WEBVTT 00:00:07.710 --> 00:00:15.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Aan de orde is het debat over de gang van zaken rondom de avondklok en over de Tijdelijke wet beperking 00:00:15.260 --> 00:00:22.230 align:middle line:82% position:46% size:100% vertoeven in de openlucht covid-19, Kamerstuk 35732. 00:00:22.230 --> 00:00:27.660 align:middle line:82% position:46% size:100% We zouden met het debat beginnen, maar de antwoorden zijn pas binnengekomen op een groot aantal vragen die 00:00:27.660 --> 00:00:33.570 align:middle line:82% position:46% size:100% gisteren zijn gesteld van de zijde van de Kamer. 00:00:34.220 --> 00:00:43.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb daarover zojuist ook met de minister gebeld, dat het voor de Kamerleden lastig is om vlak voor 00:00:43.440 --> 00:00:46.000 align:middle line:82% position:46% size:100% het debat de antwoorden te moeten lezen. 00:00:46.000 --> 00:00:53.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begreep dat jullie daarover als woordvoerders in de commissie hebben gesproken en waarschijnlijk 00:00:53.320 --> 00:00:54.240 align:middle line:82% position:46% size:100% een voorstel willen doen. 00:00:55.860 --> 00:00:57.270 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Meenen staat al klaar. 00:00:57.270 --> 00:00:58.110 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Meenen. 00:00:58.110 --> 00:01:01.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, voorzitter, in mijn hoedanigheid als voorzitter van de commissie. 00:01:01.610 --> 00:01:04.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Het klopt wat u zegt: de commissie heeft juist een technische briefing gehad en heeft geconstateerd 00:01:04.850 --> 00:01:08.470 align:middle line:82% position:46% size:100% dat om 10.45 uur de antwoorden op de vragen zijn binnengekomen. 00:01:08.470 --> 00:01:14.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is tijd nodig om die te bestuderen, dus namens de daar aanwezige leden — en dat was vrijwel voltallig 00:01:14.840 --> 00:01:20.490 align:middle line:82% position:46% size:100% — wil ik u vragen om het aanvangstijdstip van het debat uit te stellen naar 12.30 uur vandaag. 00:01:20.490 --> 00:01:24.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kijk of iemand daar bezwaar tegen heeft. 00:01:24.940 --> 00:01:25.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet het geval. 00:01:25.970 --> 00:01:30.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Fijn dat de minister van Justitie en Veiligheid er ook is. 00:01:30.680 --> 00:01:39.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik schors de vergadering tot 12.30 uur en dan beginnen we met het debat. 01:30:55.140 --> 01:31:02.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Aan de orde is het debat over de gang van zaken rondom de avondklok en de Tijdelijke wet beperking vertoeven 01:31:02.970 --> 01:31:08.770 align:middle line:82% position:46% size:100% in de openlucht covid-19 (35732). 01:31:08.770 --> 01:31:12.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heet natuurlijk alle woordvoerders van harte welkom. 01:31:12.040 --> 01:31:16.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heet ook de minister-president en de minister van Justitie en Veiligheid van harte welkom. 01:31:16.600 --> 01:31:18.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zouden om 11.00 uur beginnen. 01:31:18.430 --> 01:31:24.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is helaas niet gelukt vanwege een briefing, maar ook vanwege het feit dat de antwoorden 01:31:24.110 --> 01:31:27.460 align:middle line:82% position:46% size:100% veel later de Kamer hebben bereikt. 01:31:28.150 --> 01:31:33.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie mevrouw Van Kooten-Arissen staan. 01:31:33.660 --> 01:31:39.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil graag een ordevoorstel doen om dit wetsvoorstel over de avondklok per direct 01:31:40.610 --> 01:31:41.950 align:middle line:82% position:46% size:100% controversieel te verklaren. 01:31:41.950 --> 01:31:42.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvoor heb ik twee redenen. 01:31:43.730 --> 01:31:47.050 align:middle line:82% position:46% size:100% De eerste is dat het kabinet weliswaar … 01:31:47.050 --> 01:31:48.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, een ordevoorstel is voldoende. 01:31:48.770 --> 01:31:50.210 align:middle line:82% position:46% size:100% U hoeft geen reden te geven. 01:31:50.210 --> 01:31:55.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Oké. Dan wil ik graag het voorstel doen om deze avondklokspoedwet controversieel te verklaren 01:31:55.980 --> 01:32:01.620 align:middle line:82% position:46% size:100% en vandaag alleen te debatteren over de stand van zaken en de avondklok zelf. 01:32:01.620 --> 01:32:04.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik kijken hoe de Kamer daarover denkt. 01:32:08.250 --> 01:32:14.340 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Wilders namens de PVV. 01:32:14.340 --> 01:32:16.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Een zeer terecht punt. 01:32:16.080 --> 01:32:21.900 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok is sowieso onrechtmatig, maar dat een demissionair kabinet zo ver gaat in het inperken 01:32:21.900 --> 01:32:23.510 align:middle line:82% position:46% size:100% van onze vrijheden is ongepast. 01:32:23.510 --> 01:32:25.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel veel steun dus voor dit voorstel. 01:32:25.530 --> 01:32:30.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Steun voor dit verzoek. 01:32:30.390 --> 01:32:40.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stel voor dat we ieder gewoon onze eigen bijdrage hebben. 01:32:44.940 --> 01:32:47.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij kunnen we dan ook dit soort gedachten naar voren brengen en kunnen 01:32:47.360 --> 01:32:48.830 align:middle line:82% position:46% size:100% we het desnoods in een motie beleggen. 01:32:48.830 --> 01:32:55.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het te veelomvattend — het vraagt heel veel debat — om het op deze manier af te doen. 01:32:55.110 --> 01:32:59.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn voorstel is juist om mevrouw Van Kooten-Arissen dat in haar eigen termijn te laten toelichten. 01:32:59.360 --> 01:33:02.740 align:middle line:82% position:46% size:100% We kunnen dan aan de hand van moties en dergelijke daarover stemmen. 01:33:02.740 --> 01:33:06.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus geen steun voor het ordevoorstel. 01:33:06.120 --> 01:33:11.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Geen steun voor het voorstel. 01:33:11.140 --> 01:33:14.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Al deze maatregelen gaan veel te ver voor een demissionair kabinet, dus van harte steun. 01:33:14.330 --> 01:33:24.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Geen steun. Ik vind dat collega Van der Staaij het mooi verwoord heeft. 01:33:28.900 --> 01:33:36.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik sluit me ook aan bij de woorden van de heer Van der Staaij. 01:33:36.780 --> 01:33:46.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Geen steun, want wij kunnen vandaag als Kamer het heft in eigen hand nemen. 01:33:46.800 --> 01:33:48.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Geen steun. 01:33:48.990 --> 01:33:50.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Steun, voorzitter. 01:33:50.330 --> 01:33:53.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van Kooten-Arissen, u heeft geen meerderheid. 01:33:53.760 --> 01:33:59.070 align:middle line:82% position:46% size:100% De overgrote meerderheid wil dus debatteren, over zowel de avondklok als de tijdelijke wet. 01:33:59.070 --> 01:34:02.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik nu naar de woordvoerders. 01:34:02.310 --> 01:34:12.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geef het woord aan de heer Wilders als eerste spreker namens de PVV. 01:34:25.020 --> 01:34:26.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw de voorzitter. 01:34:26.200 --> 01:34:27.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat een totale afgang. 01:34:27.640 --> 01:34:30.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat een gênant geklungel. 01:34:30.470 --> 01:34:33.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat een blamage voor minister-president Rutte. 01:34:33.410 --> 01:34:39.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat een mokerslag voor de geloofwaardigheid van het coronabeleid van zijn kabinet in het algemeen 01:34:39.060 --> 01:34:41.410 align:middle line:82% position:46% size:100% en de avondklok in het bijzonder. 01:34:41.560 --> 01:34:49.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Na maandenlang alle waarschuwingen om de avondklok niet in te voeren te hebben genegeerd, is het 01:34:49.300 --> 01:34:53.520 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet eergisteren keihard teruggefloten door de voorzieningenrechter. 01:34:54.410 --> 01:35:00.820 align:middle line:82% position:46% size:100% De PVV is, zoals bekend, altijd tegen de invoering van de verplichte avondklok geweest, omdat die 01:35:00.820 --> 01:35:07.970 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregel buitenproportioneel is en omdat het kabinet nooit heeft kunnen aantonen welke effecten deze 01:35:07.970 --> 01:35:11.550 align:middle line:82% position:46% size:100% vergaande, vrijheidsbeperkende maatregel heeft. 01:35:12.100 --> 01:35:16.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, u kunt het zich misschien herinneren, maar hierover heb ik premier Rutte eerder in een 01:35:16.930 --> 01:35:20.020 align:middle line:82% position:46% size:100% coronadebat uitgebreid geïnterrumpeerd. 01:35:20.060 --> 01:35:26.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb hem er toen op gewezen dat de onderliggende rapporten geen onderbouwing bieden voor zijn stelling 01:35:26.980 --> 01:35:31.660 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de avondklok tot 10% minder besmettingen leidt. 01:35:32.190 --> 01:35:37.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Die is gebaseerd op theoretische modellen, niet op feiten. 01:35:37.320 --> 01:35:42.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Bovendien is het alleen zo in samenhang met de eenpersoonsbezoekbeperking. 01:35:43.330 --> 01:35:49.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de vergelijking met Frankrijk die het kabinet maakte, gaat niet op. 01:35:49.610 --> 01:35:54.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Want ook dat onderzoek bekijkt een heel breed pakket aan maatregelen in Frankrijk 01:35:54.940 --> 01:35:56.940 align:middle line:82% position:46% size:100% en niet alleen de avondklok. 01:35:56.940 --> 01:36:01.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is broddelwerk, puur broddelwerk. 01:36:01.110 --> 01:36:06.700 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn, als het gaat om de effectiviteit, een avondklok ingerommeld. 01:36:06.700 --> 01:36:08.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is kwalijk. 01:36:08.520 --> 01:36:15.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok is niet proportioneel en niet bewezen effectief op basis van de feiten, maar alleen 01:36:15.750 --> 01:36:17.730 align:middle line:82% position:46% size:100% gebaseerd op theoretische modellen. 01:36:18.330 --> 01:36:20.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw de voorzitter. 01:36:20.610 --> 01:36:24.650 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter deelt die mening om heel veel redenen. 01:36:24.870 --> 01:36:31.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Een van de redenen is dat tegelijk met de avondklok het advies is ingevoerd — ik zei het net al — om niet 01:36:31.180 --> 01:36:34.030 align:middle line:82% position:46% size:100% meer dan één persoon per dag thuis te ontvangen. 01:36:34.540 --> 01:36:41.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen als die maatregel samen met de avondklok zou worden afgeschaft, zou het aantal besmettingen met 10% 01:36:41.590 --> 01:36:44.780 align:middle line:82% position:46% size:100% stijgen, volgens de prognose van het kabinet. 01:36:44.910 --> 01:36:52.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar juist die gelijktijdigheid, zo zegt de voorzieningenrechter de PVV na — dat komt niet iedere 01:36:52.510 --> 01:36:58.960 align:middle line:82% position:46% size:100% dag voor — vertekent het beeld met betrekking tot het nut en de noodzaak van die avondklok aanzienlijk. 01:36:58.960 --> 01:37:07.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Het maakt, aldus de rechter, "de stelling van de Staat dat een avondklok onvermijdelijk is, discutabel en 01:37:07.460 --> 01:37:10.810 align:middle line:82% position:46% size:100% ook niet erg overtuigend gemotiveerd". 01:37:10.810 --> 01:37:13.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Een waarheid als een koe. 01:37:15.490 --> 01:37:21.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Anderen, zoals de Raad van State en collega Van der Staaij, waarschuwden de premier op hun beurt al voor 01:37:21.640 --> 01:37:28.730 align:middle line:82% position:46% size:100% het oneigenlijk gebruik van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag, de Wbbbg. 01:37:28.730 --> 01:37:37.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ook die waarschuwingen sloeg het kabinet in alle arrogantie in de wind. 01:37:37.070 --> 01:37:40.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb de heer Wilders nog nooit zo positief gehoord over rechters en ze nog nooit zo vaak 01:37:40.870 --> 01:37:42.120 align:middle line:82% position:46% size:100% horen citeren als vandaag in het debat. 01:37:42.120 --> 01:37:43.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is op zich ook weleens leuk, maar ik stel wel vast dat hij eerder vaak minder positief 01:37:43.830 --> 01:37:51.220 align:middle line:82% position:46% size:100% was en dat hij over rechters heeft gesproken in termen van "neprechtbanken", "politieke 01:37:51.220 --> 01:37:53.210 align:middle line:82% position:46% size:100% processen" of ook "corruptie". 01:37:53.280 --> 01:37:55.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Mag ik dan de heer Wilders vragen om daar afstand van te nemen, nu hij een keer een rechter aan zijn zijde 01:37:55.830 --> 01:37:57.680 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft gevonden met een standpunt dat hij deelt? 01:37:57.680 --> 01:38:03.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Is hij bereid om te erkennen dat hij wat dat betreft de plank volledig missloeg en de rechterlijke macht 01:38:03.860 --> 01:38:05.750 align:middle line:82% position:46% size:100% wat dat betreft gewoon heeft beledigd? 01:38:05.750 --> 01:38:07.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee. Ik kom zo, om het weer in evenwicht te brengen, over een andere rechter te spreken, waar ik weer 01:38:07.470 --> 01:38:08.170 align:middle line:82% position:46% size:100% wat minder vriendelijke dingen over zeg. 01:38:08.170 --> 01:38:17.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben heel blij met dat antwoord en ik vreesde al dat dat eraan kwam. 01:38:17.180 --> 01:38:21.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dan geeft de heer Wilders eigenlijk wel toe wat precies het probleem is met zijn standpunt 01:38:21.030 --> 01:38:22.580 align:middle line:82% position:46% size:100% over de rechterlijke macht. 01:38:22.580 --> 01:38:26.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Als er namelijk een oordeel ligt dat de heer Wilders uitkomt, dan is hij er blij mee. 01:38:26.120 --> 01:38:27.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan steunt hij het en is er niks aan de hand. 01:38:27.320 --> 01:38:28.560 align:middle line:82% position:46% size:100% En komt het hem niet uit? 01:38:28.560 --> 01:38:30.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is de rechterlijke macht corrupt en zit die vol met D66-rechters. 01:38:30.690 --> 01:38:33.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is natuurlijk de hypocrisie ten top. 01:38:34.630 --> 01:38:36.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is precies tegenovergesteld. 01:38:36.280 --> 01:38:41.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn partij wordt ten onrechte vaak verweten dat we onrechtmatig handelen. 01:38:41.030 --> 01:38:42.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, dat is totaal niet het geval. 01:38:42.960 --> 01:38:50.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu blijkt dat zelfs de rechterlijke macht erkent dat dit kabinet en deze minister-president, gesteund 01:38:50.080 --> 01:38:55.920 align:middle line:82% position:46% size:100% door een partij als D66, tot op de dag van vandaag onrechtmatig hebben gehandeld. 01:38:55.920 --> 01:38:56.670 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien waar morgen het hoger beroep toe leidt. 01:38:56.670 --> 01:39:01.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar mensen zijn tot op de dag van vandaag onrechtmatig thuis opgesloten. 01:39:02.050 --> 01:39:04.630 align:middle line:82% position:46% size:100% U moet dus niet mij de les lezen; u moet eens goed in de spiegel gaan kijken. 01:39:04.630 --> 01:39:11.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed, voorzitter. Ik zei al: anderen wezen op de onrechtmatigheid en het oneigenlijk gebruik en ook 01:39:11.950 --> 01:39:14.060 align:middle line:82% position:46% size:100% die waarschuwingen sloeg het kabinet in de wind. 01:39:14.060 --> 01:39:21.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dat is dus het beeld dat we nu van dit kabinet hebben: een falende premier die lak heeft 01:39:21.100 --> 01:39:23.910 align:middle line:82% position:46% size:100% aan alle adviezen die hem niet bevallen. 01:39:23.940 --> 01:39:30.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Een premier die zijn falen niet toegeeft, maar bij zijn persconferentie van dinsdag als reactie 01:39:30.110 --> 01:39:36.280 align:middle line:82% position:46% size:100% op de uitspraak van de voorzieningenrechter een paar keer zei dat hij "ten overvloede", jaja, "ten 01:39:36.280 --> 01:39:40.770 align:middle line:82% position:46% size:100% overvloede" met een wetsvoorstel zou komen om het juridische gat te dichten. 01:39:40.770 --> 01:39:45.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten overvloede. Het is immers ondenkbaar dat hij fout zit. 01:39:45.080 --> 01:39:50.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag mij af hoe de minister-president weet dat dit ten overvloede is? 01:39:50.110 --> 01:39:52.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft hij al kennis van de uitspraak, morgen? 01:39:52.810 --> 01:39:55.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Zijn er soms afspraken gemaakt met het hof? 01:39:55.390 --> 01:40:00.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Weet de minister-president al dat de rechter morgen gaat zeggen dat hij in het gelijk wordt gesteld? 01:40:00.230 --> 01:40:03.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Als dat niet zo is, hoe kan hij dan in hemelsnaam het woord "ten overvloede" gebruiken? 01:40:03.860 --> 01:40:09.970 align:middle line:82% position:46% size:100% "Ten overvloede" betekent dat je een wet hebt die je eigenlijk niet wilt gaan gebruiken, dus dat je 01:40:09.970 --> 01:40:12.330 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenlijk wel weet wat de uitspraak is. 01:40:12.330 --> 01:40:14.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het ongelofelijk. 01:40:14.580 --> 01:40:22.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Die mateloze arrogantie van premier Rutte, een man die net zolang doordramt tot hij 01:40:22.390 --> 01:40:24.610 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn zin krijgt, hebben we vandaag gezien. 01:40:24.610 --> 01:40:31.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Een man die, zoals we een paar weken geleden gezien hebben, hier in de Kamer nadat zijn kabinet viel, 01:40:31.420 --> 01:40:35.590 align:middle line:82% position:46% size:100% zei dat hij nu "machtiger is dan ooit". 01:40:35.720 --> 01:40:35.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij zei het weliswaar met een glimlach, maar hij zei het. 01:40:35.970 --> 01:40:37.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij is "machtiger dan ooit". 01:40:37.870 --> 01:40:40.510 align:middle line:82% position:46% size:100% De eigen woorden van de minister-president. 01:40:40.520 --> 01:40:47.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoogmoed komt niet alleen voor, maar dus ook na de val. 01:40:47.360 --> 01:40:54.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Premier Rutte: de man die het voor elkaar kreeg om binnen een paar uur tijd een nieuw wetsvoorstel 01:40:54.190 --> 01:40:59.410 align:middle line:82% position:46% size:100% te maken én een spoedappel te krijgen, terwijl een gemiddelde advocaat van een gewone burger 01:40:59.410 --> 01:41:02.780 align:middle line:82% position:46% size:100% daar minstens een paar weken, zo niet een paar maanden, op moet wachten. 01:41:05.470 --> 01:41:11.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe wrang moet dat zijn voor al die slachtoffers van de toeslagenaffaire, die al jarenlang wachten 01:41:11.500 --> 01:41:15.820 align:middle line:82% position:46% size:100% op herstel van het onrecht dat diezelfde Rutte hen heeft aangedaan. 01:41:15.820 --> 01:41:20.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Mensen die wachten en wachten op een financiële tegemoetkoming. 01:41:20.160 --> 01:41:26.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Of neem de mensen in Groningen die jarenlang wachten op een tegemoetkoming, op een 01:41:26.030 --> 01:41:27.810 align:middle line:82% position:46% size:100% wet, op financiën, op geld. 01:41:27.810 --> 01:41:32.970 align:middle line:82% position:46% size:100% En de heer Rutte is niet thuis, geeft niet thuis, lacht de mensen recht in hun gezicht uit. 01:41:32.970 --> 01:41:34.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar is hij zelf een keer in de problemen? 01:41:34.620 --> 01:41:38.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan regelt hij in vijf uurtjes een wetsvoorstel. 01:41:38.150 --> 01:41:45.890 align:middle line:82% position:46% size:100% En in vier uurtjes regelt hij dan dat het hof daarover een oordeel geeft. 01:41:45.890 --> 01:41:50.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Rutte herstelt alleen zijn eigen ellende met spoed. 01:41:50.410 --> 01:41:56.400 align:middle line:82% position:46% size:100% De gewone man en vrouw, van Groningen tot de toeslagenaffaire, die mensen, kunnen 01:41:56.400 --> 01:41:58.500 align:middle line:82% position:46% size:100% van hem het heen-en-weer krijgen. 01:41:58.500 --> 01:42:00.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Die kunnen wel wachten. 01:42:00.190 --> 01:42:03.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan belt Rutte niet met de Raad van State voor een spoedadviesje. 01:42:03.730 --> 01:42:06.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan komt hij niet met een spoedwet. 01:42:06.070 --> 01:42:10.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is er geen rechter beschikbaar die de zaak binnen een paar uur behandelt. 01:42:10.840 --> 01:42:14.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dit stinkt van alle kanten. 01:42:15.280 --> 01:42:22.200 align:middle line:82% position:46% size:100% En waarom heeft premier Rutte zijn vriendje Van Dissel eigenlijk naar het hof gestuurd om daar 01:42:22.200 --> 01:42:26.830 align:middle line:82% position:46% size:100% ten overstaan van de voorzitter van het hof, waarmee hij trouwens eerder in een regionaal tuchtcollege 01:42:26.830 --> 01:42:30.930 align:middle line:82% position:46% size:100% zat, een inhoudelijk verhaal te houden op een niet-inhoudelijke zitting? 01:42:30.930 --> 01:42:33.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Het was toch een niet-inhoudelijke zitting? 01:42:33.090 --> 01:42:36.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom stuurde hij Van Dissel daarnaartoe om een inhoudelijk verhaal te houden? 01:42:36.590 --> 01:42:38.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Normaal gebeurt dat ook niet. 01:42:38.510 --> 01:42:42.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat zijn dit voor een aparte regeltjes als het om de minister-president gaat? 01:42:42.430 --> 01:42:48.700 align:middle line:82% position:46% size:100% En die rechter, mevrouw Tan-de Sonnaville, die tegen de vertegenwoordiger van Viruswaarheid zei 01:42:48.700 --> 01:42:54.620 align:middle line:82% position:46% size:100% dat ze hem de zaal uit kon zetten, was allervriendelijkst tegen professor Van Dissel. 01:42:54.620 --> 01:42:59.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Ze zei, en ik citeer: "Het is tijd dat professor Van Dissel naar huis toe mag." 01:42:59.330 --> 01:43:02.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Aldus mevrouw Tan-de Sonnaville. 01:43:02.550 --> 01:43:08.410 align:middle line:82% position:46% size:100% En uiteraard, voorzitter, hoe kan het ook anders: die dames en heren van stand bogen, 01:43:08.410 --> 01:43:14.220 align:middle line:82% position:46% size:100% net als deze voorzitter van het hof, binnen een halfuur voor premier Rutte en gaven hem, 01:43:14.220 --> 01:43:16.560 align:middle line:82% position:46% size:100% althans voorlopig, zijn zin. 01:43:16.760 --> 01:43:23.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Hopelijk zal dat morgen, bij de echte inhoudelijke behandeling van het beroep, anders zijn. 01:43:23.710 --> 01:43:31.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze drammer die wij premier moeten noemen, wordt bijgestaan door twee belangrijke adviseurs. 01:43:31.250 --> 01:43:39.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Aan de ene kant minister Hugo de Jonge, die het woord "vaccineren" nog steeds niet kan spellen en na zes 01:43:39.530 --> 01:43:44.780 align:middle line:82% position:46% size:100% weken vaccineren nog moet beginnen met het vrijwillig vaccineren van mensen jonger dan 80. 01:43:44.810 --> 01:43:49.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Aan de andere kant — hij zit hier vandaag — minister Grapperhaus, ook een heel belangrijke 01:43:49.390 --> 01:43:50.480 align:middle line:82% position:46% size:100% adviseur van de premier. 01:43:50.480 --> 01:43:56.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Voormalig topadvocaat van het Amsterdamse advocatenbureau Allan & Overy, maar als minister 01:43:56.760 --> 01:44:02.750 align:middle line:82% position:46% size:100% van Justitie nog niet in staat de juiste wet uit te kiezen om die vreselijke avondklok in te voeren, 01:44:02.750 --> 01:44:09.150 align:middle line:82% position:46% size:100% waardoor miljoenen Nederlanders de afgelopen weken op onrechtmatige wijze na negen uur 's avonds van 01:44:09.150 --> 01:44:10.860 align:middle line:82% position:46% size:100% hun vrijheid zijn beroofd. 01:44:10.860 --> 01:44:18.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Morgen is dan de inhoudelijke behandeling van het hoger beroep door het hof. 01:44:18.030 --> 01:44:24.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Mocht het hof — ik hoop dat van ganser harte — de uitspraak van de voorzieningenrechter in stand houden 01:44:24.160 --> 01:44:30.620 align:middle line:82% position:46% size:100% en de avondklok onrechtmatig verklaren, dan wil ik vandaag de garantie van de premier en van de minister 01:44:30.620 --> 01:44:37.490 align:middle line:82% position:46% size:100% van Justitie horen dat alle tienduizenden boetes die inmiddels zijn uitgedeeld worden ingetrokken en de al 01:44:37.490 --> 01:44:39.770 align:middle line:82% position:46% size:100% betaalde boetes worden terugbetaald. 01:44:39.770 --> 01:44:46.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat hij ook met die nieuwe wet doet: onrechtmatig is onrechtmatig en terugbetalen die boetes! 01:44:46.410 --> 01:44:55.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik zou willen dat de premier en zijn beide adviseurs net zo veel haast maken het vrijwillig 01:44:55.120 --> 01:45:00.510 align:middle line:82% position:46% size:100% vaccineren van Nederlanders als dat zij haast maken met het afpakken van onze vrijheden. 01:45:00.540 --> 01:45:06.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Want Nederland bungelt nog steeds onderaan als het gaat om het vrijwillig vaccineren van mensen. 01:45:06.870 --> 01:45:12.020 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn nog steeds een van de langzaamste landen van heel Europa. 01:45:12.020 --> 01:45:17.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Van alle 27 EU-landen staan wij op plek 24. 01:45:17.900 --> 01:45:22.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Plek 24, het is te gênant voor woorden! 01:45:23.290 --> 01:45:25.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat een amateurs daar in vak-K! 01:45:25.830 --> 01:45:30.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog een extra reden voor de PVV om tegen de verplichte avondklok te zijn. 01:45:30.990 --> 01:45:37.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Behalve dat het een buitenproportionele maatregel is waarvan de effecten niet zijn aangetoond, is het enige 01:45:37.510 --> 01:45:45.210 align:middle line:82% position:46% size:100% echt effectieve middel om corona te bestrijden het veel sneller vrijwillig vaccineren van onze bevolking. 01:45:45.210 --> 01:45:52.360 align:middle line:82% position:46% size:100% En wij gaan zeker niet tekenen voor een avondklok om het falen van dit kabinet te compenseren. 01:45:52.690 --> 01:45:54.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ik rond af. 01:45:54.320 --> 01:46:02.240 align:middle line:82% position:46% size:100% De belangrijke vraag vandaag is of de Kamer zich weer als lam of eindelijk eens als een leeuw zal 01:46:02.240 --> 01:46:09.140 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan gedragen, of de lichtvaardigheid waarmee dit kabinet met de Staten-Generaal en met onze 01:46:09.140 --> 01:46:11.880 align:middle line:82% position:46% size:100% vrijheid omgaat wordt afgestraft. 01:46:11.890 --> 01:46:19.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop van ganser harte dat we vandaag als Kamer als leeuwen voor de vrijheid van Nederlanders 01:46:19.690 --> 01:46:25.600 align:middle line:82% position:46% size:100% gaan staan en de verplichte avondklok, waarvan niet feitelijk is aangetoond dat die tot minder 01:46:25.600 --> 01:46:27.340 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettingen leidt, verwerpt. 01:46:27.340 --> 01:46:32.850 align:middle line:82% position:46% size:100% De PVV zal in ieder geval tegen het wetsvoorstel stemmen. 01:46:32.850 --> 01:46:33.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 01:46:33.720 --> 01:46:34.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 01:46:35.080 --> 01:46:39.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van der Staaij namens de fractie van de SGP. 01:46:39.290 --> 01:46:49.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw de voorzitter. 01:46:51.780 --> 01:47:01.210 align:middle line:82% position:46% size:100% In crisistijden, in tijden zoals wij nu beleven met een virus waar we nog niet vanaf zijn, verlangen heel 01:47:01.210 --> 01:47:11.210 align:middle line:82% position:46% size:100% veel mensen dat de overheid, de politiek eensgezind optreedt, dat er volstrekte helderheid is over de 01:47:11.400 --> 01:47:19.540 align:middle line:82% position:46% size:100% koers die gevaren wordt, dat er in voorzichtigheid en met overtuigingskracht keuzes gemaakt worden. 01:47:19.540 --> 01:47:27.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. In dat kader is het natuurlijk heel vervelend en heel verwarrend dat we nu te maken 01:47:27.840 --> 01:47:35.350 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben met rechterlijke uitspraken, met verschillende politieke debatten en verschillende 01:47:35.350 --> 01:47:38.750 align:middle line:82% position:46% size:100% wetstrajecten over de avondklok. 01:47:38.880 --> 01:47:44.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel veel mensen zeggen: ik kan het niet meer volgen, ik snap niet meer hoe het nu in elkaar zit. 01:47:44.590 --> 01:47:51.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik hecht eraan om hier vandaag namens de SGP-fractie ook nadrukkelijk te zeggen dat wij 01:47:53.080 --> 01:47:56.170 align:middle line:82% position:46% size:100% snappen dat het ook voor een regering een lastige tijd is en dat wij daar begrip voor hebben. 01:47:56.170 --> 01:48:00.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Er moeten, nu nog steeds, keuzes gemaakt worden waarvan je altijd niet weet of 01:48:00.800 --> 01:48:02.010 align:middle line:82% position:46% size:100% het de beste keuzes zijn. 01:48:02.010 --> 01:48:05.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij snappen dat er altijd van onzekerheid sprake is. 01:48:05.240 --> 01:48:09.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben dus begrip voor de ingewikkeldheid van die keuzes en we hebben er begrip voor dat 01:48:09.570 --> 01:48:10.760 align:middle line:82% position:46% size:100% er ook fouten gemaakt kunnen worden. 01:48:10.760 --> 01:48:15.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar aan de andere kant hecht ik er ook aan om hier als volksvertegenwoordiger te zeggen: die 01:48:15.870 --> 01:48:22.090 align:middle line:82% position:46% size:100% eensgezindheid is belangrijk, maar het is ook onze rol, als volksvertegenwoordigers, als controleurs 01:48:22.090 --> 01:48:26.630 align:middle line:82% position:46% size:100% van de regering en als medewetgevers, om niet alleen ja te knikken bij wat de regering naar voren brengt, 01:48:26.630 --> 01:48:32.970 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ook kritisch te toetsen, zeker als er inperking van grondrechten aan de orde is. 01:48:33.570 --> 01:48:36.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Is dat inderdaad zorgvuldig afgewogen? 01:48:37.170 --> 01:48:41.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Zijn er niet minder vergaande mogelijkheden onbenut gebleven? 01:48:42.930 --> 01:48:49.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo stond ik hier eerder en zo sta ik hier ook vandaag weer. 01:48:49.050 --> 01:48:53.850 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben dit debat, en er is de consternatie en verwarring waar we nu over spreken. 01:48:53.850 --> 01:48:57.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Die heeft ermee te maken dat de rechter twee dagen geleden het kabinet een stevige 01:48:57.870 --> 01:48:59.450 align:middle line:82% position:46% size:100% tik op de vingers heeft gegeven. 01:48:59.450 --> 01:49:05.570 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter oordeelde glashelder dat de onderbouwing van de instelling en verlenging 01:49:05.570 --> 01:49:08.670 align:middle line:82% position:46% size:100% van de avondklok niet goed verlopen zijn. 01:49:08.670 --> 01:49:14.170 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter oordeelde dat het gebruik van de noodbevoegdhedenwet is bestemd voor uitzonderlijke 01:49:14.170 --> 01:49:16.550 align:middle line:82% position:46% size:100% omstandigheden zoals die acute dijkdoorbraak. 01:49:16.550 --> 01:49:26.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hecht er ook aan om te beklemtonen dat dat meer is dan juridische haarkloverij, omdat juist ook in 01:49:27.330 --> 01:49:31.280 align:middle line:82% position:46% size:100% de rechterlijke uitspraak wordt gevraagd: wat is nu het verschil tussen het doen van een beroep op 01:49:31.280 --> 01:49:36.210 align:middle line:82% position:46% size:100% een noodwet enerzijds, en anderzijds het met een zelfstandige wet naar de Kamer komen? 01:49:37.600 --> 01:49:43.720 align:middle line:82% position:46% size:100% In dat laatste geval, dus het met een zelfstandige wet naar de Kamer komen, moeten zowel de Tweede Kamer als 01:49:43.720 --> 01:49:48.340 align:middle line:82% position:46% size:100% de Eerste Kamer zich daarover eerst uitspreken en ligt er een advies van de Raad van State. 01:49:48.610 --> 01:49:52.810 align:middle line:82% position:46% size:100% En pas dan gaan we over tot de invoering van zo'n maatregel. 01:49:52.820 --> 01:49:57.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu is dat niet zo gelopen en was er geen afzonderlijk wetgevingstraject. 01:49:59.350 --> 01:50:02.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Op dit moment heeft daardoor bijvoorbeeld de Eerste Kamer zich nog steeds niet kunnen uitspreken over een 01:50:02.280 --> 01:50:04.720 align:middle line:82% position:46% size:100% avondklok, die toch al een flink tijdje van kracht is. 01:50:04.720 --> 01:50:14.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zal duidelijk zijn dat de SGP-fractie ongemak voelt en vraagtekens zet bij de route via die 01:50:15.600 --> 01:50:17.850 align:middle line:82% position:46% size:100% noodbevoegdhedenwet, de route die is gekozen. 01:50:17.850 --> 01:50:23.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zal duidelijk zijn dat wij daarmee ook het oordeel van de voorzieningenrechter delen dat 01:50:23.210 --> 01:50:25.680 align:middle line:82% position:46% size:100% dat niet de goede route was en is. 01:50:26.170 --> 01:50:30.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag daarom aan de minister van Justitie en Veiligheid waarom hij toch 01:50:30.640 --> 01:50:32.240 align:middle line:82% position:46% size:100% ook nog op dit pad door wil. 01:50:32.240 --> 01:50:36.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Wordt het niet nog weer heel erg verwarrend om eigenlijk op twee paarden te wedden? 01:50:36.360 --> 01:50:43.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Als de regering zegt dat het beter is om te kiezen voor die aanpassing van die coronawet, dus de 01:50:43.990 --> 01:50:49.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Tijdelijke wet maatregelen covid-19, waarom dan niet voor die route gekozen en die andere route stopzetten? 01:50:49.750 --> 01:50:54.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Over die laatste route heeft de rechter gezegd: doe dat niet. 01:50:54.520 --> 01:50:56.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de Raad van State is er kritisch over geweest. 01:50:56.550 --> 01:50:59.130 align:middle line:82% position:46% size:100% En ook vanuit deze Kamer hebben daarover geluiden weerklonken, onder andere van mijzelf, waarbij men 01:50:59.130 --> 01:51:03.690 align:middle line:82% position:46% size:100% zei: dat is toch niet de koninklijke weg?Voorzitter. 01:51:03.690 --> 01:51:10.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Het viel mij toch ook op dat er wel heel wat nodig was, is, om de regering echt op die 01:51:10.160 --> 01:51:13.020 align:middle line:82% position:46% size:100% route van die coronawet te krijgen. 01:51:13.020 --> 01:51:16.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Want ook na die uitspraak van de voorlopigevoorzieningenrechter koos de regering 01:51:16.250 --> 01:51:19.760 align:middle line:82% position:46% size:100% in eerste instantie toch ook nog weer voor een andere wet dan die coronawet. 01:51:19.760 --> 01:51:21.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag is: waarom? 01:51:21.720 --> 01:51:27.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Gewoon voor alle transparantie en helderheid, ik begrijp niet waarom er zo lang getalmd en geaarzeld 01:51:27.580 --> 01:51:29.840 align:middle line:82% position:46% size:100% is om voor deze route te kiezen. 01:51:31.230 --> 01:51:37.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik de minister goed begrijp, zegt hij dat hij zich bewust is van het bijzonder ingrijpende 01:51:37.850 --> 01:51:39.070 align:middle line:82% position:46% size:100% karakter van die avondklok. 01:51:39.700 --> 01:51:47.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou dat geen reden moeten zijn om, als je ervoor kiest om een avondklok mogelijk te maken, die in de 01:51:47.010 --> 01:51:49.010 align:middle line:82% position:46% size:100% coronawet van extra waarborgen te voorzien? 01:51:49.010 --> 01:51:54.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Het hoeft toch niet allemaal op dezelfde manier als het handen wassen geregeld te worden in die coronawet? 01:51:56.570 --> 01:52:06.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog als illustratie van die vraag: waarom is er niet gelijk gekozen voor de route van deze coronawet?Ik 01:52:09.800 --> 01:52:15.530 align:middle line:82% position:46% size:100% zie lichte ironie in wat de Raad van State schrijft over de voortduringswet, de wet die op basis van die 01:52:15.530 --> 01:52:17.900 align:middle line:82% position:46% size:100% noodbevoegdhedenwet was ingesteld. 01:52:17.900 --> 01:52:23.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Op de vraag "waarom kiest u nu voor de coronawet?" antwoordde de regering: "Spoedwetgevingstrajecten 01:52:23.830 --> 01:52:29.310 align:middle line:82% position:46% size:100% geven vanwege de haast waarmee deze afgerond moeten worden niet de beste garantie voor een weloverwogen 01:52:29.310 --> 01:52:33.810 align:middle line:82% position:46% size:100% proces en resultaat." Nou, we hebben nu een superspoedprocedure! 01:52:33.810 --> 01:52:37.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus de regering zegt eigenlijk: het zou anders te veel een haastklus worden. 01:52:39.240 --> 01:52:43.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat snap ik, maar doordat er eerst zo lang niet voor gekozen is en nu alsnog wel, is het nu een haastklus. 01:52:43.650 --> 01:52:46.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hoorden vanmorgen in de technische briefing: we zouden het misschien nog beter net iets anders kunnen 01:52:46.220 --> 01:52:52.890 align:middle line:82% position:46% size:100% regelen, maar we moeten nu even hollen. 01:52:52.890 --> 01:52:56.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat hollen bij zo'n belangrijke maatregel lastig. 01:52:56.960 --> 01:52:59.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom is dat eigenlijk nodig? 01:52:59.090 --> 01:53:04.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het nog steeds niet verstandiger om, nu de zaak onder de rechter is, daarop te wachten, 01:53:04.630 --> 01:53:07.080 align:middle line:82% position:46% size:100% is mijn vraag aan het kabinet. 01:53:07.660 --> 01:53:10.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dat nog even over de gekozen juridische route, waarbij ik eraan hecht om te beklemtonen dat 01:53:10.910 --> 01:53:13.450 align:middle line:82% position:46% size:100% de vraag of naast de Tweede Kamer ook de Eerste Kamer nadrukkelijk in het proces wordt betrokken geen 01:53:13.450 --> 01:53:15.370 align:middle line:82% position:46% size:100% kwestie is van juridische haarkloverij. 01:53:15.930 --> 01:53:19.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft ook te maken met de verhouding tussen regering en parlement. 01:53:22.810 --> 01:53:30.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Je ziet het nu ook gebeuren: nu hebben we een debat met spreektijden die passen bij de ernst van de wet 01:53:30.100 --> 01:53:31.620 align:middle line:82% position:46% size:100% en de ingrijpendheid van de maatregel. 01:53:31.620 --> 01:53:35.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorige week hadden we even een heel kort debatje over de vraag of het parlement ja 01:53:35.410 --> 01:53:36.640 align:middle line:82% position:46% size:100% kon zeggen tegen de verlenging. 01:53:36.890 --> 01:53:44.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat we met een wetgevingsproces veel meer recht doen aan de ingrijpendheid van de avondklok. 01:53:45.210 --> 01:53:50.980 align:middle line:82% position:46% size:100% En ja, ik weet ook dat heel veel mensen zeggen: ik vind die avondklok een prima maatregel; 01:53:50.980 --> 01:53:51.390 align:middle line:82% position:46% size:100% ik kan daar goed mee leven. 01:53:51.390 --> 01:54:00.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet ook dat virologen zeggen: wij zijn blij dat die maatregel ingevoerd is, want die helpt om die 01:54:00.530 --> 01:54:02.920 align:middle line:82% position:46% size:100% derde golf, die we verwachten, kleiner te maken. 01:54:02.920 --> 01:54:04.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is allemaal geen onzin. 01:54:04.080 --> 01:54:05.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat mag tellen en wegen. 01:54:05.170 --> 01:54:09.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kom ik weer terug bij de rol van het parlement: tegelijkertijd is de toetsing van de proportionaliteit 01:54:09.850 --> 01:54:13.380 align:middle line:82% position:46% size:100% voor ons steeds een belangrijk punt geweest. 01:54:13.380 --> 01:54:18.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar regering, u heeft een eigen verantwoordelijkheid om steeds het volgende te wegen. 01:54:18.720 --> 01:54:23.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is de precieze gezondheidswinst die je met zo'n maatregel voor elkaar krijgt aan de ene kant? 01:54:23.140 --> 01:54:29.790 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat is de schade die het brengt en welke bewegingen perk je ook in die helemaal geen besmettingsrisico 01:54:29.790 --> 01:54:31.170 align:middle line:82% position:46% size:100% opleveren aan de andere kant? 01:54:31.170 --> 01:54:33.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de weging waar het om gaat. 01:54:33.310 --> 01:54:38.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik zie ook dat de voorlopige voorzieningenrechter eigenlijk heeft gezegd: bij die 01:54:38.060 --> 01:54:41.030 align:middle line:82% position:46% size:100% proportionaliteit zijn ook best vraagtekens te zetten. 01:54:41.030 --> 01:54:46.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik lees dat ook de Raad van State zei, toen de regering gisteren met een wetsvoorstel 01:54:46.180 --> 01:54:52.140 align:middle line:82% position:46% size:100% kwam: regering, wilt u nog eens even nader ingaan op die proportionaliteit? 01:54:52.140 --> 01:54:59.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is voor mijn fractie dan ook een ongemakkelijk gegeven dat die grote vraagtekens over de 01:54:59.200 --> 01:55:03.800 align:middle line:82% position:46% size:100% proportionaliteit van die maatregel daarmee nog steeds op tafel liggen. 01:55:03.800 --> 01:55:09.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het kabinet niet te gemakkelijk in de modus geschoten om te zeggen: nu de rechter het onderuit 01:55:09.130 --> 01:55:16.100 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft gehaald, moeten we hoe dan ook zorgen dat we een andere juridische basis vinden, want we moeten door 01:55:16.100 --> 01:55:18.810 align:middle line:82% position:46% size:100% op deze weg?Juist als er vraagtekens bij de proportionaliteit zijn geplaatst, zou het dan niet 01:55:18.810 --> 01:55:26.720 align:middle line:82% position:46% size:100% wijs zijn, verstandig zijn om je rustig te beraden? 01:55:27.490 --> 01:55:33.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Zouden in het licht van die kritische noties ook niet andere maatregelen effect kunnen sorteren? 01:55:33.750 --> 01:55:40.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou met andere, minder verstrekkende maatregelen dezelfde gezondheidswinst geboekt kunnen worden? 01:55:40.030 --> 01:55:46.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Is er nu bijvoorbeeld nadrukkelijk gekeken naar een sterkere, gerichtere aanpak van feestjes 01:55:46.800 --> 01:55:48.450 align:middle line:82% position:46% size:100% die aan die verspreiding bijdragen? 01:55:48.450 --> 01:55:54.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Is er nagedacht over hoe de besmettingskansen in werksituaties nog verminderd kunnen worden? 01:55:54.360 --> 01:56:02.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Is er nog nagedacht over hoe je met de vorming van bepaalde sociale bubbels onder jongeren kan bijdragen 01:56:02.420 --> 01:56:04.800 align:middle line:82% position:46% size:100% aan een vermindering van de besmettingen? 01:56:04.800 --> 01:56:10.480 align:middle line:82% position:46% size:100% En ik realiseer mij terdege, en ik wil dat ook nogmaals gezegd hebben, dat het een lastige 01:56:10.480 --> 01:56:16.580 align:middle line:82% position:46% size:100% afweging is, dat regeren vooruitkijken is, wat ook voor langere tijd moet. 01:56:16.580 --> 01:56:20.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Alle deskundigen zeggen: let op, het kan zomaar een exponentiële stijging zijn. 01:56:21.360 --> 01:56:23.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt daar niet lichtvaardig aan voorbijgaan. 01:56:23.680 --> 01:56:32.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar tegelijkertijd zien we dat met andere maatregelen mogelijk ook nog effect kan worden geboekt. 01:56:32.470 --> 01:56:34.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten slotte heb ik nog een vraag, waarbij ik het in mijn termijn wil laten. 01:56:34.050 --> 01:56:42.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie nog een aantal zinvolle amendementen, waarin een aantal kritiekpunten tegen de huidige 01:56:42.320 --> 01:56:45.730 align:middle line:82% position:46% size:100% vormgeving worden geadresseerd. 01:56:45.730 --> 01:56:54.700 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag die ik nadrukkelijk aan de orde wil stellen, is of in deze lastige juridische en politieke situatie 01:56:54.700 --> 01:56:59.150 align:middle line:82% position:46% size:100% de mogelijkheid is overwogen om, net als bij de bezoekregeling, te kijken naar de mogelijkheden om 01:56:59.150 --> 01:57:01.930 align:middle line:82% position:46% size:100% de avondklok, of een vorm daarvan, als dringende maatregel aan te bevelen. 01:57:01.930 --> 01:57:06.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Allerlei dringende maatregelen zijn in het palet steeds aanwezig geweest. 01:57:07.990 --> 01:57:13.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou dat in dit geval geen soelaas kunnen bieden?Voorzitter. 01:57:13.080 --> 01:57:20.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Afrondend en concluderend: mijn fractie waardeert het dat de regering te langen leste heeft gekozen 01:57:20.060 --> 01:57:22.650 align:middle line:82% position:46% size:100% voor een route via de coronawet. 01:57:22.650 --> 01:57:24.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de koninklijke weg. 01:57:25.280 --> 01:57:30.430 align:middle line:82% position:46% size:100% We houden nog wel vraagtekens, ook bij de precieze vormgeving binnen die wet, maar de grootste vraag 01:57:30.430 --> 01:57:37.740 align:middle line:82% position:46% size:100% blijft naar de proportionaliteit van deze maatregel op dit moment, juist in een situatie waarin we 01:57:37.740 --> 01:57:42.220 align:middle line:82% position:46% size:100% een voorzichtige verbetering lijken te zien van de virologische situatie. 01:57:42.240 --> 01:57:47.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. 01:57:47.700 --> 01:57:51.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is niet te ontkennen dat de heer Van der Staaij destijds bij het debat over de avondklok de vraag 01:57:52.210 --> 01:57:58.340 align:middle line:82% position:46% size:100% opwierp of de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag de weg is die we moeten gaan. 01:57:58.340 --> 01:58:02.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij roept nu terecht ook weer allerlei andere vragen op, maar ik wil daar even op focussen. 01:58:02.640 --> 01:58:08.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben toen getriggerd en ben ook eens gaan bellen met een aantal staatsnoodrechtgeleerden die mij 01:58:08.500 --> 01:58:10.980 align:middle line:82% position:46% size:100% zeiden: het is een te verdedigen weg. 01:58:11.580 --> 01:58:19.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik constateer dat bij de bevestiging van die wet ook de SGP-fractie daarover allerlei vragen heeft gesteld, 01:58:19.000 --> 01:58:25.290 align:middle line:82% position:46% size:100% maar volgens mij is ook de SGP-fractie uiteindelijk toch die weg mee opgegaan, heeft daarvoor gestemd. 01:58:25.290 --> 01:58:29.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan me niet voorstellen dat, als u hier iets zegt, u daar geen onderzoek naar doet. 01:58:29.480 --> 01:58:34.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Bent uzelf ook op die wisselende opinies in het juridische veld gestuit? 01:58:34.230 --> 01:58:37.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben overigens deze route niet gesteund. 01:58:37.300 --> 01:58:44.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben tegen de avondklok en de verlenging gestemd, en daar was de kritiek op deze gekozen 01:58:44.020 --> 01:58:45.900 align:middle line:82% position:46% size:100% route een belangrijk onderdeel van. 01:58:45.900 --> 01:58:49.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, ik ben er ook op gestuit — we zijn allebei juristen — dat er altijd weer 01:58:49.110 --> 01:58:51.740 align:middle line:82% position:46% size:100% verschillende zienswijzen zijn. 01:58:51.740 --> 01:58:59.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat mij wel opviel, was dat er discussie was over of die weg van de noodbevoegdhedenweg de juiste weg was, 01:58:59.250 --> 01:59:05.480 align:middle line:82% position:46% size:100% en dat er eensgezindheid was over dat de coronawet altijd de goede route was, mits goed vormgegeven. 01:59:05.480 --> 01:59:11.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat beklemtoont alleen maar mijn vraag waarom het kabinet daar dan niet van 01:59:11.060 --> 01:59:14.580 align:middle line:82% position:46% size:100% meet af aan voor heeft gekozen. 01:59:14.580 --> 01:59:18.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben blij om dat te horen. 01:59:18.720 --> 01:59:21.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is onze taak om gewoon goede wetgeving te maken. 01:59:21.110 --> 01:59:25.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gebeurt niet alleen hier, maar ook buiten de Kamer, en dan ga je praten met mensen uit het veld. 01:59:25.500 --> 01:59:32.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan niet anders zeggen dan dat ik heb gemerkt dat de meningen er heel erg verdeeld over zijn of de Wbbbg 01:59:32.000 --> 01:59:38.250 align:middle line:82% position:46% size:100% een wet was waar dit onder viel, of dat het apart in de Wet publieke gezondheid moest komen. 01:59:38.250 --> 01:59:44.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik deel overigens de mening dat iedereen die laatste een thuiskomer van de avondklok vindt, 01:59:44.510 --> 01:59:46.850 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ik wilde dit toch even bespreken. 01:59:46.850 --> 01:59:51.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien nog in reactie daarop, en dank voor dit punt: eerlijk gezegd woog dit punt voor mijn 01:59:51.370 --> 01:59:57.420 align:middle line:82% position:46% size:100% fractie steeds zwaar, omdat wij vorig jaar voorop hebben gelopen om te zeggen: regering, stop met 01:59:57.420 --> 02:00:02.990 align:middle line:82% position:46% size:100% je te beroepen op een bijzondere noodverordening, zorg voor fatsoenlijke, normale wetgeving die door 02:00:02.990 --> 02:00:04.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Tweede en Eerste Kamer gaat. 02:00:05.970 --> 02:00:12.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk kwam dat terug bij deze bespreking: we hebben uitgebreid over een coronawet gesproken, 02:00:12.370 --> 02:00:15.560 align:middle line:82% position:46% size:100% de gereedschapskist waarmee het kabinet uit de voeten zou kunnen. 02:00:15.560 --> 02:00:20.860 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben nagedacht over allerlei waarborgen die daarbij horen, en die zijn ineens niet 02:00:20.860 --> 02:00:27.130 align:middle line:82% position:46% size:100% op die manier aan de orde als je weer een beroep doet op een heel andere wet. 02:00:27.330 --> 02:00:33.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom nog steeds mijn vraagtekens, niet alleen over de rechtmatigheid van de route, maar ook 02:00:33.270 --> 02:00:35.550 align:middle line:82% position:46% size:100% over de keuze voor die route. 02:00:35.550 --> 02:00:41.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor de geschiedschrijving zou het nuttig zijn om dat toch met duidelijker argumenten 02:00:41.340 --> 02:00:41.850 align:middle line:82% position:46% size:100% van de regering te horen. 02:00:41.850 --> 02:00:43.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, meneer Van der Staaij. 02:00:43.420 --> 02:00:49.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van Otterloo namens 50PLUS. 02:01:02.740 --> 02:01:12.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Zonder collega's tekort te doen, vind ik wel dat we het hoofddoel in de gaten moeten houden. 02:01:12.650 --> 02:01:18.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Want in al het juridische gekrakeel rond de avondklok moeten we niet vergeten dat we te 02:01:18.840 --> 02:01:21.070 align:middle line:82% position:46% size:100% maken hebben met een ernstige pandemie. 02:01:21.070 --> 02:01:28.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was ook gelijk de strekking van mijn reactie in de richting van mevrouw Van Kooten-Arissen. 02:01:28.300 --> 02:01:34.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat het kabinet demissionair is, wil niet zeggen dat de Kamer demissionair is. 02:01:35.590 --> 02:01:40.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij kunnen hier in de Kamer zelf bepalen of we wetten wel of niet doorvoeren en of we 02:01:40.140 --> 02:01:43.120 align:middle line:82% position:46% size:100% de gewenste doelen kunnen bereiken. 02:01:43.530 --> 02:01:46.230 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben te maken met een zeer ernstige pandemie. 02:01:46.360 --> 02:01:54.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik werd getroffen door een bericht van drie grote uitvaartondernemingen die meldden dat ze afgelopen 02:01:54.460 --> 02:02:04.460 align:middle line:82% position:46% size:100% december en januari bij elkaar 1.000 begrafenissen en crematies meer hadden dan vorig jaar rond deze tijd. 02:02:07.200 --> 02:02:10.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is nog niet eens een dekkend cijfer over heel Nederland. 02:02:10.520 --> 02:02:17.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar laat het even op u inwerken: dat is 20% meer. 02:02:17.310 --> 02:02:26.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat toont volgens mij ook aan waarom veel Nederlanders toch vinden dat de avondklok een 02:02:26.510 --> 02:02:28.960 align:middle line:82% position:46% size:100% handzaam instrument zou mogen zijn. 02:02:29.760 --> 02:02:33.940 align:middle line:82% position:46% size:100% In reactie op wat collega Van der Staaij net zei, het volgende. 02:02:33.940 --> 02:02:35.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij vroeg: waarom geen dringend advies? 02:02:35.620 --> 02:02:43.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Als nou één ding blijkt uit het verslag van het OMT, dan is het dat mensen dat een veel ingrijpendere 02:02:43.270 --> 02:02:46.270 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregel vinden en er ook minder de hand aan houden. 02:02:46.940 --> 02:02:55.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Als straks de vraag van de effectiviteit van deze maatregel voorligt, kun je vaststellen dat in ieder 02:02:55.370 --> 02:03:02.320 align:middle line:82% position:46% size:100% geval uit het onderzoek daarnaar blijkt dat men minder de hand houdt aan dat dringende advies dan 02:03:02.320 --> 02:03:05.590 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de verplichte avondklok. 02:03:05.740 --> 02:03:10.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moet ons ook aan het denken zetten over wat wij wel of niet moeten doen. 02:03:11.830 --> 02:03:21.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben uiteraard tegen elk verbod dat niet nodig is, maar om ervoor te zorgen dat de vrijheid van de een 02:03:22.310 --> 02:03:29.400 align:middle line:82% position:46% size:100% uiteindelijk niet tot gezondheidsschade voor de ander leidt, kies ik voor het wat beperken van de vrijheid. 02:03:30.020 --> 02:03:32.690 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok levert dilemma's op. 02:03:32.690 --> 02:03:41.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Die dilemma's hebben te maken met de bescherming, met het voorzorgsprincipe dat wij hebben. 02:03:41.150 --> 02:03:46.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft te maken met wat het betekent voor de rest van de bevolking. 02:03:48.480 --> 02:03:55.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Die bezwaren zijn wat groter dan de bezwaren tegen de juridische ophanging van de avondklok, ondanks 02:03:55.780 --> 02:04:02.230 align:middle line:82% position:46% size:100% het feit — dat heb ik de vorige keer, in het debat over de verlenging, ook gezegd — dat de 02:04:02.230 --> 02:04:08.670 align:middle line:82% position:46% size:100% levensverwachting van mannen in het afgelopen jaar met negen maanden is gedaald. 02:04:08.870 --> 02:04:15.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent ook dat we te maken hebben met een ingrijpende pandemie, maar het tast de nuchterheid 02:04:15.380 --> 02:04:16.300 align:middle line:82% position:46% size:100% bij veel Nederlanders gelukkig niet aan. 02:04:16.300 --> 02:04:22.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Want ik word ook een beetje moe van al die verhalen als zou hier nu een dictatuur gevestigd zijn. 02:04:22.810 --> 02:04:30.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik kijk naar wat er in andere landen gebeurt, dan heeft het daar ook effecten, maar dan is het in het 02:04:30.700 --> 02:04:35.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Verenigd Koninkrijk een stuk strenger dan hier. 02:04:35.900 --> 02:04:41.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Datzelfde geldt overigens ook voor Frankrijk, hoewel Frankrijk wel het funshoppen nog enigszins heeft 02:04:41.210 --> 02:04:47.680 align:middle line:82% position:46% size:100% toegestaan en alleen maar het aantal mensen in grote supermarkten wat heeft beperkt. 02:04:47.680 --> 02:04:54.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft beide landen niet geholpen bij de economische groei, maar het betekent wel dat de 02:04:54.900 --> 02:04:56.970 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen daar een stuk zwaarder zijn dan hier. 02:04:56.970 --> 02:04:59.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus graag enige nuchterheid. 02:05:00.020 --> 02:05:08.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dat betekent echter ook dat een grote meerderheid van de Nederlanders toch niet tegen 02:05:08.490 --> 02:05:13.630 align:middle line:82% position:46% size:100% de avondklok is als een van de maatregelen voor het bestrijden van de epidemie. 02:05:13.630 --> 02:05:19.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Natuurlijk is een juiste juridische inkadering belangrijk. 02:05:19.420 --> 02:05:24.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moet mij van het hart dat het nu de tweede keer is dat wij daarover discussiëren. 02:05:30.770 --> 02:05:40.770 align:middle line:82% position:46% size:100% De kerstdagen van een beperkt aantal Kamerleden werden gekenmerkt door een spoedwet die inreizigers met 02:05:40.830 --> 02:05:42.530 align:middle line:82% position:46% size:100% georganiseerd vervoer als onderwerp had. 02:05:43.240 --> 02:05:45.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook toen was gekozen voor het verkeerde instrument. 02:05:45.660 --> 02:05:55.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Het sneuvelde bij de kantonrechter en de Kamer moest ook toen van reces terugkomen om te zorgen dat via 02:05:57.130 --> 02:05:59.150 align:middle line:82% position:46% size:100% een spoedwet een gat gedicht werd. 02:05:59.150 --> 02:06:06.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook toen koos men niet voor de koninklijke weg, om het zo maar te zeggen. 02:06:06.840 --> 02:06:15.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat hier vandaag ligt, is veel meer de koninklijke weg dan wat we hiervoor kregen. 02:06:15.430 --> 02:06:19.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat brengt mij tot de constatering dat er voor de tweede keer een juridische inschattingsfout 02:06:19.680 --> 02:06:22.020 align:middle line:82% position:46% size:100% is gemaakt op het departement. 02:06:23.810 --> 02:06:31.040 align:middle line:82% position:46% size:100% De eerste is, mede vanwege de kerstdagen, nog aan het grote publiek voorbijgegaan, maar deze niet. 02:06:31.090 --> 02:06:36.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent ook gelijk een ondermijning van het draagvlak, en dat mag het kabinet zich wel aanrekenen. 02:06:36.770 --> 02:06:43.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Hiermee wordt het draagvlak in de samenleving voor alle maatregelingen ondermijnd. 02:06:44.880 --> 02:06:49.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de vraag naar de proportionaliteit. 02:06:50.240 --> 02:06:56.650 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben in de schriftelijke voorbereiding vragen gesteld om daar wat meer achter te komen. 02:06:56.650 --> 02:07:03.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zei al dat er is gevraagd naar het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Duitsland en België. 02:07:03.720 --> 02:07:07.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar wordt eigenlijk nauwelijks aandacht aan besteed. 02:07:07.860 --> 02:07:14.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat brengt mij op de vraag in hoeverre andere departementen hierbij betrokken zijn geweest. 02:07:14.730 --> 02:07:21.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Er werd wel opgemerkt dat de honderdste rapportage van het OMT beschikbaar was, maar die honderdste 02:07:21.350 --> 02:07:23.870 align:middle line:82% position:46% size:100% rapportage van het OMT gaat hier niet over. 02:07:23.870 --> 02:07:31.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Wel is steeds in alle technische briefings door het OMT aangegeven dat men beschikt over Googledata. 02:07:31.150 --> 02:07:40.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou graag willen weten tot welke wijzigingen de instelling van de avondklok heeft geleid. 02:07:41.020 --> 02:07:46.880 align:middle line:82% position:46% size:100% In de antwoorden komen we niet verder dan: het aantal bewegingen is na 14 december afgenomen, maar niet zo 02:07:46.880 --> 02:07:54.910 align:middle line:82% position:46% size:100% sterk als bij de eerste keer, in april vorig jaar. 02:07:54.910 --> 02:07:56.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zou toch simpel — simpel tussen aanhalingstekens; u kent mij, ik ben voorzichtig met algoritmes — moeten 02:07:56.510 --> 02:08:06.510 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn om vast te stellen hoeveel minder beweging er is, hoeveel mensen er feitelijk getroffen worden door de 02:08:13.420 --> 02:08:18.190 align:middle line:82% position:46% size:100% instelling van de avondklok en of dat ook heeft geleid tot meer of minder bewegingen overdag. 02:08:20.840 --> 02:08:27.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou daar dus graag antwoord op willen krijgen van de regering, omdat dat een bijdrage kan leveren 02:08:27.470 --> 02:08:34.640 align:middle line:82% position:46% size:100% aan een antwoord op de vraag of dit een proportioneel middel is en dus ook past in het 02:08:34.640 --> 02:08:37.050 align:middle line:82% position:46% size:100% kader "het doel heiligt de middelen". 02:08:39.010 --> 02:08:46.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp best dat we allemaal willen weten wat het precieze effect ervan is, maar ik 02:08:46.550 --> 02:08:48.090 align:middle line:82% position:46% size:100% denk dan altijd maar het volgende. 02:08:48.090 --> 02:08:56.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorig jaar hadden we de herdenking van 75 jaar vrijheid, 75 jaar geen oorlog meer. 02:08:56.510 --> 02:09:05.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hadden we 50 jaar geleden ook defensie kunnen afschaffen, want we hebben geen oorlog meer. 02:09:05.230 --> 02:09:08.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo simpel liggen de zaken natuurlijk niet en dat geldt ook hier. 02:09:08.910 --> 02:09:15.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is de bijdrage?Ik geef het toe, we zouden veel meer kunnen doen op andere 02:09:15.840 --> 02:09:17.760 align:middle line:82% position:46% size:100% vlakken, met een dringend advies. 02:09:17.760 --> 02:09:20.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de dringende adviezen werken niet meer. 02:09:20.620 --> 02:09:25.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is in de ogen van onze fractie een probleem. 02:09:26.600 --> 02:09:36.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Het besef dat we dit met z'n allen moeten bevechten, om het in die termen te houden, is bij de ene 02:09:36.600 --> 02:09:37.970 align:middle line:82% position:46% size:100% groep groter dan bij de andere. 02:09:39.120 --> 02:09:47.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Als er twijfels zijn over de juridische kwaliteiten op het departement van Justitie 02:09:47.090 --> 02:09:51.510 align:middle line:82% position:46% size:100% en Veiligheid, denk ik dat de minister nog een klein ander probleem heeft, en dan klein 02:09:51.510 --> 02:09:52.630 align:middle line:82% position:46% size:100% tussen aanhalingstekens. 02:09:52.630 --> 02:09:59.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Klopt het dat de politiekorpsen van de grote steden, zoals de Rotterdamse, de heer Engel gefeliciteerd 02:09:59.630 --> 02:10:07.700 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben, als ging het om een wedstrijdje tussen relschoppers en de politie, waarbij na afloop van de 02:10:07.700 --> 02:10:10.210 align:middle line:82% position:46% size:100% wedstrijd de tegenstander gefeliciteerd moet worden? 02:10:10.210 --> 02:10:11.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt mij toch niet. 02:10:11.670 --> 02:10:17.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is toch gewoon sprake van ondermijning van het coronabeleid dat wij met z'n allen 02:10:17.060 --> 02:10:20.140 align:middle line:82% position:46% size:100% proberen te voeren?Voorzitter. 02:10:20.140 --> 02:10:25.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kom tot een wat meer principiële vraag, die gaat over de rol van de Eerste Kamer. 02:10:26.310 --> 02:10:34.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dankzij deze wet krijgt de Eerste Kamer nu wel de mogelijkheid om over de wet en de regeling te praten. 02:10:35.020 --> 02:10:41.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar als er straks verlenging plaatsvindt, of als straks opnieuw, nadat het instrument is 02:10:41.450 --> 02:10:49.570 align:middle line:82% position:46% size:100% afgeschaft, blijkt dat we dit verderop in een derde of een vierde golf weer nodig hebben, dan 02:10:49.570 --> 02:10:54.160 align:middle line:82% position:46% size:100% is de vraag of de Eerste Kamer daar niet nadrukkelijker bij betrokken moet worden. 02:10:54.160 --> 02:10:58.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet dat er compromissen gesloten zijn bij de vaststelling van de wet. 02:10:58.350 --> 02:11:08.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar zou het toch niet aanbeveling verdienen om de Eerste Kamer nadrukkelijk een duidelijkere rol te 02:11:08.500 --> 02:11:14.410 align:middle line:82% position:46% size:100% geven in de besluitvorming over dit soort beperkingen, die ingaan tegen de grondrechten? 02:11:14.410 --> 02:11:20.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb het dan niet over alle beperkingen; het gaat mij niet om handen wassen of zo. 02:11:20.570 --> 02:11:20.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik sluit af. 02:11:20.980 --> 02:11:25.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ons betreft ligt het probleem bij de vaccinatiestrategie. 02:11:25.410 --> 02:11:31.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Want de vaccinatiestrategie, die niet conform de adviezen van de Gezondheidsraad voorrang geeft aan het 02:11:31.840 --> 02:11:39.830 align:middle line:82% position:46% size:100% vaccineren van de kwetsbare mensen, maar juist andere voordringers volop de gelegenheid geeft, zorgt ervoor 02:11:39.830 --> 02:11:45.790 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het voor deze groep langer zal duren en dat de 80-plussers pas in april zullen worden geholpen. 02:11:45.790 --> 02:11:47.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 02:11:50.750 --> 02:11:57.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van Haga, namens Forum voor Democratie. 02:12:07.860 --> 02:12:14.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het is bijna niet meer te begrijpen hoeveel moeite dit kabinet doet om onze vrijheid in 02:12:14.250 --> 02:12:19.830 align:middle line:82% position:46% size:100% te perken, om ons Nederlanders gevangen te houden in een vreemd spel van maatregelen, die aantoonbaar niet 02:12:19.830 --> 02:12:24.740 align:middle line:82% position:46% size:100% of nauwelijks invloed hebben op de verspreiding van virale ziektes zoals griep of corona. 02:12:25.250 --> 02:12:29.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Het begon allemaal met de anderhalvemeterregel, waar zelfs de Wereldgezondheidsorganisatie 02:12:29.610 --> 02:12:31.360 align:middle line:82% position:46% size:100% slechts 1 meter adviseerde. 02:12:31.360 --> 02:12:35.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Jaap van Dissel noemde de anderhalvemeterregel "arbitrair", maar 02:12:35.020 --> 02:12:37.370 align:middle line:82% position:46% size:100% de gevolgen voor het mkb waren desastreus. 02:12:37.370 --> 02:12:39.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Hetzelfde geldt voor mondkapjes. 02:12:39.290 --> 02:12:42.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Alle experts hielden het tien maanden vol: mondkapjes werkten niet. 02:12:42.880 --> 02:12:48.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Sterker nog, bij langdurig gebruik van mondkapjes is er een groot risico op bacteriële infecties. 02:12:48.870 --> 02:12:53.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Toch kregen we een mondkapjesplicht die Nederland veranderde in een gemuilkorfde gemeenschap. 02:12:53.460 --> 02:12:58.820 align:middle line:82% position:46% size:100% De Wereldgezondheidsorganisatie gaf aan dat lockdowns niet het juiste middel zijn, omdat de nevenschade 02:12:58.820 --> 02:13:03.730 align:middle line:82% position:46% size:100% veel groter is dan de positieve effecten; niet alleen de economische nevenschade, maar ook de sociale, 02:13:03.730 --> 02:13:05.930 align:middle line:82% position:46% size:100% psychische en medische nevenschade. 02:13:05.930 --> 02:13:09.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Toch besloot dit kabinet om een van de strengste lockdowns ter wereld in te stellen, 02:13:09.660 --> 02:13:11.020 align:middle line:82% position:46% size:100% met alle gevolgen van dien. 02:13:11.460 --> 02:13:16.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Bedrijven gaan massaal op de fles, jaren van noeste arbeid worden vernietigd, pensioenpotten worden 02:13:16.700 --> 02:13:20.350 align:middle line:82% position:46% size:100% gebruikt om de bank te betalen en de spaarrekeningen van de kinderen worden geplunderd. 02:13:20.350 --> 02:13:24.350 align:middle line:82% position:46% size:100% En praat me niet over de steunmaatregelen, want als je al steun krijgt, is dat een 02:13:24.350 --> 02:13:26.580 align:middle line:82% position:46% size:100% druppel op de gloeiende plaat. 02:13:26.580 --> 02:13:29.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben benieuwd hoe de heren Rutte en Grapperhaus zich zouden voelen als zij kapper waren geweest, 02:13:29.350 --> 02:13:31.050 align:middle line:82% position:46% size:100% of sportschoolhouder, of horecaondernemer. 02:13:31.050 --> 02:13:37.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben benieuwd of zij hier dan ook zo rustig hadden gezeten en of ze ook niet op een bepaald moment in 02:13:37.280 --> 02:13:43.000 align:middle line:82% position:46% size:100% opstand zouden zijn gekomen, in verzet tegen een overheid die alles kapotmaakt wat je hebt opgebouwd. 02:13:43.870 --> 02:13:48.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Studenten zien de mooiste jaren van hun leven verdampen en slijten hun tijd in eenzaamheid. 02:13:48.420 --> 02:13:54.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp overigens niet dat deze weldenkende groep, die voor niets keihard getroffen wordt, nog steeds 02:13:54.200 --> 02:13:55.320 align:middle line:82% position:46% size:100% niet het Maagdenhuis heeft bezet. 02:13:55.320 --> 02:13:59.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Overigens hoor je inmiddels ook van veel ouderen dat zij liever niet op deze manier 02:13:59.690 --> 02:14:00.520 align:middle line:82% position:46% size:100% beschermd willen worden. 02:14:00.520 --> 02:14:06.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Het offer dat jongeren van deze overheid moeten brengen, is ook voor hen onacceptabel geworden. 02:14:06.830 --> 02:14:09.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kantelpunt is hoe er met kinderen wordt omgegaan. 02:14:09.810 --> 02:14:15.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kabinet wil serieus onze kinderen dagelijks een wattenstaaf in de neus duwen, kinderen groepsgewijs 02:14:15.340 --> 02:14:20.780 align:middle line:82% position:46% size:100% in quarantaine zetten, kinderen vaccineren en kinderen op school laten rondlopen met mondkapjes. 02:14:21.910 --> 02:14:23.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Kinderen gaan niet dood aan griep. 02:14:23.850 --> 02:14:25.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Kinderen gaan niet dood aan corona. 02:14:25.910 --> 02:14:28.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Onze kinderen gaan kapot aan dit kabinet. 02:14:28.110 --> 02:14:31.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoever laten we dit kabinet gaan? 02:14:31.190 --> 02:14:33.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien moet ik die vraag aan de heren Rutte en Grapperhaus stellen. 02:14:33.600 --> 02:14:38.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor graag van beide heren hoever ze bereid zijn te gaan met het beschadigen van onze kinderen voor een 02:14:38.410 --> 02:14:44.280 align:middle line:82% position:46% size:100% virus dat voor henzelf geen enkel risico vormt, voor een virus dat overigens voor gezonde mensen onder de 02:14:44.280 --> 02:14:47.190 align:middle line:82% position:46% size:100% 65 jaar ook nauwelijks gevaar oplevert. 02:14:47.760 --> 02:14:52.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. We praten vandaag opnieuw over de avondklok, omdat dit kabinet niet in staat was om 02:14:52.860 --> 02:14:57.550 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn zinloze en schadelijke maatregelen op een correcte juridische manier vorm te geven. 02:14:57.590 --> 02:15:02.480 align:middle line:82% position:46% size:100% En ere wie ere toekomt: het was collega Van der Staaij die dat in het vorige debat al aangaf. 02:15:03.540 --> 02:15:07.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Forum voor Democratie zit op de lijn dat de avondklok zo'n vreselijke, onnodige inperking 02:15:07.790 --> 02:15:12.270 align:middle line:82% position:46% size:100% is van onze vrijheid dat de juridische inkadering voor ons niet relevant is. 02:15:12.270 --> 02:15:18.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Want of de maatregelen nu in de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag, de zogenaamde Wbbbg, 02:15:18.020 --> 02:15:23.310 align:middle line:82% position:46% size:100% hun basis vinden, of in een andere wet, het is en blijft een ontoelaatbare inbreuk op onze vrijheid. 02:15:23.310 --> 02:15:27.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar feit blijft dat hier een enorme juridische blunder is begaan. 02:15:27.230 --> 02:15:32.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Een blunder die prima past in de lange rij van coronablunders van dit kabinet, van de corona-app 02:15:32.770 --> 02:15:36.970 align:middle line:82% position:46% size:100% tot het bron- en contactonderzoek en van het niet in staat zijn om een vaccinatieprogramma 02:15:36.970 --> 02:15:38.510 align:middle line:82% position:46% size:100% uit te voeren tot PCR-gate. 02:15:38.510 --> 02:15:40.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Van der Staaij had wel gelijk. 02:15:40.710 --> 02:15:45.420 align:middle line:82% position:46% size:100% De Wbbbg, waarin de avondklok even tussen twee frikandellen door werd geregeld, 02:15:45.420 --> 02:15:47.540 align:middle line:82% position:46% size:100% was niet het juiste vehikel. 02:15:47.570 --> 02:15:50.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Gelukkig zijn er nog mensen die vechten voor onze vrijheid. 02:15:51.300 --> 02:15:56.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik doe dat hier in het parlement, anderen strijden onder toeziend oog van Vrouwe Justitia en met daverend 02:15:56.570 --> 02:15:58.220 align:middle line:82% position:46% size:100% succes, waarvoor complimenten. 02:15:58.220 --> 02:16:03.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Terecht heeft de voorzieningenrechter gesteld dat de gekozen constructie onjuist is. 02:16:03.760 --> 02:16:05.