21.518 --> 00:34:23.789 align:middle line:82% position:46% size:100% mijn ervaring is dat het effect hiervan nog niet zo groot is, 00:34:23.909 --> 00:34:27.269 align:middle line:82% position:46% size:100% terwijl hier echt wel een businesscase op te maken is, want de 00:34:27.389 --> 00:34:30.179 align:middle line:82% position:46% size:100% economische waarde van doorstromen is zo groot dat je zelfs als 00:34:30.300 --> 00:34:33.148 align:middle line:82% position:46% size:100% overheid zou kunnen overwegen om bij te passen, ook voor een langere … 00:34:33.409 --> 00:34:35.947 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat over oudere mensen in hun laatste fase van hun leven — ik zeg 00:34:36.067 --> 00:34:41.039 align:middle line:82% position:46% size:100% dit heel vriendelijk. Er hoeft dus niet oneindig bijgepast 00:34:41.159 --> 00:34:43.010 align:middle line:82% position:46% size:100% te worden. Daarom zou de businesscase weleens 00:34:43.130 --> 00:34:45.750 align:middle line:82% position:46% size:100% positief kunnen zijn, ook als je als overheid zou bijpassen richting 00:34:45.869 --> 00:34:48.630 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouwcorporaties. Zijn die sommen gemaakt of is de 00:34:48.750 --> 00:34:51.719 align:middle line:82% position:46% size:100% minister daar anders toe bereid? Want op de korte termijn kan dat 00:34:51.840 --> 00:34:55.309 align:middle line:82% position:46% size:100% echt leiden tot een betere allocatie van huisvesting. 00:34:55.909 --> 00:34:58.199 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister over de sommen en de businesscase. 00:34:58.320 --> 00:34:58.300 align:middle line:82% position:46% size:100% We 00:35:00.378 --> 00:35:02.239 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn natuurlijk volop bezig met de vraag hoe we doorstroming kunnen 00:35:02.360 --> 00:35:04.500 align:middle line:82% position:46% size:100% bevorderen. Daarom weten wij vrij goed dat, als 00:35:04.619 --> 00:35:07.760 align:middle line:82% position:46% size:100% je het voor elkaar krijgt om een nieuwe woning te bouwen voor ouderen 00:35:08.260 --> 00:35:10.599 align:middle line:82% position:46% size:100% en om ouderen uit een gezinswoning naar een nieuwe woning te krijgen, 00:35:11.829 --> 00:35:15.260 align:middle line:82% position:46% size:100% er vervolgens een gezinswoning vrijkomt en dat het gezin dat daar 00:35:15.380 --> 00:35:18.019 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat wonen, waarschijnlijk weer een starterswoning vrijmaakt. 00:35:18.139 --> 00:35:21.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Doorstroom is sowieso een goed idee. De doorstroom komt het hardst op 00:35:21.380 --> 00:35:23.918 align:middle line:82% position:46% size:100% gang als je woningen voor senioren bouwt. 00:35:24.820 --> 00:35:28.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Die analyse deel ik sowieso. De vraag is vervolgens hoe vaak 00:35:30.369 --> 00:35:34.130 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouwcorporaties een afspraak maken over huurgewenning en hoe de 00:35:34.250 --> 00:35:38.630 align:middle line:82% position:46% size:100% onderliggende rekensom is. Ik denk dat wij die cijfers hebben. 00:35:38.750 --> 00:35:41.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb ze alleen nu niet paraat, maar ik ga wel kijken of we die 00:35:41.630 --> 00:35:43.579 align:middle line:82% position:46% size:100% cijfers hebben. Ik kan me ook voorstellen dat ik ze 00:35:43.699 --> 00:35:47.349 align:middle line:82% position:46% size:100% sowieso met u deel als wij het programma wonen en zorg voor ouderen 00:35:47.530 --> 00:35:50.659 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de Kamer sturen, omdat dat het moment is waarop we ook het 00:35:50.780 --> 00:35:52.059 align:middle line:82% position:46% size:100% politieke gesprek met elkaar moeten hebben. 00:35:54.579 --> 00:35:58.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar ben ik blij mee, want ik denk dat wij hier extra stappen in moeten 00:35:58.880 --> 00:36:01.489 align:middle line:82% position:46% size:100% zetten en waar nodig woningbouwcorporaties moeten helpen. 00:36:01.610 --> 00:36:04.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Want we kunnen het niet alleen van hen vragen als die gewenningsperiode 00:36:04.130 --> 00:36:06.639 align:middle line:82% position:46% size:100% langer moet duren, als het over vijf of tien jaar gaat. 00:36:07.539 --> 00:36:10.889 align:middle line:82% position:46% size:100% Je wil mensen immers naar nieuwbouwseniorenwoningen maar ook 00:36:11.010 --> 00:36:14.679 align:middle line:82% position:46% size:100% naar de bestaande voorraad laten doorstromen. 00:36:15.280 --> 00:36:19.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij kunnen we daar op de korte termijn nog echt een grote 00:36:19.400 --> 00:36:21.250 align:middle line:82% position:46% size:100% slag slaan. Dat is misschien wel goedkoper dan 00:36:21.519 --> 00:36:23.199 align:middle line:82% position:46% size:100% massief inzetten op allerlei andere middelen. 00:36:25.489 --> 00:36:26.838 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga in ieder geval die cijfers delen. 00:36:26.958 --> 00:36:29.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we het gesprek nog verder hebben, want we hebben ons geld ook 00:36:29.400 --> 00:36:31.610 align:middle line:82% position:46% size:100% wel een beetje vergeven. De verhuurderheffing is bijvoorbeeld 00:36:31.760 --> 00:36:33.559 align:middle line:82% position:46% size:100% al afgeschaft. Dat was al 1,7 miljard. 00:36:36.489 --> 00:36:38.233 align:middle line:82% position:46% size:100% Als er aanvullende maatregelen worden gewenst, ben ik wel benieuwd 00:36:38.353 --> 00:36:41.809 align:middle line:82% position:46% size:100% waar dan de dekking zit. Dit is een vraag. 00:36:41.929 --> 00:36:46.980 align:middle line:82% position:46% size:100% U wordt uitgelokt, maar hierna is het ook klaar, meneer Klaver. 00:36:47.099 --> 00:36:51.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben dol op strenge voorzitters. Maar u heeft uw vijfde interruptie 00:36:51.480 --> 00:36:51.750 align:middle line:82% position:46% size:100% al gehad. Nee, nee, is goed, maar ik kreeg een 00:36:51.869 --> 00:36:53.539 align:middle line:82% position:46% size:100% vraag. Hier mag u op reageren. 00:36:54.230 --> 00:36:55.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat waardeer ik zeer. 00:36:57.760 --> 00:37:00.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn voldoende gelden voor de woningbouw. 00:37:01.659 --> 00:37:04.070 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag is wat we de komende jaren gaan realiseren. 00:37:04.190 --> 00:37:07.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is van het grootste belang dat we niet alleen nieuwe woningen 00:37:07.789 --> 00:37:10.579 align:middle line:82% position:46% size:100% creëren, maar dat we er ook voor zorgen dat iedereen een huis heeft 00:37:10.699 --> 00:37:14.079 align:middle line:82% position:46% size:100% dat bij zijn of haar gezinssituatie past. 00:37:14.648 --> 00:37:17.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij zijn de financiële middelen hier niet zozeer het grote 00:37:17.809 --> 00:37:20.869 align:middle line:82% position:46% size:100% knelpunt als we niet alleen denken over wat we allemaal nieuw moeten 00:37:20.989 --> 00:37:23.409 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwen, maar ook nadenken over de woningmarkt als geheel. 00:37:24.438 --> 00:37:28.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zijn er volgens mij zowel in de markt als bij de overheid middelen 00:37:28.130 --> 00:37:33.280 align:middle line:82% position:46% size:100% te vinden om dit mogelijk te maken. Wordt vervolgd. 00:37:35.989 --> 00:37:36.938 align:middle line:82% position:46% size:100% De doorstroming 00:37:39.219 --> 00:37:42.469 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt nu heel erg opgehouden, juist door het tekort, en ook echt door 00:37:42.590 --> 00:37:47.119 align:middle line:82% position:46% size:100% het tekort aan seniorenwoningen. Bij de demografische ontwikkeling 00:37:47.239 --> 00:37:50.840 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben we het vaak over de groei, en dan vaak over de groei als gevolg 00:37:50.960 --> 00:37:53.059 align:middle line:82% position:46% size:100% van migratie, maar een hele andere belangrijke factor in die 00:37:53.179 --> 00:37:55.929 align:middle line:82% position:46% size:100% demografische ontwikkeling, waar we veel en veel te weinig rekening mee 00:37:56.050 --> 00:37:57.798 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben gehouden in de afgelopen periode, is de vergrijzing. 00:37:57.918 --> 00:38:00.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft te maken met de organiseerbaarheid van de zorg, 00:38:01.809 --> 00:38:04.699 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ook zeker met de manier waarop ouderen wonen en met de manier 00:38:04.820 --> 00:38:07.269 align:middle line:82% position:46% size:100% waarop we ons nu voorbereiden op hoe ouderen straks gaan wonen. 00:38:07.730 --> 00:38:09.456 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar hebben we ons echt onvoldoende op voorbereid. 00:38:09.577 --> 00:38:13.257 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt dat het aantal seniorenwoningen dat er is, echt te 00:38:13.376 --> 00:38:15.380 align:middle line:82% position:46% size:100% klein is. Dat belemmert die doorstroom ook 00:38:15.500 --> 00:38:18.048 align:middle line:82% position:46% size:100% heel erg. Dus als we ons geld ergens moeten 00:38:18.168 --> 00:38:23.269 align:middle line:82% position:46% size:100% inzetten, denk ik dat het heel goed besteed is aan de bouwkant: als je 00:38:23.389 --> 00:38:26.420 align:middle line:82% position:46% size:100% de bouwkant eenmaal voor elkaar hebt, moet het ook lukken om de 00:38:26.539 --> 00:38:30.440 align:middle line:82% position:46% size:100% doorstroom op gang te krijgen. Daar gaan we het debat over 00:38:30.559 --> 00:38:33.250 align:middle line:82% position:46% size:100% vervolgen. Dan ga ik naar de studieleningen. 00:38:33.369 --> 00:38:34.869 align:middle line:82% position:46% size:100% De rente op studieleningen wordt verhoogd. 00:38:35.889 --> 00:38:37.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe gaat u voorkomen dat de verhoging van de rente gaat meewegen 00:38:38.030 --> 00:38:43.130 align:middle line:82% position:46% size:100% in de hypotheekverstrekking? In beginsel weegt de rente sowieso 00:38:43.250 --> 00:38:46.210 align:middle line:82% position:46% size:100% mee bij de hypotheekverstrekking. Dat heeft ermee te maken dat 00:38:47.500 --> 00:38:50.099 align:middle line:82% position:46% size:100% financiële instellingen moeten kijken naar de beschikbare 00:38:50.219 --> 00:38:55.400 align:middle line:82% position:46% size:100% besteedbare ruimte. Maar — dat was de discussie — bij de 00:38:55.519 --> 00:38:59.750 align:middle line:82% position:46% size:100% studenten die hun studielening sneller hebben afgelost, telde de 00:38:59.869 --> 00:39:02.568 align:middle line:82% position:46% size:100% oorspronkelijke studieschuld nog steeds mee. 00:39:02.688 --> 00:39:04.940 align:middle line:82% position:46% size:100% In het regeerakkoord staat dat we daarvan af moeten: de reële 00:39:05.059 --> 00:39:09.668 align:middle line:82% position:46% size:100% studieschuld moet meetellen bij de ruimte die hypotheekverstrekkers 00:39:10.119 --> 00:39:14.849 align:middle line:82% position:46% size:100% meetellen in het besteedbaar inkomen voor de aflossing van rente en een 00:39:14.969 --> 00:39:15.849 align:middle line:82% position:46% size:100% af te sluiten hypotheek. 00:39:17.710 --> 00:39:20.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ga ik aanpassen. Dat is de opdracht die ik heb 00:39:20.750 --> 00:39:22.688 align:middle line:82% position:46% size:100% meegekregen van de Kamer. Dat ga ik dus aanpassen. 00:39:24.250 --> 00:39:28.699 align:middle line:82% position:46% size:100% Het meewegen van de hoogte van de maandelijkse aflossing van de 00:39:28.820 --> 00:39:33.170 align:middle line:82% position:46% size:100% studielening ga ik niet aanpassen. Ik vind het juist verstandig dat het 00:39:33.289 --> 00:39:36.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Nibud zegt: reken dat nou wél mee, want het is gewoon financiële ruimte 00:39:37.099 --> 00:39:39.898 align:middle line:82% position:46% size:100% die mensen kwijt zijn per maand. De 00:39:42.610 --> 00:39:44.869 align:middle line:82% position:46% size:100% hypotheeknormen moeten daar wel op worden aangepast. 00:39:47.438 --> 00:39:50.389 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil het even heel goed begrijpen. De minister zegt: ik ga dat niet 00:39:50.510 --> 00:39:51.128 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpassen. 00:39:52.929 --> 00:39:55.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Het Nibud heeft eerder in adviezen gezegd: op het moment dat de rente 00:39:56.059 --> 00:39:57.699 align:middle line:82% position:46% size:100% op studieleningen verhoogd wordt, 00:39:59.409 --> 00:40:03.878 align:middle line:82% position:46% size:100% is het mogelijk dat het besluit wordt genomen dat ook de weging 00:40:04.360 --> 00:40:07.280 align:middle line:82% position:46% size:100% verhoogd wordt. Nu de regering de rente op 00:40:07.400 --> 00:40:12.730 align:middle line:82% position:46% size:100% studieleningen heeft verhoogd, is er dus een kans dat zij in het besluit 00:40:12.849 --> 00:40:16.510 align:middle line:82% position:46% size:100% dat zij neemt over hypotheken, ook de weging gaat verhogen. 00:40:17.230 --> 00:40:20.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Naast de positieve maatregel die de regering neemt om de reële schuld te 00:40:20.750 --> 00:40:25.250 align:middle line:82% position:46% size:100% laten meetellen, kan er dus een negatieve maatregel komen als de 00:40:25.369 --> 00:40:28.639 align:middle line:82% position:46% size:100% regering zegt: de studieschuld gaat zwaarder meetellen bij 00:40:28.760 --> 00:40:32.050 align:middle line:82% position:46% size:100% hypotheekverstrekking. Mijn vraag was: gaat de regering dat 00:40:32.320 --> 00:40:34.608 align:middle line:82% position:46% size:100% niet doen? Is de regering bereid om daarvan af 00:40:34.728 --> 00:40:37.789 align:middle line:82% position:46% size:100% te zien? Is zij bereid om de weging niet te 00:40:37.909 --> 00:40:40.989 align:middle line:82% position:46% size:100% verhogen naar aanleiding van de hogere rente op studieleningen? 00:40:42.679 --> 00:40:44.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik probeer heel goed naar u te luisteren, maar het is niet zo dat 00:40:44.550 --> 00:40:50.960 align:middle line:82% position:46% size:100% de weging wordt verzwaard. Als er bij een ex student meer 00:40:52.070 --> 00:40:54.869 align:middle line:82% position:46% size:100% budgettaire ruimte van het huishoudbudget opgaat aan de 00:40:54.989 --> 00:40:59.360 align:middle line:82% position:46% size:100% aflossing van de studielening, kan die ruimte niet ook worden besteed 00:40:59.480 --> 00:41:01.630 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de aflossing van de af te sluiten hypotheek. 00:41:02.320 --> 00:41:09.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de reden dat het Nibud ons adviseert om de reële 00:41:09.619 --> 00:41:14.170 align:middle line:82% position:46% size:100% maandelijkse lasten mee te rekenen, mee te wegen, in de ruimte die 00:41:14.378 --> 00:41:16.539 align:middle line:82% position:46% size:100% mensen daadwerkelijk hebben om tot een hypotheek te komen. 00:41:17.260 --> 00:41:19.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo wordt ook de loan to income vastgesteld. 00:41:20.110 --> 00:41:22.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Al die hypotheeknormen worden vastgesteld en financiële 00:41:22.519 --> 00:41:23.920 align:middle line:82% position:46% size:100% instellingen hebben zich daaraan te houden. 00:41:27.369 --> 00:41:30.639 align:middle line:82% position:46% size:100% De weeffout was dat de oorspronkelijke studieschuld 00:41:32.800 --> 00:41:36.050 align:middle line:82% position:46% size:100% altijd werd meegenomen in de berekening van de ruimte die iemand 00:41:36.170 --> 00:41:37.539 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft om tot een nieuwe lening te komen. 00:41:38.409 --> 00:41:40.039 align:middle line:82% position:46% size:100% De oorspronkelijke studieschuld bleef meewegen, ook als je die 00:41:40.159 --> 00:41:41.139 align:middle line:82% position:46% size:100% versneld had afgelost, 00:41:44.530 --> 00:41:47.179 align:middle line:82% position:46% size:100% bij het bepalen van de ruimte die je hebt om tot een nieuwe hypotheek te 00:41:47.300 --> 00:41:49.436 align:middle line:82% position:46% size:100% komen. Dat gaan we veranderen. 00:41:49.556 --> 00:41:51.159 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan dus kijken naar de reële ruimte. 00:41:51.820 --> 00:41:53.918 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom hechten we nou zo aan het advies van het Nibud? 00:41:54.369 --> 00:41:58.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Omdat je niet wilt dat mensen een onverantwoord risico nemen. 00:41:59.030 --> 00:42:00.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kijkt naar wat ze kwijt zijn per maand. 00:42:01.090 --> 00:42:04.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Je rekent de commerciële leningen die mensen hebben lopen, 00:42:05.030 --> 00:42:07.369 align:middle line:82% position:46% size:100% bijvoorbeeld voor telefoons, ook altijd mee. 00:42:07.489 --> 00:42:10.869 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zie je wat mensen nog kunnen missen voor hypotheeklasten. 00:42:11.710 --> 00:42:15.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Het Nibud is daar altijd kritisch in en dat is eigenlijk ook wel 00:42:15.650 --> 00:42:18.579 align:middle line:82% position:46% size:100% verstandig. We hebben in Nederland sowieso al 00:42:18.699 --> 00:42:20.409 align:middle line:82% position:46% size:100% een vrij ruime 00:42:25.628 --> 00:42:27.010 align:middle line:82% position:46% size:100% loan-to-value (ltv) en loan to income (lti). 00:42:27.130 --> 00:42:32.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Het Nibud zegt altijd: niet nog ruimer zijn, pas nou op, want anders 00:42:32.329 --> 00:42:34.210 align:middle line:82% position:46% size:100% breng je mensen op enig moment in de financiële problemen. 00:42:35.019 --> 00:42:38.389 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is eigenlijk ook wel verstandig. Wij volgen daar altijd wel graag het 00:42:38.510 --> 00:42:38.889 align:middle line:82% position:46% size:100% Nibud in. 00:42:41.168 --> 00:42:42.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook een verzoek aan de minister om iets compacter te zijn, want u 00:42:42.920 --> 00:42:44.940 align:middle line:82% position:46% size:100% herhaalt soms ook wel dingen. 00:42:47.648 --> 00:42:50.929 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Baarle wil graag zijn allerlaatste interruptie inzetten. 00:42:51.050 --> 00:42:53.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, omdat ik dit een belangrijk onderwerp vind. 00:42:56.199 --> 00:43:01.719 align:middle line:82% position:46% size:100% Het Nibud heeft een wegingstabel gemaakt en zegt: als er een bepaald 00:43:02.438 --> 00:43:06.889 align:middle line:82% position:46% size:100% rentepercentage is, moet daar een bepaalde wegingsfactor uit volgen. 00:43:07.010 --> 00:43:07.599 align:middle line:82% position:46% size:100% De regering 00:43:12.188 --> 00:43:14.059 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat de rente op studieleningen verhogen. 00:43:14.179 --> 00:43:17.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag is of de minister dan die wegingstabel gaat volgen, ergo: gaat 00:43:18.079 --> 00:43:22.550 align:middle line:82% position:46% size:100% de regering ervoor zorgen — naast het feit dat u ook een positieve 00:43:22.670 --> 00:43:25.548 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregel neemt — dat een studielening zwaarder gaat meetellen 00:43:25.668 --> 00:43:29.869 align:middle line:82% position:46% size:100% bij de hypotheekverstrekking? Gaat u dat volgen of niet, dat is de 00:43:29.989 --> 00:43:32.559 align:middle line:82% position:46% size:100% keuze. Ik ben geneigd om te zeggen: nee. 00:43:32.679 --> 00:43:34.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de kortste samenvatting van het antwoord dat ik zojuist heb 00:43:35.030 --> 00:43:36.889 align:middle line:82% position:46% size:100% gegeven. Maar u bent er helemaal op 00:43:37.010 --> 00:43:38.679 align:middle line:82% position:46% size:100% afgestudeerd; meer dan ik, heb ik het idee. 00:43:38.918 --> 00:43:40.989 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga het even dubbelchecken en kom er 00:43:42.519 --> 00:43:43.329 align:middle line:82% position:46% size:100% in tweede termijn op terug. 00:43:47.889 --> 00:43:50.197 align:middle line:82% position:46% size:100% Stel dat me dat niet lukt: er komt over een aantal weken een brief van 00:43:50.317 --> 00:43:52.760 align:middle line:82% position:46% size:100% de minister van OCW over dit thema, hoorde ik zojuist. 00:43:52.880 --> 00:43:54.789 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar nemen we het sowieso in op. 00:43:57.219 --> 00:43:58.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan vervolgt u 00:44:00.340 --> 00:44:03.108 align:middle line:82% position:46% size:100% uw betoog. Het lid Nijboer vroeg hoe de 00:44:03.228 --> 00:44:06.108 align:middle line:82% position:46% size:100% definitie van sociale huur eruitziet en of deze wordt betrokken bij het 00:44:06.228 --> 00:44:09.349 align:middle line:82% position:46% size:100% sluiten van de woondeals. Voor de zomer heb ik aangekondigd om 00:44:09.469 --> 00:44:11.420 align:middle line:82% position:46% size:100% te gaan werken met een nieuwe definitie van sociale huur. 00:44:11.539 --> 00:44:13.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet dat ook de heer Geurts daarnaar vroeg. 00:44:14.378 --> 00:44:16.416 align:middle line:82% position:46% size:100% Die wil ik opnemen in het wetsvoorstel over versterking van de 00:44:16.536 --> 00:44:19.898 align:middle line:82% position:46% size:100% regie op de volkshuisvesting. Het is aan uw Kamer om die definitie 00:44:20.050 --> 00:44:23.690 align:middle line:82% position:46% size:100% vast te stellen. Op dit moment zijn wij er eigenlijk 00:44:23.809 --> 00:44:26.269 align:middle line:82% position:46% size:100% behoorlijk uit met gemeenten en woningcorporaties hoe die definitie 00:44:26.389 --> 00:44:29.449 align:middle line:82% position:46% size:100% eruit zou moeten zien. Het moet zijn: een woning die vanaf 00:44:29.570 --> 00:44:32.619 align:middle line:82% position:46% size:100% de bouw ten minste 25 jaar als sociale huurwoning beschikbaar is, 00:44:34.000 --> 00:44:37.730 align:middle line:82% position:46% size:100% die een aanvangshuur heeft onder de liberalisatiegrens en die door 00:44:37.849 --> 00:44:42.429 align:middle line:82% position:46% size:100% toewijzing beschikbaar is voor de huishoudens met een inkomen onder de 00:44:42.750 --> 00:44:45.298 align:middle line:82% position:46% size:100% DAEB-inkomensgrenzen. Dat is de definitie. 00:44:45.418 --> 00:44:49.608 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kan iedereen zich in vinden. Natuurlijk wordt die nog aan de 00:44:49.728 --> 00:44:52.492 align:middle line:82% position:46% size:100% Kamer voorgelegd en heeft u daarover het laatste woord, maar ik wil deze 00:44:52.612 --> 00:44:55.750 align:middle line:82% position:46% size:100% al in deze vorm meenemen bij het sluiten van de regionale woondeals, 00:44:56.260 --> 00:45:01.358 align:middle line:82% position:46% size:100% zodat we de eisen die aan een sociale huurwoning worden gesteld, 00:45:01.840 --> 00:45:04.369 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen betrekken bij het uitgangspunt dat alle gemeenten 00:45:04.489 --> 00:45:06.519 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben toe te werken naar 30% sociale huur. 00:45:07.469 --> 00:45:10.548 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wil je ook niet een eindeloos dispuut hebben over wat wel of niet 00:45:10.668 --> 00:45:14.210 align:middle line:82% position:46% size:100% mee mag tellen, vandaar dat we die definitie alvast gebruiken bij de 00:45:14.329 --> 00:45:15.550 align:middle line:82% position:46% size:100% regionale woondeals. 00:45:17.438 --> 00:45:21.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn weer interrupties van meneer Grinwis en van mevrouw Beckerman. 00:45:28.610 --> 00:45:29.969 align:middle line:82% position:46% size:100% Helder. Dit was even heel kort. 00:45:30.090 --> 00:45:30.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zitten een aantal goede elementen 00:45:32.019 --> 00:45:36.889 align:middle line:82% position:46% size:100% in die definitie van sociale huur. Zit daar ook bij dat er niet 00:45:37.010 --> 00:45:39.858 align:middle line:82% position:46% size:100% gediscrimineerd mag worden naar doelgroepen, oftewel dat in elke 00:45:39.978 --> 00:45:44.610 align:middle line:82% position:46% size:100% sociale huurwoning elke doelgroep welkom is? 00:45:45.639 --> 00:45:49.150 align:middle line:82% position:46% size:100% En is 25 jaar wel voldoende? Waarom niet eindeloos? 00:45:55.960 --> 00:46:00.949 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten aanzien van de doelgroep wordt in ieder geval aan dat vereiste uit 00:46:01.070 --> 00:46:04.210 align:middle line:82% position:46% size:100% de definitie voldaan als een gemeente hiervoor de 00:46:04.780 --> 00:46:06.550 align:middle line:82% position:46% size:100% huisvestingsverordening en een vergunning toepast. 00:46:08.230 --> 00:46:10.489 align:middle line:82% position:46% size:100% Met andere woorden: wanneer is het een sociale woning? 00:46:10.608 --> 00:46:13.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het als het gewoon via de toewijzingssystematiek werkt die in 00:46:13.699 --> 00:46:18.079 align:middle line:82% position:46% size:100% de gemeente is afgesproken. Alle gemeenten krijgen op grond van 00:46:18.199 --> 00:46:20.239 align:middle line:82% position:46% size:100% diezelfde wet ook de verplichting om te gaan werken met een 00:46:20.360 --> 00:46:23.480 align:middle line:82% position:46% size:100% huisvestingsverordening. Daarmee zijn dus alle woningen in 00:46:23.599 --> 00:46:26.150 align:middle line:82% position:46% size:100% dit domein automatisch ook toegankelijk voor alle doelgroepen, 00:46:26.269 --> 00:46:28.148 align:middle line:82% position:46% size:100% conform de systematiek die de gemeenteraad vaststelt. 00:46:28.989 --> 00:46:31.818 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe de gemeenteraad die vaststelt, wordt voor een deel voorgeschreven 00:46:31.938 --> 00:46:34.599 align:middle line:82% position:46% size:100% op basis van de aanpak zoals we die hebben. 00:46:35.168 --> 00:46:35.378 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus 00:46:38.378 --> 00:46:39.668 align:middle line:82% position:46% size:100% we gaan behoorlijk directief 00:46:41.889 --> 00:46:44.559 align:middle line:82% position:46% size:100% om met de woonruimteverdeling. En dan 00:46:46.539 --> 00:46:49.989 align:middle line:82% position:46% size:100% de vraag over 25 jaar. We hebben 25 jaar gezegd omdat we 00:46:50.199 --> 00:46:50.920 align:middle line:82% position:46% size:100% dachten: dan is het 00:46:52.809 --> 00:46:54.800 align:middle line:82% position:46% size:100% de komende tijd voor een belangrijk deel daadwerkelijk onderdeel van het 00:46:54.920 --> 00:46:55.688 align:middle line:82% position:46% size:100% sociale domein. 00:46:57.219 --> 00:47:00.239 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd wil je dat investeerders nog steeds 00:47:00.360 --> 00:47:02.800 align:middle line:82% position:46% size:100% geïnteresseerd blijven om dat neer te zetten. 00:47:03.489 --> 00:47:07.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom dachten we met die 25 jaar echt wel een hele behoorlijke stap 00:47:07.309 --> 00:47:08.329 align:middle line:82% position:46% size:100% te zetten. Ik besef dat we die goed zullen 00:47:08.449 --> 00:47:10.219 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten beargumenteren. Dat zal de Raad van State ook van 00:47:10.340 --> 00:47:10.838 align:middle line:82% position:46% size:100% ons vragen. 00:47:13.030 --> 00:47:15.048 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee trekken we de grens met de corporaties weer gelijk, want ook 00:47:15.168 --> 00:47:21.199 align:middle line:82% position:46% size:100% een corporatie moet vaststellen of beloven dat die woning 25 jaar 00:47:21.320 --> 00:47:24.519 align:middle line:82% position:46% size:100% onderdeel blijft van het corporatiebezit. 00:47:26.110 --> 00:47:28.358 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Beckerman voor haar vierde interruptie. 00:47:28.628 --> 00:47:31.108 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vond dat een heel goede vraag van de heer Grinwis. 00:47:31.230 --> 00:47:34.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb aanvullend nog een vraag. Hoe regel je 00:47:35.889 --> 00:47:37.239 align:middle line:82% position:46% size:100% of hoe zorg je, 00:47:38.800 --> 00:47:43.159 align:middle line:82% position:46% size:100% wanneer je als kabinet maatregelen wilt nemen om de huren betaalbaar te 00:47:43.280 --> 00:47:45.889 align:middle line:82% position:46% size:100% houden, dat die huren ook betaalbaar gehouden móéten worden? 00:47:46.010 --> 00:47:49.628 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag dat gelet op de discussie die we net hadden. 00:47:50.889 --> 00:47:53.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het de minister namelijk lukt om bijvoorbeeld de huurtoeslag 00:47:53.619 --> 00:47:57.849 align:middle line:82% position:46% size:100% overbodig te maken, dan is de hoogte van de huur nog de enige 00:47:59.559 --> 00:48:02.019 align:middle line:82% position:46% size:100% knop om aan te draaien om huren betaalbaar te houden. 00:48:02.139 --> 00:48:06.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen zal je dan wel heel snel tegen die private verhuurders 00:48:06.389 --> 00:48:09.309 align:middle line:82% position:46% size:100% aanlopen. Heeft de minister daar ook gedachten 00:48:10.030 --> 00:48:10.480 align:middle line:82% position:46% size:100% over? 00:48:12.699 --> 00:48:16.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Deels maar, eigenlijk. U bent een beetje aan het zoeken of 00:48:16.250 --> 00:48:18.139 align:middle line:82% position:46% size:100% er ook nog een alternatief zou zijn voor de introductie van die 00:48:18.260 --> 00:48:21.518 align:middle line:82% position:46% size:100% normhuren als je af wilt van de huidige toeslagensystematiek. 00:48:22.239 --> 00:48:25.309 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is echt wel een aantal varianten op, waar allemaal ook weer 00:48:25.429 --> 00:48:27.489 align:middle line:82% position:46% size:100% nadelen aan kleven. Makkelijk is het dus zeker niet. 00:48:29.619 --> 00:48:33.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar zijn wij sturender ten aanzien van de hoogte van de huur? 00:48:33.769 --> 00:48:37.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk het eerlijk gezegd wel, omdat bijvoorbeeld het WWS dwingend 00:48:37.789 --> 00:48:39.019 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt gemaakt. Dat is een van de andere 00:48:39.139 --> 00:48:40.730 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstellen die eraan komen, waardoor het huidige 00:48:40.849 --> 00:48:42.679 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel dwingend wordt gemaakt. 00:48:42.800 --> 00:48:44.519 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is een behoorlijk percentage 00:48:46.179 --> 00:48:51.108 align:middle line:82% position:46% size:100% huurders die op dit moment meer betalen dan het huidige WWS, en die 00:48:51.228 --> 00:48:54.159 align:middle line:82% position:46% size:100% toch niet naar de Huurcommissie stappen. 00:48:54.550 --> 00:48:57.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Op dit moment is de hoogte van de huur afdwingbaar, maar wij willen 00:48:57.309 --> 00:49:00.500 align:middle line:82% position:46% size:100% hem eigenlijk dwingend maken voor het gereguleerde segment, en dat is 00:49:00.619 --> 00:49:03.010 align:middle line:82% position:46% size:100% straks niet alleen het sociale segment, maar daarnaast ook nog de 00:49:03.130 --> 00:49:06.380 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuur. Ik denk dus wel dat wij onszelf meer 00:49:06.500 --> 00:49:09.369 align:middle line:82% position:46% size:100% sturingsinstrumentarium geven ten aanzien van de hoogte van de huur. 00:49:10.719 --> 00:49:14.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Welk sturingsinstrumentarium je nog hebt op het moment dat je een 00:49:14.599 --> 00:49:18.500 align:middle line:82% position:46% size:100% alternatief voor de huidige huurtoeslag inricht, is heel erg 00:49:18.619 --> 00:49:20.389 align:middle line:82% position:46% size:100% afhankelijk van welk alternatief je dan kiest. 00:49:20.510 --> 00:49:23.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is een aantal varianten voor, en die kennen allemaal nadelen. 00:49:24.429 --> 00:49:27.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk trouwens dat we daarop ingaan op het moment dat wij het 00:49:27.619 --> 00:49:31.750 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel over de genormeerde huren gaan behandelen. 00:49:32.648 --> 00:49:34.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik naar de 00:49:37.628 --> 00:49:38.588 align:middle line:82% position:46% size:100% zelfbewoningsplicht. 00:49:40.480 --> 00:49:44.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Laat ik vooropstellen dat ik heel veel begrip heb voor de achtergrond 00:49:44.389 --> 00:49:45.099 align:middle line:82% position:46% size:100% van het voorstel. 00:49:48.070 --> 00:49:50.367 align:middle line:82% position:46% size:100% Soms werken de dingen die wij hier in Den Haag besluiten ook gewoon. 00:49:50.487 --> 00:49:54.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het heel mooi dat we afgelopen week een aantal goede 00:49:54.800 --> 00:49:57.019 align:middle line:82% position:46% size:100% voorbeelden hier in Den Haag gezien hebben, maar ook in Rotterdam-Zuid, 00:49:57.139 --> 00:50:01.489 align:middle line:82% position:46% size:100% in mijn eigen oude wijkje Carnisse. Je ziet dat de zelfbewoningsplicht 00:50:01.610 --> 00:50:06.019 align:middle line:82% position:46% size:100% betekent dat de huisjesmelkers de wijk verlaten en er weer betaalbare 00:50:06.139 --> 00:50:07.599 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen beschikbaar komen, zelfs op de koopmarkt, 00:50:09.699 --> 00:50:13.280 align:middle line:82% position:46% size:100% voor mensen met een klein inkomen, maar wel met de wil om ergens een 00:50:13.400 --> 00:50:16.588 align:middle line:82% position:46% size:100% eigen huisje te bemachtigen. Dat is hartstikke mooi en die 00:50:16.708 --> 00:50:21.018 align:middle line:82% position:46% size:100% zelfbewoningsplicht werkt gewoon. Dan is het logisch om te vragen of 00:50:21.139 --> 00:50:23.298 align:middle line:82% position:46% size:100% die zelfbewoningsplicht dan niet in heel Nederland zou moeten gaan 00:50:23.418 --> 00:50:27.349 align:middle line:82% position:46% size:100% werken. Dan wordt het ingewikkeld, omdat je 00:50:27.469 --> 00:50:30.858 align:middle line:82% position:46% size:100% altijd vanuit schaarste moet beargumenteren dat deze inbreuk op 00:50:30.978 --> 00:50:33.818 align:middle line:82% position:46% size:100% het eigendomsrecht een terechte inbreuk op het eigendomsrecht is. 00:50:34.510 --> 00:50:37.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lukt in wijken met schaarste veel beter dan in wijken zonder 00:50:37.219 --> 00:50:39.829 align:middle line:82% position:46% size:100% schaarste. Tot nu toe hebben twintig gemeenten 00:50:39.949 --> 00:50:43.152 align:middle line:82% position:46% size:100% die opkoopbescherming ingevoerd, onder andere de G4, Maastricht, 00:50:43.273 --> 00:50:47.507 align:middle line:82% position:46% size:100% Dordrecht en Groningen. We zien tegelijkertijd en deels 00:50:47.626 --> 00:50:50.750 align:middle line:82% position:46% size:100% causaal — daar ben ik heilig van overtuigd — of in ieder geval 00:50:50.869 --> 00:50:55.510 align:middle line:82% position:46% size:100% gecorreleerd daaraan een enorme terugloop in buy-to-let in die 00:50:55.659 --> 00:50:58.210 align:middle line:82% position:46% size:100% steden, dus woningen die je koopt om ze te verhuren. 00:50:59.590 --> 00:51:00.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat heel erg goed nieuws is. 00:51:01.059 --> 00:51:02.179 align:middle line:82% position:46% size:100% Overigens worden huisjesmelkers niet alleen ontmoedigd door de 00:51:02.300 --> 00:51:05.449 align:middle line:82% position:46% size:100% opkoopbescherming, maar ook door fiscale maatregelen en door de 00:51:05.570 --> 00:51:07.750 align:middle line:82% position:46% size:100% aankondiging van nog meer beleid dat er aankomt. 00:51:11.679 --> 00:51:13.059 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat alleen maar heel goed nieuws is. 00:51:13.570 --> 00:51:17.378 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het dan nog nodig om daaroverheen een brede, nationale 00:51:18.039 --> 00:51:21.039 align:middle line:82% position:46% size:100% zelfbewoningsplicht in te voeren? Ik zou denken dat het niet per se 00:51:21.159 --> 00:51:23.659 align:middle line:82% position:46% size:100% nodig is, en ik zou ook denken dat het niet zo makkelijk te onderbouwen 00:51:23.780 --> 00:51:24.010 align:middle line:82% position:46% size:100% is 00:51:25.510 --> 00:51:28.909 align:middle line:82% position:46% size:100% in relatie tot het eigendomsrecht. Dat maakt mij terughoudend, maar ook 00:51:29.030 --> 00:51:31.599 align:middle line:82% position:46% size:100% daarvoor geldt: laten we deze discussie hebben op het moment dat 00:51:32.409 --> 00:51:34.369 align:middle line:82% position:46% size:100% de wet daadwerkelijk wordt behandeld hier in de Kamer. 00:51:34.489 --> 00:51:38.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een initiatiefwet en ik juich initiatiefwetten toe en zie uit naar 00:51:38.809 --> 00:51:41.769 align:middle line:82% position:46% size:100% dat debat. Dat zou mijn eerste reactie zijn op 00:51:41.980 --> 00:51:45.559 align:middle line:82% position:46% size:100% grond van de initiatiefwet. Een vergelijkbare reactie geldt ook 00:51:45.679 --> 00:51:50.539 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de vraag van mevrouw Beckerman. Kan de Leegstandwet landelijk worden 00:51:50.659 --> 00:51:53.838 align:middle line:82% position:46% size:100% verplicht? Ook daarvoor geldt dat het hebben 00:51:53.958 --> 00:51:57.500 align:middle line:82% position:46% size:100% van een leegstandsverordening altijd moet worden onderbouwd vanuit de 00:51:57.619 --> 00:51:59.568 align:middle line:82% position:46% size:100% schaarste. Nu kun je natuurlijk stellen dat 00:51:59.688 --> 00:52:01.898 align:middle line:82% position:46% size:100% schaarste wel degelijk aan de orde is. 00:52:02.289 --> 00:52:05.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk ook dat u een terecht punt heeft als u zegt dat niet alle 00:52:06.079 --> 00:52:09.619 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten waar schaarste een groot probleem is een 00:52:09.739 --> 00:52:12.199 align:middle line:82% position:46% size:100% leegstandsverordening hebben en daar ook actief gebruik van maken. 00:52:12.320 --> 00:52:13.969 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet niet of het een voldoende gerichte maatregel zou zijn om als 00:52:14.090 --> 00:52:17.539 align:middle line:82% position:46% size:100% oplossing daarvoor iedereen te verplichten om met een 00:52:17.659 --> 00:52:18.909 align:middle line:82% position:46% size:100% leegstandsverordening te gaan werken. 00:52:26.530 --> 00:52:29.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik kan me wel voorstellen dat we nog eens nagaan en ook met 00:52:29.210 --> 00:52:30.378 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten in gesprek gaan over de vraag waarom je zo'n 00:52:30.498 --> 00:52:31.119 align:middle line:82% position:46% size:100% leegstandsverordening níét zou gaan gebruiken. 00:52:33.070 --> 00:52:36.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Leegstand is immers aan de orde. Voor een deel is dat overigens 00:52:36.389 --> 00:52:39.260 align:middle line:82% position:46% size:100% frictieleegstand, dus gewoon leegstand tussen twee verhuizingen 00:52:39.380 --> 00:52:41.088 align:middle line:82% position:46% size:100% in. Maar voor een deel is het ook echt 00:52:41.208 --> 00:52:45.139 align:middle line:82% position:46% size:100% wel langdurige leegstand. Een aantal grote steden werkt 00:52:45.260 --> 00:52:46.773 align:middle line:82% position:46% size:100% effectief met een leegstandsverordening, maar er is 00:52:46.893 --> 00:52:49.250 align:middle line:82% position:46% size:100% ook een aantal steden dat dat niet doet, terwijl de schaarste aan 00:52:49.369 --> 00:52:52.039 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen daar ook best groot is. Ik wil daar best wel mee aan de 00:52:52.159 --> 00:52:54.960 align:middle line:82% position:46% size:100% slag, niet zozeer met een generieke verplichting, maar wel met een wat 00:52:55.079 --> 00:52:57.889 align:middle line:82% position:46% size:100% gerichtere interventie. We gaan naar de laatste interruptie 00:52:58.010 --> 00:52:58.838 align:middle line:82% position:46% size:100% van mevrouw Beckerman. 00:53:00.889 --> 00:53:06.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Ooit werd kraken verboden. Mijn partij was tegenstander van een 00:53:06.239 --> 00:53:10.880 align:middle line:82% position:46% size:100% verbod, maar er werd gezegd: we gaan dat verbieden, maar tegelijkertijd 00:53:11.000 --> 00:53:15.070 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan we leegstand aanpakken. Nu zien we nog steeds dat er in 00:53:15.190 --> 00:53:19.639 align:middle line:82% position:46% size:100% steden als Rotterdam, waar de wachtlijsten gigantisch zijn, wel 00:53:19.760 --> 00:53:22.090 align:middle line:82% position:46% size:100% leegstand is, terwijl er geen leegstandsverordening is. 00:53:22.210 --> 00:53:26.449 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het iets te mager als de minister nu zegt: wij gaan nog een 00:53:26.570 --> 00:53:31.760 align:middle line:82% position:46% size:100% keertje met die gemeentes praten. Ik snap dat de minister vanuit zijn 00:53:31.880 --> 00:53:37.068 align:middle line:82% position:46% size:100% perspectief niet meteen voor de SP-variant van een landelijke 00:53:37.188 --> 00:53:40.699 align:middle line:82% position:46% size:100% leegstandsverordening gaat. Prima, maar nog een beetje gaan 00:53:40.820 --> 00:53:44.329 align:middle line:82% position:46% size:100% praten, terwijl we nu al jarenlang hierop wachten, vind ik ook wel erg 00:53:44.449 --> 00:53:45.710 align:middle line:82% position:46% size:100% mager. Kan de minister nog een stap verder 00:53:45.829 --> 00:53:46.000 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan? 00:53:47.800 --> 00:53:50.019 align:middle line:82% position:46% size:100% Geeft u mij even de gelegenheid om te kijken welke stap dan. 00:53:50.139 --> 00:53:53.389 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan de gemeenten niet verplichten om met een leegstandsverordening te 00:53:53.510 --> 00:53:55.969 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan werken. Wel kan ik met gemeenten waar de 00:53:56.090 --> 00:54:00.559 align:middle line:82% position:46% size:100% schaarste echt groot is en waar de leegstand een onderdeel van de 00:54:00.679 --> 00:54:03.150 align:middle line:82% position:46% size:100% oplossing zou kunnen zijn, bijvoorbeeld in het kader van 00:54:03.269 --> 00:54:06.108 align:middle line:82% position:46% size:100% regionale woondeals, het gesprek openen over de vraag of ze niet toch 00:54:06.228 --> 00:54:08.750 align:middle line:82% position:46% size:100% zouden gaan werken met een leegstandsverordening. 00:54:08.869 --> 00:54:10.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Geeft u mij dus even de gelegenheid om te kijken hoe dan. 00:54:11.739 --> 00:54:13.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik snap de vraag wel. Dan ga 00:54:15.519 --> 00:54:16.269 align:middle line:82% position:46% size:100% ik 00:54:18.280 --> 00:54:18.938 align:middle line:82% position:46% size:100% door 00:54:20.769 --> 00:54:23.539 align:middle line:82% position:46% size:100% met de vraag van de heer Nijboer wat ik vind van het 00:54:23.659 --> 00:54:24.760 align:middle line:82% position:46% size:100% initiatiefwetsvoorstel 00:54:27.878 --> 00:54:30.050 align:middle line:82% position:46% size:100% van Nijboer en Grinwis om tijdelijke contracten te verbieden. 00:54:30.170 --> 00:54:30.219 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer is 00:54:33.309 --> 00:54:34.802 align:middle line:82% position:46% size:100% productief met initiatiefwetsvoorstellen. 00:54:34.922 --> 00:54:40.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap heel goed dat het normale contract — het echte contract, zou 00:54:40.670 --> 00:54:43.789 align:middle line:82% position:46% size:100% je kunnen zeggen — het uitgangspunt moet zijn in verhuur, een contract 00:54:43.909 --> 00:54:46.148 align:middle line:82% position:46% size:100% waar huurders ook daadwerkelijk bescherming aan kunnen ontlenen. 00:54:47.829 --> 00:54:48.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik 00:54:49.989 --> 00:54:54.440 align:middle line:82% position:46% size:100% zou heel graag het aantal tijdelijke contracten willen terugdringen en ik 00:54:54.559 --> 00:54:56.329 align:middle line:82% position:46% size:100% denk dat het allerbelangrijkste aan het terugdringen van het aantal 00:54:56.449 --> 00:54:59.280 align:middle line:82% position:46% size:100% tijdelijke contracten het reguleren van de middenhuur is. 00:54:59.829 --> 00:55:04.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zal maken dat je heel veel minder prikkels bij de verhuurder 00:55:04.550 --> 00:55:08.568 align:middle line:82% position:46% size:100% legt om te zorgen voor tijdelijke contracten, omdat je ook je nieuwe 00:55:08.688 --> 00:55:11.349 align:middle line:82% position:46% size:100% aanvangshuur weer gewoon moet bepalen op grond van een 00:55:11.559 --> 00:55:14.409 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel, hoe dat er ook uit komt te zien. 00:55:14.918 --> 00:55:18.164 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt dat het niet loont om je huurders eruit te zetten om weer 00:55:18.284 --> 00:55:19.260 align:middle line:82% position:46% size:100% nieuwe huurders erin te kunnen halen. 00:55:19.380 --> 00:55:19.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat een terugval in het aantal tijdelijke contracten ook een 00:55:20.030 --> 00:55:24.829 align:middle line:82% position:46% size:100% enorme terugval in het aantal excessen zal gaan bieden. 00:55:24.949 --> 00:55:29.019 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast wil ik dat gemeenten een verbod op tijdelijke verhuur moeten 00:55:29.409 --> 00:55:31.940 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen opleggen in wijken waarin de leefbaarheid heel erg onder druk 00:55:32.059 --> 00:55:33.710 align:middle line:82% position:46% size:100% staat. Ik noem maar weer eventjes mijn oude 00:55:33.829 --> 00:55:38.030 align:middle line:82% position:46% size:100% wijkje Carnisse, waar tijdelijke contracten schering en inslag zijn 00:55:38.150 --> 00:55:39.550 align:middle line:82% position:46% size:100% bij heel veel particuliere verhuurders. 00:55:40.269 --> 00:55:40.719 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat 00:55:45.969 --> 00:55:48.369 align:middle line:82% position:46% size:100% wil ik onderdeel gaan maken van de Wet goed verhuurderschap. 00:55:48.519 --> 00:55:51.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Er komt dus een wetswijziging aan op de Wet goed verhuurderschap voor die 00:55:51.619 --> 00:55:55.420 align:middle line:82% position:46% size:100% wijken waar dat het geval is, waar de leefbaarheid de grootste zorg is. 00:55:56.800 --> 00:56:01.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Een generiek verbod op tijdelijke huurcontracten vind ik een iets te 00:56:01.309 --> 00:56:05.179 align:middle line:82% position:46% size:100% rigoureus instrument, omdat je daarmee ook weleens, in ieder geval 00:56:05.300 --> 00:56:07.960 align:middle line:82% position:46% size:100% in potentie, woonruimte zou kunnen onttrekken aan de woningmarkt, 00:56:08.230 --> 00:56:11.380 align:middle line:82% position:46% size:100% terwijl we nu niet de luxe hebben om überhaupt woningen te kunnen missen 00:56:11.949 --> 00:56:15.588 align:middle line:82% position:46% size:100% in de huurmarkt. Ik zou dus zelf niet zover willen 00:56:15.708 --> 00:56:19.103 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan, maar de indieners hebben natuurlijk wel een verhaal over 00:56:19.222 --> 00:56:22.840 align:middle line:82% position:46% size:100% waarom zij wel zover willen gaan. Laten we dat gesprek maar hebben bij 00:56:22.969 --> 00:56:26.289 align:middle line:82% position:46% size:100% de bespreking van deze initiatiefwet. 00:56:26.739 --> 00:56:29.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Weet in ieder geval dat ikzelf werk aan het reguleren van de middenhuur 00:56:30.039 --> 00:56:34.940 align:middle line:82% position:46% size:100% en aan een heel specifieke toepassing van het verbod op 00:56:35.059 --> 00:56:36.068 align:middle line:82% position:46% size:100% tijdelijke huurcontracten. 00:56:38.679 --> 00:56:40.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Kunnen de boetes nog verder omhoog? Er is toch nog een interruptie van 00:56:40.449 --> 00:56:43.989 align:middle line:82% position:46% size:100% de heer Grinwis op dit punt. Ja, voorzitter, ik heb er nog een 00:56:44.110 --> 00:56:46.028 align:middle line:82% position:46% size:100% paar. Ik ben heel blij dat de minister 00:56:46.148 --> 00:56:52.150 align:middle line:82% position:46% size:100% werk maakt van het aanpakken van misstanden, plus die regulering van 00:56:52.269 --> 00:56:55.728 align:middle line:82% position:46% size:100% de middenhuur. Maar de minister weet ook dat hij 00:56:55.849 --> 00:56:58.130 align:middle line:82% position:46% size:100% daarmee nog niet helemaal invulling geeft aan de uitspraak in het 00:56:58.250 --> 00:57:02.480 align:middle line:82% position:46% size:100% coalitieakkoord dat het vaste contract de norm blijft. 00:57:02.599 --> 00:57:04.608 align:middle line:82% position:46% size:100% De praktijk is gewoon dat dat sinds de introductie van die tweejarige 00:57:04.728 --> 00:57:08.230 align:middle line:82% position:46% size:100% contracten niet meer het geval is. Dit wetsvoorstel, voor zover de 00:57:08.590 --> 00:57:11.119 align:middle line:82% position:46% size:100% minister het al heeft kunnen lezen, houdt namelijk een aantal 00:57:11.239 --> 00:57:14.809 align:middle line:82% position:46% size:100% uitzonderingen in stand voor groepen die nu ook al gebruik kunnen maken 00:57:14.929 --> 00:57:19.210 align:middle line:82% position:46% size:100% van een contract van tijdelijke duur, maar het meest voorkomende 00:57:19.329 --> 00:57:22.699 align:middle line:82% position:46% size:100% tijdelijke contract, namelijk die tweejarige variant, wordt daar heel 00:57:22.820 --> 00:57:26.420 align:middle line:82% position:46% size:100% vaak ingezet op een manier die eigenlijk nooit zo bedoeld is, 00:57:26.539 --> 00:57:28.760 align:middle line:82% position:46% size:100% namelijk als een soort proefperiode. Dat is erkend door de 00:57:28.880 --> 00:57:32.769 align:middle line:82% position:46% size:100% vastgoedbeleggers. Iedereen ziet dat en iedereen die 00:57:32.949 --> 00:57:35.329 align:middle line:82% position:46% size:100% geen vastgoedbelegger is zegt eigenlijk: daar zouden we vanaf 00:57:35.449 --> 00:57:38.440 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten. Ik hoop echt dat we een vruchtbare 00:57:38.559 --> 00:57:41.838 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsbehandeling gaan krijgen waarin de minister tot dit inzicht gaat 00:57:41.958 --> 00:57:43.480 align:middle line:82% position:46% size:100% komen. Maar ik geef hem nog even de tijd. 00:57:44.210 --> 00:57:46.739 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is nou zo mooi, dat is nou zo mooi. 00:57:46.898 --> 00:57:49.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop dus ook op een vruchtbare behandeling van het wetsvoorstel. 00:57:49.659 --> 00:57:54.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen, als ik nu mijn mind op zou moeten maken — uw betoog heb ik nog 00:57:54.550 --> 00:57:58.150 align:middle line:82% position:46% size:100% niet gehoord, dus ik doe het allemaal zonder uw doorgaans zeer 00:57:58.269 --> 00:58:02.039 align:middle line:82% position:46% size:100% overtuigende betoog en overigens, de heer Nijboer kan er ook wat van — 00:58:02.159 --> 00:58:04.030 align:middle line:82% position:46% size:100% stel ik mij vooralsnog op het standpunt dat wij eigenlijk wel 00:58:04.150 --> 00:58:05.989 align:middle line:82% position:46% size:100% behoorlijk adequaat invulling geven aan de opdracht uit het 00:58:06.110 --> 00:58:09.099 align:middle line:82% position:46% size:100% regeerakkoord, want door de introductie van regulering van de 00:58:09.219 --> 00:58:11.063 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuur ontneem je de prikkel bij de verhuurders. 00:58:11.184 --> 00:58:14.769 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is gewoon geen lol meer aan: eerst iemand eruit en dan iemand 00:58:14.889 --> 00:58:18.335 align:middle line:82% position:46% size:100% nieuw erin die dan gewoon dezelfde huur moet gaan betalen, want de huur 00:58:18.456 --> 00:58:21.409 align:middle line:82% position:46% size:100% is inmiddels gereguleerd. Ik denk dat de lol van die 00:58:21.530 --> 00:58:23.860 align:middle line:82% position:46% size:100% tweejarige contracten er echt wel af gaat. 00:58:25.840 --> 00:58:30.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast is er nog dat specifieke verbod, gebiedsgericht in te zetten 00:58:30.199 --> 00:58:32.769 align:middle line:82% position:46% size:100% voor gemeenten, op tijdelijke verhuur. 00:58:32.980 --> 00:58:37.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat exact doet wat het moet doen en ook exact tegemoetkomt 00:58:37.789 --> 00:58:39.068 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de opdracht uit het regeerakkoord. 00:58:40.599 --> 00:58:43.239 align:middle line:82% position:46% size:100% Generiek zal een verbod op tijdelijke verhuur wel degelijk 00:58:43.599 --> 00:58:47.110 align:middle line:82% position:46% size:100% terughoudendheid ... Ik hoor niet bij de groep, maar er 00:58:47.230 --> 00:58:48.969 align:middle line:82% position:46% size:100% is best een groep mensen met twee huizen. 00:58:49.429 --> 00:58:52.858 align:middle line:82% position:46% size:100% Stel dat die groep zou zeggen: ik wil eigenlijk dat tweede huis best 00:58:52.978 --> 00:58:56.840 align:middle line:82% position:46% size:100% wel in de verhuur doen, want ik heb het nu toch niet nodig; ik gebruik 00:58:56.960 --> 00:58:59.659 align:middle line:82% position:46% size:100% het niet, maar over een paar jaar ga ik met pensioen en dan heb ik geen 00:58:59.780 --> 00:59:03.289 align:middle line:82% position:46% size:100% zin om voor de eeuwigheid vast te zitten aan een huurder, dan wil ik 00:59:03.409 --> 00:59:05.298 align:middle line:82% position:46% size:100% wel mijn eigen huisje weer kunnen gebruiken. 