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat een enorme blamage. 02:16:05.470 --> 02:16:10.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft misbruik gemaakt van een wet die niet bedoeld is voor het opleggen van een avondklok. 02:16:11.850 --> 02:16:14.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik ga verder niet al te veel in op het turbospoedappel. 02:16:14.680 --> 02:16:19.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vond het een bijzonder onaangename ervaring om het onvriendelijke en vooringenomen gedrag 02:16:19.120 --> 02:16:20.300 align:middle line:82% position:46% size:100% van de rechter in kwestie te zien. 02:16:20.300 --> 02:16:24.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de vraag wat voor rol Jaap van Dissel daar had bij een niet-inhoudelijke behandeling 02:16:24.780 --> 02:16:26.340 align:middle line:82% position:46% size:100% behoeft nadere uitleg. 02:16:26.340 --> 02:16:31.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik neem aan dat de rechterlijke macht beschikt over voldoende zelfreinigend vermogen. 02:16:31.320 --> 02:16:35.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. In het kader van de avondklok is het belangrijk om de overwegingen van de 02:16:35.680 --> 02:16:37.130 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzieningenrechter goed te lezen. 02:16:37.130 --> 02:16:42.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik citeer: "De voorzieningenrechter is voorshands van oordeel dat er minst genomen grote vraagtekens te 02:16:42.800 --> 02:16:47.940 align:middle line:82% position:46% size:100% plaatsen zijn bij de feitelijke onderbouwing door de Staat van de noodzaak van de avondklokmaatregel. 02:16:47.940 --> 02:16:52.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij weegt zwaar dat de pandemie al bijna een jaar duurt en erkend is dat de druk op de zorg momenteel 02:16:52.930 --> 02:16:54.940 align:middle line:82% position:46% size:100% minder groot is dan eerder het geval is geweest. 02:16:54.940 --> 02:17:01.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook toen de zorg eerder op maximale capaciteit draaide is een avondklok niet noodzakelijk geacht. 02:17:01.280 --> 02:17:05.020 align:middle line:82% position:46% size:100% De Staat heeft er met name op gewezen dat het optreden van mutaties van het virus, die 02:17:05.020 --> 02:17:09.800 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettelijker lijken te zijn dan het oorspronkelijke virus, momenteel grote zorgen baart. 02:17:09.800 --> 02:17:15.730 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag is of dat op zich voldoende is voor instelling van een vergaand middel als de avondklok. 02:17:15.730 --> 02:17:20.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Daargelaten dat de informatie over de mate waarin de mutaties besmettelijker zijn dan het oorspronkelijke 02:17:20.260 --> 02:17:26.030 align:middle line:82% position:46% size:100% virus inmiddels al weer naar beneden lijkt te zijn bijgesteld, staat op dit moment niet vast dát de 02:17:26.030 --> 02:17:28.810 align:middle line:82% position:46% size:100% mutaties tot een onhoudbare situatie zullen leiden. 02:17:28.810 --> 02:17:33.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent overigens niet dat de overheid zich niet behoort voor te bereiden op nieuwe ontwikkelingen, 02:17:33.360 --> 02:17:39.360 align:middle line:82% position:46% size:100% maar — dit is heel belangrijk — voordat een vergaande beperking als een avondklok wordt ingevoerd moet wel 02:17:39.360 --> 02:17:44.690 align:middle line:82% position:46% size:100% duidelijk zijn dat er geen andere minder verstrekkende maatregelen meer open staan en dat de invoering van 02:17:44.690 --> 02:17:47.870 align:middle line:82% position:46% size:100% de avondklok daadwerkelijk een substantieel effect zal hebben."Voorzitter. 02:17:47.870 --> 02:17:56.040 align:middle line:82% position:46% size:100% De Wbbbg mag van de rechter niet meer gebruikt worden, maar de overwegingen zijn ook van groot belang voor 02:17:56.040 --> 02:18:00.850 align:middle line:82% position:46% size:100% de wet die nu voorligt, de Tijdelijke wet beperking vertoeven in de openlucht covid-19. 02:18:00.850 --> 02:18:07.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag is daarom: kan de minister aangeven of er geen andere, minder verstrekkende maatregelen zijn? 02:18:07.460 --> 02:18:12.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister hier vandaag aantonen dat de avondklok daadwerkelijk een substantieel effect heeft? 02:18:12.190 --> 02:18:14.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou graag een antwoord willen hebben met cijfers. 02:18:14.480 --> 02:18:17.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe is het effect van de avondklok tot nu toe gemeten? 02:18:17.520 --> 02:18:24.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Komt dit overeen met die bizarre modellen van het RIVM?Voorzitter. 02:18:24.320 --> 02:18:28.920 align:middle line:82% position:46% size:100% De lockdown en de avondklok zijn bovendien ingevoerd onder dreiging van een explosie aan besmettingen 02:18:28.920 --> 02:18:32.860 align:middle line:82% position:46% size:100% die het gevolg zouden zijn van de levensgevaarlijke Britse variant. 02:18:33.410 --> 02:18:36.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu heb ik zelf een Engelse moeder, dus ik heb mezelf ook altijd een beetje de "Britse 02:18:36.650 --> 02:18:38.100 align:middle line:82% position:46% size:100% variant" genoemd, maar dat terzijde. 02:18:38.100 --> 02:18:39.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de Britse variant is overal. 02:18:39.410 --> 02:18:49.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Hier past overigens een compliment aan journalist Maarten Keulemans, die in de Volkskrant een artikel 02:19:00.150 --> 02:19:07.330 align:middle line:82% position:46% size:100% schreef over de 170.000 besmettingen die nooit kwamen, omdat het OMT angst zaaide, met een scenario waarbij 02:19:07.330 --> 02:19:11.960 align:middle line:82% position:46% size:100% de zorg het niet meer aan zou kunnen en ambulances in rijen voor de ziekenhuizen zouden staan. 02:19:11.960 --> 02:19:17.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar men vergat erbij te vertellen dat men per ongeluk was uitgegaan van een R-waarde van 1,6 02:19:17.280 --> 02:19:23.930 align:middle line:82% position:46% size:100% en de aanname dat 100% van het virus in Nederland al bestond uit de Britse variant. 02:19:23.930 --> 02:19:29.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens werden een lockdown en een avondklok ingevoerd door de heren Rutte en De Jonge. 02:19:29.220 --> 02:19:34.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten onrechte namen zij aan dat 170.000 besmettingen een realistisch scenario was. 02:19:34.000 --> 02:19:39.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu we dit weten, nu we de actuele cijfers kennen, kunnen zij deze fout misschien gewoon toegeven. 02:19:39.730 --> 02:19:46.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 2 februari zei premier Rutte dat de Britse mutatie goed was voor twee derde van alle 02:19:46.240 --> 02:19:47.820 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettingen in Nederland. 02:19:47.820 --> 02:19:49.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Waar kwam dat getal in godsnaam vandaan? 02:19:49.780 --> 02:19:54.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 9 februari stelde het RIVM namelijk dat het de inschatting had gemaakt dat 02:19:54.460 --> 02:19:56.890 align:middle line:82% position:46% size:100% dit op 2 februari juist 53,7% was. 02:19:56.890 --> 02:20:01.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Was dit een meting, of weer een inschatting op basis van zo'n bizar model van het RIVM? 02:20:01.670 --> 02:20:05.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe verklaart u het verschil met de getallen die premier Rutte heeft genoemd? 02:20:05.360 --> 02:20:07.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 16 februari wordt het nog erger. 02:20:07.700 --> 02:20:13.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan stelt het RIVM zijn schatting opnieuw naar beneden bij, namelijk naar 47,6%. 02:20:13.640 --> 02:20:14.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe kan dit? 02:20:14.110 --> 02:20:15.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Is dit weer een nieuw model? 02:20:15.550 --> 02:20:16.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Is er wat gemeten? 02:20:17.040 --> 02:20:22.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Welke gevolgen heeft dit gehad voor de maatregelen?Met betrekking tot de Britse variant kunnen we in elk 02:20:22.250 --> 02:20:27.340 align:middle line:82% position:46% size:100% geval concluderen dat het veel minder erg is dan in eerste instantie is aangenomen. 02:20:27.340 --> 02:20:32.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Zoals hoogleraar Pierre Capel stelt, is die "wellicht iets besmettelijker, maar 02:20:32.080 --> 02:20:34.980 align:middle line:82% position:46% size:100% waarschijnlijk ook minder virulent". 02:20:35.190 --> 02:20:39.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Opnieuw lijdt Nederland grote schade door foute modellen van het RIVM, waardoor iedereen onnodig 02:20:39.640 --> 02:20:44.410 align:middle line:82% position:46% size:100% bang gemaakt wordt en waardoor dit kabinet op verkeerde gronden verkeerde beslissingen neemt. 02:20:44.470 --> 02:20:50.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de premier mij uitleggen wat met de actuele cijfers nog de grondslag is voor de avondklok? 02:20:50.090 --> 02:20:53.560 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter heeft het in zijn vonnis over de proportionaliteit van de maatregel. 02:20:53.560 --> 02:20:59.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister mij uitleggen hoe in het licht van de dalende besmettingscijfers en het verwaarloosbare 02:20:59.780 --> 02:21:06.830 align:middle line:82% position:46% size:100% effect van de avondklok deze maatregel de proportionaliteitstoets nog kan doorstaan?Voorzitter. 02:21:06.830 --> 02:21:09.320 align:middle line:82% position:46% size:100% In de voorliggende wet zit een ontheffing voor burgemeesters. 02:21:09.320 --> 02:21:11.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister uitleggen waarom? 02:21:11.350 --> 02:21:17.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Betekent dit dat een bange burgemeester met deze wet een extra makkelijk te gebruiken middel heeft om zijn 02:21:17.340 --> 02:21:20.790 align:middle line:82% position:46% size:100% of haar burgers een avondklok op te leggen?Voorzitter. 02:21:20.790 --> 02:21:24.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de tijdsduur van de avondklokregeling op basis van deze nieuwe wet is een probleem. 02:21:24.900 --> 02:21:29.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij een dergelijke ongelofelijke inbreuk op de vrijheid van mensen is het niet vreemd 02:21:29.190 --> 02:21:30.620 align:middle line:82% position:46% size:100% om de tijdsduur te beperken. 02:21:30.620 --> 02:21:36.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Forum voor Democratie is tegen de avondklok in welke vorm dan ook, maar als die er vanwege een grote 02:21:36.010 --> 02:21:42.670 align:middle line:82% position:46% size:100% meerderheid toch komt, hebben wij liever dat deze wet van rechtswege vervalt na bijvoorbeeld twee weken. 02:21:42.670 --> 02:21:45.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Het betreffende amendement is ingediend. 02:21:45.320 --> 02:21:49.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zag dat er ook nog een ander amendement is dat over drie weken spreekt. 02:21:49.640 --> 02:21:52.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ziet er goed uit. 02:21:52.250 --> 02:21:55.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De juridische haarkloverij is niet het probleem. 02:21:55.630 --> 02:22:00.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Het echte probleem is dat de avondklok überhaupt werd ingevoerd, met grote steun van de verschillende 02:22:00.260 --> 02:22:01.900 align:middle line:82% position:46% size:100% partijen in dit parlement. 02:22:02.290 --> 02:22:07.200 align:middle line:82% position:46% size:100% De VVD, het CDA, D66 en alle andere linkse partijen steunden zowel de instelling van de 02:22:07.200 --> 02:22:09.410 align:middle line:82% position:46% size:100% avondklok als de verlenging daarvan. 02:22:09.740 --> 02:22:15.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze partijen zullen nu ook weer deze nieuwe avondklok steunen, die onder stoom en kokend water door de 02:22:15.540 --> 02:22:17.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Tweede en Eerste Kamer wordt geloodst. 02:22:17.440 --> 02:22:21.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een vrijheidsbeperkende maatregel die zijn weerga niet kent. 02:22:21.440 --> 02:22:24.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een maatregel die voornamelijk jongeren treft, die nu al meer dan een 02:22:24.900 --> 02:22:26.600 align:middle line:82% position:46% size:100% jaar in sociaal isolement zitten. 02:22:26.600 --> 02:22:31.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een maatregel die bovendien geen effect heeft en dus ook niet nodig is om de verspreiding 02:22:31.230 --> 02:22:32.790 align:middle line:82% position:46% size:100% van virussen tegen te gaan. 02:22:33.330 --> 02:22:35.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De coronacrisis roept meer vragen op. 02:22:35.860 --> 02:22:40.310 align:middle line:82% position:46% size:100% De grondslag voor de maatregelen is weggevallen en het kabinet stapelt blunder op blunder. 02:22:40.310 --> 02:22:43.590 align:middle line:82% position:46% size:100% De schade voor grote groepen in de samenleving is enorm. 02:22:43.590 --> 02:22:48.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Inmiddels zijn er verschillende hoopgevende initiatieven te zien in de samenleving. 02:22:48.710 --> 02:22:54.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Artsen, wetenschappers, economen, ingenieurs en jongeren komen in verzet tegen deze onnodige crisis. 02:22:54.230 --> 02:23:00.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik noem in dit kader Viruswaarheid, Herstel-NL, het Artsen Covid Collectief en Vrouwen voor Vrijheid. 02:23:00.370 --> 02:23:05.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we hopen dat het kabinet nu eindelijk gaat luisteren naar wat er leeft in de samenleving. 02:23:05.890 --> 02:23:11.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dit kabinet heeft in het afgelopen jaar zo veel schade aangericht dat wij ook vinden dat het hiervoor 02:23:11.060 --> 02:23:12.540 align:middle line:82% position:46% size:100% ter verantwoording moet worden geroepen. 02:23:12.540 --> 02:23:16.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Namens Forum voor Democratie zal ik daarom in de tweede termijn een verzoek doen om een 02:23:16.890 --> 02:23:19.100 align:middle line:82% position:46% size:100% parlementaire enquête in te stellen. 02:23:19.100 --> 02:23:25.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard zullen wij tegen deze zinloze en buitenproportionele avondklokwet stemmen. 02:23:25.230 --> 02:23:25.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 02:23:25.930 --> 02:23:35.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van Wijngaarden namens de VVD. 02:23:53.590 --> 02:24:01.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ere wie ere toekomt: het is de SGP-fractie geweest die in een vroeg stadium aanvoelde dat de door 02:24:01.040 --> 02:24:06.630 align:middle line:82% position:46% size:100% het kabinet gekozen juridische grondslag voor de avondklok tot juridische vragen kon gaan leiden. 02:24:07.250 --> 02:24:13.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Een teken aan de wand voor de juridische tegenslag in het kort geding waar we nu mee te maken hebben. 02:24:13.150 --> 02:24:18.530 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag die de SGP toen al stelde, ligt nu volop op tafel in een zogenaamd 02:24:18.530 --> 02:24:20.700 align:middle line:82% position:46% size:100% turbospoedappel dat morgen dient. 02:24:20.810 --> 02:24:26.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat er sprake is van een lopende juridische procedure noopt tot respect voor de rechterlijke 02:24:26.780 --> 02:24:28.810 align:middle line:82% position:46% size:100% oordeelsvorming die nu gaande is. 02:24:29.140 --> 02:24:37.670 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag of de wet met die bevreemdende afkorting Wbbbg nou wel of niet door de beugel kan als grondslag 02:24:37.670 --> 02:24:40.210 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de avondklok ligt voor bij de rechter. 02:24:40.210 --> 02:24:46.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Als de rechter vrijdag tegen de Staat zegt dat de destijds gekozen grondslag een andere had moeten 02:24:46.660 --> 02:24:51.700 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn, dan is dat in onze rechtsstaat een feit waar de wetgever het mee te doen heeft. 02:24:52.110 --> 02:24:57.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar in de crisis waar we nu in zitten, moeten we niet werkeloos afwachten wat de rechter 02:24:57.550 --> 02:25:01.880 align:middle line:82% position:46% size:100% misschien wel of niet gaat doen, maar moeten we handelen en gesteld staan. 02:25:02.250 --> 02:25:05.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze turbospoedwet is daar een voorbeeld van. 02:25:07.080 --> 02:25:13.130 align:middle line:82% position:46% size:100% De eerder gekozen grondslag in de Wbbbg bevat noodbevoegdheden voor buitengewone omstandigheden 02:25:13.130 --> 02:25:15.130 align:middle line:82% position:46% size:100% waarbij er geen tijd te verliezen is. 02:25:15.430 --> 02:25:18.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvan was en is in onze ogen sprake. 02:25:19.330 --> 02:25:25.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Met het opdoemen van de virulentere en agressieve Britse mutant van het COVID-19-virus was en is 02:25:25.950 --> 02:25:30.950 align:middle line:82% position:46% size:100% er sprake van niet één, maar twee levensbedreigende epidemieën in Nederland. 02:25:31.480 --> 02:25:34.390 align:middle line:82% position:46% size:100% De situatie is nog onvoldoende onder controle. 02:25:34.500 --> 02:25:40.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen met een totaalpakket van stevige maatregelen was en is het nu nog mogelijk om de levensbedreigende 02:25:40.100 --> 02:25:42.860 align:middle line:82% position:46% size:100% overbelasting van onze gezondheidszorg te voorkomen. 02:25:43.650 --> 02:25:50.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Het was en is alsof er een veel te zware vrachtwagen kwam aanrijden om over een dijk te rijden die alleen 02:25:50.900 --> 02:25:53.170 align:middle line:82% position:46% size:100% geschikt is voor personenauto's. 02:25:53.300 --> 02:25:59.820 align:middle line:82% position:46% size:100% De dijk stond misschien nog niet op doorbreken, maar je wist wel dat als die vrachtwagen niet omgeleid 02:25:59.820 --> 02:26:02.290 align:middle line:82% position:46% size:100% zou worden, de dijk het zou begeven. 02:26:02.630 --> 02:26:08.370 align:middle line:82% position:46% size:100% De vrachtwagen moest en moet een langere en tragere route nemen, zodat we ondertussen 02:26:08.370 --> 02:26:10.240 align:middle line:82% position:46% size:100% onze dijken kunnen versterken. 02:26:10.280 --> 02:26:12.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Veel spoedeisender kun je het niet krijgen. 02:26:15.760 --> 02:26:17.090 align:middle line:82% position:46% size:100% U mag uw zin afmaken. 02:26:17.090 --> 02:26:21.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik was aan het eind van het blokje. 02:26:21.520 --> 02:26:29.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben toch enigszins verbaasd, want ik hoor dat de Britse variant virulenter is. 02:26:29.140 --> 02:26:33.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben benieuwd waar dat gelezen is en waar dat vandaan komt. 02:26:36.180 --> 02:26:43.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij zijn hier bijna elke week briefings door het RIVM. 02:26:43.520 --> 02:26:47.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga hier niet zelf de epidemioloog of de viroloog uithangen. 02:26:47.910 --> 02:26:52.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik baseer mij op adviezen van experts. 02:26:52.120 --> 02:26:54.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doet het kabinet ook; dat heeft het wat mij betreft ook te doen. 02:26:54.460 --> 02:27:04.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij geven aan dat we hier te maken hebben met een bedreiging die nog groter is dan de bedreiging 02:27:04.210 --> 02:27:06.000 align:middle line:82% position:46% size:100% waar we al mee te maken hadden. 02:27:06.000 --> 02:27:07.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Die komt er dus nog eens een keer bovenop. 02:27:08.610 --> 02:27:13.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Terwijl we hier staan, doemen alweer berichten op over nog weer andere varianten. 02:27:13.290 --> 02:27:19.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is dus een feit dat de situatie nog onvoldoende onder controle is. 02:27:19.560 --> 02:27:25.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kunnen we over twisten, maar ik denk dat u twee begrippen door elkaar haalt, want in de 02:27:25.240 --> 02:27:31.250 align:middle line:82% position:46% size:100% technische briefings is wel aangegeven dat de inschatting van het RIVM was dat deze variant, de 02:27:31.250 --> 02:27:35.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Britse variant, besmettelijker was, maar er is nooit gezegd dat die virulenter zou zijn. 02:27:36.560 --> 02:27:37.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een groot verschil. 02:27:38.970 --> 02:27:45.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is zelfs zo dat de experts zeggen dat een virus bij mutatie vaak minder virulent wordt. 02:27:45.180 --> 02:27:53.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet niet of het uw bedoeling was, maar ik denk dat u deze twee begrippen, besmettelijkheid 02:27:53.770 --> 02:27:55.030 align:middle line:82% position:46% size:100% en virulentie, door elkaar haalt. 02:27:55.030 --> 02:27:59.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, ik ga hier niet epidemioloogje of viroloogje spelen. 02:27:59.850 --> 02:28:01.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat dat al veel te veel gebeurt. 02:28:02.740 --> 02:28:10.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Waar ik voor pleit, is dat we hier — dat geldt zeker ook voor de heer Van Haga — nou eens een keer durven 02:28:10.230 --> 02:28:16.810 align:middle line:82% position:46% size:100% te vertrouwen op de mensen die zich dag en nacht inzetten in de gezondheidszorg en bij het RIVM. 02:28:16.810 --> 02:28:23.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij zeggen: jongens, pas op, je speelt met vuur; Nederland, pas op, je kan niet boven je stand gaan 02:28:23.340 --> 02:28:31.270 align:middle line:82% position:46% size:100% leven door nu te denken "het valt wel mee en laat maar waaien", want dat zou levensgevaarlijk zijn 02:28:31.270 --> 02:28:32.540 align:middle line:82% position:46% size:100% en dat moeten we niet doen. 02:28:32.540 --> 02:28:34.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vertrouw op die mensen. 02:28:34.060 --> 02:28:37.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij geven aan dat de situatie onvoldoende onder controle is. 02:28:37.610 --> 02:28:39.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het feit waardoor we hier staan. 02:28:39.920 --> 02:28:41.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stel voor dat u verdergaat. 02:28:41.930 --> 02:28:43.600 align:middle line:82% position:46% size:100% O, de heer Van Haga, tot slot. 02:28:43.600 --> 02:28:47.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ben ik natuurlijk helemaal met de heer Van Wijngaarden eens: we proberen 02:28:47.290 --> 02:28:48.230 align:middle line:82% position:46% size:100% een crisis te bestrijden. 02:28:48.230 --> 02:28:55.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Het helpt alleen wel als de heren in vak-K en ook meneer Van Wijngaarden goed weten wat de feiten zijn. 02:28:56.330 --> 02:29:00.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een feit dat de Britse variant niet virulenter is, maar dat wel wordt ingeschat dat die 02:29:00.890 --> 02:29:03.840 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettelijker is; dat geef ik u dan toe. 02:29:03.840 --> 02:29:10.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het allemaal prachtig, maar ook bijna een beetje lachwekkend dat ik hier door Forum de maat word 02:29:10.840 --> 02:29:19.120 align:middle line:82% position:46% size:100% genomen over de feiten, want ik heb de heer Baudet hier nog horen roepen dat het om een griepvirus ging 02:29:19.120 --> 02:29:20.580 align:middle line:82% position:46% size:100% en dat het eigenlijk een soort griep was. 02:29:20.580 --> 02:29:26.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb hem toen uitgenodigd om eens een keer bij een ic te gaan kijken en met een longarts te gaan praten. 02:29:26.820 --> 02:29:29.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus kom mij niet de les lezen over feiten. 02:29:29.880 --> 02:29:31.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat u verder. 02:29:31.220 --> 02:29:36.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 19 januari zeiden de experts in het OMT daarom tegen het kabinet: grijp nu in. 02:29:36.780 --> 02:29:38.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat deed het kabinet, en terecht. 02:29:38.880 --> 02:29:45.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 23 januari kwam er een avondklok, waarmee 118 Kamerleden na afloop akkoord zijn gegaan. 02:29:47.210 --> 02:29:52.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Iedereen die ermee akkoord ging, deed dat natuurlijk met de grootst mogelijke tegenzin. 02:29:52.940 --> 02:29:57.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin zijn alle 150 Kamerleden unaniem. 02:29:57.500 --> 02:30:02.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar toch, nu staan we hier weer en helaas is de situatie vergelijkbaar met de situatie 02:30:02.750 --> 02:30:03.630 align:middle line:82% position:46% size:100% van een paar weken terug. 02:30:03.630 --> 02:30:07.680 align:middle line:82% position:46% size:100% De Britse variant is nog steeds bezig met een opmars en een overname. 02:30:07.680 --> 02:30:10.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt een avondklok onverminderd noodzakelijk. 02:30:10.820 --> 02:30:17.900 align:middle line:82% position:46% size:100% De tragiek van alle maatregelen is dat als de maatregelen werken, al snel de indruk kan ontstaan 02:30:18.030 --> 02:30:19.950 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het allemaal wel meevalt. 02:30:20.300 --> 02:30:25.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat de ic's het nog aankunnen, is niet doordat het virus niet zo gevaarlijk is, maar 02:30:25.710 --> 02:30:30.850 align:middle line:82% position:46% size:100% doordat de maatregelen die we tegen dat virus hebben genomen, enig effect hebben. 02:30:30.850 --> 02:30:32.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat geldt ook voor de avondklok. 02:30:33.630 --> 02:30:36.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Niemand is natuurlijk echt voor een avondklok. 02:30:36.980 --> 02:30:42.590 align:middle line:82% position:46% size:100% De strijd met elkaar over wel of geen avondklok leidt ook af van de werkelijke strijd. 02:30:42.590 --> 02:30:50.230 align:middle line:82% position:46% size:100% De VVD is ervan overtuigd dat we die strijd gaan winnen met grootschalige vaccinaties en tijdelijke 02:30:50.230 --> 02:30:52.920 align:middle line:82% position:46% size:100% rotmaatregelen als onze wapens. 02:30:52.920 --> 02:30:56.560 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn inmiddels ook het land van 17 miljoen amateurvirologen. 02:30:56.560 --> 02:30:59.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo houden we elkaar scherp, en dat maakt Nederland ook Nederland. 02:31:00.540 --> 02:31:05.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar laten we ondertussen niet vergeten dat we niet elkaars vijand zijn. 02:31:05.310 --> 02:31:08.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is maar één vijand, en dat is het virus. 02:31:08.310 --> 02:31:14.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Met vaccins, hoop en discipline kunnen en zullen we dat virus en de duizenden mutanten 02:31:14.250 --> 02:31:16.620 align:middle line:82% position:46% size:100% die erbij horen, de baas worden. 02:31:17.580 --> 02:31:24.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Afgelopen week zag ik beelden van het tehuis Beth Juliana in Israël, waar veel Nederlanders 02:31:24.200 --> 02:31:27.870 align:middle line:82% position:46% size:100% en voormalig Nederlandse ouderen wonen. 02:31:28.900 --> 02:31:33.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Israël doet zijn naam als Beloofde Land momenteel eer aan. 02:31:33.780 --> 02:31:42.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Ouderen konden daar zonder mondkapjes en zonder angst weer bij elkaar zitten, samen eten, hun kinderen en 02:31:42.140 --> 02:31:45.480 align:middle line:82% position:46% size:100% kleinkinderen weer zien en, vooral, elkaar aanraken. 02:31:46.250 --> 02:31:51.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de vrijheid waar we in Nederland allemaal naar snakken en die we iedereen gunnen. 02:31:51.340 --> 02:31:56.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Iedereen is uitgeput en iedereen is er klaar mee, maar juist nu is het zaak om vol te houden. 02:31:56.860 --> 02:32:00.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu boven onze stand leven zou ons duur komen te staan. 02:32:00.630 --> 02:32:04.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is het goed dat het kabinet alle scenario's voorbereidt. 02:32:04.110 --> 02:32:06.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo hoort het ook in een crisis. 02:32:06.020 --> 02:32:11.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn collega Hayke Veldman heeft daar ook al een punt van gemaakt rondom de vaccinatiestrategie. 02:32:12.150 --> 02:32:17.550 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan er dus niet op gokken dat de uitspraak van morgen, als die morgen komt, luidt dat de 02:32:17.550 --> 02:32:19.430 align:middle line:82% position:46% size:100% oude wettelijke grondslag wel kan. 02:32:20.460 --> 02:32:22.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ons betreft zetten we deze wet al klaar. 02:32:22.750 --> 02:32:23.970 align:middle line:82% position:46% size:100% De VVD zal die dan ook steunen. 02:32:23.970 --> 02:32:31.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Tot besluit benadruk ik dat deze hele situatie duidelijk maakt hoe belangrijk een helder 02:32:31.170 --> 02:32:34.130 align:middle line:82% position:46% size:100% en bruikbaar staatsnoodrecht is. 02:32:34.450 --> 02:32:37.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom dring ik aan op een herziening van het staatsnoodrecht. 02:32:37.550 --> 02:32:43.150 align:middle line:82% position:46% size:100% De demissionaire status van het kabinet hoeft niet in de weg te staan aan het treffen van voorbereidingen 02:32:43.150 --> 02:32:47.130 align:middle line:82% position:46% size:100% hiervoor en aan het in gang zetten van het noodzakelijk denk- en uitzoekwerk. 02:32:48.360 --> 02:32:53.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik lees in de nota naar aanleiding van het verslag dat daaraan wordt gewerkt. 02:32:53.060 --> 02:32:55.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ja, er wordt natuurlijk aan wel heel veel dingen gewerkt. 02:32:58.170 --> 02:33:00.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Aan de Sagrada Família in Barcelona wordt ook al heel lang gewerkt. 02:33:00.780 --> 02:33:06.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil dus graag even wat meer duiding van het kabinet: hoe wordt daaraan gewerkt, 02:33:06.490 --> 02:33:08.920 align:middle line:82% position:46% size:100% met wie en met welk tijdpad? 02:33:08.920 --> 02:33:12.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag niet om een wetsvoorstel, maar ik vraag wel om het in gang zetten van het noodzakelijke 02:33:12.480 --> 02:33:17.350 align:middle line:82% position:46% size:100% denk- en uitzoekwerk conform de motie van onder anderen collega Van Dam. 02:33:19.590 --> 02:33:24.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Bovendien is het staatsnoodrecht inmiddels verbonden met de bestrijding van de coronaepidemie, 02:33:24.410 --> 02:33:26.520 align:middle line:82% position:46% size:100% een onderwerp waarop het kabinet zich missionair mag achten. 02:33:26.520 --> 02:33:30.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus graag een reactie en een toezegging op dit punt. 02:33:30.730 --> 02:33:33.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ik rond af. 02:33:33.430 --> 02:33:40.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik loop er op geen enkele manier voor weg dat de uitspraak in eerste instantie, 02:33:40.930 --> 02:33:45.420 align:middle line:82% position:46% size:100% van de voorlopigevoorzieningenrechter, gewoon een tegenslag was. 02:33:45.460 --> 02:33:50.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar volgens mij horen tegenslagen bij het leven. 02:33:51.010 --> 02:33:57.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ons als politici, maar ook als mensen definieert, is hoe we vervolgens omgaan met die tegenslagen. 02:33:57.930 --> 02:34:03.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Als er één ding is dat bij Nederland hoort, dan is het dat je tegenslagen incasseert. 02:34:03.800 --> 02:34:07.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat Nederland bijna is gebouwd op tegenslagen. 02:34:07.710 --> 02:34:12.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Anders hadden we nooit de strijd tegen het water gewonnen en dan waren we nooit in staat geweest om een 02:34:12.240 --> 02:34:13.150 align:middle line:82% position:46% size:100% land dat onder de zeespiegel ligt te bebouwen. 02:34:13.150 --> 02:34:18.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteindelijk gaat het erom dat je tegenslagen incasseert. 02:34:18.380 --> 02:34:21.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Wie valt, staat weer op en gaat verder. 02:34:21.600 --> 02:34:24.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kom je honderd keer verder mee dan met alleen maar elkaars tegenslagen uitvergroten. 02:34:24.390 --> 02:34:27.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik verwacht ook dat we met die houding het virus gaan verslaan. 02:34:37.740 --> 02:34:45.320 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Wijngaarden van de VVD gaf net aan dat alle 150 Kamerleden die avondklok liever 02:34:46.050 --> 02:34:46.640 align:middle line:82% position:46% size:100% niet wilden en daarin unaniem waren. 02:34:46.640 --> 02:34:50.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik zo naar de heer Van Wijngaarden luister, dan betwijfel ik dat. 02:34:51.660 --> 02:34:56.770 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter heeft de afgelopen week inderdaad de avondklokmaatregel vernietigd. 02:34:56.770 --> 02:35:02.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu komen we met spoed bij elkaar om een nieuwe wettelijke grondslag met elkaar te bespreken. 02:35:02.730 --> 02:35:09.250 align:middle line:82% position:46% size:100% De VVD gaat daarmee instemmen, terwijl we zien dat de argumenten die door de voorzieningenrechter worden 02:35:09.250 --> 02:35:14.680 align:middle line:82% position:46% size:100% aangevoerd, eigenlijk gewoon in de memorie van toelichting op het huidige wetsvoorstel staan. 02:35:14.680 --> 02:35:19.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat maakt deze wet inhoudelijk anders dan het vonnis van de rechter dat de 02:35:19.420 --> 02:35:21.130 align:middle line:82% position:46% size:100% avondklokmaatregel heeft vernietigd? 02:35:22.960 --> 02:35:26.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is inderdaad, zoals ik heb gezegd, een noodzakelijke rotmaatregel, maar het is ook 02:35:26.960 --> 02:35:30.080 align:middle line:82% position:46% size:100% een maatregel die eigenlijk niemand wil. 02:35:30.080 --> 02:35:31.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar helaas is die nodig. 02:35:32.170 --> 02:35:40.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Het hele punt van deze wet — dat is ook waar het vonnis op toezag — is de juridische grondslag. 02:35:41.250 --> 02:35:47.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze wet verandert de juridische grondslag, voor het geval dat nodig is. 02:35:47.380 --> 02:35:53.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik krijg toch de indruk dat de heer Van Wijngaarden het vonnis niet goed heeft bestudeerd. 02:35:53.570 --> 02:35:56.200 align:middle line:82% position:46% size:100% In het vonnis wordt ook gesproken over de proportionaliteit. 02:35:56.200 --> 02:35:57.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Werken die maatregelen wel? 02:35:57.740 --> 02:36:04.020 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft aangegeven: nou, kabinet, u moet wel extra uw best doen om die proportionaliteit 02:36:04.020 --> 02:36:06.030 align:middle line:82% position:46% size:100% neer te zetten in het wetsvoorstel. 02:36:06.030 --> 02:36:10.680 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien dat er vervolgens in de memorie van toelichting een aantal paragrafen zijn opgenomen 02:36:10.680 --> 02:36:14.110 align:middle line:82% position:46% size:100% met verwijzingen naar het OMT-advies. 02:36:14.110 --> 02:36:17.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is precies waar de voorzieningenrechter gehakt van heeft gemaakt. 02:36:17.690 --> 02:36:23.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik vraag hem nogmaals: wat is anders aan het vonnis van de rechter dan de memorie van 02:36:23.340 --> 02:36:27.900 align:middle line:82% position:46% size:100% toelichting die we voorbij hebben zien komen in het wetsvoorstel dat we nu bespreken? 02:36:31.060 --> 02:36:36.320 align:middle line:82% position:46% size:100% In het vonnis staat ook … Ik heb ook gezien dat er opmerkingen zijn gemaakt over de proportionaliteit. 02:36:36.320 --> 02:36:40.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de voorzieningenrechter heeft gezegd dat die opmerkingen ten overvloede waren. 02:36:40.570 --> 02:36:46.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Als een rechter dat zegt, weegt dat niet mee voor het uiteindelijke vonnis. 02:36:47.520 --> 02:36:50.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom waren het ook opmerkingen "ten overvloede". 02:36:50.250 --> 02:36:53.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Het vonnis zag op de juridische grondslag. 02:36:54.240 --> 02:36:54.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot. 02:36:55.520 --> 02:37:01.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Stel dat dat zo zou zijn — dat is het niet, want dit is gewoon zand strooien in de ogen van het publiek — 02:37:01.110 --> 02:37:03.130 align:middle line:82% position:46% size:100% dan hebben we ook nog steeds de Raad van State. 02:37:03.130 --> 02:37:06.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Die zegt dat de proportionaliteit niet goed is. 02:37:06.590 --> 02:37:11.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens zien we in de memorie van toelichting een aantal paragrafen. 02:37:11.200 --> 02:37:16.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij is dat echt knipwerk uit eerdere voorstellen die we voorbij hebben zien komen. 02:37:16.620 --> 02:37:21.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Hierin komt die proportionaliteit nog steeds niet ten goede aan hetgeen wij hier vandaag bespreken, 02:37:22.010 --> 02:37:26.760 align:middle line:82% position:46% size:100% namelijk: toon nou aan dat die avondklokmaatregel daadwerkelijk effect heeft. 02:37:26.760 --> 02:37:31.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet komt, op advies van het OMT, met een aantal modelbeschrijvingen en 02:37:31.470 --> 02:37:33.010 align:middle line:82% position:46% size:100% verwijzingen naar Frankrijk. 02:37:33.460 --> 02:37:40.010 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter gaf aan dat dit geen goede onderbouwing was. 02:37:40.770 --> 02:37:45.820 align:middle line:82% position:46% size:100% De volgende rechtszaak hierover zal waarschijnlijk hetzelfde opleveren als deze. 02:37:45.820 --> 02:37:49.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom houdt u dan mensen tegen hun wil gevangen? 02:37:52.870 --> 02:37:58.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat we hier niet moeten vergeten, is dat we één ding niet hebben, en dat is tijd. 02:37:58.720 --> 02:38:05.640 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben als land niet de luxe om op dit moment te zeggen: laten we eens eventjes rustig kijken en een 02:38:05.640 --> 02:38:12.900 align:middle line:82% position:46% size:100% dubbelblind gerandomiseerd onderzoek laten uitvoeren dat vervolgens in een peer reviewed journal komt. 02:38:12.900 --> 02:38:15.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Die luxe is er niet. 02:38:15.480 --> 02:38:19.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Het RIVM moet op dit moment inschattingen maken. 02:38:19.120 --> 02:38:22.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Die inschattingen worden gemaakt door topexperts. 02:38:22.160 --> 02:38:24.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar hebben we het op dit moment mee te doen. 02:38:24.460 --> 02:38:32.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben het ermee eens dat het kabinet maximaal uitgedaagd mag worden om de proportionaliteit van 02:38:32.800 --> 02:38:35.910 align:middle line:82% position:46% size:100% de voorgestelde maatregelen te onderbouwen. 02:38:36.160 --> 02:38:39.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is geen enkele twijfel over. 02:38:39.560 --> 02:38:43.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar we moeten nu niet doen alsof we oneindig de tijd hebben. 02:38:43.810 --> 02:38:47.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een luxe die Nederland zich op dit moment niet kan veroorloven. 02:38:47.080 --> 02:38:48.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, meneer Van Wijngaarden. 02:38:48.570 --> 02:38:58.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan mevrouw Van Esch namens de Partij voor de Dieren. 02:39:05.080 --> 02:39:06.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dank u wel. 02:39:06.500 --> 02:39:12.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn fractie heeft bij het vorige debat over de avondklok al aangegeven hoe zij daartegenover staat. 02:39:12.210 --> 02:39:18.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor ons is die brede belangenafweging, waarbij ook het mentale en bredere welzijn van de bevolking 02:39:18.060 --> 02:39:20.280 align:middle line:82% position:46% size:100% meegenomen wordt, ontzettend belangrijk. 02:39:20.280 --> 02:39:26.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij de schriftelijke ronde hebben we ook nog uitgebreid onze juridische bezwaren geuit. 02:39:26.510 --> 02:39:29.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij betitelden de avondklok toen al als onrechtmatig. 02:39:29.760 --> 02:39:36.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil hier dan ook niet op luide toon "zie je wel" roepen, maar schadelijk is dit alles wel. 02:39:37.320 --> 02:39:41.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft hier echt een puinhoop van gemaakt. 02:39:41.300 --> 02:39:46.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal vandaag eerst ingaan op het vorige wetsvoorstel, de zogeheten Voortduringswet, 02:39:46.890 --> 02:39:48.480 align:middle line:82% position:46% size:100% en op wat daarbij misging. 02:39:48.480 --> 02:39:53.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarna zal ik uiteraard ook ingaan op die nieuwe spoedwet die nu voorligt. 02:39:53.880 --> 02:40:01.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet koos ervoor om die Wbbbg te gebruiken, een noodwet voor spoedgevallen. 02:40:01.040 --> 02:40:07.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Na het nemen van een besluit over de avondklok moest er volgens die wet onverwijld een 02:40:07.070 --> 02:40:08.430 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel naar de Kamer. 02:40:08.430 --> 02:40:12.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Onverwijld betekent: zonder uitstel, per direct. 02:40:13.730 --> 02:40:18.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kan je niet op 12 januari in de persconferentie de avondklok al noemen, vervolgens de avondklok echt 02:40:18.610 --> 02:40:27.690 align:middle line:82% position:46% size:100% aankondigen in de persconferentie op 20 januari en dan uiteindelijk pas op 2 februari met die wet komen. 02:40:27.700 --> 02:40:29.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat voldoet echt niet. 02:40:29.650 --> 02:40:37.350 align:middle line:82% position:46% size:100% En het was echt een miniwetje, met drie korte wetsartikelen en twee A4'tjes memorie van toelichting. 02:40:37.350 --> 02:40:43.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het terecht is dat de rechter deze werkwijze als niet legitiem beoordeelde. 02:40:45.380 --> 02:40:53.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan het tweede punt, dat breder gaat over de systematiek waarmee grondrechten 02:40:53.640 --> 02:40:54.650 align:middle line:82% position:46% size:100% beperkt worden in dit land. 02:40:54.650 --> 02:40:55.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb nog altijd niet het gevoel dat daarover besef is bij het kabinet. 02:40:55.050 --> 02:41:00.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Als je een grondrecht van mensen wil beperken, moet je daar een formele wet voor hebben. 02:41:00.190 --> 02:41:05.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Een formele wet moet zijn goedgekeurd door zowel de Tweede als de Eerste Kamer. 02:41:05.940 --> 02:41:08.960 align:middle line:82% position:46% size:100% De Grondwet kent die structuur niet voor niks. 02:41:08.960 --> 02:41:14.010 align:middle line:82% position:46% size:100% De Tweede en Eerste Kamer moeten zich over grondrechtenbeperkingen kunnen uitspreken. 02:41:14.010 --> 02:41:19.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zou je, zoals de regering deed, inderdaad voor de Wbbbg kunnen kiezen. 02:41:19.670 --> 02:41:22.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is op zich zo'n formele wet. 02:41:22.230 --> 02:41:27.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Die wet is lang geleden al goedgekeurd door Eerste en Tweede Kamer, maar dit is een noodwet 02:41:27.510 --> 02:41:29.170 align:middle line:82% position:46% size:100% met vergaande bevoegdheden. 02:41:29.170 --> 02:41:35.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom zitten daar natuurlijk wel waarborgen in, die aansluiten bij de werkwijze van de Grondwet. 02:41:35.700 --> 02:41:41.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Die waarborgen regelen dat de Tweede en de Eerste Kamer er weer bij betrokken zijn als een grondrecht 02:41:41.720 --> 02:41:43.270 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijk beperkt wordt. 02:41:43.270 --> 02:41:50.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt voor de avondklok dus alleen gebruikmaken van deze wet als je de noodtoestand uitroept 02:41:50.090 --> 02:41:55.410 align:middle line:82% position:46% size:100% of per direct een nieuwe wet door de Eerste en Tweede Kamer laat gaan. 02:41:55.410 --> 02:42:02.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat dit per direct — of "onverwijld" in juristentaal — moet, staat in de wet. 02:42:03.210 --> 02:42:08.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Er staat: zodat er geen langdurige periode komt waarin die grondrechten al beperkt zijn maar de Eerste en 02:42:08.740 --> 02:42:11.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Tweede Kamer zich er nog over moeten uitspreken. 02:42:12.850 --> 02:42:16.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is ook vandaag, op 18 februari, nog altijd geen goedkeuring gegeven door Eerste en Tweede 02:42:16.460 --> 02:42:20.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Kamer, meer dan een maand na het noemen van het voornemen door het kabinet. 02:42:22.710 --> 02:42:28.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft ondertussen al wel besloten tot verlenging van die avondklok. 02:42:28.350 --> 02:42:33.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee is een behoorlijk lange periode ontstaan waarin grondrechten al wel zijn beperkt, 02:42:33.370 --> 02:42:37.550 align:middle line:82% position:46% size:100% maar de goedkeuring van Eerste en Tweede Kamer nog altijd ontbreekt. 02:42:37.550 --> 02:42:40.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een onderliggend probleem. 02:42:40.890 --> 02:42:44.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn fractie vindt dat zeer bezwaarlijk. 02:42:44.450 --> 02:42:51.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Het verhaal van de premier dat het kabinet vooraf met de Tweede Kamer heeft gedebatteerd over de avondklok, 02:42:51.860 --> 02:42:54.650 align:middle line:82% position:46% size:100% doet daar wat ons betreft niets aan af. 02:42:57.120 --> 02:42:59.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is juridisch gezien niet bijzonder veel waard. 02:43:01.130 --> 02:43:07.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens de systematiek die onze grondrechten beschermt, had daarbij in eerste instantie ook 02:43:07.370 --> 02:43:09.580 align:middle line:82% position:46% size:100% de Eerste Kamer betrokken moeten worden. 02:43:09.840 --> 02:43:14.690 align:middle line:82% position:46% size:100% De Eerste Kamer liet dan ook niet voor niks de minister weten de gang van zaken niet oké te vinden. 02:43:14.690 --> 02:43:20.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Het enige wat de minister deed, was een briefje te sturen om ze te informeren over het besluit 02:43:20.230 --> 02:43:22.250 align:middle line:82% position:46% size:100% dat hij toch al had genomen. 02:43:22.250 --> 02:43:25.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ons betreft is dat verre van chic. 02:43:25.640 --> 02:43:32.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed dat er een nieuwe poging van het kabinet is en dat die nu voorligt. 02:43:33.060 --> 02:43:39.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Allereerst wil ik zeggen dat we in de Kamer niet moeten streven naar een record spoedwetten aannemen. 02:43:39.080 --> 02:43:45.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik proef soms wel de neiging om nog sneller te willen zijn dan de snelste wet ooit, maar het 02:43:45.130 --> 02:43:47.750 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat hier om een onwijs ingrijpende wet. 02:43:47.780 --> 02:43:52.250 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten dat echt serieus nemen en de tijd nemen die we daarvoor nodig hebben. 02:43:53.670 --> 02:43:56.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kan echt snel, maar daar zitten wel grenzen aan. 02:43:56.480 --> 02:44:05.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zitten hier om het kabinet te controleren, niet om op afroep daarna de puinhoop weer te moeten opruimen. 02:44:05.370 --> 02:44:08.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga maar meteen op dat punt door. 02:44:08.320 --> 02:44:14.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Komt het door de haast dat de minister de Raad van State niet opnieuw om een advies heeft gevraagd? 02:44:15.020 --> 02:44:19.900 align:middle line:82% position:46% size:100% De regering dient een spoedwet in bij de Raad van State, zeg maar spoedwet A, krijgt daar 02:44:19.900 --> 02:44:26.160 align:middle line:82% position:46% size:100% commentaar op en past de wet aan, maar stuurt vervolgens een fundamenteel andere wet, de zogezegde 02:44:26.160 --> 02:44:27.690 align:middle line:82% position:46% size:100% spoedwet B, naar de Kamer. 02:44:28.450 --> 02:44:34.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Het was zorgvuldiger geweest als de Raad van State na het omgooien van de wet opnieuw om een advies was 02:44:34.650 --> 02:44:43.270 align:middle line:82% position:46% size:100% gevraagd over de uitwerking van deze wet, zeker omdat de precieze uitwerking zo belangrijk is. 02:44:43.270 --> 02:44:48.230 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok wordt nu in de coronawet geschoven, die ook weer onderdeel is van de Wet publieke gezondheid. 02:44:48.230 --> 02:44:50.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zitten natuurlijk haken en ogen aan. 02:44:50.890 --> 02:44:56.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister aangeven waarom er nog geen advies aan de Raad van State is gevraagd, en of hij dat 02:44:56.280 --> 02:45:02.870 align:middle line:82% position:46% size:100% eventueel alsnog kan doen?Ik vraag dat zo nadrukkelijk omdat de eerste route van het kabinet al door de 02:45:02.870 --> 02:45:04.620 align:middle line:82% position:46% size:100% rechter werd gecorrigeerd. 02:45:04.730 --> 02:45:07.980 align:middle line:82% position:46% size:100% De tweede route van het kabinet werd door de Raad van State gecorrigeerd. 02:45:07.980 --> 02:45:16.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat geeft toch te denken over de zorgvuldigheid bij het uitwerken van de derde route, zeker gezien de 02:45:16.070 --> 02:45:19.040 align:middle line:82% position:46% size:100% ongekende haast die daarmee gemoeid is. 02:45:19.040 --> 02:45:24.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Kortom, wij zien graag een advies van de Raad van State over de derde gekozen route. 02:45:27.270 --> 02:45:32.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Een ander, meer fundamenteel punt waar wij als Partij voor de Dieren bij deze wet zorgen over hebben is de 02:45:32.180 --> 02:45:37.060 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheid die de regering naar zich toe trekt met de ruime bewoordingen die zij kiest in deze wet. 02:45:37.060 --> 02:45:41.540 align:middle line:82% position:46% size:100% De regering wil regels kunnen stellen over het vertoeven in de buitenlucht. 02:45:41.540 --> 02:45:48.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de regering zegt niet specifiek of dat dan regels zijn die precies die tijd tussen 02:45:48.680 --> 02:45:50.320 align:middle line:82% position:46% size:100% 21.00 uur en 4.30 uur stellen. 02:45:50.320 --> 02:45:52.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zijn wij dus nog wel nieuwsgierig naar. 02:45:52.240 --> 02:45:58.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus als wij nu instemmen met deze wet kan de regering later besluiten dat er 24 uur 02:45:58.790 --> 02:46:00.440 align:middle line:82% position:46% size:100% per dag niemand meer buiten mag komen. 02:46:00.440 --> 02:46:03.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan heeft de Eerste Kamer er al helemaal niks meer over te zeggen. 02:46:03.790 --> 02:46:09.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is naar de mening van onze fractie in strijd met de manier waarop met grondrechtbeperkingen 02:46:09.260 --> 02:46:10.220 align:middle line:82% position:46% size:100% zou moeten worden omgegaan. 02:46:10.660 --> 02:46:13.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zijn ook benieuwd of de regering hier een reactie op kan geven. 02:46:13.250 --> 02:46:19.440 align:middle line:82% position:46% size:100% En ook als die avondklok straks wordt afgeschaft en over een aantal maanden toch weer zou worden 02:46:19.440 --> 02:46:26.980 align:middle line:82% position:46% size:100% ingevoerd — hopelijk niet, maar helaas, bij corona weten we dat maar nooit — dan wéér heeft de Eerste 02:46:26.980 --> 02:46:29.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Kamer daar niks over te zeggen. 02:46:30.530 --> 02:46:32.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot nog twee punten. 02:46:32.440 --> 02:46:37.850 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien dat er een aparte bevoegdheid gecreëerd wordt voor burgemeesters om uitzonderingen voor 02:46:37.850 --> 02:46:39.660 align:middle line:82% position:46% size:100% die avondklok te kunnen aanwijzen. 02:46:39.770 --> 02:46:41.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Meneer Van Haga sprak daar ook al over. 02:46:41.560 --> 02:46:45.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom dat nodig zou zijn, is voor mijn fractie niet duidelijk. 02:46:45.140 --> 02:46:50.540 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien namelijk nu al dat er zeer dubieuze categorieën worden aangewezen voor uitzonderingen. 02:46:50.540 --> 02:46:55.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Jagers die voor hun plezier 's nachts gaan schieten worden bijvoorbeeld al uitgezonderd. 02:46:55.540 --> 02:47:01.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom creëert de regering hier specifiek die bevoegdheid voor burgemeesters? 02:47:01.450 --> 02:47:02.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij snappen het niet. 02:47:02.980 --> 02:47:06.270 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan nog een punt uit de lopende rechtszaak. 02:47:06.270 --> 02:47:11.310 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter zegt daarin eigenlijk dat het kabinet niet voldoende duidelijk kan maken waarom een 02:47:11.310 --> 02:47:15.800 align:middle line:82% position:46% size:100% avondklok onvermijdelijk zou zijn en dat die daadwerkelijk een substantieel effect heeft. 02:47:15.800 --> 02:47:18.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Meerdere partijen hebben hier al over gesproken vandaag. 02:47:18.690 --> 02:47:22.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe is het kabinet daar dan bij dit wetsvoorstel verder mee omgegaan? 02:47:22.840 --> 02:47:29.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zien daar echt nog te weinig punten van terug en denken dan ook dat we hier anders weer volgende 02:47:29.360 --> 02:47:31.050 align:middle line:82% position:46% size:100% week staan bij een volgende misstap. 02:47:31.050 --> 02:47:33.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Die zouden wij heel graag voorkomen. 02:47:33.030 --> 02:47:34.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 02:47:34.390 --> 02:47:37.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 02:47:38.800 --> 02:47:48.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van Dam namens het CDA. 02:47:53.800 --> 02:47:55.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat uw gang. 02:47:55.280 --> 02:47:56.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dank u wel. 02:47:56.560 --> 02:48:00.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb eigenlijk twee opmerkingen bij het wetsvoorstel dat er ligt. 02:48:00.730 --> 02:48:06.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is in de eerste plaats de vraag over de proportionaliteit en in de tweede plaats 02:48:06.010 --> 02:48:07.600 align:middle line:82% position:46% size:100% een aantal juridische aspecten. 02:48:07.600 --> 02:48:12.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoewel de Kamer al meerdere keren over die proportionaliteit heeft gedebatteerd, denk ik dat 02:48:12.310 --> 02:48:17.930 align:middle line:82% position:46% size:100% het iedere keer dat dit voorstel hier in de Kamer aan de orde komt gerechtvaardigd is om weer die 02:48:17.930 --> 02:48:19.450 align:middle line:82% position:46% size:100% proportionaliteitsvraag te stellen. 02:48:19.450 --> 02:48:29.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn fractie constateert, mede gelet op het honderdste OMT-advies dat gisteren naar buiten kwam, dat met de 02:48:29.600 --> 02:48:35.770 align:middle line:82% position:46% size:100% wetenschap die daaronder ligt een reductie van 10% wordt ingeschat die voortvloeit uit de avondklok, in 02:48:35.770 --> 02:48:37.990 align:middle line:82% position:46% size:100% combinatie met de aangepaste bezoekregeling. 02:48:37.990 --> 02:48:43.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vinden wij redengevend genoeg om door te gaan op de weg die wij eerder hebben gekozen 02:48:43.870 --> 02:48:46.090 align:middle line:82% position:46% size:100% om vóór de avondklok te zijn. 02:48:46.090 --> 02:48:51.090 align:middle line:82% position:46% size:100% In die afweging van proportionaliteit geldt voor ons ook dat wij bij wijze van spreker liever 's 02:48:51.090 --> 02:48:56.150 align:middle line:82% position:46% size:100% avonds om 21.00 uur naar bed gaan, als ik het zo plastisch mag zeggen, dan dat de scholen weer dicht 02:48:56.150 --> 02:49:00.940 align:middle line:82% position:46% size:100% zouden gaan of dat de verzorgingstehuizen hun deur weer dicht moeten doen. 02:49:00.940 --> 02:49:05.830 align:middle line:82% position:46% size:100% In die afweging vinden wij het voorstel proportioneel en steunen wij het. 02:49:05.830 --> 02:49:08.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de juridische aspecten. 02:49:08.370 --> 02:49:15.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk ben ik heel blij dat dit voorstel, dus de avondklok, als middel thuisgekomen is daar waar het 02:49:15.330 --> 02:49:17.470 align:middle line:82% position:46% size:100% hoort, namelijk in de Wet publieke gezondheid. 02:49:17.470 --> 02:49:22.470 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben eerder die wet aangepast met de zogenaamde coronaspoedwet, die nooit een spoedwet 02:49:22.470 --> 02:49:24.300 align:middle line:82% position:46% size:100% is geweest, maar dat terzijde. 02:49:24.300 --> 02:49:30.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij de systematiek die daar gekozen is voor alle maatregelen in het kader van de bestrijding van 02:49:30.330 --> 02:49:35.770 align:middle line:82% position:46% size:100% het coronavirus, met ook alle waarborgen erin, alle beperkingen in de tijd die dingen kunnen 02:49:35.770 --> 02:49:39.370 align:middle line:82% position:46% size:100% duren, hoort deze maatregel thuis en wij zijn daar heel erg blij mee. 02:49:39.370 --> 02:49:44.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is wel eén ding, waarover we ook een amendement samen met collega Groothuizen hebben ingediend, en 02:49:44.570 --> 02:49:49.770 align:middle line:82% position:46% size:100% dat is de duur van de ministeriële regeling waarmee een avondklok geregeld kan worden. 02:49:49.770 --> 02:49:54.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Kijk, het kabinet heeft tot nu toe gezegd: wij beperken dat in de tijd, dus tot maximaal drie weken. 02:49:54.840 --> 02:49:57.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is keurig, dat is netjes, dan krijg je opnieuw een afweging. 02:49:57.950 --> 02:50:03.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar met deze verregaande inperking van een grondrecht denken wij dat het recht zou doen aan de systematiek, 02:50:03.560 --> 02:50:10.250 align:middle line:82% position:46% size:100% en ook aan de rol van de Kamer, dat ook in de wet verankerd staat dat zo'n avondklokregeling niet langer 02:50:10.250 --> 02:50:12.220 align:middle line:82% position:46% size:100% dan drie weken zou kunnen duren. 02:50:12.220 --> 02:50:16.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom passen wij dat aan met dit amendement. 02:50:16.260 --> 02:50:20.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard willen wij daar graag een reactie van het kabinet op horen. 02:50:20.380 --> 02:50:25.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is niet zozeer een materieel verschil — want tot nu toe heeft het kabinet zich ook tot die drie 02:50:25.580 --> 02:50:29.530 align:middle line:82% position:46% size:100% weken beperkt — maar het is echt een punt dat wij belangrijk vinden in de systematiek van 02:50:29.530 --> 02:50:31.020 align:middle line:82% position:46% size:100% grondrechten en de rol van de Kamer. 02:50:34.140 --> 02:50:41.350 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Dam merkt zelf terecht op dat al bij wet is geregeld dat er een 02:50:41.350 --> 02:50:43.520 align:middle line:82% position:46% size:100% beperkte duur op de avondklok zit. 02:50:43.520 --> 02:50:45.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is natuurlijk maar goed ook. 02:50:48.690 --> 02:50:55.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij geeft zelf ook al aan dat het amendement materieel dus geen meerwaarde biedt, want het is al geregeld 02:50:55.950 --> 02:50:58.570 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er een beperking in tijd op zit. 02:51:00.070 --> 02:51:01.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is dan nog de meerwaarde? 02:51:01.820 --> 02:51:08.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het ook niet wat willekeurig om juist dit punt bij wet in formele zin te gaan vastleggen, dus in 02:51:08.590 --> 02:51:14.180 align:middle line:82% position:46% size:100% de wet die we nu hier behandelen, in plaats van in de wet daaronder, zoals dat voor andere beperkingen 02:51:14.180 --> 02:51:16.800 align:middle line:82% position:46% size:100% van grondrechten is gedaan? 02:51:17.400 --> 02:51:20.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, ik vind dat helemaal niet willekeurig. 02:51:20.830 --> 02:51:25.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij leven in een land waar we het met elkaar zullen moeten doen, ook ten aanzien van corona. 02:51:25.910 --> 02:51:31.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt er niet omheen dat de avondklok eigenlijk een heel grove regeling is, want ze geldt voor 02:51:31.880 --> 02:51:37.270 align:middle line:82% position:46% size:100% alle Nederlanders, terwijl andere regelingen die getroffen zijn zich richten op schoolkinderen, 02:51:37.270 --> 02:51:39.870 align:middle line:82% position:46% size:100% bejaarden of noem maar op. 02:51:39.960 --> 02:51:46.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze regeling richt zich op iedereen tussen 21.00 uur 's avonds en ik meen 04.30 's ochtends. 02:51:46.730 --> 02:51:52.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij moeten ook de mensen in de samenleving die hier kritiek op hebben — en die mensen zijn er; kijk maar 02:51:52.530 --> 02:51:58.210 align:middle line:82% position:46% size:100% naar uw mailbox en naar de rechtszaak die deze week gespeeld heeft — proberen te beantwoorden en 02:51:58.210 --> 02:52:00.350 align:middle line:82% position:46% size:100% proberen te horen in hun kritiek. 02:52:00.350 --> 02:52:05.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het daarom juist van belang dat we ook voor de mensen die minder enthousiast zijn over de avondklok, 02:52:06.260 --> 02:52:09.710 align:middle line:82% position:46% size:100% in de wet vastspijkeren dat dit zo geregeld is. 02:52:09.710 --> 02:52:14.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat er een fundamenteel verschil zit tussen zeggen "kabinet, aardige jongens, jullie 02:52:14.450 --> 02:52:20.260 align:middle line:82% position:46% size:100% doen het zelf wel" en het gewoon democratisch met elkaar vaststellen. 02:52:20.260 --> 02:52:26.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zijn het er inhoudelijk over eens dat er op die rotmaatregel inderdaad een 02:52:26.100 --> 02:52:27.430 align:middle line:82% position:46% size:100% beperking in tijd moet zitten. 02:52:27.430 --> 02:52:27.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Die zit er dus al op. 02:52:27.870 --> 02:52:34.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Een discussiepunt is dan alleen nog wel dat we andere punten die ook voor hele grote groepen mensen gelden, 02:52:34.110 --> 02:52:39.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat geldt bijvoorbeeld voor ondernemers die niet eens hun eigen pand en hun eigen bedrijf draaiende 02:52:39.900 --> 02:52:42.060 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen houden en die niet open kunnen. 02:52:47.530 --> 02:52:52.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaar mijn vraag waarom we het voor de ene groep wel en voor de andere groep niet doen. 02:52:53.250 --> 02:52:58.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom houden we daarvoor niet gewoon aan één systematiek vast? 02:52:58.330 --> 02:53:02.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Vaak is herhaling de kracht van mijn boodschap, maar in dit geval meen ik toch dat ik al gezegd 02:53:02.140 --> 02:53:04.710 align:middle line:82% position:46% size:100% heb dat er een verschil is. 02:53:04.710 --> 02:53:08.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap dat iedere maatregel beperkend is voor al die ondernemers. 02:53:08.920 --> 02:53:09.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat ook heel erg. 02:53:09.960 --> 02:53:10.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is heel indringend. 02:53:10.940 --> 02:53:16.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar deze avondklok geldt voor ondernemers en voor studenten, voor oud en voor jong. 02:53:16.620 --> 02:53:17.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij geldt dus voor iedereen. 02:53:17.890 --> 02:53:19.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt net het verschil. 02:53:19.730 --> 02:53:20.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat u verder. 02:53:20.220 --> 02:53:22.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik wil afsluiten. 02:53:22.200 --> 02:53:29.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben het hier natuurlijk over een inperking van vrijheden, überhaupt van de vrijheid. 02:53:30.160 --> 02:53:30.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe versta je het woord "vrijheid"? 02:53:30.990 --> 02:53:34.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Vrijheid kun je opvatten als een ik-woord: het gaat om "mijn" vrijheid. 02:53:34.670 --> 02:53:40.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar vanuit de christendemocratische traditie waar ik voor sta, is het meer een wij-woord. 02:53:40.580 --> 02:53:44.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vrijheid is nooit iets wat alleen maar mij regardeert. 02:53:44.130 --> 02:53:47.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat om de ruimte die ik kan delen met anderen. 02:53:47.270 --> 02:53:52.210 align:middle line:82% position:46% size:100% In die ruimte kom ik ook mensen tegen die bijvoorbeeld een zwakke gezondheid hebben, die chronisch ziek 02:53:52.210 --> 02:53:56.440 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn of die zich zorgen maken over wat het coronavirus voor hen betekent. 02:53:56.460 --> 02:54:01.210 align:middle line:82% position:46% size:100% In die afweging van dingen komt volgens mij het vrijheidsbegrip tot stand. 02:54:01.210 --> 02:54:06.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik dat afweeg, denk ik eens te meer: ik kan staan voor deze avondklok, ook waar het 02:54:06.880 --> 02:54:08.760 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat om de inperking van mijn vrijheid. 02:54:08.760 --> 02:54:09.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 02:54:09.320 --> 02:54:11.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 02:54:12.430 --> 02:54:16.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Hijink namens de SP. 02:54:16.650 --> 02:54:16.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat uw gang. 02:54:21.600 --> 02:54:25.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. 02:54:25.570 --> 02:54:32.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hoorden vanochtend de heer Voermans, hoogleraar staatsrecht, tegen ons zeggen: de Kamer mag vandaag de 02:54:32.520 --> 02:54:35.620 align:middle line:82% position:46% size:100% scherven van het kabinet weer bij elkaar rapen. 02:54:35.620 --> 02:54:41.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat velen van ons wel het gevoel hebben dat het gammele bouwwerk dat de regering heeft 02:54:41.570 --> 02:54:45.110 align:middle line:82% position:46% size:100% gebouwd en dat op instorten staat, nu door de Kamer gestut moet gaan worden. 02:54:45.110 --> 02:54:47.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is geen prettige bezigheid. 02:54:47.950 --> 02:54:49.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan spreek ik voor mezelf. 02:54:49.110 --> 02:54:56.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Als iets belangrijk is in de bestrijding van het virus, dan is het wel dat mensen erop moeten kunnen 02:54:56.750 --> 02:55:02.450 align:middle line:82% position:46% size:100% vertrouwen dat het kabinet zijn zaakjes op orde heeft en dat het juridische bouwwerk dat het neerzet, 02:55:02.530 --> 02:55:06.500 align:middle line:82% position:46% size:100% ook een storm kan doorstaan en niet bij de eerste de beste tegenwind omvalt. 02:55:06.500 --> 02:55:09.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is deze week toch lelijk misgegaan. 02:55:09.260 --> 02:55:15.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Helaas is het niet voor het eerst dat het in de aanpak van het coronavirus zo ontzettend misgaat. 02:55:15.670 --> 02:55:18.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat bleek vorig jaar ook al toen het testbeleid zo traag op gang kwam. 02:55:18.780 --> 02:55:23.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat bleek ook al uit de chaotische manier waarop de vaccinatiestrategie is ontwikkeld. 02:55:23.720 --> 02:55:29.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Het blijkt ook uit het feit dat we een jaar na dato nog steeds bezig zijn om de beste beschermingsmiddelen 02:55:29.900 --> 02:55:32.680 align:middle line:82% position:46% size:100% voor onze zorgverleners voor elkaar te krijgen. 02:55:32.680 --> 02:55:38.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft met het juridische geklungel van deze week veel vertrouwen en krediet 02:55:38.890 --> 02:55:40.720 align:middle line:82% position:46% size:100% in de samenleving verspeeld. 02:55:40.720 --> 02:55:46.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet is door het ijs gezakt, nu de rechter heeft gesproken in een zaak die nota bene is 02:55:46.290 --> 02:55:48.940 align:middle line:82% position:46% size:100% aangespannen door een stel virusontkenners. 02:55:49.020 --> 02:55:52.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil de minister-president vragen: wat vindt hij daar nou van? 02:55:52.830 --> 02:55:59.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Erkent hij dat de eigenwijsheid, de koppigheid, van dit kabinet nu voor heel veel schade heeft gezorgd? 02:55:59.460 --> 02:56:03.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft de minister van Justitie wel tegenmacht georganiseerd? 02:56:03.880 --> 02:56:11.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft hij juridisch onderzocht of het allemaal wel klopte en of er niet een betere manier was 02:56:11.390 --> 02:56:13.880 align:middle line:82% position:46% size:100% om die avondklokmaatregel in te voeren? 02:56:13.880 --> 02:56:16.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Of heeft hij vooral naar zijn eigen gelijk willen luisteren? 02:56:16.480 --> 02:56:20.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft echt niemand op zijn ministerie gewaarschuwd of de vraag opgeworpen of 02:56:20.730 --> 02:56:22.840 align:middle line:82% position:46% size:100% dit niet anders kon of anders moest? 02:56:23.020 --> 02:56:25.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Zijn die geluiden er niet geweest of heeft hij niet geluisterd?Voorzitter. 02:56:25.490 --> 02:56:31.570 align:middle line:82% position:46% size:100% De SP is in ieder geval van mening dat een maatregel die zo ingrijpt in de levens van mensen, geen 02:56:31.570 --> 02:56:33.410 align:middle line:82% position:46% size:100% juridische bouwval mag zijn. 02:56:33.410 --> 02:56:38.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil ook van de minister-president horen of hij kan toezeggen dat de avondklok, onafhankelijk van de 02:56:38.940 --> 02:56:46.420 align:middle line:82% position:46% size:100% uitkomst van het hoger beroep morgen, een betere juridische basis gaat krijgen dan nu het geval is. 02:56:46.420 --> 02:56:56.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Of behandelen we hier vandaag een soort "reservewet", die het kabinet alleen wil gaan inzetten als het 02:56:57.420 --> 02:56:59.510 align:middle line:82% position:46% size:100% morgen het hoger beroep zou verliezen? 02:56:59.510 --> 02:56:59.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Die vraag wil ik ook beantwoord zien door de minister-president. 02:56:59.940 --> 02:57:03.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou namelijk volgens mij een heel slechte gang van zaken zijn. 02:57:04.840 --> 02:57:06.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het is geen verrassing dat het kabinet met deze procedure veel risico's nam. 02:57:06.710 --> 02:57:14.510 align:middle line:82% position:46% size:100% In oktober spraken wij hier over de Tijdelijke wet maatregelen covid-19, de coronawet, de "ex-spoedwet" 02:57:14.510 --> 02:57:15.510 align:middle line:82% position:46% size:100% of hoe we hem ook maar willen noemen. 02:57:15.510 --> 02:57:20.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen wij die wet bespraken, heb ik precies op dit punt minister Hugo de Jonge nog aangesproken. 02:57:20.860 --> 02:57:25.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook toen was immers al duidelijk dat het kabinet helemaal niet van plan was om vooruit 02:57:25.230 --> 02:57:27.210 align:middle line:82% position:46% size:100% te denken en vooruit te werken. 02:57:27.210 --> 02:57:34.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Men regeert liever via donderpreken, persconferenties en noodprocedures dan met goed voorbereide wetgeving. 02:57:34.810 --> 02:57:36.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet goed voor het draagvlak. 02:57:36.550 --> 02:57:40.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan straal je niet het vertrouwen uit dat je echt bereid bent om vergaande maatregelen ook goed voor 02:57:40.990 --> 02:57:43.800 align:middle line:82% position:46% size:100% te bereiden, te onderbouwen en te verantwoorden. 02:57:43.980 --> 02:57:48.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Helaas zien we dit opnieuw gebeuren nu het over de avondklok gaat. 02:57:48.050 --> 02:57:53.600 align:middle line:82% position:46% size:100% De SP heeft in oktober ook benadrukt hoe belangrijk het is dat maatregelen voorspelbaar zijn en dat we bij 02:57:53.600 --> 02:57:59.060 align:middle line:82% position:46% size:100% een bepaald niveau van besmettingen weten welke maatregelen overwogen worden en genomen kunnen worden. 02:57:59.550 --> 02:58:01.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is nog altijd niks van terechtgekomen. 02:58:01.770 --> 02:58:04.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Over de beruchte routekaart hebben we al een tijdje niks meer gehoord. 02:58:04.150 --> 02:58:07.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben benieuwd of die in deze pandemie nog een keer af komt. 02:58:07.190 --> 02:58:11.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De werkwijze van het kabinet moet vertrouwen uitstralen. 02:58:11.530 --> 02:58:15.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent dat je niet elke week de vaccinatiestrategie kunt veranderen, dat je niet een 02:58:15.180 --> 02:58:21.120 align:middle line:82% position:46% size:100% jaar lang kunt doorpolderen over beschermingsmiddelen en dat je aangenomen Kamermoties over een hoger 02:58:21.120 --> 02:58:24.560 align:middle line:82% position:46% size:100% salaris in de zorg niet naast je neer kunt leggen. 02:58:25.660 --> 02:58:31.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Minister Grapperhaus zegt in interviews dat hij als kind "in een ketel rechtsstatelijkheid is gevallen". 02:58:31.470 --> 02:58:38.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zal hij dus wel weten wat hij doet, denken wij als de minister voorstelt om de avondklok in te voeren op 02:58:38.290 --> 02:58:40.660 align:middle line:82% position:46% size:100% basis van een oude wet voor crisissituaties. 02:58:40.660 --> 02:58:45.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Sterker nog, de minister beweerde eerder nog in deze zaal dat er helemaal geen andere 02:58:45.040 --> 02:58:46.870 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijkheid was voor de avondklok. 02:58:46.870 --> 02:58:51.110 align:middle line:82% position:46% size:100% In het debat over de verlenging van de avondklok zei de minister in antwoord op de vraag van de heer Van 02:58:51.110 --> 02:58:57.330 align:middle line:82% position:46% size:100% der Staaij dat je de avondklok niet in de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 kunt vastleggen, omdat "hoe 02:58:57.330 --> 02:59:00.610 align:middle line:82% position:46% size:100% je het ook wendt of keert, dit een gewone wet is". 02:59:00.610 --> 02:59:03.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp nog steeds niet precies wat de minister daar dan mee bedoelde. 02:59:04.600 --> 02:59:10.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij stelde feitelijk dat je de avondklok helemaal niet kunt regelen in de coronawet. 02:59:10.320 --> 02:59:14.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar nu doet de minister dat toch, terwijl hij de Kamer twee weken geleden nog op het hart 02:59:14.360 --> 02:59:15.940 align:middle line:82% position:46% size:100% drukte dat het echt niet anders kon. 02:59:16.310 --> 02:59:18.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou aan de minister willen vragen hoe dat kan. 02:59:18.460 --> 02:59:19.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe legt hij dat uit? 02:59:19.890 --> 02:59:23.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft hij destijds de Kamer eigenlijk wel goed geïnformeerd, als hij heeft gezegd dat het niet 02:59:23.550 --> 02:59:25.740 align:middle line:82% position:46% size:100% kon en het nu toch gebeurt?Voorzitter. 02:59:26.310 --> 02:59:34.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Verder valt op dat het kabinet weinig duidelijkheid heeft, en geeft, over in welke fase van de pandemie 02:59:34.170 --> 02:59:36.070 align:middle line:82% position:46% size:100% de avondklok weer kan worden stopgezet. 02:59:36.070 --> 02:59:41.340 align:middle line:82% position:46% size:100% De SP heeft hier in het debat over de verlenging van de maatregel nadrukkelijk naar gevraagd, maar ook 02:59:41.340 --> 02:59:43.310 align:middle line:82% position:46% size:100% toen kwam daar geen duidelijk antwoord op. 02:59:43.310 --> 02:59:47.700 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president stelde dat in overleg met het RIVM gekeken zou worden naar het 02:59:47.700 --> 02:59:48.880 align:middle line:82% position:46% size:100% effect van de avondklok. 02:59:48.880 --> 02:59:53.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook zou bekeken worden of dat effect los te trekken is van andere maatregelen zoals bijvoorbeeld 02:59:53.840 --> 02:59:56.350 align:middle line:82% position:46% size:100% die één bezoeker aan huis. 02:59:56.350 --> 02:59:59.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil de minister-president vragen hoe het staat met deze analyses. 02:59:59.340 --> 03:00:03.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan hij nu meer duidelijkheid geven over het niveau van besmettingen waarbij de 03:00:03.230 --> 03:00:04.770 align:middle line:82% position:46% size:100% avondklok weer wordt afgeschaft? 03:00:05.580 --> 03:00:08.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe hangt dit samen met de andere vergaande maatregelen die gelden? 03:00:08.890 --> 03:00:13.890 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben er al vaak over gesproken dat voor heel veel mensen het beperken van bezoek aan huis tot één 03:00:13.890 --> 03:00:19.350 align:middle line:82% position:46% size:100% persoon per dag veel verder gaat en veel ingrijpender is dan de avondklok die wij vandaag bespreken. 03:00:19.350 --> 03:00:23.030 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben het ook vaak gehad over het openen van de middelbare scholen en over 03:00:23.030 --> 03:00:24.310 align:middle line:82% position:46% size:100% meer ruimte geven aan jongeren. 03:00:24.310 --> 03:00:28.380 align:middle line:82% position:46% size:100% We willen allemaal dat dit gebeurt, maar ik denk ook dat het kabinet zal zeggen dat 03:00:28.380 --> 03:00:29.780 align:middle line:82% position:46% size:100% we niet alles tegelijk kunnen doen. 03:00:29.780 --> 03:00:33.780 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan vraag ik wel aan de minister-president: wat is nu precies het plan? 03:00:33.940 --> 03:00:38.490 align:middle line:82% position:46% size:100% In welke volgorde is het kabinet voornemens om maatregelen te gaan afbouwen? 03:00:38.490 --> 03:00:45.420 align:middle line:82% position:46% size:100% In welke volgorde krijgen jongeren, bijvoorbeeld op de middelbare school, weer meer ruimte?Voorzitter. 03:00:45.420 --> 03:00:49.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Zeker voor een demissionair kabinet is het belangrijk om het draagvlak voor vergaande 03:00:49.540 --> 03:00:50.530 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen te bewaren. 03:00:50.530 --> 03:00:55.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het kabinet doet de laatste weken behoorlijk zijn best om veel draagvlak te verspelen, in de 03:00:55.680 --> 03:01:00.800 align:middle line:82% position:46% size:100% samenleving, maar ook hier in de Tweede Kamer, door er zo'n ontzettende puinhoop van te maken. 03:01:00.980 --> 03:01:04.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Al sinds het begin van dit jaar wordt hier gesproken over een avondklok. 03:01:04.400 --> 03:01:08.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Zes weken lang heeft het kabinet de tijd gehad om een fatsoenlijke wet voor te bereiden. 03:01:08.430 --> 03:01:13.160 align:middle line:82% position:46% size:100% En nu staan we hier opnieuw, voor een vluggertje, omdat de coronabestrijding van dit kabinet 03:01:13.160 --> 03:01:13.880 align:middle line:82% position:46% size:100% in elkaar dreigt te vallen. 03:01:13.880 --> 03:01:18.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat heel veel mensen begrip hebben voor het feit dat er in de snelheid van een 03:01:18.650 --> 03:01:21.130 align:middle line:82% position:46% size:100% crisis soms fouten worden gemaakt. 03:01:21.240 --> 03:01:26.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar te vaak zien wij dat het niet misgaat door fouten, maar door nalatigheid, door signalen en 03:01:26.870 --> 03:01:32.370 align:middle line:82% position:46% size:100% waarschuwingen te negeren, zoals we ook heel recent nog zagen bij het datalek bij de GGD. 03:01:32.370 --> 03:01:36.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Of zoals we in dit geval zien: de koppigheid en eigenwijsheid van een kabinet dat zich niks 03:01:36.960 --> 03:01:41.240 align:middle line:82% position:46% size:100% lijkt aan te trekken van signalen uit de Tweede Kamer of van de Raad van State. 03:01:41.240 --> 03:01:43.430 align:middle line:82% position:46% size:100% De SP is van mening dat het zo niet kan. 03:01:43.430 --> 03:01:47.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, wij willen dat alles op alles wordt gezet om een derde golf van besmettingen te voorkomen. 03:01:47.870 --> 03:01:54.780 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten nu het virus indammen, juist omdat we de scholen sneller willen openen en de horeca, de winkels 03:01:54.780 --> 03:01:57.630 align:middle line:82% position:46% size:100% en alle andere weer lucht willen geven. 03:01:57.630 --> 03:02:01.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Precies daarom pleit de SP al sinds het begin van deze crisis voor het zo snel 03:02:01.710 --> 03:02:03.470 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijk indammen van het virus. 03:02:03.470 --> 03:02:07.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij steunen het kabinet in de maatregelen die daarvoor zorgen. 03:02:07.150 --> 03:02:12.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar wat wij niet kunnen accepteren, is dat onze steun voor vergaande maatregelen wordt gevraagd terwijl alle 03:02:12.780 --> 03:02:19.470 align:middle line:82% position:46% size:100% verzoeken om dingen fatsoenlijk en rechtmatig te regelen worden genegeerd door dit kabinet. 03:02:20.870 --> 03:02:24.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Het overgrote deel van de bevolking wil, net als de SP, dat we er zo snel mogelijk voor zorgen 03:02:24.680 --> 03:02:28.410 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de druk op de ziekenhuizen minder wordt en dat de scholen weer open kunnen. 03:02:28.490 --> 03:02:34.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor al die mensen, voor al die zorgverleners, voor al die jongeren, voor iedereen steunen wij 03:02:34.460 --> 03:02:36.890 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen om het virus in te dammen. 03:02:36.890 --> 03:02:41.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor deze mensen zullen wij opnieuw een voorstel steunen om het coronavirus het land uit te krijgen, 03:02:41.800 --> 03:02:47.970 align:middle line:82% position:46% size:100% maar laat dit kabinet die steun niet opvatten als waardering voor de manier waarop het de juridische 03:02:47.970 --> 03:02:51.600 align:middle line:82% position:46% size:100% onderbouwing van de avondklok zo ongelofelijk in de soep heeft laten lopen. 03:02:51.600 --> 03:02:52.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank, voorzitter. 03:02:52.440 --> 03:02:53.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:02:53.500 --> 03:03:03.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan mevrouw Kuiken namens de PvdA. 03:03:21.400 --> 03:03:27.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het is pijnlijk dat we hier staan vandaag en het is pijnlijk dat we het alweer drie dagen 03:03:27.810 --> 03:03:34.160 align:middle line:82% position:46% size:100% over de avondklok moeten hebben, omdat dat het vertrouwen in de crisisaanpak aantast. 03:03:34.160 --> 03:03:40.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop dat de minister — dat is mijn eerste vraag aan hem — dat ruiterlijk erkent en dat hij dat niet 03:03:43.690 --> 03:03:49.810 align:middle line:82% position:46% size:100% wegbagatelliseert of wegredeneert, want alles valt of staat met het vertrouwen dat wij als inwoners van 03:03:49.810 --> 03:03:51.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Nederland hebben in de crisisaanpak. 03:03:51.840 --> 03:03:58.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Op het moment dat dit soort zaken in de media gaat spelen en voor de rechter uitgevochten moet worden, 03:03:58.750 --> 03:04:00.560 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt dat vertrouwen gewoonweg aangetast. 03:04:00.560 --> 03:04:05.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik ben blij dat we vanochtend een technische briefing hebben georganiseerd. 03:04:05.870 --> 03:04:13.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat nuttig was, ook om te kunnen beoordelen hoe juridisch solide het 03:04:13.730 --> 03:04:16.140 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsvoorstel is dat nu voorligt. 03:04:16.140 --> 03:04:18.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het levert nog wel een aantal vragen op. 03:04:18.600 --> 03:04:25.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn eerste vraag is waarom de Wet buitengewone bevoegdheden niet wordt ingetrokken. 03:04:25.100 --> 03:04:30.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom kiest het kabinet ervoor om twee parallelle sporen te blijven bewandelen? 03:04:31.270 --> 03:04:33.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Is dat wel juridisch solide? 03:04:35.630 --> 03:04:43.450 align:middle line:82% position:46% size:100% De geleerden zeiden ons vanochtend dat het niet logisch is om dat te doen en dat je 03:04:43.620 --> 03:04:45.040 align:middle line:82% position:46% size:100% niet op twee paarden moet wedden. 03:04:45.040 --> 03:04:48.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Een van de collega's zei het hiervoor ook al. 03:04:48.290 --> 03:04:50.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dat is mijn eerste vraag. 03:04:50.190 --> 03:04:54.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn tweede vraag gaat toch over het punt van proportionaliteit. 03:04:55.120 --> 03:05:01.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat maakt nou het verschil tussen dit wetsvoorstel en het eerdere wetsvoorstel, dat het nu minder 03:05:01.820 --> 03:05:04.630 align:middle line:82% position:46% size:100% in het geding of het gedrang zou zijn? 03:05:04.630 --> 03:05:09.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Een aantal collega's heeft daar vragen over gesteld en een aantal collega's zal er vragen over stellen. 03:05:09.240 --> 03:05:15.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het toch belangrijk is om dat in dit debat te delen met elkaar. 03:05:16.050 --> 03:05:21.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Omdat het een indringende maatregel betreft, denk ik dat het goed is dat de collega's 03:05:21.050 --> 03:05:27.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Van Dam en Groothuizen een amendement hebben ingediend om ook de duur van dit wetsvoorstel 03:05:27.620 --> 03:05:29.180 align:middle line:82% position:46% size:100% te beperken tot drie weken. 03:05:29.180 --> 03:05:36.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat neemt niet weg dat ik denk dat het ook belangrijk is dat het kabinet ons blijft rapporteren over of de 03:05:36.910 --> 03:05:42.680 align:middle line:82% position:46% size:100% avondklok nog proportioneel is, gelet op de besmettingscijfers of andere zaken die spelen. 03:05:42.680 --> 03:05:47.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil dan ook aan het kabinet vragen of het dat voornemens is. 03:05:49.160 --> 03:05:51.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ten slotte. 03:05:51.550 --> 03:05:59.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou willen afronden met de opmerking dat we met veel aarzelingen voor de avondklok hebben gestemd, 03:05:59.480 --> 03:06:07.980 align:middle line:82% position:46% size:100% maar dat een juridische fout niet een reden is om die steun zonder meer in te trekken. 03:06:08.320 --> 03:06:17.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Echter, het moet wel klip-en-klaar zijn dat wat nu voorligt standhoudt en dat we niet nogmaals nat gaan, 03:06:18.100 --> 03:06:20.600 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat dat echt een blamage zou zijn. 03:06:20.600 --> 03:06:26.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Het instellen van een avondklok is geen leuke maatregel, maar we doen het wel. 03:06:26.290 --> 03:06:30.490 align:middle line:82% position:46% size:100% We doen het omdat we denken dat het nodig is om de zorg te ontlasten, omdat we denken dat het nodig 03:06:30.490 --> 03:06:36.710 align:middle line:82% position:46% size:100% is om de besmettingscijfers naar beneden te brengen, maar ook om andere mogelijkheden te creëren, zoals 03:06:36.710 --> 03:06:37.920 align:middle line:82% position:46% size:100% het openen van de scholen. 03:06:37.920 --> 03:06:40.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar dat laatste verlangen we allemaal heel erg. 03:06:40.060 --> 03:06:41.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kijk uit naar de antwoorden. 03:06:41.580 --> 03:06:42.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. 03:06:43.820 --> 03:06:49.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Voordat u het spreekgestoelte verlaat, wil de heer Wilders nog een vraag stellen. 03:06:49.370 --> 03:06:54.920 align:middle line:82% position:46% size:100% De collega van de Partij van de Arbeid doet net alsof het allemaal juridische problemen zijn, maar 03:06:55.510 --> 03:06:59.310 align:middle line:82% position:46% size:100% het gaat ook over de proportionaliteit. 03:06:59.310 --> 03:07:03.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is niet zo dat het kabinet alleen maar heeft geklungeld door een verkeerde wet te pakken die daar 03:07:03.780 --> 03:07:07.700 align:middle line:82% position:46% size:100% niet voor geschikt was, maar de voorzieningenrechter zegt ook dat de avondklok niet proportioneel is. 03:07:07.700 --> 03:07:10.570 align:middle line:82% position:46% size:100% En velen, waaronder ik, hebben dat ook hier in de Kamer gezegd. 03:07:10.730 --> 03:07:16.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Die avondklok is niet proportioneel omdat die gewoon niet aantoonbaar leidt tot minder besmettingen. 03:07:16.230 --> 03:07:20.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zijn theoretische exercities, modelletjes. 03:07:20.110 --> 03:07:27.400 align:middle line:82% position:46% size:100% En als er al sprake is van enig effect, dan gaat dat altijd samen met die "één-bezoeker-thuis"-regeling. 03:07:27.400 --> 03:07:30.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus u doet nou net alsof het juridisch is. 03:07:30.430 --> 03:07:34.270 align:middle line:82% position:46% size:100% U zegt: als het juridisch anders is opgelost en als dat goed is, dan steunen we het weer. 03:07:34.270 --> 03:07:35.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het gaat om de inhoud. 03:07:35.720 --> 03:07:39.490 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter heeft ook over de inhoud gezegd: het is onrechtmatig omdat u niet aan kunt 03:07:39.490 --> 03:07:41.720 align:middle line:82% position:46% size:100% tonen dat die maatregel leidt tot minder besmettingen. 03:07:41.720 --> 03:07:44.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat vindt mevrouw Kuiken daar dan van? 03:07:44.800 --> 03:07:48.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat het laatste deel van uw vraag betreft, het is aan het kabinet om dat te beantwoorden. 03:07:51.840 --> 03:07:52.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Die vraag heb ik dus ook. 03:07:52.030 --> 03:07:53.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Het eerste deel van uw vraag is: vinden wij dit proportioneel? 03:07:53.030 --> 03:07:58.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Die afweging hebben wij natuurlijk gemaakt toen wij de avondklok steunden. 03:07:58.220 --> 03:08:02.230 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorwaarden waaronder we die avondklok hebben gesteund, zijn denk ik niet veranderd omdat de 03:08:02.230 --> 03:08:04.690 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettingsgraden nog onvoldoende zijn gedaald. 03:08:04.750 --> 03:08:08.300 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben versoepelingen toegestaan, zoals het openen van de basisscholen, waar ik 03:08:08.300 --> 03:08:09.650 align:middle line:82% position:46% size:100% als moeder heel blij mee ben. 03:08:09.650 --> 03:08:11.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dat maakt dat ik een andere afweging maak. 03:08:13.250 --> 03:08:15.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het exacte wetenschap? 03:08:15.380 --> 03:08:16.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dat is het niet. 03:08:16.100 --> 03:08:18.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zien we voortdurend in deze crisis. 03:08:18.650 --> 03:08:22.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Voortdurend wordt op basis van modellen en aannames gehandeld. 03:08:22.110 --> 03:08:23.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Is dat ideaal? 03:08:23.210 --> 03:08:23.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, absoluut niet. 03:08:23.990 --> 03:08:27.820 align:middle line:82% position:46% size:100% U maakt daarin uw afweging en ik maak daarin mijn afweging. 03:08:27.820 --> 03:08:30.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar exacte wetenschap is het niet helemaal. 03:08:31.040 --> 03:08:37.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is vrij exact dat niet wetenschappelijk is vastgesteld dat die avondklok alleen 03:08:37.550 --> 03:08:38.630 align:middle line:82% position:46% size:100% leidt tot minder besmettingen. 03:08:38.630 --> 03:08:42.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is zo klaar als een klontje en er is niemand die daarover twijfelt. 03:08:42.780 --> 03:08:48.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar in vergelijking tot de vorige keer dat wij hier stonden, is nu nieuw dat het onderdeel is van het 03:08:48.070 --> 03:08:50.350 align:middle line:82% position:46% size:100% onrechtmatig verklaren door de voorzieningenrechter. 03:08:50.370 --> 03:08:53.620 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter heeft niet alleen maar gezegd: ik vind het onrechtmatig omdat de regering 03:08:53.620 --> 03:08:56.680 align:middle line:82% position:46% size:100% de verkeerde wet gebruikt, namelijk een wet die eigenlijk alleen maar mag worden gebruikt bij 03:08:56.680 --> 03:08:59.020 align:middle line:82% position:46% size:100% spoedgevallen zoals dijkdoorbraken. 03:08:59.020 --> 03:09:03.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Als onderdeel van het oordeel dat het onrechtmatig is, heeft de voorzieningenrechter ook gezegd 03:09:03.090 --> 03:09:04.920 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er geen proportionaliteit is. 03:09:04.920 --> 03:09:07.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is dus niet alleen maar een afweging van u en van mij, maar dat is wat de 03:09:07.630 --> 03:09:09.120 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzieningenrechter heeft gedaan. 03:09:09.120 --> 03:09:11.420 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter heeft gezegd dat het niet alleen juridisch, maar ook inhoudelijk onrechtmatig 03:09:11.420 --> 03:09:11.620 align:middle line:82% position:46% size:100% is, want disproportioneel. 03:09:11.620 --> 03:09:16.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie dat u ongeduldig wordt, mevrouw de voorzitter, maar ik moet dit punt kunnen maken. 03:09:16.930 --> 03:09:18.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zit naar het kabinet te kijken. 03:09:18.850 --> 03:09:19.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat u verder. 03:09:19.340 --> 03:09:22.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is vaak verstandig om te doen, want de bewindslieden zitten meestal op hun 03:09:22.900 --> 03:09:23.990 align:middle line:82% position:46% size:100% telefoontje te spelen en zo. 03:09:23.990 --> 03:09:25.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar mijn punt was het volgende. 03:09:25.110 --> 03:09:31.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Als de fractie van de Partij van de Arbeid serieus neemt dat we onze vrijheden, die mevrouw Kuiken 03:09:31.730 --> 03:09:36.300 align:middle line:82% position:46% size:100% ook belangrijk vindt, niet zomaar moeten weggeven, dan moet zij ook erkennen dat het niet alleen maar 03:09:36.300 --> 03:09:40.710 align:middle line:82% position:46% size:100% een verschil van waardering van u en van mij is, maar dat de voorzieningenrechter heeft gezegd dat 03:09:40.710 --> 03:09:43.120 align:middle line:82% position:46% size:100% het gebrek aan proportionaliteit een onderdeel van de onrechtmatigheid is. 03:09:44.560 --> 03:09:46.220 align:middle line:82% position:46% size:100% En laat u dat meewegen? 03:09:46.220 --> 03:09:48.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Want dat is een verschil met toen we hier een paar weken geleden stonden. 03:09:48.450 --> 03:09:52.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik herhaal toch even wat ik al in een eerdere beantwoording zei. 03:09:52.910 --> 03:09:55.040 align:middle line:82% position:46% size:100% U maakt een gevolgtrekking waar ik het nog niet helemaal mee eens ben op basis van de 03:09:55.040 --> 03:09:56.540 align:middle line:82% position:46% size:100% uitspraak van de voorzieningenrechter. 03:09:57.730 --> 03:10:02.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het is wel een vraag die ik ook heb, en die ik daarom ook stel aan het kabinet. 03:10:02.100 --> 03:10:07.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het kabinet die vraag niet overtuigend en afdoende kan beantwoorden, dan maken we een andere weging. 03:10:07.710 --> 03:10:13.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat de avondklok een heel indringende maatregel is, wisten we een paar weken geleden ook al. 03:10:13.400 --> 03:10:18.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik doe dat, omdat ik er nog steeds van overtuigd ben dat de maatregel wel een bijdrage kan leveren. 03:10:18.000 --> 03:10:22.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben het met de heer Wilders eens dat we niet weten hoeveel dat exact is, in percentages, omdat het 03:10:22.250 --> 03:10:24.890 align:middle line:82% position:46% size:100% inderdaad twee maatregelen bijeengebonden zijn. 03:10:24.890 --> 03:10:28.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat is een afweging die mijn fractie maakt. 03:10:28.570 --> 03:10:31.700 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag is terecht, maar die zal het kabinet moeten beantwoorden. 03:10:31.700 --> 03:10:33.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb weer een kikker in mijn keel. 03:10:33.210 --> 03:10:34.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Sorry, voorzitter. 03:10:34.260 --> 03:10:35.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot, meneer Wilders. 03:10:35.950 --> 03:10:36.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben zo bang... 03:10:36.740 --> 03:10:41.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Weet u, ik ben bij de coalitie blijven zitten, want ja, je probeert het weleens. 03:10:41.860 --> 03:10:43.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar meestal is dat een gesloten zaak. 03:10:43.470 --> 03:10:47.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar u bent toch de vertegenwoordiger van een oppositiepartij, mevrouw Kuiken? 03:10:47.620 --> 03:10:49.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Een hele leuke partij, ja. 03:10:49.030 --> 03:10:55.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou gaat corona niet altijd langs de lijnen van coalitie en oppositie, en dat is maar goed ook. 03:10:55.190 --> 03:10:59.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook wij hebben in het afgelopen jaar maatregelen van het kabinet gesteund. 03:10:59.100 --> 03:10:59.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar toch, u bent vertegenwoordiger van een oppositiepartij en u gaat zich 03:10:59.970 --> 03:11:01.040 align:middle line:82% position:46% size:100% nu al als een lam gedragen. 03:11:01.040 --> 03:11:06.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zit niet het begin van een leeuwin in u. 03:11:06.650 --> 03:11:09.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat nu om het weggeven van de vrijheid van mensen. 03:11:09.480 --> 03:11:12.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft geblunderd met de verkeerde wet. 03:11:12.260 --> 03:11:16.670 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter zegt dat dat niet alleen onrechtmatig is om juridische redenen, maar 03:11:16.670 --> 03:11:20.430 align:middle line:82% position:46% size:100% ook omdat er nog geen begin van een aantoonbaar bewijs is van de regering dat de maatregel leidt 03:11:20.430 --> 03:11:22.070 align:middle line:82% position:46% size:100% tot minder besmettingen. 03:11:22.070 --> 03:11:25.350 align:middle line:82% position:46% size:100% En nu gaat u weer als een lammetje staan kijken naar het kabinet. 03:11:25.350 --> 03:11:26.420 align:middle line:82% position:46% size:100% En ik voorspel dat u dadelijk gewoon weer gaat instemmen. 03:11:26.420 --> 03:11:29.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom is dat nou elke keer nodig? 03:11:29.870 --> 03:11:32.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik probeer gewoon heel serieus uw vragen te beantwoorden. 03:11:32.460 --> 03:11:37.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan krijgt u niet het antwoord dat u zint en dan is het ineens weer lammetjeswerk. 03:11:37.630 --> 03:11:38.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar gaat het niet om. 03:11:38.430 --> 03:11:45.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij nemen geen maatregelen in het coronadomein omdat ze populair zijn of omdat ze makkelijk zijn. 03:11:45.290 --> 03:11:46.900 align:middle line:82% position:46% size:100% We doen dat omdat we denken dat het nodig is. 03:11:46.900 --> 03:11:54.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Het RIVM spreekt ook over substantiële bijdragen in het laten dalen van de besmettingsgraad, 03:11:54.100 --> 03:11:55.580 align:middle line:82% position:46% size:100% het aantal besmettingen. 03:11:55.730 --> 03:12:00.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat we niet 100% vast kunnen stellen hoe hoog die bijdrage is, ben ik met de heer Wilders eens, maar 03:12:00.870 --> 03:12:03.280 align:middle line:82% position:46% size:100% het is niet zo dat het totaal geen bijdrage is. 03:12:05.140 --> 03:12:06.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Die conclusie kunt u dus niet trekken. 03:12:06.450 --> 03:12:10.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat laat ik mij ook niet aanpraten, want daar ben ik iets te veel leeuwin voor. 03:12:12.680 --> 03:12:14.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan laat ik graag mijn tandjes aan u zien. 03:12:14.870 --> 03:12:18.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is gewoon een fletse bijdrage van een lammetje. 03:12:18.450 --> 03:12:18.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Sorry dat ik het zeg. 03:12:18.880 --> 03:12:20.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is nog niet eens het begin van uw tanden. 03:12:20.290 --> 03:12:23.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zijn nog geen melktandjes, die u laat zien. 03:12:23.700 --> 03:12:27.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat hier om onze vrijheid! 03:12:27.780 --> 03:12:28.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat niet zomaar over iets. 03:12:28.690 --> 03:12:32.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is geen kwestie van "ik stel twee juridische vragen" en "die vraag vind ik ook belangrijk". 03:12:32.750 --> 03:12:34.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat om onze vrijheid! 03:12:34.280 --> 03:12:37.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Die avondklok is een enorme inperking van die vrijheid. 03:12:37.210 --> 03:12:41.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is geen vrijwillige avondklok — daar zouden heel veel mensen nog wat voor voelen 03:12:41.210 --> 03:12:43.040 align:middle line:82% position:46% size:100% — het is een verplichte avondklok! 03:12:43.040 --> 03:12:48.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvan zegt de rechter niet alleen: u heeft de verkeerde wet gebruikt; broddelwerk, meneer Rutte. 03:12:48.950 --> 03:12:51.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Die voorzieningenrechter zegt ook: u heeft niet aangetoond dat het werkt. 03:12:51.870 --> 03:12:56.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is dus onrechtmatig, niet alleen om juridische maar ook om andere redenen. 03:12:56.290 --> 03:13:01.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit gaat niet om de vraag of een brood een euro meer moet kosten; het gaat om onze vrijheid. 03:13:02.060 --> 03:13:04.010 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft een fletse inbreng. 03:13:04.010 --> 03:13:09.160 align:middle line:82% position:46% size:100% U straalt in niets uit dat u vecht voor de vrijheid van de mensen. 03:13:09.160 --> 03:13:12.130 align:middle line:82% position:46% size:100% U houdt hier een riedeltje om straks gewoon weer uw hand omhoog te doen als we over de wet gaan stemmen. 03:13:12.130 --> 03:13:17.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, maar ook omdat ik me niet laat aanpraten dat we hier mensen in dit huis hebben die 03:13:17.700 --> 03:13:19.910 align:middle line:82% position:46% size:100% voor of tegen de vrijheid zijn. 03:13:20.580 --> 03:13:22.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo makkelijk is het gewoon niet. 03:13:22.080 --> 03:13:23.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat weet de heer Wilders donders goed. 03:13:23.790 --> 03:13:25.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is echt complete onzin. 03:13:25.890 --> 03:13:30.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij willen allemaal terug naar een normale wereld, althans naar een redelijk normale wereld. 03:13:32.220 --> 03:13:35.720 align:middle line:82% position:46% size:100% In die vrijheid komen we alleen maar door nu een aantal vrijheden op te offeren. 03:13:35.720 --> 03:13:39.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het niet meer proportioneel is, moet het acuut van tafel. 03:13:39.570 --> 03:13:42.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de discussie gaat hier niet over wie er wel of niet voor de vrijheid is. 03:13:42.810 --> 03:13:44.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is echt complete onzin. 03:13:44.480 --> 03:13:45.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat weet de heer Wilders best. 03:13:45.910 --> 03:13:47.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:13:47.130 --> 03:13:51.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Kuzu namens DENK. 03:13:53.500 --> 03:13:56.570 align:middle line:82% position:46% size:100% U wilt een korte pauze, premier Rutte? 03:13:56.570 --> 03:14:06.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, na de heer Kuzu; hij staat al klaar. 03:14:08.030 --> 03:14:12.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ten overvloede, ook al betekent kuzu in het Turks lam, ik zal als een leeuw blijven strijden 03:14:12.590 --> 03:14:16.630 align:middle line:82% position:46% size:100% tegen de avondklok, want het is gewoon prutswerk. 03:14:16.630 --> 03:14:17.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is broddelwerk. 03:14:17.950 --> 03:14:19.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een bende van het kabinet. 03:14:19.750 --> 03:14:21.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is complete chaos. 03:14:21.110 --> 03:14:27.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij van DENK hebben het al vanaf het allereerste begin gezegd: die avondklok van Rutte, die daarin wordt 03:14:27.090 --> 03:14:33.610 align:middle line:82% position:46% size:100% gesteund door de avondklokcoalitie met onder andere D66, SP, PvdA en GroenLinks, deugt gewoon niet. 03:14:33.900 --> 03:14:36.440 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok is niet bewezen effectief. 03:14:36.440 --> 03:14:39.620 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok tast de grondrechten van Nederlanders aan. 03:14:39.620 --> 03:14:41.730 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok is onnodig. 03:14:41.730 --> 03:14:44.970 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok zorgt voor veel leed in de samenleving. 03:14:44.970 --> 03:14:48.910 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok sluit jongeren, die het al helemaal zat zijn en het heel moeilijk 03:14:48.910 --> 03:14:50.100 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben, op in hun eigen huis. 03:14:50.100 --> 03:14:53.340 align:middle line:82% position:46% size:100% 70% van de jongeren zit tegen een burn-out aan. 03:14:53.340 --> 03:14:56.670 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok is nu ook onrechtmatig. 03:14:56.670 --> 03:15:02.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Kortom, die avondklok is een pestmaatregel van een paniekpremier met dictatoriale trekjes. 03:15:02.530 --> 03:15:08.000 align:middle line:82% position:46% size:100% De invoering van de avondklok was al een grote blamage, een schertsvertoning. 03:15:08.000 --> 03:15:12.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij vroegen keer op keer: geef het bewijs dat de avondklok dan ook werkt. 03:15:12.610 --> 03:15:14.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Rutte kon het niet geven. 03:15:14.120 --> 03:15:17.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Het eigen RIVM van de regering kon het niet geven. 03:15:17.250 --> 03:15:22.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Wetenschappers in binnen- en buitenland maakten gehak van de werking van de avondklok, maar toch 03:15:22.690 --> 03:15:28.960 align:middle line:82% position:46% size:100% drukte Rutte, gesteund door de avondklokcoalitie van onder andere D66, SP, GroenLinks en PvdA, 03:15:28.960 --> 03:15:31.290 align:middle line:82% position:46% size:100% die verdraaide avondklok door. 03:15:31.380 --> 03:15:36.250 align:middle line:82% position:46% size:100% DENK eiste van deze premier om aan te tonen dat de avondklok echt nodig is en vroeg 03:15:36.250 --> 03:15:37.580 align:middle line:82% position:46% size:100% of er geen alternatieven zijn. 03:15:38.150 --> 03:15:45.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Rutte kwam met een lang vaag verhaal, doembeelden, speculaties over mutanten, met aannames gebaseerd 03:15:45.860 --> 03:15:48.920 align:middle line:82% position:46% size:100% op modellen, onduidelijke verwachtingen. 03:15:48.920 --> 03:15:53.730 align:middle line:82% position:46% size:100% We vroegen de premier waarom de avondklok een passende maatregel zou zijn. 03:15:53.730 --> 03:15:57.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Rutte kon niet aantonen waarom de avondklok het beste middel is. 03:15:57.500 --> 03:16:02.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Rutte kon niet aantonen waarom met de avondklok de vrijheid van mensen moet worden afgepakt. 03:16:03.110 --> 03:16:07.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dat de Raad van State kritisch was, daar had Rutte ook geen boodschap aan. 03:16:07.830 --> 03:16:12.240 align:middle line:82% position:46% size:100% DENK stemde tegen de avondklok, want het was broddelwerk. 03:16:12.240 --> 03:16:13.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een janboel. 03:16:13.440 --> 03:16:15.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is gewoon een slecht verhaal. 03:16:16.970 --> 03:16:20.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is deze week ontmaskerd door de voorzieningenrechter. 03:16:20.160 --> 03:16:26.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Premier Rutte probeerde zich als een soort alleenheerser op te stellen en is door de rechter 03:16:26.420 --> 03:16:30.270 align:middle line:82% position:46% size:100% keihard gevloerd, keihard op zijn daden afgerekend. 03:16:30.270 --> 03:16:36.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Er was volgens de rechter geen sprake van een voldoende acute noodsituatie die het kabinet het 03:16:36.650 --> 03:16:38.650 align:middle line:82% position:46% size:100% recht gaf om die avondklok in te voeren. 03:16:38.650 --> 03:16:43.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij de noodzaak zijn volgens de rechtbank grote vraagtekens te plaatsen. 03:16:43.460 --> 03:16:49.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat de invoering van een avondklok een substantieel effect heeft, heeft het kabinet niet voldoende 03:16:49.570 --> 03:16:51.280 align:middle line:82% position:46% size:100% aangetoond, oordeelt de rechtbank. 03:16:51.280 --> 03:16:57.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik citeer: "De voorzieningenrechter is voorshands van oordeel dat er op zijn minst genomen grote vraagtekens 03:16:57.260 --> 03:17:03.490 align:middle line:82% position:46% size:100% te plaatsen zijn bij de feitelijk onderbouwing door de Staat van de noodzaak van de avondklokmaatregel."De 03:17:03.490 --> 03:17:06.960 align:middle line:82% position:46% size:100% wetsprocedure die is gevolgd deugde niet. 03:17:06.960 --> 03:17:13.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt wel gesproken over mutaties en besmettelijke varianten, maar daarover staat maar weinig echt vast, 03:17:13.750 --> 03:17:20.540 align:middle line:82% position:46% size:100% zegt de rechtbank: "De voorzieningenrechter stelt daarbij vast dat het OMT naar eigen zeggen geen bewijs 03:17:20.540 --> 03:17:25.620 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft dat de avondklok een substantiële bijdrage levert aan het terugdringen van het virus. 03:17:26.730 --> 03:17:31.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Het feit dat enkele landen, waaronder kennelijk Frankrijk, daarover positief hebben gerapporteerd, 03:17:31.580 --> 03:17:34.630 align:middle line:82% position:46% size:100% overtuigt vooralsnog niet zonder nadere onderbouwing". 03:17:35.180 --> 03:17:38.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is precies wat wij een poos geleden hier in de Tweede Kamer zeiden. 03:17:40.000 --> 03:17:42.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg het niet graag, maar we krijgen gelijk. 03:17:42.050 --> 03:17:48.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook maakt de rechter er gehakt van dat dit kabinet de avondklok en de bezoekersregeling op één hoop gooit. 03:17:48.140 --> 03:17:49.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gebeurt in het nieuwe wetsvoorstel ook. 03:17:49.920 --> 03:17:55.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Kortom, samenvattend: volgens de rechter is bij die avondklok van Rutte dus niet aangetoond dat 03:17:55.680 --> 03:18:01.990 align:middle line:82% position:46% size:100% het nodig is, niet aangetoond dat het werkt, niet aangetoond dat de juiste procedure is gevolgd en 03:18:01.990 --> 03:18:06.070 align:middle line:82% position:46% size:100% niet aangetoond dat er geen andere maatregelen zijn die hetzelfde effect bereiken. 03:18:06.070 --> 03:18:11.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze premier heeft met zijn avondklok gewoon prutswerk van de bovenste plank geleverd, en daar moet hij zich 03:18:11.420 --> 03:18:14.590 align:middle line:82% position:46% size:100% echt de ogen voor uit het hoofd schamen. 03:18:14.590 --> 03:18:20.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij heeft Nederland geschoffeerd, hij heeft de Kamer geschoffeerd, hij heeft de rechtsstaat geschoffeerd. 03:18:20.800 --> 03:18:25.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Hier zit gewoon een avondklokdictator, die lak heeft aan alles en iedereen. 03:18:25.530 --> 03:18:31.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De essentie is dat Rutte er alles aan deed om dit parlement en de Tweede Kamer te omzeilen. 03:18:31.710 --> 03:18:36.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is, zoals Voermans vanochtend tijdens de technische briefing ook zei, miskenning van het 03:18:36.730 --> 03:18:38.490 align:middle line:82% position:46% size:100% parlement en miskenning van het volk. 03:18:38.490 --> 03:18:41.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom wantrouwt Rutte eigenlijk de Tweede Kamer? 03:18:41.400 --> 03:18:45.960 align:middle line:82% position:46% size:100% De controlerende rol van de Tweede Kamer betekent toch niet dat we de zooi van de regering moeten 03:18:45.960 --> 03:18:51.110 align:middle line:82% position:46% size:100% opruimen?Daarom wil ik ook weten wat de juridische gevolgen zijn van het vonnis van de 03:18:51.110 --> 03:18:55.060 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzieningenrechter, met name als blijkt dat dit morgen in stand blijft. 03:18:55.060 --> 03:19:03.440 align:middle line:82% position:46% size:100% De kans daarop is wel groot, want de Wbbbg is echt een onaanvaardbare juridische route. 03:19:03.440 --> 03:19:08.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk heeft het kabinet dit ook toegegeven door met een nieuw wetsvoorstel te komen, dat 03:19:08.510 --> 03:19:12.920 align:middle line:82% position:46% size:100% aansluit bij de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 en de Wet publieke gezondheid, zoals de Raad 03:19:12.920 --> 03:19:14.260 align:middle line:82% position:46% size:100% van State heeft geadviseerd. 03:19:14.260 --> 03:19:20.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent in ieder geval dat in de periode van 23 januari tot en met 18 februari een illegale 03:19:20.660 --> 03:19:25.630 align:middle line:82% position:46% size:100% situatie heeft bestaan en dat er onrechtmatig strafbeschikkingen, boetes zijn opgelegd. 03:19:25.630 --> 03:19:27.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn er heel veel, zo'n 20.000. 03:19:27.210 --> 03:19:33.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom wil ik de toezegging van de minister van Justitie en Veiligheid dat deze strafbeschikkingen 03:19:33.310 --> 03:19:38.100 align:middle line:82% position:46% size:100% onmiddellijk van tafel gaan als het vonnis van de voorzieningenrechter morgen in stand blijft. 03:19:38.100 --> 03:19:42.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook wil ik de toezegging dat er terugbetaling plaatsvindt van de €95 aan al die mensen die 03:19:42.610 --> 03:19:44.630 align:middle line:82% position:46% size:100% ten onrechte al hebben betaald. 03:19:44.730 --> 03:19:52.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ondanks dat premier Rutte is gevloerd door de rechter, wil hij de avondklok er nu toch 03:19:52.210 --> 03:19:53.650 align:middle line:82% position:46% size:100% doorheen drukken met een spoedwet. 03:19:53.650 --> 03:19:59.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat getuigt van dedain, arrogantie, minachting voor de rechter en minachting voor Nederland. 03:19:59.630 --> 03:20:03.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Het verbaast me ook dat dit dus kan met een turbospoedwet. 03:20:03.860 --> 03:20:09.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Als Rutte zich met dezelfde voortvarendheid had ingezet voor de compensatie van de ouders in de 03:20:09.140 --> 03:20:12.020 align:middle line:82% position:46% size:100% toeslagenaffaire, dan was dat een goede zaak geweest. 03:20:12.020 --> 03:20:13.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar toen kon het allemaal niet. 03:20:13.580 --> 03:20:16.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu kan het plotseling wel allemaal, en heel snel. 03:20:17.230 --> 03:20:23.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit getuigt ervan dat deze man, die dáár zit, zich opstelt als de dictator van de Lage Landen. 03:20:23.160 --> 03:20:27.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Met die spoedwet poetst deze premier de fundamentele kritiek van de rechter niet weg. 03:20:27.890 --> 03:20:29.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Mag ik u even onderbreken? 03:20:29.300 --> 03:20:30.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat mag, voorzitter. 03:20:30.130 --> 03:20:33.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het nogal wat als u iemand een dictator noemt. 03:20:35.090 --> 03:20:39.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik blijf wel bij die woorden, want het getuigt er wel van als je het parlement passeert 03:20:39.440 --> 03:20:41.110 align:middle line:82% position:46% size:100% en een maatregel doordrukt. 03:20:41.110 --> 03:20:42.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik houd die woorden in stand. 03:20:42.330 --> 03:20:44.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga over mijn eigen woorden. 03:20:44.230 --> 03:20:47.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Zeker, maar ik vind het vrij heftig om een minister-president ervan te beschuldigen 03:20:47.830 --> 03:20:49.490 align:middle line:82% position:46% size:100% een dictator te zijn. 03:20:49.490 --> 03:20:49.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik neem daar kennis van, voorzitter. 03:20:49.710 --> 03:20:50.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:20:50.740 --> 03:21:00.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik was gebleven bij de opmerking dat met de spoedwet de fundamentele kritiek van de rechter niet is 03:21:03.770 --> 03:21:09.240 align:middle line:82% position:46% size:100% weggepoetst, namelijk dat de avondklok niet bewezen effectief is, dat er wordt gerommeld met cijfers 03:21:09.240 --> 03:21:10.590 align:middle line:82% position:46% size:100% en dat het niet te volgen is. 03:21:11.450 --> 03:21:15.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Wie nu nog voor die avondklok is, zou echt bij zichzelf te rade moeten gaan. 03:21:15.770 --> 03:21:21.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Nota bene de Raad van State zegt, net als de rechter, over die spoedwet dat de proportionaliteit van 03:21:21.570 --> 03:21:23.470 align:middle line:82% position:46% size:100% de avondklok niet is aangetoond. 03:21:23.470 --> 03:21:29.010 align:middle line:82% position:46% size:100% In de reactie op de Raad van State komt het kabinet doodleuk met weer precies dezelfde 03:21:29.010 --> 03:21:31.030 align:middle line:82% position:46% size:100% argumenten die al verworpen waren. 03:21:31.030 --> 03:21:34.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter heeft deze argumenten in haar vonnis onderuitgehaald. 03:21:34.630 --> 03:21:39.840 align:middle line:82% position:46% size:100% De noodzaak en de proportionaliteit van de avondklok zijn onvoldoende aannemelijk gemaakt. 03:21:39.840 --> 03:21:45.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Feitelijk bewijs dat een avondklok een substantiële bijdrage levert, ontbreekt. 03:21:45.140 --> 03:21:48.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Opnieuw wordt verwezen naar het OMT-advies. 03:21:48.000 --> 03:21:52.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt verwezen naar rekenmodellen die een bepaalde uitkomst geven. 03:21:52.750 --> 03:21:57.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is slechts een prognose en niet de feitelijk waarneembare uitkomst. 03:21:57.240 --> 03:22:01.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is dan ook nog op één hoop gegooid met de éénbezoekersregeling. 03:22:02.090 --> 03:22:06.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn geen overtuigende voorbeelden van andere landen waar de avondklok een substantiële 03:22:06.760 --> 03:22:08.040 align:middle line:82% position:46% size:100% bijdrage heeft geleverd. 03:22:08.040 --> 03:22:14.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is niet aangetoond dat er geen andere, minder ingrijpende maatregel mogelijk is. 03:22:14.230 --> 03:22:17.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Noodzaak en proportionaliteit ontbreken dus nog steeds. 03:22:17.690 --> 03:22:20.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het kabinet blijft koppig en hardleers. 03:22:20.920 --> 03:22:27.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zeggen daarom heel duidelijk: DENK was tegen die avondklok, DENK is tegen die avondklok en 03:22:27.020 --> 03:22:32.780 align:middle line:82% position:46% size:100% wij zullen tegen die avondklok blijven totdat er overtuigend bewijs is geleverd. 03:22:32.780 --> 03:22:37.160 align:middle line:82% position:46% size:100% In plaats van achter de feiten aan te blijven lopen, moet het nu toch wel duidelijk zijn. 03:22:37.160 --> 03:22:40.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom zeg ik tegen deze regering: kap hier gewoon mee. 03:22:40.370 --> 03:22:44.100 align:middle line:82% position:46% size:100% En ik zeg tegen de collega's: neem jezelf eindelijk een keer serieus. 03:22:45.080 --> 03:22:47.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Was u klaar? 03:22:47.420 --> 03:22:50.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben klaar, voorzitter. 03:22:50.570 --> 03:22:55.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ik heb even zitten denken over wat u net zei tegen collega Kuzu. 03:22:55.610 --> 03:22:56.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil me daar eigenlijk bij aansluiten. 03:22:56.910 --> 03:23:03.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt allemaal van mening zijn dat de maatregel niet goed is en je kunt vinden dat de avondklok 03:23:03.750 --> 03:23:09.980 align:middle line:82% position:46% size:100% niet aan de orde is, maar de woorden die u gebruikt sluiten volgens mij niet aan bij datgene wat Nederland 03:23:09.980 --> 03:23:13.870 align:middle line:82% position:46% size:100% van ons verwacht, namelijk dat wij gezamenlijk die crisis aanpakken. 03:23:13.970 --> 03:23:16.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou u toch wel willen oproepen om uw toon in dat opzicht te matigen en die woorden 03:23:16.050 --> 03:23:17.480 align:middle line:82% position:46% size:100% ook gewoon terug te nemen. 03:23:17.480 --> 03:23:27.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is echt not done om onze minister-president, democratisch gekozen, een dictator te noemen. 03:23:27.390 --> 03:23:29.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het echt voorbij wat fatsoenlijk is. 03:23:31.210 --> 03:23:33.850 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president is niet democratisch gekozen. 03:23:33.850 --> 03:23:36.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij was lijsttrekker van de grootste politieke partij. 03:23:36.510 --> 03:23:40.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoef u staatsrechtelijk niet uit te leggen hoe dat gaat in zo'n formatieperiode. 03:23:40.830 --> 03:23:43.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens zeg ik ook heel duidelijk: ik ga over mijn eigen toon. 03:23:44.000 --> 03:23:45.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik maak hier duidelijk een punt. 03:23:45.430 --> 03:23:53.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik breng gewoon onder woorden dat een deel van Nederland het op deze manier ervaart. 03:23:53.210 --> 03:23:54.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga over mijn eigen woorden. 03:23:54.520 --> 03:23:58.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg nogmaals dat er geen overtuigend bewijs is voor het nut van die avondklok. 03:23:58.920 --> 03:24:05.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Wanneer we kijken naar de procedure, de manier waarop de voorzieningenrechter het besluit van dit kabinet 03:24:05.190 --> 03:24:10.700 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft teruggefloten, waar wij ook eerder debat over hebben gehad, dan zou u eerder bij uzelf te rade 03:24:10.700 --> 03:24:16.660 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten gaan waarom u destijds zo happig was op dit voorstel, waarom u destijds niet die kritiek leverde 03:24:16.660 --> 03:24:18.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar daar ging deze opmerking niet over. 03:24:18.560 --> 03:24:23.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Het ging om het taalgebruik en de beschuldiging in de richting van, in dit geval, de minister-president. 03:24:23.940 --> 03:24:24.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ik blijf bij mijn woorden. 03:24:24.860 --> 03:24:26.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben we begrepen. 03:24:27.300 --> 03:24:29.120 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Dam tot slot op dit punt. 03:24:29.120 --> 03:24:32.790 align:middle line:82% position:46% size:100% En ook heel kort, want ik denk dat u dat ook fijn vindt. 03:24:32.790 --> 03:24:35.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat we hier het voorbeeld moeten geven en met dit soort teksten ... 03:24:35.950 --> 03:24:36.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Inhoudelijk moet u zeggen wat u wilt. 03:24:36.910 --> 03:24:39.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Het staat u natuurlijk volkomen vrij om dat te doen. 03:24:39.850 --> 03:24:41.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stoor me aan de toonzetting. 03:24:41.470 --> 03:24:43.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat helpt niet in de bestrijding van een crisis. 03:24:43.390 --> 03:24:45.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:24:45.210 --> 03:24:48.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarop reagerend: ik denk dat er ook heel veel mensen zijn in het land die zich storen 03:24:48.300 --> 03:24:51.780 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de toon van het CDA. 03:24:51.780 --> 03:24:54.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, DENK maakt hier een denkfout, want hij ... 03:24:54.180 --> 03:24:54.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Haha, grappig. 03:24:54.330 --> 03:24:58.230 align:middle line:82% position:46% size:100% ... gaat niet over zijn eigen toon. 03:24:58.230 --> 03:25:01.850 align:middle line:82% position:46% size:100% De toon die wij hier met elkaar acceptabel vinden, die bepalen wij ook samen. 03:25:01.850 --> 03:25:06.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil de voorzitter hierin dus steunen; onacceptabel en schofterig. 03:25:06.430 --> 03:25:07.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:25:07.150 --> 03:25:07.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dat was nou een goeie grap! 03:25:07.900 --> 03:25:14.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Fijn dat u ook in alle vrijheid uw bijdrage heeft geleverd. 03:25:16.050 --> 03:25:20.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Het voorstel was om even te schorsen. 03:25:20.230 --> 03:25:22.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik schors voor tien minuten. 03:25:22.810 --> 03:25:32.810 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan verder met het debat. 03:35:27.350 --> 03:35:32.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geef nu het woord aan mevrouw Kröger namens de fractie van GroenLinks. 03:35:45.000 --> 03:35:50.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. In deze coronacrisis zijn er geen gemakkelijke keuzes. 03:35:50.470 --> 03:35:53.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Het virus is grillig en onvoorspelbaar. 03:35:53.360 --> 03:35:55.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Iedere maatregel doet pijn. 03:35:55.820 --> 03:35:57.640 align:middle line:82% position:46% size:100% De horeca is al sinds oktober dicht. 03:35:57.640 --> 03:36:01.420 align:middle line:82% position:46% size:100% De leerlingen van middelbare scholen zitten al sinds de kerstvakantie thuis. 03:36:01.420 --> 03:36:04.120 align:middle line:82% position:46% size:100% De cultuursector zit zonder publiek. 03:36:04.120 --> 03:36:07.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze crisis maakt veel slachtoffers. 03:36:07.750 --> 03:36:10.480 align:middle line:82% position:46% size:100% De kwetsbaren die op de ic belanden, vechten voor hun leven. 03:36:10.480 --> 03:36:12.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Het water staat het zorgpersoneel aan de lippen. 03:36:12.990 --> 03:36:17.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ook zijn er al die jongeren die snakken naar perspectief, met oplopende depressies tot gevolg. 03:36:17.640 --> 03:36:24.650 align:middle line:82% position:46% size:100% We zitten nu al maanden in een sluimerende lockdown die langzamerhand steeds verder is aangescherpt, met 03:36:24.650 --> 03:36:31.120 align:middle line:82% position:46% size:100% twee zeer pijnlijke maatregelen voor veel mensen als sluitstuk: de eenbezoekerregel en de avondklok. 03:36:33.440 --> 03:36:37.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Die laatste regel heeft natuurlijk de meeste maatschappelijke discussie en weerstand opgeleverd. 03:36:37.010 --> 03:36:44.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Juist in de wettelijke verankering van deze maatregel heeft het kabinet onzorgvuldig en slordig geopereerd. 03:36:44.220 --> 03:36:50.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet was gewaarschuwd door de SGP, zoals door meerdere collegaꞋs is opgemerkt, en door de Raad van 03:36:50.620 --> 03:36:53.430 align:middle line:82% position:46% size:100% State: zorg voor een goede wettelijke borging. 03:36:53.430 --> 03:36:58.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Toch koos het kabinet voor het juridisch wankele instrument van de Wet buitengewone 03:36:58.680 --> 03:37:00.160 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheden burgerlijk gezag. 03:37:00.820 --> 03:37:07.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom? Kan de minister dit nog een keer duiden?Waarom heeft het kabinet niet eerder een 03:37:07.150 --> 03:37:12.270 align:middle line:82% position:46% size:100% juridische grondslag in de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 geregeld, zoals onder andere door de 03:37:12.270 --> 03:37:14.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Raad van State was geadviseerd? 03:37:14.510 --> 03:37:21.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom besloot het kabinet gisteren om na de uitspraak van de voorzieningenrechter een aparte wet te maken? 03:37:21.930 --> 03:37:27.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom is pas na de nieuwe kritiek van de Raad van State alsnog besloten om de grondslag 03:37:27.440 --> 03:37:29.430 align:middle line:82% position:46% size:100% op te nemen in de tijdelijke wet? 03:37:29.640 --> 03:37:33.140 align:middle line:82% position:46% size:100% In de beantwoording, die ik toch vrij summier wil noemen, in de nota naar aanleiding van het 03:37:33.140 --> 03:37:38.200 align:middle line:82% position:46% size:100% verslag van vandaag, wordt geschreven dat dit de eenvoudigste oplossing is. 03:37:38.320 --> 03:37:40.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is mijn vraag: eenvoudig voor wie? 03:37:40.910 --> 03:37:46.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor het kabinet, voor de samenleving, voor het parlement?Dan heb ik nog een specifieke 03:37:46.960 --> 03:37:48.540 align:middle line:82% position:46% size:100% vraag over de juridische grondslag. 03:37:48.540 --> 03:37:53.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat gaat het kabinet doen als het gerechtshof de uitspraak van de voorzieningenrechter vernietigt? 03:37:53.560 --> 03:37:57.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat het kabinet dan door met het gebruik van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag? 03:37:57.550 --> 03:38:00.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Of wordt dan toch de wet gebruikt die we vandaag bespreken? 03:38:00.170 --> 03:38:03.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze vraag is volgens mij door meerdere collegaꞋs gesteld. 03:38:03.900 --> 03:38:06.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij verwachten hierover een heldere uitspraak van de minister. 03:38:06.680 --> 03:38:16.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Er gaat veel mis in de aanpak van de coronacrisis, rond het testen, rond de vaccinaties, 03:38:16.410 --> 03:38:18.390 align:middle line:82% position:46% size:100% rond de persoonlijke beschermingsmiddelen. 03:38:19.360 --> 03:38:25.660 align:middle line:82% position:46% size:100% De rode lijn is toch dat keer op keer de kennis en kunde van experts in de wind geslagen worden. 03:38:28.150 --> 03:38:32.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet is daarin overmoedig en gaat koppig door op een ingeslagen weg. 03:38:32.540 --> 03:38:37.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat doet dit nou met het vertrouwen en het draagvlak in de samenleving? 03:38:38.270 --> 03:38:42.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zien dat het het vertrouwen in het beleid en in de overheid ondermijnt. 03:38:42.940 --> 03:38:48.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moet je eens bedenken — dat zal de heer Van Dissel vast kunnen uitrekenen — wat het effect is op de R als 03:38:48.770 --> 03:38:55.360 align:middle line:82% position:46% size:100% er geen vertrouwen meer is in de maatregelen die deze overheid voorstelt en als de mensen afhaken omdat de 03:38:55.360 --> 03:38:57.430 align:middle line:82% position:46% size:100% overheid zelf haar zaakjes niet op orde heeft. 03:38:57.430 --> 03:39:02.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het kabinet is hard op de vingers getikt door de rechter. 03:39:02.010 --> 03:39:07.840 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter had zowel forse kritiek op de juridische grondslag als vragen over de onderbouwing 03:39:07.840 --> 03:39:09.070 align:middle line:82% position:46% size:100% van de proportionaliteit. 03:39:09.070 --> 03:39:11.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Er ligt nu een nieuw wetsvoorstel. 03:39:11.540 --> 03:39:17.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee is de juridische grondslag aangepast, maar hoe zit het met de onderbouwing van de proportionaliteit? 03:39:17.300 --> 03:39:22.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Is de minister ervan overtuigd dat deze nu wel standhoudt bij de rechter? 03:39:23.930 --> 03:39:29.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Deelt de minister de opvatting dat hoe langer een dergelijke maatregel duurt, dus hoe verder in de tijd 03:39:29.240 --> 03:39:35.240 align:middle line:82% position:46% size:100% die gaat, hoe meer eisen er gesteld moeten worden aan de proportionaliteitsvraag?In het debat vorige 03:39:35.240 --> 03:39:37.020 align:middle line:82% position:46% size:100% week — of is het al twee weken geleden? 03:39:37.020 --> 03:39:42.600 align:middle line:82% position:46% size:100% — zijn er door diverse collega's en mijzelf vragen gesteld over op basis van welke criteria er weer 03:39:42.600 --> 03:39:45.200 align:middle line:82% position:46% size:100% besloten zal worden om de maatregel op te heffen. 03:39:45.200 --> 03:39:47.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Welke weging vindt daarbij plaats? 03:39:47.440 --> 03:39:51.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn fractie heeft in de schriftelijke ronde naar een afwegingskader gevraagd. 03:39:52.120 --> 03:39:56.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook voor de samenleving is een onderbouwing van de ingrijpende maatregel belangrijk. 03:39:56.650 --> 03:39:59.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil heel graag een nadere toelichting van het kabinet hierop. 03:40:00.310 --> 03:40:05.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze wet geeft nu de wettelijke grondslag, maar de feitelijke maatregel vindt plaats 03:40:05.290 --> 03:40:06.430 align:middle line:82% position:46% size:100% per ministeriële regeling. 03:40:06.430 --> 03:40:11.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Welke procedure geldt dan voor die maatregel zelf en wat is de rol van de Tweede Kamer als 03:40:11.080 --> 03:40:12.590 align:middle line:82% position:46% size:100% een verlenging aan de orde zou zijn? 03:40:12.590 --> 03:40:19.890 align:middle line:82% position:46% size:100% En is de minister van mening dat, gezien de zwaarte van deze maatregel, het belangrijk zou zijn om toch 03:40:19.890 --> 03:40:24.800 align:middle line:82% position:46% size:100% de Eerste Kamer een rol te geven?Voorzitter. 03:40:25.040 --> 03:40:29.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik sluit me aan bij wat er uitgesproken is over het amendement dat door de heer Van Dam 03:40:29.440 --> 03:40:31.390 align:middle line:82% position:46% size:100% en de heer Groothuizen is ingediend. 03:40:31.500 --> 03:40:37.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het belangrijk is dat we juist ook in de wet die termijn borgen, dus ik ben heel benieuwd 03:40:37.280 --> 03:40:40.840 align:middle line:82% position:46% size:100% naar de reactie van het kabinet hierop. 03:40:40.840 --> 03:40:44.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De avondklok is een zeer ingrijpende maatregel en de rechter plaatst vraagtekens 03:40:44.950 --> 03:40:46.420 align:middle line:82% position:46% size:100% bij de proportionaliteit. 03:40:46.500 --> 03:40:49.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe is de weging ten opzichte van andere maatregelen geweest? 03:40:49.960 --> 03:40:56.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Wanneer en hoe kan er meer gezegd worden over de effectiviteit van de individuele maatregel? 03:40:56.350 --> 03:41:01.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Verwacht de minister dat dit in de nabije toekomst wel mogelijk zal zijn, of moeten we accepteren dat 03:41:01.460 --> 03:41:03.100 align:middle line:82% position:46% size:100% dit eigenlijk nooit het geval zal zijn? 03:41:03.100 --> 03:41:04.450 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat betekent dat dan? 03:41:05.760 --> 03:41:10.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Op basis waarvan kan uiteindelijk besloten worden om de maatregel wel of niet weer in te trekken? 03:41:10.670 --> 03:41:13.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou dat bijvoorbeeld een drempelwaarde kunnen zijn? 03:41:13.530 --> 03:41:18.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor de weging van de proportionaliteit is het van belang dat zowel de gewenste als de ongewenste 03:41:18.960 --> 03:41:25.340 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijke effecten gewogen kunnen worden, maar tijdens het vorige debat bleek dat de ongewenste 03:41:25.340 --> 03:41:27.650 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijke effecten eigenlijk helemaal niet in kaart zijn gebracht. 03:41:27.650 --> 03:41:33.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook in de memorie van toelichting werd de inbreuk op het grondrecht als een abstract begrip beschreven 03:41:33.410 --> 03:41:37.580 align:middle line:82% position:46% size:100% en niet zozeer de concrete maatschappelijke schade die deze maatregel teweegbracht. 03:41:37.580 --> 03:41:42.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de regering op korte termijn een impactassessment doen naar de toename van huiselijk geweld, 03:41:42.780 --> 03:41:47.390 align:middle line:82% position:46% size:100% kindermishandeling, et cetera?En hoe zit het met eventuele andere maatregelen? 03:41:47.390 --> 03:41:50.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Doet het kabinet werkelijk alles om de R naar beneden te brengen? 03:41:50.690 --> 03:41:57.160 align:middle line:82% position:46% size:100% We krijgen in deze langdurige lockdown restrictieve maatregel na restrictieve maatregel voor onze kiezen, 03:41:57.160 --> 03:42:04.070 align:middle line:82% position:46% size:100% maar tijdens het debat over onze initiatiefnota over het grootschalig testen bleek dat het effect 03:42:04.070 --> 03:42:07.790 align:middle line:82% position:46% size:100% van effectiever testen op de R eigenlijk nooit goed onderzocht is. 03:42:07.790 --> 03:42:12.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor het draagvlak voor ingrijpende maatregelen is het echt nodig dat het kabinet laat zien dat in de 03:42:12.990 --> 03:42:19.240 align:middle line:82% position:46% size:100% breedte alles wordt gedaan om minder ingrijpende maatregelen te nemen om het virus te bestrijden. 03:42:19.260 --> 03:42:23.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar horen grootschalig testen en effectief vaccineren wat ons betreft ook bij. 03:42:23.590 --> 03:42:26.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot, voorzitter. 03:42:26.240 --> 03:42:28.810 align:middle line:82% position:46% size:100% We sturen nu een jaar op ic-capaciteit. 03:42:28.810 --> 03:42:32.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar heeft mijn fractie eerder al vraagtekens bij geplaatst. 03:42:32.310 --> 03:42:37.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Door corona worden maatschappelijke problemen verengd tot een medisch capaciteitsissue, maar 03:42:37.360 --> 03:42:42.280 align:middle line:82% position:46% size:100% de impact op de samenleving is zo veel breder en de schade zo veel groter. 03:42:42.280 --> 03:42:45.480 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten met een bredere blik naar deze crisis kijken. 03:42:45.480 --> 03:42:51.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot nu toe is echter niet helder op welke wijze het kabinet de verschillende belangen precies afweegt. 03:42:51.990 --> 03:42:56.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Het OMT bestaat uit virologen, epidemiologen en artsen. 03:42:56.870 --> 03:43:01.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet zegt dat het breder geadviseerd wordt, bijvoorbeeld ook door gedragswetenschappers, 03:43:01.500 --> 03:43:04.610 align:middle line:82% position:46% size:100% sociologen en economen, maar hoe is dat dan geborgd? 03:43:04.610 --> 03:43:06.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarover staat niets in de openbare OMT-adviezen. 03:43:06.930 --> 03:43:09.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Die reppen alleen over een R. 03:43:09.440 --> 03:43:13.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe gaat het kabinet die bredere maatschappelijke afweging borgen? 03:43:13.950 --> 03:43:15.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat wordt daar de R van? 03:43:15.860 --> 03:43:18.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat wordt die R, waar we met z'n allen transparant zicht op hebben? 03:43:18.190 --> 03:43:22.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Het belang van alle kwetsbaren, ook dat van de jongeren, moet goed meegewogen worden. 03:43:22.550 --> 03:43:27.190 align:middle line:82% position:46% size:100% In eerdere debatten was de boodschap van het kabinet helder: om de scholen te kunnen openen, 03:43:27.190 --> 03:43:29.590 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn nu strengere maatregelen nodig. 03:43:29.990 --> 03:43:31.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe schat het kabinet dat op dit moment in? 03:43:31.850 --> 03:43:36.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe gaan we ervoor zorgen dat kinderen zo snel mogelijk weer fysiek onderwijs 03:43:36.920 --> 03:43:39.150 align:middle line:82% position:46% size:100% krijgen?Voorzitter, ik rond af. 03:43:39.150 --> 03:43:42.970 align:middle line:82% position:46% size:100% De coronacrisis trekt een zware wissel op de maatschappij. 03:43:42.970 --> 03:43:45.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vergt uiterst zorgvuldig handelen. 03:43:45.580 --> 03:43:49.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent luisteren naar expertise en hulp inroepen wanneer dat nodig is. 03:43:49.580 --> 03:43:52.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet moet van deze juridische blunder leren. 03:43:52.660 --> 03:43:53.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:43:53.420 --> 03:44:03.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Groothuizen, namens de fractie van D66. 03:44:17.510 --> 03:44:19.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. 03:44:19.300 --> 03:44:22.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat we allemaal kunnen constateren dat deze week chaotisch is verlopen. 03:44:22.990 --> 03:44:28.070 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok was dinsdagochtend ineens van de baan en dinsdagavond alsnog van kracht. 03:44:28.170 --> 03:44:31.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarschijnlijk hebben nog nooit zo veel Nederlanders live een rechtszaak gevolgd. 03:44:32.150 --> 03:44:35.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Tussen de twee uitspraken door werd nog een rommelige persconferentie gegeven door de 03:44:35.670 --> 03:44:37.370 align:middle line:82% position:46% size:100% premier en de minister van Justitie. 03:44:37.750 --> 03:44:41.560 align:middle line:82% position:46% size:100% "Een juridische tegenvaller" noemde de premier het. 03:44:41.560 --> 03:44:44.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten overvloede zou een wetsvoorstel naar de Kamer worden gestuurd, mocht het hoger 03:44:44.320 --> 03:44:46.730 align:middle line:82% position:46% size:100% beroep van de Staat niet slagen. 03:44:46.730 --> 03:44:49.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu staan we hier toch halsoverkop een nieuw wetsvoorstel te behandelen. 03:44:49.910 --> 03:44:52.900 align:middle line:82% position:46% size:100% De regering, de Staten-Generaal en de rechterlijke macht zijn in feite in een soort 03:44:52.900 --> 03:44:54.390 align:middle line:82% position:46% size:100% staatsrechtelijke spaghetti beland. 03:44:54.390 --> 03:44:59.390 align:middle line:82% position:46% size:100% De zaak is strikt genomen nog onder de rechter en de Eerste Kamer moet nog over de voortduringswet 03:44:59.390 --> 03:45:01.350 align:middle line:82% position:46% size:100% stemmen, waarover nu een procedure loopt. 03:45:02.420 --> 03:45:04.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik wil even terug naar het vonnis waardoor de zaak is gaan rollen. 03:45:04.630 --> 03:45:10.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Het vonnis van de kortgedingrechter was helder: de wet waarop de avondklok is gebaseerd, de Wet 03:45:10.440 --> 03:45:14.550 align:middle line:82% position:46% size:100% buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag, is ten onrechte geactiveerd voor de avondklok. 03:45:14.710 --> 03:45:17.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Van de gestelde superspoed was volgens de rechtbank geen sprake. 03:45:17.360 --> 03:45:21.220 align:middle line:82% position:46% size:100% De regering had dus eigenlijk een regulier wetgevingstraject moeten afleggen. 03:45:21.820 --> 03:45:24.340 align:middle line:82% position:46% size:100% De premier en de minister benadrukten tijdens de persconferentie dat ze het 03:45:24.340 --> 03:45:24.890 align:middle line:82% position:46% size:100% niet eens zijn met de rechter. 03:45:24.890 --> 03:45:30.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij vonden dat er wel degelijk sprake was van spoedeisendheid om die avondklok in te stellen. 03:45:30.490 --> 03:45:32.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Het OMT zou dat namelijk in een advies laten zien. 03:45:32.570 --> 03:45:36.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar laten we eerlijk zijn, al op 28 september vorig jaar werd er in een OMT-advies voor het 03:45:36.730 --> 03:45:38.120 align:middle line:82% position:46% size:100% eerst gesproken van een avondklok. 03:45:38.120 --> 03:45:46.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Op zondag 2 november lag het als een scenario voor in het Catshuis en werd de Wbbbg eigenlijk 03:45:46.830 --> 03:45:48.480 align:middle line:82% position:46% size:100% al besproken als mogelijke grondslag. 03:45:48.480 --> 03:45:56.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik de OMT-adviezen teruglees, zie ik dat de avondklok zeker vier keer in het OMT is 03:45:56.880 --> 03:45:58.730 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter zegt in mijn ogen dan ook terecht dat er genoeg tijd was om dit goed voor te bereiden 03:45:58.730 --> 03:46:00.450 align:middle line:82% position:46% size:100% en juridisch in orde te maken. 03:46:00.450 --> 03:46:06.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is ook niet zo alsof de Raad van State en een aantal leden van deze Kamer geen vraagtekens hebben 03:46:06.430 --> 03:46:08.340 align:middle line:82% position:46% size:100% gezet bij de gekozen juridische weg. 03:46:08.340 --> 03:46:12.690 align:middle line:82% position:46% size:100% In het Algemeen Dagblad was bovendien te lezen dat de minister pas in een heel laat stadium 03:46:12.690 --> 03:46:16.110 align:middle line:82% position:46% size:100% had nagedacht over welke wet een avondklok eigenlijk zou moeten stutten. 03:46:16.480 --> 03:46:20.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Pijnlijk. Het is ook pijnlijk om te zien dat de minister die ooit meende dat hij in een ketel met 03:46:20.100 --> 03:46:24.960 align:middle line:82% position:46% size:100% rechtsstatelijkheid gevallen leek te zijn, bij het beperken van vrijheden pas in een heel laat stadium 03:46:24.960 --> 03:46:27.680 align:middle line:82% position:46% size:100% gaat nadenken over de rechtsstatelijk juiste weg. 03:46:28.250 --> 03:46:33.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook gisteren koerste de minister van Justitie nog op een afzonderlijke wet, in plaats van de logische 03:46:33.320 --> 03:46:34.990 align:middle line:82% position:46% size:100% route van de wijziging van de coronawet. 03:46:34.990 --> 03:46:40.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Gelukkig komt hij daar na advies van de Raad van State eindelijk op terug, maar die weg duurde wel erg lang. 03:46:40.820 --> 03:46:43.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Nu komt er dus een avondklokgrondslag in de Wet publieke gezondheid. 03:46:43.560 --> 03:46:48.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat logisch en dat werd vanochtend bevestigd door de experts die we hebben gesproken. 03:46:48.960 --> 03:46:53.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik wil toch ook de vraag stellen of de minister van Justitie nu kan garanderen dat 03:46:53.590 --> 03:46:57.200 align:middle line:82% position:46% size:100% de juridische basis waarvoor we met dit wetsvoorstel kiezen echt solide is. 03:46:57.200 --> 03:47:01.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag dat met klem omdat ook deze minister recent zelf nog schreef dat 03:47:01.200 --> 03:47:05.740 align:middle line:82% position:46% size:100% spoedwetgevingstrajecten vanwege de haast waarmee ze afgerond moeten worden, niet de beste garanties 03:47:05.740 --> 03:47:08.650 align:middle line:82% position:46% size:100% geven voor een weloverwogen proces en resultaat. 03:47:09.380 --> 03:47:13.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik zei het al: de drie staatsmachten zijn in een soort juridische spaghetti beland. 03:47:13.210 --> 03:47:14.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar wil ik u even in meenemen. 03:47:14.530 --> 03:47:16.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe staan we ervoor en wat zijn de onzekerheden? 03:47:16.320 --> 03:47:20.880 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben nu een avondklok op basis van de Wbbbg. 03:47:20.880 --> 03:47:23.570 align:middle line:82% position:46% size:100% De kortgedingrechter heeft die buiten werking gesteld. 03:47:23.570 --> 03:47:27.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Daardoor is ook de ministeriële regeling die onder die wet hangt komen te vervallen. 03:47:27.630 --> 03:47:31.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Het incidenteel beroep heeft vervolgens de rechtsgevolgen van dat besluit weer opgeschort. 03:47:31.640 --> 03:47:35.800 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister voert morgen nog een hoger beroep tegen dat kortgedingvonnis. 03:47:35.800 --> 03:47:40.320 align:middle line:82% position:46% size:100% In de Eerste Kamer wordt volgende week gestemd over de wet die nu buiten werking is gesteld. 03:47:40.320 --> 03:47:44.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Er ligt nu — daar spreken we vandaag over — een wetsvoorstel in deze Kamer over de avondklok, 03:47:44.470 --> 03:47:47.890 align:middle line:82% position:46% size:100% waarbij nu wel is gekozen voor wijziging van de Wet publieke gezondheid. 03:47:47.890 --> 03:47:50.430 align:middle line:82% position:46% size:100% De ministeriële regeling zou dan worden omgehangen. 03:47:50.430 --> 03:47:54.