00:59:05.418 --> 00:59:07.519 align:middle line:82% position:46% size:100% Of: over een paar jaar gaan mijn kinderen studeren en ik heb nu dat 00:59:07.639 --> 00:59:12.380 align:middle line:82% position:46% size:100% flatje in Amsterdam, ik wil dan wel dat mijn dochter daar over een paar 00:59:12.500 --> 00:59:15.500 align:middle line:82% position:46% size:100% jaar in kan. Ik denk dat die groep heel 00:59:15.619 --> 00:59:17.619 align:middle line:82% position:46% size:100% terughoudend wordt na uw wetsvoorstel. 00:59:18.519 --> 00:59:23.179 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou heel graag willen dat die groep gewoon ruimhartig zijn tweede 00:59:23.300 --> 00:59:26.378 align:middle line:82% position:46% size:100% woning blijft verhuren. Dat lijkt mij mooi. 00:59:28.179 --> 00:59:29.599 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed. U vervolgt uw betoog. 00:59:29.719 --> 00:59:32.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit zal later nog besproken worden. 00:59:34.570 --> 00:59:37.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De Wet goed verhuurderschap: kunnen de boetes nog verder omhoog? 00:59:39.760 --> 00:59:41.048 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vraagt de heer De Groot. 00:59:42.918 --> 00:59:44.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ook een klassiek VVD-standpunt: kunnen de boetes 00:59:44.519 --> 00:59:46.909 align:middle line:82% position:46% size:100% verder omhoog? Maar de boetes zijn best wel hoog. 00:59:47.030 --> 00:59:49.500 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben het even nagezocht. Het wetsvoorstel goed 00:59:49.619 --> 00:59:51.110 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurderschap introduceert 00:59:52.688 --> 00:59:54.739 align:middle line:82% position:46% size:100% behoorlijk forse boetes. Het gaat dan om een boete van de 00:59:54.860 --> 00:59:56.659 align:middle line:82% position:46% size:100% vierde categorie bij een eerste overtreding. 00:59:56.780 --> 00:59:57.309 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat komt neer op 01:00:00.340 --> 01:00:02.119 align:middle line:82% position:46% size:100% €21.750. Een boete van de vijfde categorie 01:00:02.239 --> 01:00:07.088 align:middle line:82% position:46% size:100% bij een recidive overtreding komt neer op maximaal €87.000. 01:00:08.070 --> 01:00:11.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk eerlijk gezegd dat ik daarmee reeds tegemoet ben gekomen 01:00:12.128 --> 01:00:15.969 align:middle line:82% position:46% size:100% aan een klassiek VVD-standpunt van hoge boetes. 01:00:16.628 --> 01:00:18.048 align:middle line:82% position:46% size:100% Die ruimte zit zeker in het wetsvoorstel. 01:00:18.168 --> 01:00:18.148 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik 01:00:19.780 --> 01:00:23.659 align:middle line:82% position:46% size:100% kijk de heer De Groot vragend aan of hij hierop bevestigend wil reageren, 01:00:23.780 --> 01:00:25.519 align:middle line:82% position:46% size:100% maar dat zal hij waarschijnlijk pas doen bij de behandeling van het 01:00:25.639 --> 01:00:28.309 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel, die inmiddels is ingepland voor januari, dus was het 01:00:28.429 --> 01:00:32.570 align:middle line:82% position:46% size:100% maar vast januari. Dan hebben we de vraag van de heer 01:00:32.690 --> 01:00:34.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Van Baarle over woningmarktdiscriminatie. 01:00:35.769 --> 01:00:38.719 align:middle line:82% position:46% size:100% Als blijkt dat de meldplicht een vruchtbaar idee is — er loopt een 01:00:38.840 --> 01:00:40.719 align:middle line:82% position:46% size:100% pilot in Utrecht — als blijkt dat dat werkt, 01:00:43.210 --> 01:00:45.800 align:middle line:82% position:46% size:100% zou ik dat dan bij nota van wijziging kunnen toevoegen aan het 01:00:45.920 --> 01:00:48.050 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel goed verhuurderschap? De gemeente Utrecht doet op dit 01:00:48.170 --> 01:00:49.969 align:middle line:82% position:46% size:100% moment een onderzoek naar de haalbaarheid en uitvoerbaarheid van 01:00:50.090 --> 01:00:52.760 align:middle line:82% position:46% size:100% een meldplicht en het rapport wordt voor het einde van het jaar 01:00:52.880 --> 01:00:54.289 align:middle line:82% position:46% size:100% opgeleverd. Het klopt dus dat het er snel aan 01:00:54.409 --> 01:00:57.409 align:middle line:82% position:46% size:100% zit te komen. Ik kan niet vooruitlopen op de 01:00:57.530 --> 01:01:01.130 align:middle line:82% position:46% size:100% uitkomsten van het onderzoek, maar ik weet bijna zeker dat u dit 01:01:01.250 --> 01:01:03.858 align:middle line:82% position:46% size:100% onderzoek zult aanhalen in uw bijdrage bij de behandeling van het 01:01:03.978 --> 01:01:07.088 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel in januari. Laten we er dan verder op ingaan. 01:01:07.208 --> 01:01:08.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga er eventjes niet op vooruitlopen. 01:01:10.119 --> 01:01:12.519 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan heeft u opnieuw de vraag gesteld over 01:01:14.949 --> 01:01:19.099 align:middle line:82% position:46% size:100% rentevrije hypotheken omdat een groep mensen met een islamitische 01:01:19.219 --> 01:01:21.730 align:middle line:82% position:46% size:100% achtergrond daar gebruik van wil maken. 01:01:23.019 --> 01:01:29.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Eerder heb ik vrij hoekig gezegd: ik zie niet dat dat een probleem is en 01:01:29.119 --> 01:01:31.179 align:middle line:82% position:46% size:100% ik wil daar eigenlijk niet mee aan de slag. 01:01:31.898 --> 01:01:34.148 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarop keek u mij heel teleurgesteld aan in het debat. 01:01:34.398 --> 01:01:37.159 align:middle line:82% position:46% size:100% Het was aanleiding om buiten de uitzending een gesprekje te hebben 01:01:37.280 --> 01:01:41.429 align:middle line:82% position:46% size:100% met elkaar en daarin heeft u volgens mij gezegd: ik ga weleens even wat 01:01:41.550 --> 01:01:43.588 align:middle line:82% position:46% size:100% beter in beeld brengen dat het wel degelijk voor een deel van de mensen 01:01:43.708 --> 01:01:46.500 align:middle line:82% position:46% size:100% een probleem is bij de toegankelijkheid tot financiering 01:01:46.619 --> 01:01:49.809 align:middle line:82% position:46% size:100% van hun woning. Ik ga graag dat vervolggesprek met u 01:01:51.429 --> 01:01:53.438 align:middle line:82% position:46% size:100% aan. Ik zal zelf ook wat signalen 01:01:54.099 --> 01:01:56.019 align:middle line:82% position:46% size:100% proberen op te halen bij de hypotheekverstrekkers. 01:01:56.349 --> 01:01:59.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk nog steeds dat het niet het grootste vraagstuk is waar ik mee te 01:01:59.619 --> 01:02:02.588 align:middle line:82% position:46% size:100% maken heb — dat beweert u overigens ook niet — maar laten we dat gesprek 01:02:02.708 --> 01:02:04.523 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben als we dat soort signalen even naast elkaar leggen en bekijken 01:02:04.643 --> 01:02:08.860 align:middle line:82% position:46% size:100% of het inderdaad voor een grotere groep mensen daadwerkelijk een 01:02:08.980 --> 01:02:09.668 align:middle line:82% position:46% size:100% vraagstuk is. 01:02:11.619 --> 01:02:14.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de belastingdruk voor de woningcorporaties. 01:02:15.079 --> 01:02:18.858 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Beckerman en volgens mij eerder ook de heer Van Baarle en nog 01:02:18.978 --> 01:02:20.989 align:middle line:82% position:46% size:100% meer mensen zijn over die belastingdruk begonnen. 01:02:21.110 --> 01:02:26.048 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb er een, vind ik zelf, vrij overtuigende brief over gestuurd. 01:02:26.710 --> 01:02:30.369 align:middle line:82% position:46% size:100% De korte versie van die vrij overtuigende brief is dat we 01:02:32.648 --> 01:02:33.219 align:middle line:82% position:46% size:100% zeggen dat de 01:02:37.599 --> 01:02:39.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Vpb-plicht er gewoon is. De vennootschapsbelasting is er 01:02:40.099 --> 01:02:42.818 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon en ook woningcorporaties hebben die te betalen. 01:02:42.938 --> 01:02:45.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is de eerste opmerking: ja maar er zijn landen die dat niet hebben, 01:02:46.050 --> 01:02:48.518 align:middle line:82% position:46% size:100% hun woningcorporaties hoeven dat niet te betalen. 01:02:48.969 --> 01:02:51.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dan moet je het in het geheel zien van de manier waarop wij 01:02:53.079 --> 01:02:56.030 align:middle line:82% position:46% size:100% woningcorporaties zien. Mag je een uitzondering maken voor 01:02:56.150 --> 01:02:58.760 align:middle line:82% position:46% size:100% woningcorporaties? Ja, zegt Europese regelgeving, maar 01:02:58.880 --> 01:03:01.469 align:middle line:82% position:46% size:100% dan is het staatssteun en 01:03:03.550 --> 01:03:07.230 align:middle line:82% position:46% size:100% het is ook staatssteun als je kijkt naar de manier waarop wij de 01:03:07.349 --> 01:03:10.719 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijkheid hebben ingeregeld voor geborgde leningen. 01:03:11.860 --> 01:03:13.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Europa kijkt er zo naar: wat de corporatiesector 01:03:15.610 --> 01:03:18.969 align:middle line:82% position:46% size:100% betreft is er in heel Europa geen land met zo'n grote corporatiesector 01:03:19.599 --> 01:03:20.949 align:middle line:82% position:46% size:100% en is er ook geen land 01:03:24.188 --> 01:03:26.809 align:middle line:82% position:46% size:100% waar de corporatiesector zo profiteert van een vorm van 01:03:26.929 --> 01:03:28.989 align:middle line:82% position:46% size:100% staatssteun in de vorm van die geborgde leningen. 01:03:30.369 --> 01:03:34.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben dus niet op voorhand zeker dat Europa ja zegt op het moment dat 01:03:34.789 --> 01:03:38.750 align:middle line:82% position:46% size:100% wij zeggen: vind je het een goed idee als we ze ook nog uitzonderen 01:03:38.869 --> 01:03:42.320 align:middle line:82% position:46% size:100% van de Vpb of van de ATAD? Want dat is de andere vraag die 01:03:42.440 --> 01:03:44.568 align:middle line:82% position:46% size:100% erachter vandaan komt. Sterker nog, als ik dat 01:03:44.688 --> 01:03:47.690 align:middle line:82% position:46% size:100% staatssteungesprek zou starten met Europa, heeft dat een buitengewoon 01:03:47.809 --> 01:03:53.079 align:middle line:82% position:46% size:100% onzekere uitkomst, want u weet ook dat het geheel van geborgde leningen 01:03:53.500 --> 01:03:56.389 align:middle line:82% position:46% size:100% en de DAEB-grens, die toch behoorlijk aan de hoge kant ligt 01:03:56.510 --> 01:03:57.188 align:middle line:82% position:46% size:100% volgens Europa, 01:03:59.409 --> 01:04:03.659 align:middle line:82% position:46% size:100% al niet enorm wordt gewaardeerd met Europese blik bezien. 01:04:03.780 --> 01:04:07.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik sta voor onze corporatiesector. Ik vind het een prachtige sector. 01:04:07.369 --> 01:04:09.739 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het iets om trots op te zijn dat we zo'n grote corporatiesector 01:04:09.860 --> 01:04:13.608 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben en dat we 2,5 miljoen woningen in eigendom van de 01:04:13.728 --> 01:04:16.610 align:middle line:82% position:46% size:100% corporatiesector hebben, maar juist daarom ben ik niet zo heel erg 01:04:16.730 --> 01:04:18.519 align:middle line:82% position:46% size:100% bereid om daar een risico mee te nemen. 01:04:19.219 --> 01:04:23.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou zeggen: die Vpb-plicht moeten we gewoon eventjes voor lief nemen 01:04:23.389 --> 01:04:24.969 align:middle line:82% position:46% size:100% en de ATAD hoort daar eigenlijk gewoon bij. 01:04:26.050 --> 01:04:28.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is de vraag natuurlijk: blijft er dan wel voldoende 01:04:28.550 --> 01:04:31.130 align:middle line:82% position:46% size:100% investeringsvolume voor die woningcorporaties over om te doen 01:04:31.250 --> 01:04:33.289 align:middle line:82% position:46% size:100% wat we hebben afgesproken in het kader van de prestatieafspraken? 01:04:33.409 --> 01:04:36.559 align:middle line:82% position:46% size:100% Het antwoord is: ja, want door de afschaffing van de verhuurderheffing 01:04:36.679 --> 01:04:39.920 align:middle line:82% position:46% size:100% is de belastingplicht voor woningcorporaties heel erg veel 01:04:40.039 --> 01:04:44.480 align:middle line:82% position:46% size:100% lager, echt heel erg veel lager en dat maakt — dat hebben we goed 01:04:44.599 --> 01:04:48.050 align:middle line:82% position:46% size:100% doorgerekend — dat ze gewoon kunnen voldoen aan de afspraken die we 01:04:48.170 --> 01:04:51.280 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben gemaakt in het kader van de prestatieafspraken. 01:04:51.730 --> 01:04:55.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat leidt tot een enorm investeringsvolume in nieuwbouw en 01:04:55.519 --> 01:04:58.460 align:middle line:82% position:46% size:100% in verduurzaming en dus ook in betaalbaarheid. 01:04:58.579 --> 01:05:01.869 align:middle line:82% position:46% size:100% Neem die 120%-maatregel waar we het zojuist over hadden. 01:05:04.148 --> 01:05:06.039 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister het mogelijk maken voor corporaties, vraagt Van Haga, 01:05:06.760 --> 01:05:11.199 align:middle line:82% position:46% size:100% om woningen te verkopen aan huurders? 01:05:12.820 --> 01:05:16.929 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, dat is ook mogelijk. Met verkoop kunnen corporaties 01:05:17.050 --> 01:05:20.809 align:middle line:82% position:46% size:100% doorstroming bevorderen en eigenwoningbezit van hun doelgroep 01:05:20.929 --> 01:05:22.239 align:middle line:82% position:46% size:100% bevorderen. Dat gebeurt ook. 01:05:22.719 --> 01:05:24.800 align:middle line:82% position:46% size:100% In de nationale prestatieafspraken ben ik een aantal zaken 01:05:24.920 --> 01:05:27.608 align:middle line:82% position:46% size:100% overeengekomen. Eén is: ontwikkel voor het einde van 01:05:28.128 --> 01:05:31.519 align:middle line:82% position:46% size:100% 2022 in overleg met de Woonbond en de minister voor VRO een leidraad 01:05:31.639 --> 01:05:34.880 align:middle line:82% position:46% size:100% voor corporaties voor hoe actief kan worden gestuurd op het verkopen van 01:05:35.000 --> 01:05:37.789 align:middle line:82% position:46% size:100% grondgebonden woningen aan huurders die dit willen en hiertoe de 01:05:37.909 --> 01:05:39.550 align:middle line:82% position:46% size:100% financiële mogelijkheden hebben. Dat is één. 01:05:40.148 --> 01:05:43.039 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast spreken partijen af dat in regelgeving wordt vastgelegd dat 01:05:43.159 --> 01:05:45.559 align:middle line:82% position:46% size:100% corporaties grondgebonden woningen die zij willen verkopen allereerst 01:05:45.679 --> 01:05:48.260 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de zittende huurder en vervolgens aan andere huurders 01:05:48.380 --> 01:05:50.739 align:middle line:82% position:46% size:100% aanbieden, voordat ze in de vrije verkoop gaan. 01:05:51.909 --> 01:05:54.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Drie. Voor verkopen door corporaties aan 01:05:54.500 --> 01:05:57.199 align:middle line:82% position:46% size:100% de huurders zijn gunstige condities gecreëerd waar corporaties gebruik 01:05:57.320 --> 01:06:00.110 align:middle line:82% position:46% size:100% van kunnen maken, zoals verkoop onder voorwaarden. 01:06:00.230 --> 01:06:04.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn concrete afspraken in het kader van de prestatieafspraken die 01:06:04.309 --> 01:06:06.896 align:middle line:82% position:46% size:100% ik met de corporaties heb gemaakt. Aan het einde van het jaar hoop ik 01:06:07.016 --> 01:06:11.650 align:middle line:82% position:46% size:100% die leidraad dus te hebben en zal ik die ook delen met uw Kamer. 01:06:12.369 --> 01:06:12.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de 01:06:14.648 --> 01:06:16.880 align:middle line:82% position:46% size:100% wooncoöperaties, niet te verwarren met de wooncorporaties; het scheelt 01:06:17.000 --> 01:06:18.188 align:middle line:82% position:46% size:100% een "o" met twee puntjes. 01:06:19.688 --> 01:06:22.389 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is de heer Geurts heel enthousiast over, net als de heer 01:06:22.510 --> 01:06:24.969 align:middle line:82% position:46% size:100% Boulakjar. Ik ben er eigenlijk ook heel 01:06:25.090 --> 01:06:31.460 align:middle line:82% position:46% size:100% enthousiast over, al ga ik gelijk aan het begin wel even de 01:06:31.579 --> 01:06:33.199 align:middle line:82% position:46% size:100% verwachtingen temperen die we mogen hebben. 01:06:33.320 --> 01:06:36.668 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt weleens gezegd: dit is dé lumineuze oplossing van het 01:06:37.119 --> 01:06:38.349 align:middle line:82% position:46% size:100% woningtekort. Dat denk ik niet. 01:06:40.179 --> 01:06:43.543 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zijn vaak initiatieven die kleinschalig zijn, het zijn vaak ook 01:06:43.664 --> 01:06:46.150 align:middle line:82% position:46% size:100% initiatieven waarbij het vrij lang duurt voordat woningen daadwerkelijk 01:06:47.349 --> 01:06:49.539 align:middle line:82% position:46% size:100% in productie worden genomen. Maar ik vind het wel belangrijk, 01:06:49.659 --> 01:06:52.480 align:middle line:82% position:46% size:100% want het leidt tot een enorm gevoel van eigenaarschap. 01:06:52.659 --> 01:06:55.869 align:middle line:82% position:46% size:100% Je ziet dat er hele mooie nieuwe woonvormen uit naar voren komen. 01:06:57.128 --> 01:07:03.159 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat de heer Grinwis vaker zegt: wonen is ook een gemeenschap bouwen 01:07:03.340 --> 01:07:07.630 align:middle line:82% position:46% size:100% en niet alleen stenen neerzetten. Dat speelt bij uitstek bij die 01:07:10.418 --> 01:07:10.750 align:middle line:82% position:46% size:100% wooncoöperaties. 01:07:12.280 --> 01:07:14.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn dus allerlei succesvolle voorbeelden. 01:07:14.438 --> 01:07:16.514 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Geurts vroeg mij specifiek hoe ik uitvoering geef aan de 01:07:16.634 --> 01:07:18.068 align:middle line:82% position:46% size:100% afspraken uit het regeerakkoord. 01:07:19.579 --> 01:07:21.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Coöperatieve woonvormen kunnen een belangrijke rol spelen om mensen de 01:07:21.920 --> 01:07:24.409 align:middle line:82% position:46% size:100% kans te geven zelf de inrichting en het beheer van hun leefomgeving ter 01:07:24.530 --> 01:07:26.469 align:middle line:82% position:46% size:100% hand te nemen. We zien dat er succesvolle 01:07:26.590 --> 01:07:29.889 align:middle line:82% position:46% size:100% voorbeelden zijn die al een heel eind op weg zijn. 01:07:32.230 --> 01:07:34.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Woningcorporaties richten al veelvuldig beheercoöperaties in voor 01:07:34.219 --> 01:07:37.599 align:middle line:82% position:46% size:100% groepen die graag gezamenlijk keuzes willen maken voor het beheer van een 01:07:37.929 --> 01:07:40.789 align:middle line:82% position:46% size:100% complex. Specifiek voor ouderen zijn er hele 01:07:40.909 --> 01:07:43.869 align:middle line:82% position:46% size:100% mooie coöperatieve woonvormen. De "knarrenhofjes" worden ze vaak 01:07:44.110 --> 01:07:46.309 align:middle line:82% position:46% size:100% genoemd. Die zijn inderdaad fantastisch, maar 01:07:46.429 --> 01:07:48.519 align:middle line:82% position:46% size:100% er zijn nog meer van dat type varianten. 01:07:53.119 --> 01:07:56.050 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben het al mogelijk gemaakt dat wooncoöperaties met maximaal 50% 01:07:56.170 --> 01:07:59.119 align:middle line:82% position:46% size:100% korting woningen kunnen kopen van woningcorporaties. 01:07:59.239 --> 01:08:01.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is op zich nog weinig gebruik van gemaakt, maar ik wil die 01:08:02.030 --> 01:08:04.809 align:middle line:82% position:46% size:100% regeling wel verlengen om meer initiatieven de kans te geven. 01:08:08.659 --> 01:08:11.929 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Boulakjar vroeg welke rol corporaties kunnen spelen bij het 01:08:12.050 --> 01:08:16.000 align:middle line:82% position:46% size:100% stimuleren van coöperaties. Ik zie met name daarin een rol, 01:08:16.989 --> 01:08:19.760 align:middle line:82% position:46% size:100% naast het mogelijk blijven maken van beheercorporaties, waarbij bewoners 01:08:19.880 --> 01:08:22.987 align:middle line:82% position:46% size:100% het beheer van woningen mogen doen. We hebben daarnaast via Platform31 01:08:23.106 --> 01:08:26.238 align:middle line:82% position:46% size:100% de afgelopen twee jaar vijftien pilotinitiatieven ondersteund. 01:08:26.359 --> 01:08:29.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De evaluatie van die pilots wil ik uw Kamer voor het einde van het jaar 01:08:29.750 --> 01:08:33.000 align:middle line:82% position:46% size:100% toesturen. Niet alle pilots zijn even succesvol 01:08:33.119 --> 01:08:35.520 align:middle line:82% position:46% size:100% geëindigd, maar er zitten wel degelijk grote en belangrijke lessen 01:08:35.640 --> 01:08:38.569 align:middle line:82% position:46% size:100% in. Daarnaast hebben we de afgelopen 01:08:38.689 --> 01:08:40.273 align:middle line:82% position:46% size:100% jaren het kennisnetwerk Cooplink helpen opzetten en gefinancierd. 01:08:40.393 --> 01:08:43.039 align:middle line:82% position:46% size:100% De financiering voor Cooplink eindigt dit jaar op basis van de 01:08:43.159 --> 01:08:47.359 align:middle line:82% position:46% size:100% afspraak dat zij vanaf 2023 zonder overheidsondersteuning hun rol 01:08:47.479 --> 01:08:52.429 align:middle line:82% position:46% size:100% zouden kunnen vervullen. Daarnaast heb ik aanvullend pilots 01:08:52.548 --> 01:08:54.649 align:middle line:82% position:46% size:100% laten starten, specifiek voor wooncoöperaties die zich richten op 01:08:54.769 --> 01:08:57.109 align:middle line:82% position:46% size:100% middeninkomens. We hebben ook hiernaar onderzoek 01:08:57.229 --> 01:08:59.319 align:middle line:82% position:46% size:100% laten doen. Kortom, we hebben een aantal 01:09:01.449 --> 01:09:05.359 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijkheden verkend, er zijn een aantal pilots gestart en er zijn 01:09:05.479 --> 01:09:08.010 align:middle line:82% position:46% size:100% lessen te trekken. U heeft een amendement ingediend — 01:09:08.130 --> 01:09:13.609 align:middle line:82% position:46% size:100% ik pik er één uit de stapel — om de wooncoöperaties nog verder te 01:09:13.729 --> 01:09:19.654 align:middle line:82% position:46% size:100% ondersteunen voor 10 miljoen euro. Geef mij even de ruimte om te 01:09:19.774 --> 01:09:22.310 align:middle line:82% position:46% size:100% bekijken op welke manier ik daar invulling aan geef, want ik wil wel 01:09:22.430 --> 01:09:24.319 align:middle line:82% position:46% size:100% dat die 10 miljoen euro zinvol wordt besteed. 01:09:24.439 --> 01:09:27.039 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt gezegd dat het een revolving fund moet zijn. 01:09:29.918 --> 01:09:32.779 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou een vorm kunnen zijn. Wellicht zijn er ook nog andere 01:09:32.899 --> 01:09:34.819 align:middle line:82% position:46% size:100% vormen denkbaar waarin je dat zou kunnen doen. 01:09:34.939 --> 01:09:37.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Geef mij dus de ruimte en de gelegenheid om op een zinvolle 01:09:37.399 --> 01:09:40.759 align:middle line:82% position:46% size:100% manier daarmee aan de slag te gaan. Over de dekking had ik wat te 01:09:40.878 --> 01:09:42.878 align:middle line:82% position:46% size:100% mopperen, maar dat doe ik straks bij de amendementen. 01:09:43.810 --> 01:09:46.779 align:middle line:82% position:46% size:100% Want die dekking wordt meer ingezet; die dekking is erg populair. 01:09:48.548 --> 01:09:51.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Die moet niet te populair worden. Daarom ga ik er even over mopperen 01:09:51.409 --> 01:09:53.659 align:middle line:82% position:46% size:100% om daarna — ik verklap het maar alvast — natuurlijk alsnog het 01:09:53.779 --> 01:09:57.338 align:middle line:82% position:46% size:100% vlaggetje om te leggen. Zo ben ik dan ook wel weer. 01:09:59.659 --> 01:10:01.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar er moet wel gemopperd worden. Zo is het ook. 01:10:01.909 --> 01:10:03.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Niet over de wooncoöperaties trouwens, want ik ben enthousiast 01:10:03.760 --> 01:10:06.890 align:middle line:82% position:46% size:100% over de wooncoöperaties zelf en ik ben daar van harte voor. 01:10:09.159 --> 01:10:14.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de betaalbare koopwoningen, ook een amendement. 01:10:14.260 --> 01:10:17.029 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook nu voorspel ik alvast dat ik ga mopperen over de dekking, maar ook 01:10:17.149 --> 01:10:18.698 align:middle line:82% position:46% size:100% daarvan ga ik nu zeggen dat het zinvol is. 01:10:18.819 --> 01:10:23.853 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben de afspraak uit het regeerakkoord dat we kijken of we de 01:10:23.972 --> 01:10:25.210 align:middle line:82% position:46% size:100% premie A-woningen van 01:10:27.159 --> 01:10:30.469 align:middle line:82% position:46% size:100% weleer nieuw leven kunnen inblazen. Deze afspraak stond wel in tekst in 01:10:30.588 --> 01:10:33.729 align:middle line:82% position:46% size:100% het regeerakkoord, maar in de financiële tabel was die wat minder 01:10:33.909 --> 01:10:35.918 align:middle line:82% position:46% size:100% verankerd. Dat heb je weleens. 01:10:36.789 --> 01:10:38.838 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is het ministerie van Financiën toch altijd meer geïnteresseerd in 01:10:38.958 --> 01:10:41.569 align:middle line:82% position:46% size:100% de financiële tabel dan in de tekst, zeg ik er ook bij. 01:10:41.689 --> 01:10:43.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus als u nog eens een keer een regeerakkoord maakt, zorg dan altijd 01:10:43.699 --> 01:10:47.420 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de tabel klopt bij de tekst. Met dit amendement zorgt u ervoor 01:10:47.539 --> 01:10:49.670 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de tabel klopt bij de tekst. Ik begrijp dat u daarbij naar 01:10:49.789 --> 01:10:52.489 align:middle line:82% position:46% size:100% Grinwis kijkt, want die had daar een extra verantwoordelijkheid in. 01:10:52.609 --> 01:10:52.918 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat weet ik nog. Dan 01:10:54.750 --> 01:10:58.439 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan we door naar het volgende blok: verduurzaming van de gebouwde 01:10:58.560 --> 01:11:02.510 align:middle line:82% position:46% size:100% omgeving. Daar zijn best een paar vragen over 01:11:02.630 --> 01:11:04.880 align:middle line:82% position:46% size:100% gesteld. Ik probeerde overigens een geniale 01:11:05.000 --> 01:11:08.048 align:middle line:82% position:46% size:100% inleiding, maar ik sla die over omwille van de tijd. 01:11:11.100 --> 01:11:12.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Meer dan geniaal, mag ik wel zeggen; u mist een hoop. 01:11:14.229 --> 01:11:16.368 align:middle line:82% position:46% size:100% Wellicht dat ik er straks een enkele flard uit kan benutten. 01:11:16.488 --> 01:11:16.588 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe staat het met 01:11:18.100 --> 01:11:22.779 align:middle line:82% position:46% size:100% de lokale aanpak van isolatie? De heer Grinwis en mevrouw Van der 01:11:22.899 --> 01:11:25.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Plas vroegen het; ze zitten ook gebroederlijk naast elkaar. 01:11:25.600 --> 01:11:25.869 align:middle line:82% position:46% size:100% Mooi. 01:11:28.750 --> 01:11:30.578 align:middle line:82% position:46% size:100% Gemeenten zijn eigenlijk al aan de slag. 01:11:30.729 --> 01:11:35.929 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doen zij met de bijdrage voor de energiearmoede, de 368,5 miljoen die 01:11:36.159 --> 01:11:39.399 align:middle line:82% position:46% size:100% ze al voor energiemaatregelen hadden gekregen. 01:11:39.520 --> 01:11:41.609 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar geven ze nu die lokale aanpak vorm mee. 01:11:41.729 --> 01:11:45.798 align:middle line:82% position:46% size:100% Op Prinsjesdag is daar 300 miljoen bij gekomen. 01:11:45.918 --> 01:11:48.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is natuurlijk allemaal nog niet besteed, allemaal nog niet op, maar 01:11:48.979 --> 01:11:52.430 align:middle line:82% position:46% size:100% het wordt wel volop ingezet. Wat je vooral ziet, is dat door de 01:11:52.550 --> 01:11:56.838 align:middle line:82% position:46% size:100% energiearmoede, die nu een veel grotere groep raakt, gemeenten veel 01:11:56.958 --> 01:12:00.699 align:middle line:82% position:46% size:100% meer doen en veel intensiever daarmee aan de slag zijn. 01:12:01.449 --> 01:12:04.789 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast zie je natuurlijk dat gemeenten zich allemaal aan het 01:12:05.229 --> 01:12:08.719 align:middle line:82% position:46% size:100% voorbereiden zijn op de lokale aanpak van de warmtetransitie. 01:12:08.838 --> 01:12:10.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een hele grote klus voor gemeenten. 01:12:10.789 --> 01:12:15.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Ze hebben allemaal de lokale transitievisies warmte gemaakt. 01:12:15.378 --> 01:12:18.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Die zijn ze nu allemaal aan het omzetten in een lokale warmteaanpak. 01:12:19.869 --> 01:12:24.198 align:middle line:82% position:46% size:100% Begin volgend jaar gaat de subsidieregeling open waarop 01:12:24.319 --> 01:12:28.140 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten ook kunnen intekenen. Daarmee krijgt die lokale aanpak nog 01:12:28.260 --> 01:12:31.435 align:middle line:82% position:46% size:100% veel steviger vorm. We zullen het voor een belangrijk 01:12:31.555 --> 01:12:33.859 align:middle line:82% position:46% size:100% deel echt van die gemeentelijke aanpak moeten hebben. 01:12:33.979 --> 01:12:37.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Natuurlijk, we maken afspraken met woningcorporaties, met particuliere 01:12:38.060 --> 01:12:43.090 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurders en met individuele eigenaren van woningen. 01:12:43.210 --> 01:12:46.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik geloof dat heel veel van de snelheid die we boeken in de komende 01:12:46.640 --> 01:12:49.548 align:middle line:82% position:46% size:100% periode afhankelijk is van een drempelloze toegang tot financiering 01:12:49.668 --> 01:12:53.378 align:middle line:82% position:46% size:100% — vandaar alles wat we doen met het Warmtefonds — en van het ontzorgen, 01:12:53.529 --> 01:12:55.418 align:middle line:82% position:46% size:100% dus eigenlijk een drempelloze aanpak. 01:12:55.628 --> 01:12:58.698 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvoor zullen heel veel woningen toch graag leunen op wat hun 01:12:58.819 --> 01:13:02.600 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeente blok voor blok komt aanreiken. 01:13:02.720 --> 01:13:02.869 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Nijboer vraagt: 01:13:05.619 --> 01:13:07.239 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen we meer middelen beschikbaar stellen? 01:13:08.229 --> 01:13:10.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk eerlijk gezegd dat op dit moment geld niet het allergrootste 01:13:10.670 --> 01:13:13.279 align:middle line:82% position:46% size:100% probleem is voor een gemeente: het goed wegzetten van het geld wel, 01:13:13.399 --> 01:13:15.640 align:middle line:82% position:46% size:100% maar niet de omvang van de bedragen op dit moment. 01:13:17.588 --> 01:13:21.229 align:middle line:82% position:46% size:100% Er was al ruim 300 miljoen en daar is nog 300 miljoen bij gekomen op 01:13:21.350 --> 01:13:24.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Prinsjesdag. Daarnaast gaat de regeling voor de 01:13:24.289 --> 01:13:27.199 align:middle line:82% position:46% size:100% lokale aanpak open per 1 januari om de lokale aanpak van de 01:13:27.319 --> 01:13:31.519 align:middle line:82% position:46% size:100% warmtetransitie vorm te geven. Eerlijk gezegd denk ik dat we ons 01:13:31.639 --> 01:13:36.439 align:middle line:82% position:46% size:100% dan eerst maar eens moeten concentreren op het volop en zinvol 01:13:36.560 --> 01:13:39.369 align:middle line:82% position:46% size:100% uitgeven van dat geld. Laten we daar eerst maar eens meters 01:13:39.489 --> 01:13:41.119 align:middle line:82% position:46% size:100% in maken. Overigens, als ik tekortkom, weet ik 01:13:41.239 --> 01:13:45.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Rob Jetten natuurlijk te vinden. Hij heeft een onmeunige zak geld 01:13:45.909 --> 01:13:49.270 align:middle line:82% position:46% size:100% meegekregen om te zorgen dat we de verduurzaming gaan versnellen. 01:13:50.079 --> 01:13:54.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik daar een extra bijdrage uit nodig heb, dan meld ik mij bij 01:13:54.449 --> 01:13:55.520 align:middle line:82% position:46% size:100% collega Jetten. Dat begrijpt u. 01:13:56.259 --> 01:13:58.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik naar de vraag van de heer Boulakjar 01:14:00.460 --> 01:14:05.899 align:middle line:82% position:46% size:100% of wij ook isolatiemateriaal of anderszins grootschalig zouden 01:14:06.020 --> 01:14:08.949 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen inkopen, zoals we dat ook doen bij flexwoningen. 01:14:10.579 --> 01:14:13.128 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat niet per se nodig is, hoor. 01:14:14.418 --> 01:14:18.039 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk wel dat we moeten helpen bij het scheppen van de juiste 01:14:18.159 --> 01:14:20.020 align:middle line:82% position:46% size:100% voorwaarden, bijvoorbeeld in de normering. 01:14:21.509 --> 01:14:24.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Neem bijvoorbeeld de normering op de warmtepomp. 01:14:24.130 --> 01:14:26.088 align:middle line:82% position:46% size:100% Die helpt natuurlijk geweldig met een versnelling van de opschaling 01:14:26.208 --> 01:14:28.300 align:middle line:82% position:46% size:100% van de productie. Dat helpt weer geweldig 01:14:30.430 --> 01:14:32.810 align:middle line:82% position:46% size:100% om de kostprijs van die dingen zo laag mogelijk te houden. 01:14:32.930 --> 01:14:35.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat we op een andere manier effectiever kunnen helpen dan als 01:14:35.979 --> 01:14:36.579 align:middle line:82% position:46% size:100% inkoper. 01:14:38.949 --> 01:14:41.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor flexwoningen geldt dat weer een beetje anders, want daar is het heel 01:14:41.329 --> 01:14:46.759 align:middle line:82% position:46% size:100% versnellend als wij nu zelf inkopen. Ik hoop deze week tot voorlopige 01:14:46.878 --> 01:14:50.109 align:middle line:82% position:46% size:100% gunning te kunnen overgaan. Dan het voucherplan. 01:14:52.088 --> 01:14:54.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb het voucherplan op de ... 01:14:56.529 --> 01:15:00.219 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is zonde, dit is doodzonde. Ik had echt een enorm betoog 01:15:00.668 --> 01:15:01.779 align:middle line:82% position:46% size:100% voorbereid voor mevrouw Van der Plas. 01:15:02.229 --> 01:15:05.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga langzamerhand beginnen en ik weet dat ze het ook altijd 01:15:05.239 --> 01:15:06.840 align:middle line:82% position:46% size:100% terugkijkt iedere avond. Ja, toch? 01:15:06.960 --> 01:15:11.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, gaat u maar gewoon door. De heer Minhas heeft wat 01:15:11.699 --> 01:15:14.909 align:middle line:82% position:46% size:100% ademhalingsproblemen, lijkt het. Maar goed, ik ga ervan uit dat hij 01:15:15.029 --> 01:15:17.279 align:middle line:82% position:46% size:100% weer terugkomt. Oké, het komt vast goed. 01:15:17.850 --> 01:15:19.050 align:middle line:82% position:46% size:100% VWS was natuurlijk mijn vorige portefeuille. 01:15:22.750 --> 01:15:27.109 align:middle line:82% position:46% size:100% De doe het zelvers. Er is best een ferm pleidooi vanuit 01:15:27.229 --> 01:15:29.539 align:middle line:82% position:46% size:100% verschillende hoeken: waarom zou je de doe het zelvers niet wat beter 01:15:29.659 --> 01:15:32.060 align:middle line:82% position:46% size:100% helpen? Eerst ben ik daar vrij rigide in 01:15:32.180 --> 01:15:35.010 align:middle line:82% position:46% size:100% geweest in mijn beantwoording en heb ik gezegd: nee, dat ga ik niet doen, 01:15:35.130 --> 01:15:37.069 align:middle line:82% position:46% size:100% want dat leidt alleen maar tot fraude; kijk maar naar wat er in 01:15:37.189 --> 01:15:38.838 align:middle line:82% position:46% size:100% Engeland is gebeurd. Daar hadden ze een grote landelijke 01:15:38.958 --> 01:15:42.369 align:middle line:82% position:46% size:100% regeling voor doe het zelvers. Enorme fraude, dus nee, dat ga ik 01:15:42.850 --> 01:15:46.220 align:middle line:82% position:46% size:100% niet doen. Maar ja, ik snap het pleidooi 01:15:46.340 --> 01:15:49.489 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk wel: waarom zou je toch niet meer willen doen met doe het 01:15:49.609 --> 01:15:50.329 align:middle line:82% position:46% size:100% zelvers? Waarom? 01:15:50.449 --> 01:15:51.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Omdat marktpartijen heel vaak 01:15:53.140 --> 01:15:55.498 align:middle line:82% position:46% size:100% enorme wachttijden kennen. Je hebt die doe het zelvers dus 01:15:55.618 --> 01:15:56.739 align:middle line:82% position:46% size:100% misschien juist wel nodig. 01:15:58.298 --> 01:16:01.159 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb natuurlijk geen aanvullend geld om een doe het zelfregeling te 01:16:01.279 --> 01:16:02.488 align:middle line:82% position:46% size:100% starten. Waar zit wel geld? 01:16:02.628 --> 01:16:05.500 align:middle line:82% position:46% size:100% In de lokale aanpak zit wel geld. Overigens is het in de lokale aanpak 01:16:05.770 --> 01:16:10.069 align:middle line:82% position:46% size:100% ook mogelijk om dicht bij huis een doe het zelfregeling vorm te geven. 01:16:10.189 --> 01:16:16.698 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij zouden wij inderdaad gebruik kunnen maken van bijvoorbeeld lokale 01:16:16.819 --> 01:16:20.210 align:middle line:82% position:46% size:100% ondernemers. Die zouden dicht bij huis, met de 01:16:20.329 --> 01:16:24.079 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeente samen optrekkend, een regeling kunnen maken die veel 01:16:24.199 --> 01:16:28.970 align:middle line:82% position:46% size:100% minder fraudegevoelig is en die veel meer ondersteunend is, zowel voor de 01:16:29.090 --> 01:16:30.878 align:middle line:82% position:46% size:100% mensen zelf alsook voor het lokale mkb. 01:16:31.689 --> 01:16:35.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou aan mevrouw Van der Plas willen vragen of ik haar suggestie, 01:16:35.640 --> 01:16:39.128 align:middle line:82% position:46% size:100% haar plan zo vorm zou mogen geven als onderdeel van de lokale aanpak. 01:16:40.449 --> 01:16:42.548 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij gaan die lokale aanpak ook landelijk ondersteunen. 01:16:43.149 --> 01:16:45.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar in plaats van een landelijke regeling te maken voor doe het 01:16:45.500 --> 01:16:48.859 align:middle line:82% position:46% size:100% zelvers, zou ik landelijke ondersteuning voor een lokale aanpak 01:16:48.979 --> 01:16:52.729 align:middle line:82% position:46% size:100% met doe-het-zelvers willen maken. Zodoende benutten we wel die doe het 01:16:52.850 --> 01:16:56.117 align:middle line:82% position:46% size:100% zelver, maar maken we het echt onderdeel van de lokale aanpak. 01:16:56.237 --> 01:16:58.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo zou ik er graag mee aan de slag gaan. 01:16:59.079 --> 01:17:02.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Hetzelfde geldt eigenlijk voor de vve's, maar op een iets andere 01:17:02.449 --> 01:17:04.759 align:middle line:82% position:46% size:100% manier misschien. Ook daar zullen we vve's veel meer 01:17:04.878 --> 01:17:06.260 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten ondersteunen. Dat was het punt van de heer 01:17:06.380 --> 01:17:06.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Grinwis. 01:17:08.529 --> 01:17:12.649 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien bij vve's dat er allerlei issues spelen bij de besluitvorming 01:17:12.770 --> 01:17:14.408 align:middle line:82% position:46% size:100% en bij de financiering. 01:17:16.539 --> 01:17:16.989 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik 01:17:19.239 --> 01:17:22.989 align:middle line:82% position:46% size:100% wil komen tot een vereenvoudiging van de besluitvorming. 01:17:24.878 --> 01:17:27.229 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het Burgerlijk Wetboek, want dat gaat om appartementsrecht, dus 01:17:27.350 --> 01:17:28.659 align:middle line:82% position:46% size:100% ik zal samen moeten optrekken met 01:17:30.878 --> 01:17:33.259 align:middle line:82% position:46% size:100% JenV. Voor de financiering weet ik dat het 01:17:33.378 --> 01:17:36.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Warmtefonds bezig is met een nieuw financieringsproduct voor met name 01:17:37.010 --> 01:17:37.390 align:middle line:82% position:46% size:100% kleine 01:17:40.659 --> 01:17:43.009 align:middle line:82% position:46% size:100% vve's. Sowieso vereenvoudigen we de 01:17:43.128 --> 01:17:48.020 align:middle line:82% position:46% size:100% subsidieregeling voor vve's. De SVVE treedt per 1 januari in 01:17:48.140 --> 01:17:49.239 align:middle line:82% position:46% size:100% werking. Die maakt het eenvoudiger. 01:17:49.359 --> 01:17:53.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is nu een integrale regeling, waar je als vve terecht kunt. 01:17:53.829 --> 01:17:56.179 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is 50 miljoen beschikbaar tot 01:17:56.298 --> 01:18:00.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Grote gemeenten ondersteunen vve's al vaak met een apart vve loket. 01:18:00.789 --> 01:18:06.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat helpt natuurlijk geweldig. Ik zou eigenlijk binnen een paar 01:18:06.619 --> 01:18:07.210 align:middle line:82% position:46% size:100% weken een 01:18:08.970 --> 01:18:12.340 align:middle line:82% position:46% size:100% soort agenda willen maken en naar de Kamer sturen over wat ik allemaal 01:18:13.180 --> 01:18:14.680 align:middle line:82% position:46% size:100% van plan ben met die vve's. Daarmee is het nog niet geregeld. 01:18:14.890 --> 01:18:17.663 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor een deel vraagt het om vrij complexe wetgeving, met name voor 01:18:17.783 --> 01:18:21.739 align:middle line:82% position:46% size:100% dat besluitvormingsdeel. We moeten het wel oplossen, maar ik 01:18:21.859 --> 01:18:24.668 align:middle line:82% position:46% size:100% zou een soort agenda willen maken om drempels in de financiering 01:18:26.710 --> 01:18:30.199 align:middle line:82% position:46% size:100% en in de besluitvorming stap voor stap weg te nemen. 01:18:30.319 --> 01:18:33.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik die agenda schets, weet u wanneer welke wet eraan komt, zodat 01:18:34.250 --> 01:18:37.579 align:middle line:82% position:46% size:100% u weet waar u aan toe bent. Er is een interruptie van de heer 01:18:37.699 --> 01:18:40.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Boulakjar. Niet op dit punt, maar op het vorige 01:18:40.760 --> 01:18:42.668 align:middle line:82% position:46% size:100% punt. Ik weet niet of de minister het 01:18:43.569 --> 01:18:46.960 align:middle line:82% position:46% size:100% thema doe het zelf heeft afgerond. Dit ging specifiek over de 01:18:48.619 --> 01:18:51.100 align:middle line:82% position:46% size:100% voucherregeling van mevrouw Van der Plas. 01:18:51.220 --> 01:18:54.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Met doe-het-zelf was ik klaar. Er is ook een motie aangenomen van 01:18:54.340 --> 01:18:57.630 align:middle line:82% position:46% size:100% mevrouw Bromet met een hele bulk aan andere Kamerleden eronder. 01:18:58.210 --> 01:19:01.039 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp het pleidooi. Ik heb ook de brief van de minister 01:19:01.159 --> 01:19:01.539 align:middle line:82% position:46% size:100% gelezen, 01:19:03.250 --> 01:19:04.479 align:middle line:82% position:46% size:100% maar heel veel mensen willen aan de slag. 01:19:05.289 --> 01:19:07.779 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel veel mensen zeggen: ik heb geen gemeente nodig, ik heb geen 01:19:08.859 --> 01:19:10.939 align:middle line:82% position:46% size:100% ondersteuning nodig, maar ik wil gewoon zelf aan de slag met 01:19:11.060 --> 01:19:13.460 align:middle line:82% position:46% size:100% zonnepanelen, isolatiemateriaal of met pompen. 01:19:13.579 --> 01:19:16.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij zeggen: ik ga niet wachten op een lokale aanpak, maar ik wil aan 01:19:16.760 --> 01:19:18.250 align:middle line:82% position:46% size:100% de slag en daar wil ik subsidie voor krijgen. 01:19:18.600 --> 01:19:23.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ze willen meehelpen om onze woningen te isoleren. 01:19:24.069 --> 01:19:29.617 align:middle line:82% position:46% size:100% Zegt de minister nu: de brief is de brief, ik ga toch op mijn eigen 01:19:29.737 --> 01:19:31.390 align:middle line:82% position:46% size:100% manier aan de slag met het uitvoeren van de 01:19:34.329 --> 01:19:36.500 align:middle line:82% position:46% size:100% motie-Bromet c.s.? Ik zei het volgens mij iets 01:19:36.619 --> 01:19:37.180 align:middle line:82% position:46% size:100% sierlijker. 01:19:39.409 --> 01:19:43.969 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zei namelijk: daar waar ik eerst alleen maar nee zei, zeg ik nu ja, 01:19:44.088 --> 01:19:47.479 align:middle line:82% position:46% size:100% maar wel op deze manier. Ik wil die doe het zelvers wel 01:19:47.600 --> 01:19:49.418 align:middle line:82% position:46% size:100% ondersteunen, maar via de lokale aanpak. 01:19:49.869 --> 01:19:51.689 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom? Het is minder fraudegevoelig en het 01:19:52.270 --> 01:19:54.680 align:middle line:82% position:46% size:100% kost minder tijd. Eer je tot een landelijke 01:19:54.800 --> 01:19:57.579 align:middle line:82% position:46% size:100% subsidieregeling bent gekomen, ben je een hele 01:20:01.270 --> 01:20:05.298 align:middle line:82% position:46% size:100% tijd verder, dus dit biedt de snelste weg om doe het zelvers te 01:20:05.418 --> 01:20:07.670 align:middle line:82% position:46% size:100% ondersteunen. Mensen die zeggen dat ze graag hun 01:20:07.789 --> 01:20:10.100 align:middle line:82% position:46% size:100% huis willen isoleren en daarvoor subsidie willen hebben, kunnen 01:20:10.220 --> 01:20:12.739 align:middle line:82% position:46% size:100% sowieso al terecht. Daar bestaan al heel veel regelingen 01:20:12.859 --> 01:20:15.229 align:middle line:82% position:46% size:100% voor. Via www.verbeterjehuis.nl kun je 01:20:15.350 --> 01:20:17.560 align:middle line:82% position:46% size:100% zien hoe je dat allemaal moet aanpakken en waar je terecht kunt. 01:20:17.899 --> 01:20:19.118 align:middle line:82% position:46% size:100% We helpen al geweldig, denk ik. 01:20:20.649 --> 01:20:25.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Als mensen zeggen dat ze het graag zelf willen doen en zelf de mouwen 01:20:25.189 --> 01:20:27.159 align:middle line:82% position:46% size:100% op willen stropen, kan dat. Dat mag sowieso. 01:20:27.310 --> 01:20:30.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ze daar financieel in ondersteund willen worden, is het 01:20:30.878 --> 01:20:33.588 align:middle line:82% position:46% size:100% een kwestie van de lokale aanpak even afwachten, want dat is de 01:20:33.708 --> 01:20:36.159 align:middle line:82% position:46% size:100% snelste manier waarop ik doe het zelvers kan ondersteunen. 01:20:37.569 --> 01:20:40.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Gemeenten ondersteunen om dat goed vorm te geven, maken we onderdeel 01:20:40.970 --> 01:20:41.849 align:middle line:82% position:46% size:100% van de landelijke ondersteuning. Ik wil 01:20:44.560 --> 01:20:48.340 align:middle line:82% position:46% size:100% het toch even goed begrijpen. Heel veel mensen willen aan de slag. 01:20:49.449 --> 01:20:52.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Via de subsidieregeling worden ze eigenlijk verplicht om dat via een 01:20:52.579 --> 01:20:56.989 align:middle line:82% position:46% size:100% erkend bedrijf te laten uitvoeren. Er zijn enorme wachttijden bij die 01:20:57.109 --> 01:20:59.618 align:middle line:82% position:46% size:100% bedrijven, soms wel zes of acht maanden tot een jaar. 01:21:01.100 --> 01:21:03.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Is de boodschap aan die mensen: wacht u nog even tot de lokale 01:21:03.500 --> 01:21:06.338 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpak afgerond is en u hoort van ons? 01:21:08.250 --> 01:21:10.159 align:middle line:82% position:46% size:100% U bent een vertegenwoordiger van een liberale partij. 01:21:10.729 --> 01:21:13.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo staatsgeoriënteerd bent u toch nooit grootgebracht? 01:21:14.789 --> 01:21:17.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is toch niet zo dat mensen pas iets gaan doen als de overheid geld 01:21:17.300 --> 01:21:19.988 align:middle line:82% position:46% size:100% overmaakt? Op dit moment zijn er 90.000 mensen 01:21:20.229 --> 01:21:23.198 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de slag als doe het zelver om hun huis te verduurzamen. 01:21:23.319 --> 01:21:25.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kan sowieso. Ze moeten niet wachten op wat dan 01:21:25.850 --> 01:21:27.729 align:middle line:82% position:46% size:100% ook, maar het gewoon gaan doen. Wat je kunt, ga je gewoon doen. 01:21:28.270 --> 01:21:31.786 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen kan ik me voorstellen dat sommige mensen daarbij geholpen 01:21:31.905 --> 01:21:33.430 align:middle line:82% position:46% size:100% willen worden in de vorm van subsidie. 01:21:34.210 --> 01:21:38.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is een stapeltje kloeke moties over ingediend. 01:21:38.850 --> 01:21:41.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot voor kort zei ik nee. Toen zag ik het voorstel van mevrouw 01:21:42.079 --> 01:21:44.719 align:middle line:82% position:46% size:100% Van der Plas en zei ik: misschien moet ik toch ja zeggen, want het was 01:21:44.838 --> 01:21:48.979 align:middle line:82% position:46% size:100% wel een heel praktische uitwerking. Misschien moeten we kijken of er 01:21:49.100 --> 01:21:51.588 align:middle line:82% position:46% size:100% iets van "merit" in zit. Nou, wat is dan de snelste manier om 01:21:51.708 --> 01:21:55.270 align:middle line:82% position:46% size:100% die doe het zelvers te ondersteunen? Dat is via de lokale aanpak. 01:21:56.289 --> 01:22:00.793 align:middle line:82% position:46% size:100% Eerdat wij een landelijke aanpak en een subsidieloket hebben opgetuigd … 01:22:00.913 --> 01:22:03.789 align:middle line:82% position:46% size:100% RVO kan het niet uitvoeren. Dan moet je een apart subsidieloket 01:22:03.909 --> 01:22:05.439 align:middle line:82% position:46% size:100% inrichten en een aparte regeling maken. 01:22:06.009 --> 01:22:08.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ben je zo anderhalf jaar verder. Daar zijn die doe het zelvers ook 01:22:08.659 --> 01:22:10.789 align:middle line:82% position:46% size:100% niet erg mee geholpen. Het onderdeel maken van de lokale 01:22:10.909 --> 01:22:14.630 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpak is eigenlijk de snelste manier om die stapel moties uit te 01:22:14.750 --> 01:22:17.479 align:middle line:82% position:46% size:100% voeren, daarbij gebruikmakend van het voorstel van mevrouw Van der 01:22:17.600 --> 01:22:17.829 align:middle line:82% position:46% size:100% Plas. 01:22:21.548 --> 01:22:22.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Oké, u vervolgt uw betoog. Over 01:22:34.149 --> 01:22:38.050 align:middle line:82% position:46% size:100% de vve's heb ik het zojuist gehad. Dan de enkelglasdiscussie. 01:22:39.009 --> 01:22:41.149 align:middle line:82% position:46% size:100% Die hebben we al een paar keer gevoerd en toch denk ik dat het goed 01:22:41.270 --> 01:22:43.088 align:middle line:82% position:46% size:100% is om die nog eens te voeren. 01:22:45.069 --> 01:22:49.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe zorgen we nou dat we het maximale tempo weten te bereiken in 01:22:49.340 --> 01:22:52.819 align:middle line:82% position:46% size:100% het verduurzamen van woningen omwille van de energierekening van 01:22:52.939 --> 01:22:56.430 align:middle line:82% position:46% size:100% mensen, omwille van de doelstellingen van Parijs en om 01:22:56.550 --> 01:23:01.539 align:middle line:82% position:46% size:100% zeker in deze tijd zo snel mogelijk minder afhankelijk te worden van 01:23:01.930 --> 01:23:03.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Rusland? Daar hebben we met elkaar inmiddels 01:23:04.220 --> 01:23:07.509 align:middle line:82% position:46% size:100% een enorme serie aan afspraken over gemaakt. 01:23:10.000 --> 01:23:12.829 align:middle line:82% position:46% size:100% Het apart aan de slag gaan met enkelglas fietst daar eigenlijk 01:23:12.949 --> 01:23:16.130 align:middle line:82% position:46% size:100% dwars doorheen. De heer Grinwis vraagt: is de 01:23:16.250 --> 01:23:18.250 align:middle line:82% position:46% size:100% minister niet te snel met een "nee" gekomen? 01:23:19.210 --> 01:23:21.619 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, ik heb daar best lang over nagedacht. 01:23:21.739 --> 01:23:26.