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik hoop dat u er nog bent, want dit roept natuurlijk nog wel wat vragen op. 03:47:54.720 --> 03:47:58.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is het gevolg voor de stemming in de senaat als het hoger beroep van de Staat faalt? 03:47:58.030 --> 03:48:02.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de senaat staatsrechtelijk gaan stemmen over een wet die door de rechter misschien 03:48:02.270 --> 03:48:03.680 align:middle line:82% position:46% size:100% buiten werking wordt gesteld? 03:48:03.680 --> 03:48:07.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat hebben de uitkomst van de stemming in de Eerste Kamer en van het hoger beroep voor gevolg voor het 03:48:07.860 --> 03:48:09.310 align:middle line:82% position:46% size:100% voorstel dat we vandaag behandelen? 03:48:09.310 --> 03:48:15.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Begrijp ik nu goed uit de antwoorden die we vanochtend kregen, dat de minister sowieso kiest voor deze nieuwe 03:48:15.010 --> 03:48:16.880 align:middle line:82% position:46% size:100% grondslag en dat de oude komt te vervallen? 03:48:16.880 --> 03:48:20.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt mij de logische route, maar ik hoor graag een klip-en-klare bevestiging 03:48:20.450 --> 03:48:21.180 align:middle line:82% position:46% size:100% van de minister van Justitie. 03:48:21.180 --> 03:48:23.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou ook de premier kunnen reageren op deze chaos? 03:48:23.610 --> 03:48:27.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is toch wel wat meer dan slechts een juridische tegenvaller? 03:48:27.910 --> 03:48:33.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Is de premier het met mij eens dat deze toch niet zo intelligente avondklok niet helpt bij het draagvlak 03:48:33.400 --> 03:48:34.020 align:middle line:82% position:46% size:100% voor die avondklok?Voorzitter. 03:48:34.020 --> 03:48:40.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Laten we er even van uitgaan dat de uitkomst is dat het voorstel van vandaag niet ten overvloede is. 03:48:40.260 --> 03:48:41.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wordt de ministeriële regeling omgehangen. 03:48:41.510 --> 03:48:47.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil de minister dan wijzen — een aantal collega's deed dat ook — op de bijzondere voorhangprocedure van 03:48:47.210 --> 03:48:49.180 align:middle line:82% position:46% size:100% de coronawet, die is neergelegd in artikel 58c. 03:48:49.180 --> 03:48:53.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin is geregeld dat een ministeriële regeling als deze is vastgesteld, binnen twee dagen naar 03:48:53.040 --> 03:48:56.930 align:middle line:82% position:46% size:100% beide Kamers wordt gestuurd en dat die niet eerder in werking treedt dan een week na het 03:48:56.930 --> 03:48:58.100 align:middle line:82% position:46% size:100% overleggen van die regelingen. 03:48:58.100 --> 03:49:02.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Die route wordt nu niet gevolgd; er wordt als het ware aangenomen dat dit zo zou zijn gegaan. 03:49:02.630 --> 03:49:05.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat zou in mijn visie in de toekomst wél zo moeten zijn. 03:49:05.620 --> 03:49:08.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag aan de minister van Justitie is: begrijp ik dat goed? 03:49:08.150 --> 03:49:12.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het inderdaad de bedoeling dat bij eventuele nieuwe regelingen wel weer de voorhangsystematiek 03:49:12.590 --> 03:49:15.970 align:middle line:82% position:46% size:100% uit de covidwet wordt gevolgd?Voorzitter. 03:49:15.970 --> 03:49:16.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de boetes. 03:49:16.670 --> 03:49:18.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Stel dat de uitkomst is dat het hoger beroep faalt. 03:49:18.850 --> 03:49:21.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat gebeurt er dan met de reeds uitgeschreven avondklokboetes? 03:49:21.820 --> 03:49:24.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat vooral het Openbaar Ministerie en de rechtspraak daar graag duidelijkheid over willen. 03:49:24.600 --> 03:49:29.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn volgens mij al meer dan 7.000 strafbeschikkingen opgelegd en er liggen 03:49:29.410 --> 03:49:32.110 align:middle line:82% position:46% size:100% duizenden pv's ter beoordeling. 03:49:32.330 --> 03:49:36.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Zelfs als de oude regeling overeind blijft, bestaat natuurlijk de kans dat heel 03:49:36.690 --> 03:49:39.780 align:middle line:82% position:46% size:100% veel mensen een kans gaan wagen bij de rechter om die boete aan te vechten. 03:49:39.780 --> 03:49:41.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is immers munitie aangeleverd. 03:49:41.240 --> 03:49:46.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzien de minister van Justitie en de premier extra werk voor het Openbaar Ministerie en de rechtspraak? 03:49:46.010 --> 03:49:49.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo ja, kunnen die dan ook op extra ondersteuning van de regering rekenen? 03:49:49.950 --> 03:49:53.860 align:middle line:82% position:46% size:100% De regering heeft immers deze juridisch nogal ongemakkelijke situatie veroorzaakt. 03:49:53.860 --> 03:49:56.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Het lijkt mij dan raar om dat allemaal af te wentelen op het bordje van de rechterlijke macht. 03:49:56.940 --> 03:50:01.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Tot slot over de proportionaliteit van de avondklok. 03:50:01.370 --> 03:50:05.130 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag of deze nodig is blijft toch wel een beetje boven de markt zweven. 03:50:05.130 --> 03:50:10.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Want de impact op onze vrijheid is onverminderd hoog en de onderbouwing of de maatregel werkt, 03:50:10.260 --> 03:50:11.750 align:middle line:82% position:46% size:100% is nog niet zo eenvoudig. 03:50:11.750 --> 03:50:14.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg er wel bij: de situatie blijft heel zorgelijk. 03:50:14.890 --> 03:50:19.090 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten de waarschuwingen van het OMT over de opmars van de Britse variant serieus nemen. 03:50:19.370 --> 03:50:24.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het misgaat, dan gaat het ook goed mis: meer besmettingen, meer zieken, meer overlijdens. 03:50:24.840 --> 03:50:27.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat benadrukte het OMT ook gisteren weer. 03:50:27.330 --> 03:50:31.840 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben afgesproken dat er volgende week een nieuw weegmoment is of de avondklok het juiste middel is. 03:50:31.840 --> 03:50:34.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is belangrijk dat de afweging zorgvuldig wordt gemaakt. 03:50:34.890 --> 03:50:38.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik roep het kabinet dan ook op om daar echt serieus werk van te maken. 03:50:38.040 --> 03:50:38.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:50:39.390 --> 03:50:44.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Krol. 03:50:57.710 --> 03:50:58.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u, voorzitter. 03:50:58.640 --> 03:51:05.300 align:middle line:82% position:46% size:100% "De golf van 170.000 besmettingen die niet kwam"; dat is een veelzeggende kop in een 03:51:05.300 --> 03:51:06.980 align:middle line:82% position:46% size:100% artikel van de Volkskrant. 03:51:06.980 --> 03:51:12.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaag komt daar nog eens een artikel in het Algemeen Dagblad overheen. 03:51:12.630 --> 03:51:14.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Er was een rekenfout gemaakt. 03:51:14.290 --> 03:51:19.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De angstaanjagende voorspelling over de Britse variant is niet uitgekomen en toch 03:51:19.630 --> 03:51:21.020 align:middle line:82% position:46% size:100% is het beleid niet versoepeld. 03:51:21.020 --> 03:51:27.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is ruimte op de intensive care, een van de pijlers waarop het coronabeleid is gebaseerd, en toch krijgen 03:51:27.300 --> 03:51:28.740 align:middle line:82% position:46% size:100% we niet iets meer vrijheid. 03:51:28.740 --> 03:51:34.060 align:middle line:82% position:46% size:100% De lockdown is verlengd tot 2 maart en aan de avondklok mag niet worden getornd. 03:51:34.060 --> 03:51:36.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik was daartegen en ik blijf daartegen. 03:51:36.930 --> 03:51:37.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben niet de enige. 03:51:37.210 --> 03:51:41.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Het draagvlak voor de verplichting neemt zienderogen af. 03:51:41.030 --> 03:51:48.990 align:middle line:82% position:46% size:100% De titel van deze wet werkt dat ook in de hand, want vrijwel iedereen beseft dat het vertoeven 03:51:48.990 --> 03:51:53.780 align:middle line:82% position:46% size:100% in de buitenlucht juist minder besmettingen oplevert dan binnen blijven zitten. 03:51:53.780 --> 03:52:01.790 align:middle line:82% position:46% size:100% In de memorie van toelichting lezen we dan ook het eigenlijke doel van de wet: de sociale contacten 03:52:01.790 --> 03:52:03.520 align:middle line:82% position:46% size:100% in de avonduren verminderen. 03:52:03.520 --> 03:52:11.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat staat er letterlijk: het is de bedoeling "het gedrag verder aan te passen en dat sociale contacten 03:52:11.690 --> 03:52:14.200 align:middle line:82% position:46% size:100% in de avonduren niet meer plaatsvinden". 03:52:14.900 --> 03:52:22.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat de wetgever dus niet om het beperkt vertoeven in de buitenlucht, maar om het voorkomen dat er 03:52:22.180 --> 03:52:25.150 align:middle line:82% position:46% size:100% sociale contacten in de avonduren plaatsvinden. 03:52:25.150 --> 03:52:31.430 align:middle line:82% position:46% size:100% De overheid hoort niet te bepalen hoeveel mensen je in huis mag hebben; gelukkig maar. 03:52:31.430 --> 03:52:38.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Verbieden om 's avonds op straat te zijn is daarmee een soort juridische omweg om toch in te grijpen op 03:52:38.080 --> 03:52:40.750 align:middle line:82% position:46% size:100% het aantal mensen dat bij elkaar op visite gaat. 03:52:40.750 --> 03:52:43.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt dit een kromme wet met een rare titel. 03:52:43.520 --> 03:52:48.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom mag een volwassene 's avonds niet meer een blokje rond en waarom mogen we, zeker nu het 's 03:52:48.010 --> 03:52:52.470 align:middle line:82% position:46% size:100% avonds lichter wordt en de temperatuur beter, niet een eindje gaan fietsen na negenen? 03:52:52.470 --> 03:52:58.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geloof de virologen en andere deskundigen die stellen dat het verbieden hiervan nauwelijks effect 03:52:58.060 --> 03:52:59.480 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft op het aantal besmettingen. 03:52:59.480 --> 03:53:02.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Toch wordt deze maatregel doorgedrukt. 03:53:02.800 --> 03:53:08.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook in het wetsvoorstel wordt het effect niet helder en dat is toch het minste wat je mag verwachten 03:53:08.220 --> 03:53:10.410 align:middle line:82% position:46% size:100% wanneer je grondrechten inperkt. 03:53:10.410 --> 03:53:16.610 align:middle line:82% position:46% size:100% De wet is gebaseerd op vermoedens en op rekenfouten en is daarmee disproportioneel. 03:53:16.610 --> 03:53:21.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar er zijn nog meer zaken die grote zorgen baren. 03:53:21.220 --> 03:53:23.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga een groot woord gebruiken. 03:53:23.070 --> 03:53:25.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doe ik niet snel, maar de situatie is ernaar. 03:53:25.590 --> 03:53:27.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik noem dit "machtsmisbruik". 03:53:27.410 --> 03:53:34.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet trekt de macht op een on-Nederlandse manier naar zich toe ten koste van onze grondrechten 03:53:34.540 --> 03:53:36.600 align:middle line:82% position:46% size:100% en onze democratische rechtsstaat. 03:53:36.600 --> 03:53:42.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Want wat gebeurde er na de uitspraak van de rechter die de avondklok met directe 03:53:42.650 --> 03:53:44.840 align:middle line:82% position:46% size:100% ingang ongeldig verklaarde? 03:53:44.840 --> 03:53:48.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet ging in een ongekende turbostand. 03:53:48.820 --> 03:53:54.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Er werd met bloedspoed om schorsing gevraagd en dat lukte, alles binnen een paar uur. 03:53:54.410 --> 03:53:59.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Een gewone advocaat moet er al snel een week op wachten als hij een schorsing wil aanvragen. 03:53:59.350 --> 03:54:02.220 align:middle line:82% position:46% size:100% De Staat kon het bovendien eenzijdig regelen. 03:54:02.220 --> 03:54:06.910 align:middle line:82% position:46% size:100% De tegenpartij werd geconfronteerd met een voldongen feit van een spoedzitting om 16.00 uur. 03:54:06.910 --> 03:54:09.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe zit het dan met de procesgelijkheid? 03:54:09.660 --> 03:54:12.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Werd de Staat voorgetrokken door de rechterlijke macht? 03:54:12.940 --> 03:54:14.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Was dit machtsmisbruik? 03:54:14.540 --> 03:54:20.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil graag een uitgebreide toelichting op hoe dit in z'n werk ging en wie er aan de touwtjes trok. 03:54:20.400 --> 03:54:24.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat was de rol van de minister van Justitie en wie gehoorzaamde? 03:54:24.350 --> 03:54:30.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Omdat dit de rechtsstaat raakt in zijn kern, ontvang ik graag alle beschikbare documentatie 03:54:30.460 --> 03:54:35.710 align:middle line:82% position:46% size:100% waaruit de gang van zaken kan worden afgeleid voordat de tweede termijn begint. 03:54:35.710 --> 03:54:40.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd werd op het ministerie van Justitie met de allergrootste turbospoed 03:54:40.980 --> 03:54:42.740 align:middle line:82% position:46% size:100% dit wetsvoorstel geschreven. 03:54:42.740 --> 03:54:45.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Het voorstel is niet ter consultatie voorgelegd. 03:54:45.850 --> 03:54:51.960 align:middle line:82% position:46% size:100% De vaste Kamercommissie voor Justitie en Veiligheid stemde in met een superkorte procedure. 03:54:51.960 --> 03:54:54.460 align:middle line:82% position:46% size:100% De koning zette dezelfde dag al een handtekening. 03:54:54.460 --> 03:54:59.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom? Waarom zouden we als parlement niet eerst wachten op een hoger beroep? 03:54:59.260 --> 03:55:04.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom als demissionair kabinet controversiële voorstellen indienen? 03:55:04.780 --> 03:55:11.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Of is het zo dat het kabinet zijn kansen vrijdag in hoger beroep klein inschat?Mevrouw de voorzitter. 03:55:11.810 --> 03:55:18.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kabinet is afgetreden vanwege zeer ernstig falen, een falen waarbij de rechtsstaat 03:55:18.050 --> 03:55:19.730 align:middle line:82% position:46% size:100% schudde op zijn grondvesten. 03:55:19.730 --> 03:55:22.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet overdreven gezegd. 03:55:22.630 --> 03:55:25.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een feit dat mensen zonder een spoortje van bewijs behandeld werden als criminelen. 03:55:27.480 --> 03:55:30.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Gezinnen zijn kapotgemaakt en levens zijn verwoest. 03:55:30.660 --> 03:55:37.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit afgetreden kabinet dient zich verre te houden van het inperken van grondrechten en van controversiële 03:55:37.720 --> 03:55:45.100 align:middle line:82% position:46% size:100% voorstellen waarvoor steeds minder draagvlak is, zeker als het effect niet kristalhelder is en zeker als dit 03:55:45.100 --> 03:55:47.290 align:middle line:82% position:46% size:100% vraagstuk bij de rechterlijke macht ligt. 03:55:47.290 --> 03:55:51.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kabinet heeft zijn kans gehad en, in mijn ogen, verspeeld. 03:55:51.390 --> 03:55:57.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Als de rechter vrijdag besluit dat deze vergaande vrijheidsbeperkende maatregel op juridisch drijfzand 03:55:57.740 --> 03:56:01.320 align:middle line:82% position:46% size:100% is gebaseerd, dan is het over en uit met de avondklok. 03:56:01.320 --> 03:56:07.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga niet stemmen over een wet die de rechter de pas wil afsnijden. 03:56:07.220 --> 03:56:12.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik verzoek de Kamer dan ook om de stemming over deze wet uit te stellen tot volgende week. 03:56:12.810 --> 03:56:19.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook ik sluit mij aan bij de vragen die zijn gesteld over de al opgelegde boetes. 03:56:19.490 --> 03:56:20.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik sluit af. 03:56:21.370 --> 03:56:26.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe kijken we over twintig jaar terug op deze tijd en dit kabinet? 03:56:26.650 --> 03:56:32.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vrees het ergste: een tijd waarin het parlement werd gemangeld door een al afgetreden kabinet; 03:56:32.410 --> 03:56:41.310 align:middle line:82% position:46% size:100% een kabinet dat de economie om zeep hielp, ondernemers afhankelijk maakte van staatssteun, sociale contacten 03:56:41.310 --> 03:56:46.400 align:middle line:82% position:46% size:100% wilde verbieden en de rechterlijke macht de pas af wilde snijden. 03:56:46.620 --> 03:56:52.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop oprecht, heel oprecht, dat ik me vergis en dat het anders zal gaan. 03:56:52.050 --> 03:56:52.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 03:56:52.990 --> 03:57:00.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan mevrouw Van der Graaf namens de ChristenUnie. 03:57:16.600 --> 03:57:20.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, mevrouw de voorzitter. 03:57:20.430 --> 03:57:26.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Het besluit om te komen tot de invoering van de avondklok was echt wel een lastig besluit, ook 03:57:26.910 --> 03:57:34.420 align:middle line:82% position:46% size:100% voor ons in de Kamer, want bij de coronawet werd het uit de juridische gereedschapskist halen van 03:57:34.420 --> 03:57:37.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Het leidde ook tot veel discussie in de samenleving. 03:57:37.280 --> 03:57:41.020 align:middle line:82% position:46% size:100% We weten dat het een maatregel is waarvoor aan de ene kant heel veel draagvlak is, maar die aan de 03:57:41.020 --> 03:57:47.680 align:middle line:82% position:46% size:100% andere kant heel zwaar drukt op mensen, bijvoorbeeld op mensen met mentale gezondheidsproblemen. 03:57:47.680 --> 03:57:54.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zou er geen discussie mogen ontstaan over de juridische deugdelijkheid van de maatregel, 03:57:54.430 --> 03:57:55.910 align:middle line:82% position:46% size:100% maar dat is nu toch gebeurd. 03:57:55.910 --> 03:58:01.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Met de uitspraak van de rechter van dinsdag kreeg het kabinet het deksel op de neus. 03:58:01.370 --> 03:58:07.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Inhoudelijk oordeelde de rechter dat een onjuiste procedure was gevolgd en procedureel was de rechter 03:58:07.580 --> 03:58:11.720 align:middle line:82% position:46% size:100% van mening dat het invoeren van een maatregel beter onderbouwd moet worden. 03:58:11.720 --> 03:58:17.610 align:middle line:82% position:46% size:100% De motivering is ontoereikend, en de proportionaliteit van de maatregel staat daarmee ter discussie. 03:58:18.210 --> 03:58:20.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doet afbreuk aan het draagvlak. 03:58:20.240 --> 03:58:23.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het ergste is dat dit voorkomen had kunnen worden. 03:58:23.200 --> 03:58:25.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet valt dat echt aan te rekenen. 03:58:25.760 --> 03:58:31.960 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State adviseerde de regering om de avondklok van meet af aan via de coronawet te regelen. 03:58:31.960 --> 03:58:39.540 align:middle line:82% position:46% size:100% In het Kamerdebat van vorige week heb ik de minister van Justitie hierop bevraagd, 03:58:39.540 --> 03:58:40.090 align:middle line:82% position:46% size:100% maar dat deden meerdere collega's. 03:58:40.090 --> 03:58:45.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij was toen heel stellig: dit kun je niet in de Tijdelijke wet maatregelen covid-19 regelen, hoe 03:58:45.290 --> 03:58:52.360 align:middle line:82% position:46% size:100% je het ook wendt of keert; het moet via de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag. 03:58:53.190 --> 03:58:59.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar juist dit punt heeft de rechter dinsdag in haar vonnis bestreden: er was geen sprake 03:58:59.620 --> 03:59:03.790 align:middle line:82% position:46% size:100% van de vereiste superspoed bij de procedure die het kabinet had gevolgd. 03:59:03.790 --> 03:59:08.350 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter was daarmee weliswaar stelliger dan de Raad van State, en het hof moet zich er nog 03:59:08.350 --> 03:59:14.620 align:middle line:82% position:46% size:100% over uitspreken, maar toch: de stelligheid waarmee de minister vorige week de Kamer te woord 03:59:14.620 --> 03:59:15.320 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft gestaan, was onterecht. 03:59:15.320 --> 03:59:20.490 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn nu van de inzet van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag naar een 03:59:20.490 --> 03:59:27.590 align:middle line:82% position:46% size:100% afzonderlijke wet gegaan, en nu toch naar onderbrenging in de coronawet als onderdeel 03:59:27.590 --> 03:59:28.870 align:middle line:82% position:46% size:100% van de Wet publieke gezondheid. 03:59:28.870 --> 03:59:35.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag het kabinet om ons nog eens mee te nemen in de afweging om pas in laatste instantie te gaan voor 03:59:35.410 --> 03:59:40.830 align:middle line:82% position:46% size:100% de route van de coronawet, die juist extra waarborgen kent voor de burger en voor de betrokkenheid van de 03:59:40.830 --> 03:59:45.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Kamers, en van meet af aan niet de route te volgen die door de Raad van State was geadviseerd. 03:59:47.390 --> 03:59:51.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Was dit juridische koppigheid of speelde er wat anders mee?Voorzitter. 03:59:51.620 --> 03:59:55.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb een aantal vragen over het wetsvoorstel. 03:59:55.020 --> 04:00:00.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom wacht het kabinet het hoger beroep niet af en dient het nu al een spoedwet in? 04:00:00.140 --> 04:00:05.280 align:middle line:82% position:46% size:100% We krijgen nu op heel veel vragen geen antwoord, omdat de zaak nog onder de rechter is. 04:00:05.280 --> 04:00:11.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt het voor de Kamer lastig om dit wetsvoorstel goed te beoordelen, juist op de onderbouwing 04:00:11.050 --> 04:00:14.460 align:middle line:82% position:46% size:100% van de proportionaliteit, waar nu veel vragen over zijn gesteld. 04:00:14.460 --> 04:00:15.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit debat is daarvoor nodig. 04:00:15.680 --> 04:00:21.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag het kabinet om in dit debat wel degelijk met antwoorden te komen, bijvoorbeeld op vraag 57 04:00:21.600 --> 04:00:29.110 align:middle line:82% position:46% size:100% die ik heb gesteld, over het beargumenteren van de noodzaak tot inperking van de grondrechten. 04:00:29.660 --> 04:00:32.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Is die maatregel wel evenredig aan het doel? 04:00:32.560 --> 04:00:37.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarop krijg ik als antwoord "hierover is al heel veel gezegd in de Kamerdebatten", 04:00:37.130 --> 04:00:39.060 align:middle line:82% position:46% size:100% en daar wordt naar verwezen. 04:00:39.060 --> 04:00:44.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil graag vandaag een antwoord hebben op deze vraag, want dit is belangrijk om de proportionaliteit 04:00:44.430 --> 04:00:46.730 align:middle line:82% position:46% size:100% van dit wetsvoorstel te kunnen beoordelen. 04:00:47.450 --> 04:00:52.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Met deze wet wordt een beter juridisch fundament gekozen, omkleed met meer waarborgen. 04:00:52.900 --> 04:00:59.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dinsdag wordt er in de Eerste Kamer nog gestemd over de inzet via de Wet buitengewone 04:00:59.020 --> 04:01:00.250 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheden burgerlijk gezag. 04:01:00.250 --> 04:01:01.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb erop geoefend, voorzitter, dit is de derde keer. 04:01:01.960 --> 04:01:04.950 align:middle line:82% position:46% size:100% De vorige keer had ik een verspreking. 04:01:05.730 --> 04:01:11.420 align:middle line:82% position:46% size:100% De ChristenUnie roept het kabinet op nu een keuze te maken en na de uitspraak van het hof — ik kan me 04:01:11.420 --> 04:01:17.610 align:middle line:82% position:46% size:100% voorstellen dat het kabinet die wil afwachten — die wet alsnog in te trekken, als deze spoedwet die we 04:01:17.610 --> 04:01:24.720 align:middle line:82% position:46% size:100% vandaag bespreken, wordt aangenomen in beide Kamers en kracht van wet heeft gekregen. 04:01:24.720 --> 04:01:26.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dan een vraag over het OMT-advies. 04:01:26.910 --> 04:01:32.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie verschil in de stelligheid van het OMT-advies van gisteren en de beantwoording van het kabinet. 04:01:32.860 --> 04:01:38.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet zegt in het antwoord op vraag 37 dat verondersteld mag worden dat een aanzienlijk 04:01:38.160 --> 04:01:41.770 align:middle line:82% position:46% size:100% deel van de huidige reductie wordt veroorzaakt door de avondklok. 04:01:41.770 --> 04:01:49.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Het OMT zegt inderdaad een verband te zien, maar noemt ook dat de onzekerheidsmarges in de prognoses 04:01:49.010 --> 04:01:52.760 align:middle line:82% position:46% size:100% op dit moment te breed zijn om een definitieve conclusie te kunnen trekken. 04:01:52.760 --> 04:01:57.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan vraag ik het kabinet of het niet opnieuw te stellig is. 04:01:57.750 --> 04:02:03.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Een belangrijk punt, ook in het advies van de Raad van State, is de belangenafweging. 04:02:03.870 --> 04:02:09.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze maatregel heeft namelijk niet alleen effect op de bestrijding van het coronavirus, maar is 04:02:09.700 --> 04:02:14.040 align:middle line:82% position:46% size:100% ook een substantiële inperking van grondrechten en de bewegingsvrijheid van mensen. 04:02:14.040 --> 04:02:17.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Het heeft grotere, bredere consequenties. 04:02:17.440 --> 04:02:24.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State zegt dat die afweging niet alleen kan zijn gebaseerd op het OMT-advies. 04:02:25.360 --> 04:02:29.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan vraag ik het kabinet: waar zijn de onderbouwing en de bredere afweging van 04:02:29.840 --> 04:02:32.090 align:middle line:82% position:46% size:100% het kabinet nog meer op gebaseerd? 04:02:32.280 --> 04:02:33.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Waaruit blijkt dat? 04:02:33.300 --> 04:02:41.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan het kabinet daar vandaag op ingaan?Een van de toetsen die moeten plaatsvinden, is dat het 04:02:41.920 --> 04:02:47.500 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet moet aangeven waarom de inzet van de avondklok echt onvermijdelijk is en of er gekeken is naar 04:02:47.500 --> 04:02:49.010 align:middle line:82% position:46% size:100% minder vergaande alternatieven. 04:02:49.010 --> 04:02:56.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag de regering om hier vanmiddag alsnog op in te gaan, want dat is schriftelijk niet gebeurd. 04:02:57.160 --> 04:03:01.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister aangeven in hoeverre deze wet de ruimte biedt voor regionaal maatwerk? 04:03:01.930 --> 04:03:07.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister voorbeelden geven van situaties waarin een burgemeester ontheffing kan verlenen? 04:03:07.290 --> 04:03:09.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Is dat voor de hele gemeente? 04:03:09.210 --> 04:03:11.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Geldt het ook voor individuele personen? 04:03:11.690 --> 04:03:15.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Graag meer duiding hierbij, ook voor de wetsgeschiedenis. 04:03:15.850 --> 04:03:21.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorige week hebben we het kabinet de ruimte gegeven om richting volgende week met meer inzicht te komen 04:03:22.110 --> 04:03:25.710 align:middle line:82% position:46% size:100% in de effecten van de inzet van de avondklok. 04:03:26.910 --> 04:03:32.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben we gedaan omdat het van belang is om de besmettingscijfers naar beneden te brengen, omdat 04:03:32.950 --> 04:03:39.290 align:middle line:82% position:46% size:100% we ons zorgen maken over de verspreiding van het coronavirus en nieuwe varianten, om de zorg te 04:03:39.290 --> 04:03:46.730 align:middle line:82% position:46% size:100% ontlasten en ook om het bijvoorbeeld mogelijk te maken dat de scholen weer open kunnen. 04:03:46.730 --> 04:03:53.760 align:middle line:82% position:46% size:100% De ChristenUnie wil het kabinet ruimte geven om met een betere onderbouwing te komen, nu er een beter 04:03:53.760 --> 04:03:55.840 align:middle line:82% position:46% size:100% juridisch fundament is gekozen met deze wet. 04:03:57.480 --> 04:04:00.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik wil afsluiten met de volgende woorden. 04:04:00.010 --> 04:04:02.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Er komen in de komende dagen nog twee belangrijke momenten aan. 04:04:03.370 --> 04:04:07.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Allereerst is dat het oordeel van het gerechtshof morgen. 04:04:07.660 --> 04:04:12.900 align:middle line:82% position:46% size:100% En volgende week heeft het kabinet een nieuw weegmoment ingelast over de avondklok. 04:04:14.120 --> 04:04:18.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn serieuze vragen te stellen over de proportionaliteit van de maatregel. 04:04:18.130 --> 04:04:19.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doet de rechter. 04:04:19.760 --> 04:04:21.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doet de Raad van State. 04:04:21.150 --> 04:04:23.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doen wij; dat doen we ook vandaag weer, hier in de Kamer. 04:04:23.500 --> 04:04:28.990 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben dat vorige week gedaan toen we spraken over de verlenging van de avondklok. 04:04:28.990 --> 04:04:32.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet vroeg meer tijd en die tijd hebben we gegeven. 04:04:32.410 --> 04:04:37.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor de ChristenUnie staat na de uitspraak van de rechtbank en het advies van de Raad 04:04:37.100 --> 04:04:39.980 align:middle line:82% position:46% size:100% van State het sein wel op oranje. 04:04:40.510 --> 04:04:45.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet zal volgende week echt met een betere onderbouwing moeten komen dan nu het geval is, 04:04:45.340 --> 04:04:51.310 align:middle line:82% position:46% size:100% willen wij dan opnieuw kunnen instemmen met een verlenging van de avondklok. 04:04:51.840 --> 04:04:53.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 04:04:53.360 --> 04:04:58.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik tot slot het woord aan mevrouw Van Kooten-Arissen. 04:05:15.150 --> 04:05:16.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dank u wel. 04:05:17.640 --> 04:05:22.590 align:middle line:82% position:46% size:100% De bescherming van de rechtsstaat zegt iedere politieke partij tegenwoordig hoog in het 04:05:22.590 --> 04:05:26.250 align:middle line:82% position:46% size:100% vaandel te hebben, na de afschuwelijke kinderopvangtoeslagaffaire. 04:05:26.250 --> 04:05:28.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin stonden burgers tegenover de Staat voor de rechter. 04:05:28.460 --> 04:05:34.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij hadden geen schijn van kans op een eerlijk proces, omdat de algemene rechtsbeginselen en de beginselen 04:05:34.360 --> 04:05:40.520 align:middle line:82% position:46% size:100% van behoorlijk bestuur klaarblijkelijk even buiten werking traden in rechtszaken waarin het de Staat 04:05:40.520 --> 04:05:42.600 align:middle line:82% position:46% size:100% veel te heet werd onder de voeten. 04:05:42.600 --> 04:05:48.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Iedere partij, van links tot rechts, vond toen dat de Staat de burger geen schijn van kans had 04:05:48.500 --> 04:05:52.900 align:middle line:82% position:46% size:100% gegeven, dat dit nooit had mogen gebeuren en dat dit nooit meer mag gebeuren. 04:05:52.900 --> 04:05:57.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De rechtsstaat is in het nauw gedreven, echt in het nauw. 04:05:57.450 --> 04:05:59.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben we al geconstateerd. 04:06:00.400 --> 04:06:07.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kabinet is erdoor afgetreden en beloofde beterschap, maar deze week doet het 04:06:07.270 --> 04:06:14.800 align:middle line:82% position:46% size:100% demissionaire kabinet alles om de onafhankelijke rechtsgang, ditmaal over de avondklok, 04:06:14.800 --> 04:06:17.910 align:middle line:82% position:46% size:100% rücksichtslos naar zich toe te trekken. 04:06:17.910 --> 04:06:23.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Aan het begin van dit debat heb ik het ordevoorstel gedaan om deze spoedwet voor de avondklok 04:06:23.990 --> 04:06:26.300 align:middle line:82% position:46% size:100% per direct controversieel te verklaren. 04:06:26.300 --> 04:06:27.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar was op dat moment weinig steun voor. 04:06:27.810 --> 04:06:32.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal nu uitleggen waarom die wet controversieel verklaard zou moeten worden. 04:06:32.020 --> 04:06:37.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De avondklok vormt een zeer vergaande inbreuk op ieders bewegingsvrijheid. 04:06:37.690 --> 04:06:43.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij vormt een inbreuk op onze grondrechten en die van het EVRM, het Europees Verdrag 04:06:43.400 --> 04:06:44.430 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de Rechten van de Mens. 04:06:44.430 --> 04:06:49.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog los daarvan staat niet alleen onze bewegingsvrijheid op het spel. 04:06:49.420 --> 04:06:54.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de rechtsstaat wordt door deze avondklokspoedwet in het hart geraakt. 04:06:54.380 --> 04:06:59.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Eind vorig jaar hebben we in de Tweede Kamer en in de Eerste Kamer lang en uitvoerig 04:06:59.750 --> 04:07:02.210 align:middle line:82% position:46% size:100% gedebatteerd over de coronaspoedwet. 04:07:02.210 --> 04:07:07.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet en de Tweede Kamer hebben maandenlang gesteggeld over de inhoud van 04:07:07.500 --> 04:07:09.750 align:middle line:82% position:46% size:100% de speciale tijdelijke coronawet. 04:07:09.750 --> 04:07:16.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Het grootste struikelblok in deze ontwerpwet was de wijze waarop de minister van Volksgezondheid 04:07:16.030 --> 04:07:21.800 align:middle line:82% position:46% size:100% uitzonderlijk veel macht naar zich toetrok door de volksvertegenwoordiging buitenspel te zetten. 04:07:21.800 --> 04:07:25.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat werd in de laatste versie die naar de Kamer werd gestuurd slechts ten dele gerepareerd. 04:07:25.950 --> 04:07:29.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom stemde ik tegen deze coronaspoedwet. 04:07:29.730 --> 04:07:32.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat terzijde, voorzitter. 04:07:32.160 --> 04:07:33.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de avondklok. 04:07:34.920 --> 04:07:38.720 align:middle line:82% position:46% size:100% De zeer controversiële avondklok kwam in het gehele concept niet voor. 04:07:39.210 --> 04:07:42.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Iedere suggestie daartoe werd al vorig jaar verworpen. 04:07:42.710 --> 04:07:49.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Iedereen herinnert zich nog wel de allereerste motie over de avondklok, de motie-Wilders, die in stemming 04:07:49.250 --> 04:07:50.730 align:middle line:82% position:46% size:100% werd gebracht op 4 november 2020. 04:07:50.730 --> 04:07:58.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin werd de regering verzocht niet over te gaan tot een avondklok, omdat dit een disproportionele 04:07:58.440 --> 04:08:06.020 align:middle line:82% position:46% size:100% vrijheidsbeperkende maatregel is ter bestrijding van corona, en omdat hij volgens het OMT geen medische 04:08:06.020 --> 04:08:11.080 align:middle line:82% position:46% size:100% basis heeft, maar slechts bedoeld is om een gevoel van urgentie aan te wakkeren. 04:08:11.150 --> 04:08:13.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Deze motie is aangenomen. 04:08:13.090 --> 04:08:17.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen de VVD, de ChristenUnie en het CDA stemden tegen. 04:08:17.670 --> 04:08:21.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe anders is de situatie nu bij de partijen. 04:08:21.060 --> 04:08:26.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het nu, een paar maanden later, wel een proportionele maatregel? 04:08:26.610 --> 04:08:27.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het noodzakelijk? 04:08:27.900 --> 04:08:30.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Zijn de belangen behoorlijk afgewogen? 04:08:30.600 --> 04:08:34.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Is de avondklok als maatregel wel proportioneel? 04:08:34.930 --> 04:08:40.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was en is onvoldoende gemotiveerd, volgens de rechtbank en volgens de Raad van State. 04:08:40.750 --> 04:08:47.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben het van harte met de eerdere sprekers eens die op het standpunt staan dat de definitieve 04:08:47.140 --> 04:08:51.710 align:middle line:82% position:46% size:100% versie van de spoedwet ook aan de Raad van State zou moeten worden voorgelegd, gezien de 04:08:51.710 --> 04:08:53.560 align:middle line:82% position:46% size:100% veranderingen in een wet in formele zin. 04:08:53.560 --> 04:08:55.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar wil ik mij bij aansluiten. 04:08:55.300 --> 04:09:01.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook nu blijkt onomwonden uit de beantwoording van vraag 5 van de schriftelijke vragen van de Kamer over 04:09:01.760 --> 04:09:10.850 align:middle line:82% position:46% size:100% deze avondklok: "vooropgesteld is dat vanwege gelijktijdige introductie van beide maatregelen het 04:09:10.850 --> 04:09:16.840 align:middle line:82% position:46% size:100% effect van de avondklok niet los beoordeeld kan worden van de aanpassing van de bezoekbeperking". 04:09:16.840 --> 04:09:23.300 align:middle line:82% position:46% size:100% En: "vanwege de korte duur van de maatregel heeft het OMT nog geen uitspraak kunnen doen op grond 04:09:23.300 --> 04:09:27.970 align:middle line:82% position:46% size:100% van een berekend reproductiegetal". 04:09:28.390 --> 04:09:33.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Gek genoeg hoorden we de heer Van Dissel namens het OMT in de rechtszaal en daarbuiten wel betogen dat 04:09:33.990 --> 04:09:39.740 align:middle line:82% position:46% size:100% de avondklok toch echt noodzakelijk is in de strijd tegen het coronavirus, maar echt meten wat de 04:09:39.740 --> 04:09:42.590 align:middle line:82% position:46% size:100% effectiviteit is, kunnen we dus nog altijd niet. 04:09:42.590 --> 04:09:50.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. We moeten vandaag als Kamer de scherven rapen van het kabinet, werd net al gezegd door de SP. 04:09:50.280 --> 04:09:54.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit juridische broddelwerk is zeer schadelijk voor het aanzien van het overheidsbeleid en 04:09:54.930 --> 04:09:56.560 align:middle line:82% position:46% size:100% onze democratische rechtsstaat. 04:09:56.560 --> 04:10:02.690 align:middle line:82% position:46% size:100% We mogen niet accepteren als Kamer dat het kabinet disproportionele spoedwetten door beide Kamers gooit 04:10:02.690 --> 04:10:08.130 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat het zich een tweede afgang bij de uitspraak in hoger beroep, morgen, niet kan permitteren. 04:10:08.130 --> 04:10:10.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat hier om een lopende rechtsgang. 04:10:10.930 --> 04:10:18.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kan niet zo zijn dat als de uitspraak van de rechtbank het kabinet niet zint, dit in allerijl in 04:10:18.950 --> 04:10:24.840 align:middle line:82% position:46% size:100% hoger beroep gaat en met stoom en kokend water een afgeraffelde spoedwet door beide Kamers probeert te 04:10:24.840 --> 04:10:30.760 align:middle line:82% position:46% size:100% loodsen, waardoor de avondklok in stand kan blijven, om het even wat het hof morgen besluit. 04:10:30.760 --> 04:10:35.840 align:middle line:82% position:46% size:100% In plaats van de uitspraak van het hof netjes af te wachten, zoals dat hoort in een rechtsstaat 04:10:35.840 --> 04:10:40.240 align:middle line:82% position:46% size:100% waarin de scheiding der machten, dus de trias politica, wordt gerespecteerd. 04:10:41.040 --> 04:10:47.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Waar we nu in beland zijn, is toch wel een verbluffend staaltje bestuurlijk spierballenvertoon. 04:10:47.890 --> 04:10:50.400 align:middle line:82% position:46% size:100% En dat allemaal ten koste van onze rechtsstaat. 04:10:50.400 --> 04:10:55.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het gerechtshof kwam de wens van het kabinet tegemoet door gehoor te geven 04:10:55.390 --> 04:10:58.960 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de wens om de werking van de uitspraak van de rechtbank te schorsen. 04:11:00.030 --> 04:11:05.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit geschiedde rond 20.30 uur in de avond, keurig op tijd om de avondklok van 21.00 uur te handhaven. 04:11:05.050 --> 04:11:10.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Als men bedenkt hoe lang en wanhopig de gedupeerden in de kinderopvangtoeslagaffaire hebben moeten wachten 04:11:10.940 --> 04:11:17.500 align:middle line:82% position:46% size:100% bij de vele overheidsinstanties, waaronder de rechterlijke macht, dan mag diezelfde overheid in 04:11:17.500 --> 04:11:22.400 align:middle line:82% position:46% size:100% de gedaante van het kabinet zich wel bijzonder gelukkig prijzen dat het gerechtshof Den Haag zo 04:11:22.400 --> 04:11:26.370 align:middle line:82% position:46% size:100% welwillend stond tegenover dit verzoek. 04:11:26.370 --> 04:11:28.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Het beste kwam echter nog. 04:11:28.330 --> 04:11:33.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor het kabinet was zelfs deze meegaandheid van het hof Den Haag nog niet voldoende. 04:11:33.190 --> 04:11:38.070 align:middle line:82% position:46% size:100% In plaats van die enkele uren gedurende wraking en de behandeling van het hoger beroep rustig af te 04:11:38.070 --> 04:11:44.930 align:middle line:82% position:46% size:100% wachten, maakte het kabinet zonder blikken of blozen gebruik van zijn zeer unieke positie door beslag 04:11:44.930 --> 04:11:51.110 align:middle line:82% position:46% size:100% te leggen op de zendtijd van de NOS om in een persconferentie zijn op virologisch advies gebouwde 04:11:51.110 --> 04:11:56.890 align:middle line:82% position:46% size:100% standpunten in deze rechtsgang nog eens te herhalen, te herhalen, te herhalen. 04:11:57.120 --> 04:12:01.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het getuigt niet echt van een gelijk juridisch speelveld als het kabinet tussen de zittingen door 04:12:01.930 --> 04:12:06.480 align:middle line:82% position:46% size:100% een inhoudelijke persconferentie kan inlassen, terwijl de burger dat podium niet heeft. 04:12:06.480 --> 04:12:08.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Is dat eerlijk, vraag ik aan het kabinet. 04:12:08.820 --> 04:12:13.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft de burger dan nog wel een eerlijke kans?Voorzitter. 04:12:13.790 --> 04:12:20.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Het hof in hoger beroep zal mogelijk het oordeel van de rechtbank in stand laten en het kabinet daarmee 04:12:20.690 --> 04:12:23.450 align:middle line:82% position:46% size:100% tijd gunnen om de situatie te herstellen. 04:12:23.450 --> 04:12:28.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Onze Kamer is een juridische pion geworden in het schaakspel van de coalitie, waarin 04:12:28.240 --> 04:12:30.270 align:middle line:82% position:46% size:100% maar één uitkomst mogelijk is. 04:12:31.320 --> 04:12:34.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ten koste van alles de avondklok in stand houden. 04:12:34.030 --> 04:12:40.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Opnieuw een spoedwet ter vervanging van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag, dat wil 04:12:40.680 --> 04:12:47.300 align:middle line:82% position:46% size:100% zeggen met de opmerkingen die gemaakt zijn daarbij genomen, als basis voor de avondklok zodat het vonnis 04:12:47.300 --> 04:12:51.380 align:middle line:82% position:46% size:100% in een hoger beroep en de spoedwet qua timing waarschijnlijk perfect zullen aansluiten. 04:12:51.380 --> 04:12:58.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kabinet wil zijn gelijk halen en wel tegen elke prijs: miskenning van het parlement en met eigenlijk 04:12:58.690 --> 04:13:01.070 align:middle line:82% position:46% size:100% totale minachting voor de burgers van Nederland. 04:13:01.070 --> 04:13:06.500 align:middle line:82% position:46% size:100% "Samen tegen corona", deze slogan van de overheid valt overal te lezen. 04:13:06.740 --> 04:13:11.680 align:middle line:82% position:46% size:100% "Samen" impliceert evenwicht en het impliceert proportionaliteit. 04:13:11.680 --> 04:13:18.280 align:middle line:82% position:46% size:100% "Samen" betekent ook dat we elkaar de ruimte gunnen, juist waar grote verschillen van mening bestaan. 04:13:18.280 --> 04:13:21.660 align:middle line:82% position:46% size:100% We hoeven absoluut elkaars visies niet te delen. 04:13:21.660 --> 04:13:27.530 align:middle line:82% position:46% size:100% In de rechtsstaat die Nederland is, wil en moet zijn is het wél zaak dat we op elk moment een gelijk 04:13:27.530 --> 04:13:33.190 align:middle line:82% position:46% size:100% speelveld voor alle partijen blijven scheppen, en al helemaal in en rondom de gang naar de rechter. 04:13:33.190 --> 04:13:38.610 align:middle line:82% position:46% size:100% In haar nieuwe samenstelling moet de Tweede Kamer straks daarom nog veel meer gebrand zijn 04:13:38.610 --> 04:13:40.710 align:middle line:82% position:46% size:100% op de bescherming van de rechtsstaat. 04:13:41.260 --> 04:13:46.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is er geen andere mogelijkheid dan om deze spoedwet vandaag dus controversieel te verklaren en 04:13:46.390 --> 04:13:49.020 align:middle line:82% position:46% size:100% netjes de uitspraak van het hof af te wachten. 04:13:49.020 --> 04:13:52.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De Kamer moet aan een noodrem trekken. 04:13:52.100 --> 04:13:54.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt namelijk een gevaarlijk precedent geschapen. 04:13:54.700 --> 04:13:59.360 align:middle line:82% position:46% size:100% We begeven ons als democratische rechtsstaat op een gevaarlijk hellend vlak. 04:13:59.360 --> 04:14:05.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kabinet kan aangenomen moties over het niet invoeren van de avondklok zomaar naast zich 04:14:05.650 --> 04:14:12.770 align:middle line:82% position:46% size:100% neerleggen, kan in demissionaire staat een rechtszaak in eerste aanleg verliezen en in de tijd dat de 04:14:12.770 --> 04:14:18.690 align:middle line:82% position:46% size:100% schorsende werking van het vonnis van kracht is een spoedwet in elkaar rammelen die het in extremis 04:14:18.690 --> 04:14:25.360 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijk maakt om burgers permanent, 24 uur per dag, zeven dagen per week, binnen in hun huizen 04:14:25.360 --> 04:14:32.110 align:middle line:82% position:46% size:100% op te sluiten zonder de proportionaliteit en de subsidiariteit van de maatregel überhaupt deugdelijk 04:14:32.110 --> 04:14:36.840 align:middle line:82% position:46% size:100% te motiveren, dit alles vooruitlopend op de uitspraak in hoger beroep. 04:14:37.540 --> 04:14:40.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat raakt onze rechtsstaat in het hart. 04:14:40.470 --> 04:14:44.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit kunnen en mogen we als Kamer niet accepteren. 04:14:44.100 --> 04:14:50.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Als de Kamer besluit om mijn verzoek om deze avondklokspoedwet controversieel te verklaren 04:14:50.860 --> 04:14:55.530 align:middle line:82% position:46% size:100% niet steunt, zal ik uiteraard tegen de avondklok stemmen, dat moge duidelijk zijn. 04:14:55.530 --> 04:14:56.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dank u wel. 04:14:56.830 --> 04:14:57.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 04:14:57.800 --> 04:15:01.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee zijn we aan het einde gekomen van de eerste termijn van de zijde van de Kamer. 04:15:01.970 --> 04:15:09.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is behoefte aan een schorsing van ongeveer een half uur. 04:48:22.720 --> 04:48:24.230 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan verder met het debat. 04:48:24.230 --> 04:48:28.940 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn toegekomen aan de beantwoording van de zijde van het kabinet, maar ik zie de heer Krol 04:48:29.200 --> 04:48:30.940 align:middle line:82% position:46% size:100% bij de interruptiemicrofoon staan. 04:48:30.940 --> 04:48:31.780 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Krol. 04:48:31.780 --> 04:48:32.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Graag een punt van orde, mevrouw de voorzitter. 04:48:32.750 --> 04:48:40.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb in mijn bijdrage gevraagd of we alle documenten die betrekking hebben op hoe het afgelopen dinsdag 04:48:40.510 --> 04:48:42.890 align:middle line:82% position:46% size:100% gegaan is, in de schorsing zouden kunnen ontvangen. 04:48:42.890 --> 04:48:44.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb ze nog niet ontvangen. 04:48:44.070 --> 04:48:49.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou ze graag ontvangen en als dat nodig is steun vragen, maar als ik hoor dat ze binnen nu en een paar 04:48:49.510 --> 04:48:51.160 align:middle line:82% position:46% size:100% minuten komen, dan wil ik er graag op wachten. 04:48:54.290 --> 04:48:59.400 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president vraagt welke documenten u precies bedoelt, meneer Krol. 04:49:00.130 --> 04:49:05.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik had gevraagd of we alle documenten die ten grondslag liggen aan hoe het afgelopen dinsdag 04:49:05.310 --> 04:49:10.280 align:middle line:82% position:46% size:100% allemaal is gegaan en over hoe snel alles voor elkaar was, mogen inzien. 04:49:10.280 --> 04:49:12.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien dat Grapperhaus er iets over kan zeggen. 04:49:12.270 --> 04:49:20.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moeten we weer schoonmaken. 04:49:20.690 --> 04:49:22.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien kunt u vanuit de kleine microfoon iets zeggen, meneer Grapperhaus? 04:49:22.970 --> 04:49:25.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Anders moet de bode alles weer schoonmaken. 04:49:27.710 --> 04:49:30.110 align:middle line:82% position:46% size:100% U kunt het ook zittend doen. 04:49:30.110 --> 04:49:39.210 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Grapperhaus moet de microfoon ingedrukt houden. 04:49:39.210 --> 04:49:42.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben we in de Trêveszaal ook altijd. 04:49:42.060 --> 04:49:43.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Test een, twee, drie. 04:49:45.030 --> 04:49:45.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij doet het. 04:49:45.990 --> 04:49:50.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou verwachten we iets bijzonders als u zo begint. 04:49:50.310 --> 04:49:55.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, misschien dan toch maar een carrière als stadionomroeper! 04:49:56.450 --> 04:50:01.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal even heel kort vertellen wat zich dinsdag heeft afgespeeld. 04:50:01.150 --> 04:50:07.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De uitspraak van de voorzieningenrechter is ons bekend geworden om ongeveer half elf, denk ik; ik wil er 04:50:07.750 --> 04:50:10.110 align:middle line:82% position:46% size:100% even vanaf zijn wat de exacte tijd was. 04:50:11.100 --> 04:50:18.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarna is door mij, in een uitgebreide Webexconferentie met ambtenaren, de landsadvocaat 04:50:18.850 --> 04:50:24.820 align:middle line:82% position:46% size:100% en mijzelf, de vraag gesteld of het mogelijk was om op grond van artikel 254 Wetboek van Burgerlijke 04:50:24.820 --> 04:50:30.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Rechtsvordering niet alleen op spoedige termijn een kort geding aan te vragen, maar ook een incident 04:50:30.600 --> 04:50:36.480 align:middle line:82% position:46% size:100% met het verzoek om het vonnis te schorsen tot aan de behandeling van het appel. 04:50:36.480 --> 04:50:41.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was precies, bijna telepathisch, hetzelfde idee vanuit mr. 04:50:41.790 --> 04:50:43.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Veldhuis, de landsadvocaat. 04:50:43.310 --> 04:50:44.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is … 04:50:44.740 --> 04:50:46.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het gaat om de stukken. 04:50:46.390 --> 04:50:47.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Zijn er stukken? 04:50:47.250 --> 04:50:47.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is mondeling gebeurd. 04:50:47.390 --> 04:50:48.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is mondeling gewisseld. 04:50:48.140 --> 04:50:55.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet niet of de landsadvocaat voor dat verzoek iets schriftelijk heeft ingediend, maar ik ben zonder 04:50:55.330 --> 04:50:58.160 align:middle line:82% position:46% size:100% meer bereid om, als dat er is, dat zo snel mogelijk naar uw Kamer te laten komen. 04:50:58.160 --> 04:50:59.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is dat hopelijk geregeld. 04:50:59.440 --> 04:51:00.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 04:51:00.050 --> 04:51:01.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop het snel te ontvangen. 04:51:01.950 --> 04:51:03.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de minister-president. 04:51:03.870 --> 04:51:05.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is dat uitgeklaard. 04:51:05.690 --> 04:51:08.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, als u het toestaat, zou de gedachte als volgt zijn. 04:51:08.430 --> 04:51:16.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg een paar dingen over het hele vraagstuk van de urgentie — waarom een avondklok? 04:51:16.220 --> 04:51:18.730 align:middle line:82% position:46% size:100% — en daarmee ook over de vraagstukken rondom de proportionaliteit. 04:51:18.990 --> 04:51:24.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan volgt de minister van Justitie en Veiligheid over het juridische traject, inclusief het 04:51:24.450 --> 04:51:26.080 align:middle line:82% position:46% size:100% vraagstuk van de urgentie. 04:51:26.080 --> 04:51:29.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou dan dus even de hoofdverdeling zijn van onze beantwoording. 04:51:29.990 --> 04:51:37.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal uiteraard ook een paar dingen zeggen, los van de proportionaliteit van deze maatregel, 04:51:37.170 --> 04:51:40.130 align:middle line:82% position:46% size:100% over de vragen die zijn gesteld over de doorwerking van maatregelen op onze samenleving 04:51:40.130 --> 04:51:40.600 align:middle line:82% position:46% size:100% en hoe we daarnaar kijken. 04:51:40.600 --> 04:51:45.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zijn ook een aantal opmerkingen over gemaakt. 04:51:47.070 --> 04:51:51.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Inleidend herhaal ik heel kort wat ik ook in de persconferentie op dinsdag heb gezegd. 04:51:52.260 --> 04:51:58.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij betreuren natuurlijk de ontstane situatie, omdat die onduidelijkheid geeft. 04:51:58.380 --> 04:52:05.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is het ook van belang dat het kabinet poogt om zo snel mogelijk weer die duidelijkheid te creëren. 04:52:05.550 --> 04:52:12.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doen we zowel via de zaak zoals die bij het hof nu aanhangig is gemaakt, het spoedappel tegen de 04:52:12.730 --> 04:52:15.370 align:middle line:82% position:46% size:100% uitspraak van de voorzieningenrechter, maar ook via het wetsvoorstel waarover wij vandaag spreken. 04:52:15.370 --> 04:52:19.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is in Nederland immers veel draagvlak voor de avondklok. 04:52:19.770 --> 04:52:23.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Mensen realiseren zich dat wij in dit land te maken hebben met een zeer ernstige 04:52:23.310 --> 04:52:25.350 align:middle line:82% position:46% size:100% crisis in de gezondheidszorg. 04:52:25.350 --> 04:52:29.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaar dat wij deze stappen onmiddellijk hebben gezet. 04:52:29.100 --> 04:52:31.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat dus kort inleidend. 04:52:31.020 --> 04:52:37.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kom ik nu op de verschillende vragen die gaan over de noodzaak en de effectiviteit van de avondklok. 04:52:37.330 --> 04:52:41.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Op het vorige punt, de heer Wilders. 04:52:41.360 --> 04:52:45.950 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president is klaar met zijn korte inleiding. 04:52:45.950 --> 04:52:51.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het toch wel belangrijk om in zijn algemeenheid te zeggen dat ik had verwacht dat 04:52:51.520 --> 04:52:55.970 align:middle line:82% position:46% size:100% u zou beginnen met een soort van mea culpa, omdat u er een enorme puinhoop van heeft gemaakt. 04:52:55.970 --> 04:53:02.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Want het was natuurlijk een gênante vertoning wat we de afgelopen dagen hebben gezien. 04:53:02.590 --> 04:53:05.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Het blijkt dat u de verkeerde wet heeft gebruikt. 04:53:05.200 --> 04:53:10.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar hebben Kamerleden u om verschillende redenen voor gewaarschuwd: de verkeerde 04:53:10.140 --> 04:53:11.890 align:middle line:82% position:46% size:100% wet, geen proportionaliteit. 04:53:12.590 --> 04:53:19.050 align:middle line:82% position:46% size:100% De rechter heeft nu gewoon uw hele plannetje, dat al in werking was getreden, van tafel geveegd. 04:53:19.050 --> 04:53:25.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Van alle kanten heeft u zelf het draagvlak voor die avondklok totaal aan diggelen gegooid. 04:53:25.490 --> 04:53:29.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ik nu vooral wil vragen, voordat u dadelijk weer de vragen naar de minister van Justitie 04:53:29.940 --> 04:53:31.150 align:middle line:82% position:46% size:100% verwijst, is het volgende. 04:53:31.150 --> 04:53:38.050 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft, als een haas zo snel, ambtenaren een wet laten maken en een beroep ingediend 04:53:38.050 --> 04:53:40.170 align:middle line:82% position:46% size:100% bij het hof in Den Haag. 04:53:40.170 --> 04:53:46.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar stel dat je gewoon Henk, Jan, Peter of weet ik hoe dan ook heet en je een hebt probleem gehad in 04:53:46.650 --> 04:53:51.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Groningen met het gas, dat door de overheid is veroorzaakt, waardoor je huis bijna instort. 04:53:51.390 --> 04:53:55.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Of stel dat je door de toeslagenaffaire, onder andere veroorzaakt door de kabinetten-Rutte, 04:53:55.490 --> 04:53:57.290 align:middle line:82% position:46% size:100% in de problemen bent gekomen. 04:53:57.290 --> 04:54:01.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moet je jaren wachten voordat je een tegemoetkoming krijgt. 04:54:01.450 --> 04:54:04.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moet je jaren wachten voordat er een wet komt, als die er al komt. 04:54:04.260 --> 04:54:07.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moet je jaren wachten voordat je naar de rechter kan gaan of voordat de heer Rutte wat doet. 04:54:07.910 --> 04:54:09.880 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat zegt u tegen al die mensen? 04:54:09.880 --> 04:54:14.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Rutte doet alleen maar wat als het hemzelf uitkomt en de rest van Nederland kan stikken? 04:54:14.610 --> 04:54:15.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is uw boodschap voor die mensen? 04:54:15.970 --> 04:54:18.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Wat een totale nonsens. 04:54:18.870 --> 04:54:21.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Alsof ik zit te wachten op een avondklok! 04:54:21.580 --> 04:54:25.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Alsof iemand in dit land zit te wachten op een avondklok. 04:54:25.090 --> 04:54:33.530 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn met z'n allen hier bezig — 150 Kamerleden en 23 leden van het kabinet — om een van de grootste 04:54:33.530 --> 04:54:34.370 align:middle line:82% position:46% size:100% naoorlogse crises in dit land te bestrijden. 04:54:34.660 --> 04:54:39.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Een crisis die direct raakt aan onze veiligheid, onze volksgezondheid en waardoor inmiddels al 04:54:39.830 --> 04:54:41.160 align:middle line:82% position:46% size:100% duizenden mensen zijn overleden. 04:54:41.160 --> 04:54:43.490 align:middle line:82% position:46% size:100% De oversterfte kent enorme aantallen. 04:54:43.490 --> 04:54:45.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Door deze crisis maken heel veel mensen zich heel grote zorgen. 04:54:45.960 --> 04:54:50.930 align:middle line:82% position:46% size:100% De crisis heeft enorme effecten op onze economie en op het maatschappelijk en psychologisch welzijn van ons 04:54:50.930 --> 04:54:53.360 align:middle line:82% position:46% size:100% land, van jongeren, van ouderen, van iedereen. 04:54:53.360 --> 04:54:56.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook op bedrijven heeft de crisis een enorme impact. 04:54:56.260 --> 04:55:01.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij menen dat die avondklok nodig is — ik zal dat zo inhoudelijk nog verder onderbouwen — om die ernstige 04:55:01.520 --> 04:55:03.210 align:middle line:82% position:46% size:100% crisis in de volksgezondheid te bestrijden. 04:55:03.210 --> 04:55:09.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij menen ook dat de rechtsgrond waarop we die avondklok hebben gebaseerd, namelijk die Wbbbg, 04:55:09.070 --> 04:55:12.850 align:middle line:82% position:46% size:100% die Wet bijzondere bevoegdheden burgerlijk gezag, een goede rechtsgrond is. 04:55:12.850 --> 04:55:17.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom zijn we in hoger beroep gegaan en zullen we onze zaak bepleiten bij het gerechtshof. 04:55:18.000 --> 04:55:25.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn we aan het doen, maar tegelijkertijd willen we ook zo snel mogelijk die duidelijkheid creëren. 04:55:25.270 --> 04:55:30.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom hebben we gezegd: wij maken ook deze spoedwet, op de manier zoals die hier nu ligt en na advisering 04:55:30.950 --> 04:55:34.050 align:middle line:82% position:46% size:100% door de Raad van State, om ervoor te zorgen dat er in Nederland geen misverstand over kan zijn hoe 04:55:34.050 --> 04:55:36.060 align:middle line:82% position:46% size:100% belangrijk het is dat wij die avondklok handhaven. 04:55:36.060 --> 04:55:39.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het is toch niet zo dat ik hier een hobby aan het najagen ben, zoals de heer Wilders nu 04:55:39.890 --> 04:55:43.740 align:middle line:82% position:46% size:100% beweert, alsof ik ineens vanaf mijn vroegste jeugd voorstander ben van avondklokken? 04:55:43.740 --> 04:55:50.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is nodig, omdat we op dit moment, hopelijk zo kort mogelijk, alleen ook dit instrument, zo'n avondklok, 04:55:50.490 --> 04:55:54.720 align:middle line:82% position:46% size:100% nodig hebben als onderdeel van de virusbestrijding. 04:55:54.720 --> 04:55:58.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan had u er eerder met de zorg niet zo'n puinhoop van moeten maken. 04:55:58.520 --> 04:56:03.550 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft de afgelopen jaren de zorg in al uw zorgvrekkigheid half kapot bezuinigd. 04:56:03.550 --> 04:56:04.850 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft ziekenhuizen gesloten. 04:56:04.850 --> 04:56:09.140 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft de verpleegsters en verplegers die daar werken, het zorgpersoneel, niet een salaris gegeven. 04:56:09.140 --> 04:56:11.740 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft intensivecare-units afgebouwd. 04:56:12.100 --> 04:56:14.480 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft spoedeisendehulpposten gesloten. 04:56:14.480 --> 04:56:21.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Daardoor zijn we inderdaad in een situatie gekomen, door de schuld van u en de VVD, dat u met dat soort 04:56:21.360 --> 04:56:23.510 align:middle line:82% position:46% size:100% paardenmiddelen bent gekomen als een avondklok. 04:56:23.510 --> 04:56:28.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Als u dat op orde had gehad, als u sneller vrijwillig was gaan vaccineren en als u meer orde op zaken 04:56:28.390 --> 04:56:34.560 align:middle line:82% position:46% size:100% had gesteld bij het testbeleid, dan was die paniek, dat paardenmiddel van die verplichte avondklok, 04:56:34.560 --> 04:56:35.710 align:middle line:82% position:46% size:100% nu helemaal niet nodig geweest. 04:56:35.840 --> 04:56:39.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik blijf erbij dat het juridisch niet klopt. 04:56:39.390 --> 04:56:43.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zegt niet alleen Geert Wilders, maar dat heeft ook de rechter tot nu toe — want het hoger beroep 04:56:43.940 --> 04:56:48.680 align:middle line:82% position:46% size:100% is pas morgen — gezegd: het is onrechtmatig; u heeft de verkeerde wet gebruikt en u heeft de 04:56:48.680 --> 04:56:51.230 align:middle line:82% position:46% size:100% proportionaliteit onvoldoende aangetoond. 04:56:51.230 --> 04:56:53.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is hetzelfde als wat de PVV hier al weet ik hoelang roept. 04:56:53.630 --> 04:56:58.300 align:middle line:82% position:46% size:100% En meneer de minister-president, ik wil toch dat u hier een antwoord op geeft, want ik weet zeker 04:56:58.300 --> 04:57:04.640 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er veel mensen luisteren die slachtoffer zijn geweest van de toeslagenaffaire of die in Groningen 04:57:05.680 --> 04:57:07.760 align:middle line:82% position:46% size:100% al jaren wachten op een tegemoetkoming. 04:57:07.760 --> 04:57:12.590 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan is daar een Mark Rutte, terwijl andere mensen in Nederland in de problemen zitten omdat ze als 04:57:12.590 --> 04:57:17.080 align:middle line:82% position:46% size:100% fraudeur zijn aangemerkt terwijl ze dat niet waren in de toeslagenwet, of omdat ze de pech hadden in 04:57:17.080 --> 04:57:19.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Groningen te wonen, waar u gas zat te winnen waardoor hun huis half instortte. 04:57:19.940 --> 04:57:26.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij hebben na jaren nog geen wet gezien, nog geen tegemoetkoming van de kosten en geen Mark 04:57:26.100 --> 04:57:27.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Rutte die voor ze door het vuur ging. 04:57:27.340 --> 04:57:31.830 align:middle line:82% position:46% size:100% En nu heeft u zelf een probleem — u maakt er het probleem van Nederland van — en dan zegt u "binnen 04:57:31.830 --> 04:57:36.560 align:middle line:82% position:46% size:100% vijf uur maken we een wet, en we gaan naar die rechter; hup, Van Dissel, ga ernaartoe", terwijl 04:57:36.560 --> 04:57:39.490 align:middle line:82% position:46% size:100% het geen inhoudelijke zitting is. 04:57:39.490 --> 04:57:41.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Waar bent u mee bezig? 04:57:41.120 --> 04:57:45.010 align:middle line:82% position:46% size:100% U bent de vleesgeworden oneerlijkheid in Nederland. 04:57:45.140 --> 04:57:46.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Mensen willen dat ook. 04:57:46.270 --> 04:57:48.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom de normale mensen niet en u wel? 04:57:49.070 --> 04:57:52.810 align:middle line:82% position:46% size:100% In de eerste plaats zijn er de afgelopen jaren miljarden en miljarden extra naar de gezondheidszorg 04:57:52.810 --> 04:57:54.480 align:middle line:82% position:46% size:100% gegaan, met een goede reden. 04:57:54.760 --> 04:58:00.270 align:middle line:82% position:46% size:100% De gezondheidszorg staat namelijk voor ons allemaal in het veld. 04:58:00.290 --> 04:58:02.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Als wij met problemen met onze gezondheid worden geconfronteerd, zorgt die gezondheidszorg ervoor 04:58:02.960 --> 04:58:03.110 align:middle line:82% position:46% size:100% dat wij goede, liefdevolle zorg krijgen. 04:58:03.110 --> 04:58:09.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is het ook van heel groot belang dat wij dit doen. 04:58:09.130 --> 04:58:14.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Alle gezondheidszorgstelsels in de hele westerse wereld hebben gemerkt dat zij in staat zijn, 04:58:14.560 --> 04:58:16.920 align:middle line:82% position:46% size:100% ja, om korte pieken op te vangen. 04:58:16.920 --> 04:58:21.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar we hebben het vaker hier besproken: op een langdurige pandemie, die langdurig een 04:58:21.140 --> 04:58:25.660 align:middle line:82% position:46% size:100% enorme extra druk op de zorg zet, zijn onze stelsels onvoldoende berekend. 04:58:25.660 --> 04:58:29.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Een van de grote vraagstukken waar wij de komende jaren voor staan, is hoe wij de volksgezondheid 04:58:29.760 --> 04:58:32.300 align:middle line:82% position:46% size:100% zo inrichten dat die ook in staat is om langdurige pieken op te vangen. 04:58:32.300 --> 04:58:33.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een. 04:58:33.300 --> 04:58:37.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee. Wat mij betreft verdwijnt die avondklok onmiddellijk. 04:58:37.180 --> 04:58:38.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij is er niet voor mij. 04:58:38.720 --> 04:58:44.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Die avondklok is er omdat we met z'n allen — ik zei het net: 150 Kamerleden en 23 kabinetsleden — een 04:58:44.770 --> 04:58:49.230 align:middle line:82% position:46% size:100% ernstige crisis in onze volksgezondheid moeten bestrijden en omdat het kabinet, wetend wat de enorme 04:58:49.230 --> 04:58:53.450 align:middle line:82% position:46% size:100% gevolgen van die maatregelen zijn, ervan overtuigd is dat we daarvoor helaas naast heel veel andere 04:58:53.450 --> 04:58:59.800 align:middle line:82% position:46% size:100% instrumenten ook die avondklok nodig hebben. 04:58:59.800 --> 04:59:06.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij denken namelijk dat we alleen op die manier in staat zijn om thans ook die nieuwe Engelse variant 04:59:06.440 --> 04:59:11.210 align:middle line:82% position:46% size:100% — ik kom daar zo nader inhoudelijk op — zo veel mogelijk in het oprukken en ook in de besmettelijkheid 04:59:11.210 --> 04:59:15.340 align:middle line:82% position:46% size:100% te beperken, zodat we een derde golf zo lang mogelijk voor ons uit kunnen duwen en zodat we geleidelijk aan 04:59:15.340 --> 04:59:16.620 align:middle line:82% position:46% size:100% meer mensen gevaccineerd hebben. 04:59:16.620 --> 04:59:21.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is het op dit moment noodzakelijk om in het pakket maatregelen ook die avondklok te hebben. 04:59:21.510 --> 04:59:23.950 align:middle line:82% position:46% size:100% En we menen dat de juridische basis de goede is. 04:59:24.590 --> 04:59:29.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij doen dit dus om — dat is mijn taak — het land veilig te houden en ervoor te zorgen dat ook de 04:59:29.520 --> 04:59:33.640 align:middle line:82% position:46% size:100% volksgezondheid in ons land, van alle mensen, zo goed mogelijk wordt beschermd. 04:59:33.640 --> 04:59:38.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom, met Ferd Grapperhaus, met Hugo de Jonge, met Tamara van Ark en het hele kabinet, 04:59:38.410 --> 04:59:41.680 align:middle line:82% position:46% size:100% nemen we al die maatregelen, gelukkig steeds met brede steun in de Kamer. 04:59:42.160 --> 04:59:44.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Als we fouten maken, zal ik die hier meteen toegeven. 04:59:44.630 --> 04:59:49.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij menen dat wij hier een juridische basis hebben gekozen die standhoudt, maar dat zullen 04:59:49.230 --> 04:59:50.440 align:middle line:82% position:46% size:100% we zien in het hoger beroep. 04:59:50.440 --> 04:59:50.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar we willen ook duidelijkheid. 04:59:50.940 --> 04:59:57.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is het zo belangrijk dat ook deze spoedwet hier nu met deze spoed behandeld wordt. 04:59:57.500 --> 05:00:01.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het gaat om de zorg, houdt de heer Rutte ook hier Nederland gewoon voor de gek. 05:00:01.480 --> 05:00:03.880 align:middle line:82% position:46% size:100% U houdt de mensen gewoon straal voor de gek. 05:00:03.880 --> 05:00:09.400 align:middle line:82% position:46% size:100% In de begroting Volksgezondheid van uw eigen minister, nota bene van een van de ministers van Volksgezondheid 05:00:09.400 --> 05:00:15.760 align:middle line:82% position:46% size:100% van uw partij, staat in de zogenaamde "houtskoolschets" — dat staat in de begroting voor 05:00:15.760 --> 05:00:21.560 align:middle line:82% position:46% size:100% 2021, voor dit jaar — dat u ernaar streeft om in 2030 nog 50% van de ziekenhuizen te sluiten. 05:00:21.610 --> 05:00:23.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het beleid van het kabinet! 05:00:23.010 --> 05:00:25.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Het staat gewoon in de begroting! 05:00:25.120 --> 05:00:27.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus kom bij mij niet aan met: we moeten meer investeren. 05:00:27.880 --> 05:00:30.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Krokodillentranen. U wilt nog 50% van de ziekenhuizen sluiten. 05:00:30.810 --> 05:00:32.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Het staat gewoon in uw eigen begroting. 05:00:32.480 --> 05:00:33.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Het tweede punt, mevrouw de voorzitter. 05:00:33.970 --> 05:00:37.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik merk op, ook voor de mensen thuis, dat de minister-president daar voor 05:00:37.860 --> 05:00:39.890 align:middle line:82% position:46% size:100% de derde keer niet op ingaat. 05:00:39.890 --> 05:00:44.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Het interesseert mij niet wat u vindt dat u moet doen voor deze wet. 05:00:44.540 --> 05:00:48.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben aan u gevraagd: denkt u ook nog aan de gewone Nederlanders? 05:00:48.700 --> 05:00:53.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Denkt u ook nog aan de Nederlanders met hun eigen problemen, die ook weleens in hoger beroep moeten, 05:00:53.630 --> 05:00:58.090 align:middle line:82% position:46% size:100% die bijvoorbeeld last hebben van het gas in Groningen of die bijvoorbeeld slachtoffer zijn 05:00:58.090 --> 05:01:00.580 align:middle line:82% position:46% size:100% van de toeslagenproblematiek? 05:01:00.580 --> 05:01:02.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Die hebben geen Mark Rutte gezien, meneer Rutte. 05:01:02.870 --> 05:01:08.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Die hebben geen Mark Rutte gezien die toen dat bekend werd zei: ik ga over vier uur een wet maken, ik ga 05:01:08.200 --> 05:01:12.870 align:middle line:82% position:46% size:100% over vijf uur naar de Kamer, dat moet dan morgen naar de Eerste Kamer, ik ga naar een rechter om het te 05:01:12.870 --> 05:01:18.210 align:middle line:82% position:46% size:100% herstellen, ik ga er voor de mensen die in de problemen zitten voor zorgen, ik, Mark Rutte, dat ik 05:01:18.210 --> 05:01:20.210 align:middle line:82% position:46% size:100% binnen een dag of twee een oplossing heb. 05:01:20.370 --> 05:01:23.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Jaren hebben ze moeten wachten en dat maakt uw verhaal zo hypocriet. 05:01:23.540 --> 05:01:28.680 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Wilders heeft uiteraard gelijk waar hij zegt dat we in de afgelopen jaren geconfronteerd 05:01:28.680 --> 05:01:30.780 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn met twee zeer ernstige zaken. 05:01:30.930 --> 05:01:35.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn inderdaad de aardbevingen in Groningen, als gevolg van de gaswinning, en uiteraard de 05:01:35.810 --> 05:01:38.750 align:middle line:82% position:46% size:100% verschrikkelijke affaire met de kinderopvangtoeslag. 05:01:38.750 --> 05:01:39.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar heeft hij volkomen gelijk in. 05:01:39.780 --> 05:01:45.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn vreselijke gebeurtenissen en we werken er kei- en keihard aan om dat onder controle te krijgen. 05:01:45.520 --> 05:01:48.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten aanzien van het Groningse gas zijn we erin geslaagd om die, waar we dachten dat die gaswinning 05:01:48.810 --> 05:01:51.710 align:middle line:82% position:46% size:100% door zou gaan tot 2030, heel snel af te bouwen. 05:01:51.710 --> 05:01:55.