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik denk dat we inmiddels zo ongelofelijk veel doen dat het 01:23:26.239 --> 01:23:29.390 align:middle line:82% position:46% size:100% verstandig is om dat even te schetsen en te kijken hoe dat extra 01:23:29.510 --> 01:23:34.369 align:middle line:82% position:46% size:100% glas zich daartoe verhoudt. Allereerst doen we de normering: het 01:23:34.600 --> 01:23:37.418 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurverbod op E-, F- en G-labels in 2030. 01:23:38.109 --> 01:23:39.698 align:middle line:82% position:46% size:100% De afspraak met de corporaties, 01:23:41.680 --> 01:23:44.498 align:middle line:82% position:46% size:100% de grootste verhuurders van Nederland, is dat zij al in 2028 01:23:44.618 --> 01:23:46.460 align:middle line:82% position:46% size:100% afscheid nemen van E-, F- en 01:23:48.100 --> 01:23:50.649 align:middle line:82% position:46% size:100% G-labels. Het gros daarvan is te vinden in 01:23:50.770 --> 01:23:54.500 align:middle line:82% position:46% size:100% enkelglaswoningen. Daarnaast is er de aanpassing van 01:23:54.619 --> 01:23:57.380 align:middle line:82% position:46% size:100% het woningwaarderingsstelsel, de vergroening van het 01:23:57.500 --> 01:24:01.059 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel, waarbij we meer punten, dus een hogere huur, 01:24:02.020 --> 01:24:07.418 align:middle line:82% position:46% size:100% toekennen aan hogere labels, en een lagere huur aan lagere labels. 01:24:07.689 --> 01:24:11.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat een enorme versnelling geven in het afscheid nemen van 01:24:11.869 --> 01:24:14.750 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen die je er eigenlijk niet meer tussen wilt hebben en in het 01:24:14.869 --> 01:24:17.359 align:middle line:82% position:46% size:100% vergroenen van woningen voor de komende periode. 01:24:17.479 --> 01:24:21.229 align:middle line:82% position:46% size:100% De wijziging van het initiatiefrecht gaat ook heel erg helpen, überhaupt 01:24:21.350 --> 01:24:22.298 align:middle line:82% position:46% size:100% de hele besluitvorming in 01:24:24.699 --> 01:24:26.630 align:middle line:82% position:46% size:100% de vve-hoek. En de subsidie die we hebben 01:24:26.750 --> 01:24:28.868 align:middle line:82% position:46% size:100% opengesteld voor verhuurders gaat heel erg helpen. 01:24:30.159 --> 01:24:34.159 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom zou je dan niet ook nog, daaraan toevoegend, enkelglas als 01:24:34.279 --> 01:24:37.729 align:middle line:82% position:46% size:100% gebrek aanmerken? Eén is: ik vind dat niet fair 01:24:37.849 --> 01:24:40.890 align:middle line:82% position:46% size:100% richting de corporaties, want zij hebben zich enorm gestretcht om 01:24:41.010 --> 01:24:42.909 align:middle line:82% position:46% size:100% snelheid te maken in de verduurzaming. 01:24:43.060 --> 01:24:46.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar doorheen fietsen met het aanmerken van enkelglas als gebrek 01:24:46.418 --> 01:24:49.090 align:middle line:82% position:46% size:100% betekent … Zo zit het namelijk in de huidige wetgeving. 01:24:49.210 --> 01:24:54.838 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het een gebrek is, betekent dat een korting van 60% op de huur die 01:24:54.958 --> 01:24:57.289 align:middle line:82% position:46% size:100% kan worden betaald. Als je dat toevoegt, betekent het 01:24:57.409 --> 01:25:01.489 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het investeringsvolume in verduurzaming minder wordt voor 01:25:01.609 --> 01:25:03.289 align:middle line:82% position:46% size:100% corporaties. Dat vind ik niet fair gegeven de 01:25:03.409 --> 01:25:06.139 align:middle line:82% position:46% size:100% afspraken die ik met hen heb gemaakt en gegeven de vergroening in het 01:25:06.259 --> 01:25:08.378 align:middle line:82% position:46% size:100% WWS, die er daarna nog bovenop is gekomen. 01:25:09.789 --> 01:25:13.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor particuliere verhuurders geldt eigenlijk niet echt iets anders. 01:25:13.699 --> 01:25:16.118 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij hebben sowieso een groot probleem met de split incentive. 01:25:16.659 --> 01:25:21.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij moeten namelijk investeren en de lagere energierekening landt bij de 01:25:21.189 --> 01:25:21.579 align:middle line:82% position:46% size:100% huurder. 01:25:23.439 --> 01:25:26.988 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil met hen een andere afspraak maken, namelijk de vergroening van 01:25:27.109 --> 01:25:29.630 align:middle line:82% position:46% size:100% het WWS. Dat is een enorme incentive om heel 01:25:29.750 --> 01:25:33.779 align:middle line:82% position:46% size:100% veel te investeren in verduurzaming. Als je dat niet doet, ga je de min 01:25:33.899 --> 01:25:36.630 align:middle line:82% position:46% size:100% in. Als je niet vergroent, ga je de min 01:25:36.750 --> 01:25:39.250 align:middle line:82% position:46% size:100% in met wat je mag vragen aan huur voor een pand. 01:25:40.029 --> 01:25:43.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Het aanmerken als gebrek zou ook bij hen er dwars doorheen fietsen. 01:25:47.890 --> 01:25:52.609 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou het aanmerken als gebrek dus sowieso tot 2028 geen verstandige 01:25:52.729 --> 01:25:56.060 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregel vinden om nog eens een keer op te tellen bij al die 01:25:56.180 --> 01:25:57.680 align:middle line:82% position:46% size:100% afspraken die we inmiddels al hebben gemaakt. 01:25:57.800 --> 01:25:58.838 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan is de vraag: is het nodig? 01:26:00.759 --> 01:26:03.948 align:middle line:82% position:46% size:100% In de optelsom van wat we inmiddels allemaal hebben afgesproken, geeft 01:26:04.069 --> 01:26:08.859 align:middle line:82% position:46% size:100% dit een enorme duw richting de vergroening en de verduurzaming. 01:26:09.878 --> 01:26:16.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij komt nog alles wat we doen aan maatregelen om energiearmoede 01:26:16.579 --> 01:26:19.069 align:middle line:82% position:46% size:100% tegen te gaan. Ik denk dat dit in de optelsom van 01:26:19.189 --> 01:26:19.988 align:middle line:82% position:46% size:100% alles wat we doen 01:26:21.489 --> 01:26:23.149 align:middle line:82% position:46% size:100% niet per se helpt. Sterker nog, het zou weleens 01:26:23.270 --> 01:26:24.970 align:middle line:82% position:46% size:100% averechts kunnen werken. Het betekent namelijk dat het 01:26:25.090 --> 01:26:26.539 align:middle line:82% position:46% size:100% misschien helemaal niet meer uit kan als je als verhuurder een 01:26:26.659 --> 01:26:29.229 align:middle line:82% position:46% size:100% portefeuille hebt met vrij veel enkelglaswoningen, 01:26:30.729 --> 01:26:31.418 align:middle line:82% position:46% size:100% die allemaal 01:26:32.918 --> 01:26:35.020 align:middle line:82% position:46% size:100% 60% de min ingaan qua huuropbrengsten. 01:26:35.949 --> 01:26:36.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moet je 01:26:40.869 --> 01:26:44.979 align:middle line:82% position:46% size:100% overgaan tot verkoop en allemaal slechte woningen in de verkoop 01:26:45.159 --> 01:26:46.899 align:middle line:82% position:46% size:100% zetten. Wie gaat die dan verduurzamen? 01:26:47.020 --> 01:26:50.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Wie gaat dat dan doen? Het is allemaal maar zeer de vraag 01:26:50.260 --> 01:26:54.979 align:middle line:82% position:46% size:100% of dat versnellend of juist remmend werkt op het investeringsvolume dat 01:26:55.100 --> 01:26:56.689 align:middle line:82% position:46% size:100% nodig is om tot verduurzaming over te gaan. 01:26:56.810 --> 01:26:57.189 align:middle line:82% position:46% size:100% Kortom, 01:26:59.350 --> 01:27:02.140 align:middle line:82% position:46% size:100% de route zoals we die nu hebben, is eigenlijk best een hele mooie route. 01:27:02.260 --> 01:27:06.948 align:middle line:82% position:46% size:100% Als je er al iets aan zou willen toevoegen, loop dan in ieder geval 01:27:07.069 --> 01:27:10.579 align:middle line:82% position:46% size:100% niet door de afspraken met de corporaties heen, want die heb ik 01:27:10.699 --> 01:27:13.009 align:middle line:82% position:46% size:100% niet voor niets gemaakt. Ik heb die gemaakt, omdat ik geloof 01:27:13.128 --> 01:27:13.479 align:middle line:82% position:46% size:100% dat die het 01:27:15.009 --> 01:27:18.310 align:middle line:82% position:46% size:100% maximaal versnellend zijn in het vergroenen van de 01:27:26.739 --> 01:27:31.789 align:middle line:82% position:46% size:100% huurwoningen. De heer De Groot vraagt hoe het kan 01:27:31.909 --> 01:27:32.739 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er aan woningen in een rijtje met 01:27:35.048 --> 01:27:38.298 align:middle line:82% position:46% size:100% dezelfde soort woningen toch verschillende energielabels 01:27:38.418 --> 01:27:38.918 align:middle line:82% position:46% size:100% verbonden zijn. 01:27:41.890 --> 01:27:45.738 align:middle line:82% position:46% size:100% Andersom gezegd: hoe kan het dat aan een rijtje woningen waar echt wel 01:27:45.859 --> 01:27:48.350 align:middle line:82% position:46% size:100% andere maatregelen zijn toegepast — de een is wel aan de bak gegaan en 01:27:48.470 --> 01:27:51.310 align:middle line:82% position:46% size:100% de ander niet — allemaal dezelfde energielabels verbonden zijn? 01:27:51.960 --> 01:27:55.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Een reden is natuurlijk dat een energielabel tien jaar geldig is. 01:27:55.250 --> 01:27:59.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Als je geen nieuw energielabel aanvraagt, blijft het oude geldig. 01:27:59.119 --> 01:28:00.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Na het treffen van verbetermaatregelen 01:28:03.279 --> 01:28:06.159 align:middle line:82% position:46% size:100% is het dus verstandig om een nieuw label aan te vragen. 01:28:06.338 --> 01:28:06.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat 01:28:09.369 --> 01:28:12.020 align:middle line:82% position:46% size:100% kan de nieuwe situatie weergeven. Als je dat niet doet, blijft het 01:28:12.140 --> 01:28:15.520 align:middle line:82% position:46% size:100% oude label gelden. Twee is dat een energielabel het 01:28:15.640 --> 01:28:18.800 align:middle line:82% position:46% size:100% totaalresultaat aangeeft van alle verduurzamingsmaatregelen die zijn 01:28:18.920 --> 01:28:20.000 align:middle line:82% position:46% size:100% getroffen. Het verbeteren van een enkel 01:28:20.119 --> 01:28:23.918 align:middle line:82% position:46% size:100% onderdeel van de woning, terwijl een ander onderdeel van de woning nog 01:28:24.189 --> 01:28:28.600 align:middle line:82% position:46% size:100% matig is, kan ertoe leiden dat het energielabel hetzelfde blijft. 01:28:29.140 --> 01:28:34.569 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk wel dat dit gaat veranderen. Als het energielabel bepalend is 01:28:34.899 --> 01:28:38.815 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de hoogte van de huur die je mag vragen, is de motivatie van de 01:28:38.935 --> 01:28:41.509 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurder, als die de woning heeft verbeterd, om een nieuw energielabel 01:28:41.628 --> 01:28:45.588 align:middle line:82% position:46% size:100% aan te vragen wel degelijk aanwezig. Dat nieuwe label gaat namelijk een 01:28:45.708 --> 01:28:49.369 align:middle line:82% position:46% size:100% hogere huur legitimeren. Kortom, die aanpassing van het 01:28:49.489 --> 01:28:51.198 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel, de vergroening van het 01:28:51.319 --> 01:28:54.529 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel, is hard nodig als stimulans, maar daarmee 01:28:54.649 --> 01:28:58.029 align:middle line:82% position:46% size:100% zul je ook zien dat energielabels opeens wel accuraat zullen zijn. 01:29:00.009 --> 01:29:02.168 align:middle line:82% position:46% size:100% In de verkoop zien we dat nu al. Dat is heel interessant. 01:29:03.729 --> 01:29:08.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Het verschil in labels is ongelooflijk bepalend voor de hoogte 01:29:08.390 --> 01:29:11.390 align:middle line:82% position:46% size:100% van de verkoopprijs. Dat verschil is enorm toegenomen de 01:29:11.510 --> 01:29:13.239 align:middle line:82% position:46% size:100% afgelopen periode. Logisch ook, zou je zeggen. 01:29:13.869 --> 01:29:17.810 align:middle line:82% position:46% size:100% De hele systematiek met labels begint echt enorm z'n vruchten af te 01:29:17.930 --> 01:29:20.359 align:middle line:82% position:46% size:100% werpen. Mevrouw Van Esch vroeg of er 01:29:20.479 --> 01:29:23.319 align:middle line:82% position:46% size:100% signalen zijn van greenwashing bij circulair bouwen. 01:29:24.430 --> 01:29:25.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk niet, eerlijk gezegd. 01:29:27.668 --> 01:29:30.048 align:middle line:82% position:46% size:100% Het stelsel voor milieuprestaties wordt beheerd door een 01:29:30.168 --> 01:29:32.630 align:middle line:82% position:46% size:100% onafhankelijke en deskundige stichting: de Stichting Nationale 01:29:32.750 --> 01:29:36.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Milieudatabase. Zij valideert de milieudata van 01:29:36.378 --> 01:29:39.469 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwproducten. De bouwkwaliteit van gerealiseerde 01:29:39.588 --> 01:29:41.798 align:middle line:82% position:46% size:100% gebouwen valt onder toezicht van gemeenten. 01:29:42.128 --> 01:29:45.229 align:middle line:82% position:46% size:100% Beide vormen van toezicht zijn op dit moment voldoende. 01:29:45.350 --> 01:29:47.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Overigens denk ik dat aan de kant van de gemeente de Wet 01:29:47.720 --> 01:29:52.029 align:middle line:82% position:46% size:100% kwaliteitsborging gaat helpen om dit nog strakker te maken. 01:29:52.659 --> 01:29:56.088 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook zal de wet het makkelijker maken om op een adequate manier toezicht 01:29:56.208 --> 01:29:59.588 align:middle line:82% position:46% size:100% te houden, omdat dan aan de kant van de fabriek al alle woningen 01:30:01.329 --> 01:30:03.798 align:middle line:82% position:46% size:100% in een keer getoetst kunnen worden in de mate waarin ze voldoen aan de 01:30:03.918 --> 01:30:05.720 align:middle line:82% position:46% size:100% milieuprestatie. Ik ben bezig om de lat hoger te 01:30:05.840 --> 01:30:07.640 align:middle line:82% position:46% size:100% leggen. Op dit moment zie je dat er vrij 01:30:07.760 --> 01:30:14.765 align:middle line:82% position:46% size:100% veel lokale variatie is in circulariteit, of in 01:30:14.886 --> 01:30:16.868 align:middle line:82% position:46% size:100% milieuprestatie eisen moet ik eigenlijk zeggen. 01:30:17.529 --> 01:30:20.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil eigenlijk van die variëteit af, om verschillende redenen. 01:30:21.189 --> 01:30:24.109 align:middle line:82% position:46% size:100% De belangrijkste reden is dat ik wil dat meer woningen fabrieksmatig 01:30:24.229 --> 01:30:27.640 align:middle line:82% position:46% size:100% worden gebouwd, omdat we een heel groot arbeidsmarktvraagstuk hebben 01:30:27.760 --> 01:30:30.970 align:middle line:82% position:46% size:100% dat in de toekomst nog groter zal worden, en omdat de aantallen heel 01:30:31.090 --> 01:30:33.170 align:middle line:82% position:46% size:100% erg omhoog moeten, wat zich slecht verhoudt tot het 01:30:33.289 --> 01:30:35.600 align:middle line:82% position:46% size:100% arbeidsmarktvraagstuk. Dit laatste kan worden opgelost door 01:30:35.720 --> 01:30:39.380 align:middle line:82% position:46% size:100% meer arbeidsmigranten te laten komen, maar dat is weer niet goed 01:30:39.500 --> 01:30:42.529 align:middle line:82% position:46% size:100% voor het woningtekort. Een belangrijke andere reden is de 01:30:42.649 --> 01:30:44.869 align:middle line:82% position:46% size:100% emissie. Emissie op de bouwplaats moet naar 01:30:44.989 --> 01:30:48.350 align:middle line:82% position:46% size:100% beneden worden gebracht. Dat gaat het makkelijkst en het best 01:30:48.470 --> 01:30:49.289 align:middle line:82% position:46% size:100% via fabrieksmatig 01:30:51.069 --> 01:30:53.060 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwen. Om die standaardisatie mogelijk te 01:30:53.180 --> 01:30:56.800 align:middle line:82% position:46% size:100% maken, zullen we toe moeten naar een eenduidige lat op circulariteit en 01:30:56.920 --> 01:31:00.020 align:middle line:82% position:46% size:100% op milieuprestatie eisen. Vandaar dat we aan het onderzoeken 01:31:00.140 --> 01:31:04.250 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn hoe we zo snel mogelijk kunnen komen tot het hoger leggen van de 01:31:04.369 --> 01:31:08.088 align:middle line:82% position:46% size:100% lat, die wel eenduidig moet zijn zodat je daarmee de standaardisatie 01:31:08.208 --> 01:31:11.298 align:middle line:82% position:46% size:100% en het fabrieksmatig bouwen zo veel mogelijk bevordert. 01:31:11.418 --> 01:31:13.599 align:middle line:82% position:46% size:100% Een interruptie van mevrouw Van Esch. 01:31:14.659 --> 01:31:18.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank voor de uitleg. Ik ben wel benieuwd 01:31:21.009 --> 01:31:26.949 align:middle line:82% position:46% size:100% of die lat wordt geplaatst door het ministerie 01:31:30.520 --> 01:31:35.088 align:middle line:82% position:46% size:100% dat erover gaat of dat er ook door het bedrijfsleven informatie wordt 01:31:35.208 --> 01:31:39.548 align:middle line:82% position:46% size:100% aangeleverd over de milieuprestatie van de eigen producten. 01:31:39.970 --> 01:31:44.319 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij krijgen juist wel de signalen binnen dat er vanuit het 01:31:44.739 --> 01:31:49.149 align:middle line:82% position:46% size:100% bedrijfsleven nogal wordt gelobbyd om hun producten zo groen mogelijk 01:31:49.390 --> 01:31:52.899 align:middle line:82% position:46% size:100% te laten labelen. Daar zit onze ongerustheid in. 01:31:53.168 --> 01:31:54.849 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan een voorbeeld noemen. 01:31:57.250 --> 01:31:59.469 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij de beoordeling van de milieuprestatie van beton 01:32:02.048 --> 01:32:05.949 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt gezegd dat het goed recyclebaar zou zijn. 01:32:06.729 --> 01:32:09.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik daarnaar kijk, dan zie ik dat bij het goedkeuren van de 01:32:09.199 --> 01:32:14.210 align:middle line:82% position:46% size:100% recyclebaarheid van beton wordt gezegd dat dat uiteindelijk nog 01:32:14.329 --> 01:32:16.060 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt gebruikt als een soort gruis onder een weg. 01:32:17.270 --> 01:32:17.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, 01:32:19.750 --> 01:32:24.819 align:middle line:82% position:46% size:100% dat is leuk, maar dat is natuurlijk niet de milieuprestatie waar je 01:32:24.939 --> 01:32:27.380 align:middle line:82% position:46% size:100% uiteindelijk naartoe wil. Ik ben wel benieuwd in hoeverre bij 01:32:27.500 --> 01:32:32.259 align:middle line:82% position:46% size:100% het ministerie de druk er is om ervoor te gaan, 01:32:34.539 --> 01:32:36.338 align:middle line:82% position:46% size:100% om die lat zo hoog mogelijk te leggen. 01:32:36.609 --> 01:32:37.479 align:middle line:82% position:46% size:100% En is er binnen het ministerie ook de kennis en 01:32:39.100 --> 01:32:41.168 align:middle line:82% position:46% size:100% kunde om daar echt voor te gaan? 01:32:45.039 --> 01:32:47.239 align:middle line:82% position:46% size:100% Zojuist is er een gedicht voor me geschreven en dat ga ik nu 01:32:47.359 --> 01:32:49.869 align:middle line:82% position:46% size:100% voordragen. Het is een vrij uitbundige, 01:32:52.500 --> 01:32:54.027 align:middle line:82% position:46% size:100% geïnspireerde bijdrage. Laten we in het algemeen proberen om 01:32:54.146 --> 01:32:57.060 align:middle line:82% position:46% size:100% het kort te houden. We zijn alweer een tijdje bezig en 01:32:57.180 --> 01:33:00.899 align:middle line:82% position:46% size:100% volgens mij moeten er nog twee onderwerpen gedeeltelijk gedaan 01:33:01.020 --> 01:33:04.729 align:middle line:82% position:46% size:100% worden. Ik zou niet een derde keer een WGO 01:33:05.210 --> 01:33:05.988 align:middle line:82% position:46% size:100% over dit onderwerp willen. Nou, 01:33:07.770 --> 01:33:08.578 align:middle line:82% position:46% size:100% ik eigenlijk wel, 01:33:10.390 --> 01:33:11.198 align:middle line:82% position:46% size:100% dan kom ik hier nog eens. 01:33:19.750 --> 01:33:21.399 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van der Plas vroeg of nieuwe woningen zo 01:33:33.189 --> 01:33:33.399 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten 01:33:38.020 --> 01:33:39.100 align:middle line:82% position:46% size:100% worden ontworpen dat 01:33:56.770 --> 01:33:58.810 align:middle line:82% position:46% size:100% iedereen erin kan wonen, of je 01:34:01.449 --> 01:34:01.628 align:middle line:82% position:46% size:100% nou een 01:34:11.529 --> 01:34:14.560 align:middle line:82% position:46% size:100% beperking hebt of niet. Dit is allemaal het 01:34:47.649 --> 01:34:51.399 align:middle line:82% position:46% size:100% blokje Bouwbesluit, onder het blok Wonen. 01:34:55.000 --> 01:34:55.298 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat 01:34:57.939 --> 01:35:00.229 align:middle line:82% position:46% size:100% is natuurlijk zo. Het Bouwbesluit dat voor al die 01:35:00.350 --> 01:35:02.180 align:middle line:82% position:46% size:100% nieuw te bouwen woningen geldt, bevat algemene 01:35:02.300 --> 01:35:05.060 align:middle line:82% position:46% size:100% toegankelijkheidseisen. Daar zijn eisen bij gekomen in de 01:35:05.180 --> 01:35:06.158 align:middle line:82% position:46% size:100% vorige kabinetsperiode. 01:35:07.810 --> 01:35:11.659 align:middle line:82% position:46% size:100% In opdracht van BZK werkt NEN, samen met een breed gezelschap uit de 01:35:11.779 --> 01:35:13.909 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwwereld — woningcorporaties, projectontwikkelaars, architecten, 01:35:14.029 --> 01:35:14.829 align:middle line:82% position:46% size:100% overheden en 01:35:16.869 --> 01:35:21.039 align:middle line:82% position:46% size:100% vertegenwoordigers van de mensen die in die woningen moeten gaan wonen — 01:35:21.159 --> 01:35:24.229 align:middle line:82% position:46% size:100% aan een vrijwillige norm om nog verder te gaan dan de huidige norm 01:35:24.350 --> 01:35:25.510 align:middle line:82% position:46% size:100% voor toegankelijk bouwen die al is aangescherpt. 01:35:27.640 --> 01:35:30.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Die norm kan worden gezien als een handleiding om toegankelijker te 01:35:30.500 --> 01:35:32.219 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwen en die komt eigenlijk bovenop het Bouwbesluit. 01:35:32.338 --> 01:35:38.448 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast komen we, zoals gezegd, binnenkort met een plan over wonen 01:35:38.569 --> 01:35:41.869 align:middle line:82% position:46% size:100% en zorg voor ouderen, waarbij natuurlijk dezelfde vraag speelt 01:35:41.989 --> 01:35:44.800 align:middle line:82% position:46% size:100% naar nultredenwoningen et cetera. Dan 01:35:47.048 --> 01:35:51.619 align:middle line:82% position:46% size:100% ga ik naar het blokje ruimtelijke ontwikkeling en daarna heb ik er nog 01:35:51.739 --> 01:35:55.439 align:middle line:82% position:46% size:100% maar eentje, hoor. Vorige week maandag hebben we al het 01:35:55.560 --> 01:35:58.359 align:middle line:82% position:46% size:100% nodige behandeld over ruimte. Zeker. 01:36:00.430 --> 01:36:06.460 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Minhas vroeg hoe ik aankijk tegen een vijfde nota ruimte, tegen 01:36:06.579 --> 01:36:09.060 align:middle line:82% position:46% size:100% het idee om dat op die manier te gaan doen. 01:36:09.229 --> 01:36:12.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen kwamen we terecht in een heel historisch dispuut over wie er toen 01:36:12.470 --> 01:36:14.989 align:middle line:82% position:46% size:100% mee was gekomen. Ik verweet u toen een vleugje 01:36:15.109 --> 01:36:18.789 align:middle line:82% position:46% size:100% sociaaldemocratie in uw overigens liberale bijdrage. 01:36:20.020 --> 01:36:23.884 align:middle line:82% position:46% size:100% Inderdaad was de achtergrond ervan Ed Nijpels in 1988, zoals toen ook 01:36:24.003 --> 01:36:24.460 align:middle line:82% position:46% size:100% gememoreerd. 01:36:28.000 --> 01:36:31.029 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij maakte reclame voor zijn nota 01:36:32.770 --> 01:36:35.060 align:middle line:82% position:46% size:100% met Ruud Gullit. Dat vond ik ook interessant. 01:36:35.180 --> 01:36:37.878 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben ze mij toegestuurd. Ruud Gullit werd betrokken bij het 01:36:38.588 --> 01:36:41.679 align:middle line:82% position:46% size:100% verspreiden van zijn evangelie over zijn Nota Ruimte, op dat moment. 01:36:42.668 --> 01:36:48.159 align:middle line:82% position:46% size:100% Echt waar, heel grappig, in 1988. Hans Alders was uiteindelijk van de 01:36:49.628 --> 01:36:53.078 align:middle line:82% position:46% size:100% vijfde nota ruimte. Nee, hij was van Vinex. 01:36:53.198 --> 01:36:55.719 align:middle line:82% position:46% size:100% Ed Nijpels was van de VINO. Vinex was Alders. 01:36:57.970 --> 01:36:59.559 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo zijn we aan de Vinex-gebieden gekomen. 01:37:00.279 --> 01:37:02.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Moet er dan nu een nieuwe nota ruimte komen? 01:37:02.949 --> 01:37:06.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Op dit moment bereiden wij de startbrief voor waarmee de 01:37:06.970 --> 01:37:09.890 align:middle line:82% position:46% size:100% provincies aan de slag gaan met alles wat er ruimtelijk moet worden 01:37:10.010 --> 01:37:12.010 align:middle line:82% position:46% size:100% ingepast. Dat articuleren wij nu, met alle 01:37:12.130 --> 01:37:14.139 align:middle line:82% position:46% size:100% departementen met een fysiekeruimtevraag. 01:37:14.739 --> 01:37:18.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo gaan de provincies straks aan de slag met het leggen van die 01:37:18.890 --> 01:37:22.248 align:middle line:82% position:46% size:100% ruimtelijke puzzel. Zij komen daartoe rond de zomer met 01:37:22.368 --> 01:37:25.909 align:middle line:82% position:46% size:100% een voorstel. In het derde of vierde kwartaal gaan 01:37:26.029 --> 01:37:27.829 align:middle line:82% position:46% size:100% we dat omzetten in een ruimtelijk arrangement. 01:37:27.949 --> 01:37:31.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan heb je eigenlijk twaalf ruimtelijke arrangementen, één per 01:37:31.550 --> 01:37:35.449 align:middle line:82% position:46% size:100% provincie, die in de optelsom weer leiden tot een aanscherping van de 01:37:35.569 --> 01:37:40.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Nationale Omgevingsvisie, de NOVI. Maar wat de heer Minhas zegt, is 01:37:40.479 --> 01:37:44.319 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk helemaal waar: dat is eigenlijk een nieuwe nota ruimte. 01:37:44.949 --> 01:37:46.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Je werkt daarin toe naar een nieuwe nota ruimte. 01:37:46.850 --> 01:37:50.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom zeg ik dat? Omdat mijn observatie bij de huidige 01:37:50.750 --> 01:37:53.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Nationale Omgevingsvisie is dat het op zichzelf genomen een goed verhaal 01:37:53.539 --> 01:37:54.970 align:middle line:82% position:46% size:100% is, met veel inhoud waarvan 01:37:56.470 --> 01:37:59.739 align:middle line:82% position:46% size:100% je denkt dat het inderdaad zo zou moeten gaan werken, maar er 01:38:00.279 --> 01:38:02.346 align:middle line:82% position:46% size:100% ontbreekt iets. Elke pagina schreeuwt je namelijk 01:38:02.466 --> 01:38:03.939 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenlijk de vraag toe: "Ja, maar hoe dan? 01:38:04.338 --> 01:38:07.789 align:middle line:82% position:46% size:100% Instrumenteer het eens. Borg het eens." Dat moeten we dus 01:38:07.909 --> 01:38:10.369 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan doen. Dat doen we met de afspraken die we 01:38:10.489 --> 01:38:12.859 align:middle line:82% position:46% size:100% met de provincies maken over de ruimtelijke arrangementen. 01:38:12.979 --> 01:38:16.460 align:middle line:82% position:46% size:100% De optelsom daarvan is natuurlijk gewoon een nieuwe nota ruimte, zou 01:38:16.579 --> 01:38:18.890 align:middle line:82% position:46% size:100% je kunnen zeggen. De aangescherpte NOVI is dus de 01:38:19.010 --> 01:38:22.929 align:middle line:82% position:46% size:100% nieuwe nota ruimte. Die verwacht ik in 2024 aan de Kamer 01:38:23.109 --> 01:38:25.657 align:middle line:82% position:46% size:100% te kunnen sturen. En of dat dan inmiddels de vijfde of 01:38:25.777 --> 01:38:28.130 align:middle line:82% position:46% size:100% de zesde of de zevende of de achtste is, laat ik even in het midden. 01:38:28.250 --> 01:38:31.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het is in ieder geval een nieuwe nota ruimte, want we gaan het 01:38:31.458 --> 01:38:33.380 align:middle line:82% position:46% size:100% weer doen: we gaan weer aan ruimtelijke ordening doen, ook op 01:38:33.500 --> 01:38:35.649 align:middle line:82% position:46% size:100% nationaal niveau. En dat is hoog tijd. 01:38:38.140 --> 01:38:45.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is goed om te horen dat de minister ook inziet dat het 01:38:45.548 --> 01:38:49.000 align:middle line:82% position:46% size:100% instrumentarium dat hij binnen de huidige Nationale Omgevingsvisie 01:38:49.779 --> 01:38:54.039 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft, nog onvoldoende is om zijn eigen ambities ten aanzien van 01:38:54.159 --> 01:38:58.149 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouw en bedrijfslocaties op een goede manier te borgen. 01:38:58.270 --> 01:38:59.279 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan hebben we ook nog "bodem en water 01:39:01.600 --> 01:39:02.179 align:middle line:82% position:46% size:100% sturend". Volgens mij gaat het er niet om of 01:39:02.298 --> 01:39:06.460 align:middle line:82% position:46% size:100% het een liberaal stokpaardje is of dat we onze sociaaldemocratische 01:39:06.970 --> 01:39:10.789 align:middle line:82% position:46% size:100% stokpaardjes opzij moeten zetten. We moeten vooral kijken naar wat er 01:39:10.909 --> 01:39:14.439 align:middle line:82% position:46% size:100% nodig is om de opgave buiten op een goede manier te realiseren. 01:39:14.710 --> 01:39:16.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze minister heeft torenhoge ambities. 01:39:17.409 --> 01:39:20.470 align:middle line:82% position:46% size:100% En of we het nou Nationale Omgevingsvisie 2.0 noemen of iets 01:39:20.590 --> 01:39:23.390 align:middle line:82% position:46% size:100% anders maakt me niet zo heel veel uit, maar ik vroeg met name om die 01:39:23.510 --> 01:39:29.538 align:middle line:82% position:46% size:100% vijfde nota ruimte om te zien hoe de minister die ambities daadwerkelijk 01:39:29.658 --> 01:39:33.588 align:middle line:82% position:46% size:100% denkt te kunnen monitoren. Gaat hij met de provincies in 01:39:33.708 --> 01:39:37.369 align:middle line:82% position:46% size:100% gesprek op het moment dat zaken toch niet gaan zoals hij in gedachten 01:39:37.489 --> 01:39:39.837 align:middle line:82% position:46% size:100% had? Ik kom bij mijn vraag, meneer de 01:39:39.957 --> 01:39:43.020 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzitter. Vindt de minister ook dat hij die 01:39:43.140 --> 01:39:45.470 align:middle line:82% position:46% size:100% instrumenten moet opnemen in die Nationale Omgevingsvisie 01:39:47.210 --> 01:39:48.719 align:middle line:82% position:46% size:100% 2.0? Dat is volgens mij heel belangrijk. 01:39:48.838 --> 01:39:51.229 align:middle line:82% position:46% size:100% En of het dan de vijfde nota ruimte wordt of iets anders interesseert me 01:39:51.350 --> 01:39:53.689 align:middle line:82% position:46% size:100% allemaal niet. Als een christendemocraat dat zegt, 01:39:54.350 --> 01:39:56.460 align:middle line:82% position:46% size:100% vind ik dat ook best. Maar het gaat mij om de vraag: hoe 01:39:56.579 --> 01:39:59.899 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat deze minister sturen, om zijn eigen ambities te realiseren? 01:40:00.159 --> 01:40:04.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Een zeer, zeer, zeer terechte vraag. Los van alle ideologieën 01:40:05.588 --> 01:40:09.010 align:middle line:82% position:46% size:100% snapt iedereen dat je in een klein land waarin de ruimte schaars is, 01:40:09.279 --> 01:40:12.529 align:middle line:82% position:46% size:100% moet zorgen voor een overheid die een eerlijke uitkomst van de 01:40:12.649 --> 01:40:14.378 align:middle line:82% position:46% size:100% verdeling van die schaarse ruimte garandeert. 01:40:15.489 --> 01:40:17.479 align:middle line:82% position:46% size:100% Kijkend naar het huidige instrumentarium zit er volgens mij 01:40:17.600 --> 01:40:19.939 align:middle line:82% position:46% size:100% al heel veel in die gereedschapskist, waarmee we veel te 01:40:20.060 --> 01:40:21.680 align:middle line:82% position:46% size:100% weinig doen. Maar ik denk ook dat je die 01:40:21.800 --> 01:40:23.289 align:middle line:82% position:46% size:100% gereedschapskist verder zou moeten willen vullen. 01:40:24.189 --> 01:40:26.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Kijk bijvoorbeeld naar mijn eigen domein, de volkshuisvesting. 01:40:27.060 --> 01:40:31.219 align:middle line:82% position:46% size:100% Er moet een wet regie op de volkshuisvesting bij om te zorgen 01:40:31.338 --> 01:40:34.279 align:middle line:82% position:46% size:100% dat je een adequaat instrumentarium hebt, waar we dat nu nog onvoldoende 01:40:34.399 --> 01:40:37.130 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben, om daadwerkelijk te kunnen sturen op de volkshuisvesting. 01:40:37.250 --> 01:40:40.010 align:middle line:82% position:46% size:100% We hadden het net bijvoorbeeld al even over de definitie van sociale 01:40:40.130 --> 01:40:41.359 align:middle line:82% position:46% size:100% huur. Die staat op dit moment dus niet in 01:40:41.479 --> 01:40:42.890 align:middle line:82% position:46% size:100% de wet. Als ik dan afspraken zou willen 01:40:43.010 --> 01:40:46.009 align:middle line:82% position:46% size:100% maken met een gemeente om toe te werken naar 30% sociale huur, dan 01:40:46.128 --> 01:40:48.649 align:middle line:82% position:46% size:100% vraagt men: 30% waarvan dan, en wat is dan eigenlijk sociale huur? 01:40:48.770 --> 01:40:50.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Die definitie is bijvoorbeeld een ontbrekend instrument in de huidige 01:40:50.189 --> 01:40:50.770 align:middle line:82% position:46% size:100% wetgeving, om maar één ding te noemen. 01:40:53.199 --> 01:40:57.139 align:middle line:82% position:46% size:100% Of kijk naar grootschalige bedrijfsvestiging. 01:40:57.259 --> 01:41:00.439 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij zou ik heel graag willen doen wat de heer Geurts mij met 01:41:00.560 --> 01:41:03.588 align:middle line:82% position:46% size:100% enige regelmaat heeft opgedragen, maar als we heel eerlijk zijn, is er 01:41:03.708 --> 01:41:07.579 align:middle line:82% position:46% size:100% op dit moment gewoon geen titel om met provincies tot afspraken te 01:41:07.699 --> 01:41:09.729 align:middle line:82% position:46% size:100% komen, en dus zullen we dat beleid moeten maken. 01:41:10.210 --> 01:41:12.229 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat leidt dan tot een aanpak of tot grip op grootschalige 01:41:12.350 --> 01:41:14.630 align:middle line:82% position:46% size:100% bedrijfsvestiging. Het zou best weleens zo kunnen zijn 01:41:14.750 --> 01:41:16.970 align:middle line:82% position:46% size:100% dat als wij daar afspraken over maken met provincies, het op enig 01:41:17.090 --> 01:41:20.470 align:middle line:82% position:46% size:100% moment leidt tot instrumentatie in het Besluit kwaliteit leefomgeving, 01:41:20.770 --> 01:41:22.548 align:middle line:82% position:46% size:100% het Bkl. Ik wil daar niet op vooruitlopen, 01:41:22.668 --> 01:41:23.349 align:middle line:82% position:46% size:100% maar het zou kunnen. 01:41:25.390 --> 01:41:28.189 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo zou ik eigenlijk op tal van vlakken voorbeelden kunnen noemen 01:41:28.310 --> 01:41:31.338 align:middle line:82% position:46% size:100% waarbij ik op dit moment zie dat we a de huidige wetgeving onvoldoende 01:41:31.458 --> 01:41:34.548 align:middle line:82% position:46% size:100% benutten en b de huidige wetgeving moeten aanscherpen. 01:41:34.668 --> 01:41:37.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is namelijk noodzakelijk, als je daadwerkelijk wilt sturen in de 01:41:37.189 --> 01:41:38.448 align:middle line:82% position:46% size:100% ruimte. Daarmee kom ik ook op de vraag van 01:41:38.569 --> 01:41:39.159 align:middle line:82% position:46% size:100% de heer Klaver. 01:41:41.020 --> 01:41:44.319 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij legde namelijk de Omgevingswet even op tafel, en dat vond ik goed. 01:41:44.439 --> 01:41:47.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij vroeg: maar was dat nou eigenlijk de wet die we nodig 01:41:47.239 --> 01:41:49.698 align:middle line:82% position:46% size:100% hadden, wetende dat we veel meer regie zullen moeten voeren? 01:41:49.819 --> 01:41:52.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet ook dat dat eigenlijk hét verwijt van GroenLinks is met 01:41:52.250 --> 01:41:53.960 align:middle line:82% position:46% size:100% betrekking tot de Omgevingswet en de reden waarom GroenLinks nooit voor 01:41:54.079 --> 01:41:58.270 align:middle line:82% position:46% size:100% de Omgevingswet is geweest. Maar ik aarzel toch bij dat verwijt. 01:41:58.390 --> 01:42:01.529 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft ermee te maken dat het geen decentralisatieoperatie is. 01:42:01.878 --> 01:42:05.979 align:middle line:82% position:46% size:100% Het beschermingsniveau in de Omgevingswet is vergelijkbaar met 01:42:08.529 --> 01:42:09.979 align:middle line:82% position:46% size:100% het beschermingsniveau in de huidige wetgeving. 01:42:10.100 --> 01:42:12.639 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar belangrijker nog: het is een 01:42:14.229 --> 01:42:17.238 align:middle line:82% position:46% size:100% wettelijk stelsel waarin er natuurlijk aanpassingen nodig zijn. 01:42:17.359 --> 01:42:19.298 align:middle line:82% position:46% size:100% We zitten namelijk in een andere tijd. 01:42:19.960 --> 01:42:22.149 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben enorme transities met elkaar te gaan. 01:42:22.750 --> 01:42:25.520 align:middle line:82% position:46% size:100% De ruimte wordt steeds schaarser. En als we met elkaar voldoende 01:42:25.640 --> 01:42:27.569 align:middle line:82% position:46% size:100% ruimte willen maken voor de natuur, voor de woningbouw en voor de 01:42:27.689 --> 01:42:28.060 align:middle line:82% position:46% size:100% economie, 01:42:29.798 --> 01:42:33.710 align:middle line:82% position:46% size:100% en als we met elkaar ook willen dat er afspraken worden gemaakt die ook 01:42:33.829 --> 01:42:39.079 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijk worden nagekomen en daadwerkelijk worden nageleefd, dan 01:42:39.199 --> 01:42:41.210 align:middle line:82% position:46% size:100% zul je een beter instrumentarium nodig hebben. 01:42:41.329 --> 01:42:44.448 align:middle line:82% position:46% size:100% Deels maak je daarbij gebruik van de instrumenten die al beschikbaar 01:42:44.569 --> 01:42:46.548 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn. Dat zijn er meer dan we nu 01:42:46.668 --> 01:42:49.010 align:middle line:82% position:46% size:100% gebruiken. En deels maak je daarbij gebruik van 01:42:49.130 --> 01:42:50.590 align:middle line:82% position:46% size:100% instrumenten die we nog moeten aanbrengen. 01:42:51.310 --> 01:42:54.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dus dat we die Omgevingswet heel prima fit for the job kunnen 01:42:54.680 --> 01:42:56.510 align:middle line:82% position:46% size:100% maken, voor de opdracht zoals we die hebben. 01:42:56.630 --> 01:42:58.399 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor een belangrijk deel is die overigens al fit for the job, maar 01:42:58.520 --> 01:43:00.369 align:middle line:82% position:46% size:100% we zullen daar nog een aantal aanpassingen in moeten doen. 01:43:01.298 --> 01:43:03.798 align:middle line:82% position:46% size:100% En als we de Omgevingswetontwikkeling helemaal 01:43:03.918 --> 01:43:06.800 align:middle line:82% position:46% size:100% niet hadden, zouden we überhaupt in de huidige wetgeving dezelfde type 01:43:06.920 --> 01:43:07.868 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpassingen moeten doen. 01:43:11.779 --> 01:43:13.649 align:middle line:82% position:46% size:100% In het voorjaar vroeg ik deze minister om de ruimtelijke opgaves 01:43:13.770 --> 01:43:17.569 align:middle line:82% position:46% size:100% in kaart te brengen, niet alleen vanuit het vorige kabinet en 01:43:17.869 --> 01:43:19.939 align:middle line:82% position:46% size:100% daarvoor maar ook van het huidige kabinet. 01:43:20.239 --> 01:43:21.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft de minister voortvarend gedaan. 01:43:21.840 --> 01:43:24.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar hebben we het in het commissiedebat Ruimtelijke Ordening 01:43:24.449 --> 01:43:25.279 align:middle line:82% position:46% size:100% ook over gehad. 01:43:28.298 --> 01:43:32.988 align:middle line:82% position:46% size:100% Die uitvraag komt nog naar de Kamer, maar ik hoorde vanuit het IPO — 01:43:33.109 --> 01:43:35.909 align:middle line:82% position:46% size:100% meerdere collega's hier zaten daarbij — dat het bijvoorbeeld in 01:43:36.060 --> 01:43:39.386 align:middle line:82% position:46% size:100% Brabant verdubbeld moet worden. Voor Gelderland is het 1,8 keer en 01:43:39.506 --> 01:43:42.189 align:middle line:82% position:46% size:100% voor Zuid-Holland ook twee keer. Dat past allemaal niet. 01:43:42.520 --> 01:43:46.988 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot mijn grote verbazing zie ik dat bijvoorbeeld het ministerie van EZK 01:43:47.168 --> 01:43:50.750 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ook LNV gewoon doordenderen. Ze doen net alsof Nederland twee 01:43:50.869 --> 01:43:54.259 align:middle line:82% position:46% size:100% keer zo groot wordt. Ik heb dan de volgende vraag aan de 01:43:54.378 --> 01:43:56.199 align:middle line:82% position:46% size:100% minister. Bij die grootschalige 01:43:56.319 --> 01:43:59.750 align:middle line:82% position:46% size:100% bedrijfsvestiging doet EZK net alsof er niks aan de hand is. 01:43:59.869 --> 01:44:05.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Ze kijken niet naar onze aangenomen motie over de blokkendoos XXL en 01:44:05.300 --> 01:44:07.850 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan gewoon door. Hoe gaat de minister nou zorgen dat 01:44:07.970 --> 01:44:12.020 align:middle line:82% position:46% size:100% die andere ministeries ook tot rede komen en doorkrijgen dat Nederland 01:44:12.140 --> 01:44:15.770 align:middle line:82% position:46% size:100% niet twee keer zo groot wordt? Ik dacht even dat dit betoog zou 01:44:15.890 --> 01:44:18.109 align:middle line:82% position:46% size:100% eindigen in het dempen van het IJsselmeer. 01:44:18.229 --> 01:44:20.719 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is gelukkig niet het geval, want dat moesten we maar openhouden. 01:44:20.838 --> 01:44:26.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar u heeft helemaal gelijk. Als je alle ruimtelijke verlangens 01:44:26.439 --> 01:44:27.250 align:middle line:82% position:46% size:100% bij elkaar optelt, 01:44:28.750 --> 01:44:32.283 align:middle line:82% position:46% size:100% kom je aan een gebied dat veel groter is dan Nederland. 01:44:32.403 --> 01:44:34.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zou je inderdaad de Noordzee moeten dempen of het IJsselmeer of 01:44:34.850 --> 01:44:36.409 align:middle line:82% position:46% size:100% zo. Dat gaan we allemaal lekker niet 01:44:36.529 --> 01:44:40.119 align:middle line:82% position:46% size:100% doen, want we gaan dat open water juist houden. 01:44:41.890 --> 01:44:43.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent dat we gewoon veel beter zullen moeten kiezen. 01:44:43.550 --> 01:44:47.238 align:middle line:82% position:46% size:100% We zullen veel beter moeten nadenken over de implicaties van alle 01:44:47.359 --> 01:44:49.219 align:middle line:82% position:46% size:100% transities die we hebben. We moeten ook onderkennen dat de 01:44:49.338 --> 01:44:52.038 align:middle line:82% position:46% size:100% meeste transities waarvoor we staan, meer ruimte zullen vragen. 01:44:52.158 --> 01:44:54.050 align:middle line:82% position:46% size:100% De energietransitie vraagt meer ruimte. 01:44:54.170 --> 01:44:56.828 align:middle line:82% position:46% size:100% De transitie in de landbouw vraagt meer ruimte. 01:44:56.949 --> 01:44:58.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Alles wat er nodig is voor natuurherstel en voor de vogel en 01:44:59.060 --> 01:45:00.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Habitatrichtlijn vraagt meer ruimte. 01:45:02.350 --> 01:45:05.948 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook voor de economie zul je ruimte moeten houden. 01:45:07.569 --> 01:45:11.210 align:middle line:82% position:46% size:100% En als je die niet reserveert, is die ruimte straks weg. 01:45:11.329 --> 01:45:13.479 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor de heer Minhas hoesten, en hij onderstreept daarmee onbedoeld 01:45:13.600 --> 01:45:14.979 align:middle line:82% position:46% size:100% het pleidooi voor een gezonde leefomgeving. 01:45:15.100 --> 01:45:17.619 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook daarvoor zullen we ruimte moeten willen blijven houden. 01:45:20.439 --> 01:45:23.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom doe ik het volgende. Dit is overigens geen twist of zo. 01:45:23.829 --> 01:45:26.210 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn het er namelijk over eens dat het noodzakelijk is. 01:45:26.329 --> 01:45:30.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar met de collega's komen we met een vraag aan de provincies die ook 01:45:30.260 --> 01:45:33.520 align:middle line:82% position:46% size:100% kan. Dat is dus geen vraag om meer ruimte 01:45:33.640 --> 01:45:35.259 align:middle line:82% position:46% size:100% maar een vraag om ruimtelijke functies veel beter te combineren. 01:45:37.899 --> 01:45:41.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt bijvoorbeeld meer ruimte voor natuur creëren door meer te 01:45:42.079 --> 01:45:43.750 align:middle line:82% position:46% size:100% werken aan natuurinclusieve landbouw. 01:45:46.119 --> 01:45:50.149 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt bijvoorbeeld meer ruimte voor én economie én wonen creëren 01:45:50.270 --> 01:45:53.319 align:middle line:82% position:46% size:100% door gecombineerde werklocaties te maken. 01:45:55.659 --> 01:45:58.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan denk ik weer: laten we ook de provincies eens eventjes aan het 01:45:58.548 --> 01:46:01.420 align:middle line:82% position:46% size:100% puzzelen zetten. Wij articuleren dus de vraag in onze 01:46:01.539 --> 01:46:04.750 align:middle line:82% position:46% size:100% startpakketten, zoals die dan heten. Vervolgens gaan de provincies 01:46:05.020 --> 01:46:07.939 align:middle line:82% position:46% size:100% puzzelen. Daar helpen we ze natuurlijk bij. 01:46:08.060 --> 01:46:08.109 align:middle line:82% position:46% size:100% We 01:46:10.180 --> 01:46:14.390 align:middle line:82% position:46% size:100% laten ons ook graag bevragen over hoe we het hadden bedacht. 01:46:14.510 --> 01:46:16.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens willen we komen tot een ruimtelijk arrangement per 01:46:16.399 --> 01:46:18.619 align:middle line:82% position:46% size:100% provincie, waarin al die ruimtelijke belangen zijn gediend. 01:46:18.739 --> 01:46:21.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zou best kunnen dat we dan terugkomen met botsende belangen, 01:46:21.399 --> 01:46:23.680 align:middle line:82% position:46% size:100% ook richting uw Kamer. Die krijgen we namelijk niet altijd 01:46:23.800 --> 01:46:26.270 align:middle line:82% position:46% size:100% zomaar opgelost. Het zou ook best kunnen dat iets 01:46:26.390 --> 01:46:28.759 align:middle line:82% position:46% size:100% niet past in de ene provincie maar wel in de andere provincie. 01:46:28.878 --> 01:46:30.668 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat brengt me eigenlijk bij een andere vraag, de vraag van de heer 01:46:31.659 --> 01:46:34.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Minhas over de bouwplannen in de Randstad. 01:46:37.539 --> 01:46:38.619 align:middle line:82% position:46% size:100% De Randstad is natuurlijk 01:46:41.529 --> 01:46:46.130 align:middle line:82% position:46% size:100% heel erg dichtbevolkt. Als je hier niet heel sterk aan 01:46:46.250 --> 01:46:51.350 align:middle line:82% position:46% size:100% binnenstedelijke verdichting werkt, ben je echt bezig al het groen op te 01:46:51.470 --> 01:46:52.909 align:middle line:82% position:46% size:100% offeren. En het groen dat je hebt opgeofferd, 01:46:53.029 --> 01:46:54.153 align:middle line:82% position:46% size:100% komt echt niet zomaar terug. Dus we gaan natuurlijk werken aan 01:46:54.273 --> 01:46:56.779 align:middle line:82% position:46% size:100% binnenstedelijke verdichting in de Randstad, om daarmee zo veel 01:46:56.899 --> 01:46:59.140 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijk de woonbehoefte te vervullen. 01:47:00.579 --> 01:47:04.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij houden we ook heel erg rekening met het uitgangspunt dat 01:47:04.569 --> 01:47:05.170 align:middle line:82% position:46% size:100% water en bodem 01:47:06.970 --> 01:47:08.479 align:middle line:82% position:46% size:100% sturend zijn. Als we water en bodem namelijk niet 01:47:08.600 --> 01:47:09.279 align:middle line:82% position:46% size:100% sturend maken, 01:47:12.279 --> 01:47:18.470 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn we te zeer geneigd om in de laaggelegen polders te blijven 01:47:18.590 --> 01:47:20.260 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwen, op de manier waarop we dat vroeger deden. 01:47:20.409 --> 01:47:24.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Als we dat doen, schuiven we eigenlijk de rekening vooruit, naar 01:47:25.039 --> 01:47:27.890 align:middle line:82% position:46% size:100% een volgende generatie. Want schade als gevolg van steeds 01:47:28.010 --> 01:47:29.560 align:middle line:82% position:46% size:100% extremer weer gaat er natuurlijk wel komen. 01:47:30.399 --> 01:47:34.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Kortom, we moeten die ruimtelijke ontwikkeling zo vormgeven dat we 01:47:34.329 --> 01:47:37.548 align:middle line:82% position:46% size:100% langzaam maar zeker de steven veel meer naar het oosten en het noorden 01:47:37.668 --> 01:47:38.569 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan wenden. Vandaar ook de opdracht in het 01:47:38.689 --> 01:47:40.970 align:middle line:82% position:46% size:100% regeerakkoord om met de Lelylijn aan de slag te gaan. 01:47:41.090 --> 01:47:43.159 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee kunnen we dat wonen in het oosten en het noorden ook veel beter 01:47:43.279 --> 01:47:44.350 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijk maken. Dat is één. 01:47:44.829 --> 01:47:50.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee is dat we het uitgangspunt van "water en bodem sturend" ook goed 01:47:50.180 --> 01:47:53.420 align:middle line:82% position:46% size:100% vastleggen in de afspraken die we maken rondom de regionale woondeals. 01:47:53.539 --> 01:47:58.698 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij hebben we er gewoon rekening mee te houden dat we niet meer 01:47:58.819 --> 01:48:00.368 align:middle line:82% position:46% size:100% overal op dezelfde manier kunnen bouwen. 01:48:00.789 --> 01:48:03.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat wil overigens niet zeggen dat je helemaal niet meer kunt bouwen in 01:48:03.619 --> 01:48:05.859 align:middle line:82% position:46% size:100% diepgelegen polders. Dat is dan weer een antwoord in de 01:48:06.159 --> 01:48:08.390 align:middle line:82% position:46% size:100% richting van mevrouw Van Esch. Je zult alleen veel beter rekening 01:48:08.510 --> 01:48:10.539 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten houden met extreem weer en met waterberging. 01:48:11.390 --> 01:48:13.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat proberen we zo goed als mogelijk mee te geven in de 01:48:15.850 --> 01:48:18.908 align:middle line:82% position:46% size:100% taakstelling richting de provincies, oftewel in dat startpakket. 01:48:20.229 --> 01:48:20.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Het 01:48:23.890 --> 01:48:27.229 align:middle line:82% position:46% size:100% klopt dus dat de woningbouwplannen niet zomaar van tafel gaan. 01:48:27.350 --> 01:48:28.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moeten we ook niet doen, denk ik. 01:48:28.458 --> 01:48:30.680 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten zorgen dat die woningbouwplannen op tafel blijven 01:48:30.800 --> 01:48:34.670 align:middle line:82% position:46% size:100% liggen, tenzij ze evident in strijd zijn met uitgangspunt dat water en 01:48:34.789 --> 01:48:37.359 align:middle line:82% position:46% size:100% bodem sturend zijn. Hoe we dat exact voor ogen hebben, 01:48:37.659 --> 01:48:40.060 align:middle line:82% position:46% size:100% komt 25 november in een brief van collega Harbers, mede namens mij. 01:48:41.918 --> 01:48:42.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan 01:48:45.759 --> 01:48:49.060 align:middle line:82% position:46% size:100% de rijksregie op de winning van primaire grondstoffen. 01:48:49.180 --> 01:48:53.238 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn collega van IenW is in goed overleg met de provincies en de 01:48:53.359 --> 01:48:54.710 align:middle line:82% position:46% size:100% sector. U heeft dat punt ook eerder gemaakt, 01:48:54.829 --> 01:48:56.359 align:middle line:82% position:46% size:100% zeg ik in de richting van de heer Geurts. 01:48:56.479 --> 01:48:59.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt ook gemonitord op de winning van oppervlaktedelfstoffen. 01:49:00.009 --> 01:49:03.048 align:middle line:82% position:46% size:100% Uw Kamer wordt hier in het voorjaar van 2023 over geïnformeerd. 