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is dit kabinet gaan doen, Eric Wiebes en het hele kabinet: ervoor zorgen dat we veel sneller 05:01:55.590 --> 05:01:56.760 align:middle line:82% position:46% size:100% van het Groningse gas af kunnen. 05:01:56.760 --> 05:02:01.060 align:middle line:82% position:46% size:100% En wordt met man en macht gewerkt om in Groningen te werken aan zowel schadeherstel als aan het versterken. 05:02:01.060 --> 05:02:03.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ten aanzien van de kinderopvangtoeslag. 05:02:03.610 --> 05:02:06.620 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben het rapport-Van Dam hier uitvoerig behandeld. 05:02:06.620 --> 05:02:11.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet is met man en macht bezig, met brede steun van de Kamer, om ervoor te zorgen — we hebben het 05:02:11.500 --> 05:02:14.170 align:middle line:82% position:46% size:100% niet meer over compenseren, want de ouders zeggen terecht: wij willen niet gecompenseerd worden, maar 05:02:14.170 --> 05:02:19.950 align:middle line:82% position:46% size:100% terugkrijgen waar we recht op hebben — dat we de ouders terugbetalen wat zij terug horen te krijgen 05:02:19.950 --> 05:02:25.080 align:middle line:82% position:46% size:100% en dat op een manier te doen waarop zij ook een nieuwe start kunnen maken, dat zij niet al dat geld meteen 05:02:25.080 --> 05:02:27.290 align:middle line:82% position:46% size:100% aan schuldeisers kwijt zijn, maar ook een nieuwe start kunnen maken. 05:02:27.290 --> 05:02:28.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar wordt op dit moment met man en macht aan gewerkt. 05:02:28.730 --> 05:02:31.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus terecht dat de heer Wilders daar aandacht voor vraagt. 05:02:31.310 --> 05:02:36.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaag gaat het over de bestrijding van het coronavirus en daarvoor is deze maatregel nodig. 05:02:36.330 --> 05:02:41.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het nodig zou zijn bij Groningen of bij de kinderopvangtoeslagaffaire om met spoedwetgeving 05:02:41.870 --> 05:02:42.490 align:middle line:82% position:46% size:100% te komen, zullen we daar natuurlijk geen seconde over aarzelen. 05:02:42.490 --> 05:02:48.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zullen we geen seconde over aarzelen, maar het zijn drie verschillende onderwerpen die ieder hun 05:02:48.810 --> 05:02:53.710 align:middle line:82% position:46% size:100% eigen totale focus vragen, hun totale aandacht vragen, en die hebben alle drie de onderwerpen. 05:02:53.710 --> 05:02:59.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaag gaat het over de coronabestrijding en daartoe noodzakelijk de avondklok helaas, vanwege 05:02:59.010 --> 05:03:03.220 align:middle line:82% position:46% size:100% de grote bezorgdheid die bij ons bestaat — en ook bij alle deskundigen en heel veel mensen 05:03:03.220 --> 05:03:07.880 align:middle line:82% position:46% size:100% in het land — wat betreft de nog veel te hoge besmettingscijfers, de verdere toename van het 05:03:07.880 --> 05:03:12.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Engelse virus en de nog veel te hoge aantallen mensen in de ziekenhuizen, met alle gevolgen, 05:03:12.830 --> 05:03:17.610 align:middle line:82% position:46% size:100% ook voor kanker- en hartoperaties, die ook moeten kunnen doorgaan. 05:03:17.610 --> 05:03:18.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ten slotte. 05:03:18.970 --> 05:03:20.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Weet u, het gaat over hetzelfde. 05:03:20.950 --> 05:03:23.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat namelijk over rechtsgelijkheid. 05:03:23.370 --> 05:03:30.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat over hoe snel je een minister president hebt — die is van de VVD in dit geval en die heet Mark 05:03:30.220 --> 05:03:33.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Rutte — en hoe snel die voor zichzelf rent en hoe snel die voor de gewone Nederlander rent. 05:03:33.910 --> 05:03:36.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is gewoon hetzelfde onderwerp en dat heet rechtsgelijkheid. 05:03:36.160 --> 05:03:40.030 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat zien we nu? 05:03:40.030 --> 05:03:46.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat die mensen in Groningen en de slachtoffers van het toeslagendrama nog steeds in grote 05:03:46.770 --> 05:03:47.790 align:middle line:82% position:46% size:100% mate op hun geld zitten te wachten. 05:03:47.790 --> 05:03:49.280 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat had ik nou verwacht? 05:03:50.360 --> 05:03:55.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat u snel voor die mensen zou gaan lopen en dat u niet als het u zelf uitkomt … U zegt wel dat het 05:03:55.050 --> 05:04:01.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Nederland is, maar het is Mark Rutte die ineens een persconferentie houdt en zegt: wat een schande dat 05:04:01.440 --> 05:04:06.970 align:middle line:82% position:46% size:100% die rechter dat heeft gedaan, ik zeg nu tegen mensen "hou je er toch aan", ik kom met een spoedwet en 05:04:06.970 --> 05:04:12.600 align:middle line:82% position:46% size:100% die moet donderdag door de Tweede Kamer en vrijdag door de Eerste Kamer. 05:04:12.600 --> 05:04:15.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij wist ook al meteen te vertellen dat vrijdag het hoger beroep dient. 05:04:15.880 --> 05:04:17.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij had het allemaal geregeld. 05:04:17.380 --> 05:04:19.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij had het allemaal geregeld! 05:04:19.340 --> 05:04:26.120 align:middle line:82% position:46% size:100% En de mensen die thuiszitten en niet Mark Rutte heten, die de Raad van State niet gewoon kunnen bellen, 05:04:26.120 --> 05:04:31.340 align:middle line:82% position:46% size:100% die geen landsadvocaat hebben, maar blij zijn als ze met een toevoeging een advocaat toegewezen krijgen 05:04:31.340 --> 05:04:35.050 align:middle line:82% position:46% size:100% om te vechten tegen die grote overheid, die mensen hebben nog niks gekregen. 05:04:35.050 --> 05:04:35.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog helemaal niks! 05:04:35.990 --> 05:04:40.330 align:middle line:82% position:46% size:100% En zij zien u nu keihard rennen voor uzelf en zij zien u niks voor hen doen. 05:04:40.330 --> 05:04:42.490 align:middle line:82% position:46% size:100% En dit is niet een ander onderwerp, meneer Rutte. 05:04:42.490 --> 05:04:43.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar gaan mensen u dadelijk op afrekenen. 05:04:43.690 --> 05:04:46.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zit niet voor mezelf in de politiek. 05:04:46.590 --> 05:04:52.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zit om één reden in de politiek, namelijk omdat ik zielsveel van dit land houd. 05:04:52.470 --> 05:04:55.450 align:middle line:82% position:46% size:100% En ik geloof dat dat ook zelfs voor de heer Wilders geldt; zo ken ik hem ook. 05:04:55.450 --> 05:04:57.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij houdt ook van dit land. 05:04:57.410 --> 05:05:00.940 align:middle line:82% position:46% size:100% En ik geloof dat we allebei een enorm respect hebben voor onze landgenoten en hun wijsheid 05:05:00.940 --> 05:05:02.630 align:middle line:82% position:46% size:100% om verstandige besluiten te nemen. 05:05:02.630 --> 05:05:06.400 align:middle line:82% position:46% size:100% En inderdaad, soms hebben mensen de Staat als bescherming nodig. 05:05:06.400 --> 05:05:10.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat geldt bij Groningen, dat geldt bij de afwikkeling van die verschrikkelijke kinderopvangtoeslagaffaire, 05:05:10.900 --> 05:05:13.320 align:middle line:82% position:46% size:100% waar de Staat gefaald heeft; daar heeft de heer Wilders gelijk in. 05:05:13.320 --> 05:05:20.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat geldt ook voor de coronabestrijding, wanneer er een pandemie over ons land heen rolt en heel veel 05:05:20.260 --> 05:05:24.970 align:middle line:82% position:46% size:100% mensen zeer bezorgd zijn over hun gezondheid, maar ook over die van hun ouders en hun grootouders, en die van 05:05:24.970 --> 05:05:25.460 align:middle line:82% position:46% size:100% mensen met een zwakke gezondheid. 05:05:25.460 --> 05:05:28.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom zit ik in de politiek; niet voor mezelf. 05:05:28.750 --> 05:05:31.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Die avondklok is er niet voor Mark Rutte. 05:05:31.090 --> 05:05:34.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb die avondklok persoonlijk niet nodig voor mijn geluk. 05:05:34.330 --> 05:05:38.700 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben die avondklok nodig omdat we in dit land die pandemie moeten bestrijden. 05:05:38.700 --> 05:05:41.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvoor is helaas op dit moment dit instrument noodzakelijk. 05:05:41.720 --> 05:05:46.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doet niets af aan wat de heer Wilders terecht opmerkt over de ernst van Groningen en de aardbevingen 05:05:46.610 --> 05:05:49.310 align:middle line:82% position:46% size:100% daar, en de ernst van de afwikkeling van de kinderopvangtoeslagaffaire. 05:05:49.310 --> 05:05:54.440 align:middle line:82% position:46% size:100% En ik kan hem verzekeren: dat heeft mijn permanente aandacht, net zozeer als de afwikkeling van 05:05:54.440 --> 05:05:58.940 align:middle line:82% position:46% size:100% deze vreselijke pandemie. 05:05:58.940 --> 05:06:03.290 align:middle line:82% position:46% size:100% De premier heeft een rotsvast vertrouwen in de juridische basis waar het kabinet voor heeft gekozen. 05:06:03.290 --> 05:06:07.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar toch staan we vandaag wel over een voorstel voor een spoedwet te debatteren, wat op z'n minst 05:06:07.200 --> 05:06:11.420 align:middle line:82% position:46% size:100% wel de gedachte oproept dat er in dat vertrouwen toch wel wat deukjes zijn gekomen door die 05:06:11.420 --> 05:06:12.850 align:middle line:82% position:46% size:100% uitspraak van de rechter. 05:06:12.850 --> 05:06:14.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu kan je daar natuurlijk een juridische discussie over voeren, zeker als het onontgonnen gebied is. 05:06:14.160 --> 05:06:19.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kan zijn dat het hof er morgen wat anders in zit. 05:06:19.370 --> 05:06:24.480 align:middle line:82% position:46% size:100% En er zijn ook vast mensen te vinden die zeggen: het zou eventueel wel kunnen. 05:06:24.480 --> 05:06:31.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar feit is dat eigenlijk iedereen wel zegt: het is veel logischer om te gaan 05:06:31.150 --> 05:06:31.470 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de route die nu voorligt. 05:06:31.470 --> 05:06:33.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Staaij wees daar volgens mij terecht op. 05:06:33.200 --> 05:06:34.050 align:middle line:82% position:46% size:100% om die Wpg aan te passen. 05:06:34.050 --> 05:06:35.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie de minister van Justitie nu met zijn hoofd schudden, maar het is uiteindelijk 05:06:35.010 --> 05:06:36.320 align:middle line:82% position:46% size:100% toch ook zijn eigen voorstel. 05:06:36.320 --> 05:06:42.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag aan de minister-president is: kan hij niet gewoon ruiterlijk erkennen dat de afslag 05:06:42.960 --> 05:06:46.340 align:middle line:82% position:46% size:100% die hij gekozen heeft misschien niet handig is en dat hij daarmee verwarring en onrust over 05:06:46.340 --> 05:06:47.440 align:middle line:82% position:46% size:100% die avondklok heeft veroorzaakt? 05:06:47.440 --> 05:06:51.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Zou dat niet gewoon recht doen aan de werkelijkheid die we de afgelopen week hebben gezien? 05:06:51.350 --> 05:06:58.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij menen oprecht dat het gebruikmaken van de Wbbbg de juiste route was. 05:06:58.930 --> 05:07:02.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom was dat de juiste route en ís dat naar onze overtuiging nog steeds de juiste route? 05:07:02.210 --> 05:07:07.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Vanwege het feit dat het hier gaat om bewegingsbeperkingen in combinatie 05:07:07.040 --> 05:07:07.460 align:middle line:82% position:46% size:100% met de grote urgentie. 05:07:07.460 --> 05:07:13.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus wij menen dat dat de juiste route is, en wij zullen uiteraard ook proberen om dat in 05:07:13.140 --> 05:07:16.190 align:middle line:82% position:46% size:100% de hogerberoepzaak overeind te houden. 05:07:16.190 --> 05:07:18.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga nu niet in discussie met de voorzieningenrechter, ik ga hier nu ook 05:07:18.990 --> 05:07:22.290 align:middle line:82% position:46% size:100% de hogerberoepzaak niet staan doen, en dat zal ook de heer Grapperhaus niet doen. 05:07:22.580 --> 05:07:26.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gebeurt immers uiteraard morgen in de rechtszaal. 05:07:26.400 --> 05:07:29.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar wij menen inderdaad dat dat de beste route was en nog steeds is. 05:07:29.850 --> 05:07:32.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd is die uitspraak er. 05:07:33.370 --> 05:07:37.400 align:middle line:82% position:46% size:100% En Fred Grapperhaus en ik hebben ons dinsdag meteen gerealiseerd dat als er zo'n uitspraak 05:07:37.400 --> 05:07:39.660 align:middle line:82% position:46% size:100% komt van de voorzieningenrechter, je ook absolute duidelijkheid wilt hebben. 05:07:39.660 --> 05:07:45.190 align:middle line:82% position:46% size:100% En die absolute duidelijkheid is erbij gebaat dat wij nu ook deze spoedwet behandelen. 05:07:45.190 --> 05:07:48.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben heel blij dat de Kamer dat mogelijk heeft gemaakt en daar bedank ik u zeer voor. 05:07:48.320 --> 05:07:51.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Op deze manier zou de spoedwet, begrijp ik, volgens planning morgen ook in de Eerste Kamer behandeld 05:07:51.600 --> 05:07:53.530 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen worden, mocht het wetsvoorstel de Tweede Kamer vandaag passeren. 05:07:53.530 --> 05:07:59.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat vreselijk belangrijk is, omdat op die manier die duidelijkheid aan Nederland wordt 05:07:59.410 --> 05:08:03.130 align:middle line:82% position:46% size:100% gegeven, te midden van een ernstige pandemie waar heel veel mensen zich grote zorgen over maken. 05:08:03.360 --> 05:08:07.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Die absolute duidelijkheid was er volgens mij bij gebaat geweest als we meteen voor 05:08:07.870 --> 05:08:08.840 align:middle line:82% position:46% size:100% deze afslag hadden gekozen. 05:08:08.840 --> 05:08:12.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hadden we namelijk waarschijnlijk de problemen van eerder deze week kunnen voorkomen. 05:08:12.690 --> 05:08:16.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Die vraag heeft mevrouw Kuiken vanochtend nog aan een tweetal experts voorgelegd. 05:08:16.850 --> 05:08:19.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Die vraag werd daar eigenlijk volmondig met ja beantwoord: ja, dit is een betere route. 05:08:19.410 --> 05:08:24.360 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft dat ook gezegd bij de advisering over dit voorstel, en de Raad van 05:08:24.360 --> 05:08:24.680 align:middle line:82% position:46% size:100% State heeft het vorige week gezegd. 05:08:24.680 --> 05:08:28.840 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president blijft eigenlijk volharden door te zeggen: wij hebben het goed gedaan. 05:08:28.840 --> 05:08:30.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar blijft hij in volhanden, terwijl eigenlijk alle andere mensen die er verstand van hebben, 05:08:30.370 --> 05:08:31.960 align:middle line:82% position:46% size:100% daar anders over denken. 05:08:31.960 --> 05:08:34.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat suggereert toch een gebrek aan zelfkritiek. 05:08:34.590 --> 05:08:38.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou de minister-president echt willen oproepen om toch wat meer in de spiegel te kijken en misschien 05:08:38.120 --> 05:08:41.370 align:middle line:82% position:46% size:100% te erkennen dat het kabinet hier een verkeerde afslag heeft gekozen, met gevolgen. 05:08:41.370 --> 05:08:44.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat hier niet om een soort juridisch geharrewar, want dat is op zich niet zo interessant. 05:08:44.420 --> 05:08:48.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, het probleem was dat Nederland een hele dag heeft zitten kijken naar onrust over een maatregel 05:08:48.930 --> 05:08:50.340 align:middle line:82% position:46% size:100% die toch niet geheel onomstreden is. 05:08:50.340 --> 05:08:52.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zit volgens mij het probleem. 05:08:52.780 --> 05:08:54.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zal moeten blijken in de hogerberoepzaak. 05:08:54.170 --> 05:08:58.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, ik ga hier niet in de Tweede Kamer door de uitspraak van de voorzieningenrechter 05:08:58.810 --> 05:09:01.100 align:middle line:82% position:46% size:100% heen lopen en dat allemaal afvinken. 05:09:01.100 --> 05:09:01.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vind ik nu niet passend. 05:09:01.270 --> 05:09:09.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moet zijn beslag krijgen in het hoger beroep in de juridische kolom van onze trias politica. 05:09:09.000 --> 05:09:13.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij menen wel dat de grond die wij gekozen hebben, namelijk via de Wbbbg, de voor de hand liggende 05:09:13.240 --> 05:09:16.550 align:middle line:82% position:46% size:100% en ook de juiste was en nog steeds is. 05:09:16.550 --> 05:09:19.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat pleidooi zullen wij houden. 05:09:19.370 --> 05:09:23.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd is het van het allergrootste belang dat er duidelijkheid is. 05:09:23.490 --> 05:09:27.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Met de uitspraak van de voorzieningenrechter dreigt die duidelijkheid ernstig te verminderen. 05:09:27.720 --> 05:09:31.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is het ontzettend belangrijk om ervoor te zorgen dat wij dit 05:09:33.920 --> 05:09:37.700 align:middle line:82% position:46% size:100% spoedwetsvoorstel hier aanhangig maken. 05:09:39.720 --> 05:09:40.450 align:middle line:82% position:46% size:100% En nogmaals dank dat het zo snel behandeld kan worden. 05:09:40.450 --> 05:09:44.690 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president blijft nu eigenlijk volhouden dat de gekozen weg via het 05:09:44.690 --> 05:09:49.880 align:middle line:82% position:46% size:100% staatsnoodrecht de beste route is. 05:09:50.940 --> 05:09:52.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat verbaast mij een beetje. 05:09:52.280 --> 05:09:55.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil graag van de minister-president duidelijkheid krijgen. 05:09:55.430 --> 05:10:03.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Als de regering morgen in de procedure bij het hof de zaak zou winnen, gaan wij deze wet dan nog 05:10:03.890 --> 05:10:07.990 align:middle line:82% position:46% size:100% daadwerkelijk terugzien in het Staatsblad of zegt de minister-president dan: nou nee, dan kunnen we 05:10:07.990 --> 05:10:09.790 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenlijk gewoon door op de ingeslagen weg? 05:10:09.790 --> 05:10:12.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb die vraag van de heer Hijink gehoord en die snap ik. 05:10:12.620 --> 05:10:17.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het is niet mogelijk voor mij om die vraag met een volmondig ja te beantwoorden, omdat morgen 05:10:17.660 --> 05:10:22.880 align:middle line:82% position:46% size:100% de hogerberoepszaak speelt bij het hof. 05:10:22.880 --> 05:10:25.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog allerlei andere elementen kunnen onderdeel zijn van het hoger beroep. 05:10:25.350 --> 05:10:27.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent dat dat niet mogelijk is. 05:10:27.710 --> 05:10:33.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het gaat om de vraag of dit wetsvoorstel bovenliggend is op de bestaande route, ja of 05:10:33.980 --> 05:10:38.520 align:middle line:82% position:46% size:100% nee, zullen wij de Kamer na de uitspraak van het hof zo snel mogelijk bescheid geven. 05:10:38.520 --> 05:10:41.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zeggen we hoe we daarmee omgaan. 05:10:41.710 --> 05:10:46.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ook in het belang van dat proces morgen en die hogerberoepzaak, kan ik hier nu niet 05:10:46.480 --> 05:10:51.450 align:middle line:82% position:46% size:100% een hard ja of nee op zeggen. 05:10:51.450 --> 05:10:52.700 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Hijink, en dan heb ik mevrouw Kuiken en de heer Van der Staaij. 05:10:52.700 --> 05:10:59.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan staan wij hier nu een wet te maken en morgen wilt u naar de Eerste Kamer om diezelfde wet te behandelen. 05:10:59.040 --> 05:11:05.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Die wet moet een betere juridische basis geven voor de avondklok, waar de Raad van State, de heer Van der 05:11:05.930 --> 05:11:08.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Staaij en anderen meerdere keren op gehamerd hebben. 05:11:08.260 --> 05:11:17.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet zegt: dat hoeft eigenlijk allemaal niet; wij vinden nog steeds dat het via 05:11:17.500 --> 05:11:17.600 align:middle line:82% position:46% size:100% de noodwetgeving beter is. 05:11:17.600 --> 05:11:20.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar als wij hier en in de Eerste Kamer een wet aangenomen hebben, mogen wij vandaag toch 05:11:20.870 --> 05:11:24.610 align:middle line:82% position:46% size:100% de zekerheid krijgen dat dat de nieuwe juridische basis wordt voor de avondklok? 05:11:24.610 --> 05:11:26.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Die zekerheid moeten wij vandaag toch kunnen krijgen? 05:11:26.960 --> 05:11:28.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Anders staan we hier echt een reservenummertje te maken. 05:11:28.940 --> 05:11:33.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat de heer Hijink zegt, ligt op zich voor de hand maar een definitief ja of nee hangt ook af 05:11:33.910 --> 05:11:36.930 align:middle line:82% position:46% size:100% van hoe de hogerberoepzaak loopt morgen. 05:11:37.020 --> 05:11:39.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zullen mogelijk ook andere aspecten aan de orde zijn die ik hier niet kan overzien. 05:11:39.750 --> 05:11:40.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat dat door elkaar loopt, maakt het lastig — dat snap ik wel — maar ik vind het niet in 05:11:40.420 --> 05:11:48.330 align:middle line:82% position:46% size:100% het belang van de rechtsgang morgen om daar nu hard ja of nee op te zeggen. 05:11:48.330 --> 05:11:53.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar uiteraard zullen wij de Kamer onmiddellijk, nadat het hof uitspraak heeft gedaan, laten weten 05:11:53.510 --> 05:11:55.200 align:middle line:82% position:46% size:100% wat dat betekent, ook voor deze wet. 05:11:55.310 --> 05:11:58.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap heel goed waar de heer Hijink op hint. 05:11:58.750 --> 05:12:00.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat begrijp ik heel goed. 05:12:00.100 --> 05:12:03.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ligt misschien zelfs ook voor de hand, maar voordat je daar een hard ja of nee op zegt, moet 05:12:03.480 --> 05:12:05.980 align:middle line:82% position:46% size:100% je ook kijken naar wat er uit die hogerberoepzaak komt, hoe dat loopt en wat voor aspecten daar verder 05:12:05.980 --> 05:12:06.100 align:middle line:82% position:46% size:100% nog bij aan de orde kunnen zijn. 05:12:06.100 --> 05:12:09.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben niet zozeer aan het hinten. 05:12:09.850 --> 05:12:19.850 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president hint erop dat het kabinet, afhankelijk van de uitspraak morgen, ook door zou 05:12:20.490 --> 05:12:23.190 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen gaan op de ingeslagen weg van het noodrecht. 05:12:23.190 --> 05:12:31.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is door meerderen, door de Raad van State, door leden van deze Kamer, door de rechter deze 05:12:31.340 --> 05:12:36.420 align:middle line:82% position:46% size:100% week, gekraakt als een onverstandige weg. 05:12:36.420 --> 05:12:41.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Als wij hier een nieuwe wet maken, waarvan de Raad van State en anderen ook zeggen dat die een 05:12:41.480 --> 05:12:45.550 align:middle line:82% position:46% size:100% betere basis is voor een avondklok, dan wil ik van de minister-president wel de zekerheid hebben 05:12:45.550 --> 05:12:50.530 align:middle line:82% position:46% size:100% dat hij voor die betere basis kiest en niet koppig en eigenwijs doorgaat op de route die door 05:12:50.530 --> 05:12:55.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij gaan zeker niet koppig of eigenwijs door op een bepaalde route. 05:12:55.720 --> 05:13:00.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Zeker niet. Alleen, er ligt nu een hogerberoepzaak voor bij het hof. 05:13:00.820 --> 05:13:04.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat natuurlijk ook over kwesties als hoe je omgaat met de boetes en al dat soort zaken. 05:13:04.050 --> 05:13:06.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel veel aspecten hangen hiermee samen. 05:13:06.160 --> 05:13:11.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hangt ook weer af van hoe de uitspraak er morgen precies uitziet, dus voordat wij daar iets over kunnen 05:13:11.940 --> 05:13:17.290 align:middle line:82% position:46% size:100% zeggen aan de Kamer, vind ik het correct om die zaak eerst af te wikkelen bij het hof en dan de Kamer 05:13:17.290 --> 05:13:20.110 align:middle line:82% position:46% size:100% onmiddellijk te informeren. 05:13:20.110 --> 05:13:26.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Kuiken en dan de heer Van der Staaij en de heer Groothuizen. 05:13:27.750 --> 05:13:32.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen wij vanochtend de technische briefing hadden, hebben wij gevraagd aan de staatsrechtgeleerden 05:13:32.430 --> 05:13:36.050 align:middle line:82% position:46% size:100% en juridische experts: wat is uw advies? 05:13:36.050 --> 05:13:41.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij zeiden eigenlijk alle twee — dat hoorden we ook terug uit andere bronnen — dat het verstandig is om 05:13:41.960 --> 05:13:45.700 align:middle line:82% position:46% size:100% het gewoon in te trekken en het wetsvoorstel dat we nu behandelen daarvoor in de plaats te laten komen. 05:13:45.700 --> 05:13:48.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ook een route die je kunt nemen. 05:13:49.190 --> 05:13:50.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan toch even... 05:13:50.000 --> 05:13:50.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat snap ik. 05:13:50.690 --> 05:13:56.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is mogelijk ook de verstandige route, maar ik vind dat wij dat pas kunnen zeggen 05:13:56.180 --> 05:13:58.640 align:middle line:82% position:46% size:100% nadat het hoger beroep heeft gediend. 05:13:58.640 --> 05:14:01.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hoger beroep is nu aanhangig en raakt natuurlijk ook aan andere aspecten die te maken hebben met de 05:14:01.410 --> 05:14:04.000 align:middle line:82% position:46% size:100% uitvoering van de avondklok in de afgelopen weken. 05:14:04.000 --> 05:14:09.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Het hangt ook samen met de bredere werking van de Wbbbg, ook in de toekomst. 05:14:09.960 --> 05:14:12.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik denk dat het correct is om dat af te wikkelen. 05:14:12.390 --> 05:14:13.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor heel goed wat de Kamer hier zegt. 05:14:13.160 --> 05:14:18.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar voordat je daar een hard ja of nee tegen zegt, vind ik het netjes om morgen eerst die zaak bij het 05:14:18.660 --> 05:14:22.500 align:middle line:82% position:46% size:100% hof afgewikkeld te hebben, die uitspraak te hebben en daarna onmiddellijk de Kamer te informeren. 05:14:22.500 --> 05:14:24.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Zouden wij dan iets aan de Kamer melden waarvan u zegt "hoe kan dat nou?", dan is dat natuurlijk 05:14:24.650 --> 05:14:29.910 align:middle line:82% position:46% size:100% ook het moment om daar onmiddellijk met elkaar weer een debat over te hebben. 05:14:29.910 --> 05:14:34.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor heel goed wat u zegt en ik denk dat wij dat debat ook gaan voorkómen, maar ik vind 05:14:34.220 --> 05:14:37.940 align:middle line:82% position:46% size:100% het pas correct om dat te gaan doen als we die hoofdzaak ook hebben afgewikkeld. 05:14:38.060 --> 05:14:42.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het nu niet zo relevant om de precedentwerking van deze noodwet te toetsen, 05:14:42.590 --> 05:14:45.270 align:middle line:82% position:46% size:100% gelet op de haast waar we nu in zitten. 05:14:45.270 --> 05:14:48.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is één. 05:14:48.130 --> 05:14:52.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten tweede: sepot van allerlei boetes die uitgedeeld zijn, is vervelend, maar het feit dat wij hier staan 05:14:54.130 --> 05:15:03.800 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat er een juridische — ik zoek even een net woord — fout is gemaakt, is onze eigen schuld. 05:15:03.800 --> 05:15:07.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar moet je dus de consequenties van aanvaarden, toch? 05:15:07.540 --> 05:15:12.230 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn natuurlijk in hoger beroep gegaan, omdat we niet meenden dat er een juridische fout gemaakt is. 05:15:12.230 --> 05:15:13.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar volgens mij willen we wel duidelijkheid met z'n allen. 05:15:13.760 --> 05:15:17.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom is het zo belangrijk dat die spoedwet er is. 05:15:17.100 --> 05:15:22.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Over de definitieve bovenliggendheid van deze spoedwet boven de bestaande route zullen we de Kamer 05:15:22.050 --> 05:15:24.480 align:middle line:82% position:46% size:100% onmiddellijk melden zodra de uitspraak er is. 05:15:24.480 --> 05:15:29.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar er kunnen ook nog andere elementen onderdeel zijn van die zaak, van die procedure. 05:15:29.630 --> 05:15:35.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien kan Grapperhaus daar zo dadelijk ook nog nader op ingaan, maar ik denk dat het verstandig is om 05:15:35.580 --> 05:15:38.270 align:middle line:82% position:46% size:100% dat definitieve bescheid te geven direct na uitspraak. 05:15:38.760 --> 05:15:43.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard zal er dan, mocht dat een bescheid zijn waarvan de Kamer zegt "hoe zit dat nou, wat doen ze 05:15:43.420 --> 05:15:48.800 align:middle line:82% position:46% size:100% hier nou?", onmiddellijk toch een debat zijn. 05:15:48.800 --> 05:15:55.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Op dat debat zitten wij ook niet te wachten, dus ik denk dat wij daar echt verstandig uit komen. 05:15:55.260 --> 05:15:55.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Het lijkt een beetje of we hier een beetje stom zitten te wezen om niks, omdat het kabinet blijft 05:15:55.510 --> 05:16:01.920 align:middle line:82% position:46% size:100% volharden in: joh, we hebben eigenlijk niks fout gedaan, er is niks aan de hand. 05:16:01.920 --> 05:16:08.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vind ik ook te makkelijk, want je zult gewoon moeten aanvaarden dat wat er nu voorligt 05:16:08.520 --> 05:16:10.090 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon niet goed is gegaan. 05:16:10.470 --> 05:16:15.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kun je ook oprecht zeggen "we hebben het niet goed gedaan en we kiezen nu voor de alternatieve route" in 05:16:15.340 --> 05:16:17.780 align:middle line:82% position:46% size:100% plaats van dat je volhardt in een hoger beroep. 05:16:19.200 --> 05:16:24.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben het niet eens met de opvattingen van de heer Wilders over wel of niet de avondklok, maar ik snap 05:16:24.020 --> 05:16:29.440 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn chagrijn wel een beetje als hij zegt: dit schaadt ook het vertrouwen in de crisisaanpak. 05:16:29.440 --> 05:16:34.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat er niet alleen om dat er een juridische fout is gemaakt, maar het gaat ook om het vertrouwen dat 05:16:34.720 --> 05:16:38.410 align:middle line:82% position:46% size:100% we met elkaar mogen hebben in de capaciteiten van het kabinet om deugdelijke wetgeving te maken, om 05:16:38.410 --> 05:16:44.720 align:middle line:82% position:46% size:100% ons daar fatsoenlijk in mee te nemen en om onze kritische vragen serieus te nemen. 05:16:44.720 --> 05:16:47.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat ook zijn oproep was. 05:16:47.210 --> 05:16:52.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat mis ik een beetje in de houding van de premier, maar dat mis ik nu ook in zijn antwoorden, 05:16:52.450 --> 05:16:55.470 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat ze eigenlijk lijken door te gaan op de weg die al bewandeld is. 05:16:55.470 --> 05:17:00.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wijs er wel op dat de voorzieningenrechter niet alleen iets heeft gezegd over de vraag 05:17:00.150 --> 05:17:04.840 align:middle line:82% position:46% size:100% of dit qua urgentie de juiste route was, maar ook over de proportionaliteit. 05:17:05.100 --> 05:17:06.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn dus meerdere aspecten aan snee. 05:17:06.830 --> 05:17:09.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is dus echt van belang dat die hogerberoepzaak speelt. 05:17:09.360 --> 05:17:11.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het voor ons allemaal van belang is. 05:17:11.440 --> 05:17:14.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is breder dan alleen de urgentie en de precieze rechtsbasis. 05:17:14.140 --> 05:17:16.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Het heeft ook te maken met de proportionaliteit. 05:17:16.670 --> 05:17:23.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het dus echt correct om dat te doen, nu die hogerberoepzaak speelt. 05:17:23.940 --> 05:17:26.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard komen wij hier niet zomaar naar de Kamer met een wetsvoorstel. 05:17:27.690 --> 05:17:29.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doen we natuurlijk met een reden. 05:17:29.440 --> 05:17:35.980 align:middle line:82% position:46% size:100% We begrijpen ook heel goed dat het niet de populariteitsprijs wint als we dan later zeggen 05:17:35.980 --> 05:17:40.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat snap ik heel goed, maar ik vind het wel netjes, nu deze twee zaken parallel lopen, 05:17:40.410 --> 05:17:43.390 align:middle line:82% position:46% size:100% om die hoofdzaak eerst af te wachten en direct daarna de Kamer te berichten. 05:17:43.390 --> 05:17:45.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet volharden in ongelijk. 05:17:45.780 --> 05:17:49.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de overtuiging hebben dat er een deugdelijke juridische basis ligt onder 05:17:49.980 --> 05:17:51.810 align:middle line:82% position:46% size:100% de bestaande juridische route. 05:17:51.810 --> 05:17:55.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvoor leggen wij nu ook deze wet neer om ervoor te zorgen dat dat echt gezekerd is. 05:17:56.180 --> 05:17:59.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar daarnaast speelt in die uitspraak van de voorzieningenrechter natuurlijk ook het 05:17:59.570 --> 05:18:04.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is breder dan alleen het precieze juridische instrument. 05:18:04.490 --> 05:18:05.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doet de premier vaak. 05:18:05.770 --> 05:18:08.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hebben we een argument op tafel gebracht en dan komt er een ander argument bij, 05:18:08.350 --> 05:18:11.610 align:middle line:82% position:46% size:100% nu de proportionaliteit. 05:18:11.610 --> 05:18:16.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Als dát het argument is, dan is dat een extra reden om eerst het hoger beroep af te wachten voordat je 05:18:16.310 --> 05:18:20.630 align:middle line:82% position:46% size:100% dit wetsvoorstel afmaakt, want die proportionaliteit geldt ook in het voorstel dat nu voorligt. 05:18:20.630 --> 05:18:25.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Of je bent ervan overtuigd dat je gelijk hebt en dan zeg je: ik wacht het gewoon af, want 05:18:25.060 --> 05:18:28.230 align:middle line:82% position:46% size:100% ik vertrouw erop dat dit goed komt. 05:18:28.360 --> 05:18:33.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij zou dat juist een extra argument zijn om nu niet door te zetten. 05:18:33.770 --> 05:18:35.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Had dan eerst het hoger beroep afgewacht. 05:18:36.310 --> 05:18:40.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij willen met zijn allen toch in de bestrijding van een ernstige pandemie hier duidelijkheid hebben? 05:18:40.140 --> 05:18:42.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is toch de reden dat we dit doen? 05:18:43.610 --> 05:18:46.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Mocht het hoger beroep anders aflopen dan wij denken, dan willen wij voorkomen 05:18:46.470 --> 05:18:47.670 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er een juridisch gat valt. 05:18:47.670 --> 05:18:52.380 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag is volgens mij: stel dat je het hoger beroep zou winnen, welke wet is dan bovenliggend? 05:18:52.380 --> 05:18:56.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb heel goed verstaan wat mevrouw Kuiken, de heer Hijink en anderen daarover gezegd hebben. 05:18:56.840 --> 05:19:01.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zullen de Kamer ook onmiddellijk na die hogerberoepzaak berichten wat wij doen met die 05:19:01.480 --> 05:19:04.420 align:middle line:82% position:46% size:100% uitspraak, ook in relatie tot dit wetsvoorstel. 05:19:04.420 --> 05:19:11.650 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president gaf aan: "Wij komen met deze wet en wij willen die snel bespreken, want 05:19:11.790 --> 05:19:16.380 align:middle line:82% position:46% size:100% dan komt er meer duidelijkheid." Ik heb eerlijk gezegd het gevoel dat er nu juist heel veel 05:19:16.380 --> 05:19:17.730 align:middle line:82% position:46% size:100% dingen door elkaar gaan lopen. 05:19:17.730 --> 05:19:25.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Er moet nog een zaak in hoger beroep komen, maar omdat de regering kennelijk niet zeker is van de zaak, wordt 05:19:25.550 --> 05:19:31.270 align:middle line:82% position:46% size:100% alvast ook een wet ingediend, die eigenlijk dus niet spoort met de rechterlijke uitspraak die er nu ligt. 05:19:31.270 --> 05:19:32.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat roept juist heel veel vragen op. 05:19:34.010 --> 05:19:39.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom toch de vraag welke duidelijkheid er nu wordt gegeven. 05:19:39.850 --> 05:19:46.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij ging de uitspraak dinsdag over proportionaliteit en het vraagstuk van urgentie en 05:19:46.700 --> 05:19:49.100 align:middle line:82% position:46% size:100% op basis daarvan het juiste juridische instrument. 05:19:49.500 --> 05:19:52.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Over de proportionaliteit kom ik zo nog nader te spreken. 05:19:52.120 --> 05:19:56.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard zijn in die hogerberoepzaak die twee dingen aan de orde. 05:19:56.530 --> 05:20:00.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien is het goed, voorzitter, dat ook Grapperhaus daar dadelijk nog iets over zegt vanuit justitie. 05:20:00.290 --> 05:20:04.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij vinden het ook in relatie tot het hoger beroep van belang ... 05:20:04.680 --> 05:20:09.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Je weet nooit precies welke aspecten en elementen daar verder nog aan bod komen. 05:20:09.320 --> 05:20:10.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Die hogerberoepzaak speelt nu. 05:20:10.220 --> 05:20:17.110 align:middle line:82% position:46% size:100% We willen die netjes afwachten en direct daarna de Kamer informeren. 05:20:17.110 --> 05:20:20.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat had ook mijn voorkeur gehad, om netjes die hogerberoepzaak af te wachten en 05:20:20.330 --> 05:20:21.310 align:middle line:82% position:46% size:100% dan de Kamer te informeren. 05:20:21.310 --> 05:20:22.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij hebben we dan echt duidelijkheid. 05:20:22.920 --> 05:20:28.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu hebben we juist heel veel onduidelijkheid over twee sporen die tegelijkertijd worden gevolgd en die bij 05:20:28.800 --> 05:20:35.750 align:middle line:82% position:46% size:100% mij de vraag oproepen: kan het ook zo zijn dat de regering, ondanks het feit dat ze dit gewetensvol 05:20:35.750 --> 05:20:38.250 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft gewogen, een verkeerde keuze heeft gemaakt ... 05:20:38.250 --> 05:20:41.520 align:middle line:82% position:46% size:100% ... in de grondslag en ook in de beoordeling van de proportionaliteit? 05:20:41.520 --> 05:20:43.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat betreft dat laatste niet: we zijn er echt van overtuigd dat dat niet het geval is, want 05:20:43.710 --> 05:20:48.060 align:middle line:82% position:46% size:100% het instrument is noodzakelijk vanwege de ernstige situatie met de pandemie. 05:20:48.060 --> 05:20:52.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten aanzien van het gekozen juridische instrument denken wij de goede route te hebben gekozen, maar 05:20:52.030 --> 05:20:55.310 align:middle line:82% position:46% size:100% dat zal moeten blijken in het hoger beroep. 05:20:55.310 --> 05:20:58.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Je wilt geen onduidelijkheid. 05:20:58.150 --> 05:21:01.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Als de uitspraak positief is, zullen we de Kamer onmiddellijk melden wat dit betekent 05:21:01.820 --> 05:21:03.200 align:middle line:82% position:46% size:100% voor dit wetsvoorstel. 05:21:03.200 --> 05:21:06.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor heel goed dat mensen zeggen: wij hebben hier dadelijk toch niet zes of zeven uur gedebatteerd over 05:21:06.640 --> 05:21:07.680 align:middle line:82% position:46% size:100% een wetsvoorstel dat dan niet van kracht wordt? 05:21:07.680 --> 05:21:12.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het netjes om dat definitief te maken na de hofuitspraak. 05:21:12.800 --> 05:21:17.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zou ook zo kunnen zijn dat het hof ons niet gelijk geeft en dan is het natuurlijk van heel groot belang 05:21:17.980 --> 05:21:22.330 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er op dat moment duidelijkheid blijft ten aanzien van dit belangrijke instrument van de avondklok. 05:21:22.330 --> 05:21:27.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Jawel, maar het lastige vind ik dan wel dat het bijvoorbeeld op het punt van de proportionaliteit 05:21:27.890 --> 05:21:33.590 align:middle line:82% position:46% size:100% lijkt alsof de minister-president eigenlijk zegt: het is en blijft noodzakelijk, wat een rechter er 05:21:33.590 --> 05:21:34.890 align:middle line:82% position:46% size:100% ook van vindt, want dat is wat wij vinden. 05:21:34.890 --> 05:21:41.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kan toch ook zo zijn dat een rechter juist heel zorgvuldig toetst en zegt: minister-president, 05:21:41.330 --> 05:21:47.920 align:middle line:82% position:46% size:100% regering, wat duidelijk is, is dat het uit oogpunt van virusbestrijding een gezondheidswinst zou kunnen 05:21:47.920 --> 05:21:53.460 align:middle line:82% position:46% size:100% opleveren, maar heb ook helder in beeld wat de eventuele nadelen kunnen zijn. 05:21:54.350 --> 05:21:59.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kan toch ook voor een regering reden zijn om na een uitspraak in hoger beroep nog eens goed te kijken 05:21:59.540 --> 05:22:01.610 align:middle line:82% position:46% size:100% of ze het inderdaad wel bij het rechte eind had? 05:22:01.610 --> 05:22:05.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Het lijkt wel alsof u eigenlijk zegt: nee, daar staan wij niet voor open, want wij 05:22:05.520 --> 05:22:06.580 align:middle line:82% position:46% size:100% vinden dat wij gelijk hebben. 05:22:06.580 --> 05:22:10.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan mis ik eigenlijk een stuk reflectie op de rechterlijke uitspraak. 05:22:10.450 --> 05:22:15.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie dat ook weer terug in het advies van de Raad van State bij de wet die we vandaag behandelen. 05:22:15.370 --> 05:22:20.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De raad zegt ook: minister-president, regering, kijk nou nog even goed naar die proportionaliteit, 05:22:20.630 --> 05:22:24.240 align:middle line:82% position:46% size:100% weeg die nou wat uitdrukkelijker. 05:22:24.240 --> 05:22:24.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat punt blijft terugkomen. 05:22:24.450 --> 05:22:29.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat de Raad van State volgens mij vooral zegt, is: laat zien wat je naast het OMT-advies 05:22:29.420 --> 05:22:34.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zal ik dadelijk nog iets over zeggen, want dat is een terecht punt van de Raad van State: is het 05:22:34.500 --> 05:22:35.070 align:middle line:82% position:46% size:100% niet een copy-pasten van het OMT-advies? 05:22:35.070 --> 05:22:39.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat ze daarin gelijk hebben. 05:22:40.210 --> 05:22:45.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dit debat vindt natuurlijk ook plaats onder het gesternte van de overtuiging van het kabinet 05:22:45.440 --> 05:22:48.850 align:middle line:82% position:46% size:100% — en ik dacht ook van een groot deel van de Kamer — dat het noodzakelijk is, gezien de fase van de 05:22:48.850 --> 05:22:49.780 align:middle line:82% position:46% size:100% pandemiebestrijding waarin we zitten. 05:22:50.330 --> 05:22:53.970 align:middle line:82% position:46% size:100% We kunnen dit instrument nu niet missen. 05:22:53.970 --> 05:22:57.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is uiteraard ook alle aspecten daarvan wegend. 05:22:57.610 --> 05:23:01.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Natuurlijk zullen we de hofuitspraak heel zorgvuldig wegen. 05:23:01.490 --> 05:23:04.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarna zullen we de Kamer onmiddellijk berichten. 05:23:04.550 --> 05:23:12.920 align:middle line:82% position:46% size:100% We willen hier ook niet het gevoel uitlokken van "hebben we dan voor niks gedebatteerd?" 05:23:12.920 --> 05:23:16.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik besef dat de minister-president hier nog verder op ingaat, maar eerder gaf hij kortweg aan: die 05:23:16.910 --> 05:23:19.610 align:middle line:82% position:46% size:100% avondklok is nodig, want er ligt een OMT-advies dat zegt dat dit een belangrijke maatregel is. 05:23:23.440 --> 05:23:26.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Is hij, gezien de uitspraak van de rechter en ook het advies van de Raad van State, van mening 05:23:26.930 --> 05:23:33.370 align:middle line:82% position:46% size:100% dat dit te kort door de bocht is, dat er meer weging nodig is om te kunnen vaststellen welke 05:23:33.370 --> 05:23:34.490 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen noodzakelijk zijn? 05:23:34.490 --> 05:23:36.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, maar ik zal zo beargumenteren dat die weging heeft plaatsgevonden. 05:23:36.880 --> 05:23:42.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is niet zo dat we een OMT-advies krijgen, daar een lakzegel aan hangen en zeggen: dat is het dan. 05:23:42.560 --> 05:23:44.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dan vindt er natuurlijk een nadere weging plaats. 05:23:44.250 --> 05:23:46.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar wil ik zo nog iets over zeggen. 05:23:46.410 --> 05:23:50.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed. Dan heb ik mevrouw Kröger en dan de heer Groothuizen. 05:23:50.130 --> 05:23:50.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Toch? U kijkt me zo aan. 05:23:51.700 --> 05:23:52.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Kröger. 05:23:58.710 --> 05:24:03.460 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben nu de vreemde situatie dat we twee wetten hebben om een avondklok mee te regelen. 05:24:03.460 --> 05:24:09.590 align:middle line:82% position:46% size:100% De eerste wet is er, omdat de minister toen zei dat het echt via dat instrument moest. 05:24:09.750 --> 05:24:15.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kon volgens hem niet via de covidwet; het moest via die toch wat vreemde vorm van de Wet buitengewone 05:24:15.210 --> 05:24:16.880 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheden burgerlijk gezag. 05:24:17.110 --> 05:24:19.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu is er een tweede wet gekomen. 05:24:19.160 --> 05:24:25.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom zou het kabinet nu niet voor die tweede wet kiezen, waarin de inspraak vanuit 05:24:25.630 --> 05:24:27.180 align:middle line:82% position:46% size:100% de Kamer veel beter is geborgd? 05:24:27.180 --> 05:24:30.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ligt ook voor de hand. 05:24:30.940 --> 05:24:33.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen vraagt u mij om daar een definitief antwoord op te geven. 05:24:33.310 --> 05:24:35.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben de hogerberoepzaak nu lopen. 05:24:35.620 --> 05:24:37.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het gaat ook om andere kwesties. 05:24:37.450 --> 05:24:41.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Het heeft ook te maken met de afgelopen weken. 05:24:41.490 --> 05:24:43.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Het heeft ook te maken met de manier waarop de uitspraak van de voorzieningenrechter over de 05:24:43.240 --> 05:24:44.440 align:middle line:82% position:46% size:100% proportionaliteit wordt gewogen in het hoger beroep. 05:24:44.440 --> 05:24:50.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou een aspect kunnen zijn dat terugkeert als deze wet ooit wordt betwist. 05:24:50.340 --> 05:24:53.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het van belang om dat allemaal ook met elkaar in samenhang te zien. 05:24:53.330 --> 05:24:57.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ligt het natuurlijk voor de hand dat deze wet bovenliggend is. 05:24:57.230 --> 05:25:01.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar voordat je dat definitief zegt, vind ik het wel correct om die uitspraak in het hoger beroep af te 05:25:01.960 --> 05:25:06.520 align:middle line:82% position:46% size:100% wachten en bovendien dan ook te kijken wat in die uitspraak nog elementen zijn die tot nadere weging 05:25:06.520 --> 05:25:11.660 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen leiden, uiteraard ook met de Kamer. 05:25:11.660 --> 05:25:15.710 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president herhaalt nu de hele tijd hetzelfde antwoord, namelijk dat het voor de hand 05:25:15.710 --> 05:25:19.870 align:middle line:82% position:46% size:100% ligt, maar dat er andere argumenten kunnen zijn, die hij vervolgens niet inkleurt. 05:25:19.870 --> 05:25:23.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, ik heb er een paar genoemd: de kwestie van de boetes die zijn uitgedeeld, de kwestie van de 05:25:23.240 --> 05:25:26.100 align:middle line:82% position:46% size:100% proportionaliteit en de manier waarop die in de hogerberoepzaak verder wordt gewogen. 05:25:26.100 --> 05:25:30.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn natuurlijk dingen die we dadelijk terugkrijgen uit de hogerberoepzaak. 05:25:30.270 --> 05:25:34.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan vind ik het netjes dat wij de Kamer zo snel mogelijk daarna een brief sturen en zeggen 05:25:34.500 --> 05:25:36.270 align:middle line:82% position:46% size:100% wat dat voor deze wet betekent. 05:25:36.270 --> 05:25:43.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Het betekent dat het kabinet heeft gepoogd om de proportionaliteit van de nu voorliggende wet 05:25:43.130 --> 05:25:46.560 align:middle line:82% position:46% size:100% nog beter te onderbouwen, naar aanleiding van het advies van de Raad van State. 05:25:46.560 --> 05:25:51.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou alleen maar een argument zijn om juist deze wet, die we vandaag behandelen, te gebruiken. 05:25:51.630 --> 05:25:57.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik hoor eigenlijk nog steeds geen argument om de wet die nu voorligt, waarin wij als Kamer 05:25:57.570 --> 05:26:02.040 align:middle line:82% position:46% size:100% veel beter geborgde inspraak hebben, gewoon te gebruiken voor de avondklok. 05:26:02.040 --> 05:26:08.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Net zoals we dat eigenlijk eerder hadden moeten doen, ware het niet dat de minister van Justitie 05:26:08.200 --> 05:26:09.850 align:middle line:82% position:46% size:100% zei dat het niet mogelijk was. 05:26:09.850 --> 05:26:10.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap de vraag van mevrouw Kröger. 05:26:10.550 --> 05:26:12.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Het punt is alleen dat er meer aan de hand is. 05:26:12.950 --> 05:26:18.350 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben de avondklok de afgelopen weken gehandhaafd op basis van de Wbbbg, de ministeriële regeling 05:26:18.350 --> 05:26:25.260 align:middle line:82% position:46% size:100% die daaronder ligt en de voortzettingswet die de Tweede Kamer heeft behandeld en die de Eerste Kamer 05:26:25.260 --> 05:26:25.940 align:middle line:82% position:46% size:100% binnenkort gaat behandelen. 05:26:25.940 --> 05:26:27.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een aspect. 05:26:27.850 --> 05:26:30.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is er het aspect van de proportionaliteit. 05:26:30.890 --> 05:26:34.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Die verschillende zaken liggen natuurlijk ook voor in het hoger beroep. 05:26:34.190 --> 05:26:38.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Op zichzelf heeft mevrouw Kröger helemaal gelijk dat deze wet een aantal van die 05:26:38.780 --> 05:26:40.890 align:middle line:82% position:46% size:100% zaken natuurlijk verder borgt. 05:26:40.890 --> 05:26:46.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom denk ik ook dat er een antwoord naar de Kamer komt dat de overgrote meerderheid hier zal bevallen. 05:26:46.730 --> 05:26:51.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik vind dat het harde ja of nee daarop pas kan — dat vind ik ook correct — nadat 05:26:51.820 --> 05:26:53.380 align:middle line:82% position:46% size:100% die hogerberoepzaak heeft gediend. 05:26:53.380 --> 05:26:59.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij hebben we op het punt van proportionaliteit net geconcludeerd dat de huidige 05:26:59.730 --> 05:27:03.370 align:middle line:82% position:46% size:100% voorliggende wet het beter borgt dan die hiervoor. 05:27:03.370 --> 05:27:06.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan mij geen uitspraak van het hof voorstellen waardoor dat een argument wordt. 05:27:06.670 --> 05:27:10.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dan is er louter het argument van de boetes. 05:27:11.510 --> 05:27:16.490 align:middle line:82% position:46% size:100% In de weging van boetes versus inspraak van de Kamer vraag ik me af wat het argument zou zijn om niet 05:27:16.980 --> 05:27:20.650 align:middle line:82% position:46% size:100% voor de huidige voorliggende wet te gaan. 05:27:20.650 --> 05:27:23.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan het nu ook niet bedenken, maar u vraagt mij nu: is het een harde ja? 05:27:23.170 --> 05:27:25.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zeg ik: daar grenst het aan. 05:27:25.760 --> 05:27:33.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik vind het correct om na het hoger beroep de Kamer daarover te informeren. 05:27:33.890 --> 05:27:34.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is mijn enige punt. 05:27:34.160 --> 05:27:36.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben het eigenlijk wel met de heer Van der Staaij eens dat het er met de beantwoording door de 05:27:36.440 --> 05:27:40.550 align:middle line:82% position:46% size:100% minister-president niet duidelijker op wordt, dus laat ik proberen die scherpte erin te krijgen. 05:27:40.550 --> 05:27:45.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik het goed begrijp, zegt de minister-president: het kan zo zijn dat uw Kamer vandaag dit wetsvoorstel 05:27:45.880 --> 05:27:51.620 align:middle line:82% position:46% size:100% aanneemt, dat morgen de Eerste Kamer dit wetsvoorstel ook aanneemt, dat wij wachten op de uitspraak van het 05:27:51.620 --> 05:27:57.500 align:middle line:82% position:46% size:100% hof op maandag of dinsdag en dat wij dan eens gaan kijken of we dit wetsvoorstel in werking laten treden 05:27:57.500 --> 05:27:57.980 align:middle line:82% position:46% size:100% of toch doorgaan op de oude voet. 05:27:57.980 --> 05:27:59.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is volgens mij wat de minister-president boven de markt laat hangen. 05:27:59.040 --> 05:28:03.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dat laat ik niet boven de markt hangen. 05:28:03.840 --> 05:28:08.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg alleen: het harde ja op de vraag "treedt dan deze wet in werking?" wil ik op dat moment 05:28:08.460 --> 05:28:10.460 align:middle line:82% position:46% size:100% naar de Kamer sturen, ook de uitspraak van het hof gelezen hebbend. 05:28:10.460 --> 05:28:15.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar natuurlijk realiseer ik mij dat, als wij hier de Kamer vragen urenlang te debatteren over deze 05:28:15.650 --> 05:28:16.900 align:middle line:82% position:46% size:100% wet, het ons ook niet populairder maakt als we zouden zeggen dat die vervolgens niet geldt. 05:28:16.900 --> 05:28:17.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou bovendien onmiddellijk leiden tot een spoeddebat, waarbij de Kamer er ook 05:28:17.950 --> 05:28:19.750 align:middle line:82% position:46% size:100% iets van zou vinden, denk ik. 05:28:20.210 --> 05:28:28.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Het antwoord is een beetje ambigu. 05:28:28.150 --> 05:28:32.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat de terechte conclusie is dat het niet de populariteitsprijs gaat verdienen — ook niet 05:28:32.440 --> 05:28:35.740 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de overkant, schat ik zomaar in — maar uiteindelijk wil de minister-president het definitieve 05:28:35.740 --> 05:28:37.930 align:middle line:82% position:46% size:100% ja of nee ook niet geven. 05:28:38.280 --> 05:28:40.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat snap ik dan niet zo goed, ook niet als ik de beantwoording lees van de vragen 05:28:42.980 --> 05:28:44.040 align:middle line:82% position:46% size:100% die we vandaag binnenkregen. 05:28:44.040 --> 05:28:48.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Op pagina 2 staat eigenlijk: op het moment dat deze wet in het Staatsblad staat, is er geen reden meer 05:28:48.840 --> 05:28:50.430 align:middle line:82% position:46% size:100% om de oude route in de lucht te houden. 05:28:50.430 --> 05:28:53.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik begrijp niet zo goed waarom de minister-president nu toch zo veel 05:28:53.400 --> 05:28:53.840 align:middle line:82% position:46% size:100% slagen om de arm houdt. 05:28:53.840 --> 05:28:56.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee. In de schriftelijke beantwoording is dat heel helder weergegeven, zeker. 05:28:56.440 --> 05:28:59.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zit nog wel de "als" in, maar die "als" is wel een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid. 05:28:59.640 --> 05:29:00.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is nu een hoger beroep, dus in die zin lopen die twee dingen natuurlijk gezamenlijk. 05:29:00.230 --> 05:29:10.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het correct om, zodra dat hoger beroep is afgewikkeld, het definitief aan de Kamer te melden. 05:29:11.750 --> 05:29:20.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het mogelijk het hoger beroep in te trekken? 05:29:20.660 --> 05:29:21.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is natuurlijk altijd mogelijk. 05:29:21.310 --> 05:29:23.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb de minister van Justitie bij me. 05:29:23.440 --> 05:29:29.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben nu als historicus door mijn juridische materiaal heen, dus ik wil echt vragen of u dat 05:29:29.260 --> 05:29:30.770 align:middle line:82% position:46% size:100% even wilt bespreken met Ferd Grapperhaus. 05:29:31.610 --> 05:29:33.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt me correct. 05:29:33.220 --> 05:29:37.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag dat omdat het zich nu heel erg concentreert op het punt dat we de rechter niet 05:29:37.260 --> 05:29:39.400 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten verstoren, maar volgens mij is er ook een andere vraag, namelijk de vraag of je het hoger 05:29:39.400 --> 05:29:41.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kunnen we u wel op aanspreken. 05:29:41.680 --> 05:29:49.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik zo zit te luisteren naar deze discussie, dan denk ik dat breed in de Kamer het gevoel leeft dat men 05:29:49.970 --> 05:29:53.510 align:middle line:82% position:46% size:100% de voorliggende wet graag ingevoerd zou willen zien. 05:29:54.250 --> 05:30:01.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan mij voorstellen dat de enige reden om het hoger beroep niet in te trekken is dat men de kans niet 05:30:01.270 --> 05:30:02.610 align:middle line:82% position:46% size:100% wil lopen dat de boetes in gevaar komen. 05:30:02.610 --> 05:30:04.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan het niet anders reconstrueren. 05:30:04.200 --> 05:30:10.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het wel van belang om dat helder te hebben, juist om draagvlak in de samenleving te houden. 05:30:10.020 --> 05:30:12.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar misschien kan de minister van Justitie daar nog op ingaan. 05:30:12.580 --> 05:30:13.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien is dat goed, want er kunnen in zo'n hogerberoepzaak natuurlijk ook 05:30:13.620 --> 05:30:18.760 align:middle line:82% position:46% size:100% altijd nog andere dingen spelen. 05:30:18.760 --> 05:30:19.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat u verder. 05:30:19.700 --> 05:30:24.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zijn er alweer heel veel vragen weggekopt, maar er zijn toch nog een aantal zaken 05:30:24.660 --> 05:30:27.220 align:middle line:82% position:46% size:100% over de avondklok zelf. 05:30:30.190 --> 05:30:35.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb eerlijk gezegd niet heel veel toe te voegen aan de eerdere debatten. 05:30:35.120 --> 05:30:39.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij hebben we er vorige week ook nog over gesproken. 05:30:39.540 --> 05:30:40.850 align:middle line:82% position:46% size:100% De verwachting was dat het zo'n 8% tot 13% effect zou hebben. 05:30:40.850 --> 05:30:42.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is nog steeds zo. 05:30:42.050 --> 05:30:47.800 align:middle line:82% position:46% size:100% De verwachting is dat het effect nu ongeveer 10% is, in de combinatie van avondklok met 05:30:50.970 --> 05:30:52.020 align:middle line:82% position:46% size:100% de éénbezoekerthuisregeling. 05:30:52.020 --> 05:30:52.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet dat dus misschien niet allemaal gaan herhalen. 05:30:52.640 --> 05:30:59.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan daar nog wel iets aan toevoegen uit het laatste advies van het OMT. 05:30:59.770 --> 05:31:02.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het advies dat de Kamer vandaag heeft gekregen of snel krijgt. 05:31:02.940 --> 05:31:04.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dacht dat de Kamer het al had gehad, maar we waren dat net aan het checken en 05:31:04.410 --> 05:31:14.000 align:middle line:82% position:46% size:100% In dat advies laat het OMT weten dat het beeld op basis van de ziekenhuisopnames volgens de Stichting 05:31:14.000 --> 05:31:17.620 align:middle line:82% position:46% size:100% NICE — dat is die bekende website — beter past bij modellen die een effect laten zien van de getroffen 05:31:17.620 --> 05:31:21.940 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen, waarbij dat effect wordt toegeschreven aan de invoering van de avondklok en de reductie 05:31:21.940 --> 05:31:26.660 align:middle line:82% position:46% size:100% van het aantal thuisbezoekers, en dat het ontbreken van een effect door deze maatregelen minder 05:31:26.660 --> 05:31:28.050 align:middle line:82% position:46% size:100% aannemelijk is in de prognoses. 05:31:28.050 --> 05:31:31.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar er zijn natuurlijk nog steeds onzekerheidsmarges, waardoor je geen definitieve conclusies kunt trekken. 05:31:31.920 --> 05:31:34.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt dus nog steeds niet definitief zeggen: hij werkt. 05:31:35.020 --> 05:31:38.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Op basis van alle indirecte data die we hebben over verplaatsingen — maar dan verwijs ik naar 05:31:38.920 --> 05:31:44.800 align:middle line:82% position:46% size:100% het debat van vorige week — zeggen wij nu op basis van de inschatting van het OMT en het RIVM 05:31:44.800 --> 05:31:46.840 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de werking ongeveer 10% is. 05:31:46.840 --> 05:31:52.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is overigens zeer aanzienlijk; 10% kan het verschil zijn tussen een exponentiële groei en 05:31:52.310 --> 05:31:54.380 align:middle line:82% position:46% size:100% het geleidelijk uitdoven van het virus. 05:31:54.380 --> 05:31:57.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is dus van heel groot belang dat dit er is, maar het enige wat ik daar sinds vorige 05:31:57.740 --> 05:32:03.830 align:middle line:82% position:46% size:100% week aan kan toevoegen, is dus dat het beeld van de ziekenhuisopnames nu ook een eerste effect 05:32:03.830 --> 05:32:06.270 align:middle line:82% position:46% size:100% laat zien dat wordt toegeschreven aan de invoering van een avondklok en de beperking 05:32:06.270 --> 05:32:07.500 align:middle line:82% position:46% size:100% van het aantal thuisbezoekers. 05:32:07.500 --> 05:32:13.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast is natuurlijk de vraag gesteld: ja, maar waarom eigenlijk deze extra maatregelen? 05:32:13.740 --> 05:32:17.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Laat ik dat nog maar heel kort herhalen. 05:32:17.480 --> 05:32:19.380 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben op dit moment in Nederland zo'n 90.000 besmettelijken. 05:32:19.380 --> 05:32:21.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Er liggen ruim 520 mensen op de intensive care. 05:32:21.560 --> 05:32:27.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zijn er 525. 05:32:27.290 --> 05:32:29.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat aantal daalt ook al een aantal dagen niet verder. 05:32:29.360 --> 05:32:32.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Het aantal mensen in de ziekenhuizen stabiliseert ook al een tijdje. 05:32:32.060 --> 05:32:33.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaag zijn er weer 4.600 besmettingen geregistreerd. 05:32:33.370 --> 05:32:43.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Het besmettingspercentage is weliswaar wat lager, maar er zijn regionaal ook grote testen geweest, waardoor 05:32:43.700 --> 05:32:46.380 align:middle line:82% position:46% size:100% dat een beetje naar beneden is geflatteerd. 05:32:46.380 --> 05:32:49.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Je ziet al die cijfers dus eigenlijk een beetje "plateauën", en eerder de verkeerde kant opgaan. 05:32:49.600 --> 05:32:52.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Het G-getal, dat beschrijft hoe het in de afgelopen week staat met het aantal besmettingen, staat vandaag 05:32:52.260 --> 05:32:55.520 align:middle line:82% position:46% size:100% voor het eerst sinds een tijdje weer in de plus. 05:32:55.800 --> 05:33:00.490 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn daar dus nog steeds zeer bezorgd over. 05:33:01.080 --> 05:33:06.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd is er natuurlijk de preventieparadox dat als de avondklok 05:33:06.740 --> 05:33:12.330 align:middle line:82% position:46% size:100% en de éénbezoekerthuisregeling beginnen te werken, je dat ziet in het feit dat 05:33:12.330 --> 05:33:16.340 align:middle line:82% position:46% size:100% het aantal besmettingen nu niet enorm stijgt, maar ook niet daalt. 05:33:16.340 --> 05:33:20.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft dan ook weer te maken — dat was ook een vraag — met het feit dat de mix van het virus 05:33:20.790 --> 05:33:26.390 align:middle line:82% position:46% size:100% verandert en dat we inmiddels in belangrijke mate met de Engelse variant te maken hebben, die gewoon 05:33:26.390 --> 05:33:27.830 align:middle line:82% position:46% size:100% een stuk besmettelijker is. 05:33:29.200 --> 05:33:30.950 align:middle line:82% position:46% size:100% De laatste inschatting is dat die ongeveer 35% tot 40% besmettelijker is. 05:33:31.180 --> 05:33:36.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Op basis van de sequencing is de verwachting op dit moment dat ongeveer 70% van de nieuwe 05:33:36.160 --> 05:33:38.380 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettingen met dat Engelse virus is. 05:33:38.380 --> 05:33:39.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Je zou kunnen zeggen dat we het eigenlijk heel erg goed doen met het klassieke virus — dat daalt 05:33:39.330 --> 05:33:47.620 align:middle line:82% position:46% size:100% heel snel — maar in de mix is er gewoon nog steeds sprake van een te snelle toename. 05:33:47.620 --> 05:33:51.180 align:middle line:82% position:46% size:100% In ieder geval zie je dat in de cijfers terug, die zo'n beetje stabiliseren. 05:33:51.180 --> 05:33:55.530 align:middle line:82% position:46% size:100% In alle modellen naar de toekomst toe zie je ook dat de verwachting is dat de derde golf eraan komt, zij 05:33:55.530 --> 05:34:00.170 align:middle line:82% position:46% size:100% het iets later dan eerder verwacht, maar dat heeft dan ook te maken met de maatregelen. 05:34:02.610 --> 05:34:04.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is dus gewoon razend spannend. 05:34:04.410 --> 05:34:10.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij zullen dit weekend op basis van het OMT-advies, informeel en formeel, maandag en dinsdag in alle 05:34:10.910 --> 05:34:17.490 align:middle line:82% position:46% size:100% overleggen binnen het kabinet, maar ook met het Veiligheidsberaad en alle deskundigen, besluiten over 05:34:17.490 --> 05:34:20.080 align:middle line:82% position:46% size:100% wat ons te doen staat voor de komende weken. 05:34:20.080 --> 05:34:23.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan komt er weer zo'n persconferentie en dan vindt hier volgende week woensdag 05:34:23.810 --> 05:34:27.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik moet u zeggen dat ik op dit moment niet optimistisch ben. 05:34:28.030 --> 05:34:36.280 align:middle line:82% position:46% size:100% De besmettingscijfers, het percentage besmettelijken en de situatie in de ziekenhuizen zien er op dit 05:34:36.280 --> 05:34:42.300 align:middle line:82% position:46% size:100% moment gewoon niet hoopvol uit, maar je ziet wel dat die avondklok in ieder geval vertragend werkt, ook 05:34:42.300 --> 05:34:44.510 align:middle line:82% position:46% size:100% in combinatie met één bezoeker thuis. 05:34:44.510 --> 05:34:51.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet definitief bewezen, maar uit alle onderliggende data wordt die 10% van de avondklok in 05:34:51.690 --> 05:34:58.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot heeft die één bezoeker thuis natuurlijk minder naleving — want dat is een dringend advies — 05:34:58.360 --> 05:35:00.960 align:middle line:82% position:46% size:100% dan de avondklok, die ook kan worden gehandhaafd. 05:35:00.960 --> 05:35:02.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zie je ook in de cijfers. 05:35:02.590 --> 05:35:07.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee is de verwachting dat ook één bezoeker thuis effect heeft, maar dat, omdat dat minder wordt 05:35:07.970 --> 05:35:15.100 align:middle line:82% position:46% size:100% nageleefd, in de mix van die twee maatregelen met name de avondklok effect laat zien. 05:35:16.260 --> 05:35:17.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft u hiermee alle vragen beantwoord? 05:35:17.590 --> 05:35:21.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot een vraag waarvan ik denk dat die ook terugkomt in de schriftelijke beantwoording 05:35:21.140 --> 05:35:24.050 align:middle line:82% position:46% size:100% en ook in het wetsvoorstel. 05:35:24.050 --> 05:35:25.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil het hier nog een keer herhalen: het is natuurlijk niet zo dat wij 05:35:25.900 --> 05:35:27.470 align:middle line:82% position:46% size:100% OMT-advies "rubber stampen". 05:35:27.470 --> 05:35:31.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat we doen, is daar eerst als kabinet bestuurlijk en politiek over praten. 05:35:31.310 --> 05:35:36.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens is er ook dan altijd weer de dwarsdoorsnijdende toets die we doen met hulp van 05:35:36.990 --> 05:35:45.350 align:middle line:82% position:46% size:100% alle bureaus die daarvoor zijn, om te kijken wat de effecten zijn van maatregelen op de economie en op 05:35:45.350 --> 05:35:47.750 align:middle line:82% position:46% size:100% de psychisch-maatschappelijke situatie in ons land. 05:35:47.750 --> 05:35:53.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat laten we ook steeds zien in de stukken die de Kamer toegestuurd krijgt uit het Catshuisberaad. 05:35:53.480 --> 05:35:57.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Je ziet dat al die verschillende elementen dan zorgvuldig worden afgewogen. 05:35:57.790 --> 05:36:01.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens vindt er natuurlijk uitgebreid overleg plaats in het Veiligheidsberaad. 05:36:01.700 --> 05:36:06.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Er vindt overleg plaats met alle bestuurlijke geledingen in Nederland. 05:36:06.250 --> 05:36:08.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wordt definitief besloten. 05:36:08.390 --> 05:36:12.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is dus niet zo dat het OMT hier zegt "dit moet het zijn" en dat we dat dan doen. 05:36:12.430 --> 05:36:17.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dan vindt daarna in een aantal zeer zorgvuldige besluitvormingsprocessen een weging plaats. 05:36:19.590 --> 05:36:27.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat dus nog even over de rol van het OMT. 05:36:27.640 --> 05:36:30.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga ervan uit hiermee mijn vragen beantwoord zijn, maar die zijn niet beantwoord. 05:36:30.480 --> 05:36:37.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga dus toch nog maar even opnieuw in op de grondslag van de maatregelen, want zowel de lockdown 05:36:37.310 --> 05:36:43.720 align:middle line:82% position:46% size:100% als de avondklok zijn gebaseerd op de aanname dat we te maken hebben met een vreselijke Britse variant. 05:36:43.750 --> 05:36:51.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 10 januari is dat in het Catshuisoverleg allemaal nog eens goed op tafel gekomen: het zou 50% 05:36:51.330 --> 05:36:57.510 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettelijker zijn, een R-waarde van 1,6 en er zouden 170.000 besmettingen uit volgen. 05:36:58.320 --> 05:37:03.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Kunt u in ieder geval bevestigen dat dat de getallen zijn die u toen genoemd heeft en op basis waarvan 05:37:03.340 --> 05:37:05.230 align:middle line:82% position:46% size:100% u deze bizarre maatregelen heeft ingesteld? 05:37:05.230 --> 05:37:10.270 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn natuurlijk steeds bezig met op basis van de laatste modelmatige verwachtingen 05:37:10.270 --> 05:37:11.190 align:middle line:82% position:46% size:100% kijken wat je moet doen. 05:37:11.190 --> 05:37:16.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Je ziet ook dat er inmiddels een zeker effect is van de maatregelen die we hebben genomen, waardoor je 05:37:16.530 --> 05:37:17.770 align:middle line:82% position:46% size:100% die derde golf iets voor je uit kunt duwen. 05:37:17.770 --> 05:37:22.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar helaas is de verwachting van alle deskundigen nog steeds dat die derde golf komt. 05:37:22.420 --> 05:37:26.780 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien op dit moment dat het bij 70% van de nieuwe instroom van besmette mensen gaat om dat nieuwe virus. 05:37:26.780 --> 05:37:26.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij wordt gekeken naar de eerste ziektedag. 05:37:26.790 --> 05:37:27.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet per se een doordeweekse dag of werkdag, maar de eerste ziektedag. 05:37:27.200 --> 05:37:29.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zie je dat het nu bij 70% om het Engelse virus gaat. 05:37:29.090 --> 05:37:39.090 align:middle line:82% position:46% size:100% De verwachting is nog steeds dat dit op basis van alle aannames leidt tot een besmettelijkere — tussen 05:37:48.870 --> 05:37:50.390 align:middle line:82% position:46% size:100% ongeveer een derde en 40% — situatie. 05:37:50.390 --> 05:38:00.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteindelijk is er van die modellen van het RIVM natuurlijk helemaal niets terechtgekomen. 05:38:00.130 --> 05:38:05.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kunt u zeggen: ja, dat komt door de maatregelen, door die avondklok, maar die avondklok zou in het 05:38:05.150 --> 05:38:08.110 align:middle line:82% position:46% size:100% beste geval toen al 8% tot 13% effect hebben. 05:38:08.110 --> 05:38:09.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar we zien helemaal niets. 05:38:09.030 --> 05:38:12.220 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien dat het iets besmettelijker is, niet virulenter. 05:38:12.220 --> 05:38:13.210 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien een R-waarde van 0,9. 05:38:13.210 --> 05:38:15.870 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien een paar duizend besmettingen. 05:38:15.870 --> 05:38:22.190 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien dat het RIVM met een factor 40 fout zat bij die eerste projectie. 05:38:22.190 --> 05:38:26.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het een beetje vervelend worden dat we telkens geconfronteerd worden met cijfers alsof 05:38:26.250 --> 05:38:26.960 align:middle line:82% position:46% size:100% het in die voorspellingen cijfers zijn. 05:38:27.860 --> 05:38:30.