01:49:03.168 --> 01:49:06.048 align:middle line:82% position:46% size:100% Uit de getallen tot nu toe blijkt dat er geen dramatische krimp is in 01:49:06.168 --> 01:49:07.270 align:middle line:82% position:46% size:100% de wincijfers van zand. 01:49:09.039 --> 01:49:11.779 align:middle line:82% position:46% size:100% Op dit moment is er ook nog geen tekort, maar het is goed om de vraag 01:49:11.899 --> 01:49:14.948 align:middle line:82% position:46% size:100% naar zand en grind in de toekomst ook goed in te schatten. 01:49:15.069 --> 01:49:18.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar gaat mijn collega dus onderzoek naar doen. 01:49:18.189 --> 01:49:20.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat wordt in de zomer van '23 verwacht. 01:49:20.750 --> 01:49:22.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wordt er niet alleen gekeken naar de primaire winning van zand en 01:49:23.029 --> 01:49:26.439 align:middle line:82% position:46% size:100% grind maar ook naar de inzet van circulaire stoffen en 01:49:26.710 --> 01:49:29.949 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwmaterialen. Dan de vakantieparken. 01:49:34.270 --> 01:49:36.220 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Geurts heeft daarnaar gevraagd maar zeker ook mevrouw 01:49:36.340 --> 01:49:38.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Beckerman. Mevrouw Beckerman heeft dat bij 01:49:38.479 --> 01:49:42.949 align:middle line:82% position:46% size:100% herhaling gedaan. Aanvankelijk heb ik daarop 01:49:43.069 --> 01:49:46.759 align:middle line:82% position:46% size:100% gereageerd in de trant van: nou, we hadden al een aanpak en dat is wel 01:49:46.878 --> 01:49:49.599 align:middle line:82% position:46% size:100% genoeg zo, en voor de rest is het aan provincies en gemeenten. 01:49:50.319 --> 01:49:53.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik denk dat u toch wel een punt heeft: er moet meer. 01:49:53.739 --> 01:49:59.059 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorige keer heb ik u al mijn bekering op dat vlak opgebiecht. 01:49:59.179 --> 01:50:03.248 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu zou ik u eigenlijk willen vragen om mij even de gelegenheid te geven 01:50:03.368 --> 01:50:05.350 align:middle line:82% position:46% size:100% om te kijken hoe dat dan moet. Ik denk namelijk dat een aantal 01:50:05.770 --> 01:50:09.010 align:middle line:82% position:46% size:100% thema's in de huidige actieagenda onvoldoende belicht zijn. 01:50:10.390 --> 01:50:12.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn onder andere thema's waarvoor u vaak aandacht vraagt, 01:50:13.869 --> 01:50:18.930 align:middle line:82% position:46% size:100% zoals de bescherming van de huurders die nu op de complexen zitten en de 01:50:19.100 --> 01:50:20.229 align:middle line:82% position:46% size:100% bescherming van hun belangen. 01:50:23.588 --> 01:50:27.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee is dat ik volgens mij onvoldoende antwoord kon geven op de 01:50:27.590 --> 01:50:29.390 align:middle line:82% position:46% size:100% vraag van de heer Geurts. Hij vroeg: welk deel van die 01:50:29.510 --> 01:50:32.619 align:middle line:82% position:46% size:100% vakantieparken zou bijvoorbeeld te benutten zijn als woningbouwlocatie? 01:50:33.430 --> 01:50:35.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben we op dit moment eigenlijk nog onvoldoende in beeld. 01:50:35.659 --> 01:50:40.149 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe zouden we provincies en gemeenten kunnen helpen bij die 01:50:40.270 --> 01:50:42.389 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpak? Ik heb dus iets te doen. 01:50:42.509 --> 01:50:47.319 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet komen tot een soort nieuwe actieagenda voor die vakantieparken. 01:50:47.949 --> 01:50:50.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg daar wel bij dat ik daarin samen moet optrekken met de 01:50:50.119 --> 01:50:53.619 align:middle line:82% position:46% size:100% collega's van onder anderen JenV en EZK, met EZK vanwege het toerisme 01:50:55.359 --> 01:50:58.220 align:middle line:82% position:46% size:100% en met JenV vanwege het element van ondermijning. 01:50:58.340 --> 01:51:01.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is vaak een nogal pregnant thema bij de vakantieparken. 01:51:01.430 --> 01:51:04.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar maken ook gemeenten zich heel erg zorgen over. 01:51:05.770 --> 01:51:09.548 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus geeft u mij de gelegenheid om met iets nieuws te komen, iets wat 01:51:10.418 --> 01:51:15.219 align:middle line:82% position:46% size:100% tegemoetkomt aan uw niet aflatende agendering van dit thema. 01:51:16.009 --> 01:51:20.336 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat ik in het eerste kwartaal van 2023 in staat ben om u 01:51:20.456 --> 01:51:23.988 align:middle line:82% position:46% size:100% te informeren over de resultaten van de actieagenda 2021-2022 en ook het 01:51:24.109 --> 01:51:28.029 align:middle line:82% position:46% size:100% vervolg daarop, de nieuwe actieagenda die ik de komende tijd 01:51:28.270 --> 01:51:29.289 align:middle line:82% position:46% size:100% wil gaan maken. 01:51:30.850 --> 01:51:31.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan 01:51:35.149 --> 01:51:36.640 align:middle line:82% position:46% size:100% kom ik alweer bij het blokje overig, voorzitter. 01:51:36.789 --> 01:51:38.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo rap kan het gaan. Heel goed. 01:51:39.720 --> 01:51:42.060 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Geurts voor zijn laatste interruptie. 01:51:42.180 --> 01:51:44.179 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, nee, niet zijn laatste interruptie. 01:51:45.710 --> 01:51:48.009 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Geurts. Ik mag nog even. 01:51:48.239 --> 01:51:50.238 align:middle line:82% position:46% size:100% Er staat nog een vraag open rond dit punt. 01:51:50.359 --> 01:51:54.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik had ook geconstateerd, en volgens mij een paar collega's met mij, dat 01:51:54.199 --> 01:51:59.079 align:middle line:82% position:46% size:100% er een forse toename was van recreatie in en rondom Natura 01:51:59.649 --> 01:52:03.010 align:middle line:82% position:46% size:100% 2000-gebieden. Wij vroegen ons hier met meerderen 01:52:03.130 --> 01:52:06.319 align:middle line:82% position:46% size:100% af wat daarvan de verklaring is, want dat zou eigenlijk niet moeten 01:52:06.439 --> 01:52:06.668 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen. 01:52:10.989 --> 01:52:12.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet dat u die 01:52:22.539 --> 01:52:24.059 align:middle line:82% position:46% size:100% vraag hebt gesteld. Ik dacht ook eigenlijk dat het 01:52:24.179 --> 01:52:24.939 align:middle line:82% position:46% size:100% antwoord in mijn setje zat. 01:52:31.350 --> 01:52:34.479 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben een Monitor Landschap. Die is nog vrij 01:52:36.279 --> 01:52:39.760 align:middle line:82% position:46% size:100% nieuw. Ik wil de gevolgen van recreatieve 01:52:39.880 --> 01:52:42.668 align:middle line:82% position:46% size:100% bebouwing in de omgeving van Natura 01:52:44.710 --> 01:52:46.628 align:middle line:82% position:46% size:100% 2000-gebieden betrekken bij de Monitor Landschap. 01:52:48.399 --> 01:52:51.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Op basis daarvan kan op termijn nader inzicht worden verkregen in de 01:52:51.500 --> 01:52:55.750 align:middle line:82% position:46% size:100% groei van recreatieobjecten in en rondom Natura 01:52:59.529 --> 01:53:01.329 align:middle line:82% position:46% size:100% 2000-gebieden. Volgens mij was er daarnaast 01:53:01.600 --> 01:53:06.109 align:middle line:82% position:46% size:100% aarzeling of het inderdaad een terechte observatie is dat er sprake 01:53:06.229 --> 01:53:08.760 align:middle line:82% position:46% size:100% zou zijn van zo'n toename, want dat weten we eigenlijk op dit moment 01:53:08.880 --> 01:53:10.579 align:middle line:82% position:46% size:100% onvoldoende, omdat we het onvoldoende monitoren. 01:53:10.699 --> 01:53:12.588 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was volgens mij de achtergrond. Ik check dat nog eventjes voor de 01:53:12.708 --> 01:53:13.239 align:middle line:82% position:46% size:100% tweede termijn. Oké, 01:53:15.100 --> 01:53:16.488 align:middle line:82% position:46% size:100% dan komen we daar in tweede termijn op terug. 01:53:16.609 --> 01:53:17.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Een interruptie van de heer De Groot. 01:53:17.979 --> 01:53:19.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb u ook gezien, mevrouw Van Esch. 01:53:19.340 --> 01:53:21.759 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer De Groot met zijn laatste interruptie. 01:53:24.699 --> 01:53:28.699 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister triggerde mij met de woorden dat hij met een actieagenda 01:53:28.819 --> 01:53:31.159 align:middle line:82% position:46% size:100% voor recreatieparken gaat komen. Nu weet de minister ook dat ik voor 01:53:31.279 --> 01:53:34.270 align:middle line:82% position:46% size:100% een deel van die recreatieparken een warm pleitbezorger ervan ben om daar 01:53:35.770 --> 01:53:37.590 align:middle line:82% position:46% size:100% woonparken van te maken. Er ligt natuurlijk ook een 01:53:37.710 --> 01:53:42.259 align:middle line:82% position:46% size:100% aangenomen motie in de Kamer, waarmee we een deel van die parken, 01:53:42.378 --> 01:53:44.270 align:middle line:82% position:46% size:100% voor zover ze uiteraard geschikt zijn om te wonen, snel kunnen gaan 01:53:44.390 --> 01:53:48.109 align:middle line:82% position:46% size:100% transformeren. Mijn vraag is hoe dat in dit verhaal 01:53:48.229 --> 01:53:49.270 align:middle line:82% position:46% size:100% past. Gaat dat elkaar nog raken? 01:53:49.779 --> 01:53:52.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik krijg heel veel berichten van mensen die zeggen: mijn park is 01:53:53.029 --> 01:53:56.750 align:middle line:82% position:46% size:100% geschikt als woonpark. Er moet natuurlijk netjes worden 01:53:56.869 --> 01:54:01.340 align:middle line:82% position:46% size:100% uitgezocht welk park daarvoor geschikt is, maar men wordt nog 01:54:01.460 --> 01:54:04.029 align:middle line:82% position:46% size:100% steeds aangeschreven door gemeenten. Er wordt nog steeds gehandhaafd. 01:54:04.520 --> 01:54:06.944 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben dus ook wel benieuwd waar de uitvoering van die motie nu staat. 01:54:07.064 --> 01:54:11.149 align:middle line:82% position:46% size:100% Is die inventarisatie afgerond? En is de minister al bezig met het 01:54:11.270 --> 01:54:14.680 align:middle line:82% position:46% size:100% vormgeven van die landelijke regie, om al die transformaties te starten? 01:54:17.350 --> 01:54:21.699 align:middle line:82% position:46% size:100% Uw motie en de pleidooien van mevrouw Beckerman en van meneer 01:54:21.819 --> 01:54:24.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Geurts zijn voor mij de inspiratiebron geweest om tot de 01:54:24.458 --> 01:54:27.198 align:middle line:82% position:46% size:100% conclusie te komen dat de huidige actieagenda misschien niet voldoet 01:54:29.619 --> 01:54:32.899 align:middle line:82% position:46% size:100% om het hele thema te dekken. We hebben heel veel recreatieparken 01:54:33.020 --> 01:54:36.380 align:middle line:82% position:46% size:100% in Nederland. Voor een deel van die 01:54:36.500 --> 01:54:39.789 align:middle line:82% position:46% size:100% recreatieparken maakt de hele justitieketen zich ernstig zorgen 01:54:40.029 --> 01:54:42.979 align:middle line:82% position:46% size:100% over de mate van ondermijning. Voor een deel van die vakantieparken 01:54:43.099 --> 01:54:45.189 align:middle line:82% position:46% size:100% kun je je inderdaad afvragen of het een goed idee is ze te gebruiken 01:54:45.310 --> 01:54:47.699 align:middle line:82% position:46% size:100% voor woningbouw. Voor een deel van die vakantieparken 01:54:47.819 --> 01:54:52.310 align:middle line:82% position:46% size:100% moet je echt zeggen dat het ouwe meuk is, dus als daar een nieuwe 01:54:52.430 --> 01:54:54.890 align:middle line:82% position:46% size:100% investeerder mee aan de slag gaat, dan zou dat wel een heel erg goed 01:54:55.010 --> 01:54:58.130 align:middle line:82% position:46% size:100% idee zijn. Op een deel van die vakantieparken 01:54:58.250 --> 01:55:01.640 align:middle line:82% position:46% size:100% zie je ook het fenomeen dat mevrouw Beckerman met enige regelmaat 01:55:01.760 --> 01:55:04.550 align:middle line:82% position:46% size:100% beschrijft, namelijk dat dat aanleiding is om afscheid te nemen 01:55:04.670 --> 01:55:10.460 align:middle line:82% position:46% size:100% van alle oude huurders, met vrij weinig oog voor hoe lang die daar al 01:55:10.579 --> 01:55:13.000 align:middle line:82% position:46% size:100% zitten en wat verder hun mogelijkheden zijn. 01:55:13.569 --> 01:55:15.319 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan komen daar — hupsakee! — allemaal nieuwe huisjes voor 01:55:15.439 --> 01:55:17.569 align:middle line:82% position:46% size:100% terug. Dat betekent dus dat er te weinig 01:55:17.689 --> 01:55:19.539 align:middle line:82% position:46% size:100% rekening wordt gehouden met de belangen van de huidige huurders. 01:55:20.680 --> 01:55:23.569 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn allemaal thema's die onvoldoende worden geadresseerd in 01:55:23.689 --> 01:55:26.430 align:middle line:82% position:46% size:100% de huidige actieagenda. Op basis daarvan heb ik gezegd dat 01:55:26.550 --> 01:55:30.609 align:middle line:82% position:46% size:100% ik moet komen met een nieuwe actieagenda. 01:55:32.378 --> 01:55:35.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal de resultaten van de actieagenda 2021-2022 aan uw Kamer 01:55:35.409 --> 01:55:39.369 align:middle line:82% position:46% size:100% meedelen, maar tegelijkertijd ook kijken wat we nog anders en beter 01:55:40.029 --> 01:55:42.039 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen doen, gegeven de observaties die u doet. 01:55:42.579 --> 01:55:44.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Uw motie neem ik in die beweging mee. 01:55:48.640 --> 01:55:51.219 align:middle line:82% position:46% size:100% U bent door uw interrupties heen, meneer De Groot. 01:55:51.449 --> 01:55:55.029 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat weet ik, maar u heeft aan het begin van het debat ook gezegd dat u 01:55:55.149 --> 01:55:56.829 align:middle line:82% position:46% size:100% erop toeziet dat vragen beantwoord worden. 01:55:56.949 --> 01:55:59.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag was niet of dit opgenomen kon worden in de actieagenda. 01:55:59.619 --> 01:56:01.618 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag was hoe het staat met de uitvoering van de motie. 01:56:02.430 --> 01:56:05.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Is de inventarisatie afgerond en wordt de landelijke regie daarop al 01:56:05.890 --> 01:56:07.489 align:middle line:82% position:46% size:100% vormgegeven? De vraag naar de stand van zaken van 01:56:07.609 --> 01:56:09.708 align:middle line:82% position:46% size:100% de motie is inderdaad een vraag die de heer De Groot net al gesteld 01:56:09.828 --> 01:56:12.479 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft. De inventarisatie loopt nog en het 01:56:12.600 --> 01:56:17.310 align:middle line:82% position:46% size:100% vormgeven van die regie, juist omdat het meerdere thema's betreft, betrek 01:56:17.430 --> 01:56:19.770 align:middle line:82% position:46% size:100% ik bij de vormgeving van de nieuwe actieagenda. 01:56:19.890 --> 01:56:22.439 align:middle line:82% position:46% size:100% In het eerste kwartaal 2023 hoop ik dus met een afdoening van uw motie 01:56:22.560 --> 01:56:25.159 align:middle line:82% position:46% size:100% te kunnen komen. In het eerste kwartaal 2023. 01:56:25.750 --> 01:56:28.509 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan mevrouw Van Esch voor haar vierde interruptie. 01:56:30.449 --> 01:56:33.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik had ook meerdere vragen gesteld over bouwen in natuur. 01:56:34.338 --> 01:56:38.409 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben benieuwd of hiermee alle vragen over bouwen in natuur zijn 01:56:38.529 --> 01:56:41.710 align:middle line:82% position:46% size:100% afgerond. Dan ga ik hierop interrumperen. 01:56:41.829 --> 01:56:47.724 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij had u een vraag over het bouwen in Natura 2000-gebieden van 01:56:47.844 --> 01:56:50.329 align:middle line:82% position:46% size:100% recreatiewoningen. Daarop vond ik mijn antwoord zelf 01:56:50.449 --> 01:56:52.869 align:middle line:82% position:46% size:100% niet heel erg adequaat, dus daar kom ik in tweede termijn nog op terug. 01:56:53.289 --> 01:56:57.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar andere vragen over bouwen in natuur herken ik eerlijk gezegd 01:56:57.409 --> 01:57:01.100 align:middle line:82% position:46% size:100% niet, of ze zouden moeten gaan over het thema woningbouw, en dat blok 01:57:01.220 --> 01:57:03.890 align:middle line:82% position:46% size:100% hadden we afgerond, dacht ik. Maar u bent daarmee kennelijk niet 01:57:04.010 --> 01:57:07.899 align:middle line:82% position:46% size:100% voldoende bediend? Het gaat mij om precies hetzelfde 01:57:08.020 --> 01:57:12.489 align:middle line:82% position:46% size:100% onderwerp als waar de heer Geurts net zijn interruptie aan wijdde. 01:57:14.199 --> 01:57:15.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga mijn interruptie maar gewoon gebruiken. 01:57:16.298 --> 01:57:19.359 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister heeft aangegeven dat hij daar in tweede termijn op terugkomt, 01:57:19.628 --> 01:57:22.279 align:middle line:82% position:46% size:100% maar u mag altijd uw interruptie gebruiken. 01:57:22.399 --> 01:57:22.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind de informatie die ik nu heb, te weinig. 01:57:23.310 --> 01:57:26.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik kijken of mijn interruptie kan helpen, ook in tweede termijn. 01:57:26.378 --> 01:57:30.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Welke vragen waren dat? Volgens mij is er al onderzoek 01:57:30.829 --> 01:57:37.229 align:middle line:82% position:46% size:100% geweest en die uitkomsten liggen er al: 90% meer gebouwd rondom 01:57:37.350 --> 01:57:41.158 align:middle line:82% position:46% size:100% beschermde natuurgebieden. Die cijfers zijn er gewoon. 01:57:41.279 --> 01:57:44.836 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt gezegd dat er onder andere rondom de Veluwe heel veel wordt 01:57:44.956 --> 01:57:45.439 align:middle line:82% position:46% size:100% gebouwd. 01:57:47.270 --> 01:57:50.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag was hoe we kunnen kijken 01:57:52.989 --> 01:57:56.500 align:middle line:82% position:46% size:100% naar de geitenpaadjes in dezen, want je mag daar helemaal niet bouwen, 01:57:57.449 --> 01:58:00.619 align:middle line:82% position:46% size:100% maar het gebeurt toch. Laten we die constatering 01:58:00.739 --> 01:58:01.974 align:middle line:82% position:46% size:100% vastleggen: je mag helemaal niet bouwen bij Natura 2000-gebieden, 01:58:02.094 --> 01:58:06.109 align:middle line:82% position:46% size:100% maar het gebeurt toch. Schijnbaar gebeurt er dus in de 01:58:06.229 --> 01:58:08.168 align:middle line:82% position:46% size:100% praktijk iets wat op papier niet mag. 01:58:08.798 --> 01:58:10.689 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben benieuwd hoe we dat gaan oplossen. 01:58:12.039 --> 01:58:13.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Waar zijn die geitenpaadjes en hoe gaan we 01:58:15.489 --> 01:58:20.378 align:middle line:82% position:46% size:100% voorkomen dat die gebruikt worden? Ik begrijp het heel goed. 01:58:20.619 --> 01:58:24.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit thema is inderdaad hetzelfde als waar Geurts naar vroeg. 01:58:25.229 --> 01:58:29.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil even iets zekerder weten of wij diezelfde conclusie ook trekken, 01:58:29.289 --> 01:58:33.229 align:middle line:82% position:46% size:100% namelijk dat er een enorme toename zou zijn van recreatieve bebouwing 01:58:33.350 --> 01:58:35.510 align:middle line:82% position:46% size:100% bij Natura 2000-gebieden. Ik ben het namelijk met u eens dat 01:58:35.630 --> 01:58:36.880 align:middle line:82% position:46% size:100% dat niet zou moeten kunnen. 01:58:38.560 --> 01:58:42.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Bouwen ín Natura 2000-gebieden kan sowieso niet en in de nabijheid van 01:58:42.409 --> 01:58:44.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Natura 2000-gebieden maar zeer, zeer, zeer beperkt. 01:58:45.279 --> 01:58:47.719 align:middle line:82% position:46% size:100% Kennelijk gebeurt het wel. In welke mate het daadwerkelijk 01:58:47.838 --> 01:58:51.380 align:middle line:82% position:46% size:100% gebeurt, wil ik eventjes dubbel gecheckt hebben. 01:58:51.500 --> 01:58:53.899 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dacht namelijk dat wij die observatie als zodanig niet 01:58:54.020 --> 01:58:57.140 align:middle line:82% position:46% size:100% herkennen. Wat ik in ieder geval weet, is dat 01:58:57.260 --> 01:59:00.627 align:middle line:82% position:46% size:100% wij van plan zijn om dit thema ook op te nemen in de Monitor Landschap. 01:59:00.747 --> 01:59:05.479 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een nieuwe monitor om ook dit type ontwikkelingen heel goed te 01:59:05.600 --> 01:59:08.719 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen blijven volgen. Daarin gaat het sowieso worden 01:59:08.838 --> 01:59:10.189 align:middle line:82% position:46% size:100% opgenomen. Of wij ook de feitelijke 01:59:10.310 --> 01:59:13.466 align:middle line:82% position:46% size:100% constatering als zodanig op die manier delen, vraag ik na. 01:59:13.586 --> 01:59:17.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kan ik uw aanvullende vraag gelijk meenemen, namelijk: hoe kan 01:59:17.180 --> 01:59:20.168 align:middle line:82% position:46% size:100% dat eigenlijk, want er gelden toch al allerlei beperkingen? 01:59:20.890 --> 01:59:22.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Houden mensen zich daar dan niet aan? 01:59:25.619 --> 01:59:27.256 align:middle line:82% position:46% size:100% Uw laatste interruptie, mevrouw Van Esch. 01:59:27.377 --> 01:59:29.264 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, klopt. Aangezien wij bij het blokje overig 01:59:29.384 --> 01:59:31.279 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn, durf ik dat wel aan. 01:59:33.829 --> 01:59:36.219 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil het wel scherp genoeg hebben. 01:59:41.770 --> 01:59:45.289 align:middle line:82% position:46% size:100% In onderzoeken van hoogleraren wordt gezegd: op het moment dat je dat 01:59:45.409 --> 01:59:48.588 align:middle line:82% position:46% size:100% doet en er een burger naar de rechter gaat, dan kan die hier 01:59:48.708 --> 01:59:51.619 align:middle line:82% position:46% size:100% bezwaar tegen maken en dat gebeurt ook al regelmatig. 01:59:51.739 --> 01:59:55.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Er gebeuren dus in de praktijk zaken die van onze eigen wet en 01:59:55.890 --> 01:59:59.260 align:middle line:82% position:46% size:100% regelgeving eigenlijk niet mogen. Ik ben wel benieuwd 02:00:01.000 --> 02:00:03.798 align:middle line:82% position:46% size:100% of deze minister kan meenemen hoe wij kunnen voorkomen dat dit 02:00:03.918 --> 02:00:05.630 align:middle line:82% position:46% size:100% gesjoemel gebeurt. Ik noem het maar even gesjoemel, zeg 02:00:05.750 --> 02:00:08.329 align:middle line:82% position:46% size:100% ik in alle eerlijkheid, maar de minister mag er best een ander woord 02:00:08.449 --> 02:00:12.859 align:middle line:82% position:46% size:100% voor gebruiken. Hoe kunnen we voorkomen dat dit 02:00:12.979 --> 02:00:14.930 align:middle line:82% position:46% size:100% gebeurt? Kan de minister dit onderwerp op z'n 02:00:15.050 --> 02:00:19.960 align:middle line:82% position:46% size:100% minst bij provincies en gemeentes wat beter onder de aandacht brengen? 02:00:20.259 --> 02:00:24.829 align:middle line:82% position:46% size:100% Want er gebeuren dus in de praktijk naar mijn gevoel zaken die volgens 02:00:24.949 --> 02:00:27.430 align:middle line:82% position:46% size:100% onze wetgeving niet kunnen. We zien ook rechtszaken 02:00:29.199 --> 02:00:31.539 align:middle line:82% position:46% size:100% over dingen die niet kunnen en die worden ook gewonnen. 02:00:31.779 --> 02:00:35.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben op zoek naar wat de actieradius is van deze minister om 02:00:36.279 --> 02:00:40.029 align:middle line:82% position:46% size:100% dan misschien maar de provincies en de gemeentes, maar vooral de 02:00:40.180 --> 02:00:44.378 align:middle line:82% position:46% size:100% provincies, op te gaan roepen om hier echt scherper op te gaan 02:00:44.560 --> 02:00:47.489 align:middle line:82% position:46% size:100% toezien. Ik snap het hoor, maar zullen we 02:00:47.609 --> 02:00:50.380 align:middle line:82% position:46% size:100% eerst even kijken hoe het exact zit? Dat was volgens mij de vraag en dat 02:00:50.500 --> 02:00:51.239 align:middle line:82% position:46% size:100% ga ik eerst even doen. 02:00:54.128 --> 02:00:56.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Je moet namelijk ook uitsluiten dat er gebruik wordt gemaakt van een 02:00:56.779 --> 02:00:59.600 align:middle line:82% position:46% size:100% bestaande vergunning, of dat het vervangende bouw is, of dat het 02:00:59.720 --> 02:01:02.869 align:middle line:82% position:46% size:100% aanvullende bouw is maar wel op een bestaande vergunning, of dat het 02:01:02.989 --> 02:01:05.680 align:middle line:82% position:46% size:100% niet ín een Natura 2000-gebied is maar aan de rand van een Natura 02:01:05.800 --> 02:01:07.788 align:middle line:82% position:46% size:100% 2000-gebied, en dan is het natuurlijk niet onmogelijk. 02:01:07.908 --> 02:01:10.238 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we dus eerst nagaan hoe het exact zit. 02:01:10.960 --> 02:01:14.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Overigens ben ik het met u eens dat dit een van de onderwerpen is die we 02:01:14.869 --> 02:01:18.048 align:middle line:82% position:46% size:100% zullen moeten betrekken bij de actieagenda op vakantieparken, want 02:01:18.168 --> 02:01:19.479 align:middle line:82% position:46% size:100% ik begrijp goed dat u zegt: we hebben 02:01:21.128 --> 02:01:22.506 align:middle line:82% position:46% size:100% die Natura 2000-gebieden niet voor niets. 02:01:22.626 --> 02:01:25.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat begrijp ik heel goed. Er is nog een interruptie van 02:01:25.939 --> 02:01:26.800 align:middle line:82% position:46% size:100% mevrouw Van der Plas. 02:01:29.109 --> 02:01:32.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat klopt. Aanvullend hierop wil ik ook nog aan 02:01:32.750 --> 02:01:36.850 align:middle line:82% position:46% size:100% de minister vragen hoe het zit met het permanent wonen in 02:01:36.970 --> 02:01:40.338 align:middle line:82% position:46% size:100% recreatiewoningen. Er wonen, naar ik meen, om en nabij 02:01:40.458 --> 02:01:43.930 align:middle line:82% position:46% size:100% 100.000 mensen permanent in een recreatiewoning. 02:01:45.128 --> 02:01:50.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Die moeten dan geloof ik twee keer per jaar terug naar hun eigen huis, 02:01:50.479 --> 02:01:54.579 align:middle line:82% position:46% size:100% dat ze moeten aanhouden vanwege de wetgeving. 02:01:55.270 --> 02:01:59.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Die mensen willen eigenlijk heel graag permanent blijven wonen in hun 02:01:59.390 --> 02:02:02.350 align:middle line:82% position:46% size:100% recreatiewoning op een recreatiepark. 02:02:03.789 --> 02:02:07.948 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is nog steeds niet geregeld. Daardoor zou je in principe, als ik 02:02:09.418 --> 02:02:10.810 align:middle line:82% position:46% size:100% de berekeningen volg, 02:02:12.939 --> 02:02:16.310 align:middle line:82% position:46% size:100% 55.000 tot 100.000 woningen vrij kunnen spelen, omdat die mensen dan 02:02:16.430 --> 02:02:20.989 align:middle line:82% position:46% size:100% hun eigen huis kunnen verkopen en op dat recreatiepark kunnen blijven 02:02:21.109 --> 02:02:24.199 align:middle line:82% position:46% size:100% wonen. Dat zou heel veel woonruimte 02:02:24.319 --> 02:02:26.096 align:middle line:82% position:46% size:100% creëren. Dat is ook de reden waarom ik in 02:02:26.216 --> 02:02:30.199 align:middle line:82% position:46% size:100% mijn inbreng heb gezegd: we hebben niet zozeer een wooncrisis of een 02:02:30.319 --> 02:02:32.588 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwcrisis, maar meer een woonruimtecrisis. 02:02:33.699 --> 02:02:38.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil aan de minister vragen hoe het er nu mee staat om dat gewoon 02:02:38.470 --> 02:02:39.548 align:middle line:82% position:46% size:100% een keer te legaliseren. 02:02:42.640 --> 02:02:47.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn voorstel in een vorig debat was om te kijken of iedere huidige 02:02:47.119 --> 02:02:51.439 align:middle line:82% position:46% size:100% AOW'er met een recreatiewoning daar levenslang permanent mag wonen, en 02:02:51.560 --> 02:02:54.380 align:middle line:82% position:46% size:100% alle andere burgers een individuele gedoogstatus kunnen krijgen voor 02:02:54.500 --> 02:02:55.029 align:middle line:82% position:46% size:100% tien jaar. 02:02:56.649 --> 02:03:00.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zou best kunnen zijn dat daar een deeltje van de oplossing ligt, 02:03:00.199 --> 02:03:05.298 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ik ben wel heel terughoudend om daar al te hoopvol in te zijn en ook 02:03:05.418 --> 02:03:06.970 align:middle line:82% position:46% size:100% om daar al te beloftevol over te zijn. 02:03:07.119 --> 02:03:10.219 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft er bijvoorbeeld mee te maken dat het, als je dat zou doen, 02:03:10.338 --> 02:03:12.338 align:middle line:82% position:46% size:100% ook zou betekenen dat het bestemmingsplan gewijzigd moet 02:03:12.869 --> 02:03:14.560 align:middle line:82% position:46% size:100% worden en dat er nieuwe eisen gaan gelden. 02:03:16.298 --> 02:03:17.439 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor permanente bewoning 02:03:20.159 --> 02:03:23.679 align:middle line:82% position:46% size:100% gelden andere eisen dan voor recreatieve bewoning. 02:03:24.069 --> 02:03:27.229 align:middle line:82% position:46% size:100% Die eisen kunnen weer effect hebben op bijvoorbeeld de bedrijven in de 02:03:27.350 --> 02:03:30.649 align:middle line:82% position:46% size:100% omgeving. Stel dat er sprake is van te veel 02:03:30.770 --> 02:03:32.859 align:middle line:82% position:46% size:100% geurhinder voor permanente bewoning. 02:03:34.628 --> 02:03:38.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij recreatieve bewoning ga je daar anders mee om dan bij permanente 02:03:38.180 --> 02:03:40.579 align:middle line:82% position:46% size:100% bewoning. Dan is het maar de vraag of je recht 02:03:40.699 --> 02:03:44.119 align:middle line:82% position:46% size:100% doet aan de lokale situatie als wij hier eventjes zouden gaan verordenen 02:03:44.239 --> 02:03:46.130 align:middle line:82% position:46% size:100% dat permanente bewoning ook wel mogelijk zou zijn. 02:03:46.250 --> 02:03:49.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Kortom, ik wil toch terughoudend zijn met een one size fits 02:03:49.850 --> 02:03:53.060 align:middle line:82% position:46% size:100% alloplossing. Het gaat niet over de aantallen die 02:03:53.180 --> 02:03:56.210 align:middle line:82% position:46% size:100% u noemt, dus 50.000, 60.000. Dat zijn hele grove schattingen van 02:03:56.329 --> 02:03:58.719 align:middle line:82% position:46% size:100% de aantallen mensen die vaak wat langer wonen 02:04:00.579 --> 02:04:01.930 align:middle line:82% position:46% size:100% in zo'n recreatiewoning 02:04:03.720 --> 02:04:05.390 align:middle line:82% position:46% size:100% wonen. Ik wil best kijken wat we zouden 02:04:05.510 --> 02:04:09.088 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen doen om gemeenten te helpen, maar ik ga niet aan gemeenten 02:04:09.208 --> 02:04:12.048 align:middle line:82% position:46% size:100% voorschrijven dat zij die bestemming allemaal moeten omzetten. 02:04:12.168 --> 02:04:16.298 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt me geen goede manier van doen, ook omdat het nogal ingrijpt 02:04:16.509 --> 02:04:21.859 align:middle line:82% position:46% size:100% in de lokale situatie. Ik wil die inventarisatie op een 02:04:21.979 --> 02:04:24.439 align:middle line:82% position:46% size:100% goede manier doen. Dat hangt volgens mij samen met de 02:04:24.560 --> 02:04:27.588 align:middle line:82% position:46% size:100% vraag die de heer De Groot heeft gesteld, namelijk of ik zou willen 02:04:27.708 --> 02:04:31.850 align:middle line:82% position:46% size:100% inventariseren welk deel van de vakantieparken een oplossing zou 02:04:31.970 --> 02:04:34.569 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen zijn in de wooncrisis die we hebben. 02:04:35.619 --> 02:04:39.260 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer De Groot onderstreept met name de nieuwbouw, maar het zou 02:04:39.380 --> 02:04:43.639 align:middle line:82% position:46% size:100% naast nieuwbouw ook kunnen gaan om een ander gebruik van de huidige 02:04:43.759 --> 02:04:44.560 align:middle line:82% position:46% size:100% bestaande woonruimte. Dat kan. 02:04:45.128 --> 02:04:47.298 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is onderdeel van de inventarisatie die we op dit moment 02:04:47.418 --> 02:04:49.880 align:middle line:82% position:46% size:100% aan het doen zijn. Als daar acties uit voortvloeien 02:04:50.000 --> 02:04:52.788 align:middle line:82% position:46% size:100% waar we daadwerkelijk wat mee kunnen, dan zullen we die acties 02:04:52.908 --> 02:04:54.039 align:middle line:82% position:46% size:100% opnemen in de actieagenda. 02:04:56.109 --> 02:04:59.029 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog een extra interruptie van mevrouw Van der Plas, want ik zie uw 02:04:59.149 --> 02:05:01.539 align:middle line:82% position:46% size:100% lampje. Ja, dat klopt. 02:05:02.548 --> 02:05:05.426 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb het hier al eerder over gehad en toen kwam het argument van de 02:05:05.546 --> 02:05:08.149 align:middle line:82% position:46% size:100% geurhinder van bedrijven, van: je wilt toch ook niet dat die weg 02:05:08.270 --> 02:05:10.488 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten? Wij hebben zelf ook met juristen 02:05:10.609 --> 02:05:15.229 align:middle line:82% position:46% size:100% gesproken en die zeggen dat dat helemaal niet het geval is, zeker 02:05:15.350 --> 02:05:18.130 align:middle line:82% position:46% size:100% niet als je praat over een gedoogstatus voor mensen voor de 02:05:18.430 --> 02:05:22.850 align:middle line:82% position:46% size:100% komende tien jaar. Maar ik wil toch wel benadrukken bij 02:05:22.970 --> 02:05:27.560 align:middle line:82% position:46% size:100% de minister dat het natuurlijk wel heel bizar is dat er zo veel mensen 02:05:27.680 --> 02:05:31.009 align:middle line:82% position:46% size:100% twee huizen hebben, terwijl ze eigenlijk graag slechts één huis 02:05:31.128 --> 02:05:36.010 align:middle line:82% position:46% size:100% zouden willen hebben, namelijk die recreatiewoning. 02:05:36.159 --> 02:05:39.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Mensen hebben misschien het beeld van een leuke stacaravan, maar het 02:05:39.770 --> 02:05:44.000 align:middle line:82% position:46% size:100% is een volwaardige woning. Die mensen moeten dus hun huis 02:05:44.119 --> 02:05:44.680 align:middle line:82% position:46% size:100% aanhouden 02:05:46.298 --> 02:05:49.399 align:middle line:82% position:46% size:100% in een tijd waarin niet kan worden gebouwd. 02:05:49.520 --> 02:05:53.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook is de migratie toegenomen. Dit zijn niet alleen asielzoekers, 02:05:53.960 --> 02:05:58.418 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ook arbeidsmigranten, expats en internationale studenten. 02:05:59.649 --> 02:06:03.869 align:middle line:82% position:46% size:100% Iedereen schreeuwt om een woning. In principe kunnen woningen vrij 02:06:03.989 --> 02:06:08.079 align:middle line:82% position:46% size:100% vlot en snel beschikbaar komen zonder dat je te maken hebt met 02:06:08.710 --> 02:06:13.569 align:middle line:82% position:46% size:100% rechtszaken tegen stikstof. Ik wil er bij de minister op 02:06:13.838 --> 02:06:17.600 align:middle line:82% position:46% size:100% aandringen om te kijken hoe zo snel mogelijk zo veel mogelijk van dat 02:06:17.720 --> 02:06:23.168 align:middle line:82% position:46% size:100% soort woningen kunnen worden vrijgemaakt voor de mensen die 02:06:23.319 --> 02:06:25.819 align:middle line:82% position:46% size:100% permanent op dat park willen blijven wonen. 02:06:25.939 --> 02:06:29.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zijn het geen recreanten meer, maar dan zijn het gewoon bewoners 02:06:29.430 --> 02:06:29.850 align:middle line:82% position:46% size:100% geworden. 02:06:32.699 --> 02:06:34.890 align:middle line:82% position:46% size:100% En toch komt daar dan ook weer van alles bij kijken, want je zult dan 02:06:35.010 --> 02:06:38.039 align:middle line:82% position:46% size:100% wel degelijk de bestemming moeten omzetten. 02:06:38.159 --> 02:06:41.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk is dat een vorm van legalisering van een toch al 02:06:41.779 --> 02:06:44.979 align:middle line:82% position:46% size:100% behoorlijk permanente bewoning van een recreatiewoning. 02:06:45.729 --> 02:06:48.038 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kan in strijd zijn met lokale verordeningen. 02:06:48.180 --> 02:06:52.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Soms zal een gemeente echt willen dat sprake is van recreatieve 02:06:52.220 --> 02:06:55.939 align:middle line:82% position:46% size:100% bewoning, omdat ze zo'n recreatiepark echt een recreatiepark 02:06:56.060 --> 02:06:59.390 align:middle line:82% position:46% size:100% willen laten zijn. Niettemin gold reeds de opdracht van 02:06:59.510 --> 02:07:03.048 align:middle line:82% position:46% size:100% de heer De Groot om te komen tot een inventarisatie van de mate waarin de 02:07:03.168 --> 02:07:06.878 align:middle line:82% position:46% size:100% huidige vakantieparken een onderdeel zouden kunnen zijn van de oplossing 02:07:07.060 --> 02:07:11.079 align:middle line:82% position:46% size:100% van de huidige wooncrisis. Uw betoog onderstreept de opdracht 02:07:11.500 --> 02:07:14.479 align:middle line:82% position:46% size:100% die ik reeds had. Die inventarisatie wordt op dit 02:07:14.600 --> 02:07:16.622 align:middle line:82% position:46% size:100% moment gedaan. Het zou best kunnen dat daar toch 02:07:16.743 --> 02:07:20.710 align:middle line:82% position:46% size:100% acties uit voortkomen, zowel aan de nieuwbouwkant — het zouden 02:07:20.829 --> 02:07:23.539 align:middle line:82% position:46% size:100% interessante locaties kunnen zijn voor nieuwbouw — als aan de kant van 02:07:23.659 --> 02:07:25.989 align:middle line:82% position:46% size:100% de herverdeling van de huidige woningvoorraad. 02:07:28.628 --> 02:07:30.019 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kom daar in het eerste kwartaal op terug. 02:07:32.439 --> 02:07:34.359 align:middle line:82% position:46% size:100% De laatste interruptie van mevrouw Van der Plas. 02:07:36.710 --> 02:07:37.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is mijn laatste 02:07:38.899 --> 02:07:41.909 align:middle line:82% position:46% size:100% vraag. Ik zou graag een update willen 02:07:42.029 --> 02:07:43.890 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben. Ik weet dat de minister daar naar 02:07:44.010 --> 02:07:46.890 align:middle line:82% position:46% size:100% aanleiding van een motie die ik ooit heb ingediend heel druk mee bezig is 02:07:47.010 --> 02:07:49.079 align:middle line:82% position:46% size:100% geweest. Er is ook woonruimte gecreëerd in 02:07:49.199 --> 02:07:51.930 align:middle line:82% position:46% size:100% rijksgebouwen. Ik zou graag een laatste update 02:07:52.050 --> 02:07:55.289 align:middle line:82% position:46% size:100% willen hebben van hoeveel dat er nu inmiddels zijn. 02:07:55.409 --> 02:07:59.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik meen dat destijds iets van 16.000 wooneenheden — ik weet niet of het 02:07:59.338 --> 02:08:02.319 align:middle line:82% position:46% size:100% echt appartementen zijn — waren gecreëerd in rijksgebouwen. 02:08:02.588 --> 02:08:04.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wilde graag weten of dit nog loopt. 02:08:05.060 --> 02:08:06.969 align:middle line:82% position:46% size:100% Is daar misschien nog meer woonruimte te verwachten? 02:08:07.449 --> 02:08:10.149 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister daar misschien in tweede termijn een update van geven? 02:08:16.628 --> 02:08:19.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag even een update op. Het zou kunnen dat ik daar iets meer 02:08:19.760 --> 02:08:21.668 align:middle line:82% position:46% size:100% tijd voor nodig heb dan voor de tweede termijn. 02:08:22.838 --> 02:08:26.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen wij het vorige dispuut hadden, was 285.000 vierkante meter — op de 02:08:26.979 --> 02:08:30.229 align:middle line:82% position:46% size:100% een of andere manier weet ik dat nog — geïnventariseerd om daarvoor 02:08:30.350 --> 02:08:33.439 align:middle line:82% position:46% size:100% geschikt te maken. Ik weet dat we daarna ook met nieuwe 02:08:33.560 --> 02:08:35.890 align:middle line:82% position:46% size:100% panden bezig zijn geweest. Er zijn ook oude panden afgevallen. 02:08:36.039 --> 02:08:39.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dus dat de inventarisatie van de actuele stand van zaken iets 02:08:39.140 --> 02:08:39.878 align:middle line:82% position:46% size:100% meer tijd kost. 02:08:42.100 --> 02:08:45.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stuur op korte termijn een brief aan de Kamer, waarin ook de 02:08:46.838 --> 02:08:48.920 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijke rol van het RVB wordt beschreven. 02:08:49.039 --> 02:08:54.738 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het verstandig is om de laatste stand van zaken mee te nemen 02:08:54.859 --> 02:08:56.378 align:middle line:82% position:46% size:100% in die brief. Dat zal met een aantal weken zijn. 02:08:58.418 --> 02:08:59.628 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot nog de paar overgebleven punten. 02:08:59.748 --> 02:09:03.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn er echt nog maar een paar. Het gaat met name over het Programma 02:09:03.510 --> 02:09:03.949 align:middle line:82% position:46% size:100% Leefbaarheid 02:09:07.239 --> 02:09:08.378 align:middle line:82% position:46% size:100% en Veiligheid. De heer Boulakjar 02:09:10.060 --> 02:09:13.750 align:middle line:82% position:46% size:100% zegt: "Als rijksoverheid ben je een langjarig commitment aangegaan. 02:09:15.220 --> 02:09:17.319 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou je niet ook zorgen voor een 02:09:18.859 --> 02:09:23.039 align:middle line:82% position:46% size:100% langjarig financieringsarrangement?" Ik zou me dat op enig moment best 02:09:23.159 --> 02:09:26.210 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen voorstellen, alhoewel we op dit moment met name kijken naar iets 02:09:26.329 --> 02:09:29.399 align:middle line:82% position:46% size:100% anders. Op dit moment kijken we of je tot 02:09:29.520 --> 02:09:30.957 align:middle line:82% position:46% size:100% integrale financiering zou kunnen komen. 02:09:31.077 --> 02:09:34.088 align:middle line:82% position:46% size:100% In heel veel potjes zitten mogelijkheden voor die twintig 02:09:34.600 --> 02:09:37.909 align:middle line:82% position:46% size:100% wijken in die negentien gemeenten die onderdeel zijn van het Programma 02:09:38.029 --> 02:09:41.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Leefbaarheid en Veiligheid. Vanuit Justitie, vanuit Onderwijs, 02:09:41.390 --> 02:09:44.832 align:middle line:82% position:46% size:100% vanuit onszelf — neem het Volkshuisvestingsfonds of de WBI — 02:09:44.953 --> 02:09:48.079 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn er mogelijkheden voor een bijdrage aan deze gemeenten en aan 02:09:48.199 --> 02:09:51.609 align:middle line:82% position:46% size:100% deze wijken. Ik heb met hen afgesproken dat ik 02:09:51.729 --> 02:09:54.849 align:middle line:82% position:46% size:100% eerst wil kijken of we daar tot een integrale financiering kunnen komen. 02:09:55.069 --> 02:09:58.250 align:middle line:82% position:46% size:100% De gemeenten hoeven dan niet voor elk geldstroompje aparte plannen te 02:09:58.369 --> 02:10:00.128 align:middle line:82% position:46% size:100% maken en aparte verantwoording af te leggen. 02:10:00.619 --> 02:10:03.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doen we dan integraler. Dat is best een puzzel. 02:10:03.289 --> 02:10:05.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is heel makkelijk gezegd dat je dat graag wilt, maar het valt nog 02:10:05.970 --> 02:10:09.908 align:middle line:82% position:46% size:100% niet mee om dat vervolgens op een juridisch duidelijke manier te doen. 02:10:10.720 --> 02:10:13.029 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn er nu mee aan de slag om dat wel vorm te geven. 02:10:13.189 --> 02:10:16.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan me best voorstellen dat een vervolgvraag die daaruit voorkomt, 02:10:16.250 --> 02:10:20.838 align:middle line:82% position:46% size:100% is: kun je nadenken over hoe je na deze kabinetsperiode — daar gaat het 02:10:20.958 --> 02:10:21.639 align:middle line:82% position:46% size:100% dan wel over 02:10:23.798 --> 02:10:28.119 align:middle line:82% position:46% size:100% — zou kunnen toewerken naar een langjarige financieringsstroom, 02:10:28.539 --> 02:10:30.619 align:middle line:82% position:46% size:100% waarbij gemeenten dus niet uit verschillende potjes hun geld bij 02:10:30.739 --> 02:10:33.590 align:middle line:82% position:46% size:100% elkaar hoeven te harken? Dat is denk ik wat u bedoelt. 02:10:33.710 --> 02:10:37.039 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat begrijp ik eigenlijk wel. Ik doe het even in die volgorde: 02:10:37.159 --> 02:10:39.679 align:middle line:82% position:46% size:100% eerst even de integrale financiering voor deze kabinetsperiode voor 02:10:39.798 --> 02:10:42.319 align:middle line:82% position:46% size:100% mekaar krijgen, met een integrale aanvraagprocedure en een integrale 02:10:42.439 --> 02:10:46.338 align:middle line:82% position:46% size:100% afrekeningsprocedure. Daarna kijk je naar het langjarige 02:10:46.458 --> 02:10:48.699 align:middle line:82% position:46% size:100% arrangement. Dan de betrokkenheid van ... 02:10:48.819 --> 02:10:49.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is toch een interruptie hierover van de heer Boulakjar. 02:10:49.930 --> 02:10:52.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, geen interruptie. Dank voor dit antwoord. 02:10:52.479 --> 02:10:55.989 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is precies hoe ik het in mijn bijdrage aanvloog. 02:10:56.109 --> 02:10:59.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan ik dit zien als een halve toezegging dat de minister binnen 02:11:00.220 --> 02:11:02.710 align:middle line:82% position:46% size:100% afzienbare tijd met meer duidelijkheid daarover komt? 02:11:03.509 --> 02:11:06.088 align:middle line:82% position:46% size:100% Zelfs een hele, maar wel binnen afzienbare termijn. 02:11:06.539 --> 02:11:10.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga eerst, en ik hoop dat ik u dat in het eerste kwartaal van 2023 kan 02:11:10.119 --> 02:11:12.600 align:middle line:82% position:46% size:100% meedelen, toewerken naar integraliteit in die financiering. 02:11:13.720 --> 02:11:16.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik dat geregeld heb, ga ik kijken naar: hoe zou een langjarig 02:11:17.000 --> 02:11:19.270 align:middle line:82% position:46% size:100% financieringsarrangement voor deze gemeente eruit moeten zien? 02:11:19.418 --> 02:11:21.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus laten we zeggen: bij de begroting van volgend jaar wil ik 02:11:21.798 --> 02:11:24.469 align:middle line:82% position:46% size:100% daar best iets over zeggen. Maar dat geldt natuurlijk wel pas na 02:11:24.588 --> 02:11:27.619 align:middle line:82% position:46% size:100% deze kabinetsperiode, omdat we voor deze kabinetsperiode niet hebben 02:11:27.739 --> 02:11:30.069 align:middle line:82% position:46% size:100% besloten tot een langjarig financieringsarrangement. 02:11:31.239 --> 02:11:33.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Zoals ik al zei, is het ministerie van Financiën onverbiddelijk op dat 02:11:34.039 --> 02:11:35.100 align:middle line:82% position:46% size:100% soort creativiteit. Ik 02:11:37.109 --> 02:11:39.239 align:middle line:82% position:46% size:100% moet zorgen dat het de volgende keer in de tabel staat, wordt mij 02:11:39.359 --> 02:11:39.970 align:middle line:82% position:46% size:100% ingefluisterd. 02:11:42.338 --> 02:11:48.279 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de vraag van DENK over participatie in de gebieden van het 02:11:48.489 --> 02:11:49.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. 02:11:49.789 --> 02:11:53.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de heer Geurts had daar een vraag over, en wel over 02:11:53.500 --> 02:11:59.386 align:middle line:82% position:46% size:100% bewonerscollectieven die met zo'n wijk aan de slag zouden willen: hoe 02:11:59.506 --> 02:12:02.539 align:middle line:82% position:46% size:100% kijken we daar nou naar? We hebben in het Nationaal Programma 02:12:02.659 --> 02:12:06.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Leefbaarheid en Veiligheid de participatie in het gebied verplicht 02:12:06.548 --> 02:12:09.789 align:middle line:82% position:46% size:100% gemaakt, als onderdeel van de aanpak. 02:12:10.060 --> 02:12:10.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Om tot een 02:12:12.699 --> 02:12:17.048 align:middle line:82% position:46% size:100% te financieren aanpak te komen, zul je een alliantie moeten hebben. 02:12:19.029 --> 02:12:21.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is dus niet de gemeente alleen, je zult een alliantie moeten hebben. 02:12:22.270 --> 02:12:24.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Je zult een programma organisatie moeten hebben die juist ook 02:12:24.389 --> 02:12:27.380 align:middle line:82% position:46% size:100% enigszins losstaat van de gemeente, zodat zo'n organisatie ook kritisch 02:12:27.500 --> 02:12:30.319 align:middle line:82% position:46% size:100% kan zijn op de gemeente. Ik vergelijk het even met de aanpak 02:12:30.439 --> 02:12:33.470 align:middle line:82% position:46% size:100% van Rotterdam-Zuid. En je zult aan bewonersparticipatie 02:12:33.590 --> 02:12:37.298 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten hebben gedaan, als onderdeel van het komen tot een aanpak. 02:12:37.659 --> 02:12:40.189 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft alles te maken met het eigenaarschap dat je in zo'n gebied 02:12:40.310 --> 02:12:42.048 align:middle line:82% position:46% size:100% wilt. Je wilt dat mensen denken: ja, dit 02:12:42.168 --> 02:12:44.750 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat inderdaad over mij, dit gaat over mijn problemen, dit gaat over 02:12:44.869 --> 02:12:46.989 align:middle line:82% position:46% size:100% oplossingen voor mijn situatie en mijn wijk. 02:12:48.430 --> 02:12:53.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Niet "de gemeente over u" maar: de gemeente met bewoners en met al die 02:12:53.539 --> 02:12:57.859 align:middle line:82% position:46% size:100% organisaties die in zo'n wijk actief zijn, onder de bezielende leiding 02:12:57.979 --> 02:12:59.890 align:middle line:82% position:46% size:100% van de burgemeester. Zo hebben we het gestructureerd en 02:13:00.100 --> 02:13:03.369 align:middle line:82% position:46% size:100% daar voldoen alle aanpakken ook aan. Punt, 02:13:07.838 --> 02:13:09.880 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzitter. Heel goed. 02:13:10.119 --> 02:13:12.859 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u, minister. Daarmee komen we aan het einde van 02:13:12.979 --> 02:13:17.569 align:middle line:82% position:46% size:100% de eerste termijn. Ik stel voor dat we onmiddellijk ... 02:13:17.689 --> 02:13:22.298 align:middle line:82% position:46% size:100% O, ik ben net iets te enthousiast. De heer Grinwis heeft nog twee 02:13:23.140 --> 02:13:27.469 align:middle line:82% position:46% size:100% interrupties over. O, ik heb er nog twee? 02:13:28.009 --> 02:13:35.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik doe gewoon twee vragen in één. Over die maatschappelijke rol van 02:13:35.189 --> 02:13:38.939 align:middle line:82% position:46% size:100% het Rijksvastgoedbedrijf: ik neem aan dat de minister ingaat op niet 02:13:39.060 --> 02:13:45.082 align:middle line:82% position:46% size:100% alleen de bijdrage aan betaalbaar bouwen, maar ook op dat als 02:13:45.203 --> 02:13:46.130 align:middle line:82% position:46% size:100% windturbines op 02:13:47.930 --> 02:13:50.399 align:middle line:82% position:46% size:100% grond van het Rijksvastgoedbedrijf gebouwd worden, ze ook netjes 02:13:50.520 --> 02:13:54.369 align:middle line:82% position:46% size:100% bijdragen aan de gebiedsfondsen, want dat gebeurt niet altijd, en dat 02:13:54.819 --> 02:13:58.199 align:middle line:82% position:46% size:100% eenjarige pacht naar meerjarige pacht gaat, zodat een beetje een 02:13:58.319 --> 02:14:00.100 align:middle line:82% position:46% size:100% duurzaam verdienmodel voor boeren mogelijk is. 02:14:00.489 --> 02:14:01.899 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik neem aan dat alle aspecten van 02:14:03.520 --> 02:14:06.529 align:middle line:82% position:46% size:100% dit mooie onderwerp in die brief komen. 02:14:06.649 --> 02:14:11.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn tweede vraag gaat over dat er nog te lang en te vaak bouwgrond 02:14:12.250 --> 02:14:17.390 align:middle line:82% position:46% size:100% braak blijft liggen in gemeenten, ondanks dat bestemmingplannen al 02:14:17.510 --> 02:14:19.460 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn aanvaard. Ik weet niet meer wat de minister 02:14:19.579 --> 02:14:21.380 align:middle line:82% position:46% size:100% vorige week heeft gezegd. Hij heeft er wel iets over gezegd, 02:14:21.500 --> 02:14:24.520 align:middle line:82% position:46% size:100% maar niet heel specifiek over hoe we nou gaan zorgen dat 02:14:25.810 --> 02:14:28.750 align:middle line:82% position:46% size:100% projectontwikkelaars sneller braakliggende grond gaan bebouwen. 