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zijn gewoon modellen, net als bij het stikstofmodel. 05:38:30.380 --> 05:38:31.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Het komt allemaal niet uit, ook nu. 05:38:31.290 --> 05:38:33.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Die modellen zijn keer op keer fout. 05:38:33.450 --> 05:38:36.910 align:middle line:82% position:46% size:100% De vorige keer zei u: nee, de mediaan komt er echt prima mee overeen. 05:38:36.910 --> 05:38:39.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, het is een factor 40 fout. 05:38:39.190 --> 05:38:45.070 align:middle line:82% position:46% size:100% De grondslag voor deze avondklok en ook voor de lockdown is dus weggevallen. 05:38:45.070 --> 05:38:51.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo is het toch echt niet. 05:38:51.300 --> 05:38:59.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij een epidemie of pandemie die je iedere keer dwingt om twee of drie weken terug te kijken in de 05:38:59.440 --> 05:39:04.310 align:middle line:82% position:46% size:100% achteruitkijkspiegel, moet je natuurlijk altijd werken op basis van modellen om enigszins een voorspelling 05:39:04.310 --> 05:39:07.620 align:middle line:82% position:46% size:100% te kunnen doen van wat je de komende weken op basis van alle aannames kunt verwachten. 05:39:07.620 --> 05:39:15.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens neem je maatregelen om te proberen die effecten zo veel mogelijk te beperken. 05:39:15.080 --> 05:39:25.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Het dringende advies van het OMT was om in aanvulling op de pakketten die we hadden, 05:39:25.480 --> 05:39:26.260 align:middle line:82% position:46% size:100% iedereen thuis te houden. 05:39:26.260 --> 05:39:26.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, dat vonden we veel te ver gaan. 05:39:26.520 --> 05:39:32.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen hebben we gezegd: we gaan naar de beperking van het bezoek thuis en we doen een klok niet overdag, 05:39:32.240 --> 05:39:34.620 align:middle line:82% position:46% size:100% maar alleen 's avonds, de avondklok. 05:39:34.620 --> 05:39:35.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Die heeft natuurlijk ook zijn effecten. 05:39:35.990 --> 05:39:41.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat je op dit moment ziet, is dat je de derde golf een stukje voor je uit aan het duwen bent. 05:39:41.230 --> 05:39:45.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar nog steeds geldt op dit moment — kijk naar vandaag — 4.600 besmettingen. 05:39:45.570 --> 05:39:49.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent dat we het vijf keer slechter doen dan de Duitsers, want zij hebben ook 05:39:49.840 --> 05:39:52.480 align:middle line:82% position:46% size:100% ongeveer 4.500 besmettingen gemiddeld per dag, maar vijf keer zoveel mensen. 05:39:52.480 --> 05:39:54.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat dus echt niet zo geweldig. 05:39:54.880 --> 05:39:56.900 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten nog steeds zeer bezorgd zijn. 05:39:59.630 --> 05:40:05.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp heel goed dat je met scenario's werkt en dat je een model moet kunnen maken, maar zoals 05:40:05.810 --> 05:40:12.070 align:middle line:82% position:46% size:100% altijd heb je een P10, een P50 en een P90, een worst case, een best case en een medium case. 05:40:12.250 --> 05:40:16.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat jullie hebben gedaan, is per ongeluk naar de worst case kijken. 05:40:16.190 --> 05:40:18.870 align:middle line:82% position:46% size:100% En die worst case was gebaseerd op de verkeerde cijfers. 05:40:18.870 --> 05:40:22.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Er werd per ongeluk aangenomen dat alles al de Britse variant was. 05:40:22.570 --> 05:40:28.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Er werd aangenomen dat we daardoor 170.000 besmettingen zouden hebben. 05:40:28.330 --> 05:40:31.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Die grafiek ging dus helemaal door het dak, en jullie hebben dat voor waar aangenomen. 05:40:31.950 --> 05:40:32.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat bedoelt u? 05:40:32.400 --> 05:40:38.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, "jullie", dat kunnen ook Kamerleden zijn. 05:40:38.660 --> 05:40:44.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, oké. Het kabinet heeft aangenomen dat er 170.000 besmettingen zouden komen. 05:40:44.000 --> 05:40:49.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Inmiddels weten we dat de aannames voor dat model in ieder geval fout waren. 05:40:49.050 --> 05:40:52.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Bovendien is ook nog eens het worstcasescenario genomen. 05:40:53.090 --> 05:40:57.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kunnen we nu toch concluderen dat dit per ongeluk is gebeurd? 05:40:57.110 --> 05:41:01.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, "foutje, bedankt!", maar laten we dan in ieder geval deze dystopische maatregelen stoppen. 05:41:01.460 --> 05:41:03.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is gewoon niet waar. 05:41:06.480 --> 05:41:09.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Inmiddels blijkt uit sequencen dat 70% van het virus de Engelse variant is. 05:41:09.530 --> 05:41:13.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens zie je dat het aantal mensen dat in het ziekenhuis ligt, nu al ongeveer een dag of vijf, zes, 05:41:13.960 --> 05:41:18.190 align:middle line:82% position:46% size:100% zeven niet meer afneemt maar ongeveer gelijk blijft. 05:41:18.190 --> 05:41:19.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Het stijgt iets, het daalt iets, maar het blijft ongeveer gelijk. 05:41:19.610 --> 05:41:24.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens zie je dat het aantal besmettingen nog steeds op een zeer hoog niveau ligt. 05:41:24.260 --> 05:41:28.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Het percentage besmettingen per dag ligt eigenlijk al heel erg lang rond die 11%. 05:41:28.800 --> 05:41:30.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is twee keer hoger dan je zou willen, want als je het een beetje onder controle wil gaan krijgen, 05:41:30.910 --> 05:41:32.020 align:middle line:82% position:46% size:100% dan mag het eigenlijk maar 5% zijn. 05:41:32.020 --> 05:41:37.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Het ligt dus meer dan twee keer hoger, terwijl we wel deze maatregelen nemen. 05:41:37.440 --> 05:41:40.920 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben inmiddels de "een bezoeker thuis", en we hebben de avondklok. 05:41:40.920 --> 05:41:47.110 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien dat die avondklok volgens alle verwachtingen in combinatie met de "een bezoeker 05:41:47.110 --> 05:41:47.910 align:middle line:82% position:46% size:100% thuis" ongeveer een effect van 10% heeft. 05:41:47.910 --> 05:41:52.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zie je ook terug in alle onderliggende data, van parkeertransities, van vervoersbewegingen, 05:41:52.430 --> 05:41:54.190 align:middle line:82% position:46% size:100% van ov-vervoer en noem maar op. 05:41:54.190 --> 05:41:54.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Al die cijfers heb ik hier liggen. 05:41:54.950 --> 05:41:58.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga u daar niet mee vermoeien, maar je ziet dat die avondklok echt leidt tot een zeer duidelijke afname 05:41:58.880 --> 05:42:04.340 align:middle line:82% position:46% size:100% van mobiliteit tijdens de avonduren, zowel nationaal als internationaal: een afname van 50% tot 75%. 05:42:04.340 --> 05:42:06.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zie je allemaal. 05:42:06.750 --> 05:42:11.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd zie je dat nog steeds … We moeten dat natuurlijk wel blijven bekijken: als je naar 05:42:11.930 --> 05:42:13.520 align:middle line:82% position:46% size:100% de modellen kijkt, ga je daarop vervolgens inwerken, ook met wat je doet en hoe je met elkaar probeert 05:42:13.520 --> 05:42:20.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn we natuurlijk aan het doen. 05:42:20.580 --> 05:42:21.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is echt een fantasiewereld. 05:42:21.970 --> 05:42:29.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Als 70% van de besmettingen nu al een besmetting met het Britse virus is, dan is dat toch al het bewijs 05:42:29.320 --> 05:42:35.400 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het niet zo catastrofaal, niet zo besmettelijk en niet zo ellendig is als voorspeld? 05:42:36.610 --> 05:42:39.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Die voorspellingen van het RIVM zijn dus niet uitgekomen. 05:42:39.230 --> 05:42:41.480 align:middle line:82% position:46% size:100% En dat kan niet komen door de avondklok, want die avondklok — dat waren allemaal vage studies 05:42:41.480 --> 05:42:45.120 align:middle line:82% position:46% size:100% — was maximaal 8% tot 13%. 05:42:45.120 --> 05:42:47.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Het feit dat we nu op 70% zitten, is het bewijs. 05:42:47.730 --> 05:42:53.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik zou u toch willen vragen om dit te heroverwegen en om wat kritischer te kijken naar de modellen van 05:42:53.630 --> 05:42:55.500 align:middle line:82% position:46% size:100% het RIVM, want die zijn duidelijk fout. 05:42:55.500 --> 05:42:58.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou doet de heer Van Haga net alsof we alleen maar de avondklok hebben. 05:42:58.090 --> 05:43:03.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Die is natuurlijk gekomen on top of een heel forse lockdown die in twee stappen is ingevoerd: in oktober, 05:43:03.960 --> 05:43:05.720 align:middle line:82% position:46% size:100% en vervolgens vlak voor de kerst maximaal gemaakt. 05:43:05.720 --> 05:43:10.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zijn de avondklok en de "een bezoeker thuis"-regeling bovenop gekomen. 05:43:10.150 --> 05:43:12.750 align:middle line:82% position:46% size:100% In de mix heeft dat deze effecten. 05:43:12.750 --> 05:43:14.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij worden het niet eens. 05:43:14.120 --> 05:43:15.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dat dacht ik ook. 05:43:15.520 --> 05:43:18.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt mij een juiste conclusie. 05:43:18.040 --> 05:43:26.790 align:middle line:82% position:46% size:100% De lockdown heeft nog nergens voor een glitch in de grafieken gezorgd, de avondklok ook 05:43:26.790 --> 05:43:28.680 align:middle line:82% position:46% size:100% niet, de mondkapjes ook niet. 05:43:28.680 --> 05:43:32.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus de premier volhardt in zijn maatregelen. 05:43:32.360 --> 05:43:36.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag me echt af hoelang we doorgaan met het beschadigen van ons land. 05:43:36.580 --> 05:43:44.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dan kom ik bij het laatste setje vragen. 05:43:44.360 --> 05:43:44.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ging eigenlijk over … 05:43:44.940 --> 05:43:47.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie u staan, mevrouw Van Kooten-Arissen. 05:43:47.020 --> 05:43:53.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Als u wilt interrumperen, dan moet u even naar voren lopen. 05:43:53.580 --> 05:43:57.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Of heel hard praten. 05:43:57.200 --> 05:44:01.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb even een vraagje, want ik hoor de minister-president zeggen dat inmiddels 70% van 05:44:01.030 --> 05:44:06.840 align:middle line:82% position:46% size:100% alle besmettingen de nieuwe Britse variant is. 05:44:06.840 --> 05:44:07.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Heb ik dat goed? 05:44:07.450 --> 05:44:08.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil het even checken. 05:44:08.560 --> 05:44:14.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga het even precies voorlezen, want dat is altijd belangrijk. 05:44:14.010 --> 05:44:15.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is 70%. 05:44:15.600 --> 05:44:18.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Even zien, waar zat die? 05:44:18.980 --> 05:44:20.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Even kijken hoor. 05:44:20.710 --> 05:44:25.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik doe het even uit mijn hoofd: 70% van de nieuwe besmettingen. 05:44:25.200 --> 05:44:27.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja. Dan kijk je naar de eerste ziektedag. 05:44:27.240 --> 05:44:32.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Als je nu gaat kijken naar de eerste ziektedag van nieuwe besmettingen, zie je dat uit de sequencing 05:44:32.650 --> 05:44:38.120 align:middle line:82% position:46% size:100% blijkt dat het in 70% om de Engelse variant gaat. 05:44:38.120 --> 05:44:40.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wat wij horen van de deskundigen. 05:44:40.470 --> 05:44:42.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal het nog even dubbelchecken, want mevrouw Van Kooten-Arissen kijkt naar mij met een blik 05:44:42.500 --> 05:44:46.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik ga het dubbelchecken, maar zo is het mij net aangereikt. 05:44:46.430 --> 05:44:49.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga het nog even dubbelchecken en kom er in tweede termijn op terug. 05:44:49.970 --> 05:44:53.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, graag. Vanochtend in het AD stond er een interview met Chantal Reusken. 05:44:53.670 --> 05:44:56.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij is topexpert virologie bij het RIVM. 05:44:56.270 --> 05:45:06.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Er werd gesteld dat de schattingen van hoever de Britse variant in de populatie gevorderd is … Het 05:45:08.900 --> 05:45:13.470 align:middle line:82% position:46% size:100% aandeel in het aantal positieve besmettingen blijkt veel kleiner dan gedacht, omdat dit gebaseerd was 05:45:13.470 --> 05:45:14.940 align:middle line:82% position:46% size:100% op een te kleine steekproef. 05:45:14.940 --> 05:45:18.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus het RIVM heeft zijn schattingen bijgesteld. 05:45:18.040 --> 05:45:23.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 2 februari zei de minister-president dat ongeveer twee derde van alle positieve 05:45:23.760 --> 05:45:25.650 align:middle line:82% position:46% size:100% besmettingen de Britse variant was. 05:45:26.890 --> 05:45:31.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Het RIVM heeft dat toen bijgesteld naar 47,6%. 05:45:31.550 --> 05:45:36.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat was op 2 februari, dus ik zou heel graag van de minister-president willen horen 05:45:36.030 --> 05:45:39.180 align:middle line:82% position:46% size:100% of dit de laatste cijfers zijn. 05:45:39.180 --> 05:45:42.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Want het lijkt me wel een schokkende sprong vooruit in twee weken. 05:45:42.550 --> 05:45:46.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Overigens was die twee derde een modelmatige verwachting. 05:45:46.470 --> 05:45:47.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Die is later bijgesteld. 05:45:47.460 --> 05:45:51.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ik net zei over de nieuwe instroom van besmette mensen en dat er wordt gekeken naar de eerste 05:45:51.970 --> 05:45:54.480 align:middle line:82% position:46% size:100% ziektedag: ik zal nog even kijken hoe dat zich verhoudt tot de uitspraak van vanmorgen. 05:45:54.480 --> 05:45:57.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat haal ik er even bij en dan kom ik erop terug. 05:45:57.660 --> 05:45:58.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed punt. Voorzitter. 05:45:58.760 --> 05:46:04.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zijn er nog een paar vragen gesteld over hoe dit zich verhoudt tot de bredere discussie. 05:46:04.110 --> 05:46:07.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zal waarschijnlijk ook volgende week terugkomen, maar misschien hier toch een paar dingen erover. 05:46:07.500 --> 05:46:14.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Een. Hoe kun je maatregelen afbouwen, bijvoorbeeld die van de avondklok? 05:46:14.040 --> 05:46:18.420 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben gezegd dat de avondklok apart staat, dus die zullen we steeds apart wegen. 05:46:18.420 --> 05:46:22.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik verwacht dat we de komende dagen in het kabinet en daarna met de Kamer de volgende discussie zullen 05:46:22.300 --> 05:46:24.630 align:middle line:82% position:46% size:100% krijgen, met een Berlijnse muur in het midden. 05:46:24.630 --> 05:46:30.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Aan de ene kant de discussie over welke maatregelen je neemt om het virus onder controle te houden. 05:46:30.650 --> 05:46:37.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij die maatregelen ligt de avondklok als het ware altijd als eerste op tafel om ermee te stoppen. 05:46:37.450 --> 05:46:40.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zul je natuurlijk altijd kijken of die werkt en of die nog nodig is. 05:46:40.710 --> 05:46:42.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteindelijk begint dat met een advies van het OMT. 05:46:42.540 --> 05:46:45.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens ga je dat bestuurlijk en politiek wegen. 05:46:45.250 --> 05:46:50.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij zijn twee dingen van belang: nadere informatie over de werkzaamheid van de avondklok — ik heb daar 05:46:50.740 --> 05:46:55.640 align:middle line:82% position:46% size:100% net de eerste indicaties van genoemd — en twee, de verwachting over hoe het virus zich verder ontwikkelt 05:46:55.640 --> 05:46:57.420 align:middle line:82% position:46% size:100% en hoezeer je dit dan nog nodig hebt. 05:46:57.420 --> 05:47:02.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast heb je natuurlijk aan de andere kant van de discussie de vraag welke verruimingen 05:47:02.750 --> 05:47:02.870 align:middle line:82% position:46% size:100% je wilt als daar weer ruimte voor is. 05:47:02.870 --> 05:47:06.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben daar op dit moment dus niet heel vrolijk over, vanwege het hoge aantal besmettingen en 05:47:06.610 --> 05:47:11.450 align:middle line:82% position:46% size:100% het hoge percentage besmettingen. 05:47:12.190 --> 05:47:15.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar daar gaan we natuurlijk ook naar kijken, want je wilt dolgraag weer iets in het openbaar 05:47:15.200 --> 05:47:18.370 align:middle line:82% position:46% size:100% … Sorry, niet het openbaar vervoer, het ov, maar het vo, het voortgezet onderwijs. 05:47:20.820 --> 05:47:23.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Je wilt ook weer iets in de economie, als dat ergens kan. 05:47:23.490 --> 05:47:25.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de vraag is of dat al kan per 2 maart. 05:47:25.770 --> 05:47:27.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook daar vragen we natuurlijk adviezen over aan het OMT. 05:47:27.770 --> 05:47:29.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar komen we volgende week op terug. 05:47:29.970 --> 05:47:34.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Sowieso zullen we uitwerking geven aan de motie-Dijkhoff en de bredere discussie in de Kamer 05:47:34.870 --> 05:47:39.630 align:middle line:82% position:46% size:100% over de vraag of je, als er in de toekomst, niet per se per 2 maart, ruimte is voor versoepelingen, over 05:47:39.630 --> 05:47:41.730 align:middle line:82% position:46% size:100% een breder front kleine stapjes kunt zetten. 05:47:42.770 --> 05:47:44.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Zal ik even alle vragen op dit punt beantwoorden? 05:47:44.990 --> 05:47:45.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Want er zaten meer vragen bij van de ChristenUnie, dacht ik. 05:47:49.140 --> 05:47:56.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan was er de vraag of het mogelijk is om te kijken naar de effectiviteit van de individuele maatregelen. 05:47:56.950 --> 05:48:04.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is heel erg lastig, omdat ze mogelijkerwijs ook op elkaar inwerken en ze bovendien praktisch 05:48:04.310 --> 05:48:10.070 align:middle line:82% position:46% size:100% tegelijkertijd zijn ingevoerd, de ene, één bezoeker thuis, op de 20ste, en de avondklok een paar dagen 05:48:10.070 --> 05:48:15.440 align:middle line:82% position:46% size:100% later, na de discussie in de Kamer en het inregelen op die vrijdag. 05:48:17.110 --> 05:48:19.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Natuurlijk kijken wij heel scherp naar de gevolgen voor kinderen en jongeren. 05:48:19.610 --> 05:48:21.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Die vraag is ook gesteld door verschillende mensen. 05:48:21.440 --> 05:48:27.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben erg blij dat we gisteren dat heel brede onderwijspakket konden presenteren, maar we realiseren 05:48:27.020 --> 05:48:32.300 align:middle line:82% position:46% size:100% ons natuurlijk dat wat er nu gebeurt, een enorme impact heeft op jonge mensen, op kinderen en uiteraard 05:48:32.300 --> 05:48:35.090 align:middle line:82% position:46% size:100% ook op anderen in de samenleving die eenzaam zijn. 05:48:35.300 --> 05:48:44.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn grote economische gevolgen en gevolgen voor bedrijven, en voor werknemers in bedrijven, 05:48:44.600 --> 05:48:46.880 align:middle line:82% position:46% size:100% maar alle maatregelen hebben ook grote psychische en maatschappelijke effecten. 05:48:46.880 --> 05:48:47.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kijken we ook iedere keer in de volle breedte naar. 05:48:47.820 --> 05:48:54.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij maken we gebruik van de input van het Sociaal en Cultureel Planbureau, het NKC, de 05:48:54.080 --> 05:48:57.830 align:middle line:82% position:46% size:100% nationale politie, de veiligheidsregio's, de VNG en de relevante vakdepartementen. 05:48:58.830 --> 05:49:02.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Die komt ook terug, zoals u ziet, in die Catshuisstukken. 05:49:02.110 --> 05:49:09.860 align:middle line:82% position:46% size:100% We laten in de besluiten die we nemen ook steeds zien hoe die dwarsdoorsnijdende toets plaatsvindt. 05:49:09.860 --> 05:49:16.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan was er de vraag, misschien meer naar volgende week toe, van de heer Van der Staaij of je op een andere 05:49:16.200 --> 05:49:18.340 align:middle line:82% position:46% size:100% manier feestjes en besmettingen kunt voorkomen. 05:49:18.340 --> 05:49:21.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, daar kijken we steeds naar: zijn er alternatieven? 05:49:21.720 --> 05:49:24.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is overigens vreselijk ingewikkeld. 05:49:24.820 --> 05:49:30.340 align:middle line:82% position:46% size:100% In de opkomst van het Engelse virus was er eigenlijk maar één echt alternatief, dat niemand wil, denk 05:49:30.340 --> 05:49:35.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteindelijk hebben we gekozen voor de combinatie van een avondklok en de eenbezoekerthuisregeling. 05:49:35.600 --> 05:49:39.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar natuurlijk zijn we steeds aan het kijken wat je nog verder kunt doen om met een minimum 05:49:39.730 --> 05:49:42.690 align:middle line:82% position:46% size:100% aan maatschappelijke effecten zo veel mogelijk te bereiken. 05:49:42.690 --> 05:49:46.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat je kunt zeggen dat de economische impact van de avondklok beperkt is, maar die heeft natuurlijk 05:49:46.610 --> 05:49:49.700 align:middle line:82% position:46% size:100% welzeker psychische en maatschappelijke effecten. 05:49:49.700 --> 05:49:53.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben het ook eens met diegenen die zeggen — dat is meer een persoonlijke waarneming, die ik hier niet kan 05:49:53.610 --> 05:49:58.840 align:middle line:82% position:46% size:100% substantiëren — dat de eenbezoekerthuisregeling ook heel heftig is voor heel veel mensen, en misschien 05:49:58.840 --> 05:50:02.050 align:middle line:82% position:46% size:100% voor sommigen nog wel heftiger dan de avondklok. 05:50:02.050 --> 05:50:08.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar nogmaals, dat is meer N=1 dan dat ik daar nu hier alle bewijzen voor heb. 05:50:09.520 --> 05:50:16.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ik denk dat ik de meeste vragen hierover beantwoord heb. 05:50:16.700 --> 05:50:23.220 align:middle line:82% position:46% size:100% De rest komt terug in het debat dat Hugo de Jonge, Tamara van Ark en ik waarschijnlijk 05:50:23.220 --> 05:50:27.810 align:middle line:82% position:46% size:100% volgende week woensdag weer hebben. 05:50:27.810 --> 05:50:31.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoorde het woord "bredere afweging" en dacht: nu komt het antwoord op mijn vraag. 05:50:31.660 --> 05:50:36.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de minister heeft het toch wat anders opgevat dan ik heb bedoeld. 05:50:36.130 --> 05:50:40.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb namelijk heel direct verwezen naar de Raad van State. 05:50:40.020 --> 05:50:46.890 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State zegt namelijk dat de OMT-adviezen vanzelfsprekend een heel belangrijke rol spelen, maar 05:50:46.890 --> 05:50:53.980 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de uiteindelijke afweging, gelet op alle andere in het geding zijnde belangen, niet uitsluitend op 05:50:53.980 --> 05:50:55.760 align:middle line:82% position:46% size:100% die adviezen kan zijn gebaseerd. 05:50:55.760 --> 05:51:01.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Hier in de Kamer hebben we heel vaak aandacht gehad voor de bredere afweging: laat zien wat die is. 05:51:01.020 --> 05:51:06.220 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat zie ik als ik het wetsvoorstel en de memorie van toelichting lees? 05:51:06.220 --> 05:51:13.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is het kabinet afgestapt van een simpele verwijzing naar de datum van het OMT-advies en zegt 05:51:13.190 --> 05:51:15.590 align:middle line:82% position:46% size:100% wat het OMT-advies allemaal precies heeft behelsd. 05:51:15.590 --> 05:51:21.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie in de memorie van toelichting niet hoe de bredere afweging heeft plaatsgevonden. 05:51:21.790 --> 05:51:27.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Welke andere belangen heeft het kabinet daarbij gewogen, anders dan wat door het OMT is aangedragen? 05:51:27.400 --> 05:51:31.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag daar toch een uitleg op van de minister-president, omdat wij het hier hebben over 05:51:31.250 --> 05:51:37.050 align:middle line:82% position:46% size:100% de impact van de maatregelen en breder moeten kijken dan alleen naar het OMT-advies op dit punt. 05:51:37.050 --> 05:51:39.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Excuus, maar ik dacht dat ik die vraag had beantwoord. 05:51:39.060 --> 05:51:41.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga dat nog een keer proberen, en anders moeten we erover doorpraten. 05:51:41.240 --> 05:51:48.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is waar dat wij eerst, op basis van de verspreidingscijfers van het virus, vragen wat 05:51:49.070 --> 05:51:52.400 align:middle line:82% position:46% size:100% epidemiologisch verstandig is om te doen. 05:51:52.400 --> 05:51:57.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat leidde uiteindelijk op drie momenten sinds de zomer tot een ernstig signaal. 05:51:57.040 --> 05:52:03.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was begin oktober, toen we de gedeeltelijke lockdown weer invoerden, vóór kerst de volledige 05:52:03.270 --> 05:52:10.560 align:middle line:82% position:46% size:100% lockdown en half januari, ik denk op woensdag 20 januari, toen we hebben moeten besluiten 05:52:10.560 --> 05:52:12.950 align:middle line:82% position:46% size:100% tot het invoeren van de avondklok en de eenbezoekerthuisregeling. 05:52:12.950 --> 05:52:15.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat waren drie momenten waarop we moesten escaleren. 05:52:15.330 --> 05:52:17.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Daaraan ligt absoluut als eerste een OMT-advies ten grondslag. 05:52:17.210 --> 05:52:18.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar heeft mevrouw Van der Graaf gewoon gelijk in. 05:52:18.960 --> 05:52:25.520 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag is vervolgens of je het daar dan bij laat. 05:52:25.520 --> 05:52:28.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee. Dan gebeuren er drie dingen. 05:52:28.310 --> 05:52:32.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Eén. Uiteraard is er politiek en bestuurlijk een discussie in het kabinet. 05:52:32.970 --> 05:52:42.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee. We kijken vervolgens ook steeds wat de dwarsdoorsnijdende effecten zijn, zoals economisch, 05:52:43.920 --> 05:52:45.750 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijk en psychisch in de samenleving, van maatregelen die je neemt. 05:52:45.750 --> 05:52:53.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ziet u ook in de Catshuisstukken terug, bijvoorbeeld van 8 februari. 05:52:53.900 --> 05:53:00.740 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie-Segers van mei vorig jaar heeft onder andere ertoe geleid dat we de planbureaus vragen regelmatig 05:53:00.740 --> 05:53:05.080 align:middle line:82% position:46% size:100% kijken naar wat we doen, en ook de SER. 05:53:05.080 --> 05:53:08.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft via Coalitie-Y uiteindelijk ook geleid tot heel veel input van jongeren, niet specifiek 05:53:08.350 --> 05:53:14.740 align:middle line:82% position:46% size:100% op deze maatregel, maar wel op allerlei momenten in de coronabestrijding. 05:53:14.740 --> 05:53:20.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat alles komt in het kabinet weer samen in de ministeriële commissie, maar voordat dat gebeurt, 05:53:20.070 --> 05:53:25.380 align:middle line:82% position:46% size:100% hebben we het Veiligheidsberaad, is er overleg met vakdepartementen en ook met andere maatschappelijke 05:53:25.380 --> 05:53:29.080 align:middle line:82% position:46% size:100% organisaties, met de clubs die daarvoor zijn, en ook met de nationale politie als het gaat om handhaving. 05:53:29.080 --> 05:53:31.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Al die aspecten worden dus steeds meegewogen. 05:53:32.470 --> 05:53:37.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Over die eenbezoekerthuisregeling hebben wij in de discussies zoals ik die heb bijgewoond, 05:53:38.170 --> 05:53:41.110 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenlijk in elk debat hierover, gezegd: dat heeft natuurlijk effect op mensen, omdat dat 05:53:41.110 --> 05:53:43.760 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon leidt tot een behoorlijke inperking van het aantal sociale contacten. 05:53:43.760 --> 05:53:48.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom noemde ik dat ook net anekdotisch, omdat daar niet een hard bewijs onder ligt, anders dan 05:53:48.120 --> 05:53:50.580 align:middle line:82% position:46% size:100% de inschatting op basis van de discussies. 05:53:50.580 --> 05:54:00.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat wil je ook helaas vanwege de coronabestrijding, maar dat heeft natuurlijk een effect op mensen. 05:54:00.910 --> 05:54:06.310 align:middle line:82% position:46% size:100% De avondklok ook, maar in iets mindere mate, omdat die in ieder geval economisch 05:54:06.310 --> 05:54:07.410 align:middle line:82% position:46% size:100% veel minder schade aanricht. 05:54:07.410 --> 05:54:12.250 align:middle line:82% position:46% size:100% En twee, omdat het niet betekent dat je niet ergens op bezoek kan, alleen korter. 05:54:12.250 --> 05:54:16.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus op die manier proberen we steeds die weging te maken. 05:54:16.470 --> 05:54:20.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is nooit perfect en wij kijken ook iedere keer opnieuw. 05:54:20.500 --> 05:54:22.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Als er suggesties voor zijn hoe we dat beter kunnen doen, wil ik die graag horen. 05:54:22.650 --> 05:54:29.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is echt belangrijk dat we iedere keer kijken hoe we die maatschappelijke effecten kunnen meewegen. 05:54:29.960 --> 05:54:35.040 align:middle line:82% position:46% size:100% De woorden die de minister-president er nu aan wijdt, gaan veel verder dan wat er in het wetsvoorstel staat. 05:54:35.040 --> 05:54:37.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ons wordt gevraagd om een oordeel te geven over het wetsvoorstel. 05:54:37.440 --> 05:54:42.450 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State zegt: je mag je niet uitsluitend baseren op de OMT-adviezen, maar het hele wetsvoorstel 05:54:42.450 --> 05:54:47.480 align:middle line:82% position:46% size:100% bestaat alleen maar uit de argumentatie vanuit de OMT-adviezen. 05:54:47.480 --> 05:54:50.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat de minister-president net naar voren brengt, is dat er echt wel breder is gekeken. 05:54:50.840 --> 05:54:55.970 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president heeft gezegd: zo doen we dat eigenlijk altijd; dan komen we in het Catshuis bijeen 05:54:55.970 --> 05:54:58.260 align:middle line:82% position:46% size:100% en dan hebben we het over al deze overwegingen. 05:54:58.260 --> 05:55:02.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het punt is juist dat dat nou niet in deze wet komt en wij moeten dat wel beoordelen, 05:55:02.360 --> 05:55:07.780 align:middle line:82% position:46% size:100% want het zou onderdeel moeten uitmaken van de motivering van het kabinet. 05:55:07.780 --> 05:55:10.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik vind dat het kabinet hier … 05:55:11.430 --> 05:55:15.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien is dat, als ik dat mag proberen, omdat je in de wet … 05:55:15.400 --> 05:55:18.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat gewoon niet goed. 05:55:18.700 --> 05:55:24.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Het nadeel van dit soort wetgeving is dat die zo onder stoom en kokend water naar de Kamer moet gaan. 05:55:24.310 --> 05:55:31.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet vraagt … We doen als Kamer hier hard ons best om een goede weging te geven, om hier 05:55:31.260 --> 05:55:32.690 align:middle line:82% position:46% size:100% als medewetgever onze taak op te vatten. 05:55:32.690 --> 05:55:38.090 align:middle line:82% position:46% size:100% We krijgen geen antwoorden op onze vragen, niet over — heel precies — de proportionaliteit. 05:55:40.990 --> 05:55:43.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zegt de minister-president, ook net weer: ik verwijs toch maar weer even naar alle andere 05:55:43.810 --> 05:55:45.700 align:middle line:82% position:46% size:100% debatten die hierover zijn gevoerd. 05:55:45.700 --> 05:55:48.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is gewoon geen antwoord geven op de vragen die hier zijn gesteld. 05:55:48.730 --> 05:55:54.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Op het moment dat we dan een kritische vraag stellen of er nou breder is gekeken dan het OMT-advies, horen 05:55:54.950 --> 05:55:58.160 align:middle line:82% position:46% size:100% we nu in het debat waar nog meer over is nagedacht. 05:55:58.160 --> 05:56:03.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het is geen onderdeel geweest van een motivering van het wetsvoorstel. 05:56:03.420 --> 05:56:04.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet niet of ik het daarmee eens ben. 05:56:04.140 --> 05:56:07.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap wel wat mevrouw Van der Graaf zegt, maar dit hele debat is overigens onderdeel van 05:56:07.840 --> 05:56:09.620 align:middle line:82% position:46% size:100% de wetsgeschiedenis, dus in die zin is het sowieso relevant wat we bespreken. 05:56:09.620 --> 05:56:14.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat we hebben geprobeerd in het wetsvoorstel te doen is op te schrijven: wat is je eerste, 05:56:14.600 --> 05:56:19.080 align:middle line:82% position:46% size:100% belangrijkste bron om te zeggen "nu is er een urgentie om extra maatregelen te nemen"? 05:56:19.080 --> 05:56:24.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is natuurlijk wel de epidemiologische en virologische situatie, onze gezondheidssituatie. 05:56:24.000 --> 05:56:29.660 align:middle line:82% position:46% size:100% In relatie tot de ziekenhuizen, in relatie tot de kwetsbare mensen in de samenleving, oudere mensen met 05:56:29.660 --> 05:56:33.560 align:middle line:82% position:46% size:100% een kwetsbare gezondheid; het zo goed mogelijk onder controle houden van de pandemie in Nederland. 05:56:33.560 --> 05:56:35.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wel je eerste basis. 05:56:36.170 --> 05:56:39.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens kijk je natuurlijk, en dan komt ook proportionaliteit om de hoek kijken, 05:56:39.840 --> 05:56:41.450 align:middle line:82% position:46% size:100% naar wat andere opties zijn. 05:56:41.450 --> 05:56:44.790 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben ook gekeken naar de stay at home order, dat zou een alternatief zijn. 05:56:44.790 --> 05:56:48.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat denk ik niemand wil, dus het is ook een beetje flauw om hier te noemen, maar je moet hem wel even 05:56:48.320 --> 05:56:50.820 align:middle line:82% position:46% size:100% afgewogen hebben, niet hier zozeer, maar natuurlijk hebben wij er wel naar gekeken. 05:56:50.820 --> 05:56:54.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is ook gekeken naar die sociale bubbels, die zijn we verder aan het uitwerken. 05:56:54.940 --> 05:56:57.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat zijn natuurlijk adviezen, over sociale bubbels. 05:56:57.280 --> 05:57:01.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom zeiden we ook dat je daarmee niet bij een snelle opkomst van een Engelse variant 05:57:01.940 --> 05:57:04.920 align:middle line:82% position:46% size:100% … It won't do the necessary work. 05:57:04.920 --> 05:57:08.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus het doet dan niet genoeg, maar we kijken er wel naar of je die misschien in de 05:57:08.050 --> 05:57:08.440 align:middle line:82% position:46% size:100% toekomst weer kan toevoegen. 05:57:08.440 --> 05:57:14.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus in die zin klopt dat, maar laten we dan in ieder geval vaststellen dat dat door deze discussie 05:57:14.640 --> 05:57:16.560 align:middle line:82% position:46% size:100% onderdeel is van de wetsgeschiedenis. 05:57:16.560 --> 05:57:20.710 align:middle line:82% position:46% size:100% In de Catshuisstukken, die ook nog naar de Kamer gaan, kijk naar 8 februari, zie je ook al die afwegingen. 05:57:20.710 --> 05:57:24.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed. Dan ben ik heel erg blij dat ik al die vragen heb gesteld. 05:57:24.710 --> 05:57:28.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee is het inderdaad onderdeel geworden van de wetsgeschiedenis. 05:57:28.310 --> 05:57:30.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik vraag er dan nog wel iets extra's bij, want de wet bespreken we vandaag en daar moeten 05:57:30.780 --> 05:57:32.270 align:middle line:82% position:46% size:100% we straks ook nog eens over stemmen. 05:57:32.270 --> 05:57:36.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft een nieuw weegmoment aangekondigd, maar het hof komt eerst morgen nog; een nieuw 05:57:36.700 --> 05:57:41.990 align:middle line:82% position:46% size:100% weegmoment, komend weekend of ergens in de komende dagen zal dat zijn. 05:57:41.990 --> 05:57:45.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb in het debat gezegd dat de ChristenUnie een steviger, duidelijker, betere onderbouwing 05:57:45.990 --> 05:57:49.630 align:middle line:82% position:46% size:100% van het kabinet wil op het moment dat het kabinet met de weging komt dat die avondklok 05:57:49.630 --> 05:57:51.160 align:middle line:82% position:46% size:100% zal moeten worden verlengd. 05:57:51.560 --> 05:57:56.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wil ik heel graag nu de toezegging van de minister-president hebben dat wij volgende week, ook 05:57:56.550 --> 05:58:02.390 align:middle line:82% position:46% size:100% als de Kamer zich daarover moet buigen, in deze trant, zoals de minister-president nú zijn afwegingen maakt, 05:58:02.390 --> 05:58:07.660 align:middle line:82% position:46% size:100% geïnformeerd worden zodat ook wij onze afweging kunnen maken: volgen wij die redenering of niet? 05:58:07.660 --> 05:58:10.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Vinden wij dat dan nog proportioneel of niet? 05:58:10.330 --> 05:58:11.940 align:middle line:82% position:46% size:100% En is het dan nog juist of niet? 05:58:11.940 --> 05:58:16.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil heel graag die toezegging, ook op het detailniveau, en misschien nog iets meer, dat 05:58:16.940 --> 05:58:18.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Het antwoord is ja. 05:58:18.280 --> 05:58:24.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie de heer Van der Staaij en ik zie mevrouw Kröger. 05:58:24.520 --> 05:58:28.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet niet meer wie er eerst was. 05:58:28.940 --> 05:58:29.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Kröger? 05:58:29.600 --> 05:58:32.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga even door op datzelfde punt van het weegmoment. 05:58:32.980 --> 05:58:38.220 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president geeft nu aan: we kijken breder en we nemen het mee. 05:58:38.310 --> 05:58:40.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen, hoe wordt dat nou inzichtelijk voor ons als Kamer? 05:58:40.960 --> 05:58:49.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor hem namelijk in hetzelfde stuk zeggen: op het moment dat we bekijken of de avondklok ingetrokken kan 05:58:49.220 --> 05:58:54.020 align:middle line:82% position:46% size:100% worden, kijken we naar de werkzaamheid, de effectiviteit en de verwachtingen omtrent het virus. 05:58:54.020 --> 05:58:57.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat zijn natuurlijk twee epidemiologische aspecten. 05:58:57.700 --> 05:59:05.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Sorry, dat is wat het OMT doet voordat wij hem krijgen en voordat ze bij ons komen. 05:59:05.990 --> 05:59:11.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het probleem zijn de negatieve maatschappelijke effecten van deze maatregel; die hebben we vorige 05:59:11.430 --> 05:59:12.300 align:middle line:82% position:46% size:100% week in het debat ook benoemd. 05:59:12.300 --> 05:59:14.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat doet het voor huiselijk geweld? 05:59:14.530 --> 05:59:15.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat doet het voor kindermishandeling? 05:59:15.720 --> 05:59:18.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat doet het voor alle andere voorbeelden die we kunnen noemen? 05:59:18.530 --> 05:59:20.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft het kabinet daar zicht op? 05:59:20.720 --> 05:59:25.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Of sturen we aan de ene kant op een harde R qua cijfers en voor de rest op een soort 05:59:25.470 --> 05:59:29.580 align:middle line:82% position:46% size:100% anekdotische bewijsvoering, zoals de minister-president het zelf net noemde? 05:59:29.580 --> 05:59:31.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is meer dan dat, maar het is natuurlijk heel lastig. 05:59:31.850 --> 05:59:32.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar moeten we ook eerlijk over zijn. 05:59:32.350 --> 05:59:40.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt niet per maatregel het effect zo hard vastleggen, net zoals bij de R-waarde, 05:59:40.890 --> 05:59:41.970 align:middle line:82% position:46% size:100% die ook bijna een model is. 05:59:41.970 --> 05:59:44.700 align:middle line:82% position:46% size:100% We kijken er wel naar en dat is ook mijn toezegging aan mevrouw Van der Graaf. 05:59:44.700 --> 05:59:48.140 align:middle line:82% position:46% size:100% We zullen dat dus ook doen als er sprake zou zijn van een voortzetting van de avondklok. 05:59:48.140 --> 05:59:49.030 align:middle line:82% position:46% size:100% De onderbouwing moet er dan ook weer zijn. 05:59:49.030 --> 05:59:53.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik bedoelde net het volgende te zeggen over wat het OMT doet. 05:59:53.130 --> 05:59:58.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Als het OMT kijkt of de maatregel echt nodig is, kijkt het naar wat de epidemiologische situatie 05:59:58.660 --> 06:00:01.340 align:middle line:82% position:46% size:100% is en wat de werking van de avondklok is. 06:00:01.340 --> 06:00:01.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is hun werk. 06:00:01.870 --> 06:00:06.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is vaak discussie geweest over de vraag of die bredere afweging in het OMT moet plaatsvinden. 06:00:06.270 --> 06:00:08.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, die moet politiek-bestuurlijk plaatsvinden op basis van andere informatie. 06:00:08.110 --> 06:00:13.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij moeten de epidemiologische inschatting maken. 06:00:14.120 --> 06:00:16.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens moeten we met elkaar kijken wat je dan moet doen. 06:00:16.660 --> 06:00:20.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Want als je echte virologen zou vragen wat ze willen, dan zeggen ze natuurlijk altijd: laat iedereen 06:00:20.930 --> 06:00:21.730 align:middle line:82% position:46% size:100% thuisblijven, dan is het virus het snelste weg. 06:00:21.730 --> 06:00:21.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat kan om allerlei redenen niet. 06:00:21.910 --> 06:00:29.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteindelijk moet je daar altijd afwegingen in maken en dan komen ook de andere aspecten aan bod. 06:00:29.160 --> 06:00:32.790 align:middle line:82% position:46% size:100% We zullen dat in de onderbouwing laten zien. 06:00:32.790 --> 06:00:34.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het blijven natuurlijk adviezen en inschattingen. 06:00:34.180 --> 06:00:40.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Die kunnen nooit heel hard zijn. 06:00:40.820 --> 06:00:44.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt niet zeggen: bij die maatregel heb je zoveel huiselijk geweld. 06:00:44.060 --> 06:00:48.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo hard zal het nooit liggen. 06:00:48.220 --> 06:00:53.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat snap ik, en toch denk ik dat er een enorme wereld zit tussen een anekdotische inschatting 06:00:54.140 --> 06:00:57.690 align:middle line:82% position:46% size:100% en het echt in kaart brengen van de maatschappelijke effecten van een maatregel. 06:00:57.690 --> 06:01:00.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Op andere maatregelen doen we ook impactassessments. 06:01:00.660 --> 06:01:05.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Er kan natuurlijk wel in kaart worden gebracht hoe het staat bij de ggz in de afgelopen weken 06:01:05.060 --> 06:01:06.550 align:middle line:82% position:46% size:100% waarin deze maatregel speelt. 06:01:06.550 --> 06:01:07.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe staat het met huiselijk geweld? 06:01:07.020 --> 06:01:09.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Zijn er meer meldingen? 06:01:09.390 --> 06:01:16.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik merk dat we op die epidemiologische kant en de medische kant alles keihard in cijfers maken en dat 06:01:16.560 --> 06:01:23.120 align:middle line:82% position:46% size:100% we een soort zekerheid in cijfers creëren — waar ook vraagtekens bij te stellen zijn, zoals de premier 06:01:23.120 --> 06:01:27.360 align:middle line:82% position:46% size:100% zelf ook doet — terwijl we die andere maatschappelijke kant zo weinig in beeld hebben. 06:01:27.360 --> 06:01:27.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou ik echt beter in beeld willen hebben. 06:01:27.990 --> 06:01:31.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap die vraag; ik wil het ook. 06:01:31.800 --> 06:01:36.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vind ik dus echt de meerwaarde van deze discussie. 06:01:36.090 --> 06:01:36.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik meen dat we die aspecten meenemen. 06:01:36.570 --> 06:01:40.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik "anekdotisch" zeg, dan bedoel ik niet dat het de discussie is in het kabinet. 06:01:40.420 --> 06:01:48.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was meer toen ik hier — persoonlijk, anekdotisch, N=1, Mark Rutte — zei over hoe ik de avondklok in 06:01:48.500 --> 06:01:49.540 align:middle line:82% position:46% size:100% verhouding tot de éénbezoekerthuisregeling inschat, dat ik verwacht dat die laatste een veel grotere 06:01:49.540 --> 06:01:51.050 align:middle line:82% position:46% size:100% impact heeft dan de eerste. 06:01:51.050 --> 06:01:54.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar koppelde ik dat woord "anekdotisch" aan, zeker niet aan de discussie die we hier hebben 06:01:54.980 --> 06:01:57.150 align:middle line:82% position:46% size:100% over de neveneffecten van de maatregelen. 06:01:57.430 --> 06:02:02.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd, op een continuüm van anekdotisch naar keiharde cijfers … Die ga je ook niet krijgen. 06:02:02.420 --> 06:02:06.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar mevrouw Kröger legt hier — terecht, vind ik — de uitdaging neer om zo ver mogelijk te komen. 06:02:06.150 --> 06:02:06.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Die pak ik dus op. 06:02:06.690 --> 06:02:07.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Op hetzelfde punt. 06:02:07.900 --> 06:02:17.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk eerlijk gezegd dat de proportionaliteit, naast die juridische grondslag, de kerndiscussie is waar het 06:02:19.680 --> 06:02:23.310 align:middle line:82% position:46% size:100% bij deze maatregel en nu dus ook bij de wet om gaat. 06:02:23.310 --> 06:02:29.480 align:middle line:82% position:46% size:100% We spreken namelijk niet alleen in zijn algemeenheid over een aanpassing van de wet die een avondklok 06:02:29.480 --> 06:02:32.850 align:middle line:82% position:46% size:100% mogelijk maakt, maar in de wet zit ook dat de huidige avondklok doorgaat. 06:02:32.850 --> 06:02:36.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is dus één pakket waar we vandaag over beslissen. 06:02:36.120 --> 06:02:39.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Mij valt toch het volgende op. 06:02:39.320 --> 06:02:44.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor de minister-president zeggen — in eerdere debatten was dat hetzelfde — over de 06:02:44.070 --> 06:02:50.910 align:middle line:82% position:46% size:100% dwarsdoorsnijdende toets dat het kabinet zeker bereid is om die ook mee te wegen. 06:02:50.910 --> 06:02:54.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar toch staat het niet in de stukken voor vandaag. 06:02:54.280 --> 06:03:01.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor toch de minister-president weer heel sterk zeggen, ook in zijn verdediging naar 06:03:01.020 --> 06:03:06.590 align:middle line:82% position:46% size:100% buiten toe op de persconferentie: we hebben virologisch gewoon geen keus. 06:03:06.590 --> 06:03:13.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat voedt dan juist weer de gedachte: hebben die andere effecten dan ook wel echt op tafel gelegen? 06:03:13.440 --> 06:03:14.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Zijn die ook echt meegewogen? 06:03:14.280 --> 06:03:21.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Heeft u ook inzicht in hoe ingrijpend die vrijheidsbeperking eigenlijk is? 06:03:21.330 --> 06:03:22.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik meen van wel. 06:03:22.560 --> 06:03:29.140 align:middle line:82% position:46% size:100% De hele kern van die brede, integrale afweging bij het vorige besluitvormingsmoment zat onder meer in 06:03:29.140 --> 06:03:31.360 align:middle line:82% position:46% size:100% de stukken van 8 februari van het Catshuis. 06:03:31.360 --> 06:03:32.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Die stukken heeft de Kamer ook gekregen. 06:03:32.490 --> 06:03:37.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij kijk je naar de brede en maatschappelijke impact. 06:03:37.520 --> 06:03:42.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doen onder andere de gedragsunit van het RIVM, die specifiek naar dat soort dingen kijkt, maar 06:03:42.710 --> 06:03:47.020 align:middle line:82% position:46% size:100% ook het Sociaal Cultureel Planbureau, het NKC, de nationale politie, de veiligheidsregio's, de 06:03:47.020 --> 06:03:48.700 align:middle line:82% position:46% size:100% VNG en relevante vakdepartementen. 06:03:49.270 --> 06:03:54.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin kijk je niet alleen naar de volksgezondheid, inclusief mentaal welzijn, maar ook naar de economie, 06:03:54.510 --> 06:03:56.790 align:middle line:82% position:46% size:100% de maatschappij, gedrag en uitvoering en handhaving. 06:03:56.790 --> 06:03:59.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Al die aspecten worden meegewogen. 06:04:01.500 --> 06:04:07.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van der Graaf had net de kritiek: in de onderbouwing van het wetsvoorstel zit heel sterk de 06:04:07.080 --> 06:04:10.350 align:middle line:82% position:46% size:100% virologisch-epidemiologische noodzaak van maatregelen. 06:04:10.350 --> 06:04:14.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin zit ook de proportionaliteit, in relatie tot wat je nog verder zou kunnen doen. 06:04:14.290 --> 06:04:18.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dan is onze conclusie dat er half januari of — wat is het? 06:04:18.260 --> 06:04:23.850 align:middle line:82% position:46% size:100% — 20 januari behalve het verder uitzoeken van die bubbel … Maar daarvan was ook absoluut 06:04:23.850 --> 06:04:28.040 align:middle line:82% position:46% size:100% de overtuiging: dat is een uit te werken punt en bovendien niet te handhaven. 06:04:28.040 --> 06:04:29.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was ook weer een dringend advies. 06:04:29.400 --> 06:04:35.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze heb je echt nodig, naast de één bezoeker thuis en in relatie tot de grote bezorgdheid over de 06:04:35.040 --> 06:04:39.590 align:middle line:82% position:46% size:100% veel te hoge aantallen besmettingen en die versnelde opruk van het Engelse virus. 06:04:39.590 --> 06:04:42.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik meen echt dat het van belang is dat we die avondklok voorlopig houden. 06:04:42.860 --> 06:04:46.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar die bredere afweging maken we. 06:04:46.210 --> 06:04:51.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het ook terecht dat de Kamer zegt: als jullie volgende week zouden besluiten om hem 06:04:51.790 --> 06:04:55.780 align:middle line:82% position:46% size:100% nog wat langer te laten doorlopen, dan moeten we die er dus ook bij leveren. 06:04:55.780 --> 06:04:58.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van der Graaf had een terecht punt als het ging om de verlenging, maar we besluiten 06:04:58.570 --> 06:05:04.810 align:middle line:82% position:46% size:100% ook vandaag al over de huidige avondklok, want daar gaat dit wetsvoorstel ook over. 06:05:04.810 --> 06:05:08.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvan zie ik in ieder geval tot nu toe nog geen weging in de stukken terug. 06:05:08.830 --> 06:05:16.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is nu het beeld van hoe erg de inperking van vrijheden is? 06:05:16.770 --> 06:05:20.620 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president hoor ik wel een cijfer noemen over opiniepeilingen; ik hoor hem zeggen dat er 06:05:20.620 --> 06:05:21.880 align:middle line:82% position:46% size:100% bij heel veel mensen draagvlak is. 06:05:21.880 --> 06:05:23.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat herken ik ook bij heel veel mensen in mijn omgeving. 06:05:23.740 --> 06:05:27.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik wil ook heel graag weten hoe dat is bij een minderheid, wellicht, die er 06:05:27.570 --> 06:05:29.000 align:middle line:82% position:46% size:100% wel heel erg door wordt geraakt. 06:05:29.000 --> 06:05:30.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe is dat gewogen? 06:05:30.330 --> 06:05:34.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik probeer te schetsen dat dit ook deels zit in de stukken die de Kamer heeft gekregen 06:05:34.860 --> 06:05:36.960 align:middle line:82% position:46% size:100% uit het Catshuis van 8 februari. 06:05:36.960 --> 06:05:44.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij is de vraag die mevrouw Kröger en mevrouw Van der Graaf net stelden om dit ook explicieter in 06:05:44.500 --> 06:05:46.970 align:middle line:82% position:46% size:100% onze communicatie naar de Kamer mee te nemen, behalve dat we die slidetekst toesturen. 06:05:46.970 --> 06:05:56.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geef er alleen als winstwaarschuwing bij dat geprobeerd is om dit te laten wortelen in harde 06:05:59.360 --> 06:06:02.040 align:middle line:82% position:46% size:100% cijfers voor zover je die hebt — het is veel meer dan anekdotisch — maar het zal natuurlijk ook 06:06:02.040 --> 06:06:03.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik vind dat een terecht punt. 06:06:03.580 --> 06:06:05.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 06:06:05.300 --> 06:06:12.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wachten we heel even tot het spreekgestoelte gereinigd is. 06:06:43.030 --> 06:06:50.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geef het woord aan de minister van Justitie en Veiligheid voor de vragen die aan hem zijn gesteld. 06:07:01.310 --> 06:07:11.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank, voorzitter. Laat ik beginnen met het uitspreken van mijn grote dank voor het feit dat uw Kamer 06:07:11.480 --> 06:07:18.740 align:middle line:82% position:46% size:100% bereid is geweest om in deze recesweek op zo'n heel korte termijn bijeen te komen om hierover 06:07:18.740 --> 06:07:21.370 align:middle line:82% position:46% size:100% met elkaar te debatteren. 06:07:22.280 --> 06:07:25.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Laat ik ook meteen het volgende zeggen. 06:07:25.140 --> 06:07:35.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Als zou komen vast te staan dat het inleiden van de maatregel van de avondklok door het kabinet niet goed 06:07:39.230 --> 06:07:47.850 align:middle line:82% position:46% size:100% is gegaan, dan is dat te betreuren en moeten we daar zeker in de crisisaanpak lering uit trekken. 06:07:47.850 --> 06:07:53.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Op dit moment speelt nog het hoger beroep. 06:07:53.760 --> 06:07:59.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal daar straks nog wel heel kort iets over zeggen, omdat daar een vraag over was, maar ik kan daar 06:07:59.130 --> 06:08:05.210 align:middle line:82% position:46% size:100% inhoudelijk uiteraard niet verder op ingaan. 06:08:05.380 --> 06:08:13.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil wel ingaan op de vragen die zijn gesteld over waarom nu voor deze grondslag is gekozen. 06:08:13.110 --> 06:08:16.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom bent u hier nu zo gekomen? 06:08:17.180 --> 06:08:21.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het van belang is om die duidelijkheid nog eens te geven. 06:08:21.000 --> 06:08:31.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Er is gekozen voor het instellen van de avondklok op grond van de Wet bijzondere bevoegdheden. 06:08:32.470 --> 06:08:35.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kort hem even af, anders is dat steeds die hele mondvol: de Wet bijzondere 06:08:35.820 --> 06:08:37.020 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheden burgerlijk gezag. 06:08:39.590 --> 06:08:44.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik richt mij meteen tot de heer Groothuizen, die zorgen had over mijn rechtsstatelijkheid. 06:08:44.820 --> 06:08:47.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Had ik dit pas heel kortgeleden bedacht? 06:08:47.640 --> 06:08:57.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Reeds in beantwoording van vragen aan uw Kamer en de Eerste Kamer in de maanden september en oktober, 06:08:57.470 --> 06:09:03.880 align:middle line:82% position:46% size:100% naar aanleiding van onder andere de behandeling van de Tijdelijke wet maatregelen covid-19, is 06:09:03.880 --> 06:09:13.880 align:middle line:82% position:46% size:100% aangegeven dat de Wbbbg de voor de hand liggende weg zou zijn en dat het ook mogelijk zou zijn om 06:09:15.190 --> 06:09:18.930 align:middle line:82% position:46% size:100% het in een speciale wet te doen. 06:09:19.920 --> 06:09:23.340 align:middle line:82% position:46% size:100% In de beantwoording op 9 december jongstleden van vragen van onder anderen mevrouw Kröger 06:09:23.340 --> 06:09:31.140 align:middle line:82% position:46% size:100% van GroenLinks heb ik nog eens duidelijk gezegd: de Wbbbg, koninklijk besluit. 06:09:31.170 --> 06:09:33.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wel van belang om hier te weten. 06:09:40.360 --> 06:09:50.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik heb toen bij vraag 7 gezegd: we komen als kabinet echt nog wel eerst bij uw Kamer, tenzij de 06:09:50.790 --> 06:09:54.430 align:middle line:82% position:46% size:100% grote spoed zich daartegen zou verzetten. 06:09:54.430 --> 06:09:57.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog even naar de heer Groothuizen. 06:09:57.970 --> 06:10:07.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is steeds duidelijk geweest dat die beperking voor mensen, dat ze hun huis niet meer uit mogen, door het 06:10:07.770 --> 06:10:17.770 align:middle line:82% position:46% size:100% kabinet altijd is gezien als nog echt even een trap hoger dan alle andere beperkende coronamaatregelen. 06:10:18.430 --> 06:10:25.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hebben we ook antwoord gegeven aan die leden die meenden dat ik heb gezegd dat dit 06:10:25.940 --> 06:10:27.390 align:middle line:82% position:46% size:100% de enige manier is waarop het kan. 06:10:32.250 --> 06:10:40.210 align:middle line:82% position:46% size:100% In de beantwoording van de vragen naar aanleiding van de voortduringswet heb ik gezegd: hier speelt dat er 06:10:40.210 --> 06:10:49.900 align:middle line:82% position:46% size:100% een wet is die nogal een lat legt op het opleggen van de beperking om je huis uit te mogen. 06:10:49.900 --> 06:10:53.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is die wet bijzondere bevoegdheden. 06:10:55.150 --> 06:10:58.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kijk even naar het lid Van Otterloo. 06:10:59.680 --> 06:11:05.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Bijvoorbeeld bij het inreisverbod, die testen waar ik ook heel snel in december voor terecht kon, 06:11:05.590 --> 06:11:06.610 align:middle line:82% position:46% size:100% met dank aan uw Kamer, was dat anders. 06:11:06.610 --> 06:11:13.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was een kwestie die nog helemaal niet in specifieke wetgeving beschreven was. 06:11:13.500 --> 06:11:20.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ook de reden geweest om te kiezen voor de wet bijzondere bevoegdheden. 06:11:20.530 --> 06:11:28.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is woensdag in het kabinet besloten en meteen door de premier in een korte 06:11:28.120 --> 06:11:29.850 align:middle line:82% position:46% size:100% persconferentie bekendgemaakt. 06:11:29.850 --> 06:11:34.320 align:middle line:82% position:46% size:100% En nu komt het: dat betekende dat die ingeregeld zou worden per zaterdag. 06:11:35.590 --> 06:11:41.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Daardoor is er gelegenheid geweest voor een spoeddebat op de donderdag daarna. 06:11:41.010 --> 06:11:50.360 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft in zijn advies van 1 februari over de zogenaamde voortduringswet die er dan moet 06:11:50.360 --> 06:11:55.830 align:middle line:82% position:46% size:100% komen niet gezegd: u had dat niet zo moeten doen; u had de Twm moeten kiezen. 06:11:55.830 --> 06:12:05.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, de Raad van State heeft gezegd: het feit dat u nog de Kamer gelegenheid heeft geboden voor een 06:12:05.640 --> 06:12:11.120 align:middle line:82% position:46% size:100% spoeddebat zodat u daar meer draagvlak voor kunt krijgen, is op zichzelf begrijpelijk, maar u moet 06:12:12.350 --> 06:12:19.360 align:middle line:82% position:46% size:100% wel uitleggen waarom u dat zo heeft gedaan; u moet ook uitleggen waarom het in dit geval inderdaad 06:12:19.360 --> 06:12:27.120 align:middle line:82% position:46% size:100% niet zou hebben gekund via een specifieke nieuwe wettelijke regeling. 06:12:27.940 --> 06:12:30.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Het eerste heb ik toegelicht, maar dat zei ik net al. 06:12:30.930 --> 06:12:35.310 align:middle line:82% position:46% size:100% We wisten dat die inregeling organisatorisch enkele dagen zou duren. 06:12:35.310 --> 06:12:36.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is nu eenmaal zo. 06:12:36.060 --> 06:12:41.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat kun je niet van tevoren al doen, want je weet pas op het moment dat het besluit er ligt hoe 06:12:41.090 --> 06:12:45.970 align:middle line:82% position:46% size:100% dat besluit gaat uitwerken, wat voor uitzonderingen er moeten komen en dergelijke. 06:12:45.970 --> 06:12:55.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Het andere punt heb ik uitgelegd in het rapport naar aanleiding van het advies van de Raad van State. 06:12:57.220 --> 06:12:58.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zei ik net ook al. 06:12:58.770 --> 06:13:07.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, er is hier nou eenmaal een wet die hardop zegt: beperking van de mogelijkheid om je huis 06:13:07.430 --> 06:13:13.740 align:middle line:82% position:46% size:100% uit te gaan; dat is artikel 8, lid 1 en lid 3 van die Wet bijzondere bevoegdheden. 06:13:13.940 --> 06:13:20.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb uiteengezet dat ik vind dat je daar dan niet zomaar aan voorbij kan gaan. 06:13:20.420 --> 06:13:30.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dat is hoe dit gelopen is. 06:13:30.560 --> 06:13:35.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is natuurlijk een periode geweest — dat moge duidelijk zijn geweest — waarbij in de maanden 06:13:35.890 --> 06:13:45.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat speelt hier mee; ik ga verder niet in op de proportionaliteit. 06:13:48.290 --> 06:13:54.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft geresulteerd in het advies van het OMT op die ochtend van de persconferentie waarin het 06:13:56.050 --> 06:14:03.070 align:middle line:82% position:46% size:100% OMT zei: dit zou het effect kunnen zijn van een avondklok; wij denken dat u dat moet doen. 06:14:04.200 --> 06:14:10.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Op onze vraag wat het alternatief was zei het OMT: dan moet u de mensen helemaal een stay-at-home order 06:14:10.200 --> 06:14:11.820 align:middle line:82% position:46% size:100% geven, en dat hebben we niet gewild. 06:14:11.820 --> 06:14:13.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal even stoppen. 06:14:13.920 --> 06:14:19.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil ook een idee hebben van hoe u uw bijdrage hebt opgebouwd. 06:14:19.710 --> 06:14:23.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat ik hier al veel vragen mee heb beantwoord. 06:14:23.230 --> 06:14:28.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou zo ingaan op het punt van de heer Van der Staaij en de heer Van Dam over dat hoger 06:14:28.550 --> 06:14:32.280 align:middle line:82% position:46% size:100% beroep: waarom wacht u daar niet op respectievelijk kunt u dat niet intrekken? 06:14:32.280 --> 06:14:36.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan heb ik nog een aantal losse vragen en u bent van mij gewend dat ik die in een snel tempo doorloop. 06:14:36.540 --> 06:14:41.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu de heer Groothuizen en dan mevrouw Van Esch. 06:14:41.030 --> 06:14:48.770 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister zegt weer — dat deed hij vorige week ook en dat heeft hij al eerder gedaan: we hebben voor deze 06:14:48.770 --> 06:14:51.070 align:middle line:82% position:46% size:100% weg gekozen omdat het zo'n bijzondere bevoegdheid is. 06:14:51.070 --> 06:14:55.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen, we hebben natuurlijk niet voor niets een speciale coronawet in elkaar gezet voor 06:14:55.910 --> 06:14:57.210 align:middle line:82% position:46% size:100% de bestrijding van deze pandemie. 06:14:57.210 --> 06:15:01.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Als de minister voor die route kiest, wat hij vandaag doet, namelijk het toevoegen van een 06:15:01.870 --> 06:15:05.830 align:middle line:82% position:46% size:100% bepaling aan die coronawet, is het parlement daar volledig bij betrokken. 06:15:05.830 --> 06:15:10.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens geldt dat als dan die avondklok aangezet moet worden, een ministeriële regeling volgens een 06:15:10.440 --> 06:15:14.970 align:middle line:82% position:46% size:100% speciale procedure — daar hebben we ook als Kamer op aangedrongen — tot stand moet worden gebracht. 06:15:14.970 --> 06:15:20.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat garandeert dus een soort maximale betrokkenheid van de Kamer, terwijl de route van de wet die de 06:15:20.270 --> 06:15:25.360 align:middle line:82% position:46% size:100% minister kiest, die tot stand is gekomen in de periode dat we nog jodiumpillen uitdeelden vanwege een 06:15:25.360 --> 06:15:32.420 align:middle line:82% position:46% size:100% eventuele atoomaanval, geloof ik, erop neerkomt dat het kabinet in een KB iets aanzet, vervolgens een 06:15:32.420 --> 06:15:36.530 align:middle line:82% position:46% size:100% regeling afscheidt en pas later de Kamer een keer betrokken wordt ter bevestiging. 06:15:36.530 --> 06:15:42.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Mij is dus niet zo duidelijk waarom nou precies die lat, die inderdaad hoog ligt, beter bewaakt 06:15:42.960 --> 06:15:45.080 align:middle line:82% position:46% size:100% is met de route van de minister dan met de route die nu voorligt. 06:15:45.080 --> 06:15:50.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Laat ik beginnen te zeggen dat deze wet nog in 1994/1995 is aangepast. 06:15:50.570 --> 06:15:53.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was dus niet meer een tijd dat ik aan de jodiumpillen zat. 06:15:53.850 --> 06:15:55.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moeten we ons wel realiseren. 06:15:55.220 --> 06:15:56.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan een ander punt. 06:15:56.760 --> 06:15:58.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is echt belangrijk. 06:16:00.640 --> 06:16:06.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Men kan zich herinneren dat er een Tijdelijke wet maatregelen covid-19 in consulatie ging en dat die 06:16:06.990 --> 06:16:12.980 align:middle line:82% position:46% size:100% allerwege, laat ik zeggen, nogal vernietigend gerecenseerd werd, omdat men vond dat daarin veel 06:16:12.980 --> 06:16:15.030 align:middle line:82% position:46% size:100% te verstrekkende bevoegdheden werden gegeven. 06:16:15.030 --> 06:16:23.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Zelfs nog in de Kamerbehandeling is vanuit uw Kamer gezegd — toen zat er nog een bepaling in die het nou 06:16:23.080 --> 06:16:29.940 align:middle line:82% position:46% size:100% juist mogelijk maakte om met spoed in te grijpen in geval van onvoorziene bijzondere omstandigheden, dus 06:16:29.940 --> 06:16:39.940 align:middle line:82% position:46% size:100% eigenlijk dit soort situaties — dat dit niet in die Tijdelijke wet maatregelen covid-19 moest. 06:16:40.570 --> 06:16:46.720 align:middle line:82% position:46% size:100% In diezelfde tijd heb ik inderdaad in de Eerste Kamer in het kader van de stukken van de tijdelijke 06:16:46.720 --> 06:16:51.600 align:middle line:82% position:46% size:100% wet, maar ook in de beantwoording van de vragen gezegd: nou ja, dan zul je het moeten doen op 06:16:51.600 --> 06:16:56.570 align:middle line:82% position:46% size:100% grond van de Wet bijzondere bevoegdheden of eventueel een specifieke wet. 06:16:56.570 --> 06:17:06.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij heb ik gezegd dat het gezien de urgentie van het advies van belang was om die avondklok inderdaad 06:17:07.910 --> 06:17:13.540 align:middle line:82% position:46% size:100% spoedig te kunnen invoeren, maar heb ik ook gezegd: we gaan echt de Kamer nog in een debat horen daarover. 06:17:13.540 --> 06:17:19.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik had niet verwacht dat de minister hier zou toegeven dat hij pilletjes van enige soort zou nemen, dus 06:17:19.690 --> 06:17:23.360 align:middle line:82% position:46% size:100% wat dat betreft blijft hij wel rolvast. 06:17:23.360 --> 06:17:27.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk hoor ik de minister nu zeggen: we hebben die route van de coronawet niet gekozen omdat ik bang was 06:17:27.160 --> 06:17:29.820 align:middle line:82% position:46% size:100% dat ik het in de Kamer niet voor elkaar had gekregen. 06:17:29.820 --> 06:17:31.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is volgens mij wat hij nu zegt en dat is misschien een eerlijk antwoord, maar wel een raar antwoord. 06:17:31.150 --> 06:17:40.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij is die optie van een avondklok al ergens in november op tafel gekomen en toen 06:17:40.080 --> 06:17:42.110 align:middle line:82% position:46% size:100% hadden we de coronawet al aangenomen. 06:17:42.110 --> 06:17:45.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus volgens mij had de minister gewoon de route kunnen kiezen om in het najaar, toen dit speelde, 06:17:45.230 --> 06:17:49.330 align:middle line:82% position:46% size:100% tegen de Kamer te zeggen: misschien moeten we hier ooit aan en het is verstandig om daar de 06:17:49.330 --> 06:17:52.200 align:middle line:82% position:46% size:100% coronawet op aan te passen. 06:17:52.200 --> 06:17:58.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Uw Kamer — daar heeft D66 ook voor gestemd — heeft nog in november een motie aangenomen 06:17:58.240 --> 06:18:01.490 align:middle line:82% position:46% size:100% dat er geen avondklok mocht komen. 06:18:01.490 --> 06:18:10.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvan was de motivering — ik heb die motie er nog op nageslagen — dat het toen in het advies 06:18:10.330 --> 06:18:16.850 align:middle line:82% position:46% size:100% van het OMT teveel ging over dat je daarmee meer urgentie zou kunnen kweken. 06:18:16.850 --> 06:18:20.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik laat even in het midden of dat allemaal feitelijk ook zo was toen, maar dat is in 06:18:20.440 --> 06:18:22.040 align:middle line:82% position:46% size:100% ieder geval waar die motie over ging. 06:18:22.040 --> 06:18:25.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen is er gezegd: geen avondklok. 06:18:25.270 --> 06:18:31.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, het is helemaal niet geweest om die tijdelijke wet of bemoeienis van de 06:18:31.290 --> 06:18:34.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Tweede Kamer onmogelijk te maken. 06:18:34.530 --> 06:18:43.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Integendeel. Er is nou juist alles aan gedaan om er een spoeddebat met de Kamer over te hebben. 06:18:43.630 --> 06:18:44.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk ter afronding van dit punt. 06:18:45.390 --> 06:18:49.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik constateer dat het uiteindelijk toch de angst voor een zeperd geweest lijkt te zijn. 06:18:49.350 --> 06:18:51.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij haalt de minister twee dingen door elkaar. 06:18:51.360 --> 06:18:55.530 align:middle line:82% position:46% size:100% De coronawet biedt namelijk haakjes om eventuele middelen in te zetten. 06:18:55.530 --> 06:18:57.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat wil niet zeggen dat je dat onmiddellijk doet. 06:18:57.390 --> 06:19:00.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn wel meer dingen in de coronawet die nog niet of niet volledig worden uitgevoerd. 06:19:00.740 --> 06:19:04.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zit een differentiatiebepaling in, waar we volgens mij maar zeer beperkt gebruik van maken. 06:19:04.580 --> 06:19:07.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus volgens mij gaat de redenering van de minister ook gewoon juridisch niet op. 06:19:09.100 --> 06:19:13.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar verschillen we echt fundamenteel over van mening, en die haakjes zijn er ook niet. 06:19:13.710 --> 06:19:16.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Eerst wil mevrouw Van Esch een vraag stellen, en dan mevrouw Van der Graaf. 06:19:16.950 --> 06:19:18.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van Esch. 06:19:18.280 --> 06:19:26.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik sla aan op de woorden van de minister waarbij hij zei dat de bevoegdheid al in die Wbbbg staat, en dat 06:19:26.230 --> 06:19:28.900 align:middle line:82% position:46% size:100% dat een van de redenen is om voor die wet te kiezen. 06:19:29.550 --> 06:19:33.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het is natuurlijk wel een noodwet, dus die bevoegdheid staat er niet zomaar in. 06:19:33.000 --> 06:19:36.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn natuurlijk waarborgen aan gekoppeld. 06:19:36.460 --> 06:19:43.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee waarborgen zijn: óf je roept de noodtoestand uit, óf je zorgt er als de wiedeweerga voor 06:19:43.400 --> 06:19:48.310 align:middle line:82% position:46% size:100% dat die nieuwe wet door de Tweede Kamer én de Eerste Kamer wordt bekrachtigd. 06:19:50.160 --> 06:19:52.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben nog wel benieuwd hoe de minister op die snelheid reflecteert. 06:19:52.330 --> 06:19:54.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Want op 20 januari wordt de noodwet aangekondigd. 06:19:54.980 --> 06:20:02.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan gaan we hier razendsnel een tijdelijke situatie in, wat mogelijk is in deze wetgeving. 06:20:02.190 --> 06:20:05.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar pas op 2 februari krijgen we een wetsvoorstel. 06:20:07.210 --> 06:20:10.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben wel benieuwd hoe de minister daar dan op reflecteert, zeker ook omdat deze wet u eigenlijk 06:20:10.940 --> 06:20:15.600 align:middle line:82% position:46% size:100% aangeeft per direct daarvoor die nieuwe wet te maken. 06:20:16.130 --> 06:20:19.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar heb ik inderdaad al op gereflecteerd. 06:20:19.400 --> 06:20:24.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gezegd dat ik het ongelukkig vond dat dat zo lang duurde. 06:20:24.960 --> 06:20:34.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gezegd dat dat misschien enigszins wordt "goedgemaakt" door het feit dat we in ieder geval toen 06:20:35.580 --> 06:20:38.940 align:middle line:82% position:46% size:100% die donderdag meteen dat spoeddebat hebben gehad. 06:20:38.940 --> 06:20:44.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik zeg er onmiddellijk bij: dat heeft het helemaal niet volledig goedgemaakt. 06:20:44.150 --> 06:20:45.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft even geduurd. 06:20:45.910 --> 06:20:52.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de Raad van State heeft toen een aantal dagen nodig gehad om met een advies daarover te komen. 06:20:52.650 --> 06:20:58.770 align:middle line:82% position:46% size:100% En het ingewikkelde punt dat we daar hebben gezien, is dat dit een stevig middel was waar iedereen ook echt 06:21:01.480 --> 06:21:05.820 align:middle line:82% position:46% size:100% zeer aan moest wennen; laat ik het zo zeggen. 06:21:05.820 --> 06:21:14.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarop voortbordurend ben ik benieuwd hoe u aankijkt tegen het feit dat die nieuwe noodwet die we nu 06:21:14.480 --> 06:21:16.440 align:middle line:82% position:46% size:100% proberen, nog steeds bij de Eerste Kamer ligt. 06:21:16.600 --> 06:21:19.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarover is nog geen besluit genomen in de Eerste Kamer. 06:21:19.220 --> 06:21:28.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Stel dat de Tweede Kamer hier vandaag de huidige nieuwe wet via die Wet publieke gezondheid 06:21:28.330 --> 06:21:36.650 align:middle line:82% position:46% size:100% vaststellen, en dat wordt morgen door de Eerste Kamer gedaan, dan is de avondklok toch wettelijk 06:21:36.650 --> 06:21:40.280 align:middle line:82% position:46% size:100% gezien gewoon geregeld via die wetgeving? 06:21:40.280 --> 06:21:42.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Want die andere is nog niet afgerond. 06:21:45.430 --> 06:21:54.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar speelt aan twee kanten van mijn kant een goed huisvader-, een goed "huismensschap". 06:21:54.940 --> 06:22:03.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Zodra afgelopen dinsdag de uitspraak van de voorzieningenrechter bekend was, heeft het kabinet 06:22:03.650 --> 06:22:12.280 align:middle line:82% position:46% size:100% gezegd: goed, dan zullen we daartegen in spoedappel gaan, maar we moeten óók onder ogen kunnen zien 06:22:12.280 --> 06:22:17.220 align:middle line:82% position:46% size:100% dat deze rechter een juiste beslissing heeft genomen en dat die wordt bevestigd. 06:22:17.220 --> 06:22:25.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan moeten we als goed huismens, als goed huisvader daarvoor nu ook echt in actie komen door deze spoedwet 06:22:25.310 --> 06:22:27.500 align:middle line:82% position:46% size:100% zo snel mogelijk in te dienen. 06:22:27.500 --> 06:22:33.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ging dit keer een stuk sneller omdat iedereen natuurlijk inmiddels behoorlijk in de materie 06:22:33.100 --> 06:22:33.910 align:middle line:82% position:46% size:100% zat, ook de Raad van State. 06:22:33.910 --> 06:22:43.910 align:middle line:82% position:46% size:100% En aan de andere kant houdt het goed huisvaderschap in dat je dan de rechter ook echt laat oordelen 06:22:46.930 --> 06:22:52.710 align:middle line:82% position:46% size:100% over wat er nou in eerste instantie door die voorzieningenrechter is gezegd. 06:22:52.710 --> 06:22:53.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is lastig; dat geef ik onmiddellijk toe. 06:22:53.770 --> 06:22:59.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar wat dat betreft kan ik alleen maar aansluiten bij wat de premier daarover eerder heeft gezegd. 06:22:59.590 --> 06:23:05.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil graag een bevestiging of een ontkrachting van de visie die ik hier neerleg. 06:23:05.020 --> 06:23:13.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens ons is het zo dat als de Tweede Kamer vandaag voor de wet stemt waar we nu vandaag over 06:23:13.420 --> 06:23:20.620 align:middle line:82% position:46% size:100% debatteren, en de Eerste Kamer doet dat morgen ook, de avondklok dan wettelijk gezien eigenlijk 06:23:20.620 --> 06:23:21.230 align:middle line:82% position:46% size:100% onder die besluitvorming valt... 06:23:21.230 --> 06:23:27.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil graag van de minister horen: dat is volgens mij het geval. 06:23:29.110 --> 06:23:35.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is juridisch-technisch niet zo, maar u heeft de premier al horen zeggen — ik sluit me daarbij 06:23:35.730 --> 06:23:45.730 align:middle line:82% position:46% size:100% aan — dat het kabinet dan met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zal constateren 06:23:46.270 --> 06:23:47.270 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het langs die weg moet. 06:23:47.270 --> 06:23:51.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar formeel, juridisch is dat pas het geval als het gepubliceerd is in de 06:23:51.560 --> 06:23:53.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Staatscourant enzovoort, enzovoort. 06:23:53.140 --> 06:23:57.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Een ander ding is — misschien, voorzitter, mag ik dat heel snel zeggen — dat de avondklok op 06:23:57.090 --> 06:24:05.090 align:middle line:82% position:46% size:100% dit moment nog steeds van kracht is op basis van het bestaande koninklijk besluit. 06:24:05.630 --> 06:24:07.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van Esch, ik zie u kijken. 06:24:07.400 --> 06:24:09.350 align:middle line:82% position:46% size:100% U mag het nog een keer proberen. 06:24:09.780 --> 06:24:12.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Mja … Nee, laat maar even. 06:24:12.080 --> 06:24:19.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga het even laten bezinken, denk ik. 06:24:19.720 --> 06:24:27.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorige week zei de minister van Justitie hier in de Kamer — ik citeer uit het verslag dat van die 06:24:27.600 --> 06:24:32.800 align:middle line:82% position:46% size:100% vergadering is gemaakt: "Dat kun je niet in de Tijdelijke wet maatregelen covid-19, die hoe je 06:24:32.800 --> 06:24:37.310 align:middle line:82% position:46% size:100% het ook wendt of keert een gewone wet is, vastleggen." Je kunt het niet in die tijdelijke 06:24:37.310 --> 06:24:39.150 align:middle line:82% position:46% size:100% wet vastleggen; dat zei de minister. 06:24:39.150 --> 06:24:43.710 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister heeft gisteren een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer waarin hij 06:24:43.710 --> 06:24:45.250 align:middle line:82% position:46% size:100% voorstelt dit wél te doen. 06:24:45.250 --> 06:24:49.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Kijkt de minister hier nu anders tegen aan? 06:24:49.550 --> 06:24:55.800 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft gezien … Laat ik daar even … Mijn overtuiging is dat dit — mag ik het zo zeggen? 06:24:55.800 --> 06:24:57.890 align:middle line:82% position:46% size:100% — echt een hyperbeperkende maatregel is. 06:24:57.930 --> 06:25:07.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Los van de kroegen en scholen dichtgooien, wat ik ook vreselijk vind, gaat dit even een stukje verder. 06:25:07.310 --> 06:25:13.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Niet voor niets hebben wij als kabinet dat spoedwetsvoorstel ingediend op basis van de gedachte: 06:25:13.450 --> 06:25:21.220 align:middle line:82% position:46% size:100% dat moet een aparte wet zijn om nog eens tot uitdrukking te brengen dat dit iets is wat zwaarder 06:25:21.220 --> 06:25:29.630 align:middle line:82% position:46% size:100% is en niet zomaar meeloopt met die Tijdelijke wet maatregelen covid-19. 06:25:29.630 --> 06:25:36.550 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft gezegd: wij zien dat anders. 06:25:36.550 --> 06:25:41.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien moet ik constateren dat zij dat niet zo zwaar zien als ik dat zie. 06:25:41.120 --> 06:25:49.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen hebben wij als kabinet, dus ik ook, gezegd: dan moeten we dat oppakken om hier niet ook nog 06:25:49.540 --> 06:25:52.220 align:middle line:82% position:46% size:100% met elkaar een discussie te gaan hebben. 06:25:52.220 --> 06:25:54.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kom ik weer terug op dat goed huisvaderschap. 06:25:54.910 --> 06:26:01.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat houdt in dat ik niet mijn eigen gelijk op die punten ga doordrukken, maar dat ik durf te zeggen: 06:26:01.740 --> 06:26:10.230 align:middle line:82% position:46% size:100% oké, als dit niet de juridische grondslag zou moeten zijn — de W enzovoorts, de wet bijzondere bevoegdheden 06:26:10.230 --> 06:26:14.110 align:middle line:82% position:46% size:100% — en als de Raad van State dat nu zegt … Overigens heeft de Raad van State dat niet in zijn advies van 06:26:14.110 --> 06:26:19.900 align:middle line:82% position:46% size:100% 1 februari gezegd; dat is een aantal keren hier in de Kamer gevallen. 06:26:19.900 --> 06:26:24.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar men zegt nu: als je het apart doet, doe het dan toch in die tijdelijke wet. 06:26:24.050 --> 06:26:25.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, dan kan dat kennelijk wel. 06:26:25.460 --> 06:26:28.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat geef ik toe. 06:26:28.040 --> 06:26:29.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kan dus wel. 06:26:29.270 --> 06:26:32.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wat de minister net zegt. 06:26:32.760 --> 06:26:33.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou ja, nu dus, hè. 06:26:33.660 --> 06:26:36.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Nou, als het nu kan, dan kon dat denk ik vorige week ook. 06:26:36.740 --> 06:26:38.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het is goed dat we dit boven tafel hebben. 06:26:40.480 --> 06:26:46.470 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben vanmorgen staatsrechtsgeleerden gehoord die hebben gezegd: dit is echt een veel betere juridische 06:26:46.470 --> 06:26:52.470 align:middle line:82% position:46% size:100% basis — zij volgen de Raad van State daarin — want het kent betere waarborgen voor burgers en een bredere 06:26:52.470 --> 06:26:54.200 align:middle line:82% position:46% size:100% democratische betrokkenheid van beide Kamers. 06:26:54.460 --> 06:27:00.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister, nu hij al gezegd heeft dat het dus wel kan, ook zeggen: ik denk dat dit een beter 06:27:00.800 --> 06:27:04.350 align:middle line:82% position:46% size:100% juridisch fundament is dat ook standhoudt? 06:27:04.350 --> 06:27:05.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat lastig. 06:27:05.310 --> 06:27:12.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb ook staatsgeleerde Brouwer uit Groningen gehoord, die deze week, na het kortgedingvonnis, met 06:27:12.980 --> 06:27:22.980 align:middle line:82% position:46% size:100% veel gezag het volgende heeft uiteengezet; ik heb hem hiervoor daar helemaal niet over gesproken. 06:27:23.250 --> 06:27:29.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij heeft gezegd dat die Wet bijzondere bevoegdheden bij uitstek hiervoor bedoeld is. 06:27:29.680 --> 06:27:39.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom zeg ik ook: het is niet bedoeld geweest om uw Kamer buitenspel te zetten. 06:27:40.990 --> 06:27:41.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het nog steeds niet. 06:27:41.170 --> 06:27:47.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Integendeel. Daarom hebben wij dat spoeddebat ook gehad direct na de aankondiging, in die 06:27:47.860 --> 06:27:51.460 align:middle line:82% position:46% size:100% paar dagen dat het hoe dan ook, zoals dat heet, ingeregeld moest worden. 06:27:52.090 --> 06:28:01.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja? O … Ik zie dat iedereen een beetje afhaakt omdat het antwoord kennelijk niet helemaal bevredigend is, 06:28:01.460 --> 06:28:04.580 align:middle line:82% position:46% size:100% maar ik zou toch proberen door te vragen. 06:28:04.580 --> 06:28:07.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan rond ik het zo af, voorzitter. 06:28:07.720 --> 06:28:14.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus het kan en, met heel veel extra woorden erbij, het is misschien ook wel een betere keuze. 06:28:14.550 --> 06:28:20.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Want ik neem aan dat deze minister volledig achter het wetsvoorstel staat dat hij nu heeft 06:28:21.080 --> 06:28:23.260 align:middle line:82% position:46% size:100% ingediend en dat wij nu bespreken. 06:28:23.260 --> 06:28:30.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit vind ik eh … Ik kan nu niet zeggen dat het een betere keuze is, dus nee. 06:28:30.520 --> 06:28:39.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar zoals ik net zei, als dinsdag een voorzieningenrechter zegt "dit had u niet zo 06:28:39.080 --> 06:28:47.550 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten doen" — oké, daar zijn we tegen in hoger beroep, dat morgen dient — en als dat hoger beroep 06:28:47.550 --> 06:28:49.600 align:middle line:82% position:46% size:100% morgen hetzelfde zegt waardoor we ineens geen wet meer hebben, dan moeten we als kabinet wel 06:28:49.600 --> 06:28:51.020 align:middle line:82% position:46% size:100% onmiddellijk aan de slag. 06:28:51.020 --> 06:28:54.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit hebben we ter advisering voorgelegd aan de Raad van State. 06:28:54.570 --> 06:28:56.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Die is daarvoor en die zegt: dan moet u het zó doen. 06:28:56.850 --> 06:29:00.970 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State zei niet op 1 februari: u moet het via de Twm doen. 06:29:01.110 --> 06:29:05.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Want ik ben het met u eens dat ik in dat geval toen al had moeten zeggen: wacht 06:29:05.500 --> 06:29:12.520 align:middle line:82% position:46% size:100% even, wat zijn we aan het doen? 06:29:12.520 --> 06:29:18.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil toch even door op het punt dat mevrouw Van der Graaf maakte: als het nu kan, kon 06:29:18.480 --> 06:29:19.060 align:middle line:82% position:46% size:100% het vorige week natuurlijk ook. 06:29:19.060 --> 06:29:20.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarop schudde de minister van: nee, nee. 06:29:20.740 --> 06:29:22.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorige week was het kennelijk allemaal anders. 06:29:23.280 --> 06:29:29.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan hij uitleggen waarom wij nu een wet hebben op basis van de grondslag waar al eerder om gevraagd 06:29:29.400 --> 06:29:34.020 align:middle line:82% position:46% size:100% is, wat vorige week schijnbaar nog niet kon? 06:29:34.020 --> 06:29:36.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zei het al. 06:29:36.330 --> 06:29:41.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is ook advies gevraagd in het kader van de voortduringswet aan de Raad van State. 06:29:41.630 --> 06:29:49.740 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft in ieder geval duidelijk gezegd: u moet dát en dát punt uitleggen, maar ook de 06:29:49.740 --> 06:29:56.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Wet bijzondere bevoegdheden als uitgangspunt nemen. 06:29:56.760 --> 06:29:59.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is op geen enkele manier een antwoord op mijn vraag. 06:29:59.530 --> 06:30:04.230 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister zei net tegen mijn collega dat het vorige week niet kon maar nu wel kan. 06:30:04.230 --> 06:30:07.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus waarom zou het vorige week niet hebben gekund en nu wel? 06:30:07.610 --> 06:30:17.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee. Zoals ik al aan mevrouw Van der Graaf heb geantwoord, vind ik het nog steeds een 06:30:20.830 --> 06:30:25.520 align:middle line:82% position:46% size:100% zware bevoegdheid en zou het in een specifieke wet moeten als het niet op grond van die Wet 06:30:25.520 --> 06:30:27.090 align:middle line:82% position:46% size:100% bijzondere bevoegdheden is. 06:30:28.300 --> 06:30:33.350 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft gezegd: doe het nou maar wel in de Tijdelijke wet maatregelen covid-19. 06:30:33.350 --> 06:30:39.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is dat dus, zoals ik al tegen mevrouw Van der Graaf heb gezegd, kennelijk toch mogelijk. 06:30:39.070 --> 06:30:40.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heb ik al gezegd. 06:30:40.720 --> 06:30:43.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Het wordt een herhaling van zetten. 06:30:43.540 --> 06:30:45.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Het wordt een herhaling van zetten. 06:30:45.150 --> 06:30:52.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Misschien tot slot dan: de minister heeft het de hele tijd over "goed huisvaderschap". 06:30:52.090 --> 06:31:02.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou denken dat onderdeel van goed huisvaderschap, hoewel ik die uitdrukking niet zelf in de mond zou 06:31:02.080 --> 06:31:06.790 align:middle line:82% position:46% size:100% nemen, ook is dat de inbreng, de zeggenschap en de betrokkenheid van de Kamer maximaal geborgd wordt. 06:31:06.790 --> 06:31:11.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het geval in het huidige, voorliggende wetsvoorstel, maar niet in het wetsvoorstel dat net 06:31:11.900 --> 06:31:13.030 align:middle line:82% position:46% size:100% bij de voorzieningenrechter is afgeschoten. 06:31:13.030 --> 06:31:21.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Is eigenlijk niet alleen op basis daarvan al evident dat de voorliggende wet beter 06:31:21.060 --> 06:31:23.510 align:middle line:82% position:46% size:100% is in goed huisvaderschap? 06:31:23.510 --> 06:31:30.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, want het is nou juist een bevoegdheid die een hele zware verantwoordelijkheid oplegt en 06:31:30.710 --> 06:31:36.370 align:middle line:82% position:46% size:100% die geregeld is in een wet, de Wet bijzondere bevoegdheden, die al bestaat en waarvan ik de 06:31:36.370 --> 06:31:37.190 align:middle line:82% position:46% size:100% procedure al heb gereflecteerd. 06:31:37.190 --> 06:31:47.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar hebben we het genoeg over gehad: koninklijk besluit, ministeriële regeling enzovoort. 06:31:47.490 --> 06:31:56.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik betreur het dat, ondanks dat we al met u als Kamer gesproken hadden, het wetsvoorstel pas 06:31:56.570 --> 06:32:00.370 align:middle line:82% position:46% size:100% anderhalve week later bij uw Kamer lag. 06:32:00.370 --> 06:32:04.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Gelukkig is het wel aangenomen, maar eigenlijk had ik het ook liever al na vier dagen gehad. 06:32:04.870 --> 06:32:06.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heb ik ook gezegd bij de behandeling. 06:32:06.880 --> 06:32:08.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Kröger, tot slot. 06:32:09.210 --> 06:32:14.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus de minister deelt niet de analyse van de staatsrechtdeskundigen, die toch vrij duidelijk 06:32:14.280 --> 06:32:24.280 align:middle line:82% position:46% size:100% uitspreken dat de zeggenschap van de Kamer in de huidige, voorliggende wet veel beter geborgd is? 06:32:24.780 --> 06:32:29.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb dáár niet iets over gezegd. 06:32:29.350 --> 06:32:33.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar denken de staatsrechtdeskundigen in ieder geval verschillend over. 06:32:33.640 --> 06:32:37.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat vind ik ingewikkeld; daar zijn nogal verschillende gedachten over. 06:32:37.620 --> 06:32:42.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ik steeds gezegd heb: die Wet bijzondere bevoegdheden is een bijzondere wet met een bijzondere 06:32:42.010 --> 06:32:45.750 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheid; die schrijft een bepaalde procedure voor. 06:32:45.750 --> 06:32:53.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb steeds gezegd dat ik die zal moeten volgen, maar ik ga daar wel tijdig met uw Kamer, in de 06:32:53.440 --> 06:32:58.310 align:middle line:82% position:46% size:100% spoed die er dan is, over in gesprek. 06:32:58.310 --> 06:33:04.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister gaf net aan dat de Raad van State op 1 februari nog niet zozeer over die tijdelijke 06:33:04.630 --> 06:33:07.140 align:middle line:82% position:46% size:100% wet, de coronawet, had gesproken. 06:33:07.140 --> 06:33:12.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik heb het advies er nog even bij gepakt en daaruit blijkt dat ze wel degelijk hebben aangegeven 06:33:12.410 --> 06:33:18.550 align:middle line:82% position:46% size:100% dat deze toepassing afwijkt van de tot dusverre tijdens de coronacrisis gevolgde lijn om beperkende 06:33:18.550 --> 06:33:21.900 align:middle line:82% position:46% size:100% maatregelen vast te leggen in de Tijdelijke wet maatregelen covid-19. 06:33:22.070 --> 06:33:29.180 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister gaf toen als reactie: ja, maar de route die wij hebben gekozen met 06:33:29.180 --> 06:33:30.230 align:middle line:82% position:46% size:100% de bestaande wet, was sneller. 06:33:30.230 --> 06:33:36.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik stel vast dat de voortduringswet op basis van de bestaande wet langer geduurd heeft 06:33:36.580 --> 06:33:39.240 align:middle line:82% position:46% size:100% dan de wet die we vandaag bespreken. 06:33:39.630 --> 06:33:43.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus wat is er dan nog over van het spoedargument? 06:33:43.300 --> 06:33:45.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heb ik ook uiteengezet. 06:33:45.510 --> 06:33:48.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben u zeer erkentelijk dat we dit zo snel kunnen doen. 06:33:48.540 --> 06:33:53.530 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien aan alles, aan de Raad van State zelf maar ook aan het kabinet, dat we inmiddels veel 06:33:53.530 --> 06:34:00.150 align:middle line:82% position:46% size:100% meer in deze problematiek zijn ingewerkt en dat we het veel sneller kunnen doen. 06:34:02.430 --> 06:34:11.390 align:middle line:82% position:46% size:100% De Afdeling zegt inderdaad wat ik net ook heb geparafraseerd: u doet het niet volgens de tijdelijke 06:34:11.390 --> 06:34:17.380 align:middle line:82% position:46% size:100% wet maar volgens de Wbbbg en het is wel goed om in het vervolg in de toelichting nader in te gaan 06:34:17.380 --> 06:34:19.400 align:middle line:82% position:46% size:100% op de gevolgde procedure. 06:34:19.400 --> 06:34:23.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens komt er een advies met een aantal opmerkingen. 06:34:23.940 --> 06:34:31.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent, zoals de heer Van der Staaij weet, dat de Raad van State zegt: ga maar door. 06:34:31.780 --> 06:34:38.380 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag blijft — misschien kan de minister dat nog één keer kort en helder zeggen — wat nou het 06:34:38.380 --> 06:34:42.830 align:middle line:82% position:46% size:100% belangrijkste argument is geweest om toch voor die hele bijzondere wet te kiezen. 06:34:42.830 --> 06:34:45.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is een belangrijk debat. 06:34:45.060 --> 06:34:47.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, natuurlijk is het belangrijk, daarom. 06:34:50.910 --> 06:34:52.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee dingen daarover. 06:34:52.720 --> 06:34:59.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Het eerste is de spoed die er in het geheel speelde. 06:34:59.390 --> 06:35:04.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Woensdag de aankondiging en zaterdag in werking en toch die twee dagen ertussen 06:35:04.880 --> 06:35:06.660 align:middle line:82% position:46% size:100% gebruiken voor een spoeddebat. 06:35:06.660 --> 06:35:12.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Het tweede is dat er een hele gedetailleerde wettelijke regeling bestaat voor wat er moet gebeuren 06:35:12.290 --> 06:35:17.520 align:middle line:82% position:46% size:100% als we een beperking willen opleggen aan het uit huis gaan van onze bevolking. 06:35:17.520 --> 06:35:24.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb steeds gemeend: dat is een soort lex specialis, een bijzondere regeling, die je dan 06:35:24.100 --> 06:35:25.570 align:middle line:82% position:46% size:100% ook in eerste instantie moet volgen. 06:35:25.570 --> 06:35:31.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heb ik echt een aantal keren gezegd tegen uw Kamer, dus dat dat dan volgens 06:35:31.460 --> 06:35:33.030 align:middle line:82% position:46% size:100% mij zo gedaan moet worden. 06:35:35.820 --> 06:35:39.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot, want andere interrupties gingen daar ook op in. 06:35:39.430 --> 06:35:47.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Betekent dit dat de minister nog steeds zegt "eigenlijk vind ik om die reden die 06:35:47.990 --> 06:35:51.730 align:middle line:82% position:46% size:100% noodmaatregelenwet de beste grondslag"? 06:35:51.910 --> 06:35:57.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dat kan ik op dit moment niet zeggen. 06:35:57.920 --> 06:36:04.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb hier verantwoord waarom we deze route hebben gekozen en uw Kamer daar ook in meegenomen hebben. 06:36:06.390 --> 06:36:12.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet zelf eerst afwachten wat de afwegingen van het hof zullen zijn over 06:36:13.540 --> 06:36:15.800 align:middle line:82% position:46% size:100% die beslissing van afgelopen dinsdag. 06:36:19.330 --> 06:36:21.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Het ging straks over duidelijkheid, maar de duidelijkheid wordt er niet 06:36:21.840 --> 06:36:22.850 align:middle line:82% position:46% size:100% beter op als je het mij vraagt. 06:36:22.850 --> 06:36:28.170 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president heeft daarstraks gezegd: de juridische grondslag van die Wet bijzondere 06:36:28.170 --> 06:36:32.670 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheden vinden wij eigenlijk goed; dat vonden wij en dat vinden wij nog steeds. 06:36:32.670 --> 06:36:38.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu kan de minister die hier een wetsvoorstel staat te verdedigen, een nieuw wetsvoorstel voor een andere 06:36:38.910 --> 06:36:43.210 align:middle line:82% position:46% size:100% juridische grondslag voor de avondklok, eigenlijk nog steeds niet over zijn lippen krijgen dat hij 06:36:43.210 --> 06:36:46.730 align:middle line:82% position:46% size:100% het een beter voorstel vindt, dat hij het een goede wet om in te voeren vindt. 06:36:46.730 --> 06:36:51.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe wil het kabinet het vertrouwen van de Kamer krijgen om voor deze wet te stemmen als het zelf 06:36:51.990 --> 06:36:58.990 align:middle line:82% position:46% size:100% niet eens overtuigd is van de kwaliteit van de eigen wet, ook in vergelijking met de wet die 06:36:58.990 --> 06:37:00.070 align:middle line:82% position:46% size:100% nu geldt voor de avondklok? 06:37:00.070 --> 06:37:01.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe moeten wij dan voor deze wet kunnen stemmen? 06:37:01.610 --> 06:37:09.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Van de kwaliteit van de wet die voorligt ben ik overtuigd. 06:37:09.710 --> 06:37:11.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Die wet is ook voor advies naar de Raad van State gegaan. 06:37:11.950 --> 06:37:17.720 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben de adviezen die de Raad van State hierover gaf ook overgenomen. 06:37:17.720 --> 06:37:27.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat betreft de vraag of de ene grondslag nu beter is dan de andere: daarover kan ik niets zeggen. 06:37:28.010 --> 06:37:38.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik blijf constateren dat de Wbbbg op grond waarvan we dit gedaan hebben, nog steeds een goede grondslag is. 06:37:38.480 --> 06:37:43.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu is er een rechter die in een kort geding heeft gezegd "ik vind van niet" en dan moet ik in ieder 06:37:43.900 --> 06:37:49.360 align:middle line:82% position:46% size:100% geval zorgen dat er op andere goede gronden een kwalitatief deugdelijke wet is, zodat we straks niet 06:37:49.360 --> 06:37:56.890 align:middle line:82% position:46% size:100% zeggen met elkaar — daar gaat om — we zijn de avondklok kwijt in de bestrijding van de pandemie. 06:37:56.890 --> 06:37:57.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is toch best een slecht verhaal? 06:37:57.950 --> 06:38:02.250 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president zegt: dit is eigenlijk een prima juridische grondslag waar we wel mee verder kunnen; 06:38:02.250 --> 06:38:04.820 align:middle line:82% position:46% size:100% dat deden we en dat kon eigenlijk ook. 06:38:04.820 --> 06:38:07.590 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister van Justitie zegt: er is een rechter die wat zegt. 06:38:07.590 --> 06:38:14.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat hier wel over misschien wel een van de meest ingrijpende maatregelen die we in 06:38:14.070 --> 06:38:16.410 align:middle line:82% position:46% size:100% de coronacrisis hebben moeten nemen. 06:38:16.620 --> 06:38:21.670 align:middle line:82% position:46% size:100% De SP is best bereid om heel ver met het kabinet mee te gaan als het gaat om maatregelen 06:38:21.670 --> 06:38:22.200 align:middle line:82% position:46% size:100% om het virus in te dammen. 06:38:22.200 --> 06:38:25.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hebben wij het afgelopen jaar al die tijd gedaan. 06:38:25.510 --> 06:38:29.700 align:middle line:82% position:46% size:100% We kunnen er ook best respect en begrip voor hebben dat er eens een keertje wat misgaat. 06:38:29.700 --> 06:38:32.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dit is gewoon een kwestie van slechte voorbereiding. 06:38:32.900 --> 06:38:40.420 align:middle line:82% position:46% size:100% We praten al vanaf begin januari in deze Kamer over het wel of niet invoeren van een avondklok. 06:38:40.770 --> 06:38:44.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan had het voorstel dat we vandaag bespreken allang klaar moeten liggen. 06:38:44.520 --> 06:38:48.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan had er ook geen beroep gedaan te hoeven worden op een acute noodsituatie, want daarvoor is de 06:38:48.900 --> 06:38:50.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Wet bijzondere bevoegdheden bedoeld. 06:38:50.750 --> 06:38:56.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ook de reden waarom de rechter en de Raad van State hebben gezegd: je mag dat 06:38:56.520 --> 06:38:59.360 align:middle line:82% position:46% size:100% op deze manier eigenlijk niet doen, want het is geen acute noodsituatie. 06:38:59.360 --> 06:39:01.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Anders hadden we hier niet al de hele maand over hoeven praten. 06:39:01.900 --> 06:39:05.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus er is geen acute noodsituatie, maar toch gebruikt u deze wet. 06:39:05.260 --> 06:39:08.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Die is door de rechter en de Raad van State gekraakt. 06:39:08.680 --> 06:39:12.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu komt u met een wet waarbij het kabinet er zelf eigenlijk niet van overtuigd is 06:39:12.230 --> 06:39:13.260 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het een verbetering is. 06:39:13.260 --> 06:39:16.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe wilt u dan nog dat wij als Tweede Kamer zoꞋn wet gaan steunen? 06:39:16.380 --> 06:39:19.620 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft dat niet gezegd. 06:39:19.620 --> 06:39:20.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een. 06:39:20.790 --> 06:39:24.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee. Ik ga niet in op wat in de rechterlijke procedure speelt. 06:39:24.540 --> 06:39:34.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Drie. Ik heb al eerder, in antwoord op mevrouw Van der Graaf, mevrouw Kröger en ook tegen u, gezegd dat ik de 06:39:35.430 --> 06:39:36.260 align:middle line:82% position:46% size:100% wet die er nu ligt een goede grondslag vind. 06:39:36.260 --> 06:39:38.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Die wet zit kwalitatief goed in elkaar. 06:39:38.320 --> 06:39:42.120 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft dat getoetst en we hebben hem aangepast aan de opmerkingen die 06:39:42.120 --> 06:39:43.580 align:middle line:82% position:46% size:100% de Raad van State daarover had. 06:39:43.580 --> 06:39:47.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik naar mevrouw Van Esch. 06:39:47.090 --> 06:39:55.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ga door waar ik net gebleven was, want ik verbaas me erover dat we nu eigenlijk sowieso 06:39:55.550 --> 06:39:57.730 align:middle line:82% position:46% size:100% nog geen wettelijke grondslag hebben. 06:39:57.730 --> 06:40:03.140 align:middle line:82% position:46% size:100% De Wbbbg is überhaupt nog niet door de Eerste Kamer, dus we zitten op dit moment nog zonder 06:40:03.140 --> 06:40:04.670 align:middle line:82% position:46% size:100% wettelijke grondslag an sich. 06:40:04.670 --> 06:40:12.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil eigenlijk de toezegging hebben dat, als we hier de hele dag als Tweede Kamer debatteren 06:40:12.170 --> 06:40:16.440 align:middle line:82% position:46% size:100% over de nieuwe wet die voorligt en de Eerste Kamer dat morgen ook gaat doen, er daarna gewoon een 06:40:16.440 --> 06:40:19.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil niet dat we daarop gaan wachten. 06:40:19.880 --> 06:40:22.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zie daar geen reden voor. 06:40:22.940 --> 06:40:27.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij hebben we hier nu met elkaar een debat over een wet die voorligt. 06:40:27.310 --> 06:40:29.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Morgen gebeurt dat ook bij de Eerste Kamer. 06:40:29.270 --> 06:40:30.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarna moet die wet gewoon gepubliceerd worden. 06:40:30.260 --> 06:40:35.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou vandaag de garantie willen hebben dat dat ook gewoon gebeurt. 06:40:35.750 --> 06:40:40.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog een keer: er is nu wel degelijk een grondslag. 06:40:40.160 --> 06:40:41.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het koninklijk besluit. 06:40:41.450 --> 06:40:42.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is er. 06:40:42.760 --> 06:40:44.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is één. 06:40:44.210 --> 06:40:48.710 align:middle line:82% position:46% size:100% En twee, ik verwijs naar wat de minister-president daarover heeft gezegd. 06:40:48.710 --> 06:40:56.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij zei dat het met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid zo is, maar dat hij het, gezien 06:40:56.150 --> 06:41:04.120 align:middle line:82% position:46% size:100% het hoger beroep dat morgen dient en op zeer korte termijn zal zijn afgerond, niet aan ons acht om 06:41:04.120 --> 06:41:07.410 align:middle line:82% position:46% size:100% het nu definitief zo te zeggen. 06:41:10.410 --> 06:41:16.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet mij dan, denk ik, zeker aansluiten bij meerdere sprekers van vandaag, want ik heb het gevoel 06:41:16.820 --> 06:41:21.690 align:middle line:82% position:46% size:100% dat we hier als Tweede Kamer — morgen geldt hetzelfde voor de Eerste Kamer — bezig zijn met het bespreken 06:41:21.690 --> 06:41:28.870 align:middle line:82% position:46% size:100% van een wet waar we onmogelijk nog voor kunnen stemmen, omdat het voorstemmen of het bekrachtigen van 06:41:29.220 --> 06:41:32.780 align:middle line:82% position:46% size:100% die wet eigenlijk nog helemaal niks zegt. 06:41:32.780 --> 06:41:40.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarvan denk ik: volgens mij zitten we de hele dag te debatteren over iets waar we als Tweede 06:41:40.160 --> 06:41:50.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Kamer veel te weinig over te zeggen hebben. 06:41:53.210 --> 06:41:59.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ervaar de situatie als een soort catch 22, waarbij je geen kant op kunt. 06:41:59.040 --> 06:42:04.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij — dat moeten we ook maar gewoon zeggen — is het belang van dit kabinet dat er vannacht 06:42:04.170 --> 06:42:09.840 align:middle line:82% position:46% size:100% ook nog een avondklok moet gelden en dat er geen discussie over mag zijn dat het kabinet achter 06:42:09.840 --> 06:42:11.150 align:middle line:82% position:46% size:100% de regeling staat die nu geldt. 06:42:11.150 --> 06:42:18.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de regeling op basis van de Wbbbg en het koninklijk besluit dat er al ligt. 06:42:18.340 --> 06:42:21.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik mag toch hopen dat het niet om een paar boetes gaat. 06:42:21.800 --> 06:42:22.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb het eens uitgerekend. 06:42:22.410 --> 06:42:27.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk toch dat de juridische waarde ook bij dit kabinet boven het koopmanschap gaat. 06:42:27.290 --> 06:42:37.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat er gewoon een solide basis moet zijn om, totdat de nieuwe regeling geldt, een regeling 06:42:37.890 --> 06:42:38.380 align:middle line:82% position:46% size:100% te hebben waar geen discussie over is. 06:42:38.380 --> 06:42:40.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is volgens mij waar het hier om gaat. 06:42:40.760 --> 06:42:42.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Het zou mij helpen, om het dan maar zo te formuleren, als uitgestraald wordt — ik laat 06:42:42.900 --> 06:42:51.720 align:middle line:82% position:46% size:100% graag aan het kabinet over hoe dat gebeurt — dat deze nieuwe wet waar wij hier nu mee bezig 06:42:51.720 --> 06:42:56.260 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn, het baken is waar wij op koersen. 06:42:56.260 --> 06:43:01.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Anders wordt het ook voor mij wel heel ingewikkeld om te weten wat ik nu aan het doen ben. 06:43:01.550 --> 06:43:07.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ook het baken waarop wij koersen. 06:43:07.220 --> 06:43:08.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 06:43:08.320 --> 06:43:14.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zijn we nu toegekomen aan de tweede termijn van de zijde van de Kamer. 06:43:14.530 --> 06:43:17.540 align:middle line:82% position:46% size:100% U moet wel een beetje snel zijn, meneer Van Otterloo. 06:43:20.200 --> 06:43:22.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik reken er altijd toch nog op dat de gestelde vragen beantwoord worden. 06:43:22.640 --> 06:43:24.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Is er een vraag blijven liggen? 06:43:24.510 --> 06:43:29.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, ik had een vraag gesteld over de rol van de Eerste Kamer en de betrokkenheid van de Eerste 06:43:29.750 --> 06:43:32.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Kamer bij de voorhangprocedures. 06:43:32.470 --> 06:43:40.810 align:middle line:82% position:46% size:100% De betrokkenheid van de Eerste Kamer zal bij deze wet en bij de ministeriële regeling die daaruit 06:43:40.810 --> 06:43:47.800 align:middle line:82% position:46% size:100% voortvloeit, hetzelfde zijn als bij alle ministeriële regelingen op grond van de covidwet. 06:43:47.800 --> 06:43:54.530 align:middle line:82% position:46% size:100% De Eerste Kamer kan het kabinet daar ook voor naar de Kamer roepen et cetera. 06:43:54.530 --> 06:44:01.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar dat was niet mijn vraag in de eerste termijn, want ik heb ook vastgesteld dat dat nu het geval is. 06:44:01.410 --> 06:44:07.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij de behandeling van deze wet heeft ook de Eerste Kamer inzicht in wat de regeling precies inhoudt. 06:44:08.530 --> 06:44:11.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar straks komt er weer een nieuwe regeling. 06:44:12.990 --> 06:44:15.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Straks worden er misschien weer nieuwe grenzen gesteld. 06:44:15.750 --> 06:44:23.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik lees al dat mensen denken dat we met deze wet de hele dag in huis zouden moeten worden opgesloten, 06:44:23.830 --> 06:44:28.270 align:middle line:82% position:46% size:100% omdat die bevoegdheid nu uit handen wordt gegeven. 06:44:28.270 --> 06:44:31.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik betwijfel dat, maar dat hoor ik straks ook nog wel in de tweede termijn. 06:44:31.910 --> 06:44:37.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de vraag ging over de Eerste Kamer. 06:44:37.580 --> 06:44:39.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Als er straks een nieuwe regeling is, dan wordt die in het kader van deze wet voorgehangen. 06:44:39.290 --> 06:44:46.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben dan de gelegenheid om daarop in te spelen door de wet hiernaartoe te halen 06:44:46.280 --> 06:44:48.100 align:middle line:82% position:46% size:100% en eventueel buiten werking te stellen. 06:44:48.100 --> 06:44:50.200 align:middle line:82% position:46% size:100% De vraag is of dat ook voor de Eerste Kamer zou kunnen gelden. 06:44:50.200 --> 06:44:51.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was de vraag. 06:44:52.040 --> 06:44:55.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar voorziet de Tijdelijke wet covid-19 op dit moment niet in. 06:44:55.870 --> 06:44:59.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zou een andere principiële discussie vergen. 06:44:59.770 --> 06:45:03.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Uw Kamer heeft destijds gezegd: we moeten dat op deze wijze inrichten. 06:45:03.730 --> 06:45:05.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat klopt. Daar heeft de Kamer mee ingestemd. 06:45:05.190 --> 06:45:13.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan heb ik zo de heer Wilders, maar de heer Van Wijngaarden staat al klaar. 06:45:13.790 --> 06:45:18.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik had toch niet bepaald een spervuur aan vragen, maar ik had wel één vraag voor minister Grapperhaus, 06:45:18.640 --> 06:45:20.100 align:middle line:82% position:46% size:100% en die is nou net niet beantwoord. 06:45:20.100 --> 06:45:25.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag ging over de modernisering van het staatsnoodrecht. 06:45:25.020 --> 06:45:31.230 align:middle line:82% position:46% size:100% In de schriftelijke antwoorden en in de nota naar aanleiding van het verslag staat "ja, wij werken 06:45:31.380 --> 06:45:37.080 align:middle line:82% position:46% size:100% aan de modernisering van het staatsnoodrecht", maar mijn vraag was: licht nou even een tip van de sluier 06:45:37.080 --> 06:45:38.320 align:middle line:82% position:46% size:100% op over hoe dat werk er uitziet. 06:45:38.320 --> 06:45:44.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat mag ook nog per brief — dat vind ik ook prima — maar kan de minister even iets meer duiding geven? 06:45:44.290 --> 06:45:46.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Komt er bijvoorbeeld een commissie, of weet ik wat? 06:45:46.400 --> 06:45:51.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou dat wel op prijs stellen, want ook deze hele kwestie laat zien hoezeer 06:45:51.510 --> 06:45:53.140 align:middle line:82% position:46% size:100% dat aan modernisering toe is. 06:45:53.140 --> 06:45:57.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Er ligt ook gewoon een Kamermotie ter uitvoering voor. 06:45:57.050 --> 06:46:01.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is twintig jaar geleden nog aan de orde geweest, maar ik zal een brief sturen, voorzitter. 06:46:01.540 --> 06:46:04.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Precies. Dat zei ik net achter de schermen, maar dat heeft u niet gehoord. 06:46:04.710 --> 06:46:06.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar u komt er schriftelijk op terug? 06:46:06.250 --> 06:46:08.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Want dat was de vraag van de heer Van Wijngaarden. 06:46:08.670 --> 06:46:12.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de heer Wilders. 06:46:12.730 --> 06:46:14.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vragen over de boetes zijn nog niet beantwoord. 06:46:14.480 --> 06:46:22.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gevraagd om de boetes niet alleen te schrappen, maar ook terug te betalen, zeker natuurlijk in 06:46:22.000 --> 06:46:27.230 align:middle line:82% position:46% size:100% het geval dat het hof morgen in hoger beroep zou uitspreken dat de uitspraak van de 06:46:27.230 --> 06:46:28.590 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzieningenrechter in stand blijft. 06:46:28.590 --> 06:46:32.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zal dat dadelijk ook aan de Kamer voorleggen in de motie. 06:46:32.610 --> 06:46:37.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb daar nog geen reactie op gehad. 06:46:37.320 --> 06:46:42.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kan ik op dit moment echt niets over zeggen. 06:46:44.580 --> 06:46:54.390 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Dam zei net terecht dat het belang van het hoger beroep en van het nog in stand zijn van het 06:46:54.390 --> 06:46:59.660 align:middle line:82% position:46% size:100% koninklijk besluit is gelegen in de avondklok zelf en niet in het Hollands koopmanschap, zal ik maar zeggen. 06:46:59.660 --> 06:47:04.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik kan niet vooruitlopen op een rechterlijke uitspraak op dat punt. 06:47:04.110 --> 06:47:08.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Met alle respect, maar ik heb niet zo veel met de heer Van Dam te maken. 06:47:08.640 --> 06:47:12.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stel een vraag aan de minister en ik heb recht op een antwoord. 06:47:12.240 --> 06:47:15.180 align:middle line:82% position:46% size:100% De handen omhoogheffen en zeggen "ik kan er niks over zeggen" is geen antwoord. 06:47:15.180 --> 06:47:21.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag gaat over het geval dat de rechter in hoger beroep de uitspraak van de 06:47:21.400 --> 06:47:22.850 align:middle line:82% position:46% size:100% voorzieningenrechter in stand houdt. 06:47:22.850 --> 06:47:27.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan betekent dat dus dat de avondklok onrechtmatig was. 06:47:29.180 --> 06:47:34.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Heel veel mensen — het zijn er honderdduizenden — hebben een boete van €95 gekregen. 06:47:34.520 --> 06:47:39.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Als die avondklok onrechtmatig blijkt te zijn, dan moeten die mensen hun geld terugkrijgen. 06:47:39.820 --> 06:47:44.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag aan de minister is: in het geval dat dat zo is, bent u daar dan toe bereid, of moeten 06:47:44.470 --> 06:47:46.480 align:middle line:82% position:46% size:100% we dan weer een nieuw spoeddebat aanvragen? 06:47:46.480 --> 06:47:48.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet natuurlijk ook niet of dat gebeurt, maar stel dat die uitspraak er komt, gaat u 06:47:48.870 --> 06:47:49.060 align:middle line:82% position:46% size:100% dan aan die mensen die een boete hebben gekregen gewoon hun geld teruggeven? 06:47:49.060 --> 06:47:50.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is mijn vraag. 06:47:50.280 --> 06:47:55.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag u niet welke wet u dan gaat indienen of gebruiken. 06:47:55.560 --> 06:48:05.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is allereerst echt een eigenstandige afweging van het Openbaar Ministerie. 06:48:08.410 --> 06:48:13.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kan toch niet iedere keer geen antwoord krijgen? 06:48:13.310 --> 06:48:15.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is dit nou voor een spelletje? 06:48:15.140 --> 06:48:17.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Eerst zegt u "u krijgt geen antwoord" en verwijst u naar uw collega van uw eigen partij. 06:48:17.650 --> 06:48:19.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zegt u dat het aan het Openbaar Ministerie is. 06:48:19.920 --> 06:48:21.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben gewoon een Kamerlid. 06:48:21.580 --> 06:48:23.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik stel u een redelijke vraag. 06:48:23.250 --> 06:48:24.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag u niks onmogelijks. 06:48:24.420 --> 06:48:30.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg zelfs: "in het geval de rechter de voorzieningenrechter in hoger beroep zal volgen". 06:48:30.390 --> 06:48:32.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Als dat niet zo is, begrijp ik dat het anders is. 06:48:32.400 --> 06:48:33.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zegt u: ja, dat is een zelfstandige afweging van het OM. 06:48:33.670 --> 06:48:39.290 align:middle line:82% position:46% size:100% U heeft zelf ooit een boete gehad; moeten we het dan zo gaan spelen? 06:48:39.290 --> 06:48:42.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Geef nou gewoon een antwoord op de vraag: wat gebeurt er? 06:48:42.430 --> 06:48:45.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Uw eigen boete die u heeft gehad omdat u zich niet aan de regels hield, heeft u door uzelf of het 06:48:45.220 --> 06:48:49.170 align:middle line:82% position:46% size:100% OM laten kwijtschelden en de rest ook. 06:48:49.170 --> 06:48:53.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat gebeurt er hier nou mee als mensen die boete daadwerkelijk onrechtmatig hebben gekregen? 06:48:53.710 --> 06:48:55.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat het dan terug of gaat het dan niet terug? 06:48:55.400 --> 06:48:57.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, ik heb die boete gewoon volledig betaald. 06:48:57.960 --> 06:48:58.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is één. 06:48:58.920 --> 06:49:06.560 align:middle line:82% position:46% size:100% En twee: de heer Wilders krijgt wel een antwoord, namelijk wat ik net gezegd heb. 06:49:06.560 --> 06:49:13.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit is echt een eigenstandige afweging bij het Openbaar Ministerie, maar we zullen ook echt moeten 06:49:13.030 --> 06:49:17.240 align:middle line:82% position:46% size:100% zien wat morgen de uitkomst van die uitspraak is. 06:49:17.240 --> 06:49:18.510 align:middle line:82% position:46% size:100% De laatste vraag. 06:49:18.590 --> 06:49:28.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Vindt u als minister en als lid van dit kabinet dat als de hogerberoeprechter de uitspraak van 06:49:37.150 --> 06:49:40.300 align:middle line:82% position:46% size:100% was, de mensen thuis die beboet zijn, hun boetes terug moeten krijgen? 06:49:40.300 --> 06:49:43.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Vindt u dat? 06:49:43.740 --> 06:49:49.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Als mij dat gevraagd wordt, kan ik daar aan uw Kamer wat over zeggen als ik die uitspraak ken. 06:49:49.890 --> 06:49:52.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb naar mijn weten antwoorden op twee vragen gemist. 06:49:52.960 --> 06:49:57.600 align:middle line:82% position:46% size:100% De ene vraag is door meerdere leden gesteld en gaat het over het creëren van die specifieke 06:49:57.600 --> 06:49:59.310 align:middle line:82% position:46% size:100% bevoegdheid voor burgemeesters. 06:49:59.310 --> 06:50:03.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar heb ik naar mijn weten geen antwoord op gehoord van deze minister. 06:50:03.600 --> 06:50:06.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben ook benieuwd waarom aan de Raad van State niet opnieuw een advies is gevraagd. 06:50:06.070 --> 06:50:08.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn de twee vragen. 06:50:09.490 --> 06:50:17.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook bij burgemeesters zal het in beginsel zijn binnen de grenzen zoals die in de Twm zijn aangegeven. 06:50:17.080 --> 06:50:22.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent dat daar ook vanuit degene die de ministeriële regeling treft, paal 06:50:22.950 --> 06:50:25.740 align:middle line:82% position:46% size:100% en perk aan kunnen worden gesteld. 06:50:27.740 --> 06:50:29.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is één, maar dat is gewoon zoals de wet covid nu in elkaar zit. 06:50:29.320 --> 06:50:35.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat het tweede punt, de Raad van State, betreft: we hebben de adviespunten van de Raad van State 06:50:35.910 --> 06:50:37.690 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon een-op-een overgenomen. 06:50:37.690 --> 06:50:38.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hoef je dus ook niet terug. 06:50:38.490 --> 06:50:41.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot, mevrouw Van Esch. 06:50:41.970 --> 06:50:48.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Op dat tweede punt: ja, dat "een-op-een" gaat over het invoegen van een nieuw wetstraject, maar daarna wordt 06:50:48.730 --> 06:50:54.930 align:middle line:82% position:46% size:100% het wel in een al bestaande, huidige wet ingevoegd die al een coronatoevoeging heeft gekregen. 06:50:54.930 --> 06:51:00.430 align:middle line:82% position:46% size:100% In ieder geval wij als Partij voor de Dieren zouden het heel fijn vinden om alsnog van de Raad van 06:51:00.430 --> 06:51:09.730 align:middle line:82% position:46% size:100% State te horen wat hij vindt van deze specifieke manier van toevoegen in die coronawetgeving, in 06:51:09.730 --> 06:51:11.770 align:middle line:82% position:46% size:100% die Wet publieke gezondheid. 06:51:11.770 --> 06:51:16.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet dat het overgenomen is, maar ik wil dus nog een inhoudelijke afweging van de Raad van 06:51:16.530 --> 06:51:22.990 align:middle line:82% position:46% size:100% State: kan dit, zijn die toevoegingen correct, loopt het allemaal goed met elkaar? 06:51:22.990 --> 06:51:23.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat om zo'n soort advies. 06:51:26.660 --> 06:51:32.730 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben het advies van de Raad van State op dit punt echt opgevolgd. 06:51:32.730 --> 06:51:42.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is er echt geen aanleiding om nog nader advies te vragen. 06:51:43.270 --> 06:51:47.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van Esch begon over de burgemeesters en toen dacht ik: hé, daar heb ik ook een vraag over gesteld. 06:51:47.640 --> 06:51:53.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de minister nog eens uitleggen hoe die ontheffingsbevoegdheid precies in elkaar zit? 06:51:53.760 --> 06:51:57.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan de burgemeester ontheffing verlenen voor het gebied van zijn gemeente, waar 06:51:57.390 --> 06:51:58.480 align:middle line:82% position:46% size:100% hij verantwoordelijk voor is? 06:51:58.480 --> 06:52:04.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Of kan hij bijvoorbeeld ontheffing verlenen aan individuele personen? 06:52:04.570 --> 06:52:05.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar zou ik graag meer inzicht in krijgen. 06:52:05.580 --> 06:52:08.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat dat ook voor de uitvoering belangrijk is. 06:52:09.230 --> 06:52:11.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zou ik willen voorstellen dat ik dat in de tweede termijn doe of dat ik daar in een brief op terugkom, 06:52:11.760 --> 06:52:17.210 align:middle line:82% position:46% size:100% want dan moet ik echt even naar de wet kijken. 06:52:17.210 --> 06:52:20.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Kan het ook in een brief, als het in een brief snel kan? 06:52:20.730 --> 06:52:22.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet niet of het dan ook nog onderdeel uitmaakt van de wetsgeschiedenis. 06:52:22.710 --> 06:52:25.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het goed is om daar wel duidelijkheid over te krijgen. 06:52:25.610 --> 06:52:26.050 align:middle line:82% position:46% size:100% In de tweede termijn is ook prima. 06:52:26.050 --> 06:52:28.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is prima. 06:52:28.410 --> 06:52:30.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Goed, dank u wel. 06:52:30.130 --> 06:52:34.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zijn we nu toegekomen aan de tweede termijn van de zijde van de Kamer. 06:52:34.190 --> 06:52:38.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geef de heer Wilders namens de PVV het woord. 06:52:52.180 --> 06:52:56.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De premier heeft enorm geblunderd met de avondklok; heel Nederland heeft het gezien. 06:52:58.040 --> 06:53:03.840 align:middle line:82% position:46% size:100% En hij is helaas ook vandaag weer niet in staat — dat is toch een karaktertrekje van hem — om dat ruiterlijk 06:53:03.840 --> 06:53:10.260 align:middle line:82% position:46% size:100% toe te geven en al helemaal niet om die avondklok vervolgens in te trekken, terwijl het niet niks is wat 06:53:10.260 --> 06:53:11.570 align:middle line:82% position:46% size:100% de voorzieningenrechter heeft gezegd. 06:53:11.570 --> 06:53:15.530 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzieningenrechter heeft niet alleen gezegd "het was de verkeerde wet", de voorzieningenrechter heeft 06:53:15.530 --> 06:53:18.210 align:middle line:82% position:46% size:100% ook gezegd "het was niet proportioneel". 06:53:18.210 --> 06:53:26.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Met andere woorden, de vrijheid van Nederlanders is de afgelopen weken na 21.00 uur onrechtmatig ingeperkt. 06:53:26.680 --> 06:53:31.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Laat dat eens tot u doordringen, mevrouw de voorzitter: onze vrijheid is de afgelopen 06:53:31.420 --> 06:53:33.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zegt deze uitspraak. 06:53:36.490 --> 06:53:41.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat je ook verder van die avondklok vindt — er zijn mensen voor, er zijn mensen tegen, hier in 06:53:41.330 --> 06:53:47.370 align:middle line:82% position:46% size:100% de Kamer en in het land — tot in hoger beroep iets anders is gezegd, is na deze uitspraak de conclusie 06:53:47.370 --> 06:53:52.610 align:middle line:82% position:46% size:100% dat we een paar weken lang onrechtmatig na 21.00 uur thuis hebben gezeten. 06:53:52.610 --> 06:53:56.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp niet dat er geen aardbeving door deze Tweede Kamer is gegaan. 06:53:56.600 --> 06:53:59.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp werkelijk niet dat er geen aardbeving … Wat je ook van die avondklok vindt, het zal je 06:53:59.520 --> 06:54:09.520 align:middle line:82% position:46% size:100% toch maar gebeuren dat je op onrechtmatige gronden na 21.00 uur je huis niet meer uit mag. 06:54:10.080 --> 06:54:14.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom, waarom, is de Kamer hier geen leeuw, maar een lam? 06:54:14.560 --> 06:54:15.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Waarom pikken we dit? 06:54:15.780 --> 06:54:17.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het onbegrijpelijk. 06:54:17.800 --> 06:54:25.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Zoals ik net al zei, kan het hoger beroep ook leiden tot het in stand houden van 06:54:25.460 --> 06:54:27.150 align:middle line:82% position:46% size:100% de uitspraak van de voorzieningenrechter. 06:54:27.150 --> 06:54:32.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou in ieder geval willen dat het hoger beroep wordt afgewacht voordat wij stemmen over deze wet. 06:54:33.240 --> 06:54:34.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat heel zuiver. 06:54:34.960 --> 06:54:40.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, wat je ook van de regeling vindt, laten wij dat afwachten. 06:54:40.870 --> 06:54:41.180 align:middle line:82% position:46% size:100% En dat kan twee kanten op gaan. 06:54:41.180 --> 06:54:49.940 align:middle line:82% position:46% size:100% In hoger beroep kan worden gezegd: de premier, of de Staat, heeft toch gelijk en op grond van die 06:54:49.940 --> 06:54:51.870 align:middle line:82% position:46% size:100% verkeerde wet gaan wij toch zeggen dat het mag. 06:54:51.870 --> 06:54:56.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het kan ook zijn dat ze iets anders zeggen en daar weer andere overwegingen bij hebben. 06:54:56.010 --> 06:55:06.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus ik wil dat de Kamer wacht met stemmen totdat er een uitspraak is in hoger beroep, zeker nu het kabinet 06:55:06.190 --> 06:55:14.610 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon zelf weigert om onomwonden aan te geven dat het de grondslag van deze wet beter vindt dan die van de 06:55:14.610 --> 06:55:18.730 align:middle line:82% position:46% size:100% huidige wet; dat is ook nul verdediging van deze wet. 06:55:18.730 --> 06:55:22.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Ze zeggen niet eens dat, als het nodig is, ze die wet beter vinden, met natuurlijk een juridisch trucje, 06:55:22.690 --> 06:55:24.720 align:middle line:82% position:46% size:100% zo van "ja, het hoger beroep geldt". 06:55:24.720 --> 06:55:28.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaar, voorzitter, dat ik de volgende motie heb. 06:55:28.500 --> 06:55:30.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een motie die gericht is aan de Kamer. 06:55:30.950 --> 06:55:34.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vraag u deze motie in stemming te brengen voordat we over de wet stemmen. 06:55:34.090 --> 06:55:38.710 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, spreekt uit pas te stemmen over het wetsvoorstel Tijdelijke 06:55:38.710 --> 06:55:45.940 align:middle line:82% position:46% size:100% wet beperking vertoeven in de openlucht covid-19 (35732) na de uitspraak van het hof in hoger beroep, 06:55:45.940 --> 06:55:47.990 align:middle line:82% position:46% size:100% en gaat over tot de orde van de dag. 06:55:47.990 --> 06:55:49.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door de leden Wilders en Krol. 06:55:49.630 --> 06:55:51.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 06:55:51.340 --> 06:55:52.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 11 (35732). 06:55:52.480 --> 06:56:00.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Het is ook tekenend voor de premier dat hij geen goed antwoord had op het interruptiedebatje 06:56:00.190 --> 06:56:01.010 align:middle line:82% position:46% size:100% van zojuist over de rechtsongelijkheid, de oneerlijkheid — ja, het is gewoon oneerlijkheid — 06:56:01.010 --> 06:56:11.010 align:middle line:82% position:46% size:100% en het verschil in behandeling tussen hoe hij, premier Rutte, omgaat met het oplossen van zijn problemen, 06:56:12.800 --> 06:56:17.000 align:middle line:82% position:46% size:100% van zijn politieke problemen, en de problemen van de gewone mensen thuis. 06:56:17.270 --> 06:56:22.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zei tegen hem: meneer Rutte, wat is nou uw boodschap voor al die mensen die slachtoffer 06:56:22.660 --> 06:56:27.400 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn van die toeslagenaffaire, waarvoor uw kabinetten verantwoordelijk zijn geweest, en 06:56:27.400 --> 06:56:34.120 align:middle line:82% position:46% size:100% wat is nou uw reactie voor de mensen in Groningen, waar uw kabinetten gas hebben gewonnen, die hun 06:56:34.120 --> 06:56:36.310 align:middle line:82% position:46% size:100% huis half ingestort zien? 06:56:36.620 --> 06:56:42.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Die mensen wachten nu nog steeds, jaren later, jaren later, op een tegemoetkoming; zij hebben 06:56:42.260 --> 06:56:46.080 align:middle line:82% position:46% size:100% geen wet gekregen, geen tegemoetkoming gezien en geen Rutte zien langskomen. 06:56:46.080 --> 06:56:48.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Helemaal niets! Wat zegt u tegen die mensen? 06:56:48.320 --> 06:56:55.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw de voorzitter, de minister-president had daar geen antwoord op, en dat is tegenover 06:56:55.610 --> 06:56:55.990 align:middle line:82% position:46% size:100% die mensen ontzettend oneerlijk. 06:56:55.990 --> 06:56:58.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ten slotte iets over de boetes. 06:56:58.080 --> 06:57:04.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind echt … Ik begrijp er niets van dat de minister van Justitie — hij is volgens mij baas van het OM — 06:57:04.860 --> 06:57:08.440 align:middle line:82% position:46% size:100% niet op z'n minst een mening kan hebben over hoe we ermee om moeten gaan als het hoger beroep leidt tot 06:57:08.440 --> 06:57:14.790 align:middle line:82% position:46% size:100% het in stand houden van de uitspraak van de voorzieningenrechter, en niet zegt dat die mensen dan 06:57:14.790 --> 06:57:16.790 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon hun boetes terugbetaald moeten krijgen. 06:57:16.790 --> 06:57:19.720 align:middle line:82% position:46% size:100% We zijn dan niet alleen onze vrijheid kwijt, maar we zijn ook ons geld kwijt. 06:57:19.720 --> 06:57:20.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Althans, duizenden mensen zijn dan hun geld kwijt. 06:57:20.650 --> 06:57:23.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaar de volgende motie. 06:57:23.280 --> 06:57:27.870 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering alle boetes die zijn uitgeschreven voor 06:57:27.870 --> 06:57:32.250 align:middle line:82% position:46% size:100% het overtreden van een onrechtmatige avondklok in te trekken en alle boetes die reeds zijn betaald, 06:57:32.250 --> 06:57:34.930 align:middle line:82% position:46% size:100% zo snel mogelijk terug te storten, en gaat over tot de orde van de dag. 06:57:34.930 --> 06:57:42.850 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door de leden Wilders, Kuzu, Van Haga, Krol en Van Kooten-Arissen. 06:57:42.850 --> 06:57:43.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 12 (35732). 06:57:43.750 --> 06:57:50.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Natuurlijk — het staat er niet bij — is dit bedoeld voor het geval de rechter in hoger beroep de uitspraak 06:57:50.040 --> 06:57:53.020 align:middle line:82% position:46% size:100% van de voorzieningenrechter in stand houdt. 06:57:53.020 --> 06:57:59.440 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Dam, een korte vraag. 06:57:59.440 --> 06:58:03.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb een korte vraag over de eerste motie, want ik wil haar echt begrijpen. 06:58:03.670 --> 06:58:07.170 align:middle line:82% position:46% size:100% De huidige regeling geldt tot 3 maart. 06:58:07.710 --> 06:58:14.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Als morgen de rechter in kort geding zegt dat de regeling niet goed is, hebben we niks meer. 06:58:14.590 --> 06:58:15.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hebben we geen avondklok. 06:58:15.890 --> 06:58:18.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk niet dat de heer Wilders daar erg tegen zal zijn. 06:58:18.640 --> 06:58:22.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar kijk ik wat anders naar. 06:58:22.770 --> 06:58:26.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Als we dus wachten met de stemmingen … Nou, morgen zullen we niet stemmen. 06:58:26.600 --> 06:58:28.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zal dan ergens volgende week zijn. 06:58:28.740 --> 06:58:33.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat betekent dus dat we komend weekend, als consequentie van deze motie, geen avondklok hebben. 06:58:33.540 --> 06:58:35.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Heb ik dat goed begrepen? 06:58:35.250 --> 06:58:37.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Zeker. Om te beginnen, dat heeft u goed begrepen. 06:58:37.780 --> 06:58:42.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Mij is in dit huis weleens verweten, door mijn vrienden van D66 maar ook door anderen, dat ik geen 06:58:42.700 --> 06:58:45.770 align:middle line:82% position:46% size:100% of weinig respect heb voor de rechterlijke macht. 06:58:45.770 --> 06:58:49.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Als u deze motie niet steunt, zou dat misschien ook voor u kunnen gelden, denk ik. 06:58:49.650 --> 06:58:54.560 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben afgelopen dinsdag gezien dat de voorzieningenrechter in eerste aanleg 06:58:54.560 --> 06:58:55.990 align:middle line:82% position:46% size:100% een uitspraak heeft gedaan. 06:58:56.070 --> 06:58:57.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan komt er een hoger beroep. 06:58:57.970 --> 06:59:01.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is al onbegrijpelijk dat het kabinet, Rutte, dat zo snel … Misschien heeft hij wat telefoontjes 06:59:01.470 --> 06:59:06.970 align:middle line:82% position:46% size:100% gepleegd naar de rechters of naar de Raad van State, voor een advies over deze wet. 06:59:06.970 --> 06:59:07.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Weet ik wat hij allemaal heeft gedaan. 06:59:07.380 --> 06:59:12.310 align:middle line:82% position:46% size:100% U zit altijd te lachen of met uw telefoon te spelen, meneer Rutte, als ik aan het woord ben. 06:59:12.310 --> 06:59:15.110 align:middle line:82% position:46% size:100% De mensen thuis ergeren zich daar kapot aan. 06:59:15.110 --> 06:59:19.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee schudden, met uw telefoontje spelen, een beetje grapjes maken met uw collega's. 06:59:19.840 --> 06:59:22.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik maak gewoon opmerkingen namens de PVV, of u dat nu leuk vindt of niet. 06:59:25.210 --> 06:59:29.610 align:middle line:82% position:46% size:100% En wat dit wetsvoorstel betreft: ik vind inderdaad dat je het hoger beroep moet afwachten. 06:59:29.610 --> 06:59:33.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Wacht af wat die rechter zegt en breng dan dit wetsvoorstel wel of niet in stemming. 06:59:33.990 --> 06:59:39.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hoeft van mij niet, hoor, maar ik vind het wel de nette gang van zaken: afwachten wat het hoger beroep 06:59:39.830 --> 06:59:42.340 align:middle line:82% position:46% size:100% is en kijken wat de overwegingen zijn van die rechter. 06:59:42.340 --> 06:59:44.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Zo hoort het volgens mij. 06:59:44.140 --> 06:59:47.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens kijk je of de uitvoerende macht — de wetgevende macht, moet ik zeggen 06:59:47.710 --> 06:59:49.160 align:middle line:82% position:46% size:100% — het aan wil passen of niet. 06:59:49.160 --> 06:59:50.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu loopt het dwars door elkaar heen. 06:59:50.620 --> 06:59:51.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is om heel veel redenen niet verstandig. 06:59:51.960 --> 06:59:53.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot, de heer Van Dam 06:59:53.540 --> 06:59:59.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Het ging mij niet direct om alle kwalificaties en waarderingen van personen in deze zaal. 06:59:59.320 --> 07:00:03.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat mij erom te begrijpen wat de consequentie is van deze motie. 07:00:03.210 --> 07:00:11.050 align:middle line:82% position:46% size:100% De consequentie is dus dat we bij een negatief oordeel van de rechter in hoger beroep — over de 07:00:11.050 --> 07:00:15.700 align:middle line:82% position:46% size:100% rechter wil ik verder niets zeggen — de komende tijd zonder avondklok zullen zitten. 07:00:15.700 --> 07:00:17.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is heel helder; dank u wel. 07:00:18.880 --> 07:00:28.030 align:middle line:82% position:46% size:100% De consequentie van deze motie, mocht die worden aanvaard, is dat wij als Kamer niet met wetgeving 07:00:28.030 --> 07:00:35.660 align:middle line:82% position:46% size:100% door het juridische proces heen fietsen en dat wij wachten, zoals het volgens mij hoort, op wat 07:00:35.660 --> 07:00:40.790 align:middle line:82% position:46% size:100% de rechter in hoger beroep zegt over de uitspraak van de voorzieningenrechter. 07:00:40.790 --> 07:00:44.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan pas krijgt een voorstel, zoals dat heet bij juristen, kracht van gewijsde. 07:00:44.810 --> 07:00:46.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan pas is het definitief. 07:00:46.130 --> 07:00:47.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan wordt het van kracht. 07:00:47.430 --> 07:00:51.040 align:middle line:82% position:46% size:100% En dan is het aan de Kamer en aan de regering om te kijken wat ze willen doen. 07:00:51.900 --> 07:00:54.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Daardoorheen fietsen is gewoon niet koosjer; sorry. 07:00:54.490 --> 07:00:55.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:00:55.240 --> 07:00:58.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van der Staaij namens de SGP. 07:00:58.890 --> 07:01:08.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw de voorzitter. 07:01:11.360 --> 07:01:14.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dank de bewindslieden voor de beantwoording. 07:01:16.260 --> 07:01:23.300 align:middle line:82% position:46% size:100% In feite kun je alles wat gezegd is van de kant van de regering samenvatten met de conclusie 07:01:23.300 --> 07:01:29.480 align:middle line:82% position:46% size:100% dat de voorlopige-voorzieningenrechter in de ogen van de regering fout zat. 07:01:29.480 --> 07:01:34.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is niet zo vreemd dat de regering dit vindt, want ze gaat ook in hoger beroep tegen die uitspraak. 07:01:34.370 --> 07:01:41.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het maakt het wel lastig als hier tegelijkertijd, als een plan B, een wet wordt voorgelegd. 07:01:41.650 --> 07:01:44.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de situatie waarmee we te maken hebben. 07:01:44.620 --> 07:01:52.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn fractie vindt dat deze wet op één onderdeel van de grieven van de rechter, namelijk "de wettelijke 07:01:52.910 --> 07:01:59.910 align:middle line:82% position:46% size:100% grondslag in die noodmaatregelenwet deugt niet", een verbetering behelst, doordat wel de route van 07:01:59.910 --> 07:02:03.070 align:middle line:82% position:46% size:100% de coronawet wordt bewandeld. 07:02:03.070 --> 07:02:07.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar tegelijkertijd is het de reparatie van een weg waarvan je nog niet weet 07:02:07.660 --> 07:02:08.580 align:middle line:82% position:46% size:100% of je die wel wilt bewandelen. 07:02:08.580 --> 07:02:13.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Want je wilt als regering ook nog de rechterlijke uitspraak afwachten. 07:02:13.910 --> 07:02:18.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat maakt het voor mijn gevoel een onduidelijke en ingewikkelde situatie. 07:02:18.480 --> 07:02:18.610 align:middle line:82% position:46% size:100% De regering blijft in feite toch op twee paarden wedden. 07:02:18.610 --> 07:02:25.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik zei al dat ik wel vind dat er een betere grondslag wordt gevonden, maar wat 07:02:25.990 --> 07:02:31.330 align:middle line:82% position:46% size:100% mijn fractie betreft blijven de vraagtekens over de proportionaliteit bestaan. 07:02:31.330 --> 07:02:33.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Die hebben wij eerder in het debat geuit. 07:02:33.270 --> 07:02:36.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarin zijn we bevestigd door de uitspraak van de voorlopige-voorzieningenrechter. 07:02:36.950 --> 07:02:41.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook de Raad van State heeft over het wetsvoorstel van vandaag gezegd dat de proportionaliteitsweging 07:02:41.320 --> 07:02:42.890 align:middle line:82% position:46% size:100% onvoldoende uit de verf komt. 07:02:42.890 --> 07:02:49.280 align:middle line:82% position:46% size:100% U beklemtoont wel de virologische kant van de zaak — die moeten we heel serieus nemen — maar over die 07:02:49.280 --> 07:02:56.890 align:middle line:82% position:46% size:100% andere kant, namelijk wat precies de impact is van de inperking van de grondrechten en de nevenschade, 07:02:57.820 --> 07:03:03.900 align:middle line:82% position:46% size:100% is naar de overtuiging van mijn fractie onvoldoende helderheid gekomen, ondanks het feit dat we in moties 07:03:03.900 --> 07:03:09.630 align:middle line:82% position:46% size:100% in deze Kamer steeds nadrukkelijk gevraagd hebben om dat nu toch te laten zien. 07:03:09.630 --> 07:03:11.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb zelf ook een motie erover ingediend, in oktober 2020. 07:03:11.300 --> 07:03:13.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Het komt onvoldoende uit de verf. 07:03:13.870 --> 07:03:22.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat we bij zo'n vergaande maatregel als de avondklok heel hoge zorgvuldigheidseisen 07:03:22.840 --> 07:03:27.270 align:middle line:82% position:46% size:100% moeten stellen en dat de lat ervoor heel hoog moet worden gelegd. 07:03:27.270 --> 07:03:33.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is onvoldoende helder geworden dat minder vergaande maatregelen ontoereikend zouden zijn. 07:03:33.400 --> 07:03:39.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Alles afwegend kan mijn fractie helaas daarom geen steun geven aan dit wetsvoorstel. 07:03:39.290 --> 07:03:40.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:03:40.190 --> 07:03:47.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van Otterloo namens 50PLUS. 07:03:54.240 --> 07:03:56.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. 07:03:56.730 --> 07:03:59.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is een lastig probleem. 07:03:59.070 --> 07:04:06.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaan we stemmen en riskeren we een superspreadevent? 07:04:06.500 --> 07:04:13.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Er waren al oproepen om de straten en pleinen te vullen met allerlei feestvierders. 07:04:13.990 --> 07:04:19.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Carnaval zal dit weekend al voorbij zijn, maar dat zal andere mensen daarvan niet weerhouden. 07:04:19.970 --> 07:04:23.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Of hanteren we het voorzorgsprincipe? 07:04:24.230 --> 07:04:25.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik neig toch naar dat laatste. 07:04:25.940 --> 07:04:29.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat doe ik ook omdat ik denk dat deze wet ... 07:04:30.130 --> 07:04:37.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Het was een beetje een treurige aanblik vanuit de zaal om het kabinet zichzelf als het ware in een 07:04:37.740 --> 07:04:41.390 align:middle line:82% position:46% size:100% draaikolk naar beneden te zien draaien. 07:04:41.410 --> 07:04:50.640 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten vaststellen dat deze wet naar ons oordeel een verbetering is ten opzichte van de huidige 07:04:50.640 --> 07:04:52.500 align:middle line:82% position:46% size:100% situatie die bij de rechter is geweest. 07:04:53.840 --> 07:04:55.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn nog wel redenen om de wet te verbeteren. 07:04:55.910 --> 07:04:59.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom heb ik ook een amendement ingediend, en heb ik nog twee moties. 07:04:59.330 --> 07:05:05.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar alles afwegende denk ik dat dit een betere weg is, omdat die de Kamer er ook beter bij betrekt. 07:05:05.980 --> 07:05:07.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kan dus nog beter. 07:05:07.460 --> 07:05:12.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom heb ik zo direct een motie om de Eerste Kamer er ook nadrukkelijk bij te betrekken. 07:05:12.990 --> 07:05:17.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is ook angst over deze wet. 07:05:17.010 --> 07:05:19.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarover wil ik graag nog een extra bevestiging hebben. 