02:14:29.109 --> 02:14:32.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Moeten we misschien zelfs de Wet voorkeursrecht gemeenten in de 02:14:32.449 --> 02:14:35.109 align:middle line:82% position:46% size:100% aanslag hebben, zodat als er na vijf jaar niet ontwikkeld is, de 02:14:35.229 --> 02:14:37.880 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten de grond kunnen hernemen, braakligboetes kunnen uitdelen et 02:14:38.000 --> 02:14:39.100 align:middle line:82% position:46% size:100% cetera? Hoe kijkt 02:14:40.810 --> 02:14:42.609 align:middle line:82% position:46% size:100% de minister daartegen aan? 02:14:44.119 --> 02:14:49.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Die tweede vraag heb ik vorige week wel behandeld, maar niet echt 02:14:49.458 --> 02:14:50.529 align:middle line:82% position:46% size:100% beantwoord. Ik heb 02:14:52.149 --> 02:14:55.640 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon iets meer tijd nodig om tot een echt antwoord te komen op onder 02:14:55.760 --> 02:15:00.199 align:middle line:82% position:46% size:100% andere uw motie, de motie van de heer Geurts en de oproepen van 02:15:00.319 --> 02:15:02.689 align:middle line:82% position:46% size:100% meerdere Kamerleden om daadwerkelijk te komen tot een herziening van het 02:15:02.810 --> 02:15:05.890 align:middle line:82% position:46% size:100% grondbeleid, omdat het gewoon razend complex is. 02:15:06.010 --> 02:15:08.439 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is overigens heel erg nodig en ook echt onderdeel van de oplossing 02:15:08.798 --> 02:15:13.189 align:middle line:82% position:46% size:100% die we nodig hebben, maar het kost me gewoon iets meer tijd om dat op 02:15:13.310 --> 02:15:14.960 align:middle line:82% position:46% size:100% een adequate manier te doen, dus daar kom ik op terug. 02:15:15.079 --> 02:15:19.288 align:middle line:82% position:46% size:100% Over die brief over de maatschappelijke rol van het RVB: ik 02:15:19.408 --> 02:15:23.109 align:middle line:82% position:46% size:100% geloof niet dat windturbines daarin terugkomen en ook de eenjarige pacht 02:15:23.500 --> 02:15:27.520 align:middle line:82% position:46% size:100% niet als zodanig — wel in de zin van het benutten van de grond van het 02:15:27.668 --> 02:15:30.698 align:middle line:82% position:46% size:100% RVB voor bijvoorbeeld het Nationaal Programma Landelijk Gebied. 02:15:30.850 --> 02:15:34.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Als we willen dat een boer zich verplaatst, zou het RVB dan ook niet 02:15:35.890 --> 02:15:37.298 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn grond ter beschikking moeten stellen? 02:15:37.449 --> 02:15:39.658 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat verhoudt zich weer niet zo goed met het veranderen van alle 02:15:39.779 --> 02:15:42.460 align:middle line:82% position:46% size:100% eenjarige pachtcontracten in meerjarige pachtcontracten. 02:15:44.119 --> 02:15:47.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu u deze reminder hebt meegegeven in dit debat, ga ik wel even kijken 02:15:47.939 --> 02:15:51.329 align:middle line:82% position:46% size:100% of ik in die brief over het RVB dit soort onderwerpen op een adequate 02:15:51.449 --> 02:15:54.539 align:middle line:82% position:46% size:100% manier kan laten terugkomen, opdat wij daarover een vurig debat kunnen 02:15:54.659 --> 02:15:56.479 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben na ommekomst van de brief. 02:15:58.989 --> 02:16:01.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel kort, voorzitter. Er liggen heel veel mooie aangenomen 02:16:01.130 --> 02:16:03.659 align:middle line:82% position:46% size:100% moties. Mijn oproep aan de minister is om de 02:16:03.779 --> 02:16:09.010 align:middle line:82% position:46% size:100% brief niet te laten stralen door vaagheid, maar om heel concreet te 02:16:09.130 --> 02:16:12.500 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn op dit soort onderwerpen. Dank voor deze aansporing. 02:16:13.829 --> 02:16:15.979 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel goed. Volgens mij komen we daarmee echt — 02:16:16.099 --> 02:16:18.630 align:middle line:82% position:46% size:100% er zijn ook niet zo veel leden meer die überhaupt nog een interruptie 02:16:18.750 --> 02:16:22.720 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen plegen — aan het einde van de eerste termijn van de minister. 02:16:22.840 --> 02:16:27.399 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stel voor dat we direct doorgaan naar de tweede termijn 02:16:29.798 --> 02:16:32.319 align:middle line:82% position:46% size:100% van de Kamer. De spreektijden die iedereen heeft 02:16:32.440 --> 02:16:37.099 align:middle line:82% position:46% size:100% opgegeven, zitten allemaal tussen de nul en drie minuten per fractie. 02:16:37.218 --> 02:16:40.219 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geef alleen aan welke indicatieve tijd u opgegeven heeft en hoeveel 02:16:40.340 --> 02:16:41.620 align:middle line:82% position:46% size:100% tijd u al gesproken heeft in de eerste termijn. 02:16:43.120 --> 02:16:46.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begin met de heer Kops van de PVV-fractie. 02:16:46.418 --> 02:16:48.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:16:48.418 --> 02:16:50.709 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat het aantal afgegeven bouwvergunningen 02:16:50.829 --> 02:16:53.870 align:middle line:82% position:46% size:100% terugloopt; verzoekt de regering de vergunningverlening voor nieuwbouw 02:16:53.989 --> 02:16:55.898 align:middle line:82% position:46% size:100% te versnellen, en gaat over tot de orde van de dag. 02:16:56.019 --> 02:16:56.218 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 81 (36200-VII). 02:16:57.909 --> 02:17:00.369 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat er volgens 02:17:00.488 --> 02:17:03.409 align:middle line:82% position:46% size:100% Vereniging Eigen Huis "weerstand onder huiseigenaren is tegen de 02:17:03.530 --> 02:17:05.168 align:middle line:82% position:46% size:100% beoogde (hybride)warmtepompverplichting 02:17:05.319 --> 02:17:08.120 align:middle line:82% position:46% size:100% vanwege onzekerheden, informatiegebrek en zorgen over de 02:17:08.239 --> 02:17:10.638 align:middle line:82% position:46% size:100% betaalbaarheid"; verzoekt de regering af te zien van de 02:17:10.759 --> 02:17:12.799 align:middle line:82% position:46% size:100% (hybride)warmtepompverplichting, en gaat over tot de orde van de dag. 02:17:12.918 --> 02:17:13.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 82 (36200-VII). 02:17:14.558 --> 02:17:17.329 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat statushouders nog 02:17:17.450 --> 02:17:20.088 align:middle line:82% position:46% size:100% altijd voorrang krijgen bij de toewijzing van een woning, terwijl 02:17:20.209 --> 02:17:22.569 align:middle line:82% position:46% size:100% Nederlandse woningzoekenden jarenlang op de wachtlijst staan; 02:17:22.929 --> 02:17:25.690 align:middle line:82% position:46% size:100% spreekt uit dat dat oneerlijk is; verzoekt de regering de voorrang 02:17:25.809 --> 02:17:27.976 align:middle line:82% position:46% size:100% voor statushouders onmiddellijk af te schaffen, en gaat over tot de 02:17:28.095 --> 02:17:28.690 align:middle line:82% position:46% size:100% orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:17:28.809 --> 02:17:29.979 align:middle line:82% position:46% size:100% 83 (36200-VII). En de laatste. 02:17:30.338 --> 02:17:32.899 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat de huurverlaging 02:17:33.020 --> 02:17:35.808 align:middle line:82% position:46% size:100% per juli 2023 alleen geldt voor sociale huurders in 02:17:35.929 --> 02:17:38.620 align:middle line:82% position:46% size:100% corporatiewoningen; verzoekt de regering de huurverlaging te doen 02:17:38.739 --> 02:17:41.569 align:middle line:82% position:46% size:100% gelden voor álle sociale huurders, en gaat over tot de orde van de dag. 02:17:41.690 --> 02:17:41.889 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 84 (36200-VII). 02:17:43.870 --> 02:17:44.929 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u. Dank u wel, meneer Kops. 02:17:45.049 --> 02:17:47.238 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik het woord aan de heer De Groot van de VVD. 02:17:47.359 --> 02:17:50.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. Ik heb in de eerste termijn het 02:17:50.870 --> 02:17:52.850 align:middle line:82% position:46% size:100% woonmanifest voor middeninkomens gepresenteerd. 02:17:52.969 --> 02:17:56.418 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb daarover nog twee moties meegenomen, maar eerst heb ik nog 02:17:56.539 --> 02:18:00.159 align:middle line:82% position:46% size:100% een vraag. De minister is aan het bekijken hoe 02:18:00.280 --> 02:18:03.838 align:middle line:82% position:46% size:100% hij de huurregulering in het middensegment kan vormgeven. 02:18:03.959 --> 02:18:05.388 align:middle line:82% position:46% size:100% We wachten nog steeds op de botsproeven. 02:18:06.459 --> 02:18:12.386 align:middle line:82% position:46% size:100% Er liggen een aantal moties over het beoordelen van het puntenstelsel: is 02:18:12.505 --> 02:18:12.968 align:middle line:82% position:46% size:100% dat geschikt? 02:18:15.950 --> 02:18:19.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd is de minister in gesprek met investeerders om te 02:18:19.309 --> 02:18:22.639 align:middle line:82% position:46% size:100% kijken of dit puntenstelsel goed past, ook om investeringen te laten 02:18:22.760 --> 02:18:24.399 align:middle line:82% position:46% size:100% lonen. Ik dien daar zo een motie over in. 02:18:26.168 --> 02:18:29.199 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan me voorstellen dat als je een vrij nieuwe voorraad hebt, je als 02:18:30.909 --> 02:18:33.429 align:middle line:82% position:46% size:100% investeerder wel kunt leven met het puntenstelsel. 02:18:34.149 --> 02:18:39.049 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar volgens mij moeten we er niet naartoe dat investeerders die ook de 02:18:39.170 --> 02:18:41.030 align:middle line:82% position:46% size:100% wat oudere huurwoningen willen opknappen, eigenlijk gestraft 02:18:41.149 --> 02:18:43.219 align:middle line:82% position:46% size:100% worden. Dat was ook uw eigen argumentatie 02:18:43.340 --> 02:18:45.668 align:middle line:82% position:46% size:100% bij de prestatieafspraken in de sociale sector. 02:18:46.000 --> 02:18:47.829 align:middle line:82% position:46% size:100% Kunt u daarop reflecteren? Dat is mijn vraag. 02:18:48.280 --> 02:18:49.947 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan heb ik twee moties. De eerste motie gaat over het 02:18:50.066 --> 02:18:52.129 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuurakkoord. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:18:52.248 --> 02:18:55.610 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat middenhuurwoningen essentieel zijn voor het huisvesten 02:18:55.729 --> 02:18:59.450 align:middle line:82% position:46% size:100% van mensen met een middeninkomen en starters; overwegende dat de komende 02:18:59.569 --> 02:19:02.629 align:middle line:82% position:46% size:100% tijd, mede gelet op de toenemende vraag naar middenhuurwoningen, veel 02:19:02.748 --> 02:19:05.558 align:middle line:82% position:46% size:100% nieuwe middenhuurwoningen gebouwd moeten worden; overwegende dat 02:19:06.009 --> 02:19:08.120 align:middle line:82% position:46% size:100% institutionele investeerders, zoals pensioenfondsen, een 02:19:08.239 --> 02:19:11.549 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijke opgave kunnen helpen realiseren en tegelijk hun 02:19:11.670 --> 02:19:14.540 align:middle line:82% position:46% size:100% benodigd rendement moeten kunnen halen; constaterende dat er signalen 02:19:14.659 --> 02:19:17.379 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn vanuit investeerders dat de bouw van middenhuurwoningen daalt, 02:19:17.829 --> 02:19:20.540 align:middle line:82% position:46% size:100% waarbij er een noodzaak is voor langjarig stabiel beleid en 02:19:20.659 --> 02:19:22.940 align:middle line:82% position:46% size:100% helderheid over hoeveel middenhuurwoningen gebouwd gaan 02:19:23.059 --> 02:19:26.679 align:middle line:82% position:46% size:100% worden; verzoekt de regering met (institutionele) investeerders een 02:19:27.190 --> 02:19:30.588 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuurakkoord te sluiten waarbij concreet wordt gemaakt hoeveel 02:19:30.709 --> 02:19:34.100 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuurwoningen deze partijen gaan bouwen de komende acht jaar en 02:19:34.219 --> 02:19:36.860 align:middle line:82% position:46% size:100% waarbij belemmeringen, waar dat kan, worden weggenomen, en gaat over tot 02:19:36.979 --> 02:19:38.340 align:middle line:82% position:46% size:100% de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:19:38.459 --> 02:19:40.670 align:middle line:82% position:46% size:100% 85 (36200-VII). Dan mijn tweede motie. 02:19:40.790 --> 02:19:43.909 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, overwegende dat middenhuur en 02:19:44.030 --> 02:19:46.849 align:middle line:82% position:46% size:100% betaalbare koopwoningen essentieel zijn voor het huisvesten van mensen 02:19:46.968 --> 02:19:49.939 align:middle line:82% position:46% size:100% met een middeninkomen en starters; overwegende dat de komende tijd, 02:19:50.058 --> 02:19:52.569 align:middle line:82% position:46% size:100% mede gelet op de toenemende vraag en de ambitie in het programma 02:19:52.690 --> 02:19:55.940 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouw van 40% betaalbare woningen, veel nieuwe 02:19:56.059 --> 02:19:59.149 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuurwoningen gebouwd moeten worden; overwegende dat ouderen die 02:19:59.270 --> 02:20:02.179 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuizen naar een andere woning wel vijf verhuisbewegingen tot stand 02:20:02.299 --> 02:20:05.360 align:middle line:82% position:46% size:100% brengen; constaterende dat voor het realiseren van voldoende sociale 02:20:05.479 --> 02:20:08.870 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouw per gemeente de minister gaat sturen en dat daarvoor 02:20:08.989 --> 02:20:12.190 align:middle line:82% position:46% size:100% instrumentarium wordt ontwikkeld; verzoekt de regering in de woondeals 02:20:12.309 --> 02:20:15.489 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten te verplichten om in de woningbouwplannen te komen tot 40% 02:20:15.610 --> 02:20:18.540 align:middle line:82% position:46% size:100% betaalbare woningen en voldoende woningen voor ouderen ten behoeve 02:20:18.659 --> 02:20:21.500 align:middle line:82% position:46% size:100% van doorstroming, zodat er voldoende huur en koopwoningen beschikbaar 02:20:21.620 --> 02:20:23.238 align:middle line:82% position:46% size:100% komen voor middeninkomens, en gaat over tot de orde van de dag. 02:20:23.359 --> 02:20:23.558 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 86 (36200-VII). 02:20:24.579 --> 02:20:26.588 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. Dit was mijn deel van de bijdrage. 02:20:27.099 --> 02:20:29.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik het woord aan de heer Minhas. 02:20:29.690 --> 02:20:33.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik dank de minister voor de heldere 02:20:34.190 --> 02:20:37.790 align:middle line:82% position:46% size:100% beantwoording van de vragen rondom de vijfde Nota Ruimte. 02:20:38.338 --> 02:20:41.009 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij denken de minister en ik daar hetzelfde over. 02:20:41.759 --> 02:20:42.388 align:middle line:82% position:46% size:100% Een aantal vragen. 02:20:43.888 --> 02:20:48.509 align:middle line:82% position:46% size:100% Als je naar zo'n volgende nota gaat, onderschrijft de minister dan dat 02:20:49.138 --> 02:20:51.838 align:middle line:82% position:46% size:100% novex en niet-NOVEX-gebieden dan niet meer relevant zijn? 02:20:52.088 --> 02:20:56.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hebben we één grote Nationale Omgevingsvisie of een vijfde nota 02:20:56.790 --> 02:20:59.450 align:middle line:82% position:46% size:100% over het hele gebied. Waarom zit er dan nog onderscheid in 02:20:59.569 --> 02:21:04.099 align:middle line:82% position:46% size:100% de huidige Nationale Omgevingsvisie tussen de NOVEX-gebieden en de 02:21:04.218 --> 02:21:07.000 align:middle line:82% position:46% size:100% niet-NOVEX-gebieden als het gaat om de financiële afsluiting daarvan? 02:21:07.179 --> 02:21:08.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Want de NOVEX-gebieden worden afgesloten met een 02:21:08.899 --> 02:21:11.269 align:middle line:82% position:46% size:100% investeringsprogramma, maar dat geldt niet voor de 02:21:11.388 --> 02:21:13.750 align:middle line:82% position:46% size:100% niet-NOVEX-gebieden. En dan heb ik nog een tweede vraag 02:21:13.918 --> 02:21:14.468 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de minister. 02:21:16.479 --> 02:21:18.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij was er heel helder over dat hij graag wil werken aan het versnellen 02:21:18.770 --> 02:21:21.489 align:middle line:82% position:46% size:100% van procedures die ruimtelijke ontwikkeling beperken. 02:21:22.509 --> 02:21:25.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag is: wanneer verwacht hij informatie hierover met een voorstel 02:21:25.809 --> 02:21:28.338 align:middle line:82% position:46% size:100% voor aanpassing van wetgeving of wat dan ook aan de Kamer te kunnen 02:21:28.459 --> 02:21:29.110 align:middle line:82% position:46% size:100% aanleveren? 02:21:31.030 --> 02:21:32.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij is het namelijk ontzettend belangrijk dat we daarop 02:21:32.780 --> 02:21:34.459 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan sturen. Zelfs een onherroepelijk 02:21:34.579 --> 02:21:38.239 align:middle line:82% position:46% size:100% bestemmingsplan, zeg ik indirect tegen de heer Grinwis, betekent niet 02:21:38.360 --> 02:21:41.049 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er een onherroepelijke vergunning is om te bouwen. 02:21:41.409 --> 02:21:43.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Bouwplannen liggen mede stil vanwege bouwkostenstijgingen. 02:21:43.819 --> 02:21:46.772 align:middle line:82% position:46% size:100% De Wvg gaat dat niet oplossen. Heeft de minister er een idee over 02:21:46.893 --> 02:21:50.040 align:middle line:82% position:46% size:100% hoeveel plannen er bij de Raad van State op de plank liggen? 02:21:50.519 --> 02:21:53.349 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe kunnen we daarin een versnelling realiseren, mogelijk met meer 02:21:53.468 --> 02:21:55.058 align:middle line:82% position:46% size:100% handjes? Volgens mij duurt het namelijk 02:21:55.179 --> 02:21:57.719 align:middle line:82% position:46% size:100% ontzettend lang en dat is voor ontwikkelaars een grote onzekerheid. 02:21:57.840 --> 02:21:59.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. Dank u wel, meneer Minhas. 02:21:59.850 --> 02:22:01.979 align:middle line:82% position:46% size:100% Het woord is aan mevrouw Beckerman van de SP. 02:22:02.100 --> 02:22:06.338 align:middle line:82% position:46% size:100% … die een ongelofelijke hekel heeft aan het woord "handjes", omdat het 02:22:06.549 --> 02:22:09.668 align:middle line:82% position:46% size:100% mensen degradeert tot twee lichaamsdelen. 02:22:10.569 --> 02:22:13.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Als je mensen die werk met hun handen doen, "handjes" noemt, moeten 02:22:13.489 --> 02:22:16.209 align:middle line:82% position:46% size:100% we onszelf dan "kontjes" noemen, omdat wij zittend ons werk doen? 02:22:17.200 --> 02:22:18.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar goed, voorzitter. Daar hebben we geen tijd voor. 02:22:19.040 --> 02:22:19.899 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn moties. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:22:20.020 --> 02:22:22.899 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat het kabinet in het coalitieakkoord aangeeft meer ruimte 02:22:23.319 --> 02:22:25.629 align:middle line:82% position:46% size:100% te creëren voor coöperatieve woonvormen; constaterende dat 02:22:25.750 --> 02:22:28.414 align:middle line:82% position:46% size:100% specialistische kennis van kennisorganisaties verloren kan gaan 02:22:28.533 --> 02:22:31.218 align:middle line:82% position:46% size:100% vanwege het stopzetten van subsidies; verzoekt de regering om 02:22:31.338 --> 02:22:33.200 align:middle line:82% position:46% size:100% voldoende middelen beschikbaar te stellen om het oprichten van 02:22:33.319 --> 02:22:36.138 align:middle line:82% position:46% size:100% wooncoöperaties mogelijk te maken en de subsidie aan kennisorganisaties 02:22:36.259 --> 02:22:38.750 align:middle line:82% position:46% size:100% zoals Cooplink en andere te verlengen, en gaat over tot de orde 02:22:38.870 --> 02:22:39.248 align:middle line:82% position:46% size:100% van de dag. Zij krijgt nr. 02:22:39.369 --> 02:22:40.238 align:middle line:82% position:46% size:100% 87 (36200-VII). De 02:22:42.338 --> 02:22:44.360 align:middle line:82% position:46% size:100% tweede motie. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:22:44.479 --> 02:22:47.088 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat woningcorporaties nu meer belasting moeten betalen als 02:22:47.209 --> 02:22:49.520 align:middle line:82% position:46% size:100% gevolg van een maatregel voor belastingontwijkende multinationals; 02:22:49.639 --> 02:22:53.689 align:middle line:82% position:46% size:100% spreekt uit dat woningcorporaties bedrijven noch multinationals zijn 02:22:53.808 --> 02:22:55.909 align:middle line:82% position:46% size:100% en derhalve ook geen belasting zouden moeten betalen voor 02:22:56.030 --> 02:22:58.299 align:middle line:82% position:46% size:100% belastingontwijkende multinationals, en gaat over tot 02:23:01.479 --> 02:23:01.750 align:middle line:82% position:46% size:100% de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:23:01.870 --> 02:23:02.540 align:middle line:82% position:46% size:100% 88 (36200-VII). De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:23:02.659 --> 02:23:04.519 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat het kabinet de huurtoeslag wil hervormen; 02:23:04.638 --> 02:23:06.506 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat volgens het Nibud twee derde van de 02:23:06.627 --> 02:23:08.888 align:middle line:82% position:46% size:100% huurtoeslagontvangers na deze veranderingen slechter af is; 02:23:09.129 --> 02:23:11.790 align:middle line:82% position:46% size:100% spreekt uit dat de voorgestelde hervorming van de huurtoeslag 02:23:11.909 --> 02:23:14.209 align:middle line:82% position:46% size:100% negatieve gevolgen heeft, en gaat over tot de orde van de dag. 02:23:14.328 --> 02:23:15.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 02:23:16.838 --> 02:23:19.510 align:middle line:82% position:46% size:100% (36200-VII). De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:23:19.629 --> 02:23:21.920 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat de opkoop van vakantieparken onvoldoende 02:23:22.040 --> 02:23:24.770 align:middle line:82% position:46% size:100% gereguleerd is; overwegende dat de Stuurgroep Vitale Vakantieparken 02:23:24.889 --> 02:23:28.429 align:middle line:82% position:46% size:100% tijdens het rondetafelgesprek over deze opkoop aangeeft dat de overheid 02:23:28.549 --> 02:23:31.250 align:middle line:82% position:46% size:100% de regie moet nemen; verzoekt de regering bij de opkoop van 02:23:31.370 --> 02:23:34.519 align:middle line:82% position:46% size:100% vakantieparken te komen tot: een vergunningsstelsel voor gemeenten om 02:23:34.638 --> 02:23:36.888 align:middle line:82% position:46% size:100% de opkoop te kunnen reguleren en voorwaarden te kunnen stellen aan 02:23:37.009 --> 02:23:39.818 align:middle line:82% position:46% size:100% het beheer;een opkoopfonds naar het voorbeeld van de provincie 02:23:40.299 --> 02:23:42.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Gelderland;een wetsvoorstel op de Wet voorkeursrecht gemeenten zodat 02:23:42.770 --> 02:23:46.158 align:middle line:82% position:46% size:100% deze een voorrangspositie verkrijgen bij de opkoop van het vakantiepark, 02:23:46.279 --> 02:23:47.530 align:middle line:82% position:46% size:100% en gaat over tot de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:23:47.649 --> 02:23:50.569 align:middle line:82% position:46% size:100% 90 (36200-VII). De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:23:50.690 --> 02:23:53.179 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat bij de opkoop van vakantieparken recreanten in de 02:23:53.299 --> 02:23:55.939 align:middle line:82% position:46% size:100% meeste gevallen weinig tot geen bescherming krijgen en dat dit kan 02:23:56.058 --> 02:23:58.779 align:middle line:82% position:46% size:100% leiden tot het verlies van soms tiendduizenden euro's per recreant; 02:23:59.138 --> 02:24:02.149 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat een eerste recht van koop, contracten voor onbepaalde 02:24:02.270 --> 02:24:05.000 align:middle line:82% position:46% size:100% tijd met een opzegtermijn van twee jaar, een vergoeding voor de 02:24:05.120 --> 02:24:07.849 align:middle line:82% position:46% size:100% transportkosten op basis van daadwerkelijk gemaakte kosten en een 02:24:07.968 --> 02:24:11.450 align:middle line:82% position:46% size:100% vergoeding voor kampeermiddelen op basis van de marktwaarde voor de 02:24:11.569 --> 02:24:14.468 align:middle line:82% position:46% size:100% opkoop van het vakantiepark recreanten beter beschermen; 02:24:14.799 --> 02:24:17.329 align:middle line:82% position:46% size:100% verzoekt de regering te komen tot het wettelijk vastleggen van deze 02:24:17.450 --> 02:24:20.389 align:middle line:82% position:46% size:100% bescherming van recreanten en een moratorium op de opkoop van 02:24:20.510 --> 02:24:23.239 align:middle line:82% position:46% size:100% vakantieparken in te stellen totdat bovengenoemde zaken wettelijk 02:24:23.360 --> 02:24:25.159 align:middle line:82% position:46% size:100% vastgelegd zijn, en gaat over tot de orde van de dag. 02:24:25.280 --> 02:24:25.445 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 91 (36200-VII). 02:24:25.566 --> 02:24:28.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. Dank u wel, mevrouw Beckerman. 02:24:28.700 --> 02:24:32.689 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is het woord aan de heer Boulakjar namens D66. 02:24:33.079 --> 02:24:35.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. Allereerst heel veel dank aan de 02:24:35.879 --> 02:24:38.209 align:middle line:82% position:46% size:100% minister voor zijn wederom sierlijke 02:24:39.729 --> 02:24:42.808 align:middle line:82% position:46% size:100% beantwoording. Ook dank voor zijn toezegging om aan 02:24:42.929 --> 02:24:46.600 align:middle line:82% position:46% size:100% de slag te gaan met die kijk op integrale financiering voor 02:24:46.929 --> 02:24:51.129 align:middle line:82% position:46% size:100% investeringen in leefbaarheid en veiligheid in wijken. 02:24:51.489 --> 02:24:54.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik heb twee moties. 02:24:56.409 --> 02:25:01.069 align:middle line:82% position:46% size:100% We willen mensen zo snel mogelijk aan een duurzaam en geïsoleerd huis 02:25:01.190 --> 02:25:03.069 align:middle line:82% position:46% size:100% helpen. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:25:03.190 --> 02:25:05.829 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat nog te veel huurders, waaronder veel studenten, 02:25:06.190 --> 02:25:08.319 align:middle line:82% position:46% size:100% in vochtige en tochtige woningen wonen; 02:25:15.849 --> 02:25:18.500 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat studenten en andere huurders niet onnodig in de kou 02:25:18.620 --> 02:25:20.718 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten komen te staan; verzoekt de regering om huurders van 02:25:20.838 --> 02:25:23.510 align:middle line:82% position:46% size:100% particuliere huurwoningen meer mogelijkheden en recht op initiatief 02:25:23.629 --> 02:25:26.120 align:middle line:82% position:46% size:100% te geven om zelf een subsidievoorstel te doen, vanuit 02:25:26.239 --> 02:25:28.579 align:middle line:82% position:46% size:100% bijvoorbeeld de SVOH-subsidieregeling, indien de 02:25:28.700 --> 02:25:31.549 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuurder op aandringen van de huurder zelf niks onderneemt, en 02:25:31.668 --> 02:25:34.819 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat over tot de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:25:34.940 --> 02:25:35.500 align:middle line:82% position:46% size:100% 92 (36200-VII). En de 02:25:38.468 --> 02:25:41.030 align:middle line:82% position:46% size:100% volgende motie. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:25:41.149 --> 02:25:43.338 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat hoge energieprijzen zorgen voor veel 02:25:43.459 --> 02:25:46.370 align:middle line:82% position:46% size:100% stress en zorgen bij mensen; constaterende dat onder andere door 02:25:46.489 --> 02:25:50.179 align:middle line:82% position:46% size:100% grote tekorten aan materiaal en vakmensen grootschalige isolatie nog 02:25:50.299 --> 02:25:53.329 align:middle line:82% position:46% size:100% niet van de grond komt; overwegende dat mensen graag hun huis willen 02:25:53.450 --> 02:25:56.388 align:middle line:82% position:46% size:100% isoleren, maar vanwege drukte bij aannemers lang moeten wachten; van 02:25:56.509 --> 02:25:58.808 align:middle line:82% position:46% size:100% mening dat het isoleren van huizen op dit moment topprioriteit moet 02:25:58.929 --> 02:26:01.399 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben boven werkzaamheden die wel even kunnen wachten; verzoekt de 02:26:01.520 --> 02:26:04.040 align:middle line:82% position:46% size:100% regering om samen met Bouwend Nederland, de Aannemersfederatie 02:26:04.159 --> 02:26:06.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Nederland en andere stakeholders afspraken te maken om 02:26:06.409 --> 02:26:08.850 align:middle line:82% position:46% size:100% isolatiewerkzaamheden te prioriteren, en gaat over tot de 02:26:08.969 --> 02:26:09.849 align:middle line:82% position:46% size:100% orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:26:09.968 --> 02:26:11.529 align:middle line:82% position:46% size:100% 93 (36200-VII). Voorzitter, en dan last but not 02:26:11.649 --> 02:26:12.920 align:middle line:82% position:46% size:100% least. Geen motie of amendementen meer, 02:26:13.040 --> 02:26:16.120 align:middle line:82% position:46% size:100% want ik presenteer nu mijn vijfpuntenplan! 02:26:16.718 --> 02:26:19.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Het heet: Crisisaanpak woningisolatie. 02:26:19.790 --> 02:26:22.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik overhandig het met veel plezier aan de minister. 02:26:23.649 --> 02:26:25.849 align:middle line:82% position:46% size:100% Overigens ligt er voor iedereen een exemplaar. 02:26:25.968 --> 02:26:26.009 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 02:26:28.500 --> 02:26:30.272 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kunnen we straks wel even via de bode doen. 02:26:30.393 --> 02:26:35.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is een bode, maar die loopt nu steeds heen en weer met alle moties. 02:26:35.440 --> 02:26:39.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we zorgen dat de goede man niet helemaal overwerkt raakt. 02:26:39.579 --> 02:26:41.942 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we dat straks even netjes na afloop van de tweede termijn doen 02:26:42.063 --> 02:26:45.280 align:middle line:82% position:46% size:100% met een fotomoment. Ik neem aan 02:26:48.399 --> 02:26:49.129 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er geen bezwaar tegen bestaat dat dit stuk ter inzage wordt gelegd 02:26:49.248 --> 02:26:49.509 align:middle line:82% position:46% size:100% bij het Centraal Informatiepunt van de Kamer. 02:26:49.629 --> 02:26:49.860 align:middle line:82% position:46% size:100% (Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt van de Tweede Kamer 02:26:49.979 --> 02:26:50.709 align:middle line:82% position:46% size:100% der Staten-Generaal.) 02:26:52.418 --> 02:26:55.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is nu het woord aan de heer Geurts namens de CDA-fractie. 02:26:56.239 --> 02:26:58.398 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank, voorzitter. Twee moties. 02:26:58.638 --> 02:27:02.009 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, van mening dat burgerinitiatieven 02:27:02.129 --> 02:27:04.769 align:middle line:82% position:46% size:100% van mensen die een project voor gemeenschappelijk wonen opzetten, 02:27:04.888 --> 02:27:07.769 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten worden gestimuleerd; constaterende dat er nog steeds veel 02:27:07.888 --> 02:27:10.049 align:middle line:82% position:46% size:100% belemmeringen bestaan voor het starten en financieren van een 02:27:10.168 --> 02:27:14.590 align:middle line:82% position:46% size:100% wooncoöperatie; verzoekt de regering binnen de Woningwet of andere wetten 02:27:14.709 --> 02:27:17.918 align:middle line:82% position:46% size:100% belemmeringen weg te nemen ter stimulering van wooncoöperaties, en 02:27:18.218 --> 02:27:23.000 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten en woningcorporaties aan te sporen wooncoöperaties in koop en 02:27:23.120 --> 02:27:25.610 align:middle line:82% position:46% size:100% huur te faciliteren, en gaat over tot de orde van de dag. 02:27:25.729 --> 02:27:25.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 94 (36200-VII). 02:27:26.500 --> 02:27:29.239 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan een motie over de opkoop van vakantieparken. 02:27:29.360 --> 02:27:31.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal de motie zo meteen nog wel iets toelichten nadat ik haar 02:27:31.239 --> 02:27:33.459 align:middle line:82% position:46% size:100% ingediend heb. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:27:33.879 --> 02:27:36.620 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat er veel geld wordt verdiend met het opkopen en 02:27:36.739 --> 02:27:40.099 align:middle line:82% position:46% size:100% uitponden van vakantieparken, hetgeen maatschappelijk gezien vaak 02:27:40.218 --> 02:27:43.280 align:middle line:82% position:46% size:100% tot ongewenste effecten leidt; overwegende dat een aantal gemeenten 02:27:43.399 --> 02:27:46.399 align:middle line:82% position:46% size:100% aangeeft over onvoldoende instrumentarium te beschikken om 02:27:46.520 --> 02:27:49.134 align:middle line:82% position:46% size:100% hier effectief tegen te kunnen optreden; verzoekt de regering in 02:27:49.254 --> 02:27:52.729 align:middle line:82% position:46% size:100% samenwerking met medeoverheden: een vergunningstelsel te creëren waarmee 02:27:52.850 --> 02:27:55.759 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten uitponding van vakantieparken kunnen reguleren;de 02:27:55.879 --> 02:27:59.030 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijkheid te onderzoek van een opkoopfonds;in kaart te brengen of 02:27:59.149 --> 02:28:01.308 align:middle line:82% position:46% size:100% het voorkeursrecht voor gemeenten kan worden toegepast op 02:28:01.429 --> 02:28:03.228 align:middle line:82% position:46% size:100% vakantieparken, en gaat over tot de orde van de dag. 02:28:03.349 --> 02:28:03.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 95 (36200-VII). 02:28:04.040 --> 02:28:07.218 align:middle line:82% position:46% size:100% Een goed luisteraar zal denken: die lijkt heel veel op de moties van de 02:28:07.338 --> 02:28:09.429 align:middle line:82% position:46% size:100% SP. Dat klopt ook. 02:28:10.479 --> 02:28:13.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben de afgelopen week dan ook geprobeerd een paar dingen in elkaar 02:28:13.489 --> 02:28:15.639 align:middle line:82% position:46% size:100% te schuiven. Maar dat is gewoon niet gelukt, 02:28:15.760 --> 02:28:20.629 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat de SP een paar stappen maakt die veel verder gaan dan wij als CDA 02:28:20.750 --> 02:28:23.530 align:middle line:82% position:46% size:100% zouden willen gaan, bijvoorbeeld een moratorium. 02:28:24.159 --> 02:28:26.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou namelijk betekenen dat er helemaal niets meer zou kunnen. 02:28:26.379 --> 02:28:28.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de SP wilde ook veel verder gaan bij de voorwaarden voor beheer. 02:28:28.879 --> 02:28:32.335 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zijn voor een duurzame tussenstop en dat betekent dat we 02:28:32.456 --> 02:28:36.138 align:middle line:82% position:46% size:100% niet gelijk van de kelder naar de zolder willen op dit thema. 02:28:36.259 --> 02:28:38.228 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij willen dat met een duurzame tussenstop doen. 02:28:38.709 --> 02:28:41.349 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Afsluitend heb ik nog drie zinnen. 02:28:41.860 --> 02:28:45.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Het CDA heeft vertrouwen in mensen, vertrouwen in de samenleving en 02:28:45.379 --> 02:28:49.218 align:middle line:82% position:46% size:100% daarom vertrouwen in de toekomst. Bovendien doen we als CDA ons werk 02:28:49.338 --> 02:28:52.989 align:middle line:82% position:46% size:100% in de overtuiging dat Gods schepping ons is gegeven om goed te beheren en 02:28:53.110 --> 02:28:55.329 align:middle line:82% position:46% size:100% beter achter te laten voor onze kinderen en kleinkinderen. 02:28:55.899 --> 02:28:59.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wens ons als Kamer, de regering en de ambtenaren bovenal Gods zegen 02:28:59.899 --> 02:29:02.338 align:middle line:82% position:46% size:100% toe. Dank u wel. 02:29:02.459 --> 02:29:05.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, meneer Geurts. Er is nog een interruptie van 02:29:05.399 --> 02:29:07.908 align:middle line:82% position:46% size:100% mevrouw Beckerman. Zij werd ook aangesproken. 02:29:10.259 --> 02:29:12.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Complimenten voor de heer Geurts, hoor. 02:29:12.489 --> 02:29:17.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben best wel lang alleen gestaan bij die vakantieparken. 02:29:17.700 --> 02:29:21.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dit is wel echt een grote stap. Ik vind dat ook echt mooi. 02:29:21.159 --> 02:29:25.388 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vond de bekering van de minister ook heel erg mooi. 02:29:25.509 --> 02:29:28.398 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik zou wel graag willen weten of ... 02:29:29.099 --> 02:29:33.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Kijk, ik snap dat wat wij willen voor de heer Geurts te ver gaat. 02:29:33.489 --> 02:29:37.718 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd was het een SGP-burgemeester die hier zei: maar 02:29:37.838 --> 02:29:39.659 align:middle line:82% position:46% size:100% je moet het nu wettelijk gaan regelen. 02:29:40.349 --> 02:29:42.238 align:middle line:82% position:46% size:100% Is de heer Geurts van mening dat 02:29:44.099 --> 02:29:47.370 align:middle line:82% position:46% size:100% de Wet voorkeursrecht gemeenten aangepast moet worden als het nu 02:29:47.489 --> 02:29:51.280 align:middle line:82% position:46% size:100% niet kan, omdat het nu echt moet gaan gebeuren? 02:29:54.179 --> 02:29:57.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Zeker ook complimenten terug aan de SP, en aan mevrouw Beckerman in het 02:29:57.379 --> 02:30:00.218 align:middle line:82% position:46% size:100% bijzonder. Zij was de eerste en houdt zich nu 02:30:00.338 --> 02:30:02.759 align:middle line:82% position:46% size:100% al lange tijd bezig met de vakantieparken. 02:30:03.610 --> 02:30:05.808 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook dank voor het organiseren van de rondetafel. 02:30:05.929 --> 02:30:08.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor zover het me toen nog niet duidelijk was, heeft me dat zeker 02:30:08.739 --> 02:30:11.989 align:middle line:82% position:46% size:100% verder geholpen. Ik blijf er alleen bij dat wij een 02:30:12.110 --> 02:30:17.058 align:middle line:82% position:46% size:100% duurzame tussenstap moeten zetten. Gelijk zeggen dat de Wet 02:30:17.179 --> 02:30:19.509 align:middle line:82% position:46% size:100% voorkeursrecht gemeenten moet worden uitgebreid, heeft namelijk ook 02:30:20.379 --> 02:30:24.259 align:middle line:82% position:46% size:100% consequenties op andere gebieden en die zou ik nog even goed uitgezocht 02:30:24.379 --> 02:30:27.049 align:middle line:82% position:46% size:100% willen hebben. Daarom ben ik met deze motie 02:30:27.168 --> 02:30:29.899 align:middle line:82% position:46% size:100% gekomen. Ik ben het op hoofdlijnen eens met 02:30:30.020 --> 02:30:32.530 align:middle line:82% position:46% size:100% uw inzet, alleen schiet u in mijn ogen wat door. 02:30:32.649 --> 02:30:36.409 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom heb ik er maar een motie naast gelegd die iets meer van het 02:30:36.530 --> 02:30:40.899 align:middle line:82% position:46% size:100% gezonde boerenverstand uitgaat. Tot slot, mevrouw Beckerman. 02:30:41.020 --> 02:30:45.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn wel hele nare sneren: u schiet wat door en het gaat allemaal 02:30:45.389 --> 02:30:47.420 align:middle line:82% position:46% size:100% wat snel. Kijk, de eerste keer dat we dit 02:30:47.540 --> 02:30:50.029 align:middle line:82% position:46% size:100% aankaartten, is natuurlijk ook al een hele tijd geleden. 02:30:50.149 --> 02:30:52.568 align:middle line:82% position:46% size:100% In de tussentijd hebben we gezien dat er dramatische situaties 02:30:52.689 --> 02:30:55.549 align:middle line:82% position:46% size:100% ontstonden, zoals de SGP-burgemeester het ook noemde, 02:30:58.790 --> 02:31:01.099 align:middle line:82% position:46% size:100% van mensen die zomaar van een park geveegd worden. 02:31:01.308 --> 02:31:05.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat de bekering bij sommigen wat laat komt, betekent niet dat wij 02:31:05.899 --> 02:31:08.989 align:middle line:82% position:46% size:100% heel erg snel gaan. Wij weten dit gewoon al een tijdje. 02:31:11.500 --> 02:31:14.983 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou toch nog één keer willen vragen, gewoon heel simpel: als wat 02:31:15.102 --> 02:31:20.159 align:middle line:82% position:46% size:100% nu wettelijk kan niet voldoende is, zoals burgemeesters dus al aangeven, 02:31:20.280 --> 02:31:24.468 align:middle line:82% position:46% size:100% is het CDA dan wel bereid om met wetgeving te komen? 02:31:26.409 --> 02:31:30.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn motie vraagt juist om dat even uit te zoeken, want u beweert dat de 02:31:30.620 --> 02:31:34.120 align:middle line:82% position:46% size:100% huidige ruimtelijke instrumenten onvoldoende zouden zijn. 02:31:35.079 --> 02:31:38.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat er nog wel een paar meer beschikbaar zouden zijn, maar ik wil 02:31:39.049 --> 02:31:42.079 align:middle line:82% position:46% size:100% dat dat graag even door het kabinet, door de minister, geverifieerd 02:31:42.200 --> 02:31:44.808 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt. En ja, het is een bekering, maar het 02:31:44.929 --> 02:31:46.238 align:middle line:82% position:46% size:100% is een bekering onder voorwaarden. 02:31:50.049 --> 02:31:52.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Op het moment dat een burgemeester in functie is, is hij onafhankelijk 02:31:53.030 --> 02:31:54.495 align:middle line:82% position:46% size:100% van de partijen. Dat heeft dus niks met zijn 02:31:54.615 --> 02:31:57.588 align:middle line:82% position:46% size:100% politieke achtergrond te maken. Voor de rest was het absoluut geen 02:31:57.709 --> 02:32:00.386 align:middle line:82% position:46% size:100% sneer naar u. Dat wil ik bij dezen uit de lucht 02:32:00.505 --> 02:32:05.420 align:middle line:82% position:46% size:100% halen, want echt grote complimenten voor uw vasthoudendheid op dit soort 02:32:05.540 --> 02:32:07.909 align:middle line:82% position:46% size:100% punten. Maar soms moet je ook een duurzame 02:32:08.030 --> 02:32:09.610 align:middle line:82% position:46% size:100% tussenstap maken om ergens toe te komen. 02:32:10.329 --> 02:32:12.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed, dank u wel. Het woord is aan de heer Klaver 02:32:13.058 --> 02:32:15.668 align:middle line:82% position:46% size:100% namens GroenLinks. Voorzitter, dank. 02:32:15.789 --> 02:32:17.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik spreek vanavond ook namens collega Nijboer. 02:32:19.690 --> 02:32:24.558 align:middle line:82% position:46% size:100% Zie daar nog niet te veel in wat betreft de verdere samenwerking, of 02:32:24.909 --> 02:32:27.603 align:middle line:82% position:46% size:100% wel; dat mag ook. Hij kon hier vanavond niet bij zijn, 02:32:27.724 --> 02:32:29.558 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ik doe het met veel plezier. Ik heb een tweetal moties. 02:32:30.009 --> 02:32:32.689 align:middle line:82% position:46% size:100% In het kader van de tijdbesparing zal ik gelijk overgaan tot het 02:32:32.808 --> 02:32:34.909 align:middle line:82% position:46% size:100% voorlezen daarvan. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:32:35.030 --> 02:32:37.338 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat er een groot tekort is aan betaalbare huurwoningen en 02:32:37.459 --> 02:32:40.399 align:middle line:82% position:46% size:100% het kabinet de ambitie heeft om de komende jaren veel nieuwe betaalbare 02:32:40.520 --> 02:32:43.129 align:middle line:82% position:46% size:100% huurwoningen te laten bouwen; overwegende dat naast corporaties 02:32:43.250 --> 02:32:45.649 align:middle line:82% position:46% size:100% ook institutionele particuliere verhuurders sociale huurwoningen 02:32:45.770 --> 02:32:48.049 align:middle line:82% position:46% size:100% verhuren, maar dat er nog onvoldoende zicht is op de hoogte 02:32:48.168 --> 02:32:50.588 align:middle line:82% position:46% size:100% van huren en continuïteit van deze hoogte van deze woningen; 02:32:51.099 --> 02:32:53.929 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat het van belang is zogenaamde nepsociale huur tegen te 02:32:54.049 --> 02:32:56.058 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan en dat het hiervoor van belang is dat de huurprijzen en de 02:32:56.179 --> 02:32:58.819 align:middle line:82% position:46% size:100% ontwikkeling hiervan goed gemonitord worden; verzoekt de regering om in 02:32:58.940 --> 02:33:02.088 align:middle line:82% position:46% size:100% overleg met het CBS een nieuw model te laten ontwikkelen om 02:33:02.209 --> 02:33:04.909 align:middle line:82% position:46% size:100% huurprijsontwikkelingen van huur onder de liberalisatiegrens door 02:33:05.030 --> 02:33:07.329 align:middle line:82% position:46% size:100% institutionele particuliere verhuurders inzichtelijk te maken, 02:33:07.808 --> 02:33:09.978 align:middle line:82% position:46% size:100% en gaat over tot de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:33:10.099 --> 02:33:10.718 align:middle line:82% position:46% size:100% 96 (36200-VII). 02:33:12.790 --> 02:33:14.838 align:middle line:82% position:46% size:100% Numero twee. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:33:14.959 --> 02:33:16.909 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat er nog veel woningen zijn met gebrekkige 02:33:17.030 --> 02:33:19.489 align:middle line:82% position:46% size:100% isolatie zoals enkelglas en een gebrek aan andere vormen van 02:33:19.610 --> 02:33:22.909 align:middle line:82% position:46% size:100% isolatie en dat gemeenten zich hier zorgen over maken; overwegende dat 02:33:23.030 --> 02:33:25.166 align:middle line:82% position:46% size:100% met name verhuurders in de vrije sector nog weinig doen om de 02:33:25.287 --> 02:33:27.860 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen die zij verhuren goed te isoleren, met als gevolg dat 02:33:27.979 --> 02:33:30.558 align:middle line:82% position:46% size:100% huurders van deze woningen opgezadeld worden met onnodig hoge 02:33:30.679 --> 02:33:33.308 align:middle line:82% position:46% size:100% energierekeningen waar zij zelf weinig tegen kunnen doen; 02:33:33.729 --> 02:33:35.959 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat het kabinet met een regeling komt om huurders van 02:33:36.079 --> 02:33:39.228 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen met een slecht energielabel, E, F en G, via het 02:33:39.349 --> 02:33:41.750 align:middle line:82% position:46% size:100% puntenstelsel een afdwingbaar recht te geven op huurverlaging; verzoekt 02:33:41.870 --> 02:33:44.179 align:middle line:82% position:46% size:100% de regering bij deze regeling nadrukkelijk ook afdwingbare 02:33:44.299 --> 02:33:47.059 align:middle line:82% position:46% size:100% huurverlaging voor huurders van woningen met slechte energielabels 02:33:47.180 --> 02:33:49.690 align:middle line:82% position:46% size:100% in de vrije sector te realiseren, en gaat over tot de orde van de dag. 02:33:50.319 --> 02:33:51.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 97 (36200-VII). 02:33:55.000 --> 02:33:58.209 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, meneer Klaver. U mag nog iets zeggen, maar ... 02:33:58.329 --> 02:34:00.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dank u, de collega's en de minister. 02:34:00.159 --> 02:34:04.138 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is helemaal goed. Dan is het woord aan de heer Grinwis 02:34:04.259 --> 02:34:05.989 align:middle line:82% position:46% size:100% namens de ChristenUnie. Voorzitter. 02:34:06.229 --> 02:34:08.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Laat ik beginnen met het danken van de minister en de collega's. 02:34:08.459 --> 02:34:11.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb een drietal moties, die misschien korter hadden gekund. 02:34:11.709 --> 02:34:14.000 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat er veel mensen 02:34:14.120 --> 02:34:16.430 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn die een tuinkamer of aanbouw beschikbaar willen stellen aan een 02:34:16.549 --> 02:34:18.849 align:middle line:82% position:46% size:100% van de tienduizenden mensen in Nederland zonder (t)huis; 02:34:19.269 --> 02:34:21.620 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat in deze tijden van woningschaarste tuinkamers, 02:34:21.739 --> 02:34:23.930 align:middle line:82% position:46% size:100% aanbouwen en microwoningen een oplossing kunnen zijn voor dakloze 02:34:24.049 --> 02:34:26.030 align:middle line:82% position:46% size:100% jongeren en volwassenen en het beperken van instroom in de 02:34:26.149 --> 02:34:28.430 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijke opvang; overwegende dat anders dan voor 02:34:28.549 --> 02:34:31.148 align:middle line:82% position:46% size:100% mantelzorgwoningen hiervoor een kruimelvergunning nodig is die tijd 02:34:31.418 --> 02:34:34.189 align:middle line:82% position:46% size:100% en geld kost om aan te vragen; verzoekt de regering gemeenten de 02:34:34.308 --> 02:34:36.649 align:middle line:82% position:46% size:100% ruimte te bieden en aan te moedigen hun mantelzorgregelingen te 02:34:36.770 --> 02:34:39.379 align:middle line:82% position:46% size:100% verruimen, zodat ook dakloze jongeren en volwassenen 02:34:39.500 --> 02:34:41.808 align:middle line:82% position:46% size:100% vergunningvrij onderdak kunnen vinden in tuinkamers, aanbouwen en 02:34:41.929 --> 02:34:43.838 align:middle line:82% position:46% size:100% microwoningen, en gaat over tot de orde van de dag. 02:34:46.209 --> 02:34:47.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 98 (36200-VII). 02:34:49.329 --> 02:34:53.690 align:middle line:82% position:46% size:100% De tweede motie betreft enkelglas en heeft een iets andere insteek dan 02:34:53.809 --> 02:34:56.540 align:middle line:82% position:46% size:100% die van collega Klaver. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:34:56.659 --> 02:34:59.120 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat enkelglas een warmtelek van jewelste is en tot een 02:34:59.239 --> 02:35:01.898 align:middle line:82% position:46% size:100% onnodig hoge energierekening en energieverspilling leidt; 02:35:02.229 --> 02:35:04.610 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat enkelglas met name is oververtegenwoordigd in huizen 02:35:04.729 --> 02:35:07.489 align:middle line:82% position:46% size:100% met slechte energielabels, E, F en G, in de particuliere verhuur, maar 02:35:07.750 --> 02:35:10.040 align:middle line:82% position:46% size:100% in mindere mate ook aanwezig is in huurhuizen met een beter 02:35:10.159 --> 02:35:12.218 align:middle line:82% position:46% size:100% energielabel in zowel de corporatiesector als de private 02:35:12.338 --> 02:35:16.190 align:middle line:82% position:46% size:100% sector; overwegende dat de minister voor VRO tijdens het commissiedebat 02:35:16.309 --> 02:35:19.129 align:middle line:82% position:46% size:100% van 15 september jongstleden toezegde te onderzoeken of het via 02:35:19.250 --> 02:35:21.888 align:middle line:82% position:46% size:100% normering uitbannen van enkelglas bij verhuur voor 2030 mogelijk zou 02:35:22.009 --> 02:35:24.549 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn, met respect voor de gemaakte afspraken met woningcorporaties; 02:35:24.940 --> 02:35:28.069 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat de minister al in de brief van 21 oktober jongstleden 02:35:28.190 --> 02:35:30.049 align:middle line:82% position:46% size:100% over de aanvullende normering voor huurwoningen de stelling heeft 02:35:30.168 --> 02:35:33.079 align:middle line:82% position:46% size:100% betrokken dat het niet verstandig zou zijn om normering specifiek voor 02:35:33.200 --> 02:35:36.620 align:middle line:82% position:46% size:100% enkelglas in te stellen; overwegende dat de minister zich al wel bereid 02:35:36.739 --> 02:35:39.409 align:middle line:82% position:46% size:100% getoond heeft met specifieke normen te werken, zoals blijkt uit de norm 02:35:39.530 --> 02:35:42.799 align:middle line:82% position:46% size:100% dat vanaf 2026 bij vervanging van een cv ketel een (hybride) 02:35:42.918 --> 02:35:45.789 align:middle line:82% position:46% size:100% warmtepomp moet worden geïnstalleerd; verzoekt de regering 02:35:45.908 --> 02:35:48.280 align:middle line:82% position:46% size:100% om in aanloop naar de volgende begroting alsnog met een aanpak 02:35:48.399 --> 02:35:50.882 align:middle line:82% position:46% size:100% gericht op het versneld uitfaseren van enkelglas te komen, waarbij 02:35:51.003 --> 02:35:53.690 align:middle line:82% position:46% size:100% onder andere wordt gekeken naar aftrekpunten in het te moderniseren 02:35:53.809 --> 02:35:57.228 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel en het verbieden van enkelglas in 2029 of 02:35:57.349 --> 02:35:59.989 align:middle line:82% position:46% size:100% 2030 in een verhuurde woning, met respect voor de reeds gemaakte 02:36:00.110 --> 02:36:01.959 align:middle line:82% position:46% size:100% afspraken met de woningcorporaties, en gaat over tot de orde van de dag. 02:36:02.079 --> 02:36:03.489 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 99 (36200-VII). 02:36:03.849 --> 02:36:08.440 align:middle line:82% position:46% size:100% En ten slotte, houd u vast. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:36:08.559 --> 02:36:10.909 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat met de oprichting van het Nationaal Isolatieprogramma 02:36:11.030 --> 02:36:13.159 align:middle line:82% position:46% size:100% begin dit jaar een langjarige, programmatische en ontzorgende 02:36:13.280 --> 02:36:16.250 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpak is gelanceerd waarmee slecht geïsoleerde woningen veel sneller, 02:36:16.370 --> 02:36:18.326 align:middle line:82% position:46% size:100% slimmer en socialer geïsoleerd moeten gaan worden en dat het 02:36:18.447 --> 02:36:20.829 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet daarnaast inzet op energiebesparing bij bedrijfsmatig 02:36:21.429 --> 02:36:24.170 align:middle line:82% position:46% size:100% en maatschappelijk vastgoed; overwegende dat bovenop de 4 miljard 02:36:24.290 --> 02:36:26.306 align:middle line:82% position:46% size:100% euro die reeds voor het Nationaal lsolatieprogramma beschikbaar is 02:36:26.425 --> 02:36:30.500 align:middle line:82% position:46% size:100% gesteld er 300 miljoen euro extra beschikbaar is gesteld voor 2023 en 02:36:30.620 --> 02:36:33.079 align:middle line:82% position:46% size:100% 2024, die met de motie op stuk nr. 1097 (32813) richting de lokale 02:36:33.200 --> 02:36:36.290 align:middle line:82% position:46% size:100% isolatieaanpak in gemeenten is gestuurd; overwegende dat aardgas 02:36:36.409 --> 02:36:39.860 align:middle line:82% position:46% size:100% volgens de marktverwachtingen nog jaren relatief duur blijft en de 02:36:39.979 --> 02:36:42.829 align:middle line:82% position:46% size:100% beste koopkrachtmaatregel op langere termijn derhalve energiebesparing in 02:36:42.950 --> 02:36:45.530 align:middle line:82% position:46% size:100% de gebouwde omgeving is, onder andere door het uitvoeringstempo van 02:36:45.649 --> 02:36:47.959 align:middle line:82% position:46% size:100% het Nationaal Isolatieprogramma zo veel mogelijk te versnellen, waartoe 02:36:48.079 --> 02:36:50.809 align:middle line:82% position:46% size:100% bijvoorbeeld VNG, NVDE, Bouwend Nederland en Isolerend Nederland 02:36:50.930 --> 02:36:54.520 align:middle line:82% position:46% size:100% eerder deze maand opriepen; verzoekt de regering alles op alles te zetten 02:36:54.639 --> 02:36:56.690 align:middle line:82% position:46% size:100% om de isolatieaanpak te versnellen met daarbij extra aandacht voor 02:36:56.809 --> 02:36:59.239 align:middle line:82% position:46% size:100% financieel kwetsbare woningeigenaren, verenigingen van 02:36:59.360 --> 02:37:02.420 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenaren en het wegnemen van obstakels, en daartoe in overleg te 02:37:02.540 --> 02:37:05.269 align:middle line:82% position:46% size:100% treden met onder meer de Vereniging van Nederlandse Gemeenten; verzoekt 02:37:05.388 --> 02:37:07.790 align:middle line:82% position:46% size:100% de regering tevens te bezien of het reeds bestaande Warmtefonds en/of 02:37:07.909 --> 02:37:10.579 align:middle line:82% position:46% size:100% andere fiscale of financiële regelingen beschikbaar kunnen komen 02:37:10.700 --> 02:37:12.588 align:middle line:82% position:46% size:100% voor het doorvoeren van energiebesparende maatregelen bij 02:37:12.709 --> 02:37:15.527 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijk vastgoed en het mkb, en gaat over tot de orde van de dag. 02:37:15.647 --> 02:37:16.569 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 100 (36200-VII). 02:37:16.780 --> 02:37:17.588 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot zover, voorzitter. 02:37:20.168 --> 02:37:22.689 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan heeft u ook nog "motie nr. x" gezegd. 02:37:23.138 --> 02:37:26.829 align:middle line:82% position:46% size:100% 32813 en nog wat. Dat staat in de motie. 02:37:28.120 --> 02:37:31.059 align:middle line:82% position:46% size:100% Het woord is aan mevrouw Van Esch, Partij voor de Dieren. 02:37:31.909 --> 02:37:33.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kom ik natuurlijk nooit meer overheen. 02:37:37.509 --> 02:37:40.989 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb drie moties. Ik wil de laatste motie nog kort 02:37:41.790 --> 02:37:43.239 align:middle line:82% position:46% size:100% toelichten nadat ik die heb ingediend. 02:37:44.379 --> 02:37:47.569 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat met de uitspraak 02:37:47.690 --> 02:37:51.500 align:middle line:82% position:46% size:100% van de Raad van State van 2 november 2022 de bouwvrijstelling is 02:37:51.620 --> 02:37:55.110 align:middle line:82% position:46% size:100% vervallen; constaterende dat er tussen die datum en inwerkingtreding 02:37:55.229 --> 02:37:59.058 align:middle line:82% position:46% size:100% (1 juli 2021) projecten zijn vergund die stikstofdepositie hebben 02:37:59.179 --> 02:38:02.859 align:middle line:82% position:46% size:100% veroorzaakt terwijl dit, achteraf, niet had mogen worden toegestaan; 02:38:03.280 --> 02:38:06.129 align:middle line:82% position:46% size:100% verzoekt de regering in kaart te brengen hoeveel stikstofdepositie er 02:38:06.250 --> 02:38:08.845 align:middle line:82% position:46% size:100% met de bouwvrijstelling is veroorzaakt; verzoekt de regering de 02:38:08.966 --> 02:38:12.319 align:middle line:82% position:46% size:100% stikstofdepositie die middels de bouwvrijstelling vergund is maar 02:38:12.440 --> 02:38:15.860 align:middle line:82% position:46% size:100% niet vergund had mogen worden, alsnog te compenseren, en gaat over 02:38:15.979 --> 02:38:16.989 align:middle line:82% position:46% size:100% tot de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:38:17.110 --> 02:38:19.700 align:middle line:82% position:46% size:100% 101 (36200-VII). De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:38:20.030 --> 02:38:22.829 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat uit onderzoek van Pointer en de Geodienst van de 02:38:22.950 --> 02:38:25.558 align:middle line:82% position:46% size:100% Rijksuniversiteit Groningen blijkt dat er steeds meer in en om 02:38:25.679 --> 02:38:30.360 align:middle line:82% position:46% size:100% beschermde natuurgebieden gebouwd wordt; constaterende dat Nederland 02:38:30.479 --> 02:38:32.829 align:middle line:82% position:46% size:100% de natuur onvoldoende weet te beschermen en achterloopt met het 02:38:32.950 --> 02:38:35.879 align:middle line:82% position:46% size:100% realiseren van het Natuurnetwerk Nederland; verzoekt de regering 02:38:36.000 --> 02:38:38.819 align:middle line:82% position:46% size:100% strenger toe te zien op hoe de decentrale overheden omgaan met 02:38:38.940 --> 02:38:41.939 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwen in en nabij natuurgebieden, en gaat over tot de orde van de dag. 02:38:42.058 --> 02:38:42.183 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 102 (36200-VII). 02:38:42.302 --> 02:38:46.229 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet dat de minister er in tweede termijn op terugkomt, maar dan kan 02:38:46.350 --> 02:38:49.138 align:middle line:82% position:46% size:100% ik geen motie meer indienen. Dus heb ik die bij dezen alsnog 02:38:49.259 --> 02:38:52.459 align:middle line:82% position:46% size:100% ingediend. U snapt dat ik de motie altijd kan 02:38:52.790 --> 02:38:55.790 align:middle line:82% position:46% size:100% wijzigen of aanhouden, mocht er een briljant antwoord komen. 02:38:56.540 --> 02:38:57.049 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, 02:39:02.179 --> 02:39:04.530 align:middle line:82% position:46% size:100% gehoord de beraadslaging, constaterende dat het ministerie ter 02:39:04.649 --> 02:39:07.950 align:middle line:82% position:46% size:100% verduurzaming van de bouw de wens heeft de milieuprestatie van 02:39:08.069 --> 02:39:12.829 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwwerken te verlagen naar 0,5 in 2025; constaterende dat fabrikanten 02:39:13.069 --> 02:39:16.649 align:middle line:82% position:46% size:100% proberen de milieuprestatie van hun bouwproduct zo gunstig mogelijk voor 02:39:16.770 --> 02:39:20.308 align:middle line:82% position:46% size:100% te spiegelen waardoor greenwashing dreigt; verzoekt de regering de 02:39:20.429 --> 02:39:24.360 align:middle line:82% position:46% size:100% kwaliteit en hoeveelheid beschikbare data in het milieuprestatiestelsel 02:39:24.479 --> 02:39:29.280 align:middle line:82% position:46% size:100% te verbeteren en strikt toezicht te organiseren op de productkaarten en 02:39:29.399 --> 02:39:32.280 align:middle line:82% position:46% size:100% de kwaliteit van het milieuprestatiestelsel, en gaat over 02:39:32.399 --> 02:39:33.440 align:middle line:82% position:46% size:100% tot de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:39:33.559 --> 02:39:34.739 align:middle line:82% position:46% size:100% 103 (36200-VII). Deze motie wil ik nog even kort 02:39:34.860 --> 02:39:36.120 align:middle line:82% position:46% size:100% toelichten. We hadden net op zich een goed 02:39:36.239 --> 02:39:39.020 align:middle line:82% position:46% size:100% gesprek over hoe het op dit moment geregeld is. 02:39:39.530 --> 02:39:43.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp dat die Stichting Nationale Milieudatabase wordt 02:39:43.649 --> 02:39:47.459 align:middle line:82% position:46% size:100% gefinancierd vanuit het ministerie, alleen dat de gegevens die daarin 02:39:47.579 --> 02:39:51.259 align:middle line:82% position:46% size:100% worden geladen, wel degelijk van de sector zelf komen. 02:39:51.379 --> 02:39:56.828 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben op zoek naar een goede manier om ervoor te zorgen dat er voldoende 02:39:56.949 --> 02:39:58.418 align:middle line:82% position:46% size:100% controle is op de informatie die vanuit de sector 02:39:59.950 --> 02:40:01.750 align:middle line:82% position:46% size:100% bij deze stichting wordt aangeleverd, 02:40:03.819 --> 02:40:07.519 align:middle line:82% position:46% size:100% en dat er wordt gekeken of er informatie ontbreekt, of de 02:40:07.638 --> 02:40:11.469 align:middle line:82% position:46% size:100% informatie juist is en of er nog aanvullende zaken nodig zijn. 02:40:11.590 --> 02:40:14.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar ben ik naar op zoek en daarom dien ik deze motie alsnog in. 02:40:14.888 --> 02:40:17.319 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat er wel degelijk een tandje bij moet. 02:40:17.649 --> 02:40:22.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben benieuwd naar de reactie van de minister en of hij dat met ons 02:40:23.579 --> 02:40:25.360 align:middle line:82% position:46% size:100% eens is. Dank u wel. 02:40:25.599 --> 02:40:28.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zal sowieso een appreciatie van de minister op die laatste motie 02:40:28.489 --> 02:40:32.209 align:middle line:82% position:46% size:100% komen. Het woord is aan de heer Van Baarle 02:40:32.329 --> 02:40:34.542 align:middle line:82% position:46% size:100% van DENK. Dank u wel, voorzitter. 02:40:34.663 --> 02:40:36.739 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dank de minister voor zijn beantwoording. 02:40:36.860 --> 02:40:40.029 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister komt in de tweede termijn nog terug op mijn vraag over 02:40:41.290 --> 02:40:43.898 align:middle line:82% position:46% size:100% de rente op studieleningen en de weging daarvan bij het verstrekken 02:40:44.168 --> 02:40:45.279 align:middle line:82% position:46% size:100% van een hypotheek. 02:40:47.019 --> 02:40:50.929 align:middle line:82% position:46% size:100% De stellingname van de fractie van DENK is zodanig dat wij die weging 02:40:51.049 --> 02:40:52.270 align:middle line:82% position:46% size:100% niet moeten verhogen. 02:40:53.799 --> 02:40:56.088 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorafgaand aan de beantwoording van de minister dien ik daar alvast een 02:40:56.209 --> 02:40:59.299 align:middle line:82% position:46% size:100% motie over in. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:40:59.418 --> 02:41:02.030 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat de regering heeft besloten om de rente op 02:41:02.149 --> 02:41:04.610 align:middle line:82% position:46% size:100% studieleningen te verhogen; overwegende dat de verhoging van de 02:41:04.729 --> 02:41:08.209 align:middle line:82% position:46% size:100% rente op studieleningen invloed kan hebben op de weging die aan rente op 02:41:08.329 --> 02:41:11.168 align:middle line:82% position:46% size:100% studieleningen wordt toegekend in het kader van hypotheekverstrekking; 02:41:11.500 --> 02:41:14.149 align:middle line:82% position:46% size:100% van mening dat onze jongeren niet verder op achterstand mogen worden 02:41:14.270 --> 02:41:17.269 align:middle line:82% position:46% size:100% gezet op de woningmarkt; verzoekt de regering om te bewerkstelligen dat 02:41:17.388 --> 02:41:20.179 align:middle line:82% position:46% size:100% de weging die aan rente op studieleningen wordt toegekend in 02:41:20.299 --> 02:41:23.909 align:middle line:82% position:46% size:100% het kader van hypotheekverstrekking niet wordt verhoogd als gevolg van 02:41:24.030 --> 02:41:27.469 align:middle line:82% position:46% size:100% de verhoging van de rente op studieleningen, en gaat over tot de 02:41:27.590 --> 02:41:28.809 align:middle line:82% position:46% size:100% orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:41:28.930 --> 02:41:32.100 align:middle line:82% position:46% size:100% 104 (36200-VII). Mijn tweede motie gaat over de 02:41:32.620 --> 02:41:36.100 align:middle line:82% position:46% size:100% rentevrije hypotheken. Ik dank de minister voor zijn 02:41:36.489 --> 02:41:41.420 align:middle line:82% position:46% size:100% bereidheid om daarmee aan de slag te gaan en voor het feit dat hij op 02:41:41.540 --> 02:41:44.229 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn eerdere schreden is teruggekeerd in de beantwoording in 02:41:44.350 --> 02:41:48.649 align:middle line:82% position:46% size:100% dit debat. Ik heb waardering voor het feit dat 02:41:48.770 --> 02:41:50.950 align:middle line:82% position:46% size:100% hij nu wel bereid is om daar iets meer mee te doen. 02:41:52.299 --> 02:41:54.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou dat graag willen inkleuren met de volgende motie. 02:41:54.559 --> 02:41:57.290 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat een groep 02:41:57.409 --> 02:42:00.439 align:middle line:82% position:46% size:100% Nederlanders, vanwege bezwaren tegen rente of vanwege religieuze 02:42:00.558 --> 02:42:03.620 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegingen, geen gebruik wenst te maken van een conventionele 02:42:03.739 --> 02:42:07.418 align:middle line:82% position:46% size:100% hypotheek met rente; overwegende dat de Autoriteit Financiële Markten 02:42:07.539 --> 02:42:10.520 align:middle line:82% position:46% size:100% constateert dat Nederlanders met een migratieachtergrond bemoeilijkt 02:42:10.639 --> 02:42:13.190 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen worden in woningbezit vanwege het achterblijven van voldoende 02:42:13.309 --> 02:42:16.610 align:middle line:82% position:46% size:100% aanbod van rentevrije hypotheken; overwegende dat de AFM daarom 02:42:16.729 --> 02:42:19.700 align:middle line:82% position:46% size:100% adviseert om nader onderzoek te doen naar de belemmeringen bij en de 02:42:19.819 --> 02:42:23.870 align:middle line:82% position:46% size:100% behoefte aan rentevrije hypotheken; verzoekt de regering om onderzoek te 02:42:23.989 --> 02:42:26.569 align:middle line:82% position:46% size:100% doen naar de behoefte aan rentevrije alternatieven om woningbezit te 02:42:26.690 --> 02:42:29.899 align:middle line:82% position:46% size:100% realiseren en naar hoe belemmeringen om voldoende aanbod hiervan te 02:42:30.020 --> 02:42:32.779 align:middle line:82% position:46% size:100% realiseren kunnen worden weggenomen, en gaat over tot de orde van de dag. 02:42:32.898 --> 02:42:34.189 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 105 (36200-VII). 02:42:34.808 --> 02:42:37.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, meneer van Baarle. Dan is nu het woord aan mevrouw Van 02:42:37.668 --> 02:42:39.148 align:middle line:82% position:46% size:100% der Plas van BBB. 02:42:41.049 --> 02:42:43.809 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. Voor ik mijn moties indien, wil ik 02:42:44.168 --> 02:42:46.759 align:middle line:82% position:46% size:100% de minister nog vragen naar de isolatievoucher. 02:42:46.879 --> 02:42:51.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben blij dat dit in een soort lokale aanpak komt, maar ik zou wel 02:42:51.319 --> 02:42:55.988 align:middle line:82% position:46% size:100% graag iets gedetailleerder willen weten hoe dat vormgegeven gaat 02:42:56.200 --> 02:42:58.989 align:middle line:82% position:46% size:100% worden. Daar zou ik graag nog een antwoord 02:42:59.319 --> 02:43:02.260 align:middle line:82% position:46% size:100% op krijgen. Dan heb ik wat moties. 02:43:02.379 --> 02:43:05.360 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat Nederland kampt 02:43:05.479 --> 02:43:08.750 align:middle line:82% position:46% size:100% met een historisch woningentekort en huizenprijzen voor veel mensen 02:43:08.870 --> 02:43:12.709 align:middle line:82% position:46% size:100% onbetaalbaar zijn; constaterende dat de ongekend strenge stikstofregels 02:43:12.829 --> 02:43:15.739 align:middle line:82% position:46% size:100% versnelde woningbouw verhinderen; verzoekt de regering tijdelijk 02:43:15.860 --> 02:43:19.000 align:middle line:82% position:46% size:100% spoedwoningbouw aan te merken als dwingende reden van openbaar belang 02:43:19.209 --> 02:43:21.620 align:middle line:82% position:46% size:100% om af te wijken van de stikstofwetgeving, en gaat over tot 02:43:21.739 --> 02:43:22.599 align:middle line:82% position:46% size:100% de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:43:22.718 --> 02:43:24.950 align:middle line:82% position:46% size:100% 106 (36200-VII). De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:43:25.069 --> 02:43:28.280 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat het beoogde doel van het kabinet om jaarlijks 100.000 02:43:28.399 --> 02:43:31.549 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen te realiseren de komende jaren volgens de minister nog niet 02:43:31.668 --> 02:43:35.269 align:middle line:82% position:46% size:100% realistisch is; constaterende dat veel jongeren en andere starters 02:43:35.388 --> 02:43:38.329 align:middle line:82% position:46% size:100% geen woning kunnen vinden; overwegende dat veel bouwprojecten 02:43:38.450 --> 02:43:41.420 align:middle line:82% position:46% size:100% een lange voorbereidingstijd vergen; overwegende dat tijdelijke 02:43:41.540 --> 02:43:44.888 align:middle line:82% position:46% size:100% huisvestingsvormen op korte termijn wel in te zetten zijn; overwegende 02:43:45.009 --> 02:43:47.588 align:middle line:82% position:46% size:100% dat veel gemeenten dit middel niet inzetten vanwege mogelijke 02:43:48.700 --> 02:43:52.250 align:middle line:82% position:46% size:100% exploitatierisico's; verzoekt het kabinet om voor 1 februari met een 02:43:52.370 --> 02:43:55.870 align:middle line:82% position:46% size:100% plan van aanpak te komen en te onderzoeken hoe gemeenten die in 02:43:56.709 --> 02:43:59.840 align:middle line:82% position:46% size:100% 2023 minimaal 100 tijdelijke huisvestingsunits beschikbaar 02:43:59.959 --> 02:44:03.200 align:middle line:82% position:46% size:100% stellen voor bewoning, een financiële premie en/of garantie kan 02:44:03.319 --> 02:44:05.367 align:middle line:82% position:46% size:100% worden verstrekt om de exploitatierisico's sterk te 02:44:05.486 --> 02:44:07.399 align:middle line:82% position:46% size:100% beperken, en gaat over tot de orde van de dag. 02:44:07.520 --> 02:44:08.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 107 (36200-VII). 02:44:09.429 --> 02:44:12.559 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat de koopkracht aan 02:44:12.680 --> 02:44:14.888 align:middle line:82% position:46% size:100% het verslechteren is en energierekeningen stijgen; 02:44:15.308 --> 02:44:17.870 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat het aanpassen van de huurtoeslag met de normhuur 02:44:17.989 --> 02:44:21.280 align:middle line:82% position:46% size:100% negatieve effecten gaat hebben op 500.000 tot 700.000 huishoudens; 02:44:21.700 --> 02:44:23.989 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat de negatieve effecten van de wijziging in de 02:44:24.110 --> 02:44:26.583 align:middle line:82% position:46% size:100% huurtoeslag boven op de stijgende energierekeningen en dalende 02:44:26.702 --> 02:44:29.408 align:middle line:82% position:46% size:100% koopkracht de financiële kwetsbaarheid nog meer zal doen 02:44:29.649 --> 02:44:32.388 align:middle line:82% position:46% size:100% laten toenemen; overwegende dat de bestaanszekerheid van 02:44:32.509 --> 02:44:34.728 align:middle line:82% position:46% size:100% honderdduizenden gezinnen in het geding kan komen; verzoekt het 02:44:34.849 --> 02:44:38.246 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet om de normhuur niet te implementeren en de huurtoeslag te 02:44:38.367 --> 02:44:40.790 align:middle line:82% position:46% size:100% laten zoals die nu is, en gaat over tot de orde van de dag. 02:44:40.909 --> 02:44:41.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 108 (36200-VII). 02:44:42.338 --> 02:44:45.338 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat de regering vanaf 02:44:46.129 --> 02:44:49.099 align:middle line:82% position:46% size:100% 2026 hybride warmtepompen verplicht wil stellen voor het verwarmen van 02:44:49.218 --> 02:44:52.159 align:middle line:82% position:46% size:100% woningen; constaterende dat een prijsplafond is ingesteld voor 02:44:52.280 --> 02:44:55.250 align:middle line:82% position:46% size:100% komend jaar, waarbij geen rekening gehouden wordt met de hogere 02:44:55.370 --> 02:44:58.308 align:middle line:82% position:46% size:100% elektriciteitskosten bij warmtepompen; overwegende dat 02:44:58.429 --> 02:45:01.129 align:middle line:82% position:46% size:100% burgers met een hybride warmtepomp daarom hun warmtepomp uit gaan 02:45:01.250 --> 02:45:04.430 align:middle line:82% position:46% size:100% zetten en toch op gas gaan stoken; overwegende dat we het gebruik van 02:45:04.549 --> 02:45:07.469 align:middle line:82% position:46% size:100% gas willen ontmoedigen; verzoekt de regering om de verplichtstelling van 02:45:07.590 --> 02:45:10.250 align:middle line:82% position:46% size:100% warmtepompen tot nader order uit te stellen, en gaat over tot de orde 02:45:10.370 --> 02:45:10.930 align:middle line:82% position:46% size:100% van de dag. Zij krijgt nr. 02:45:11.049 --> 02:45:11.149 align:middle line:82% position:46% size:100% 109 (36200-VII). 02:45:13.088 --> 02:45:13.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De laatste. 02:45:16.239 --> 02:45:18.979 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat het natuurproject 02:45:19.100 --> 02:45:21.760 align:middle line:82% position:46% size:100% op het droge deel van de Oostvaardersplassen is mislukt; 02:45:22.120 --> 02:45:25.040 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat we in Nederland veel woningen moeten bouwen; overwegende 02:45:25.159 --> 02:45:29.479 align:middle line:82% position:46% size:100% dat zowel de VN, de Wereldgezondheidsorganisatie WHO als 02:45:29.600 --> 02:45:32.329 align:middle line:82% position:46% size:100% het Rode Kruis alarm slaan over voedselschaarste en Nederland 02:45:32.450 --> 02:45:35.388 align:middle line:82% position:46% size:100% voedselland bij uitstek is; overwegende dat we dus moeten 02:45:35.509 --> 02:45:39.338 align:middle line:82% position:46% size:100% voorkomen om vruchtbare landbouwgrond in te leveren; 02:45:39.849 --> 02:45:42.769 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat het gebied bij de Oostvaardersplassen oorspronkelijk 02:45:42.888 --> 02:45:46.579 align:middle line:82% position:46% size:100% bedoeld was als industrieterrein en de overheid al eigenaar is van de 02:45:46.700 --> 02:45:50.450 align:middle line:82% position:46% size:100% grond; verzoekt het kabinet nog in het eerste kwartaal van 2023 te 02:45:50.569 --> 02:45:55.459 align:middle line:82% position:46% size:100% onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om bij de Oostvaardersplassen 02:45:55.579 --> 02:45:57.920 align:middle line:82% position:46% size:100% een duurzame stad te bouwen, en gaat over tot de orde van de dag. 02:45:58.040 --> 02:45:58.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 110 (36200-VII). 02:45:58.250 --> 02:46:00.493 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. Dank u wel voor de vijf moties, 02:46:00.612 --> 02:46:04.299 align:middle line:82% position:46% size:100% mevrouw Van der Plas. Tot slot, de heer Van Haga. 02:46:06.250 --> 02:46:09.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. De Kamer, gehoord de beraadslaging, 02:46:09.770 --> 02:46:11.929 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat er vanuit verschillende departementen een 02:46:12.049 --> 02:46:15.069 align:middle line:82% position:46% size:100% enorme hoeveelheid maatregelen wordt uitgerold over de vastgoedmarkt; 02:46:15.250 --> 02:46:17.989 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat het van belang is om te weten wat deze maatregelen in 02:46:18.110 --> 02:46:20.599 align:middle line:82% position:46% size:100% combinatie voor effect hebben; verzoekt de regering om te 02:46:20.718 --> 02:46:23.809 align:middle line:82% position:46% size:100% onderzoeken wat het effect is van de stapeling van al deze maatregelen op 02:46:23.930 --> 02:46:26.540 align:middle line:82% position:46% size:100% de investeringsbereidheid, de bouwbereidheid, de 02:46:26.659 --> 02:46:30.079 align:middle line:82% position:46% size:100% beleggingsvermogens en de zekerheden van de banken en andere financiers, 02:46:30.200 --> 02:46:31.479 align:middle line:82% position:46% size:100% en gaat over tot de orde van de dag. Zij krijgt nr. 02:46:31.600 --> 02:46:31.700 align:middle line:82% position:46% size:100% 111 (36200-VII). 02:46:34.149 --> 02:46:37.099 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat er sprake is van 02:46:37.218 --> 02:46:40.100 align:middle line:82% position:46% size:100% een enorme wooncrisis; overwegende dat een crisis vraagt om snelle en 02:46:40.219 --> 02:46:43.189 align:middle line:82% position:46% size:100% effectieve oplossingen; verzoekt de regering woningdelen landelijk te 02:46:43.308 --> 02:46:45.200 align:middle line:82% position:46% size:100% stimuleren, en gaat over tot de orde van de dag. 02:46:45.319 --> 02:46:45.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 112 (36200-VII). 02:46:46.959 --> 02:46:49.860 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat de WOZ-cap een 02:46:49.979 --> 02:46:53.260 align:middle line:82% position:46% size:100% disproportionele inbreuk op het eigendomsrecht is; overwegende dat 02:46:53.379 --> 02:46:56.780 align:middle line:82% position:46% size:100% door de WOZ-cap veel ondernemers hun pensioenbeleggingen zien verdampen; 02:46:57.200 --> 02:46:59.399 align:middle line:82% position:46% size:100% overwegende dat de WOZ-cap waarschijnlijk geen stand gaat 02:46:59.520 --> 02:47:02.129 align:middle line:82% position:46% size:100% houden bij de rechter; verzoekt de regering de WOZ-cap zo spoedig 02:47:02.250 --> 02:47:04.558 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijk aan te passen, en gaat over tot de orde van de dag. 02:47:04.679 --> 02:47:05.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 113 (36200-VII). 02:47:05.370 --> 02:47:06.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was het, voorzitter. 02:47:08.899 --> 02:47:11.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie nog enkele interrupties. De heer Boulakjar. 02:47:12.138 --> 02:47:14.469 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel kort. Ik werd getriggerd door de WOZ-cap 02:47:14.590 --> 02:47:19.879 align:middle line:82% position:46% size:100% en het feit dat ondernemers naar de rechter zouden gaan. 02:47:21.620 --> 02:47:23.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Klopt het dat de heer Van Haga onderdeel is van 02:47:25.229 --> 02:47:30.059 align:middle line:82% position:46% size:100% een van die partijen en mede een rechtszaak gaat indienen tegen die 02:47:32.099 --> 02:47:36.459 align:middle line:82% position:46% size:100% WOZ-cap? Nou, er is een stichting met de naam 02:47:37.388 --> 02:47:42.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Fairhuur. Inderdaad, dat is leuk gevonden; het 02:47:42.379 --> 02:47:46.000 align:middle line:82% position:46% size:100% is nu al bekend. Die stichting gaat procederen namens 02:47:47.209 --> 02:47:49.819 align:middle line:82% position:46% size:100% alle ondernemers. Dat zijn er 2 miljoen, waarvan 02:47:50.209 --> 02:47:53.180 align:middle line:82% position:46% size:100% 800.000 hun pensioen hebben geregeld via vastgoed. 02:47:53.599 --> 02:47:58.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij worden allemaal getroffen door de nieuwe regels omtrent de WOZ-cap, 02:47:58.200 --> 02:48:02.040 align:middle line:82% position:46% size:100% wat nog erger wordt als straks ook de regulering van de middenhuur 02:48:02.159 --> 02:48:02.780 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt ingevoerd. 02:48:05.649 --> 02:48:08.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Die stichting procedeert en als daar een uitspraak op komt, dan zal 02:48:08.879 --> 02:48:12.159 align:middle line:82% position:46% size:100% iedereen — die 800.000 investeerders dus — daar baat bij hebben. 02:48:12.700 --> 02:48:16.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Beantwoordt dat uw vraag? Vorige week hebben we een beetje een 02:48:16.149 --> 02:48:17.399 align:middle line:82% position:46% size:100% ongemakkelijke discussie gehad 02:48:18.899 --> 02:48:22.568 align:middle line:82% position:46% size:100% over de vraag of het verstandig was om bepaalde uitlatingen of oproepen 02:48:22.689 --> 02:48:24.280 align:middle line:82% position:46% size:100% te doen. Ik vind het nu zelf ook een beetje 02:48:24.399 --> 02:48:26.068 align:middle line:82% position:46% size:100% ongemakkelijk worden. Het is verder niks persoonlijks, 02:48:27.000 --> 02:48:31.849 align:middle line:82% position:46% size:100% maar dat de heer Van Haga als Kamerlid straks onderdeel is van een 02:48:31.968 --> 02:48:32.769 align:middle line:82% position:46% size:100% rechtszaak tegen 02:48:34.450 --> 02:48:36.549 align:middle line:82% position:46% size:100% het kabinetsbeleid, kan ik even 02:48:38.808 --> 02:48:43.110 align:middle line:82% position:46% size:100% niet rijmen. Nou ja, de discussie vorige week 02:48:43.229 --> 02:48:45.729 align:middle line:82% position:46% size:100% werd niet door mij opgestart. Ik voelde me ook helemaal niet 02:48:45.850 --> 02:48:48.559 align:middle line:82% position:46% size:100% ongemakkelijk. Ik ben niet onderdeel van een 02:48:49.338 --> 02:48:52.010 align:middle line:82% position:46% size:100% rechtszaak. Maar ik blijf bij het feit dat het 02:48:52.370 --> 02:48:56.069 align:middle line:82% position:46% size:100% van belang is dat er mensen in de Kamer zitten die met hun poten in de 02:48:56.190 --> 02:48:58.699 align:middle line:82% position:46% size:100% modder staan. Ik denk dat dat goed is. 02:49:00.290 --> 02:49:02.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het leuk dat een aantal mensen, voornamelijk van de linkse 02:49:02.819 --> 02:49:04.579 align:middle line:82% position:46% size:100% partijen, gaan lachen. Je ziet het steeds vaker: je 02:49:05.209 --> 02:49:09.066 align:middle line:82% position:46% size:100% studeert, je wordt persoonlijk medewerker of beleidsmedewerker en 02:49:09.185 --> 02:49:11.909 align:middle line:82% position:46% size:100% daarna word je Kamerlid en ga je vertellen hoe de wereld in elkaar 02:49:12.030 --> 02:49:13.739 align:middle line:82% position:46% size:100% zit. Dat kan — ik heb daar alle respect 02:49:13.860 --> 02:49:20.159 align:middle line:82% position:46% size:100% voor — maar mijn partij, BVNL, staat voor mensen die uit het werkzame 02:49:20.280 --> 02:49:21.389 align:middle line:82% position:46% size:100% bestaan komen. Dat zijn gewoon hardwerkende 02:49:21.510 --> 02:49:25.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Nederlanders, die hier komen meedoen en hun sociale dienstplicht doen. 02:49:25.968 --> 02:49:27.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, ik houd helemaal niet op. 02:49:28.739 --> 02:49:32.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is een grote tendens — je ziet dat ook in dit kabinet — dat 02:49:33.049 --> 02:49:35.899 align:middle line:82% position:46% size:100% functies en competenties niet aan elkaar worden gekoppeld. 02:49:36.069 --> 02:49:38.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stel dat voor. Ik denk dat het juist heel goed is 02:49:38.718 --> 02:49:41.270 align:middle line:82% position:46% size:100% om functies en competenties aan elkaar te koppelen. 02:49:41.389 --> 02:49:44.849 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou fantastisch zijn. Ik nodig iedereen uit om eerst een 02:49:44.968 --> 02:49:48.540 align:middle line:82% position:46% size:100% baan te nemen of te gaan ondernemen. En als je dat allemaal hebt gedaan 02:49:48.659 --> 02:49:52.350 align:middle line:82% position:46% size:100% en als je wat ervaring hebt opgedaan, ga dan hier de anderen 02:49:52.469 --> 02:49:53.500 align:middle line:82% position:46% size:100% vertellen hoe de wereld in elkaar zit. 02:49:53.620 --> 02:49:56.709 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed, laten we er wel een beetje voor waken dat we niet gaan herhalen 02:49:56.829 --> 02:49:59.639 align:middle line:82% position:46% size:100% wat we vorige week al hebben gezegd. Ik zag dat de heer Geurts nog wilde 02:49:59.760 --> 02:50:01.450 align:middle line:82% position:46% size:100% interrumperen. Ik wilde hier helemaal niet op 02:50:01.569 --> 02:50:03.129 align:middle line:82% position:46% size:100% reageren. Eigenlijk wil ik het nog steeds 02:50:03.250 --> 02:50:06.179 align:middle line:82% position:46% size:100% niet, maar ik vind het wel typerend als je het niet ongemakkelijk vind. 02:50:07.489 --> 02:50:11.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is een persoon die ook geleerd en ondernomen heeft. 02:50:13.040 --> 02:50:16.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Ga me de les niet lezen, zou ik tegen de heer Van Haga willen 02:50:16.290 --> 02:50:17.280 align:middle line:82% position:46% size:100% zeggen. Maar dat was mijn interruptie 02:50:17.399 --> 02:50:20.489 align:middle line:82% position:46% size:100% helemaal niet. Ik wilde graag een administratieve 02:50:20.610 --> 02:50:22.759 align:middle line:82% position:46% size:100% wijziging op een motie doen, als dat kan. 02:50:23.058 --> 02:50:24.889 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie over wooncoöperaties, de motie op stuk nr. 02:50:25.010 --> 02:50:27.120 align:middle line:82% position:46% size:100% 94, wordt medeondertekend door de heer Grinwis van de ChristenUnie. 02:50:27.239 --> 02:50:29.469 align:middle line:82% position:46% size:100% Het was een omissie van mijn kant. Waarvan akte. 02:50:30.899 --> 02:50:35.218 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zal opgenomen worden. Jullie zijn heel productief geweest. 02:50:35.879 --> 02:50:40.139 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn 33 moties ingediend en we hadden al 7 amendementen. 02:50:40.829 --> 02:50:45.489 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister gaf aan dat hij tegelijk met ons de dinerpauze wil houden. 02:50:45.610 --> 02:50:47.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stel voor dat we 02:50:50.668 --> 02:50:56.620 align:middle line:82% position:46% size:100% rond 19.50 uur weer in deze zaal zijn om te beginnen met de tweede 02:50:56.739 --> 02:50:58.420 align:middle line:82% position:46% size:100% termijn. Volgens mij kunnen we dan ver voor 02:50:58.540 --> 02:51:03.280 align:middle line:82% position:46% size:100% de geplande eindtijd alles afronden. Er is nog een fotomoment met de heer 02:51:03.399 --> 02:51:06.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Boulakjar en de minister, maar daar hoeft de rest van de leden niet bij 02:51:06.399 --> 02:51:08.159 align:middle line:82% position:46% size:100% te zijn. De vergadering wordt van 19.09 uur 02:51:08.370 --> 02:51:08.819 align:middle line:82% position:46% size:100% tot 20.00 uur geschorst. 03:42:18.879 --> 03:42:24.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Welkom terug bij de tweede termijn van de minister. 03:42:24.459 --> 03:42:28.879 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister zal de 33 moties en 7 amendementen appreciëren. 03:42:29.000 --> 03:42:31.849 align:middle line:82% position:46% size:100% Wellicht komen er tot slot nog enkele stichtelijke woorden, maar 03:42:31.968 --> 03:42:35.058 align:middle line:82% position:46% size:100% dat zullen we ervaren. Ik denk dat we met z'n allen de 03:42:35.179 --> 03:42:38.600 align:middle line:82% position:46% size:100% grote ambitie hebben om toch ruim voor de eindtijd klaar te zijn. 03:42:38.719 --> 03:42:41.918 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we erop inzetten dat het in ieder geval ergens tussen 20.00 uur 03:42:42.039 --> 03:42:45.459 align:middle line:82% position:46% size:100% en 20.59 uur eindigt. Dus de acht in de klok! 03:42:46.918 --> 03:42:47.209 align:middle line:82% position:46% size:100% Acht 03:42:49.030 --> 03:42:52.950 align:middle line:82% position:46% size:100% voor tien … Neenee, het is nu 20.01 uur. 03:42:53.069 --> 03:42:55.769 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou toch wensen dat we hier over een uur niet meer zitten. 03:42:55.888 --> 03:42:58.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wat ik zeg. Het woord is aan de minister. 03:42:58.290 --> 03:43:01.190 align:middle line:82% position:46% size:100% U begint met de moties, neem ik aan? Voorzitter. 03:43:01.309 --> 03:43:02.959 align:middle line:82% position:46% size:100% Het arrangement is aldus. Ik begin met de vragen. 03:43:03.079 --> 03:43:05.789 align:middle line:82% position:46% size:100% O, er zijn ook nog wat vragen. Eerst komen de antwoorden daarop. 03:43:05.908 --> 03:43:07.918 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, exact. Daarna ga ik verder met de 03:43:08.039 --> 03:43:10.939 align:middle line:82% position:46% size:100% amendementen en vervolgens met de 33 moties. 03:43:11.058 --> 03:43:14.929 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft een productieve dag gehad. Ik wil het in die volgorde doen en 03:43:15.049 --> 03:43:17.000 align:middle line:82% position:46% size:100% begin dus met de vragen zoals die zijn gesteld. 03:43:17.120 --> 03:43:19.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Natuurlijk begin ik met de vraag van mevrouw Van Esch over het aantal 03:43:19.549 --> 03:43:22.520 align:middle line:82% position:46% size:100% recreatiewoningen. Wij weten dat op dit moment 03:43:22.639 --> 03:43:25.489 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenlijk onvoldoende. Of er sprake is van een 03:43:25.610 --> 03:43:29.260 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijke groei van het bouwen in of nabij Natura 2000-gebieden 03:43:29.379 --> 03:43:34.088 align:middle line:82% position:46% size:100% weten wij op dit moment onvoldoende. Op basis van geldende wetgeving is 03:43:34.209 --> 03:43:36.950 align:middle line:82% position:46% size:100% het alleen mogelijk om te bouwen in Natura 2000-gebieden als er sprake 03:43:37.069 --> 03:43:39.709 align:middle line:82% position:46% size:100% is van een groot openbaar belang. Het is dus niet zo goed voorstelbaar 03:43:39.829 --> 03:43:42.559 align:middle line:82% position:46% size:100% dat dit recreatie zou zijn. Hoewel ik recreatie erg belangrijk 03:43:42.680 --> 03:43:46.029 align:middle line:82% position:46% size:100% vind, is dat geen groot openbaar belang of zo. 03:43:46.479 --> 03:43:48.829 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is wel mogelijk om te bouwen in aanpalende gebieden, de 03:43:48.950 --> 03:43:49.809 align:middle line:82% position:46% size:100% overgangsgebieden. 03:43:53.870 --> 03:43:55.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zou dus zo kunnen zijn dat het daar met name gebeurt. 03:43:55.959 --> 03:43:59.309 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorwaarde is natuurlijk wel dat er sprake is van een natuurvergunning, 03:43:59.430 --> 03:44:01.860 align:middle line:82% position:46% size:100% die de provincies afgeven. Dan moet het ook nog eens passen bij 03:44:01.979 --> 03:44:03.290 align:middle line:82% position:46% size:100% het gemeentelijk en provinciaal beleid. 03:44:03.838 --> 03:44:06.399 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook dat maakt het niet makkelijk voorstelbaar dat dit om hele grote 03:44:06.520 --> 03:44:08.290 align:middle line:82% position:46% size:100% aantallen zou gaan. Maar het belangrijkste is dat we het 03:44:08.409 --> 03:44:10.010 align:middle line:82% position:46% size:100% onvoldoende weten. Dat is precies de reden dat we het 03:44:10.129 --> 03:44:13.809 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten gaan monitoren. Daarom brengen we het ook onder in 03:44:13.930 --> 03:44:16.269 align:middle line:82% position:46% size:100% de monitor landelijk gebied. Daar kom ik graag in uw richting op 03:44:16.388 --> 03:44:16.558 align:middle line:82% position:46% size:100% terug. 03:44:22.009 --> 03:44:25.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook in mijn motie geef ik aan dat er al onderzoek geweest is, waaronder 03:44:26.069 --> 03:44:29.790 align:middle line:82% position:46% size:100% van de Rijksuniversiteit Groningen. Ook Pointer, een 03:44:29.909 --> 03:44:32.148 align:middle line:82% position:46% size:100% onderzoeksjournalistiek programma, heeft er onderzoek naar gedaan. 03:44:34.250 --> 03:44:39.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij geven aan dat zelfs als het niet heel veel zou zijn, elk bouwwerk dat 03:44:39.989 --> 03:44:44.838 align:middle line:82% position:46% size:100% je bouwt in een Natura 2000-gebied wettelijk gezien niet is toegestaan. 03:44:45.620 --> 03:44:48.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag me wel af in hoeverre we niet nu al 03:44:50.450 --> 03:44:55.129 align:middle line:82% position:46% size:100% … We krijgen hier een aantal feiten gepresenteerd, ook vanuit een 03:44:55.280 --> 03:44:56.898 align:middle line:82% position:46% size:100% universiteit die daar onderzoek naar heeft gedaan. 03:44:57.079 --> 03:45:01.228 align:middle line:82% position:46% size:100% Het voelt voor mij toch net iets te veel als het vooruitschuiven van 03:45:01.349 --> 03:45:05.429 align:middle line:82% position:46% size:100% feiten die we nu al hier krijgen. Ik zou nog een keer de minister 03:45:05.549 --> 03:45:09.509 align:middle line:82% position:46% size:100% willen vragen om op z'n minst de provincies, die gaan over het 03:45:09.629 --> 03:45:10.909 align:middle line:82% position:46% size:100% afgeven van de vergunningen, 03:45:13.638 --> 03:45:16.909 align:middle line:82% position:46% size:100% op te roepen om nog eens even goed te kijken naar de vergunningen die 03:45:17.030 --> 03:45:23.287 align:middle line:82% position:46% size:100% worden afgegeven en om daarbij conform de landelijke wetgeving te 03:45:23.406 --> 03:45:25.139 align:middle line:82% position:46% size:100% handelen. Dat is eigenlijk mijn grootste 03:45:25.260 --> 03:45:28.299 align:middle line:82% position:46% size:100% verzoek voor nu. Dat snap ik. 03:45:30.399 --> 03:45:33.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar mijn punt is dat we het sowieso betrekken bij de aanpak 03:45:33.759 --> 03:45:36.129 align:middle line:82% position:46% size:100% vakantieparken, waar mevrouw Beckerman mij toe heeft verleid. 03:45:36.759 --> 03:45:37.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dat doen we sowieso. 03:45:39.790 --> 03:45:43.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Sowieso vinden we zelf ook dat die monitor goed moet worden 03:45:45.519 --> 03:45:46.519 align:middle line:82% position:46% size:100% vormgegeven. Ah, ondertussen word ik 03:45:49.838 --> 03:45:50.860 align:middle line:82% position:46% size:100% ook nog gebeld! 03:45:54.040 --> 03:45:57.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar goed, ik betrek het dus sowieso bij de monitor. 03:45:59.379 --> 03:46:02.388 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil voor mezelf een goed beeld kunnen vormen of het daadwerkelijk 03:46:02.509 --> 03:46:06.349 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de orde is, eigenlijk om de reden die u zegt: in Natura 03:46:06.468 --> 03:46:09.399 align:middle line:82% position:46% size:100% 2000-gebied bouwen zou eigenlijk niet mogelijk moeten zijn. 03:46:09.520 --> 03:46:10.119 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt mij 03:46:11.709 --> 03:46:13.819 align:middle line:82% position:46% size:100% geen ontwikkeling die kan hebben plaatsgevonden in de afgelopen 03:46:13.940 --> 03:46:16.360 align:middle line:82% position:46% size:100% periode. Nou, we gaan dat dus goed monitoren 03:46:16.479 --> 03:46:19.599 align:middle line:82% position:46% size:100% en betrekken bij de aanpak die we op dit moment aan het voorbereiden zijn 03:46:19.929 --> 03:46:21.338 align:middle line:82% position:46% size:100% op de recreatieparken. 03:46:22.838 --> 03:46:26.808 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Geurts vraagt naar de uitvoering van de motie-Heerma uit 03:46:26.929 --> 03:46:29.599 align:middle line:82% position:46% size:100% 03:46:29.718 --> 03:46:33.739 align:middle line:82% position:46% size:100% subsidie die indertijd is ingesteld. Er is voor 102 complexen subsidie 03:46:33.860 --> 03:46:36.689 align:middle line:82% position:46% size:100% verleend. Zestien subsidieaanvragen zijn nog 03:46:36.808 --> 03:46:38.959 align:middle line:82% position:46% size:100% in behandeling. 30 november sluit het loket. 03:46:40.360 --> 03:46:42.689 align:middle line:82% position:46% size:100% Het ontwikkelen van de regeling was overigens heel complex, onder andere 03:46:42.808 --> 03:46:46.349 align:middle line:82% position:46% size:100% vanwege staatssteun, maar het is dus wel gelukt en er is dus behoorlijk 03:46:46.468 --> 03:46:47.209 align:middle line:82% position:46% size:100% voor gebouwd. 03:46:48.899 --> 03:46:51.600 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Baarle vroeg naar de weging van de studielening. 03:46:51.719 --> 03:46:55.509 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister van OCW zal rond 21 november — rónd 21 november; dat 03:46:55.629 --> 03:46:59.370 align:middle line:82% position:46% size:100% vind ik grappig — uw Kamer informeren over de studieleningen en 03:46:59.489 --> 03:47:02.563 align:middle line:82% position:46% size:100% de weging daarvan. In die brief wordt mede ingegaan op 03:47:02.683 --> 03:47:06.590 align:middle line:82% position:46% size:100% het verzoek tijdens het ordedebat van 18 oktober van het lid Kuzu 03:47:07.319 --> 03:47:10.299 align:middle line:82% position:46% size:100% namens het lid Van Baarle om een brief over het bericht van DUO aan 03:47:10.418 --> 03:47:13.388 align:middle line:82% position:46% size:100% studenten waarin wordt vermeld dat studenten vanaf 2023 weer rente over 03:47:13.509 --> 03:47:17.058 align:middle line:82% position:46% size:100% hun studieschuld gaan betalen. In algemene zin is de impact van de 03:47:17.179 --> 03:47:18.889 align:middle line:82% position:46% size:100% wegingsfactor op de leenruimte beperkt. 03:47:19.010 --> 03:47:22.978 align:middle line:82% position:46% size:100% Die wegingsfactor is zo laag als mogelijk, maar — dat zult u met mij 03:47:23.110 --> 03:47:27.290 align:middle line:82% position:46% size:100% eens zijn — moet ook niet leiden tot overcreditering, want daarmee help 03:47:27.409 --> 03:47:31.838 align:middle line:82% position:46% size:100% je mensen eigenlijk niet. Op 21 november komt er dus een brief 03:47:31.959 --> 03:47:33.389 align:middle line:82% position:46% size:100% met nadere duidelijkheid. 03:47:37.759 --> 03:47:39.915 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Minhas vraagt: weet de minister hoeveel projecten er bij de 03:47:40.036 --> 03:47:42.218 align:middle line:82% position:46% size:100% Raad van State liggen? Ook dat weet ik niet, want dat houd 03:47:42.338 --> 03:47:44.360 align:middle line:82% position:46% size:100% ik zelf niet bij. Dat houdt de Raad van State bij. 03:47:45.870 --> 03:47:48.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat we wel hebben gedaan, zowel ten aanzien van de energieprojecten als 03:47:48.700 --> 03:47:50.799 align:middle line:82% position:46% size:100% ten aanzien van de woningbouwprojecten, is dat we 03:47:50.918 --> 03:47:53.829 align:middle line:82% position:46% size:100% aanvullende financiële middelen hebben doen toekomen aan de Raad van 03:47:53.950 --> 03:47:57.238 align:middle line:82% position:46% size:100% State om daarmee meer capaciteit op te bouwen om zaken af te doen. 03:47:57.780 --> 03:47:59.979 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel terecht zegt u dat geld natuurlijk niet de enige oplossing 03:48:00.100 --> 03:48:03.159 align:middle line:82% position:46% size:100% is, want vervolgens gaat het dan weer over het kunnen vinden van 03:48:03.280 --> 03:48:06.780 align:middle line:82% position:46% size:100% mensen om de vacatures te vervullen en dat valt natuurlijk niet mee. 03:48:06.959 --> 03:48:10.488 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn wel bezig met een plan van aanpak voor het versnellen van de 03:48:10.829 --> 03:48:13.680 align:middle line:82% position:46% size:100% procedures. Daarbij maken we een onderscheid 03:48:13.799 --> 03:48:17.200 align:middle line:82% position:46% size:100% tussen de planfase, de besluitvormingsfase en de bezwaar en 03:48:17.319 --> 03:48:19.420 align:middle line:82% position:46% size:100% beroepsfase. De meeste winst is overigens te 03:48:19.540 --> 03:48:21.329 align:middle line:82% position:46% size:100% boeken in de planfase. Ik hoop 03:48:24.530 --> 03:48:26.886 align:middle line:82% position:46% size:100% eind november of begin december terug te komen op dat plan van 03:48:27.005 --> 03:48:28.399 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpak in uw richting. 03:48:31.388 --> 03:48:35.478 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer De Groot vraagt hoe om te gaan met de oude voorraad of de 03:48:35.599 --> 03:48:38.440 align:middle line:82% position:46% size:100% bestaande voorraad voor wat betreft de verduurzaming en de middenhuur. 03:48:40.808 --> 03:48:43.280 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben een aantal factoren in ogenschouw te nemen bij de 03:48:43.399 --> 03:48:45.530 align:middle line:82% position:46% size:100% regulering van de middenhuur, allereerst de omvang van het 03:48:45.649 --> 03:48:48.439 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuursegment. Als je reguleert op een manier 03:48:48.558 --> 03:48:53.138 align:middle line:82% position:46% size:100% waarop er heel veel woningen niet onder de regulering vallen, is 03:48:53.259 --> 03:48:55.700 align:middle line:82% position:46% size:100% vervolgens het segment te gering. Je moet dus de omvang van de 03:48:55.819 --> 03:48:57.759 align:middle line:82% position:46% size:100% middenhuur goed in de gaten houden. Twee is dat de regeling 03:48:57.909 --> 03:48:59.639 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijk huurders moet beschermen, want daar doe je het 03:48:59.950 --> 03:49:01.599 align:middle line:82% position:46% size:100% voor. Drie is dat je de 03:49:01.718 --> 03:49:04.229 align:middle line:82% position:46% size:100% investeringsbereidheid wel overeind wilt houden. 03:49:04.350 --> 03:49:07.329 align:middle line:82% position:46% size:100% Je wilt namelijk meer middenhuur en dat betekent dat je investeerders 03:49:07.450 --> 03:49:09.489 align:middle line:82% position:46% size:100% nodig zult hebben. Vier is dat je het tempo van de 03:49:09.610 --> 03:49:13.120 align:middle line:82% position:46% size:100% verduurzaming overeind wilt houden. Dat betekent een vergroening van het 03:49:14.838 --> 03:49:16.450 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaardingsstelsel. U heeft er helemaal gelijk in dat je 03:49:16.729 --> 03:49:17.359 align:middle line:82% position:46% size:100% als je 03:49:18.950 --> 03:49:21.959 align:middle line:82% position:46% size:100% vergroeningsstrafpunten en -bonuspunten zeg maar in het WWS zo 03:49:22.079 --> 03:49:26.638 align:middle line:82% position:46% size:100% vormgeeft dat iedereen met een oude voorraad er enorm van langs krijgt 03:49:27.030 --> 03:49:30.879 align:middle line:82% position:46% size:100% in verminderde huuropbrengsten, de facto de verduurzaming vertraagt. 03:49:30.998 --> 03:49:34.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Sterker nog, het kan leiden tot een soort dump van goedkope woningen. 03:49:35.269 --> 03:49:36.718 align:middle line:82% position:46% size:100% Wie gaat die woningen dan verduurzamen? 03:49:37.280 --> 03:49:40.979 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd wil je dat er een maximale prikkel wordt ingebouwd om 03:49:41.100 --> 03:49:43.909 align:middle line:82% position:46% size:100% juist wel naar die verduurzaamde woningen toe te gaan. 03:49:44.069 --> 03:49:46.489 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de weging die we op dit moment maken. 03:49:48.120 --> 03:49:50.500 align:middle line:82% position:46% size:100% We onderzoeken op dit moment allerlei varianten. 03:49:50.620 --> 03:49:54.959 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop aan het einde van deze maand met een voorstel te kunnen komen in 03:49:55.079 --> 03:49:58.168 align:middle line:82% position:46% size:100% de richting van de Kamer waarin we dat evenwicht betrachten. 03:49:58.519 --> 03:50:00.568 align:middle line:82% position:46% size:100% Aan u is vervolgens het oordeel of we dat goed genoeg doen, natuurlijk. 03:50:00.689 --> 03:50:00.668 align:middle line:82% position:46% size:100% De 03:50:03.000 --> 03:50:04.780 align:middle line:82% position:46% size:100% heer Minhas vraagt of de NOVEX-gebieden eigenlijk nog wel 03:50:04.899 --> 03:50:08.009 align:middle line:82% position:46% size:100% relevant zijn als je straks die ruimtelijke arrangementen hebt. 03:50:11.968 --> 03:50:15.040 align:middle line:82% position:46% size:100% De ruimtelijke keuzes uit de NOVEX-arrangementen, de 03:50:15.159 --> 03:50:16.838 align:middle line:82% position:46% size:100% NOVEX-gebieden, worden straks ondergebracht in het ruimtelijk 03:50:16.959 --> 03:50:19.149 align:middle line:82% position:46% size:100% arrangement per provincie. Ik denk dat het wel zinvol is om ze 03:50:19.270 --> 03:50:23.819 align:middle line:82% position:46% size:100% als zodanig als apart gebied overeind te houden, waarbij ook de 03:50:23.940 --> 03:50:27.388 align:middle line:82% position:46% size:100% noodzaak bestaat dat het Rijk blijft instappen en ook blijft meedoen in 03:50:27.509 --> 03:50:28.520 align:middle line:82% position:46% size:100% die ruimtelijke ontwikkeling. Dat 03:50:31.679 --> 03:50:33.138 align:middle line:82% position:46% size:100% geldt voor de verstedelijkingsallianties, 03:50:35.120 --> 03:50:37.888 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de verstedelijkingsgebieden, maar ook voor andere NOVEX-gebieden 03:50:38.009 --> 03:50:41.759 align:middle line:82% position:46% size:100% waarbij het Rijk wel aan boord moet blijven om de ontwikkeling de goede 03:50:41.879 --> 03:50:43.308 align:middle line:82% position:46% size:100% kant op te helpen. Neem Schiphol. 