07:05:19.420 --> 07:05:23.490 align:middle line:82% position:46% size:100% In het land gaan nu berichten rond dat deze wet ervoor zorgt dat het kabinet, als wij vandaag 07:05:23.490 --> 07:05:30.670 align:middle line:82% position:46% size:100% ja zeggen, morgen de mogelijkheid heeft om het hele land de hele dag op slot te zetten, want 07:05:30.670 --> 07:05:35.370 align:middle line:82% position:46% size:100% er is geen tijd genoemd in de wet. 07:05:35.370 --> 07:05:41.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Mensen begrijpen niet hoe dat precies met die regelingen werkt, maar de angst wordt wel gevoed. 07:05:41.460 --> 07:05:43.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou daar dus graag een reactie op willen hebben. 07:05:43.830 --> 07:05:49.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet nu naar de moties toe, zie ik. 07:05:49.940 --> 07:05:57.610 align:middle line:82% position:46% size:100% De eerste motie gaat over de betrokkenheid van de Eerste Kamer, ook om aan te geven dat wij juist 07:05:57.610 --> 07:06:07.160 align:middle line:82% position:46% size:100% als parlement, Tweede en Eerste Kamer samen, aan het roer zitten op het moment dat er regelingen 07:06:07.160 --> 07:06:14.310 align:middle line:82% position:46% size:100% worden bedacht waarvan wij vinden dat ze niet voldoende toekomen aan een ... 07:06:14.310 --> 07:06:14.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou maar beginnen met voorlezen. 07:06:14.910 --> 07:06:18.440 align:middle line:82% position:46% size:100% ... goede behandeling van de Kamer. 07:06:18.440 --> 07:06:22.860 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, overwegende dat maatregelen in het kader van de bestrijding 07:06:22.860 --> 07:06:29.790 align:middle line:82% position:46% size:100% van de coronapandemie soms een ingrijpend karakter dragen; overwegende dat inschattingsfouten zijn 07:06:29.790 --> 07:06:35.440 align:middle line:82% position:46% size:100% gemaakt rondom de juridische vastlegging van de avondklok; verzoekt de regering te borgen dat bij 07:06:35.440 --> 07:06:40.730 align:middle line:82% position:46% size:100% komende ingrijpende maatregelen in het kader van de aanpak van de coronapandemie altijd de Tweede 07:06:40.730 --> 07:06:46.090 align:middle line:82% position:46% size:100% en Eerste Kamer beide het recht van instemming hebben, zeer uitzonderlijke situaties daargelaten, 07:06:46.090 --> 07:06:46.640 align:middle line:82% position:46% size:100% en gaat over tot de orde van de dag. 07:06:46.640 --> 07:06:46.810 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door het lid Van Otterloo. 07:06:46.810 --> 07:06:53.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou zeggen: dat is optie negen in de brief van De Jonge. 07:06:53.920 --> 07:06:54.850 align:middle line:82% position:46% size:100% De volgende motie. 07:06:54.850 --> 07:07:02.060 align:middle line:82% position:46% size:100% De tweede motie gaat ook over een belangrijk punt, namelijk de proportionaliteit. 07:07:02.060 --> 07:07:07.780 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, overwegende dat de aanpak van de coronapandemie veel afzonderlijke 07:07:07.780 --> 07:07:14.170 align:middle line:82% position:46% size:100% en soms ingrijpende maatregelen kent; verzoekt de regering proportionaliteit altijd uitvoerig te 07:07:14.170 --> 07:07:18.510 align:middle line:82% position:46% size:100% onderbouwen bij voortzetting van maatregelen en bij nieuwe maatregelen bij de aanpak van de 07:07:19.630 --> 07:07:22.290 align:middle line:82% position:46% size:100% coronapandemie, en gaat over tot de orde van de dag. 07:07:22.290 --> 07:07:24.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door het lid Van Otterloo. 07:07:24.750 --> 07:07:26.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 07:07:26.660 --> 07:07:27.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 14 (35732). 07:07:27.060 --> 07:07:29.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:07:29.870 --> 07:07:35.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Eerst de moties hier afgeven, meneer Van Otterloo! 07:07:35.790 --> 07:07:43.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is nu het woord aan de heer Van Haga namens Forum voor Democratie. 07:07:44.490 --> 07:07:50.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat uw gang. 07:07:50.060 --> 07:07:52.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dit was weer een volkomen zinloos debat. 07:07:54.540 --> 07:07:59.010 align:middle line:82% position:46% size:100% De VVD, het CDA, D66 en de andere linkse partijen zijn voor een avondklok, dus die komt er ongetwijfeld wel. 07:07:59.010 --> 07:08:04.090 align:middle line:82% position:46% size:100% De eerstvolgende mogelijkheid dat we de avondklok kunnen afschaffen, is helaas pas op 17 maart. 07:08:04.090 --> 07:08:09.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Ondanks het feit dat het gevaar van de Britse variant een fabeltje bleek te zijn, doet het kabinet alsof 07:08:09.980 --> 07:08:11.930 align:middle line:82% position:46% size:100% de avondklok nog steeds nodig is. 07:08:11.930 --> 07:08:15.990 align:middle line:82% position:46% size:100% En ondanks het feit dat de avondklok de proportionaliteitstoets niet heeft doorstaan, 07:08:15.990 --> 07:08:18.530 align:middle line:82% position:46% size:100% vindt het kabinet het een prima maatregel. 07:08:18.530 --> 07:08:24.580 align:middle line:82% position:46% size:100% En ondanks het feit dat er niet is gekeken naar andere, minder schadelijke maatregelen, 07:08:24.580 --> 07:08:28.660 align:middle line:82% position:46% size:100% vindt dit kabinet dat onze vrijheid opnieuw enorm mag worden beperkt. 07:08:28.660 --> 07:08:33.260 align:middle line:82% position:46% size:100% En ondanks het feit dat een avondklok geen aantoonbaar effect heeft op de verspreiding van virussen, 07:08:33.260 --> 07:08:36.610 align:middle line:82% position:46% size:100% marcheert dit kabinet voort in haar coronatunnel. 07:08:36.790 --> 07:08:40.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar de schade die dit kabinet aanricht, is te groot geworden. 07:08:42.310 --> 07:08:47.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Als er sprake is van een noodsituatie is iedereen bereid een klein beetje in te leveren, maar er is 07:08:47.600 --> 07:08:54.310 align:middle line:82% position:46% size:100% allang geen sprake meer van een noodsituatie en van een gevaar voor de volksgezondheid. 07:08:54.370 --> 07:08:59.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is tijd dat de bewindslieden die deze schade hebben berokkend, ter verantwoording worden geroepen. 07:08:59.510 --> 07:09:00.730 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom dien ik de volgende motie in. 07:09:00.730 --> 07:09:06.240 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, besluit een parlementaire enquête te houden inzake de aanpak 07:09:06.240 --> 07:09:13.650 align:middle line:82% position:46% size:100% van de coronacrisis door de Nederlandse overheid, en gaat over tot de orde van de dag. 07:09:13.650 --> 07:09:14.380 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door de leden Van Haga en Wilders. 07:09:14.380 --> 07:09:16.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 15 (35732). 07:09:16.270 --> 07:09:21.720 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik heb ook al een amendement ingediend om deze horrormaatregel in elk geval in de tijd 07:09:21.720 --> 07:09:24.200 align:middle line:82% position:46% size:100% te beperken tot maximaal twee weken. 07:09:24.200 --> 07:09:27.330 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister-president of de minister van Justitie en Veiligheid gaat straks een 07:09:27.330 --> 07:09:30.260 align:middle line:82% position:46% size:100% reactie geven op de amendementen. 07:09:30.410 --> 07:09:30.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Die reacties zijn nog niet gegeven, maar die komen in de tweede termijn. 07:09:30.840 --> 07:09:37.450 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Van Wijngaarden heeft geen behoefte aan een tweede termijn. 07:09:37.450 --> 07:09:42.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ga ik naar mevrouw Van Esch namens de Partij voor de Dieren. 07:09:57.470 --> 07:09:58.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat u uw gang. 07:09:58.380 --> 07:09:59.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u, voorzitter. 07:10:01.220 --> 07:10:09.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ons betreft is de juridische positie die de regering kiest echt onverstandig. 07:10:09.190 --> 07:10:14.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Er wordt namelijk vastgehouden aan de foute keuze die eerder is gemaakt. 07:10:14.140 --> 07:10:19.640 align:middle line:82% position:46% size:100% De Eerste Kamer wordt ook in deze constructie niet betrokken bij toekomstige beslissingen 07:10:19.640 --> 07:10:24.190 align:middle line:82% position:46% size:100% over de avondklok, terwijl dat volgens de systematiek waarmee grondrechten beperkt mogen 07:10:24.190 --> 07:10:26.010 align:middle line:82% position:46% size:100% worden, wel altijd zou moeten. 07:10:26.010 --> 07:10:28.400 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit weegt voor ons dan ook echt heel zwaar. 07:10:28.470 --> 07:10:33.230 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister zegt niet te kunnen inschatten welke grondslag hij voor de regeling gaat houden. 07:10:33.230 --> 07:10:38.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij wacht daarvoor de rechtszaak af, maar hij verwacht wel dat wij als Kamer nu hierover gaan beslissen. 07:10:38.740 --> 07:10:40.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wat ons betreft zeker niet de juiste route. 07:10:40.590 --> 07:10:45.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik verwacht dat de minister, mocht deze wet worden aangenomen, de wet dan ook meteen in 07:10:45.470 --> 07:10:47.390 align:middle line:82% position:46% size:100% werking laat treden en publiceert. 07:10:47.390 --> 07:10:48.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zei ik net al. 07:10:48.130 --> 07:10:50.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het echt niet kunnen dat we die dan aanhouden. 07:10:50.800 --> 07:10:55.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Als hij wordt aangenomen: meteen publiceren. 07:10:55.130 --> 07:10:57.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Het voelt ook allemaal heel erg gehaast. 07:10:57.500 --> 07:11:02.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Het is nog altijd onduidelijk waarom in die verschillende gemeentes door verschillende 07:11:02.090 --> 07:11:04.270 align:middle line:82% position:46% size:100% burgemeesters die verschillende ontheffingen mogen worden gegeven. 07:11:04.270 --> 07:11:09.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Mevrouw Van der Graaf gaf daar ook nog een toevoeging op. 07:11:09.200 --> 07:11:15.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook wij wachten graag nog op die extra uitleg daarvan, want dat is wat ons betreft ook nog onduidelijk. 07:11:15.990 --> 07:11:18.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan toch nog even over het advies van de Raad van State. 07:11:18.330 --> 07:11:21.950 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister koos een fundament voor de nieuwe wet en dat was verkeerd. 07:11:21.950 --> 07:11:24.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat werd gecorrigeerd en toen kwam er een nieuw fundament. 07:11:24.580 --> 07:11:29.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar over de hele constructie die vervolgens op dat fundament is gebouwd, heeft de raad nooit geadviseerd. 07:11:29.530 --> 07:11:33.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Die heeft dat volgens mij zelfs nog nooit gezien. 07:11:33.550 --> 07:11:40.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom willen wij toch een motie indienen, want volgens ons is het echt belangrijk dat 07:11:40.180 --> 07:11:43.090 align:middle line:82% position:46% size:100% de raad ook de constructie die op dat fundament is gebouwd, verder bekijkt. 07:11:43.380 --> 07:11:47.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom dan ook de volgende motie. 07:11:47.330 --> 07:11:50.120 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat de voorzieningenrechter de eerst gekozen wettelijke 07:11:50.120 --> 07:11:53.230 align:middle line:82% position:46% size:100% route voor de avondklok als "niet legitiem" beoordeelde; constaterende dat over de tweede route 07:11:53.230 --> 07:11:59.080 align:middle line:82% position:46% size:100% die het kabinet koos door de Raad van State negatief geadviseerd werd; constaterende dat de derde route, 07:11:59.080 --> 07:12:03.850 align:middle line:82% position:46% size:100% zoals die nu voorligt, niet in die hoedanigheid ter advisering aan de Raad van State is voorgelegd; 07:12:02.930 --> 07:12:09.430 align:middle line:82% position:46% size:100% constaterende dat de uitwerking van het wetsvoorstel zeer complex is vanwege de juridische samenhang met de 07:12:09.430 --> 07:12:14.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Tijdelijke wet maatregelen covid-19 en de Wet publieke gezondheid; verzoekt de regering de Tijdelijke wet 07:12:14.410 --> 07:12:18.710 align:middle line:82% position:46% size:100% beperking vertoeven in de openlucht covid-19 alsnog voor nader advies aan de Raad van State voor te 07:12:18.710 --> 07:12:23.490 align:middle line:82% position:46% size:100% leggen, en gaat over tot de orde van de dag. 07:12:23.490 --> 07:12:25.910 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door het lid Van Esch. 07:12:25.910 --> 07:12:26.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 07:12:26.010 --> 07:12:29.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 16 (35732). 07:12:29.020 --> 07:12:29.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot, voorzitter. 07:12:29.830 --> 07:12:33.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij waren tegen de avondklok en wij blijven tegen de avondklok. 07:12:33.610 --> 07:12:40.090 align:middle line:82% position:46% size:100% De juridische warboel van de regering heeft dat voor ons alleen nog maar extra bevestigd. 07:12:40.230 --> 07:12:48.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Die extra bevestiging werd bij ons nog eens een keer extra bevestigd door het feit dat er zelfs bepaalde 07:12:48.090 --> 07:12:50.780 align:middle line:82% position:46% size:100% uitzonderingen zijn op deze avondklok. 07:12:50.780 --> 07:12:53.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Die uitzondering is er onder andere voor de jacht. 07:12:53.490 --> 07:12:55.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ons betreft is dat echt absoluut onaanvaardbaar. 07:12:55.900 --> 07:12:57.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom de volgende motie. 07:12:57.910 --> 07:13:02.530 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering geen enkele vorm van jacht uit te zonderen 07:13:02.530 --> 07:13:04.250 align:middle line:82% position:46% size:100% van de avondklok, en gaat over tot de orde van de dag. 07:13:04.250 --> 07:13:05.640 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door de leden Van Esch en Wassenberg. 07:13:05.640 --> 07:13:09.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 07:13:09.560 --> 07:13:10.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 17 (35732). 07:13:10.910 --> 07:13:11.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:13:11.950 --> 07:13:13.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:13:13.740 --> 07:13:23.740 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Van Dam namens het CDA. 07:13:32.380 --> 07:13:35.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De CDA-fractie is ook niet enthousiast over de avondklok. 07:13:35.990 --> 07:13:40.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar in tijden van crisis moet je staan voor maatregelen die nodig zijn. 07:13:40.670 --> 07:13:45.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn twee dingen aan de orde geweest in het debat: de proportionaliteitsvraag en 07:13:45.120 --> 07:13:46.090 align:middle line:82% position:46% size:100% de juridische kant van het debat. 07:13:46.090 --> 07:13:50.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De proportionaliteitsvraag zal bij ieder debat aan de orde komen. 07:13:50.630 --> 07:13:56.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Vooralsnog zijn wij ervan overtuigd dat daar in voldoende mate aan is voldaan om 07:13:56.220 --> 07:13:58.070 align:middle line:82% position:46% size:100% deze maatregel te rechtvaardigen. 07:13:58.070 --> 07:14:02.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Juridisch is het ingewikkeld, maar laten we de zaak ook weer terugbrengen naar waar het nu om gaat. 07:14:02.760 --> 07:14:07.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat om de vraag of dit wetsvoorstel op steun van de Kamer kan rekenen. 07:14:07.910 --> 07:14:12.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat niet zozeer om de vraag of vandaag de avondklok verlengd moet worden. 07:14:12.910 --> 07:14:19.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Als ik dan kijk naar het wetsvoorstel dat er ligt, dan ben ik heel erg blij dat die regeling van de avondklok 07:14:19.130 --> 07:14:22.070 align:middle line:82% position:46% size:100% nu ingebakken wordt in de Wet publieke gezondheid. 07:14:22.070 --> 07:14:24.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar gaat het vandaag om. 07:14:24.480 --> 07:14:29.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is namelijk het juridische stelsel waar de dingen in het kader van de bestrijding 07:14:29.120 --> 07:14:30.560 align:middle line:82% position:46% size:100% van die pandemie gewogen worden. 07:14:31.280 --> 07:14:35.480 align:middle line:82% position:46% size:100% We hebben hier al eerder eindeloos gedebatteerd over de vraag hoe we dat gaan doen met elkaar. 07:14:35.480 --> 07:14:39.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen hebben we met een heel groot gedeelte van deze Tweede Kamer gezegd: dit is de 07:14:39.810 --> 07:14:40.800 align:middle line:82% position:46% size:100% manier waarop we het willen doen. 07:14:42.650 --> 07:14:44.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Je kunt discussie hebben over of je een avondklok wilt. 07:14:44.690 --> 07:14:50.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar als je hem wilt, lijkt dit mij het instrument om het in ieder geval hier mogelijk te maken. 07:14:50.190 --> 07:14:58.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb samen met collega Groothuizen een amendement ingediend, juist om nog bij te dragen aan die 07:14:59.120 --> 07:15:03.820 align:middle line:82% position:46% size:100% rechtsstatelijke toets, zou ik bijna zeggen, zodat als je een avondklok invoert, het niet aan het kabinet 07:15:03.820 --> 07:15:09.420 align:middle line:82% position:46% size:100% is om de termijn te bepalen, maar wij daar als formele wetgever ook de piketpalen voor slaan. 07:15:09.420 --> 07:15:12.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop dat dat amendement steun krijgt. 07:15:12.220 --> 07:15:12.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dank u wel. 07:15:12.960 --> 07:15:14.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:15:14.690 --> 07:15:19.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Hijink namens de SP. 07:15:19.470 --> 07:15:29.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. 07:15:31.420 --> 07:15:39.470 align:middle line:82% position:46% size:100% De SP heeft het afgelopen jaar keer op keer het kabinet gesteund waar het gaat om maatregelen 07:15:39.470 --> 07:15:41.130 align:middle line:82% position:46% size:100% die het virus moeten indammen. 07:15:41.130 --> 07:15:46.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben ook heel vaak het kabinet bekritiseerd op het moment dat wij vonden dat het kabinet 07:15:46.490 --> 07:15:49.210 align:middle line:82% position:46% size:100% te laat ingreep of te weinig deed. 07:15:49.210 --> 07:15:59.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb het in eerste termijn ook gezegd: de stapeling aan fouten en misverstanden en de juridische janboel 07:15:59.900 --> 07:16:05.680 align:middle line:82% position:46% size:100% die we nu zien rondom die avondklok helpen allemaal niet om op dat soort momenten het kabinet te blijven 07:16:05.680 --> 07:16:08.860 align:middle line:82% position:46% size:100% steunen, zeker als het gaat om zo'n ingrijpende maatregel als de avondklok. 07:16:08.860 --> 07:16:15.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu hebben wij vandaag heel lang gesproken over een nieuwe wet, die de juridische basis 07:16:15.220 --> 07:16:16.810 align:middle line:82% position:46% size:100% moet worden voor de avondklok. 07:16:16.810 --> 07:16:25.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat mij steekt, is dat zelfs nu, om 18.15 uur in de avond, het kabinet nog altijd niet wil uitspreken 07:16:25.950 --> 07:16:32.430 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het wetsvoorstel dat wij vandaag behandelen een verbetering is ten opzichte van de wet die nu de 07:16:32.430 --> 07:16:34.350 align:middle line:82% position:46% size:100% juridische basis is voor de avondklok. 07:16:34.450 --> 07:16:37.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is toch wel een heel vreemde toestand. 07:16:37.460 --> 07:16:44.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Want als het kabinet zelf geen geloof heeft dat deze wet een verbetering is, hoe wil je dan de samenleving 07:16:44.370 --> 07:16:46.800 align:middle line:82% position:46% size:100% ervan overtuigen dat het nu wel goed geregeld is? 07:16:46.830 --> 07:16:54.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Of vindt het kabinet het zo belangrijk — dat kan ook nog aan de gang zijn — om het eigen gezicht te redden, 07:16:55.030 --> 07:16:59.780 align:middle line:82% position:46% size:100% morgen in de rechtszaal, dat het kabinet het om die reden nog liever even boven de markt laten hangen 07:16:59.780 --> 07:17:02.520 align:middle line:82% position:46% size:100% of die Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag wel of niet van tafel gaat? 07:17:03.670 --> 07:17:08.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat soort spelletjes kunnen wij over zo'n belangrijk onderwerp wat de SP betreft niet spelen. 07:17:08.750 --> 07:17:13.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik deel ook de opvatting van de heer Van der Staaij dat het kabinet nog altijd op twee paarden wedt. 07:17:13.550 --> 07:17:16.870 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is in deze fase echt niet meer verantwoord. 07:17:16.870 --> 07:17:23.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De SP wil dus echt van het kabinet horen dat als wij hier een wet aannemen en de Eerste Kamer morgen een 07:17:23.630 --> 07:17:29.440 align:middle line:82% position:46% size:100% wet aanneemt, dit dan ook daadwerkelijk de wet is waarmee wij straks die avondklok hebben. 07:17:30.810 --> 07:17:31.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind dat belangrijk. 07:17:31.240 --> 07:17:33.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil dat het kabinet daar echt een duidelijke uitspraak over doet. 07:17:33.410 --> 07:17:37.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Er komt ook een motie over om dat anders dan maar af te dwingen, geloof ik, maar ik vind het echt niet 07:17:37.810 --> 07:17:39.910 align:middle line:82% position:46% size:100% akkoord dat het kabinet dit zo in het midden laat. 07:17:39.910 --> 07:17:43.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is voor het draagvlak voor zo'n vergaande maatregel echt niet goed. 07:17:43.560 --> 07:17:45.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:17:45.650 --> 07:17:55.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan mevrouw Kuiken namens de PvdA. 07:18:06.900 --> 07:18:08.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dank u wel. 07:18:08.810 --> 07:18:12.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb een beetje gemengde gevoelens aan dit debat overgehouden. 07:18:12.590 --> 07:18:15.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Eerst maar even de juridische kant van het verhaal. 07:18:15.210 --> 07:18:20.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb me laten overtuigen dat wat nu voorligt een betere juridische basis is dan wat er lag. 07:18:20.860 --> 07:18:23.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat valt het kabinet aan te rekenen en dat valt ons aan te rekenen. 07:18:23.470 --> 07:18:30.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is ook de reden dat ik een motie mede ondersteun en dat de wet die nu voorligt voorrang moet krijgen 07:18:30.650 --> 07:18:34.450 align:middle line:82% position:46% size:100% boven de wet die nu in hoger beroep voorligt. 07:18:34.450 --> 07:18:35.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is één. 07:18:35.420 --> 07:18:40.410 align:middle line:82% position:46% size:100% Twee. Ik zal ook het amendement steunen over een maximale termijn van drie weken, zodat we 07:18:40.410 --> 07:18:45.770 align:middle line:82% position:46% size:100% geen automatische verlenging krijgen, maar wij als Kamer weer actief aan zet zijn. 07:18:45.770 --> 07:18:48.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat hangt samen met punt drie, de proportionaliteit. 07:18:48.940 --> 07:18:53.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben dat gesteund, omdat wij denken dat dat nu te rechtvaardigen is, gelet op 07:18:53.630 --> 07:18:58.690 align:middle line:82% position:46% size:100% de zorg en gelet op de besmettingscijfers, die vandaag onverminderd hoog zijn. 07:18:58.690 --> 07:19:02.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook willen we graag andere versoepelingen zien, niet alleen in het basisonderwijs, maar ook in 07:19:02.940 --> 07:19:05.630 align:middle line:82% position:46% size:100% het middelbaar en hoger onderwijs. 07:19:05.630 --> 07:19:07.010 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is een afweging die wij maken. 07:19:07.010 --> 07:19:12.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Je moet dat per week bekijken, want een avondklok is echt een instrument dat je 07:19:12.470 --> 07:19:14.540 align:middle line:82% position:46% size:100% zo kort mogelijk wil inzetten. 07:19:14.540 --> 07:19:18.820 align:middle line:82% position:46% size:100% "Instrument" is eigenlijk het verkeerde woord, want het is gewoon een hele vervelende maatregel 07:19:18.820 --> 07:19:20.480 align:middle line:82% position:46% size:100% die heel veel mensen raakt. 07:19:24.170 --> 07:19:27.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik hoop dat het nu goed gaat. 07:19:27.990 --> 07:19:30.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb in mijn eerste termijn gezegd: we kunnen niet nog een keer nat gaan. 07:19:30.990 --> 07:19:33.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat er niet om dat er geen fouten gemaakt kunnen worden. 07:19:33.330 --> 07:19:38.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat wel over het vertrouwen in de crisisaanpak in z'n geheel. 07:19:38.090 --> 07:19:44.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn een aantal beslissingen genomen die dat vertrouwen ondermijnen, omdat dingen anders lopen 07:19:44.560 --> 07:19:47.580 align:middle line:82% position:46% size:100% dan beloofd, gepland of voorgesteld. 07:19:47.640 --> 07:19:57.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Op het moment dat dat te vaak gebeurt, wordt het een optelsom en hebben we met elkaar echt een probleem. 07:19:57.140 --> 07:19:58.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wens het kabinet veel succes. 07:19:58.480 --> 07:19:59.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:19:59.320 --> 07:20:08.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb hier de heer Kuzu, maar gaat u namens de heer Kuzu of eigenlijk namens DENK spreken? 07:20:08.810 --> 07:20:11.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja? De heer Öztürk namens DENK. 07:20:29.860 --> 07:20:33.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Er is angst in de samenleving. 07:20:33.860 --> 07:20:36.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is stress in de samenleving. 07:20:36.650 --> 07:20:39.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Mensen worden depressief. 07:20:39.580 --> 07:20:40.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Jongeren hebben het heel moeilijk. 07:20:40.920 --> 07:20:50.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Ondanks dat deze premier is gevloerd door de rechter, drukt Rutte de avondklok erdoorheen. 07:20:50.340 --> 07:20:52.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Het lukt hem weer. 07:20:52.500 --> 07:20:56.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Ministers vallen om, Kamerleden komen en gaan. 07:20:56.380 --> 07:20:59.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij zit daar met zijn telefoon, hij lacht iedereen uit. 07:20:59.300 --> 07:21:00.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoe hij dat flikt? 07:21:00.920 --> 07:21:07.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Bijzonder. Het lukt hem weer om de samenleving te minachten, de rechtsstaat te minachten. 07:21:07.990 --> 07:21:11.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Het lukt hem om de coalitiepartijen weer mee te krijgen. 07:21:11.700 --> 07:21:13.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Het lukt hem. 07:21:13.270 --> 07:21:19.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik moet constateren dat deze Kamer deze premier niet kan stoppen. 07:21:19.810 --> 07:21:29.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoop dat op 17 maart de burgers in Nederland, de samenleving, de mensen waar wij het voor doen, 07:21:29.440 --> 07:21:31.150 align:middle line:82% position:46% size:100% deze premier wel kunnen stoppen. 07:21:31.150 --> 07:21:36.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik ben vijftien jaar raadslid geweest in Roermond, zes jaar lid van 07:21:36.470 --> 07:21:43.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Provinciale Staten in Limburg en ruim acht jaar Kamerlid — zo'n 25 jaar politieke ervaring 07:21:43.320 --> 07:21:45.660 align:middle line:82% position:46% size:100% — en ik heb veel manipulators gezien. 07:21:47.930 --> 07:21:51.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar onze premier Rutte? 07:21:51.110 --> 07:21:54.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Petje af, meestermanipulator. 07:21:56.160 --> 07:22:02.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Meestermanipulator! Ik hoop oprecht dat na tien jaar de kiezer eindelijk het hele 07:22:02.500 --> 07:22:05.110 align:middle line:82% position:46% size:100% spel hier eens een keer stopt. 07:22:05.110 --> 07:22:11.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik weet niet wie hij bedient, maar ik moet wel zeggen: niet onze samenleving, niet de 07:22:11.770 --> 07:22:12.930 align:middle line:82% position:46% size:100% burgers waar wij het voor doen. 07:22:12.930 --> 07:22:16.350 align:middle line:82% position:46% size:100% De multinationals, bepaalde krachten; ik weet niet wie. 07:22:16.350 --> 07:22:22.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar een avondklok ondanks de rechtsstaat doordrukken, dat doet heel veel mensen pijn. 07:22:22.680 --> 07:22:31.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar het voordeel is, meneer Rutte: ondanks uw manier van manipulatie zijn miljoenen mensen in Nederland 07:22:31.320 --> 07:22:33.220 align:middle line:82% position:46% size:100% wakker geworden, eindelijk wakker. 07:22:33.220 --> 07:22:37.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Op het moment dat ik de politiek hier verlaat, ga ik met een goed gevoel naar huis. 07:22:37.800 --> 07:22:42.430 align:middle line:82% position:46% size:100% Mensen zijn wakker en zullen op 17 maart hun stem laten horen. 07:22:42.430 --> 07:22:52.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Rest mij te zeggen: DENK was tegen de avondklok, DENK is tegen die avondklok en DENK 07:22:52.130 --> 07:22:54.540 align:middle line:82% position:46% size:100% zal tegen die avondklok blijven stemmen. 07:22:54.540 --> 07:22:55.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:22:55.490 --> 07:23:02.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan mevrouw Kröger namens GroenLinks. 07:23:17.050 --> 07:23:24.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Bij een zwaarwegende maatregel, zoals de avondklok, moet de juridische basis op orde zijn. 07:23:24.850 --> 07:23:27.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is toch wel de voornaamste conclusie van dit debat. 07:23:27.690 --> 07:23:33.320 align:middle line:82% position:46% size:100% En dat was, ondanks alle ontkenningen van het kabinet, niet het geval. 07:23:33.440 --> 07:23:36.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft gegokt en verloren. 07:23:36.030 --> 07:23:42.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Want zelfs als de uitspraak van het hof zou zijn dat de wet van het kabinet wel door 07:23:42.790 --> 07:23:45.520 align:middle line:82% position:46% size:100% kan, dan nog hebben ze verloren. 07:23:45.520 --> 07:23:46.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan hebben we met z'n allen verloren. 07:23:46.930 --> 07:23:52.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Want het is ondermijnend geweest, het feit dat de boel niet op orde was en dat er is gekozen 07:23:52.540 --> 07:23:54.460 align:middle line:82% position:46% size:100% voor een juridisch wankele basis. 07:23:54.970 --> 07:24:00.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Behalve dat het volgens het kabinet de eenvoudigste oplossing was, heb ik eigenlijk 07:24:00.580 --> 07:24:02.130 align:middle line:82% position:46% size:100% geen goede argumenten gehoord. 07:24:02.370 --> 07:24:06.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Eenvoudig was het vast en zeker, omdat de Kamer er niet echt aan te pas kwam. 07:24:06.000 --> 07:24:11.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat ons betreft is daarom de vandaag voorliggende wet echt een betere juridische basis. 07:24:11.480 --> 07:24:18.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom staan wij ook onder de motie van D66 om te verzekeren dat de vandaag voorliggende wet ook de 07:24:18.150 --> 07:24:20.710 align:middle line:82% position:46% size:100% juridische basis wordt voor een avondklok. 07:24:20.710 --> 07:24:25.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij vinden het ook belangrijk dat er ook wettelijk verankerd een tijdsbeperking is en daarom 07:24:25.770 --> 07:24:29.080 align:middle line:82% position:46% size:100% steunen we het amendement van de heer Groothuizen en de heer Van Dam. 07:24:30.480 --> 07:24:33.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten slotte de proportionaliteit. 07:24:33.350 --> 07:24:39.100 align:middle line:82% position:46% size:100% We hadden een heel interruptiedebat, mevrouw Van der Graaf en ikzelf, met de minister-president 07:24:39.100 --> 07:24:41.310 align:middle line:82% position:46% size:100% over die bredere maatschappelijke weging. 07:24:41.310 --> 07:24:43.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Toen werd verwezen naar Catshuisstukken. 07:24:43.250 --> 07:24:45.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb die Catshuisstukken opgezocht. 07:24:45.270 --> 07:24:49.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gekeken naar een slide en daar ging het eigenlijk om een vrij algemeen verhaal over 07:24:49.800 --> 07:24:55.040 align:middle line:82% position:46% size:100% de impact van de hele coronaperiode op mensen en op hun psychische gesteldheid. 07:24:55.040 --> 07:24:59.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan denk ik: nee, dat is niet een afwegingskader als waar ik het over had. 07:24:59.650 --> 07:25:04.830 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij gaat het erom dat we echt van een maatregel in kaart brengen wat daar de negatieve 07:25:04.830 --> 07:25:06.530 align:middle line:82% position:46% size:100% maatschappelijke schade van is. 07:25:06.780 --> 07:25:08.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moet een afwegingskader zijn. 07:25:08.480 --> 07:25:17.200 align:middle line:82% position:46% size:100% En er moet een breder maatschappelijk afwegingskader zijn voor alle maatregelen: wat het oplevert — dat is 07:25:17.200 --> 07:25:19.140 align:middle line:82% position:46% size:100% epidemiologisch — maar ook wat de schade is. 07:25:19.140 --> 07:25:21.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Er ligt een toezegging van de premier. 07:25:21.810 --> 07:25:26.870 align:middle line:82% position:46% size:100% We hopen dat dat snel duidelijk wordt, zeker voordat een verlenging aan de orde zou zijn, 07:25:26.870 --> 07:25:29.080 align:middle line:82% position:46% size:100% want dit moet echt beter. 07:25:29.300 --> 07:25:34.900 align:middle line:82% position:46% size:100% We moeten corona niet meer alleen als een acuut probleem beschouwen, waarbij we alleen 07:25:34.900 --> 07:25:36.370 align:middle line:82% position:46% size:100% maar sturen op de ic-capaciteit. 07:25:36.370 --> 07:25:38.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Er moet een bredere maatschappelijke afweging plaatsvinden. 07:25:38.570 --> 07:25:39.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:25:39.840 --> 07:25:47.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Groothuizen namens D66. 07:25:54.820 --> 07:25:56.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, voorzitter. 07:25:56.160 --> 07:25:58.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank aan het kabinet voor de beantwoording. 07:25:58.380 --> 07:25:59.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begin met een vraag. 07:25:59.890 --> 07:26:04.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij zei de minister van Justitie dat het aan het OM is om te kijken wat 07:26:04.270 --> 07:26:06.990 align:middle line:82% position:46% size:100% we met de opgelegde boetes doen. 07:26:06.990 --> 07:26:08.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt mij fout. 07:26:08.360 --> 07:26:11.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij is dat gewoon een executiekwestie en gaat minister Dekker daarover. 07:26:11.050 --> 07:26:13.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik hoor graag een bevestiging dat dat inderdaad zo zit. 07:26:13.570 --> 07:26:15.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Waar het OM uiteraard wel over gaat, zijn de pv's die nog ter beoordeling liggen. 07:26:15.440 --> 07:26:20.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook op dat vlak zou het goed zijn als er snel duidelijkheid komt. 07:26:20.080 --> 07:26:22.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Graag een bevestigende correctie van de minister van Justitie. 07:26:22.300 --> 07:26:23.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat vandaag inderdaad om het wetsvoorstel. 07:26:23.760 --> 07:26:27.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is de vraag die voorligt. 07:26:27.330 --> 07:26:30.590 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wat mij betreft een betere borging van de avondklok dan de borging die er was. 07:26:30.590 --> 07:26:33.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom kunnen wij dat wetsvoorstel steunen. 07:26:33.170 --> 07:26:37.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind wel dat er teveel onduidelijkheid is blijven bestaan in het debat over de vraag welke 07:26:37.800 --> 07:26:39.670 align:middle line:82% position:46% size:100% grondslag er nou voor wordt gekozen. 07:26:39.670 --> 07:26:44.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar heb ik dadelijk nog een motie over, omdat ik vind dat die onduidelijkheid vandaag hier 07:26:44.440 --> 07:26:46.080 align:middle line:82% position:46% size:100% gewoon opgehelderd moet worden. 07:26:46.080 --> 07:26:47.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb ook nog een amendement ingediend. 07:26:47.820 --> 07:26:49.900 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister zal daar dadelijk ongetwijfeld op reageren. 07:26:49.900 --> 07:26:55.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat er eigenlijk over dat er een beperking zit op in welke openlucht je nou mag zitten. 07:26:55.020 --> 07:26:56.630 align:middle line:82% position:46% size:100% Uiteraard bij de woning. 07:26:56.630 --> 07:26:59.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Bij een eventueel voertuig of vaartuig met een woongedeelte geldt dat niet. 07:26:59.780 --> 07:27:01.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat staat nu in de regeling. 07:27:01.810 --> 07:27:05.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn voorstel is om dat in de wet te zetten, omdat ik vind dat je dit soort duidelijke normstellingen 07:27:05.820 --> 07:27:07.590 align:middle line:82% position:46% size:100% op wetsniveau moet verankeren. 07:27:07.590 --> 07:27:10.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Het amendement is mede ingediend door de heer Van Dam. 07:27:11.270 --> 07:27:14.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kom dan toe aan de motie die ik al had aangekondigd en die luidt als volgt. 07:27:14.370 --> 07:27:18.610 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, constaterende dat twee wettelijke grondslagen voor de avondklok 07:27:18.610 --> 07:27:22.510 align:middle line:82% position:46% size:100% onduidelijkheid zou geven; constaterende dat verankering in de Wet publieke gezondheid betere 07:27:22.510 --> 07:27:28.210 align:middle line:82% position:46% size:100% rechtsstatelijke waarborgen biedt dan de weg van de Wbbbg; verzoekt de regering om, na inwerkingtreding 07:27:28.210 --> 07:27:33.700 align:middle line:82% position:46% size:100% van de Tijdelijke wet beperking vertoeven in de openlucht covid-19, de werking van artikel 8, eerste 07:27:33.700 --> 07:27:36.400 align:middle line:82% position:46% size:100% en derde lid, van de Wbbbg te beëindigen, en gaat over tot de orde van de dag. 07:27:36.400 --> 07:27:42.050 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door de leden Groothuizen, Kuiken, Kröger en Van der Graaf. 07:27:42.050 --> 07:27:45.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 07:27:45.300 --> 07:27:47.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 18 (35732). 07:27:47.460 --> 07:27:50.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:27:50.500 --> 07:27:54.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik nu het woord aan de heer Krol. 07:28:04.570 --> 07:28:07.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dank aan het kabinet voor de beantwoording van de vragen. 07:28:07.440 --> 07:28:12.730 align:middle line:82% position:46% size:100% In de eerste termijn deed ik het voorstel om de stemming over deze wet uit te stellen 07:28:12.730 --> 07:28:14.300 align:middle line:82% position:46% size:100% tot na het hoger beroep. 07:28:14.300 --> 07:28:17.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben blij dat collega Wilders daar een motie over heeft ingediend. 07:28:17.390 --> 07:28:20.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik neem aan dat hij toestaat dat ik die motie meeonderteken. 07:28:20.640 --> 07:28:26.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Zelf heb ik nu verder geen moties meer. 07:28:26.100 --> 07:28:31.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik ben wel heel nieuwsgierig naar de door de minister van Justitie toegezegde stukken over 07:28:31.570 --> 07:28:34.610 align:middle line:82% position:46% size:100% de procedure van afgelopen dinsdag. 07:28:34.610 --> 07:28:42.810 align:middle line:82% position:46% size:100% Deze demissionaire minister-president blijft stug volhouden dat de avondklok proportioneel genoeg 07:28:42.810 --> 07:28:45.370 align:middle line:82% position:46% size:100% zou zijn om onze vrijheden in te perken. 07:28:45.370 --> 07:28:48.420 align:middle line:82% position:46% size:100% Het draagvlak ervoor smelt weg als sneeuw voor de zon. 07:28:48.420 --> 07:28:55.090 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat bleek gisteren en eergisteren onder meer uit peilingen van Stand.nl op Radio 1. 07:28:55.090 --> 07:29:00.820 align:middle line:82% position:46% size:100% Dit geldt voor de avondklok, maar het geldt zeker ook voor eventuele plannen voor het verschrikkelijke 07:29:00.820 --> 07:29:03.430 align:middle line:82% position:46% size:100% idee van een "vaccinatiepaspoort". 07:29:03.430 --> 07:29:09.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag blijft: hoe kijken we over twintig jaar terug op deze tijd? 07:29:09.260 --> 07:29:10.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vrees echt het ergste. 07:29:10.200 --> 07:29:12.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Het parlement werd gemangeld. 07:29:12.850 --> 07:29:15.540 align:middle line:82% position:46% size:100% De economie werd om zeep geholpen. 07:29:15.540 --> 07:29:18.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Ondernemers werden afhankelijk gemaakt van staatssteun. 07:29:18.880 --> 07:29:22.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Sociale contacten werden enorm ingeperkt. 07:29:22.280 --> 07:29:26.420 align:middle line:82% position:46% size:100% En de rechtelijke macht probeerde men de pas af te snijden. 07:29:26.420 --> 07:29:31.350 align:middle line:82% position:46% size:100% En nogmaals: ik hoop oprecht dat ik mij vergis. 07:29:31.370 --> 07:29:32.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:29:32.330 --> 07:29:42.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Het woord is aan mevrouw Van der Graaf, namens de ChristenUnie. 07:29:44.840 --> 07:29:54.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel, mevrouw de voorzitter. 07:29:56.010 --> 07:30:01.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dank de minister-president en de minister van Justitie en Veiligheid voor hun antwoorden. 07:30:01.860 --> 07:30:08.680 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat het debat van vanmiddag ook heeft laten zien dat niet alleen de schriftelijke behandeling een 07:30:08.680 --> 07:30:13.070 align:middle line:82% position:46% size:100% rol speelt bij zo'n wetsbehandeling, maar dat we ook in zo'n debat met elkaar nog verder kunnen komen. 07:30:13.280 --> 07:30:15.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar ben ik blij mee. 07:30:15.050 --> 07:30:20.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik heb aangegeven dat de ChristenUnie het belangrijk vindt om het advies van de Raad 07:30:20.200 --> 07:30:22.010 align:middle line:82% position:46% size:100% van State ter harte te nemen. 07:30:22.110 --> 07:30:28.050 align:middle line:82% position:46% size:100% Die OMT-adviezen zijn heel belangrijk, want we hebben een epidemie te bestrijden, maar 07:30:28.550 --> 07:30:31.780 align:middle line:82% position:46% size:100% er spelen meer belangen een rol en er zijn meer belangen in het geding. 07:30:31.780 --> 07:30:37.290 align:middle line:82% position:46% size:100% De uiteindelijke afweging kan niet alléén op basis van die OMT-adviezen worden gemaakt. 07:30:37.290 --> 07:30:47.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik ben dus ook blij met de toezegging van de minister-president om die bredere afweging duidelijk 07:30:51.600 --> 07:30:53.540 align:middle line:82% position:46% size:100% en beter inzichtelijk te maken voor de Kamer. 07:30:53.540 --> 07:30:54.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Na herhaaldelijke oproepen van de Kamer daartoe is dat nu echt een duidelijke toezegging. 07:30:54.280 --> 07:31:00.940 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is belangrijk voor de Kamer, om op grond van de laatste inzichten in de stand van zaken ook de 07:31:00.940 --> 07:31:03.160 align:middle line:82% position:46% size:100% proportionaliteit goed te kunnen wegen. 07:31:03.160 --> 07:31:09.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het dus belangrijk dat we dat volgende week te zien krijgen, als het kabinet dit weekend 07:31:09.140 --> 07:31:11.410 align:middle line:82% position:46% size:100% besluit om de avondklok te verlengen. 07:31:11.410 --> 07:31:15.850 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik heb de motie ondertekend van de heer Groothuizen waarin inderdaad gevraagd 07:31:15.850 --> 07:31:23.360 align:middle line:82% position:46% size:100% wordt om als deze wet kracht van wet krijgt, die andere in te trekken. 07:31:23.780 --> 07:31:29.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik begrijp dat het kabinet op dit moment nog een beetje de kaarten voor de borst houdt, in 07:31:29.440 --> 07:31:31.260 align:middle line:82% position:46% size:100% afwachting van de procedure morgen. 07:31:31.260 --> 07:31:35.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik denk dat het belangrijk is dat dat gaat gebeuren. 07:31:35.070 --> 07:31:43.720 align:middle line:82% position:46% size:100% En ik wil nog zeggen tegen de minister en het kabinet dat ik hoop dat men tot de conclusie kan 07:31:43.720 --> 07:31:47.700 align:middle line:82% position:46% size:100% komen, of straks in tweede termijn kan zeggen, dat men volledig achter het wetsvoorstel staat 07:31:47.700 --> 07:31:48.750 align:middle line:82% position:46% size:100% dat het kabinet heeft ingediend. 07:31:48.750 --> 07:31:52.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat lijkt mij vanzelfsprekend, maar dat leek net toch wat ingewikkelder te zijn. 07:31:52.970 --> 07:31:54.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarom stel ik deze vraag op deze manier. 07:31:54.700 --> 07:32:04.700 align:middle line:82% position:46% size:100% En tegen de minister van Justitie wil ik inderdaad zeggen dat de Raad van State nu veel stelliger 07:32:04.800 --> 07:32:05.490 align:middle line:82% position:46% size:100% is geweest dan vorige week. 07:32:05.490 --> 07:32:07.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat heeft vorige week hier in de Kamer natuurlijk ook een rol gespeeld. 07:32:07.130 --> 07:32:14.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Vorige week heeft de Raad van State het kabinet vooral gevraagd om de keuze nog eens nader te motiveren, maar 07:32:14.020 --> 07:32:16.090 align:middle line:82% position:46% size:100% men heeft toen niet gezegd: dat is een no-go. 07:32:16.090 --> 07:32:21.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar we zien nu dat de rechter tot een ander oordeel komt, en dat het kabinet er nu voor 07:32:21.710 --> 07:32:23.810 align:middle line:82% position:46% size:100% heeft gekozen om deze wet in te dienen. 07:32:23.810 --> 07:32:28.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wacht nog even op het antwoord over de burgemeester, en hoe die ontheffing 07:32:28.550 --> 07:32:30.060 align:middle line:82% position:46% size:100% nu precies een rol krijgt. 07:32:30.060 --> 07:32:34.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik heb in de eerste termijn gezegd hoe de ChristenUnie ertegen aankijkt. 07:32:34.750 --> 07:32:38.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Er zijn serieuze vragen te stellen over de proportionaliteit. 07:32:38.230 --> 07:32:45.320 align:middle line:82% position:46% size:100% In het debat is daar meer over gezegd dan wij tot nu toe hebben meegekregen in de wetsbehandeling. 07:32:45.320 --> 07:32:48.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor ons staat het sein op oranje. 07:32:48.980 --> 07:32:51.300 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij vinden het belangrijk dat het kabinet de keuzes die het aan de Kamer wil voorleggen, 07:32:51.300 --> 07:32:53.230 align:middle line:82% position:46% size:100% beter motiveert en onderbouwt. 07:32:58.050 --> 07:32:58.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:33:02.760 --> 07:33:09.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Ten aanzien van de trias politica kennen wij de ChristenUnie als een partij die niet wil 07:33:09.230 --> 07:33:13.790 align:middle line:82% position:46% size:100% interveniëren in een lopende procedure, die de scheiding der machten respecteert. 07:33:13.790 --> 07:33:18.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is nu sprake van een lopende procedure. 07:33:18.550 --> 07:33:20.890 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar verwees mevrouw Van der Graaf ook net naar. 07:33:20.890 --> 07:33:28.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Is het niet verstandig en beter om die even af te wachten in plaats van daar nu in te 07:33:28.060 --> 07:33:30.210 align:middle line:82% position:46% size:100% interveniëren met die motie? 07:33:36.060 --> 07:33:36.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat denk ik niet. 07:33:36.390 --> 07:33:41.340 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat de regering erop antwoordt, is aan de regering, maar ik denk dat het juist heel goed is als 07:33:41.340 --> 07:33:44.540 align:middle line:82% position:46% size:100% wij als Kamer zeggen: het is belangrijk om hier een keuze in te maken. 07:33:44.540 --> 07:33:52.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Als wij met elkaar zeggen dat dit een betere juridische borging is van de avondklok, dan 07:33:52.460 --> 07:33:54.400 align:middle line:82% position:46% size:100% kunnen we dat met elkaar uitspreken. 07:33:54.400 --> 07:33:56.080 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat staat ons vrij. 07:33:56.080 --> 07:34:00.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarbij kunnen wij gewoon de oproep doen aan het kabinet om een keuze te maken in 07:34:00.140 --> 07:34:02.710 align:middle line:82% position:46% size:100% de wet en deze wet voorrang te geven. 07:34:05.200 --> 07:34:08.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik denk dat wij dat niet moeten nalaten. 07:34:08.250 --> 07:34:11.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zou eigenlijk een wedervraag willen stellen aan de heer Van Wijngaarden: het is toch gek 07:34:11.570 --> 07:34:12.140 align:middle line:82% position:46% size:100% om twee wetten in de lucht te houden? 07:34:12.140 --> 07:34:16.370 align:middle line:82% position:46% size:100% Tot slot de heer Van Wijngaarden. 07:34:16.370 --> 07:34:18.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat er niet om welke wet wij beter vinden. 07:34:18.550 --> 07:34:20.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kabinet heeft zelf al aangegeven dat het deze beter vindt. 07:34:20.350 --> 07:34:25.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat alleen over het moment waarop je dit zou gaan doen. 07:34:25.770 --> 07:34:26.520 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zeg: wacht daar nog even mee. 07:34:26.520 --> 07:34:30.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Volgens mij heeft het kabinet dat niet gezegd. 07:34:30.200 --> 07:34:38.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb het kabinet zojuist gevraagd — ik denk dat dat wel goed is om te doen in tweede termijn — of het wil 07:34:38.840 --> 07:34:43.360 align:middle line:82% position:46% size:100% zeggen dat het volledig achter het wetsvoorstel staat dat wij vandaag met elkaar bespreken. 07:34:43.360 --> 07:34:44.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:34:45.310 --> 07:34:50.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik tot slot het woord aan mevrouw Van Kooten-Arissen. 07:34:50.210 --> 07:35:00.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Gaat uw gang. 07:35:04.100 --> 07:35:05.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dank u wel. 07:35:07.030 --> 07:35:12.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Heldere proportionele maatregelen in de strijd tegen corona zijn onmisbaar. 07:35:12.820 --> 07:35:15.700 align:middle line:82% position:46% size:100% Alleen, de avondklok hoort daar niet bij. 07:35:15.700 --> 07:35:20.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Het parlement wordt vandaag totaal niet serieus genomen. 07:35:20.060 --> 07:35:24.840 align:middle line:82% position:46% size:100% De vragen worden niet beantwoord, waaronder vragen over die belangrijke proportionaliteit. 07:35:24.840 --> 07:35:28.350 align:middle line:82% position:46% size:100% De burgers worden geschoffeerd en schaakmat gezet. 07:35:28.970 --> 07:35:33.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu blijkt de spoedwet niet alleen controversieel voor heel veel mensen in de samenleving maar ook 07:35:33.120 --> 07:35:39.070 align:middle line:82% position:46% size:100% nog eens slechts een optie, een soort verzekering voor het geval het kabinet morgen te horen krijgt 07:35:39.070 --> 07:35:47.150 align:middle line:82% position:46% size:100% van het hof dat de wet niet goed was. 07:35:47.150 --> 07:35:51.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik heb niet heel veel toe te voegen aan mijn bijdrage in eerste termijn. 07:35:51.710 --> 07:35:53.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb wel twee moties. 07:35:53.670 --> 07:35:59.550 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, verzoekt de regering de Tijdelijke wet beperking vertoeven 07:35:59.550 --> 07:36:04.210 align:middle line:82% position:46% size:100% in de openlucht covid-19 (35732), alsmede de huidige avondklokmaatregel, in te trekken, en 07:36:04.210 --> 07:36:09.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 07:36:09.230 --> 07:36:11.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 19 (35732). 07:36:11.140 --> 07:36:17.100 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor het geval deze motie verworpen wordt — die kans zit er wel in — heb ik de volgende motie. 07:36:17.100 --> 07:36:23.840 align:middle line:82% position:46% size:100% De Kamer, gehoord de beraadslaging, spreekt uit dat de Tijdelijke wet beperking vertoeven in de openlucht 07:36:23.840 --> 07:36:29.500 align:middle line:82% position:46% size:100% covid-19 (35732) per direct toegevoegd dient te worden aan de lijst van controversiële onderwerpen en per 07:36:29.500 --> 07:36:30.750 align:middle line:82% position:46% size:100% direct controversieel wordt verklaard, en gaat over tot de orde van de dag. 07:36:30.750 --> 07:36:31.630 align:middle line:82% position:46% size:100% De voorzitter: Deze motie is voorgesteld door het lid Van Kooten-Arissen. 07:36:31.630 --> 07:36:34.800 align:middle line:82% position:46% size:100% Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund. 07:36:34.800 --> 07:36:36.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Zij krijgt nr. 20 (35732). 07:36:36.510 --> 07:36:39.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 07:36:39.000 --> 07:36:43.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee zijn we aan het einde gekomen van de tweede termijn van de kant van de Kamer. 07:36:43.480 --> 07:36:46.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik kijk even naar de minister-president. 07:36:46.070 --> 07:36:50.960 align:middle line:82% position:46% size:100% Een korte schorsing tot 18.50 uur? 07:36:50.960 --> 07:36:58.130 align:middle line:82% position:46% size:100% Want we gaan ook nog stemmen en willen ook niet na 21.00 uur in de openlucht vertoeven. 07:53:13.910 --> 07:53:15.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik geef de minister van Justitie het woord. 07:53:15.120 --> 07:53:21.250 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, ik durf het bijna niet te zeggen: Justitie en Veiligheid. 07:53:21.250 --> 07:53:22.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat zei ik net? 07:53:22.620 --> 07:53:23.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Justitie. 07:53:24.030 --> 07:53:27.420 align:middle line:82% position:46% size:100% En Veiligheid natuurlijk. 07:53:27.420 --> 07:53:32.330 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank, voorzitter. Ik zal eerst een aantal amendementen bespreken. 07:53:32.330 --> 07:53:39.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zal ik als intermezzo twee vragen beantwoorden en ten slotte de moties behandelen. 07:53:39.790 --> 07:53:45.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Allereerst mijn reactie op het amendement op stuk nr. 10 van de heer Van 07:53:45.210 --> 07:53:48.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Otterloo over een aanvulling Wpg met dat voorhangrecht voor de Eerste Kamer. 07:53:48.620 --> 07:53:50.020 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moet ik ontraden. 07:53:50.020 --> 07:53:50.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar heb ik al het een en ander over gezegd. 07:53:50.580 --> 07:53:54.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Daar is vorig najaar bij de behandeling uitvoerig over gewikt en gewogen. 07:53:54.600 --> 07:54:01.280 align:middle line:82% position:46% size:100% De Raad van State heeft daar op verzoek van de Eerste Kamer nog een speciaal advies over aangebracht. 07:54:01.540 --> 07:54:04.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan zouden we echt terug moeten gaan om dit onderwerp opnieuw helemaal te behandelen, 07:54:04.470 --> 07:54:07.620 align:middle line:82% position:46% size:100% maar voor nu ontraad ik het dus. 07:54:07.620 --> 07:54:14.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan het amendement-Van Dam/Groothuizen op stuk nr. 9 over een beperking van de 07:54:14.070 --> 07:54:16.400 align:middle line:82% position:46% size:100% duur tot maximaal drie weken. 07:54:16.460 --> 07:54:20.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat laat het kabinet aan het oordeel van de Kamer. 07:54:20.490 --> 07:54:24.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan het amendement-Van Haga inzake de vervaltermijn van twee weken. 07:54:24.780 --> 07:54:34.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat amendement ontraad ik, want dat is een te korte termijn. 07:54:36.130 --> 07:54:41.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Door het andere amendement oordeel Kamer te laten, zou het dan drie weken worden. 07:54:41.440 --> 07:54:47.480 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan het amendement op stuk nr. 7 inzake het uitzonderen van woongedeeltes in de openlucht. 07:54:47.480 --> 07:54:50.380 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik vind het een sympathiek en begrijpelijk amendement. 07:54:50.380 --> 07:54:55.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Het gaat om het vertoeven in de openlucht in de meest persoonlijke levenssfeer: tuin, balkon, mensen 07:54:55.880 --> 07:54:57.190 align:middle line:82% position:46% size:100% die wonen in een voertuig of vaartuig. 07:54:57.190 --> 07:54:59.310 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb daar geen problemen mee. 07:54:59.310 --> 07:55:02.740 align:middle line:82% position:46% size:100% In de huidige avondklokregeling hebben we ook een soortgelijke uitzondering gemaakt. 07:55:02.740 --> 07:55:07.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet het toch ontraden, want we hebben nu een soortgelijke uitzondering, maar niet precies dezelfde. 07:55:07.910 --> 07:55:14.650 align:middle line:82% position:46% size:100% In de huidige regeling zonderen we iemands eigen patio, eigen balkon en eigen tuin uit. 07:55:14.650 --> 07:55:16.550 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan mag je dus inderdaad op je eigen balkon gaan staan. 07:55:16.550 --> 07:55:18.270 align:middle line:82% position:46% size:100% Het spijt me, maar dit amendement gaat net ietsje te ver. 07:55:18.270 --> 07:55:21.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus dit amendement moet ik helaas ... 07:55:21.360 --> 07:55:27.160 align:middle line:82% position:46% size:100% Da's goed. Zo te zien is de heer Groothuizen het er niet mee eens. 07:55:27.160 --> 07:55:28.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat is uw vraag, meneer Groothuizen? 07:55:28.620 --> 07:55:32.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Mijn vraag is dat ik de logica daarvan niet zo goed meer begrijp. 07:55:32.900 --> 07:55:36.240 align:middle line:82% position:46% size:100% Het klopt inderdaad dat in de regeling "eigen woning" staat. 07:55:36.240 --> 07:55:41.370 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister wil dat nu blijkbaar ook zo houden, maar wat de minister met dat avondklokverbod wil, 07:55:41.370 --> 07:55:48.340 align:middle line:82% position:46% size:100% is eigenlijk dat die ene persoon die nog op bezoek komt en na negen uur samen met de bewoner op het 07:55:48.340 --> 07:55:52.150 align:middle line:82% position:46% size:100% balkon een sigaretje staat te roken, dan nog onder de verbodsbepaling valt. 07:55:52.150 --> 07:55:57.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is wat de minister hier beoogt, terwijl we in de tijdelijke regeling qua groepsverboden erven 07:55:57.110 --> 07:55:59.060 align:middle line:82% position:46% size:100% bij woningen zelfs hebben uitgezonderd. 07:55:59.060 --> 07:56:04.640 align:middle line:82% position:46% size:100% Dus wat mij betreft is de logica hier een beetje zoek en zou de minister hier toch nog 07:56:04.640 --> 07:56:05.030 align:middle line:82% position:46% size:100% eens even goed naar moeten kijken. 07:56:05.030 --> 07:56:09.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wil er zeker de komende tijd goed naar kijken, maar het gaat er natuurlijk om dat we niet willen 07:56:09.440 --> 07:56:13.330 align:middle line:82% position:46% size:100% dat tuinen et cetera vrijhavens worden juist voor andere mensen om daar buiten te zijn. 07:56:14.410 --> 07:56:19.490 align:middle line:82% position:46% size:100% Die ene bezoeker moet dan misschien, zolang ik ernaar kijk, met de tuindeuren open van binnenuit 07:56:19.490 --> 07:56:21.760 align:middle line:82% position:46% size:100% zijn sigaretje naar buiten blazen. 07:56:21.760 --> 07:56:24.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Maar ik blijf even bij het ontraden. 07:56:24.610 --> 07:56:26.990 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan kom ik op de twee vragen. 07:56:26.990 --> 07:56:31.780 align:middle line:82% position:46% size:100% Het antwoord op de vraag over de ontheffingsmogelijkheid was ik verschuldigd 07:56:31.780 --> 07:56:37.940 align:middle line:82% position:46% size:100% aan mevrouw Van der Graaf, maar ik meen dat mevrouw Van Esch daar ook al iets over had gezegd. 07:56:37.940 --> 07:56:39.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Laat ik vooropstellen dat in de huidige avondklokregeling geen 07:56:39.770 --> 07:56:40.760 align:middle line:82% position:46% size:100% ontheffingsmogelijkheid zit. 07:56:40.760 --> 07:56:43.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Er staan wel allerlei uitzonderingen in, maar die ga ik nu niet noemen. 07:56:43.920 --> 07:56:45.120 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat blijft zo. 07:56:45.850 --> 07:56:51.220 align:middle line:82% position:46% size:100% In artikel 85e staat dat er alleen een ontheffingssysteem komt als dat in een ministeriële 07:56:51.220 --> 07:56:52.720 align:middle line:82% position:46% size:100% regeling wordt bepaald. 07:56:52.720 --> 07:56:53.320 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is niet het geval. 07:56:53.320 --> 07:56:57.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Mocht het in de toekomst nodig zijn om daarnaast of in plaats daarvan een ontheffingssysteem 07:56:57.580 --> 07:57:00.610 align:middle line:82% position:46% size:100% te hebben voor de avondklok, dan wil ik daar nu een haak voor in de wet slaan. 07:57:00.610 --> 07:57:06.130 align:middle line:82% position:46% size:100% De reden daarvoor is dat het kabinet maatwerk wil kunnen leveren, zodat er in individuele gevallen 07:57:06.130 --> 07:57:09.270 align:middle line:82% position:46% size:100% geen onevenredige situaties ontstaan. 07:57:09.270 --> 07:57:14.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Een burgemeester kan, als er in de toekomst een ontheffingssysteem zou komen, de grondrechten 07:57:14.060 --> 07:57:18.720 align:middle line:82% position:46% size:100% dan dus niet verder beperken maar zorgt dan voor het noodzakelijke maatwerk. 07:57:18.720 --> 07:57:19.110 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de moties. 07:57:19.110 --> 07:57:19.620 align:middle line:82% position:46% size:100% O sorry, er was nog een onbeantwoorde vraag. 07:57:19.620 --> 07:57:22.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Een vraag van de heer Groothuizen, nog even heel snel. 07:57:22.150 --> 07:57:26.620 align:middle line:82% position:46% size:100% Hij had een vraag gesteld over die bevoegdheid van de boetes. 07:57:29.060 --> 07:57:31.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Het Openbaar Ministerie gaat natuurlijk over de zaken. 07:57:31.790 --> 07:57:40.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het grootste deel waarin nog geen strafbeschikking aan de orde is. 07:57:40.210 --> 07:57:47.170 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat moeten we dáár ook verder laten, maar het standpunt van het Openbaar Ministerie 07:57:47.170 --> 07:57:52.630 align:middle line:82% position:46% size:100% zal ook wel leidend zijn voor hoe het met de verdere executie zal gaan. 07:57:52.630 --> 07:57:57.980 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan heb ik nog de moties, allereerst de motie op stuk nr. 12 van de heer Wilders. 07:57:57.980 --> 07:58:03.750 align:middle line:82% position:46% size:100% Die moet ik ontraden, want daarin gaat het over een onrechtmatige avondklok en dergelijke. 07:58:03.750 --> 07:58:08.030 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, dat is op dit moment helemaal niet het geval. 07:58:08.030 --> 07:58:11.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Groothuizen, over de amendementen? 07:58:11.930 --> 07:58:13.210 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, over de vraag. 07:58:13.210 --> 07:58:17.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Een paar jaar geleden is de Wet USB in werking getreden. 07:58:17.770 --> 07:58:22.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat wilde het kabinet graag, want dat wilde gaan over de executie. 07:58:22.390 --> 07:58:24.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Vervolgens wordt gevraagd .... 07:58:24.650 --> 07:58:26.200 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan niet het debat overdoen, hè? 07:58:26.200 --> 07:58:28.950 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee. Het antwoord blijft mistig. 07:58:30.390 --> 07:58:31.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Hoezo speelt ... 07:58:31.180 --> 07:58:34.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Minister Dekker gaat gewoon over de executie. 07:58:34.770 --> 07:58:37.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Wat er gebeurt met alle opgelegde strafbeschikkingen is niet meer aan het OM, daar hoeft het OM 07:58:37.930 --> 07:58:39.540 align:middle line:82% position:46% size:100% ook helemaal niks van te vinden, dat is gewoon aan het kabinet. 07:58:39.540 --> 07:58:43.900 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik snap niet zo goed waarom dat nou weer mistig gemaakt moet worden. 07:58:44.560 --> 07:58:48.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik dacht dat ik het niet mistig maakte, want ik zei dat ook. 07:58:48.350 --> 07:58:50.880 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik zei: het overgrote deel ligt nog bij het OM en dat gaat erover. 07:58:50.880 --> 07:58:54.510 align:middle line:82% position:46% size:100% Er is een stukje waar de executie speelt. 07:58:54.510 --> 07:59:02.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb gezegd dat wat het OM gaat besluiten over wat er nog ligt, in beginsel leidend is ten aanzien 07:59:02.970 --> 07:59:06.480 align:middle line:82% position:46% size:100% van de executie van wat al is opgelegd. 07:59:06.480 --> 07:59:14.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Ik was gebleven bij de motie op stuk nr. 13. 07:59:14.910 --> 07:59:19.460 align:middle line:82% position:46% size:100% Die is van de heer Van Otterloo en gaat over het borgen van de komende maatregelen. 07:59:19.460 --> 07:59:23.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Eigenlijk is dat een beetje een variatie op het amendement van de heer Van Otterloo, 07:59:24.220 --> 07:59:25.740 align:middle line:82% position:46% size:100% dus moet ik de motie ontraden. 07:59:25.740 --> 07:59:31.180 align:middle line:82% position:46% size:100% Nogmaals, zoals het nu is geregeld, hebben we dat met elkaar als parlement en regering vastgelegd. 07:59:31.180 --> 07:59:37.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan de motie op stuk nr. 16 van mevrouw Van Esch over het alsnog voorleggen aan de Raad van State. 07:59:37.260 --> 07:59:42.280 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb daar in het debat al het een en ander over gezegd, dus ik ontraad de motie. 07:59:42.280 --> 07:59:49.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Wij hebben het advies van de Raad van State — ik heb het net nog even bekeken — echt helemaal opgevolgd. 07:59:49.360 --> 07:59:54.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De motie op stuk nr. 17 ging over de jacht. 07:59:55.450 --> 08:00:02.790 align:middle line:82% position:46% size:100% De minister van LNV heeft aangegeven dat de jacht op wilde zwijnen noodzakelijk is in verband met de 08:00:02.790 --> 08:00:06.130 align:middle line:82% position:46% size:100% bestrijding van de Afrikaanse varkenspest. 08:00:06.130 --> 08:00:07.970 align:middle line:82% position:46% size:100% Voor de rest van de jacht geldt geen uitzondering. 08:00:07.970 --> 08:00:10.760 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik moet de motie in die zin dus ontraden. 08:00:10.900 --> 08:00:15.360 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dan kom ik op de motie op stuk nr. 18 van de heer Groothuizen. 08:00:15.360 --> 08:00:21.040 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik heb al gezegd, en ik wil dat nog eens zeggen, dat het kabinet volledig achter het wetsvoorstel staat. 08:00:21.040 --> 08:00:28.390 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarnaast heb ik in reactie op de heer Van Dam gezegd dat de spoedwet het baken is waarop wij 08:00:28.390 --> 08:00:31.050 align:middle line:82% position:46% size:100% ons gaan richten, waarop wij varen. 08:00:31.050 --> 08:00:33.360 align:middle line:82% position:46% size:100% In dat licht laat ik de motie aan het oordeel van de Kamer. 08:00:33.360 --> 08:00:39.530 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. Dan kom ik op de motie op stuk nr. 18 van de heer Groothuizen. 08:00:39.530 --> 08:00:42.450 align:middle line:82% position:46% size:100% Ook die laat ik aan het oordeel van de Kamer. 08:00:42.450 --> 08:00:42.930 align:middle line:82% position:46% size:100% Die ging ... 08:00:42.930 --> 08:00:45.260 align:middle line:82% position:46% size:100% Die heeft u net beoordeeld, volgens mij. 08:00:45.260 --> 08:00:47.670 align:middle line:82% position:46% size:100% Of heb ik het verkeerd? 08:00:47.670 --> 08:00:48.580 align:middle line:82% position:46% size:100% U bedoelt waarschijnlijk de motie op stuk nr. 19. 08:00:48.580 --> 08:00:51.440 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, dat is ... 08:00:51.440 --> 08:00:52.020 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 19, pardon. 08:00:52.020 --> 08:00:53.510 align:middle line:82% position:46% size:100% De heer Groothuizen heeft maar één motie ingediend. 08:00:53.510 --> 08:00:55.570 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 19 is van mevrouw Van Kooten. 08:00:55.570 --> 08:00:56.200 align:middle line:82% position:46% size:100% Ik wou te snel. 08:00:56.200 --> 08:00:57.150 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie op stuk nr. 19 van mevrouw Van Kooten-Arissen gaat over het intrekken van 08:00:57.150 --> 08:00:58.970 align:middle line:82% position:46% size:100% de tijdelijke wet en de avondklok. 08:00:58.970 --> 08:01:06.530 align:middle line:82% position:46% size:100% In het licht van het voorgaande debat zal het kabinet deze motie moeten ontraden. 08:01:06.530 --> 08:01:07.650 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat waren de moties. 08:01:07.690 --> 08:01:09.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Dank u wel. 08:01:09.500 --> 08:01:09.920 align:middle line:82% position:46% size:100% Nog heel even wachten, minister-president. 08:01:09.920 --> 08:01:10.140 align:middle line:82% position:46% size:100% Er moet eerst schoongemaakt worden. 08:01:10.140 --> 08:01:12.790 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat gaat inderdaad automatisch. 08:01:16.190 --> 08:01:26.190 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan geef ik het woord aan de minister-president. 08:01:29.850 --> 08:01:31.220 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter. De moties op stukken nrs. 08:01:31.220 --> 08:01:35.770 align:middle line:82% position:46% size:100% O, die is al geweest, maar goed. 08:01:35.770 --> 08:01:35.990 align:middle line:82% position:46% size:100% De moties op stukken nrs. 08:01:35.990 --> 08:01:39.770 align:middle line:82% position:46% size:100% 11, 15 en 20 vragen geen oordeel van het kabinet. 08:01:40.110 --> 08:01:42.060 align:middle line:82% position:46% size:100% Blijft over: één motie en één vraag. 08:01:42.060 --> 08:01:48.750 align:middle line:82% position:46% size:100% De motie van de heer Van Otterloo op stuk nr. 14: oordeel Kamer. 08:01:48.750 --> 08:01:50.070 align:middle line:82% position:46% size:100% We doen het al, maar dit is een mooie aansporing; oordeel Kamer. 08:01:50.070 --> 08:01:52.540 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan ligt er nog één vraag. 08:01:52.540 --> 08:01:56.150 align:middle line:82% position:46% size:100% Die ging over het aandeel van de Britse variant. 08:01:56.600 --> 08:02:05.290 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat ligt ingewikkeld, omdat we de afname aan de hand van de testen meten, maar de besmettingen uiteraard 08:02:05.290 --> 08:02:06.950 align:middle line:82% position:46% size:100% een aantal dagen daarvoor hebben plaatsgevonden. 08:02:06.950 --> 08:02:10.560 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 2 februari heb ik gezegd dat twee derde van alle nieuwe besmettingen in ons land 08:02:10.560 --> 08:02:11.850 align:middle line:82% position:46% size:100% van de Britse variant was. 08:02:11.850 --> 08:02:17.910 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat was een prognose van het RIVM, gebaseerd op een kiemsurveillance met nog beperkte aantallen 08:02:17.910 --> 08:02:19.450 align:middle line:82% position:46% size:100% en bijbehorende onzekerheden. 08:02:19.450 --> 08:02:24.470 align:middle line:82% position:46% size:100% Nu blijkt uit het huidige sequencingsysteem, dus een steekproef, dat de omvang van de nieuwe instroom 08:02:24.470 --> 08:02:27.430 align:middle line:82% position:46% size:100% ongeveer twee derde, afgerond 70% is. 08:02:27.630 --> 08:02:30.070 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn mensen die begin februari zijn besmet. 08:02:30.070 --> 08:02:35.500 align:middle line:82% position:46% size:100% Tegelijkertijd lijkt het erop dat de instroom met de Britse variant begin februari nog 08:02:35.500 --> 08:02:37.970 align:middle line:82% position:46% size:100% rond de 45% tot 50% lag. 08:02:37.970 --> 08:02:41.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat zijn dus mensen die in januari waren besmet. 08:02:41.280 --> 08:02:44.860 align:middle line:82% position:46% size:100% Chantal Reusken heeft gezegd dat de Britse variant minder snel lijkt op te rukken dan 08:02:44.860 --> 08:02:47.470 align:middle line:82% position:46% size:100% eerder was voorspeld, omdat niet driekwart, maar twee derde van de besmettingen door de 08:02:47.470 --> 08:02:47.710 align:middle line:82% position:46% size:100% Britse variant wordt veroorzaakt. 08:02:47.710 --> 08:02:51.350 align:middle line:82% position:46% size:100% Dat is het RIVM aan het onderzoeken. 08:02:51.350 --> 08:02:56.840 align:middle line:82% position:46% size:100% Het kan zijn dat in februari regioꞋs waar de Britse variant minder rondgaat ondervertegenwoordigd waren, 08:02:56.840 --> 08:02:59.460 align:middle line:82% position:46% size:100% maar het kan ook zijn dat de toename is afgezwakt. 08:02:59.690 --> 08:03:03.770 align:middle line:82% position:46% size:100% Vandaag zien we natuurlijk helaas weer meer besmettelijken met de Britse variant 08:03:05.510 --> 08:03:06.840 align:middle line:82% position:46% size:100% en met de klassieke variant. 08:03:06.840 --> 08:03:11.000 align:middle line:82% position:46% size:100% Op 4 of 5 februari hebben die aantallen elkaar gekruist. 08:03:11.000 --> 08:03:13.710 align:middle line:82% position:46% size:100% We zien helaas natuurlijk ook andere varianten oprukken. 08:03:13.710 --> 08:03:15.600 align:middle line:82% position:46% size:100% Voorzitter, dat was de laatste vraag die nog bij mij lag. 08:03:15.600 --> 08:03:19.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Is er iets blijven liggen, mevrouw Van Esch? 08:03:19.610 --> 08:03:29.610 align:middle line:82% position:46% size:100% Nee, er is niks blijven liggen, maar ik wil mijn motie op stuk nr. 17 graag alvast aanhouden. 08:03:31.250 --> 08:03:32.230 align:middle line:82% position:46% size:100% Dan is dat vast geregeld. 08:03:32.230 --> 08:03:34.580 align:middle line:82% position:46% size:100% Ja, die gaat over de jacht. 08:03:35.280 --> 08:03:37.660 align:middle line:82% position:46% size:100% Op verzoek van mevrouw Van Esch stel ik voor haar motie (35732, nr. 17) aan te houden. 08:03:37.660 --> 08:03:38.690 align:middle line:82% position:46% size:100% Daartoe wordt besloten. 08:03:38.690 --> 08:03:42.570 align:middle line:82% position:46% size:100% Daarmee zijn we ook aan het einde gekomen van dit debat. 08:03:42.570 --> 08:03:47.170 align:middle line:82% position:46% size:100% We gaan als het goed is over enkele ogenblikken stemmen. 08:10:56.230 --> 08:10:59.970 align:middle line:82% position:46% size:100% De algemene beraadslaging wordt gesloten.