03:50:44.329 --> 03:50:47.399 align:middle line:82% position:46% size:100% Het overstijgt echt het belang van de provincie om daarin de goede 03:50:47.520 --> 03:50:49.259 align:middle line:82% position:46% size:100% keuzes te maken. Daar moet het Rijk dus bij blijven, 03:50:49.379 --> 03:50:51.888 align:middle line:82% position:46% size:100% dus als zodanig moet het ook een NOVEX-gebied blijven. 03:50:58.269 --> 03:50:58.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Meneer Minhas, 03:51:00.638 --> 03:51:01.599 align:middle line:82% position:46% size:100% ik zag even een halve wenk. Het woord 03:51:03.229 --> 03:51:06.209 align:middle line:82% position:46% size:100% is aan u. Ik snap uiteraard dat de minister 03:51:06.329 --> 03:51:10.190 align:middle line:82% position:46% size:100% zegt dat het bij complexe situaties, zoals Schiphol, noodzakelijk is om 03:51:10.399 --> 03:51:13.326 align:middle line:82% position:46% size:100% vanuit het Rijk aanwezig te blijven om te bekijken waar je kan helpen en 03:51:13.447 --> 03:51:14.520 align:middle line:82% position:46% size:100% eventueel financieel bij kan springen. 03:51:14.639 --> 03:51:18.599 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar kijk naar Zeeland, waar een deel van de projecten zit. 03:51:18.718 --> 03:51:19.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat valt helemaal niet 03:51:21.349 --> 03:51:24.209 align:middle line:82% position:46% size:100% in een NOVEX-gebied. Kan u dan wel bevestigen, zo vraag 03:51:24.329 --> 03:51:27.450 align:middle line:82% position:46% size:100% ik de minister via de voorzitter, dat daar, mochten daar nou 03:51:27.569 --> 03:51:30.709 align:middle line:82% position:46% size:100% knelpunten optreden, ook middelen voor beschikbaar blijven en dat ze 03:51:30.828 --> 03:51:34.558 align:middle line:82% position:46% size:100% niet opgaan aan die NOVEX-gebieden. Dat impliceert u namelijk op het 03:51:34.679 --> 03:51:38.236 align:middle line:82% position:46% size:100% moment dat u zegt dat de NOVEX-gebieden eindigen met een 03:51:38.356 --> 03:51:40.379 align:middle line:82% position:46% size:100% investeringsprogramma en de niet-NOVEX-gebieden niet, want 03:51:40.500 --> 03:51:43.239 align:middle line:82% position:46% size:100% daarover wordt niets gezegd. Nee, zo zit het niet. 03:51:44.649 --> 03:51:44.799 align:middle line:82% position:46% size:100% De 03:51:47.290 --> 03:51:49.939 align:middle line:82% position:46% size:100% toedeling van de MIRT-middelen is vandaag bekend geworden. 03:51:50.058 --> 03:51:53.959 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat je sowieso zult zien dat veel van de grootschalige 03:51:54.079 --> 03:51:56.049 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouwlocaties, maar ook wel een behoorlijk aandeel van de 03:51:56.170 --> 03:52:00.290 align:middle line:82% position:46% size:100% versnellingsprojecten, binnen de NOVEX-gebieden valt. 03:52:00.599 --> 03:52:03.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom sluiten we dat NOVEX-arrangement af met een 03:52:03.940 --> 03:52:05.769 align:middle line:82% position:46% size:100% investeringsagenda? Dat is omdat we willen dat ook 03:52:05.888 --> 03:52:07.838 align:middle line:82% position:46% size:100% marktpartijen aansluiten op die investeringsagenda. 03:52:07.959 --> 03:52:10.799 align:middle line:82% position:46% size:100% Neem alle investeringen in Brainportregio Eindhoven. 03:52:11.308 --> 03:52:14.302 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij willen dat ASML, VDL en al die andere prachtige bedrijven die daar 03:52:14.423 --> 03:52:18.370 align:middle line:82% position:46% size:100% zitten met hun investeringen aansluiten op de investeringen die 03:52:18.489 --> 03:52:22.059 align:middle line:82% position:46% size:100% wij als rijksoverheid, provinciale overheid en gemeentelijke overheid 03:52:22.180 --> 03:52:24.069 align:middle line:82% position:46% size:100% doen. Dat is die investeringsagenda. 03:52:25.099 --> 03:52:27.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Verder zit er geen apart geld in die NOVEX-gebieden. 03:52:27.479 --> 03:52:30.450 align:middle line:82% position:46% size:100% We zullen die überhaupt, als er sprake is van infrastructurele of 03:52:30.569 --> 03:52:33.829 align:middle line:82% position:46% size:100% andere knelpunten in de ruimte ontwikkeling, met elkaar moeten 03:52:34.099 --> 03:52:37.289 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpakken en oplossen. Daarvoor maakt het niet per se uit 03:52:37.408 --> 03:52:39.540 align:middle line:82% position:46% size:100% of iets een NOVEX-gebied is of niet. 03:52:42.079 --> 03:52:44.569 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom tillen we eigenlijk de ontwikkeling in zo'n NOVEX-gebied 03:52:44.690 --> 03:52:47.430 align:middle line:82% position:46% size:100% eruit? Dat is als er een dwingende reden is 03:52:47.549 --> 03:52:50.879 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de rijksoverheid zelf instapt. Dat is bijvoorbeeld bij Schiphol het 03:52:51.000 --> 03:52:52.709 align:middle line:82% position:46% size:100% geval en dat is in het Groene Hart het geval. 03:52:52.829 --> 03:52:54.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat over de provinciegrenzen heen. 03:52:54.418 --> 03:52:56.478 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is in de Rotterdamse haven het geval. 03:52:57.229 --> 03:53:00.929 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus er zijn verschillende gebieden waarbij het noodzakelijk is dat de 03:53:01.049 --> 03:53:03.329 align:middle line:82% position:46% size:100% rijksoverheid instapt bij de ontwikkeling die daar moet 03:53:03.450 --> 03:53:06.239 align:middle line:82% position:46% size:100% plaatsvinden. Dat is de reden voor het aanwijzen 03:53:06.360 --> 03:53:07.370 align:middle line:82% position:46% size:100% van een gebied als NOVEX-gebied of niet. 03:53:07.700 --> 03:53:10.110 align:middle line:82% position:46% size:100% De ruimtelijke keuzes die daarin moeten worden gemaakt, vallen 03:53:10.229 --> 03:53:12.899 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk gewoon straks in het ruimtelijk arrangement per 03:53:13.020 --> 03:53:16.079 align:middle line:82% position:46% size:100% provincie, want zo'n NOVEX-gebied ligt altijd in een provincie, of in 03:53:16.200 --> 03:53:17.838 align:middle line:82% position:46% size:100% meerdere provincies tegelijkertijd; dat kan ook. 03:53:17.959 --> 03:53:21.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan brengen we het in twee of drie provinciale arrangementen onder. 03:53:23.229 --> 03:53:27.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Het vervolg is dan die regionale investeringsagenda, waarbij we 03:53:27.309 --> 03:53:28.770 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenlijk proberen om de investeringen vanuit de 03:53:28.889 --> 03:53:31.759 align:middle line:82% position:46% size:100% rijksoverheid en de andere overheden te matchen met investeringen uit de 03:53:31.879 --> 03:53:32.079 align:middle line:82% position:46% size:100% markt. 03:53:36.899 --> 03:53:38.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik dit allemaal hoor — ik hoop dat de minister zichzelf nog even 03:53:38.559 --> 03:53:42.519 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat terugluisteren — dan lijkt het erop dat we het wel heel ingewikkeld 03:53:42.638 --> 03:53:45.610 align:middle line:82% position:46% size:100% gemaakt hebben. Er zijn regionale 03:53:45.729 --> 03:53:47.110 align:middle line:82% position:46% size:100% investeringsagenda's. Er wordt gezegd dat er eigenlijk 03:53:47.229 --> 03:53:48.549 align:middle line:82% position:46% size:100% geen verschil is tussen die NOVEX-gebieden en 03:53:48.668 --> 03:53:49.920 align:middle line:82% position:46% size:100% niet-NOVEX-gebieden. Waarom doen we dat dan? 03:53:50.040 --> 03:53:52.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom zeggen we gewoon niet: we hebben die Nationale Omgevingsvisie 03:53:52.250 --> 03:53:57.009 align:middle line:82% position:46% size:100% of de vijfde Nota Ruimte die eraan komt, daarbij kijken we naar alle 03:53:57.129 --> 03:53:59.530 align:middle line:82% position:46% size:100% locaties en naar waar de knelpunten het grootst zijn, daar stapt het 03:53:59.649 --> 03:54:00.629 align:middle line:82% position:46% size:100% Rijk in of zorgen we 03:54:02.399 --> 03:54:04.259 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het bedrijfsleven instapt. Dat kan allemaal. 03:54:05.099 --> 03:54:08.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ik wil voorkomen, is dat we een bureaucratische molen gaan opzetten, 03:54:09.209 --> 03:54:11.799 align:middle line:82% position:46% size:100% waardoor u vooral bezig bent met het managen van dat soort processen in 03:54:11.918 --> 03:54:13.838 align:middle line:82% position:46% size:100% plaats van met het ervoor zorgen dat die woningen daadwerkelijk gebouwd 03:54:13.959 --> 03:54:14.129 align:middle line:82% position:46% size:100% worden. 03:54:16.500 --> 03:54:17.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Geen zorgen, hoor. Dat doen we ook. 03:54:18.530 --> 03:54:20.729 align:middle line:82% position:46% size:100% Trouwens, zoals u het verwoordde, is het een vrij adequate samenvatting 03:54:20.850 --> 03:54:23.750 align:middle line:82% position:46% size:100% van hetgeen ik u zojuist heb geprobeerd duidelijk te maken. 03:54:24.338 --> 03:54:28.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dit is precies wat we doen. We gaan per provincie aan de slag 03:54:28.218 --> 03:54:31.189 align:middle line:82% position:46% size:100% met de opgaven die er zijn. Daar waar de knelpunten ruimtelijk 03:54:31.308 --> 03:54:33.450 align:middle line:82% position:46% size:100% gezien het grootst zijn, stapt het Rijk in. 03:54:34.899 --> 03:54:37.588 align:middle line:82% position:46% size:100% Soms is het inderdaad nodig om zo'n gebied er echt even uit te tillen. 03:54:38.729 --> 03:54:39.328 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat noemen we 03:54:40.909 --> 03:54:42.429 align:middle line:82% position:46% size:100% een NOVEX-gebied. De ruimtelijke keuzes komen 03:54:42.549 --> 03:54:44.409 align:middle line:82% position:46% size:100% uiteindelijk gewoon weer terecht in het ruimtelijk arrangement per 03:54:44.530 --> 03:54:47.668 align:middle line:82% position:46% size:100% provincie, en die ruimtelijke arrangementen per provincie bij 03:54:47.789 --> 03:54:51.959 align:middle line:82% position:46% size:100% elkaar leiden tot het aanscherpen van de NOVI ofwel de nieuwe Nota 03:54:52.079 --> 03:54:55.109 align:middle line:82% position:46% size:100% Ruimte die u besteld heeft en ook geleverd zult krijgen. 03:54:58.700 --> 03:54:59.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik 03:55:00.989 --> 03:55:02.250 align:middle line:82% position:46% size:100% heb één vraag. Ik 03:55:03.829 --> 03:55:06.838 align:middle line:82% position:46% size:100% haakte een beetje aan op het feit dat de minister zei: u heeft vandaag 03:55:06.959 --> 03:55:10.649 align:middle line:82% position:46% size:100% kennis kunnen nemen van de investeringen, de totale bundel van 03:55:10.770 --> 03:55:14.040 align:middle line:82% position:46% size:100% 7,5 miljard. Ik heb net tijdens de dinerpauze 03:55:14.159 --> 03:55:15.643 align:middle line:82% position:46% size:100% even door die plaatjes heen zitten scrollen. 03:55:15.763 --> 03:55:22.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is inderdaad mooi vormgegeven, maar ik was wel benieuwd hoe dat in 03:55:22.120 --> 03:55:29.009 align:middle line:82% position:46% size:100% relatie staat tot mijn vraag waar er in 2023 en 2024 wordt gebouwd. 03:55:29.129 --> 03:55:34.379 align:middle line:82% position:46% size:100% Uw antwoord daarop was: we weten dat nog niet precies en geef me nog even 03:55:34.500 --> 03:55:35.658 align:middle line:82% position:46% size:100% de tijd; ik moet die precieze 03:55:37.579 --> 03:55:40.489 align:middle line:82% position:46% size:100% bouwlocaties nog verder inkleuren en vormgeven in die woondeals. 03:55:41.299 --> 03:55:43.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd staan er toch al een aantal op dat kaartje. 03:55:44.149 --> 03:55:48.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Kunt u de Kamer meenemen in hoe dat proces in elkaar zit van het 03:55:48.979 --> 03:55:52.679 align:middle line:82% position:46% size:100% concreet komen tot die locaties en wanneer wij zien waar er dan gebouwd 03:55:52.799 --> 03:55:56.069 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt? Dan de vraag: u heeft in uw 03:55:56.190 --> 03:55:58.829 align:middle line:82% position:46% size:100% onvolprezen regeerakkoord opgeschreven dat er weer volop 03:55:58.950 --> 03:56:01.170 align:middle line:82% position:46% size:100% geïnvesteerd moet worden in infrastructuur, waarom? 03:56:01.290 --> 03:56:06.099 align:middle line:82% position:46% size:100% Om woningbouw te ontsluiten. Dat zal gebeuren in zeventien 03:56:06.218 --> 03:56:10.439 align:middle line:82% position:46% size:100% grootschalige woningbouwlocaties en daarnaast hebben we die 7,5 miljard 03:56:10.558 --> 03:56:14.209 align:middle line:82% position:46% size:100% aangegrepen om ook voor 1,5 miljard aan versnelling te realiseren in 03:56:15.860 --> 03:56:18.750 align:middle line:82% position:46% size:100% bestaande woningbouwplannen, maar waarbij werd gewacht op een infra 03:56:18.870 --> 03:56:22.829 align:middle line:82% position:46% size:100% investering — denk aan een weg, een busstation, een fietspad of alles 03:56:22.950 --> 03:56:28.540 align:middle line:82% position:46% size:100% bij elkaar — dus alles wat nodig is om ervoor te zorgen dat er versneld 03:56:28.659 --> 03:56:31.649 align:middle line:82% position:46% size:100% gebouwd zou kunnen worden. De voorwaarde die daar aan verbonden 03:56:31.770 --> 03:56:34.068 align:middle line:82% position:46% size:100% is, is dat de bouw binnen drie tot vijf jaar plaatsvindt. 03:56:35.659 --> 03:56:41.638 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot vandaag is er voor zeventien grootschalige woningbouwlocaties 6 03:56:41.759 --> 03:56:47.649 align:middle line:82% position:46% size:100% miljard euro toegekend voor de ontsluiting van 285.000 woningen op 03:56:47.770 --> 03:56:49.929 align:middle line:82% position:46% size:100% die zeventien grootschalige woningbouwlocaties. 03:56:50.049 --> 03:56:53.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een. Twee is de versnelling van de bouw 03:56:53.540 --> 03:56:56.690 align:middle line:82% position:46% size:100% van 105 projecten die zijn ingediend en toegekend, 03:56:58.519 --> 03:57:00.979 align:middle line:82% position:46% size:100% met als verplichting onder andere cofinanciering. 03:57:04.190 --> 03:57:07.769 align:middle line:82% position:46% size:100% Binnen drie tot vijf jaar wordt de schop in de grond gezet om daar te 03:57:07.888 --> 03:57:08.540 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan bouwen. 03:57:10.308 --> 03:57:12.239 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor een deel zit daar overlap in, omdat een deel van die 03:57:12.360 --> 03:57:15.079 align:middle line:82% position:46% size:100% versnellingsopgaven ook nog eens op die zeventien grootschalige 03:57:15.229 --> 03:57:18.408 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouwlocaties wordt gerealiseerd. 03:57:18.860 --> 03:57:22.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ga ervan uit dat er zo'n 400.000 woningen gebouwd kunnen 03:57:22.200 --> 03:57:26.280 align:middle line:82% position:46% size:100% worden, mede dankzij de investeringen die we in infra doen. 03:57:26.399 --> 03:57:29.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is 400.000 van de opgave van de 900.000. 03:57:30.239 --> 03:57:32.579 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben de provinciale afspraken gemaakt. 03:57:33.120 --> 03:57:35.738 align:middle line:82% position:46% size:100% Die moeten worden doorvertaald in de regionale woondeals. 03:57:35.859 --> 03:57:37.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar ga ik de komende maanden mee aan de slag. 03:57:37.870 --> 03:57:41.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop de eerste nog dit jaar te kunnen sluiten, maar ik denk dat de 03:57:41.120 --> 03:57:43.959 align:middle line:82% position:46% size:100% laatste regionale woondeals voor maart zijn afgerond. 03:57:44.079 --> 03:57:45.989 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is in ieder geval mijn inzet om dat te doen. 03:57:46.558 --> 03:57:49.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin zullen we onder andere deze locaties opnemen — deze locaties 03:57:49.479 --> 03:57:53.929 align:middle line:82% position:46% size:100% sowieso, want die zijn gewoon bekend — en daarnaast natuurlijk het aantal 03:57:54.049 --> 03:57:57.219 align:middle line:82% position:46% size:100% locaties dat daadwerkelijk optelt tot die 900.000. 03:57:58.409 --> 03:58:01.156 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens was uw vraag: weten we dan ook exact wat er op dit moment 03:58:01.277 --> 03:58:04.030 align:middle line:82% position:46% size:100% in de pijplijn zit? Weten we dus exact wat er in de 03:58:04.149 --> 03:58:07.659 align:middle line:82% position:46% size:100% planning zit van de bouwers? Wij weten dat onvoldoende. 03:58:07.780 --> 03:58:12.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ziet dan op de monitoring op projectniveau, centraal gezien. 03:58:13.259 --> 03:58:15.099 align:middle line:82% position:46% size:100% We weten dat onvoldoende. Die nationale regie op de 03:58:15.218 --> 03:58:18.189 align:middle line:82% position:46% size:100% volkshuisvesting zijn we nou juist aan het aanbrengen. 03:58:18.308 --> 03:58:20.468 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doen we door bestuurlijke afspraken te maken, door heel veel 03:58:20.588 --> 03:58:21.568 align:middle line:82% position:46% size:100% geld ter beschikking te stellen 03:58:23.229 --> 03:58:25.870 align:middle line:82% position:46% size:100% en door prestatieafspraken te maken met woningcorporaties. 03:58:26.500 --> 03:58:28.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteindelijk wil je natuurlijk ook die monitoring hebben tot op het 03:58:28.819 --> 03:58:32.718 align:middle line:82% position:46% size:100% niveau van iedere locatie. Maar daarvoor is het eerst nodig dat 03:58:32.838 --> 03:58:35.540 align:middle line:82% position:46% size:100% ik regionale woondeals sluit. Onderdeel van die regionale 03:58:35.659 --> 03:58:39.549 align:middle line:82% position:46% size:100% woondeals zullen dus de projecten zijn die vandaag aan de Kamer zijn 03:58:39.819 --> 03:58:40.299 align:middle line:82% position:46% size:100% toegestuurd. 03:58:45.888 --> 03:58:49.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het echt nodig, meneer De Groot? De korte vraag is eigenlijk of de 03:58:49.569 --> 03:58:52.478 align:middle line:82% position:46% size:100% minister bereid is om de locaties van die 400.000 woningen dan ook aan 03:58:52.599 --> 03:58:54.879 align:middle line:82% position:46% size:100% de Kamer te doen toekomen. Die heeft u gehad. 03:58:55.349 --> 03:58:55.689 align:middle line:82% position:46% size:100% Hartstikke mooi. Dank u wel. 03:58:55.808 --> 03:58:59.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is zeer inzichtelijk, niet alleen grafisch, maar ook tekstueel. 03:59:00.360 --> 03:59:02.519 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook inhoudelijk ben ik er zelf erg van onder de indruk. 03:59:03.509 --> 03:59:04.889 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop dat u dat met mij deelt. 03:59:06.888 --> 03:59:08.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik naar mevrouw Van der Plas. 03:59:14.000 --> 03:59:16.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij had nog een aanvullende vraag over de permanente bewoning. 03:59:17.468 --> 03:59:19.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Op dit moment hebben we de inventarisatie uitstaan bij de 03:59:19.159 --> 03:59:21.620 align:middle line:82% position:46% size:100% provincies over het potentieel dat zij zien voor de transformatie van 03:59:21.739 --> 03:59:24.468 align:middle line:82% position:46% size:100% vakantieparken naar woningen. In die inventarisatie wordt ook het 03:59:24.588 --> 03:59:26.659 align:middle line:82% position:46% size:100% punt van mevrouw Van der Plas over het legaliseren van permanente 03:59:26.780 --> 03:59:28.676 align:middle line:82% position:46% size:100% bewoning meegenomen. Provincies zullen daarbij ingaan op 03:59:28.797 --> 03:59:31.819 align:middle line:82% position:46% size:100% de mogelijke obstakels die zij zien. Ik wil de uitkomsten van deze 03:59:31.940 --> 03:59:34.549 align:middle line:82% position:46% size:100% inventarisatie eerst afwachten. Die uitkomsten verwacht ik nog dit 03:59:34.668 --> 03:59:36.879 align:middle line:82% position:46% size:100% jaar. Ik zal die meenemen in het nieuwe 03:59:37.179 --> 03:59:39.849 align:middle line:82% position:46% size:100% plan van aanpak voor de vakantieparken. 03:59:40.690 --> 03:59:44.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de vouchers in de lokale aanpak. doe het zelvers gaan we ondersteunen 03:59:44.780 --> 03:59:48.588 align:middle line:82% position:46% size:100% via de lokale aanpak van het Nationaal Isolatieprogramma van 03:59:48.709 --> 03:59:50.850 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten. Hiermee kunnen dan juist de meest 03:59:50.969 --> 03:59:53.600 align:middle line:82% position:46% size:100% kwetsbare huishoudens die wonen in slecht geïsoleerde woningen, worden 03:59:53.719 --> 03:59:54.620 align:middle line:82% position:46% size:100% geholpen. Zij kunnen via gemeenten 03:59:54.739 --> 03:59:56.228 align:middle line:82% position:46% size:100% bijvoorbeeld subsidies of vouchers krijgen. 03:59:56.799 --> 03:59:59.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga hen hierbij ondersteunen door samen met stakeholders een 03:59:59.120 --> 04:00:01.700 align:middle line:82% position:46% size:100% eenduidige werkwijze te ontwikkelen die door gemeenten gemakkelijk kan 04:00:01.819 --> 04:00:05.308 align:middle line:82% position:46% size:100% worden toegepast en gekopieerd. Ik wil gemeenten wel voldoende 04:00:05.429 --> 04:00:07.799 align:middle line:82% position:46% size:100% vrijheid geven om hun eigen werkwijze te kiezen als zij die 04:00:07.918 --> 04:00:08.509 align:middle line:82% position:46% size:100% doelgerichter en 04:00:10.069 --> 04:00:12.549 align:middle line:82% position:46% size:100% beter passend vinden in de lokale situatie. 04:00:12.670 --> 04:00:14.728 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij kunnen natuurlijk ook zelf kiezen met wie zij samenwerken. 04:00:14.849 --> 04:00:18.139 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kan bijvoorbeeld met het lokale mkb zijn. 04:00:18.260 --> 04:00:22.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is een interruptie van de heer Grinwis. 04:00:22.190 --> 04:00:24.088 align:middle line:82% position:46% size:100% En dat terwijl ik nog niet eens klaar was met mijn antwoord. 04:00:32.379 --> 04:00:35.654 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister mag het afmaken, maar het was in ieder geval een duidelijk 04:00:35.773 --> 04:00:37.088 align:middle line:82% position:46% size:100% signaal. Uit het onderzoek blijkt dat doe het 04:00:37.209 --> 04:00:38.888 align:middle line:82% position:46% size:100% zelvers behoefte hebben aan ondersteuning door middel van advies 04:00:39.009 --> 04:00:40.799 align:middle line:82% position:46% size:100% en communicatie. Denk aan kluswijzers en klusvideo's. 04:00:40.929 --> 04:00:42.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil gemeenten en doe het zelvers gaan helpen door deze middelen 04:00:43.058 --> 04:00:45.879 align:middle line:82% position:46% size:100% beschikbaar te stellen op al bestaande platforms zoals Milieu 04:00:46.000 --> 04:00:46.468 align:middle line:82% position:46% size:100% Centraal en 04:00:53.138 --> 04:00:55.799 align:middle line:82% position:46% size:100% verbeterjehuis.nl. Ik ken deze aanpak, want die staat 04:00:56.079 --> 04:00:57.399 align:middle line:82% position:46% size:100% al in het Nationaal Isolatieprogramma. 04:00:58.000 --> 04:01:02.088 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag is wat aan dit antwoord aanvullend is op wat de minister al 04:01:02.209 --> 04:01:04.429 align:middle line:82% position:46% size:100% van plan was in het Nationaal Isolatieprogramma wat betreft de 04:01:04.549 --> 04:01:08.308 align:middle line:82% position:46% size:100% voucher en het lokale spoor. Het komt mij namelijk allemaal heel 04:01:08.429 --> 04:01:08.780 align:middle line:82% position:46% size:100% bekend voor. 04:01:11.829 --> 04:01:14.899 align:middle line:82% position:46% size:100% Het antwoord op uw vraag of we ook doe het zelvers gaan helpen was 04:01:15.020 --> 04:01:18.700 align:middle line:82% position:46% size:100% eerst nee en is nu ja. Dat is toch best een verschil, 04:01:20.349 --> 04:01:23.360 align:middle line:82% position:46% size:100% maar dat doe we via de lokale aanpak omdat dat de snelste en de meest 04:01:23.479 --> 04:01:29.179 align:middle line:82% position:46% size:100% effectieve dicht bij huismanier is om die hulp aan doe-het-zelvers vorm 04:01:29.299 --> 04:01:31.599 align:middle line:82% position:46% size:100% te geven. Dank u wel. 04:01:31.718 --> 04:01:33.599 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan nu de amendementen. De amendementen 04:01:35.259 --> 04:01:38.228 align:middle line:82% position:46% size:100% loop ik in volgorde van binnenkomst na. 04:01:38.388 --> 04:01:41.515 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begin bij het amendement op stuk nr. 04:01:41.636 --> 04:01:43.180 align:middle line:82% position:46% size:100% 19 van de heer Van Baarle. 04:01:46.500 --> 04:01:48.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ga ik ontraden, omwille van de dekking. 04:01:48.700 --> 04:01:53.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kan niet op deze manier, wegens niet-beschikbaarheid. 04:01:53.370 --> 04:01:56.369 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast ga ik het amendement ook ontraden omdat voor dit doel, 04:01:57.879 --> 04:02:00.889 align:middle line:82% position:46% size:100% namelijk de pilot tegen woningmarktdiscriminatie, al geld 04:02:01.010 --> 04:02:02.918 align:middle line:82% position:46% size:100% gereserveerd is. We gaan die pilot al doen. 04:02:03.959 --> 04:02:06.728 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou dus ook echt zeggen dat het inhoudelijk niet nodig is. 04:02:06.849 --> 04:02:08.986 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dit ontraad ik. Het amendement op stuk nr. 04:02:09.106 --> 04:02:13.000 align:middle line:82% position:46% size:100% 19 wordt dus ontraden. Dan de amendementen op de stukken 04:02:13.120 --> 04:02:15.270 align:middle line:82% position:46% size:100% nrs. 50, 51 en 52. 04:02:15.389 --> 04:02:18.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Die hebben allemaal een dekking uit de WBI. 04:02:19.259 --> 04:02:19.468 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik 04:02:21.149 --> 04:02:24.813 align:middle line:82% position:46% size:100% ga straks weer monterder reageren, maar ik wil wel even het volgende 04:02:24.933 --> 04:02:27.599 align:middle line:82% position:46% size:100% van de WBI zeggen. Laten we de WBI, de 04:02:27.718 --> 04:02:30.179 align:middle line:82% position:46% size:100% Woningbouwimpuls, nou vooral gebruiken waarvoor die bedoeld is, 04:02:30.299 --> 04:02:33.588 align:middle line:82% position:46% size:100% namelijk om zo veel als mogelijk de bouw stimuleren. 04:02:34.500 --> 04:02:38.568 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kabinet heeft 1,25 miljard voor de WBI beschikbaar. 04:02:39.099 --> 04:02:41.739 align:middle line:82% position:46% size:100% De vierde tranche staat nu open voor 300 miljoen. 04:02:42.429 --> 04:02:44.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Het aantal inschrijvingen daarvoor is wat lager. 04:02:44.149 --> 04:02:47.569 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn aanname is dat dat komt doordat veel ambtelijke capaciteit weggegaan 04:02:47.690 --> 04:02:49.615 align:middle line:82% position:46% size:100% is naar alle versnellingsprojecten, waarvoor heel veel geld ter 04:02:49.736 --> 04:02:50.588 align:middle line:82% position:46% size:100% beschikking is gesteld. 04:02:53.409 --> 04:02:55.939 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou zou je kunnen zeggen "de amendementen tellen op dit moment op 04:02:56.058 --> 04:02:59.588 align:middle line:82% position:46% size:100% tot 60 miljoen; oké dan, dat zou je uit de onderuitputting van de WBI 04:03:01.429 --> 04:03:05.819 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen doen", maar we moeten juist nadenken over hoe we het resterende 04:03:05.940 --> 04:03:08.370 align:middle line:82% position:46% size:100% bedrag van de WBI zo effectief mogelijk kunnen inzetten, juist voor 04:03:08.489 --> 04:03:11.308 align:middle line:82% position:46% size:100% de bouw. De vijfde tranche staat inmiddels 04:03:11.429 --> 04:03:15.599 align:middle line:82% position:46% size:100% voor 225 miljoen op de planning. We hebben 100 miljoen uitgegeven aan 04:03:15.718 --> 04:03:16.639 align:middle line:82% position:46% size:100% de flexbouw. 04:03:18.319 --> 04:03:20.389 align:middle line:82% position:46% size:100% Die hebben we eigenlijk tijdelijk naar voren gehaald. 04:03:20.899 --> 04:03:24.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil eigenlijk het vervolg van de inzet van deze middelen zo goed als 04:03:24.540 --> 04:03:29.978 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijk doen toekomen aan het doel, aan het zo veel mogelijk doorbouwen 04:03:30.308 --> 04:03:32.588 align:middle line:82% position:46% size:100% tijdens de crisis. Ik kom er in het voorjaar op terug 04:03:32.979 --> 04:03:37.228 align:middle line:82% position:46% size:100% op welke manier ik dat voor me zie. Dan nog even de vijfde tranche, nu 04:03:37.349 --> 04:03:39.978 align:middle line:82% position:46% size:100% we het daar toch over hebben. In die vijfde tranche van de 04:03:40.099 --> 04:03:44.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Woningbouwimpuls wil ik de betaalbare woningen, dus wat je 04:03:44.569 --> 04:03:45.769 align:middle line:82% position:46% size:100% betaalbaar noemt — over de bestedingsverplichting gaat die 04:03:45.888 --> 04:03:51.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Woningbouwimpuls onder andere — maximeren op €355.000, ondanks dat 04:03:51.620 --> 04:03:54.280 align:middle line:82% position:46% size:100% de NHG is gestegen. Ik moet dus de regeling aanpassen. 04:03:54.700 --> 04:03:57.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Die krijgt u zo snel als mogelijk, maar ik wil ervoor zorgen dat die 04:03:57.979 --> 04:04:00.319 align:middle line:82% position:46% size:100% aanpassing van de regeling niet leidt tot een vertraging van het aan 04:04:00.440 --> 04:04:01.750 align:middle line:82% position:46% size:100% de slag kunnen met de vijfde tranche. 04:04:02.349 --> 04:04:05.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent dat ik parallel met de nahangprocedure in de Kamer wel 04:04:05.870 --> 04:04:09.049 align:middle line:82% position:46% size:100% alvast het loket ga openen, omdat ook hier mijn ragfijne politieke 04:04:09.168 --> 04:04:12.728 align:middle line:82% position:46% size:100% gevoel zegt dat u het ermee eens bent dat we "betaalbaar" niet naar 04:04:14.209 --> 04:04:16.659 align:middle line:82% position:46% size:100% €405.000 gaan optrekken, maar "betaalbaar" houden op 04:04:18.440 --> 04:04:19.549 align:middle line:82% position:46% size:100% €355.000. Ik denk dat u het met de wijziging 04:04:19.668 --> 04:04:22.769 align:middle line:82% position:46% size:100% eens zal zijn, dus laten we dat parallel laten lopen om geen tijd te 04:04:22.888 --> 04:04:24.299 align:middle line:82% position:46% size:100% verliezen. Ik zal dat overigens nog in een 04:04:24.418 --> 04:04:27.329 align:middle line:82% position:46% size:100% briefje aan u doen toekomen. Dan het amendement op stuk nr. 04:04:28.200 --> 04:04:30.670 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:04:30.790 --> 04:04:33.450 align:middle line:82% position:46% size:100% beetje zunig met dat WBI-geld. Het gaat over coöperatieve 04:04:33.569 --> 04:04:37.429 align:middle line:82% position:46% size:100% woonvormen. Laten we inderdaad die stimulering 04:04:37.759 --> 04:04:38.568 align:middle line:82% position:46% size:100% kiezen. Dat kan. 04:04:40.040 --> 04:04:42.209 align:middle line:82% position:46% size:100% Geef mij nog een beetje ruimte om te bekijken hoe we dat het beste kunnen 04:04:42.329 --> 04:04:44.189 align:middle line:82% position:46% size:100% doen, of dat inderdaad via een revolverend fonds zal moeten 04:04:44.308 --> 04:04:46.350 align:middle line:82% position:46% size:100% gebeuren of op een andere manier. Ik kom daar graag in uw richting op 04:04:46.469 --> 04:04:48.729 align:middle line:82% position:46% size:100% terug. Het amendement op stuk 04:04:50.319 --> 04:04:52.088 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 50 krijgt dus oordeel Kamer. 04:04:52.718 --> 04:04:55.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, oordeel Kamer. Dan de heer De Groot, over 04:04:55.229 --> 04:05:00.370 align:middle line:82% position:46% size:100% intensivering van de flexpools. Ik denk dat dat heel erg kan helpen. 04:05:00.838 --> 04:05:04.049 align:middle line:82% position:46% size:100% Meer ambtelijke capaciteit kan heel erg helpen bij de 04:05:05.799 --> 04:05:07.700 align:middle line:82% position:46% size:100% versnelling van de procedures. Dus in die zin ben ik het ermee 04:05:07.819 --> 04:05:09.049 align:middle line:82% position:46% size:100% eens. De hoop is natuurlijk wel dat we dan 04:05:09.168 --> 04:05:10.399 align:middle line:82% position:46% size:100% die vacatures allemaal vervuld krijgen. 04:05:10.520 --> 04:05:14.209 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zal nog niet meevallen, maar ik ga er wel mijn best voor doen. 04:05:14.329 --> 04:05:15.888 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ook hier laat ik het oordeel aan de Kamer. 04:05:16.009 --> 04:05:19.338 align:middle line:82% position:46% size:100% Het amendement op stuk nr. 51 krijgt oordeel Kamer. 04:05:19.459 --> 04:05:23.899 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan het amendement op stuk nr. 52 van het lid Geurts c.s. 04:05:24.020 --> 04:05:27.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat over een nationaal fonds betaalbare koopwoningen, dus om de 04:05:27.780 --> 04:05:29.069 align:middle line:82% position:46% size:100% premie A-woningen weer 04:05:31.299 --> 04:05:33.129 align:middle line:82% position:46% size:100% wakker te kussen, nieuw leven in te blazen. 04:05:34.638 --> 04:05:38.159 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik laat ook op dit punt het oordeel graag aan de Kamer. 04:05:38.280 --> 04:05:40.559 align:middle line:82% position:46% size:100% Het amendement op stuk nr. 52 krijgt oordeel Kamer. 04:05:40.680 --> 04:05:42.299 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Geurts wil hier nog iets over zeggen. 04:05:42.418 --> 04:05:44.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil hier nog iets over vragen. 04:05:46.950 --> 04:05:51.879 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou de minister ook kunnen toezeggen dat de Stichting OpMaat wordt 04:05:52.000 --> 04:05:54.950 align:middle line:82% position:46% size:100% betrokken bij de uitvoering? Dat is natuurlijk een grote bedenker 04:05:55.069 --> 04:05:59.389 align:middle line:82% position:46% size:100% en die hebben ook ideeën hierover. Zouden die hierbij betrokken kunnen 04:05:59.510 --> 04:06:00.468 align:middle line:82% position:46% size:100% worden? Kunt u dat bevestigen? 04:06:00.588 --> 04:06:02.639 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, absoluut. Die doen fantastisch werk, dus heel 04:06:02.760 --> 04:06:03.200 align:middle line:82% position:46% size:100% graag zelfs. 04:06:08.129 --> 04:06:12.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Er komt denk ik nog een brief over de uitvoering van het amendement. 04:06:12.190 --> 04:06:13.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat amendement van de heer Geurts is fantastisch trouwens. 04:06:13.418 --> 04:06:17.609 align:middle line:82% position:46% size:100% Er was wat kritiek over de vraag of het een prijsopdrijvend effect heeft 04:06:17.728 --> 04:06:20.019 align:middle line:82% position:46% size:100% of niet. Kunt u die kritieken even 04:06:20.138 --> 04:06:21.088 align:middle line:82% position:46% size:100% ontkrachten in uw brief? 04:06:23.959 --> 04:06:26.148 align:middle line:82% position:46% size:100% Niet helemaal. Als we heel eerlijk zijn, hebben al 04:06:27.829 --> 04:06:30.450 align:middle line:82% position:46% size:100% deze types regelingen in zekere zin een prijsopdrijvend effect. 04:06:30.569 --> 04:06:33.877 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen, gegeven de omvang van de regeling is het denk ik een 04:06:33.996 --> 04:06:38.728 align:middle line:82% position:46% size:100% prijsopdrijvend effect waarvan je kunt zeggen: de nadelige effecten 04:06:38.849 --> 04:06:42.120 align:middle line:82% position:46% size:100% ervan wegen op zichzelf genomen op tegen de extra kans die je starters 04:06:42.239 --> 04:06:43.549 align:middle line:82% position:46% size:100% hiermee biedt. Ik denk dat je het zo moet zien, 04:06:43.940 --> 04:06:47.759 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ik wil daar best op ingaan in de brief die gaat over de uitvoering 04:06:47.879 --> 04:06:54.389 align:middle line:82% position:46% size:100% van dit amendement. Dan het amendement van mevrouw 04:06:54.659 --> 04:07:00.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Pouw-Verweij. Dat gaat over het toekennen van 50 04:07:00.809 --> 04:07:05.950 align:middle line:82% position:46% size:100% miljoen voor geclusterde woonvormen en de uitrol van domotica en dan met 04:07:06.069 --> 04:07:11.670 align:middle line:82% position:46% size:100% name de uitrol van domotica. Ik denk eerlijk gezegd dat dat echt 04:07:11.790 --> 04:07:15.179 align:middle line:82% position:46% size:100% zorggeld ten laste brengen van de woningbouw is en dat zou ik eerlijk 04:07:15.299 --> 04:07:17.549 align:middle line:82% position:46% size:100% gezegd niet willen doen. Ik ga deze dus ontraden. 04:07:17.670 --> 04:07:19.968 align:middle line:82% position:46% size:100% Het amendement op stuk nr. 57 wordt ontraden. 04:07:21.899 --> 04:07:27.289 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik naar de 33 moties. In mijn administratie zie ik nog de 04:07:27.408 --> 04:07:29.510 align:middle line:82% position:46% size:100% amendementen op de stukken nrs. 8, 10 en 49. 04:07:29.629 --> 04:07:30.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Het amendement op stuk 04:07:33.579 --> 04:07:34.190 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 8 is van Tony van Dijck en het 04:07:34.309 --> 04:07:35.872 align:middle line:82% position:46% size:100% amendement op stuk nr. 10 is van de heer Van Baarle, over 04:07:35.993 --> 04:07:37.719 align:middle line:82% position:46% size:100% woningmarktdiscriminatie. Die hebben we gehad. 04:07:39.790 --> 04:07:41.349 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het amendement op stuk nr. 19 geworden. 04:07:41.468 --> 04:07:42.929 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor dat het 04:07:44.549 --> 04:07:44.750 align:middle line:82% position:46% size:100% amendement 04:07:47.558 --> 04:07:48.610 align:middle line:82% position:46% size:100% op stuk 04:07:50.579 --> 04:07:51.000 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 04:07:52.599 --> 04:07:55.309 align:middle line:82% position:46% size:100% 10 formeel niet is ingetrokken. En er is nog het amendement van 04:07:55.430 --> 04:07:57.369 align:middle line:82% position:46% size:100% mevrouw Beckerman op stuk nr. 04:08:00.489 --> 04:08:03.540 align:middle line:82% position:46% size:100% 49 over het toekennen van huurverlaging aan huurders met een 04:08:03.659 --> 04:08:04.840 align:middle line:82% position:46% size:100% inkomen van meer dan 120% van het sociaal minimum. 04:08:10.799 --> 04:08:11.058 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat 04:08:13.200 --> 04:08:15.790 align:middle line:82% position:46% size:100% wilt u? Van Baarle en Beckerman zitten nu 04:08:15.909 --> 04:08:19.338 align:middle line:82% position:46% size:100% hier. Ik wil natuurlijk wel een oordeel, 04:08:19.459 --> 04:08:19.478 align:middle line:82% position:46% size:100% vooral 04:08:21.769 --> 04:08:24.790 align:middle line:82% position:46% size:100% als dat positief is. Ik wil best een oordeel geven, maar 04:08:24.909 --> 04:08:25.799 align:middle line:82% position:46% size:100% ik ken het amendement 04:08:34.718 --> 04:08:35.769 align:middle line:82% position:46% size:100% niet. We zouden het volgende kunnen doen. 04:08:35.918 --> 04:08:36.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Noemt u even de nummers op, voorzitter. 04:08:37.069 --> 04:08:39.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan gaan wij heel hard zoeken. Dan ga ik eerst de 33 moties doen en 04:08:39.790 --> 04:08:41.009 align:middle line:82% position:46% size:100% dan kom ik zo even terug op de amendementen. 04:08:41.259 --> 04:08:44.519 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt me goed. Dan gaan we eerst de 33 moties doen. 04:08:44.638 --> 04:08:47.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou dit betekenen dat mijn administratie niet compleet is? 04:08:47.629 --> 04:08:49.976 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou zomaar kunnen. Maar goed, we lossen het samen 04:08:50.095 --> 04:08:52.728 align:middle line:82% position:46% size:100% helemaal op. Het komt vanzelf goed. 04:08:52.899 --> 04:08:54.790 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten even weten welke nummers het zijn. 04:08:55.000 --> 04:08:58.088 align:middle line:82% position:46% size:100% De ambtenarij luistert echt ontzettend spits mee op dit moment. 04:09:00.668 --> 04:09:02.929 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Klaver heeft ook nog een vraag over een amendement. 04:09:03.049 --> 04:09:03.179 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb hier staan het 04:09:06.209 --> 04:09:07.759 align:middle line:82% position:46% size:100% amendement-Tony van Dijck op stuk nr. 04:09:07.879 --> 04:09:12.379 align:middle line:82% position:46% size:100% 8 en dan het amendement op stuk nr. 10 van het lid Van Baarle. 04:09:13.299 --> 04:09:15.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vermoed dat dat hetzelfde is als het amendement op stuk nr. 04:09:15.319 --> 04:09:20.239 align:middle line:82% position:46% size:100% 19, dat ik zojuist heb ontraden. Dat gaat over €150.000 euro en over 04:09:20.360 --> 04:09:22.137 align:middle line:82% position:46% size:100% woningmarktdiscriminatie. Ik denk dus dat dat hetzelfde is als 04:09:22.256 --> 04:09:22.899 align:middle line:82% position:46% size:100% het amendement 04:09:26.349 --> 04:09:28.129 align:middle line:82% position:46% size:100% op stuk nr. 04:09:28.399 --> 04:09:30.239 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Baarle heeft het amendement op stuk nr. 04:09:30.360 --> 04:09:31.409 align:middle line:82% position:46% size:100% 10 ingediend en het amendement op stuk nr. 04:09:31.530 --> 04:09:33.433 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:09:33.552 --> 04:09:35.409 align:middle line:82% position:46% size:100% maar het amendement op stuk nr. 15 is aangepast en heeft stuk nr. 04:09:35.530 --> 04:09:36.360 align:middle line:82% position:46% size:100% 19 gekregen. Het amendement op stuk nr. 04:09:36.479 --> 04:09:38.282 align:middle line:82% position:46% size:100% 19 is inmiddels ontraden. Daarom staat het amendement op stuk 04:09:38.403 --> 04:09:40.439 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 10 nog steeds op het lijstje. 04:09:40.558 --> 04:09:43.139 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar misschien wilt u die ook intrekken, als ik u zo zie, meneer 04:09:43.260 --> 04:09:44.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Van Baarle. Dan hoeft de minister ook geen 04:09:44.700 --> 04:09:47.829 align:middle line:82% position:46% size:100% oordeel te geven. Ik begrijp het nu niet helemaal 04:09:47.950 --> 04:09:50.500 align:middle line:82% position:46% size:100% meer. Hoe ik het me kan herinneren, is dat 04:09:50.620 --> 04:09:53.829 align:middle line:82% position:46% size:100% het eerder niet op het artikel wonen betrekking had. 04:09:53.950 --> 04:09:58.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat amendement is gewijzigd en vervolgens op het artikel wonen 04:09:58.668 --> 04:10:00.509 align:middle line:82% position:46% size:100% gekomen. Dus als er nog een eerder amendement 04:10:00.629 --> 04:10:05.467 align:middle line:82% position:46% size:100% van die strekking is, dan is dat het ongewijzigde amendement dat niet op 04:10:05.586 --> 04:10:08.599 align:middle line:82% position:46% size:100% het artikel wonen ziet. Die zou dan inderdaad ingetrokken 04:10:08.718 --> 04:10:11.690 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen worden. Dat is goed. 04:10:12.979 --> 04:10:14.218 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarvan akte. Daar hoeft de minister dus geen 04:10:14.338 --> 04:10:15.399 align:middle line:82% position:46% size:100% appreciatie meer van te geven. Het amendement-Van Baarle (stuk nr. 04:10:15.520 --> 04:10:15.299 align:middle line:82% position:46% size:100% 10) is ingetrokken. Het amendement op stuk nr. 04:10:15.420 --> 04:10:17.239 align:middle line:82% position:46% size:100% 8 zal ik zo doen en dan hebben we nog het amendement op stuk nr. 04:10:17.360 --> 04:10:19.510 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:10:19.629 --> 04:10:22.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dijck en mevrouw Beckerman. In de tussentijd heeft de heer 04:10:22.809 --> 04:10:26.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Klaver nog een interruptie of een vraag. 04:10:27.308 --> 04:10:31.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Het doel van de amendementen van de coalitie steunen wij van harte, dus 04:10:31.319 --> 04:10:32.968 align:middle line:82% position:46% size:100% ik ga er zomaar vanuit dat wij die ook steunen. 04:10:33.088 --> 04:10:37.668 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind alleen de wijze waarop die nu oordeel Kamer krijgen vreemd. 04:10:38.418 --> 04:10:42.269 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister zegt terecht: de dekking is eigenlijk niet helemaal 04:10:42.388 --> 04:10:43.739 align:middle line:82% position:46% size:100% deugdelijk; ik moet daar streng op zijn. 04:10:43.860 --> 04:10:46.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar daarna zegt hij: ik geef dat nu toch oordeel Kamer. 04:10:47.209 --> 04:10:50.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou collega Van Baarle als advies willen geven om de dekking van zijn 04:10:50.879 --> 04:10:53.069 align:middle line:82% position:46% size:100% amendement nog even te veranderen en het te verplaatsen naar de 04:10:53.190 --> 04:10:54.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Woningbouwimpuls. 04:10:56.179 --> 04:10:59.399 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb wel problemen met de wijze waarop dit nu gaat. 04:10:59.520 --> 04:11:01.920 align:middle line:82% position:46% size:100% De coalitiepartijen komen met een dekking die eigenlijk ook niet kan. 04:11:02.040 --> 04:11:04.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zegt de minister. Vervolgens krijgen ze oordeel Kamer. 04:11:04.819 --> 04:11:08.248 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou alle collega's het advies willen geven om nog even naar hun 04:11:08.369 --> 04:11:11.819 align:middle line:82% position:46% size:100% dekkingsvoorstellen te kijken, want zojuist is de pot met geld 04:11:11.940 --> 04:11:12.469 align:middle line:82% position:46% size:100% opengegaan. 04:11:15.819 --> 04:11:18.513 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is iets te aanmoedigend en uitnodigend van de heer Klaver. 04:11:18.632 --> 04:11:18.959 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij 04:11:20.909 --> 04:11:23.889 align:middle line:82% position:46% size:100% is zijn conclusie ten aanzien van mijn oordeel over de amendementen 04:11:24.010 --> 04:11:25.959 align:middle line:82% position:46% size:100% ook niet helemaal juist. Ik heb namelijk niet gezegd dat het 04:11:26.079 --> 04:11:29.899 align:middle line:82% position:46% size:100% een ondeugdelijke dekking is of een dekking die niet kan of zo. 04:11:30.020 --> 04:11:32.158 align:middle line:82% position:46% size:100% Die kan namelijk wel. Technisch kan die sowieso. 04:11:32.979 --> 04:11:36.610 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag is een andere. Dit budget van 1,25 miljard was vrij 04:11:36.729 --> 04:11:37.170 align:middle line:82% position:46% size:100% bewust 04:11:39.929 --> 04:11:43.299 align:middle line:82% position:46% size:100% beschikbaar gemaakt voor woningbouw om de woningbouw een impuls te 04:11:43.418 --> 04:11:46.478 align:middle line:82% position:46% size:100% geven. Met KoopStart geef je de 04:11:46.599 --> 04:11:49.509 align:middle line:82% position:46% size:100% toegankelijkheid van de woningen een impuls en niet per se de woningbouw 04:11:49.629 --> 04:11:50.250 align:middle line:82% position:46% size:100% als zodanig. 04:11:52.308 --> 04:11:55.769 align:middle line:82% position:46% size:100% Met de wooncoöperaties kun je natuurlijk wel degelijk ook de 04:11:55.888 --> 04:11:57.620 align:middle line:82% position:46% size:100% woningbouw een impuls geven. 04:11:59.360 --> 04:12:04.888 align:middle line:82% position:46% size:100% En de derde vraag: ambtenaren helpen zeker om de woningbouw een impuls te 04:12:05.009 --> 04:12:08.010 align:middle line:82% position:46% size:100% geven. Is dat strikt genomen hetzelfde als 04:12:08.129 --> 04:12:09.799 align:middle line:82% position:46% size:100% de Woningbouwimpuls als bestedingsdoel? 04:12:09.920 --> 04:12:12.989 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, strikt genomen niet helemaal. Het vergt dus een politieke weging. 04:12:13.110 --> 04:12:14.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvoor zitten wij hier ook bij elkaar. 04:12:15.009 --> 04:12:18.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gezegd: pas op dat je die Woningbouwimpuls niet als dekking 04:12:18.649 --> 04:12:19.600 align:middle line:82% position:46% size:100% voor alles gaat gebruiken, 04:12:21.610 --> 04:12:23.799 align:middle line:82% position:46% size:100% want wij hebben met elkaar de woningbouw te stimuleren. 04:12:23.920 --> 04:12:25.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gezegd dat ik me kan voorstellen dat u geld wilt 04:12:25.569 --> 04:12:28.058 align:middle line:82% position:46% size:100% toekennen aan de doelen waar u deze amendementen voor bestemd had. 04:12:31.629 --> 04:12:35.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Technisch gezien kan dat ook gewoon ten koste van de WBI, maar laten we 04:12:35.909 --> 04:12:37.920 align:middle line:82% position:46% size:100% oppassen dat we niet te veel geld afsnoepen van die WBI, want we 04:12:38.040 --> 04:12:41.239 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben die straks nog hard nodig als we nieuwe regelingen willen bedenken 04:12:41.360 --> 04:12:44.940 align:middle line:82% position:46% size:100% om door te blijven bouwen. Zo "zunigjes" heb ik het beoordeeld, 04:12:45.059 --> 04:12:46.338 align:middle line:82% position:46% size:100% maar hij is niet onmogelijk als dekking. 04:12:48.780 --> 04:12:51.189 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel veel dekkingen zijn niet onmogelijk. 04:12:51.308 --> 04:12:53.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Als je een beetje verstand hebt van hoe een begroting werkt, kan je heel 04:12:54.040 --> 04:12:55.409 align:middle line:82% position:46% size:100% veel kanten op. Het gaat namelijk altijd om een 04:12:55.530 --> 04:12:58.000 align:middle line:82% position:46% size:100% politieke weging. Het enige wat ik zeg, is: ik zie dat 04:12:58.120 --> 04:13:00.829 align:middle line:82% position:46% size:100% er drie amendementen zijn waar die politieke weging gemaakt moeten 04:13:00.950 --> 04:13:02.886 align:middle line:82% position:46% size:100% worden, die als we heel strikt zouden kijken ... 04:13:03.005 --> 04:13:05.588 align:middle line:82% position:46% size:100% Gelukkig doet de minister dat niet, hè, begrijp me niet verkeerd. 04:13:05.709 --> 04:13:08.888 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij kijkt niet heel strikt. Ik adviseer collega's uit de 04:13:09.009 --> 04:13:10.679 align:middle line:82% position:46% size:100% oppositie die amendementen hebben 04:13:12.209 --> 04:13:15.149 align:middle line:82% position:46% size:100% met een dekking waarover het oordeel is "ik zou die dekking niet 04:13:16.138 --> 04:13:18.440 align:middle line:82% position:46% size:100% gebruiken", om hun dekking nog even aan te passen. 04:13:18.559 --> 04:13:22.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar ging mijn opmerking over. Ik vind dat we niet alleen moeten 04:13:22.389 --> 04:13:25.228 align:middle line:82% position:46% size:100% kijken naar wat de coalitie indient, waaruit blijkt dat er dan wel 04:13:25.409 --> 04:13:28.049 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijkheden zijn om het speelveld nog helemaal op te rekken. 04:13:28.558 --> 04:13:31.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar collega Van Baarle: veel succes met uw amendement. 04:13:35.209 --> 04:13:37.382 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik trek me natuurlijk wel aan wat collega Klaver zegt. 04:13:37.503 --> 04:13:37.909 align:middle line:82% position:46% size:100% Er 04:13:39.479 --> 04:13:42.745 align:middle line:82% position:46% size:100% moet wel gezegd worden dat er in het coalitieakkoord afspraken gemaakt 04:13:42.865 --> 04:13:47.709 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn over wooncorporaties en over het proberen een methode te vinden 04:13:49.659 --> 04:13:52.179 align:middle line:82% position:46% size:100% om zonder te veel prijsopdrijving starters te helpen. 04:13:53.549 --> 04:13:56.069 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben wij financieel niet goed gedekt in het coalitieakkoord. 04:13:56.338 --> 04:13:58.629 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij dezen wordt het alsnog gedekt. Daarover is een verhaal te 04:13:58.750 --> 04:14:01.290 align:middle line:82% position:46% size:100% vertellen, maar dat verhaal kun je betwisten. 04:14:01.799 --> 04:14:02.599 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb nog wel één vraag 04:14:05.009 --> 04:14:07.510 align:middle line:82% position:46% size:100% over prijsoverdrijving. Ik heb daar als vertegenwoordiger 04:14:07.629 --> 04:14:08.860 align:middle line:82% position:46% size:100% van de ChristenUnie echt een broertje dood aan. 04:14:08.979 --> 04:14:12.976 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan niet ontkennen dat elke hulp aan een starter ten principale een 04:14:13.095 --> 04:14:16.239 align:middle line:82% position:46% size:100% vorm van prijsopdrijving met zich meebrengt, maar dit initiatief zit 04:14:16.360 --> 04:14:21.299 align:middle line:82% position:46% size:100% wel zo in elkaar dat zodra er wordt afgerekend en weer wordt verhuisd, 04:14:23.259 --> 04:14:27.929 align:middle line:82% position:46% size:100% de verkregen financiering weer teruggaat, om het zo te zeggen. 04:14:28.110 --> 04:14:32.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wel een enorme kanttekening bij het prijsopdrijvende effect dat 04:14:32.959 --> 04:14:35.969 align:middle line:82% position:46% size:100% door sommige woningmarktexperts hier is neergezet. 04:14:36.629 --> 04:14:39.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is ook bijvoorbeeld de vinger bij gelegd door Johan Conijn. 04:14:40.079 --> 04:14:43.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien wil de minister echt grondig ingaan op dit punt, want het 04:14:43.659 --> 04:14:46.838 align:middle line:82% position:46% size:100% zou heel naar zijn als er een zweem blijft hangen van: nu doen ze het 04:14:46.959 --> 04:14:49.918 align:middle line:82% position:46% size:100% weer, nu trappen ze er weer in en doen ze weer aan prijsopdrijving. 04:14:51.569 --> 04:14:54.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Helemaal wegredeneren kan ik het niet, maar dit is wel het beste 04:14:54.909 --> 04:14:56.856 align:middle line:82% position:46% size:100% voorstel dat ik de afgelopen jaren heb gezien om starters te helpen. 04:14:56.977 --> 04:15:00.209 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister. Ik neem aan dat "grondig ingaan" 04:15:00.329 --> 04:15:02.808 align:middle line:82% position:46% size:100% niet nu hier ter plekke hoeft, maar procedureel. 04:15:04.690 --> 04:15:08.239 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik voel mij eigenlijk wel thuis bij de manier waarop de heer Grinwis het 04:15:08.360 --> 04:15:11.085 align:middle line:82% position:46% size:100% verwoordt. Er is altijd een zekere vorm van 04:15:11.206 --> 04:15:13.849 align:middle line:82% position:46% size:100% vraagstimulering, maar ik vind deze manier toevallig wel een heel 04:15:13.968 --> 04:15:16.779 align:middle line:82% position:46% size:100% verantwoorde. Je kunt overigens ook qua omvang 04:15:16.989 --> 04:15:20.000 align:middle line:82% position:46% size:100% niet zeggen dat daardoor de hele woningmarkt uit het lood gaat. 04:15:20.120 --> 04:15:23.379 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo werkt het natuurlijk niet. Maar nog even, want dat verwijt van 04:15:23.588 --> 04:15:25.727 align:middle line:82% position:46% size:100% eenkennigheid van de heer Klaver raakt je dan toch. 04:15:25.846 --> 04:15:29.059 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga je zitten bladeren en kom je er ook achter dat het niet zo is dat 04:15:29.180 --> 04:15:32.950 align:middle line:82% position:46% size:100% alleen de amendementen van de coalitie zijn ondersteund. 04:15:33.129 --> 04:15:35.509 align:middle line:82% position:46% size:100% Het eerste amendement van de heer Boulakjar is breder ondersteund dan 04:15:35.629 --> 04:15:40.849 align:middle line:82% position:46% size:100% alleen door de coalitie. Overigens zult u ook bij mijn 04:15:40.968 --> 04:15:44.780 align:middle line:82% position:46% size:100% appreciatie van de moties zien dat ik weinig eenkennig ben. 04:15:44.899 --> 04:15:46.828 align:middle line:82% position:46% size:100% De goede moties krijgen gewoon oordeel Kamer. 04:15:47.429 --> 04:15:49.629 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan nu eerst door met de 33 moties. 04:15:49.750 --> 04:15:52.709 align:middle line:82% position:46% size:100% Of zijn er inmiddels appreciaties van de twee amendementen? 04:15:53.459 --> 04:15:54.898 align:middle line:82% position:46% size:100% Die gaan we zo doen, begrijp ik. Helemaal goed. 04:15:55.440 --> 04:15:58.030 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Klaver. Dit is natuurlijk uitlokking. 04:15:59.229 --> 04:16:01.359 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik grijp dit met beide handen aan. 04:16:03.370 --> 04:16:06.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit zijn amendementen die zijn ingediend door de coalitie. 04:16:06.549 --> 04:16:08.269 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, ik vind het goede amendementen en ik zal ze ook 04:16:08.388 --> 04:16:12.349 align:middle line:82% position:46% size:100% steunen, maar als ik de reactie van de minister hoor over waar de 04:16:12.468 --> 04:16:14.088 align:middle line:82% position:46% size:100% dekking vandaan komt, dan stel ik vast dat de minister er gewoon 04:16:14.209 --> 04:16:17.599 align:middle line:82% position:46% size:100% gelijk in heeft dat het eigenlijk niet helemaal kan. 04:16:18.308 --> 04:16:20.588 align:middle line:82% position:46% size:100% Meneer Grinwis, het is heel eerlijk dat u zegt dat daarmee een probleem 04:16:20.709 --> 04:16:22.450 align:middle line:82% position:46% size:100% uit het coalitieakkoord wordt opgelost. 04:16:22.808 --> 04:16:26.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kan, maar dat laat zien dat er gewoon ruimte is om in die begroting 04:16:27.069 --> 04:16:29.920 align:middle line:82% position:46% size:100% veel meer te schuiven. Ik hoop heel erg dat de heer Van 04:16:30.040 --> 04:16:32.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Baarle zijn amendement nog wat aanpast — dat geldt ook voor de 04:16:32.200 --> 04:16:35.588 align:middle line:82% position:46% size:100% andere collega's — en dan ben ik benieuwd naar de beoordeling van de 04:16:35.709 --> 04:16:37.870 align:middle line:82% position:46% size:100% minister. Dat doet hij altijd op basis van 04:16:37.989 --> 04:16:40.420 align:middle line:82% position:46% size:100% inhoud. Het dekkingsvoorstel deugt dan in 04:16:40.540 --> 04:16:43.530 align:middle line:82% position:46% size:100% ieder geval. Zo had ik inderdaad mijn 04:16:43.649 --> 04:16:45.949 align:middle line:82% position:46% size:100% inhoudelijke oordeel over het amendement van Van Baarle gegeven, 04:16:46.159 --> 04:16:49.370 align:middle line:82% position:46% size:100% niet alleen over de dekking — technisch zat er gewoon geen ruimte 04:16:49.579 --> 04:16:54.600 align:middle line:82% position:46% size:100% in dat artikel — maar ook over het doel van het amendement. 04:16:54.719 --> 04:16:57.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvoor hadden wij namelijk al geld begroot. 04:16:58.138 --> 04:16:59.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Het was dus een reeds voorzien project. 04:17:00.168 --> 04:17:02.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was het inhoudelijke oordeel dat ik had gegeven. 04:17:02.599 --> 04:17:04.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga nu bewijzen dat ik niet eenkennig ... 04:17:04.790 --> 04:17:06.079 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Boulakjar nog? Niet. 04:17:06.888 --> 04:17:09.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Helemaal goed. De heer Van Baarle nog. 04:17:10.540 --> 04:17:14.388 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het budget dat daarvoor beschikbaar is gesteld volgens mijn 04:17:14.509 --> 04:17:15.250 align:middle line:82% position:46% size:100% informatie 04:17:16.899 --> 04:17:22.718 align:middle line:82% position:46% size:100% — mijn amendement bevat ook niet een enorm groot bedrag — zit in enkele 04:17:23.349 --> 04:17:26.979 align:middle line:82% position:46% size:100% tienduizenden euro's. Dat is ervoor gereserveerd. 04:17:28.450 --> 04:17:31.519 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik doe een heel bescheiden verzoek. Het betreft echt een heel klein 04:17:31.638 --> 04:17:34.219 align:middle line:82% position:46% size:100% bedrag op die enorme rijksbegroting, want ik ken mijn plek als 04:17:34.340 --> 04:17:35.228 align:middle line:82% position:46% size:100% oppositiepartij. 04:17:37.838 --> 04:17:38.468 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij 04:17:40.088 --> 04:17:42.350 align:middle line:82% position:46% size:100% staat dat niks in de weg om te zeggen: dat lijkt mij een goede 04:17:42.469 --> 04:17:45.238 align:middle line:82% position:46% size:100% toevoeging; hier kunnen we het programma een intensivering mee 04:17:45.359 --> 04:17:49.263 align:middle line:82% position:46% size:100% geven op een belangrijk thema. De minister zegt dat de dekking niet 04:17:49.382 --> 04:17:50.808 align:middle line:82% position:46% size:100% klopt. Het is het juridisch vrij 04:17:50.929 --> 04:17:54.340 align:middle line:82% position:46% size:100% besteedbare deel van het artikel, dus het kan wel. 04:17:56.468 --> 04:17:58.239 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister iets minder zuinig zijn? 04:18:00.418 --> 04:18:03.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is niet nodig, hè. De pilot kan worden vormgegeven met 04:18:03.729 --> 04:18:05.418 align:middle line:82% position:46% size:100% het daarvoor gereserveerde bedrag. Dat is het punt. 04:18:05.709 --> 04:18:07.059 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was de achtergrond van mijn oordeel. 04:18:07.180 --> 04:18:10.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik ga naar de 33 moties. 04:18:10.790 --> 04:18:14.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Of gaan we de amendementen doen? Laten we toch de amendementen doen, 04:18:14.819 --> 04:18:18.370 align:middle line:82% position:46% size:100% dan is dat blokje helemaal klaar. We beginnen met het amendement op 04:18:18.489 --> 04:18:20.500 align:middle line:82% position:46% size:100% stuk nr. 8, meen ik, van de heer 04:18:24.940 --> 04:18:25.898 align:middle line:82% position:46% size:100% Tony van Dijck. 04:18:39.659 --> 04:18:43.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Het amendement van Van Dijck bepleit een huurverlaging in de sociale 04:18:43.200 --> 04:18:43.639 align:middle line:82% position:46% size:100% sector met 04:18:45.280 --> 04:18:45.819 align:middle line:82% position:46% size:100% 15%. Dat 04:18:48.218 --> 04:18:52.069 align:middle line:82% position:46% size:100% ga ik gewoon ontraden, ook omwille van de dekking die wordt aangereikt. 04:18:52.190 --> 04:18:53.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Het amendement op stuk nr. 8 wordt ontraden. 04:18:54.040 --> 04:18:56.599 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan het amendement op stuk nr. 04:18:58.218 --> 04:19:02.478 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moet ik ook ontraden. Het loopt vooruit op de behandeling 04:19:02.599 --> 04:19:04.430 align:middle line:82% position:46% size:100% van het wetsvoorstel waar we het zojuist over hebben gehad. 04:19:04.549 --> 04:19:07.638 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten aanzien van de dekking: de verhoging van de lasten past niet 04:19:07.759 --> 04:19:09.729 align:middle line:82% position:46% size:100% binnen de begrotingsregels. Dus ook dit amendement moet ik 04:19:09.850 --> 04:19:10.459 align:middle line:82% position:46% size:100% ontraden. Het amendement op stuk nr. 04:19:10.579 --> 04:19:13.489 align:middle line:82% position:46% size:100% 49 is ontraden. Nu dan de 33 moties. 04:19:13.610 --> 04:19:14.879 align:middle line:82% position:46% size:100% Met betrekking tot de motie op stuk nr. 04:19:14.998 --> 04:19:17.409 align:middle line:82% position:46% size:100% 81 van het lid Kops over het versnellen van de 04:19:18.909 --> 04:19:21.200 align:middle line:82% position:46% size:100% vergunning laat ik het oordeel graag aan de Kamer. 04:19:21.319 --> 04:19:24.360 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 82 van de heer Kops, die vraagt om 04:19:28.540 --> 04:19:29.529 align:middle line:82% position:46% size:100% af te zien van de 04:19:31.088 --> 04:19:33.040 align:middle line:82% position:46% size:100% hybridewarmtepompverplichting, ga ik ontraden, 04:19:35.079 --> 04:19:36.309 align:middle line:82% position:46% size:100% want die verplichting helpt mensen juist. 04:19:36.819 --> 04:19:37.779 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze motie ga ik dus ontraden. In de motie op stuk nr. 04:19:37.898 --> 04:19:41.429 align:middle line:82% position:46% size:100% 83 staat: "Verzoekt de regering de voorrang voor statushouders 04:19:41.549 --> 04:19:43.838 align:middle line:82% position:46% size:100% onmiddellijk af te schaffen." Ik zie verwarring bij de heer Grinwis. 04:19:43.959 --> 04:19:46.059 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 82 is ontraden en de motie op stuk 04:19:46.180 --> 04:19:47.459 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 81 krijgt oordeel Kamer. 04:19:48.360 --> 04:19:49.593 align:middle line:82% position:46% size:100% Helpt het als ik het herhaal? Dan doen we dat. 04:19:49.713 --> 04:19:52.356 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga heel duidelijk het nummer en het oordeel noemen. 04:19:52.477 --> 04:19:58.299 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 83 ontraad ik, onder verwijzing naar 04:19:58.870 --> 04:20:02.429 align:middle line:82% position:46% size:100% het debat dat wij in verschillende varianten hebben gevoerd. 04:20:02.549 --> 04:20:03.610 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 83: ontraden. 04:20:03.729 --> 04:20:07.519 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 84, over huurverlaging voor sociale 04:20:07.638 --> 04:20:10.670 align:middle line:82% position:46% size:100% huurders, loopt vooruit op het wetsvoorstel dat we nog zullen 04:20:10.790 --> 04:20:13.719 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten gaan behandelen. Onder verwijzing naar dat debat en 04:20:13.840 --> 04:20:16.569 align:middle line:82% position:46% size:100% het debatje dat we zojuist hebben gehad, ontraad ik deze motie. 04:20:16.690 --> 04:20:17.969 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 84 is ontraden. 04:20:19.000 --> 04:20:24.076 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 85 over een middenhuurakkoord. 04:20:24.197 --> 04:20:28.899 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar waar je met sociale verhuurders meer in handen hebt om daadwerkelijk 04:20:29.020 --> 04:20:31.989 align:middle line:82% position:46% size:100% tot een akkoord te komen, geldt dat bij particuliere verhuurders net een 04:20:32.110 --> 04:20:36.579 align:middle line:82% position:46% size:100% beetje anders in de middenhuur. Maar ik wil wel graag met hen komen 04:20:36.700 --> 04:20:39.269 align:middle line:82% position:46% size:100% tot een afspraak over hoeveel middenhuur er gebouwd gaat worden. 04:20:39.808 --> 04:20:43.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus als ik een akkoord ook als een intentieovereenkomst mag uitleggen, 04:20:43.540 --> 04:20:46.399 align:middle line:82% position:46% size:100% dan kan ik het oordeel aan de Kamer laten. 04:20:46.520 --> 04:20:47.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie de 04:20:49.940 --> 04:20:53.218 align:middle line:82% position:46% size:100% indiener knikken. De indiener, de heer De Groot, over 04:20:53.338 --> 04:20:53.668 align:middle line:82% position:46% size:100% de motie op stuk nr. 04:20:55.379 --> 04:20:58.799 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat komt eigenlijk omdat de minister particuliere investeerders noemde. 04:20:59.459 --> 04:21:02.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar roept de motie niet toe op. De motie roept op om met de 04:21:03.209 --> 04:21:06.218 align:middle line:82% position:46% size:100% investeerders van de pensioenfondsen of misschien een bredere groep, de 04:21:06.338 --> 04:21:09.218 align:middle line:82% position:46% size:100% bredere investeerders, grote investeerders, te komen tot een 04:21:09.338 --> 04:21:11.280 align:middle line:82% position:46% size:100% richtgetal voor de komende acht jaar. 04:21:11.399 --> 04:21:14.019 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 85 krijgt oordeel Kamer. 04:21:15.599 --> 04:21:16.683 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:21:16.804 --> 04:21:17.309 align:middle line:82% position:46% size:100% Die 04:21:19.168 --> 04:21:20.860 align:middle line:82% position:46% size:100% verzoekt de regering om in de woondeals gemeenten te verplichten 04:21:20.979 --> 04:21:23.399 align:middle line:82% position:46% size:100% om in de woningbouwplannen tot 40% betaalbare woningen op te nemen. 04:21:29.459 --> 04:21:32.009 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil daarbij graag het oordeel aan de Kamer laten. 04:21:32.849 --> 04:21:37.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Het betreft denk ik geen wettelijke verplichting, maar wel zeker een 04:21:37.479 --> 04:21:38.920 align:middle line:82% position:46% size:100% inzet. Twee derde van de woningen moet 04:21:39.040 --> 04:21:42.799 align:middle line:82% position:46% size:100% betaalbaar zijn. Een kleine 30% moet sociaal zijn, 04:21:42.920 --> 04:21:46.629 align:middle line:82% position:46% size:100% want anders ga je er niet komen. Dat betekent dat we 40% overhouden 04:21:46.750 --> 04:21:49.209 align:middle line:82% position:46% size:100% op het middensegment. Ik laat dus graag het oordeel 04:21:49.329 --> 04:21:50.909 align:middle line:82% position:46% size:100% hierover aan de Kamer. De motie op stuk nr. 04:21:51.030 --> 04:21:53.000 align:middle line:82% position:46% size:100% 86 krijgt oordeel Kamer. Dan de motie op stuk nr. 04:21:53.120 --> 04:21:53.739 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:21:55.879 --> 04:21:59.389 align:middle line:82% position:46% size:100% over de wooncoöperaties en het subsidiëren van Cooplink. 04:22:00.588 --> 04:22:04.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zat geen dekking bij. Dat betekent dat ik de motie moet 04:22:04.889 --> 04:22:08.700 align:middle line:82% position:46% size:100% ontraden wegens het ontbreken van dekking, tenzij u zegt: ik heb net 04:22:08.819 --> 04:22:13.229 align:middle line:82% position:46% size:100% een amendement ingediend van 10 miljoen en daar zou het eventueel 04:22:13.350 --> 04:22:15.808 align:middle line:82% position:46% size:100% uit gedekt kunnen worden. Dat kan, maar dan ga ik dus een deel 04:22:15.929 --> 04:22:17.790 align:middle line:82% position:46% size:100% van dat amendement gebruiken voor deze dekking. 04:22:17.909 --> 04:22:19.929 align:middle line:82% position:46% size:100% Als u dat bedoelt, kan ik het oordeel aan de Kamer laten. 04:22:20.399 --> 04:22:23.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Beckerman. Ik kijk nog even naar de heer 04:22:23.770 --> 04:22:27.739 align:middle line:82% position:46% size:100% Boulakjar, maar dat is zoals het is bedoeld en is vormgegeven. 04:22:28.700 --> 04:22:30.478 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 87 is oordeel Kamer. 04:22:30.599 --> 04:22:33.049 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 88 is een spreekt-uitmotie en de 04:22:33.838 --> 04:22:35.338 align:middle line:82% position:46% size:100% motie op stuk nr. 89 ook. 04:22:36.509 --> 04:22:37.212 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:22:37.333 --> 04:22:37.709 align:middle line:82% position:46% size:100% Die 04:22:40.989 --> 04:22:44.299 align:middle line:82% position:46% size:100% is wel heel erg hink stap sprong ten aanzien van wat er zou moeten 04:22:44.418 --> 04:22:46.638 align:middle line:82% position:46% size:100% gebeuren, een vergunningsstelsel, een opkoopfonds en de Wet 04:22:46.759 --> 04:22:50.690 align:middle line:82% position:46% size:100% voorkeursrecht gemeenten, terwijl ik u zojuist van mijn prille bekering 04:22:51.200 --> 04:22:56.209 align:middle line:82% position:46% size:100% had verteld. Om dan dit tegelijk helemaal in te 04:22:56.329 --> 04:22:57.819 align:middle line:82% position:46% size:100% vullen, vind ik een beetje te rap gaan. 04:22:58.509 --> 04:23:00.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Ontraden vind ik ook ver gaan, want misschien kom ik hier wel uit. 04:23:00.849 --> 04:23:03.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou best eens kunnen. Dus als ik uw motie ter inspiratie 04:23:03.770 --> 04:23:07.129 align:middle line:82% position:46% size:100% mag gebruiken, zou u haar dan willen aanhouden tot het moment dat ik met 04:23:07.250 --> 04:23:08.918 align:middle line:82% position:46% size:100% dat plan van aanpak voor die vakantieparken kom? 04:23:12.849 --> 04:23:16.379 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga daar even over nadenken, want ik vind het ook wel heel ingewikkeld 04:23:16.500 --> 04:23:17.850 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat we hier al lang mee bezig zijn. 04:23:17.969 --> 04:23:19.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk hier even over na. 04:23:21.838 --> 04:23:23.739 align:middle line:82% position:46% size:100% En als de motie niet wordt aangenomen? 04:23:23.860 --> 04:23:25.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wordt die ontraden. Ja, dan wordt die ontraden. 04:23:25.989 --> 04:23:29.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vind ik ook zo tragisch. Ik ga het even overleggen. 04:23:29.569 --> 04:23:30.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Oké. De motie op stuk nr. 04:23:30.799 --> 04:23:35.519 align:middle line:82% position:46% size:100% 90: aanhouden en anders ontraden. Dan de motie op stuk nr. 04:23:38.780 --> 04:23:42.059 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:23:42.459 --> 04:23:44.170 align:middle line:82% position:46% size:100% dat moratorium gewoon geen wettelijke grondslag is. 04:23:44.290 --> 04:23:45.790 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 91 wordt ontraden. 04:23:45.909 --> 04:23:46.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:23:53.308 --> 04:23:55.729 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:23:55.850 --> 04:23:58.600 align:middle line:82% position:46% size:100% geven om zelf een subsidievoorstel te doen, vind ik echt een beetje 04:23:58.719 --> 04:24:00.670 align:middle line:82% position:46% size:100% merkwaardig. Dat kan ik gewoon niet inpassen, dus 04:24:00.790 --> 04:24:03.159 align:middle line:82% position:46% size:100% deze motie ga ik ontraden. Het is een motie met 04:24:03.280 --> 04:24:05.610 align:middle line:82% position:46% size:100% coalitiepartijen eronder die ik toch ontraad. 04:24:05.729 --> 04:24:08.350 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 92 van de coalitie wordt 04:24:11.530 --> 04:24:12.699 align:middle line:82% position:46% size:100% ontraden. Geurts staat er trouwens niet onder, 04:24:12.818 --> 04:24:13.879 align:middle line:82% position:46% size:100% dus het is de coalitie minus het CDA. 04:24:14.000 --> 04:24:15.159 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten compleet 04:24:16.690 --> 04:24:19.229 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn. Puntjes voor Geurts, inderdaad. 04:24:21.058 --> 04:24:21.829 align:middle line:82% position:46% size:100% Even kijken. De motie op stuk nr. 04:24:21.950 --> 04:24:24.629 align:middle line:82% position:46% size:100% 93 verzoekt de regering om samen met Bouwend Nederland, de 04:24:24.750 --> 04:24:27.738 align:middle line:82% position:46% size:100% Aannemersfederatie en andere stakeholders afspraken te maken over 04:24:27.859 --> 04:24:30.898 align:middle line:82% position:46% size:100% het prioriteren van isolatiewerkzaamheden. 04:24:34.000 --> 04:24:35.629 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarover wil ik het oordeel aan de Kamer laten. 04:24:35.750 --> 04:24:38.450 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 93 krijgt oordeel Kamer. 04:24:38.569 --> 04:24:38.579 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de 04:24:40.509 --> 04:24:41.940 align:middle line:82% position:46% size:100% motie op stuk nr. 04:24:42.059 --> 04:24:47.429 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is nog een vraag van de heer Peter de Groot over de motie op 04:24:49.179 --> 04:24:49.790 align:middle line:82% position:46% size:100% stuk nr. 04:24:49.909 --> 04:24:50.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben daar in principe niet zo van, hoor. 04:24:51.129 --> 04:24:54.218 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk doen we alleen reacties op eigen moties. 04:25:00.808 --> 04:25:02.738 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is wat het is. We gaan door naar de motie op stuk 04:25:02.859 --> 04:25:05.040 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 94, waar de heer Geurts op mag 04:25:05.159 --> 04:25:06.838 align:middle line:82% position:46% size:100% reageren als hij dat nodig acht. Die gaat 04:25:09.088 --> 04:25:11.440 align:middle line:82% position:46% size:100% over het wegnemen van belemmeringen voor wooncoöperaties. 04:25:11.559 --> 04:25:13.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarover laat ik het oordeel aan de Kamer. 04:25:13.769 --> 04:25:15.709 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 94 krijgt oordeel Kamer. 04:25:15.829 --> 04:25:17.668 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 04:25:19.299 --> 04:25:22.989 align:middle line:82% position:46% size:100% 95 vraagt mij een aantal dingen te onderzoeken. 04:25:31.799 --> 04:25:34.559 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik laat het oordeel aan de Kamer als ook hiervoor geldt — dat is een 04:25:34.680 --> 04:25:37.780 align:middle line:82% position:46% size:100% beetje dezelfde clausule als voor mevrouw Beckerman — dat ik niet 04:25:37.899 --> 04:25:41.110 align:middle line:82% position:46% size:100% meteen bij alles wat ik nu ga onderzoeken verplicht ook vastzit 04:25:41.229 --> 04:25:43.718 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de uitkomst van dat onderzoek. Ik wil echt even de ruimte krijgen 04:25:43.838 --> 04:25:47.826 align:middle line:82% position:46% size:100% om een goede aanpak te maken, maar ik ga hier wel mee aan de slag. 04:25:47.947 --> 04:25:49.259 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap de opdracht. 04:25:50.769 --> 04:25:52.969 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Beckerman, deze motie is contra aan die van u. 04:25:53.090 --> 04:25:58.219 align:middle line:82% position:46% size:100% Niet in één keer van de kelder naar de zolder te springen, is zeg maar 04:25:58.340 --> 04:26:00.189 align:middle line:82% position:46% size:100% de samenvatting van wat ik de minister net hoor zeggen. 04:26:00.370 --> 04:26:02.649 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal hem dus niet gelijk vasthouden aan de uitkomsten. 04:26:02.918 --> 04:26:04.338 align:middle line:82% position:46% size:100% We komen er te zijner tijd wel een keer op terug. 04:26:04.459 --> 04:26:06.638 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 95 krijgt oordeel Kamer. 04:26:07.799 --> 04:26:10.666 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank. Dan de motie op stuk nr. 04:26:10.787 --> 04:26:16.870 align:middle line:82% position:46% size:100% 96 van Klaver en Nijboer. Daarbij laat ik graag het oordeel 04:26:16.989 --> 04:26:17.530 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de Kamer. De motie op stuk nr. 04:26:17.649 --> 04:26:20.099 align:middle line:82% position:46% size:100% 96 krijgt oordeel Kamer. Je wilt natuurlijk 04:26:22.959 --> 04:26:26.479 align:middle line:82% position:46% size:100% niet van eenkennigheid worden beticht in zo'n debat, dus ik moest 04:26:26.600 --> 04:26:30.500 align:middle line:82% position:46% size:100% ook wel. Dan ben ik bij de motie op stuk nr. 04:26:31.069 --> 04:26:32.090 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:26:32.209 --> 04:26:34.079 align:middle line:82% position:46% size:100% de regering bij deze regeling nadrukkelijk ook afdwingbare 04:26:34.200 --> 04:26:37.180 align:middle line:82% position:46% size:100% huurverlaging voor huurders van woningen met slechte energielabels 04:26:37.299 --> 04:26:38.430 align:middle line:82% position:46% size:100% in de vrije sector te 04:26:41.599 --> 04:26:43.920 align:middle line:82% position:46% size:100% realiseren." Ik wil het oordeel daarover aan de Kamer laten als ik 04:26:44.040 --> 04:26:47.659 align:middle line:82% position:46% size:100% van "de vrije sector" "de gereguleerde sector" mag maken. 04:26:47.780 --> 04:26:52.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom zeg ik dat? Omdat we dit gaan doen voor de hele 04:26:52.638 --> 04:26:56.819 align:middle line:82% position:46% size:100% huur waarvoor een woningwaarderingsstelsel gaat 04:26:56.940 --> 04:26:58.739 align:middle line:82% position:46% size:100% gelden. Dat is de sociale huur en straks ook 04:26:58.860 --> 04:27:01.229 align:middle line:82% position:46% size:100% de middenhuur. Daarmee hebben we in de optelsom 04:27:01.350 --> 04:27:03.859 align:middle line:82% position:46% size:100% ongeveer 90% van de huurmarkt te pakken. 04:27:03.979 --> 04:27:06.978 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarop kan ik die regeling ook daadwerkelijk van toepassing 04:27:07.129 --> 04:27:09.840 align:middle line:82% position:46% size:100% verklaren. Dus als "sociale huur en middenhuur" 04:27:09.959 --> 04:27:12.780 align:middle line:82% position:46% size:100% bijvoorbeeld in de plaats zou kunnen komen van "de vrije sector" in de 04:27:12.899 --> 04:27:15.029 align:middle line:82% position:46% size:100% laatste zin, dan kan ik het oordeel aan de Kamer laten. 04:27:15.148 --> 04:27:17.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp hieruit dat het verzoek dus is om de motie aan te passen. 04:27:18.759 --> 04:27:21.968 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Klaver. Even om te begrijpen of het 04:27:22.540 --> 04:27:24.709 align:middle line:82% position:46% size:100% inhoudelijk overeenkomt. Het is op zich natuurlijk geen 04:27:24.829 --> 04:27:25.968 align:middle line:82% position:46% size:100% probleem om de woorden aan te passen. 04:27:26.088 --> 04:27:28.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Als er een nieuw stelsel komt waar een groot gedeelte binnen valt, dan 04:27:28.909 --> 04:27:30.799 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben we ook geen probleem. Maar daar zijn we voorlopig nog 04:27:30.918 --> 04:27:34.088 align:middle line:82% position:46% size:100% niet. Die wetsbehandeling moet nog komen. 04:27:34.750 --> 04:27:39.500 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben het wel echt over dat deel dat nu buiten het 04:27:39.620 --> 04:27:42.120 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel valt. Dat is op dit moment nog best veel. 04:27:42.429 --> 04:27:45.079 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zeggen dat je nu met deze stijgende prijzen ook daarop zou 04:27:45.200 --> 04:27:49.299 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten ingrijpen. Ja, en we gaan dus het volgende 04:27:49.418 --> 04:27:49.950 align:middle line:82% position:46% size:100% doen. De 04:27:51.690 --> 04:27:54.610 align:middle line:82% position:46% size:100% regulering van de middenhuur zal per januari 2024 geregeld zijn. 04:27:54.729 --> 04:27:57.129 align:middle line:82% position:46% size:100% Datzelfde geldt voor de aanpassing van het woningwaarderingsstelsel. 04:27:57.250 --> 04:27:58.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is dus beide in januari 04:28:00.329 --> 04:28:01.088 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:28:01.209 --> 04:28:02.978 align:middle line:82% position:46% size:100% woningwaarderingsstelsel kent een enorme vergroening. 04:28:03.099 --> 04:28:05.558 align:middle line:82% position:46% size:100% Denk aan een hogere huur voor hogere labels en een lagere huur voor 04:28:05.679 --> 04:28:07.659 align:middle line:82% position:46% size:100% lagere labels. Dat gaat gelden voor het sociale 04:28:07.780 --> 04:28:11.159 align:middle line:82% position:46% size:100% segment en voor het middensegment. Na de regulering van de middenhuur 04:28:11.280 --> 04:28:14.920 align:middle line:82% position:46% size:100% vormen het sociale segment en het middensegment opgeteld zo'n 90% van 04:28:15.040 --> 04:28:17.340 align:middle line:82% position:46% size:100% de totale huurmarkt. Daarmee hebben we volgens mij grosso 04:28:17.459 --> 04:28:17.879 align:middle line:82% position:46% size:100% modo 04:28:19.870 --> 04:28:21.849 align:middle line:82% position:46% size:100% het overgrote deel van de sector, of in ieder geval dat deel van de 04:28:21.968 --> 04:28:25.180 align:middle line:82% position:46% size:100% sector waar je je het meeste zorgen over hebt te maken, daadwerkelijk 04:28:25.299 --> 04:28:27.989 align:middle line:82% position:46% size:100% gereguleerd, en dus ook vergroend in het woningwaarderingsstelsel. 04:28:30.879 --> 04:28:34.459 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat u uw motie op stuk nr. 97 aanpassen, meneer Klaver? 04:28:34.638 --> 04:28:37.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kom met een aanpassing. Als de motie op stuk nr. 04:28:37.309 --> 04:28:39.159 align:middle line:82% position:46% size:100% 97 wordt aangepast, krijgt die dus oordeel Kamer. 04:28:41.200 --> 04:28:43.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:28:43.420 --> 04:28:43.838 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin staat het verzoek om 04:28:45.360 --> 04:28:48.870 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten aan te moedigen om de mantelzorgregelingen te verruimen. 04:28:51.860 --> 04:28:52.828 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik laat het oordeel daarover graag aan de Kamer. 04:28:52.949 --> 04:28:54.769 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 98 krijgt oordeel Kamer. 04:28:54.888 --> 04:28:56.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:28:57.509 --> 04:28:58.709 align:middle line:82% position:46% size:100% Die mag je natuurlijk op je boekenlijst zetten. 04:29:00.239 --> 04:29:03.759 align:middle line:82% position:46% size:100% Grinwis en Bontenbal, zo zie je waar een degelijke protestantse opvoeding 04:29:03.879 --> 04:29:05.379 align:middle line:82% position:46% size:100% allemaal wel niet toe kan leiden. Dat is mooi. 04:29:05.500 --> 04:29:07.898 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is echt mooi. Misschien moet ik de motie nog even 04:29:08.019 --> 04:29:09.790 align:middle line:82% position:46% size:100% voordragen. Nee, nee, nee, nee, dat gaan we echt 04:29:09.909 --> 04:29:10.420 align:middle line:82% position:46% size:100% niet doen! We willen voor 21.00 uur klaar zijn. 04:29:10.540 --> 04:29:12.898 align:middle line:82% position:46% size:100% Oké, dan laat ik het oordeel gewoon aan de Kamer. 04:29:13.019 --> 04:29:14.648 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 99 krijgt oordeel Kamer. 04:29:19.668 --> 04:29:20.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:29:20.479 --> 04:29:24.218 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij gaat het om een confessioneel liberale samenwerking 04:29:24.338 --> 04:29:26.449 align:middle line:82% position:46% size:100% van Grinwis en De Groot. Dat leidt overigens ook tot vrij 04:29:26.568 --> 04:29:28.049 align:middle line:82% position:46% size:100% uitbundige teksten, mag ik wel zeggen. 04:29:28.468 --> 04:29:32.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga ook hierover het oordeel aan de Kamer laten, met één kleine 04:29:32.309 --> 04:29:33.870 align:middle line:82% position:46% size:100% kanttekening, namelijk over dat Warmtefonds. 04:29:33.989 --> 04:29:37.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga daar opnieuw naar kijken, maar dat Warmtefonds is op zich wel 04:29:37.229 --> 04:29:39.168 align:middle line:82% position:46% size:100% bedoeld voor particuliere woningeigenaren. 04:29:39.379 --> 04:29:42.879 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou het eigenlijk zonde vinden als dat Warmtefonds te veel benut 04:29:43.000 --> 04:29:46.679 align:middle line:82% position:46% size:100% zou gaan worden voor het mkb, omdat dat ook echt ten koste gaat van 04:29:46.918 --> 04:29:49.829 align:middle line:82% position:46% size:100% particuliere woningeigenaren. Ik ga er dus naar kijken — we hebben 04:29:49.950 --> 04:29:52.789 align:middle line:82% position:46% size:100% er ook al eens naar gekeken — maar ik ben daar wel een beetje zunig in. 04:29:53.058 --> 04:29:55.568 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de motie op stuk nr. 100 krijgt toch oordeel Kamer? 04:29:55.689 --> 04:29:58.399 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, met die kleine winstwaarschuwing aan de voorkant. 04:29:58.520 --> 04:30:03.129 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 101 ga ik ontraden 04:30:04.739 --> 04:30:06.599 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat het gewoon net allemaal een beetje anders zit. 04:30:10.049 --> 04:30:11.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Middels de bouwvrijstelling is niks vergund. 04:30:11.799 --> 04:30:13.780 align:middle line:82% position:46% size:100% De bouwvrijstelling betekent nou juist dat je geen onderzoek had 04:30:13.899 --> 04:30:16.370 align:middle line:82% position:46% size:100% hoeven doen, omdat er een bouwvrijstelling was. 04:30:16.489 --> 04:30:19.583 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben overigens een hele hoop maatregelen te treffen om de 04:30:19.702 --> 04:30:22.599 align:middle line:82% position:46% size:100% stikstofuitstoot terug te dringen en om de bouw overeind te houden. 04:30:23.388 --> 04:30:25.409 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar komen we dus allemaal op terug in de brief eind november, maar deze 04:30:25.530 --> 04:30:26.807 align:middle line:82% position:46% size:100% motie ga ik ontraden. De motie op stuk nr. 04:30:26.926 --> 04:30:31.030 align:middle line:82% position:46% size:100% 101 wordt ontraden. De motie op stuk nr. 04:30:31.149 --> 04:30:34.540 align:middle line:82% position:46% size:100% 102 ga ik ook ontraden, maar wel met de toezegging die ik aan mevrouw Van 04:30:34.659 --> 04:30:37.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Esch heb gedaan, namelijk dat we haar punt over het bouwen in de 04:30:37.120 --> 04:30:41.920 align:middle line:82% position:46% size:100% nabijheid van Natura 2000-gebieden onderdeel maken van de aanpak van de 04:30:42.040 --> 04:30:43.750 align:middle line:82% position:46% size:100% recreatieparken. Daar kom ik op terug, maar deze 04:30:43.870 --> 04:30:44.909 align:middle line:82% position:46% size:100% motie ga ik ontraden. De motie op stuk nr. 04:30:45.418 --> 04:30:46.724 align:middle line:82% position:46% size:100% 102 wordt ontraden. In de motie op stuk nr. 04:30:46.843 --> 04:30:47.849 align:middle line:82% position:46% size:100% 103 staat "verzoekt 04:30:50.588 --> 04:30:52.690 align:middle line:82% position:46% size:100% de regering de kwaliteit en hoeveelheid beschikbare data in het 04:30:52.809 --> 04:30:57.120 align:middle line:82% position:46% size:100% milieuprestatiestelsel te verbeteren en een strikt toezicht te 04:30:57.239 --> 04:30:59.450 align:middle line:82% position:46% size:100% organiseren". Het oordeel daarover laat ik graag 04:31:01.729 --> 04:31:02.418 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de Kamer. 04:31:04.418 --> 04:31:06.739 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zien daarop toe en wij gaan ook kijken of het toetsingskader 04:31:06.860 --> 04:31:10.040 align:middle line:82% position:46% size:100% misschien verbeterd kan worden. Ik kom daar dus graag nader op 04:31:10.159 --> 04:31:10.599 align:middle line:82% position:46% size:100% terug. De motie krijgt oordeel Kamer. 04:31:10.718 --> 04:31:12.588 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 103 krijgt oordeel Kamer. 04:31:13.099 --> 04:31:17.009 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 104 verzoekt de regering te 04:31:17.129 --> 04:31:19.709 align:middle line:82% position:46% size:100% bewerkstelligen dat de weging die aan de rente op studieleningen wordt 04:31:19.829 --> 04:31:21.270 align:middle line:82% position:46% size:100% toegekend in kader van de hypotheekverstrekking niet wordt 04:31:21.389 --> 04:31:24.860 align:middle line:82% position:46% size:100% verhoogd. Dat werkt net een beetje anders. 04:31:24.979 --> 04:31:26.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar goed, daar hebben net een debatje over gehad. 04:31:26.299 --> 04:31:28.478 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we dat niet overdoen. Ik ontraad deze motie. 04:31:28.599 --> 04:31:31.290 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister van OCW komt erop terug. De motie op stuk nr. 04:31:31.409 --> 04:31:33.459 align:middle line:82% position:46% size:100% 104 wordt ontraden. Dan de motie op stuk nr. 04:31:33.579 --> 04:31:36.059 align:middle line:82% position:46% size:100% 04:31:36.180 --> 04:31:40.250 align:middle line:82% position:46% size:100% één vinger en een hele hand en zo. Laten we het zo afspreken, meneer 04:31:40.370 --> 04:31:41.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Van Baarle. Ik ga doen wat u zegt, als u niet 04:31:41.899 --> 04:31:43.638 align:middle line:82% position:46% size:100% van mij een heel dik en lijvig onderzoek verwacht. 04:31:43.759 --> 04:31:46.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga gewoon de signalen toetsen die u aan mij geeft en zoals wij die 04:31:46.940 --> 04:31:48.950 align:middle line:82% position:46% size:100% zelf hebben en dan kom ik er in uw richting op terug. 04:31:49.069 --> 04:31:50.968 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja? Dan laat ik het oordeel aan de 04:31:51.088 --> 04:31:51.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Kamer. De motie op stuk nr. 04:31:51.979 --> 04:31:54.440 align:middle line:82% position:46% size:100% 105 krijgt oordeel Kamer. Dan de motie op stuk nr. 04:31:54.559 --> 04:31:57.620 align:middle line:82% position:46% size:100% 106, over tijdelijk de spoedwoningbouw aanmerken als 04:31:57.739 --> 04:32:00.759 align:middle line:82% position:46% size:100% dwingende reden van openbaar belang om af te wijken van de 04:32:02.110 --> 04:32:05.409 align:middle line:82% position:46% size:100% stikstofwetgeving. Ik denk eerlijk gezegd dat dat niet 04:32:05.530 --> 04:32:09.238 align:middle line:82% position:46% size:100% helemaal overeenkomstig de vogel en Habitatrichtlijn is, dus deze ga ik 04:32:09.360 --> 04:32:12.000 align:middle line:82% position:46% size:100% ontraden. We komen wel met een stikstofaanpak 04:32:12.120 --> 04:32:13.829 align:middle line:82% position:46% size:100% natuurlijk. Die komt aan het einde van de maand. 04:32:14.280 --> 04:32:15.459 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 106 wordt ontraden. 04:32:15.579 --> 04:32:18.420 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 107 verzoekt het kabinet om voor 1 04:32:18.540 --> 04:32:20.717 align:middle line:82% position:46% size:100% februari met een plan van aanpak te komen om te onderzoeken hoe we 04:32:20.836 --> 04:32:21.299 align:middle line:82% position:46% size:100% gemeenten 04:32:23.009 --> 04:32:25.750 align:middle line:82% position:46% size:100% die in 2023 minimaal 100 tijdelijke huisvestingsunits beschikbaar 04:32:25.870 --> 04:32:27.519 align:middle line:82% position:46% size:100% stellen voor bewoning een financiële premie of garantie kunnen 04:32:27.638 --> 04:32:30.639 align:middle line:82% position:46% size:100% verstrekken. Dat sluit eigenlijk heel erg aan bij 04:32:32.718 --> 04:32:35.149 align:middle line:82% position:46% size:100% de regelingen die we al hebben getroffen en die we aan het 04:32:35.270 --> 04:32:36.750 align:middle line:82% position:46% size:100% voorbereiden zijn. Deze motie is dus ondersteuning van 04:32:36.870 --> 04:32:38.620 align:middle line:82% position:46% size:100% beleid en krijgt dus oordeel Kamer. De motie op stuk nr. 04:32:38.739 --> 04:32:40.939 align:middle line:82% position:46% size:100% 107 krijgt oordeel Kamer. De motie op stuk nr. 04:32:41.058 --> 04:32:43.849 align:middle line:82% position:46% size:100% 108 verzoekt het kabinet om de normhuur niet te implementeren en de 04:32:43.968 --> 04:32:45.780 align:middle line:82% position:46% size:100% huurtoeslag te laten zoals die nu is. 04:32:45.899 --> 04:32:47.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar hebben we net een debat over gehad, dus die ontraad ik. 04:32:47.989 --> 04:32:49.718 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 108 wordt ontraden. 04:32:49.838 --> 04:32:51.819 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 109 verzoekt de regering om de 04:32:51.940 --> 04:32:53.889 align:middle line:82% position:46% size:100% verplichtstelling van de warmtepomp tot nader order uit te stellen. 04:32:54.010 --> 04:32:57.299 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, die ontraad ik. Het is juist heel belangrijk om daar 04:32:57.479 --> 04:32:59.588 align:middle line:82% position:46% size:100% niet keer op keer opnieuw over te beginnen. 04:32:59.709 --> 04:33:02.110 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien namelijk dat die fabrieken door die normering en door die 04:33:02.229 --> 04:33:05.019 align:middle line:82% position:46% size:100% duidelijkheid zo vreselijk aan het opschalen zijn in de productie van 04:33:05.138 --> 04:33:07.618 align:middle line:82% position:46% size:100% die warmtepompen, dus laten we dat alsjeblieft niet ontmoedigen. 04:33:07.739 --> 04:33:08.319 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ontraden. De motie op stuk nr. 04:33:08.439 --> 04:33:12.139 align:middle line:82% position:46% size:100% 109 wordt ontraden. Dan de bouw bij de 04:33:12.259 --> 04:33:14.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Oostvaarderplassen. Dat is gewoon een Natura 04:33:14.200 --> 04:33:16.258 align:middle line:82% position:46% size:100% 2000-gebied, dus dat kan niet. Ontraden. 04:33:16.379 --> 04:33:17.900 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 110 wordt ontraden. 04:33:18.490 --> 04:33:20.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:33:20.459 --> 04:33:21.368 align:middle line:82% position:46% size:100% Die 04:33:23.299 --> 04:33:24.958 align:middle line:82% position:46% size:100% verzoekt de regering om te onderzoeken wat het effect van 04:33:25.079 --> 04:33:26.750 align:middle line:82% position:46% size:100% stapeling van maatregelen is. Die ga ik ontraden. 04:33:27.859 --> 04:33:33.409 align:middle line:82% position:46% size:100% We brengen al lang in kaart wat de eventuele samenloop van alle 04:33:33.529 --> 04:33:36.630 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen is in dat woondomein. Daar ga ik niet een nieuw onderzoek 04:33:36.750 --> 04:33:38.086 align:middle line:82% position:46% size:100% aan toevoegen. De motie op stuk nr. 04:33:38.206 --> 04:33:40.560 align:middle line:82% position:46% size:100% 111 wordt ontraden. Er is een interruptie van de heer 04:33:40.680 --> 04:33:44.419 align:middle line:82% position:46% size:100% Van Haga. Als dat er al is, dan zou ik die 04:33:44.540 --> 04:33:46.938 align:middle line:82% position:46% size:100% graag even ontvangen. Want ik heb in ieder geval over die 04:33:47.059 --> 04:33:49.088 align:middle line:82% position:46% size:100% stapeling van al die maatregelen nog niets gezien. 04:33:49.368 --> 04:33:51.529 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus als daar een brief over is … Ja, dat doen we. 04:33:51.650 --> 04:33:54.679 align:middle line:82% position:46% size:100% Begin '23 komt die naar de Kamer. Daar zijn we al lang mee bezig. 04:33:54.798 --> 04:33:55.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan 04:33:57.438 --> 04:33:58.819 align:middle line:82% position:46% size:100% de motie op stuk nr. 112, 04:34:01.580 --> 04:34:06.479 align:middle line:82% position:46% size:100% over het stimuleren van woningdelen. Als ik haar zo mag interpreteren dat 04:34:06.599 --> 04:34:09.838 align:middle line:82% position:46% size:100% ik in gesprek ga met gemeenten om de bestaande mogelijkheden om woningen 04:34:09.958 --> 04:34:12.688 align:middle line:82% position:46% size:100% te delen aan te moedigen, dan kan ik het oordeel aan de Kamer laten. 04:34:12.809 --> 04:34:14.500 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 112 krijgt oordeel Kamer. 04:34:14.919 --> 04:34:16.659 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 04:34:16.779 --> 04:34:17.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Die ga ik ontraden. 04:34:19.470 --> 04:34:22.138 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Beckerman, we hadden afgesproken dat we alleen op eigen 04:34:22.258 --> 04:34:22.679 align:middle line:82% position:46% size:100% moties mogen reageren. Ik hoor u zeggen dat u er een vraag 04:34:24.028 --> 04:34:25.359 align:middle line:82% position:46% size:100% over hebt. Dat heb ik net bij de heer De Groot 04:34:25.478 --> 04:34:27.810 align:middle line:82% position:46% size:100% ook niet toegestaan, dus dat zou een beetje inconsequent zijn. 04:34:27.930 --> 04:34:30.778 align:middle line:82% position:46% size:100% Er kunnen nu alleen nog vragen gesteld worden over de eigen moties. 04:34:32.900 --> 04:34:36.030 align:middle line:82% position:46% size:100% We maken dit eerst even af en dan doe ik nog wel een laatste ronde. 04:34:36.151 --> 04:34:36.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk 04:34:39.639 --> 04:34:40.361 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 04:34:43.199 --> 04:34:45.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Die gaat over de WOZ-cap. Die ga ik houden, dus ik ga deze 04:34:45.450 --> 04:34:48.227 align:middle line:82% position:46% size:100% motie ontraden. De motie op stuk 04:34:50.528 --> 04:34:51.979 align:middle line:82% position:46% size:100% nr. 113 wordt ontraden. 04:34:52.099 --> 04:34:53.868 align:middle line:82% position:46% size:100% Er waren wat vragen. Eerst de heer Grinwis. 04:34:53.989 --> 04:34:55.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb een vraag naar aanleiding van 04:34:58.539 --> 04:35:03.429 align:middle line:82% position:46% size:100% de motie op stuk nr. 105 van collega Van Baarle. 04:35:04.569 --> 04:35:07.549 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij verwijst de minister naar een brief van de minister van 04:35:07.669 --> 04:35:11.098 align:middle line:82% position:46% size:100% Onderwijs. Mijn vraag is of de minister van 04:35:11.219 --> 04:35:15.169 align:middle line:82% position:46% size:100% Onderwijs daarbij expliciet wil ingaan op de huidige grens van 1% 04:35:15.290 --> 04:35:17.079 align:middle line:82% position:46% size:100% rente. Want zodra die wordt gepasseerd, 04:35:17.199 --> 04:35:20.179 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat de wegingsfactor omhoog, begrijp ik uit de informatie van de 04:35:20.298 --> 04:35:22.348 align:middle line:82% position:46% size:100% rijksoverheid. Mijn vraag is of daar expliciet op 04:35:22.469 --> 04:35:25.419 align:middle line:82% position:46% size:100% ingegaan kan worden, omdat de rente nu snel stijgt en dat dus een factor 04:35:25.540 --> 04:35:27.986 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt. Daar ging de vraag juist over. 04:35:28.105 --> 04:35:32.278 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn stelling is ten eerste dat dat maar een heel geringe wijziging zal 04:35:32.399 --> 04:35:33.938 align:middle line:82% position:46% size:100% betekenen. Mijn stelling is ten tweede dat je 04:35:35.229 --> 04:35:41.088 align:middle line:82% position:46% size:100% juist moet willen dat daar waar er kosten moeten worden gemaakt voor de 04:35:41.208 --> 04:35:44.179 align:middle line:82% position:46% size:100% afschrijving van een reeds lopende lening, die worden meegewogen in het 04:35:44.298 --> 04:35:46.880 align:middle line:82% position:46% size:100% besteedbaar inkomen. Ik vind het dus eigenlijk niet 04:35:47.000 --> 04:35:50.868 align:middle line:82% position:46% size:100% onlogisch dat daar een bepaalde weging in zit en ik denk dat het 04:35:50.989 --> 04:35:55.848 align:middle line:82% position:46% size:100% Nibud dat ook altijd zal adviseren. Dus de minister van OCW gaat erop in 04:35:59.688 --> 04:36:03.738 align:middle line:82% position:46% size:100% waarom het van belang is dat er inderdaad een weging plaatsvindt en 04:36:03.889 --> 04:36:05.750 align:middle line:82% position:46% size:100% in welke mate het daadwerkelijk belemmerend is. 04:36:05.869 --> 04:36:07.457 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat heel erg mee gaat vallen. 04:36:12.409 --> 04:36:14.539 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, minister, wilt u nog iets zeggen? 04:36:14.659 --> 04:36:18.109 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is 20.55 uur! Dus dat is heel goed. 04:36:19.729 --> 04:36:22.489 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien wilt u nog een laatste ... Ik had geen stichtelijk woord 04:36:22.609 --> 04:36:23.019 align:middle line:82% position:46% size:100% bedacht. 04:36:24.880 --> 04:36:27.889 align:middle line:82% position:46% size:100% Van tijd tot tijd hebben we met elkaar een heel belangrijk debat 04:36:28.009 --> 04:36:29.291 align:middle line:82% position:46% size:100% over wonen. Wonen en het gebrek aan woningen 04:36:30.519 --> 04:36:32.889 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn een grote zorg in het leven van heel erg veel mensen. 04:36:33.338 --> 04:36:35.150 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben met elkaar een ongelofelijk grote taak te 04:36:35.270 --> 04:36:39.139 align:middle line:82% position:46% size:100% vervullen. Ik vind het mooi om de gedrevenheid 04:36:39.259 --> 04:36:42.280 align:middle line:82% position:46% size:100% die ik zelf voel, ook bij u te zien. Daarom vind ik het ook heel erg mooi 04:36:42.669 --> 04:36:46.411 align:middle line:82% position:46% size:100% om van tijd tot tijd met u in alle scherpte het debat aan te gaan over 04:36:46.530 --> 04:36:48.848 align:middle line:82% position:46% size:100% hoe we sneller kunnen, hoe het harder kan en hoe het beter kan. 04:36:49.868 --> 04:36:51.889 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vind ik mooi om te doen. We zijn echt weer bezig om de 04:36:52.009 --> 04:36:55.459 align:middle line:82% position:46% size:100% volkshuisvesting en de ruimtelijke ordening in ere te herstellen als 04:36:55.580 --> 04:36:58.819 align:middle line:82% position:46% size:100% een nationale taak. Zo voldoen we ook aan onze 04:36:58.939 --> 04:37:01.260 align:middle line:82% position:46% size:100% grondwettelijke plicht. Dank u wel. 04:37:01.438 --> 04:37:03.819 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook dank aan alle Kamerleden voor hun inbreng. 04:37:03.939 --> 04:37:07.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Het waren uiteindelijk toch twee best wel intensieve dagen met dit 04:37:07.618 --> 04:37:10.109 align:middle line:82% position:46% size:100% onderwerp. Maar het is weer mooi afgerond. 04:37:10.769 --> 04:37:13.508 align:middle line:82% position:46% size:100% De stemmingen over de moties zijn op 22 november. 04:37:13.629 --> 04:37:15.479 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet direct morgen al. 04:37:17.250 --> 04:37:20.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Over de amendementen stemmen we op 8 december. 04:37:21.088 --> 04:37:23.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wens u allen wel thuis. Tot de volgende keer! 04:37:24.118 --> 04:37:25.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard ook dank aan alle ambtenaren. 04:37:25.819 --> 04:37:29.409 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar praten we gemakshalve weer overheen, maar zonder ambtenaren 04:37:29.529 --> 04:37:30.150 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn we nergens.